BÀI tập cá NHÂN môn tài CHÍNH kế TOÁN phân tích các tình huống trong TCKT

BÀI TẬP CÁ NHÂN MÔN TÀI CHÍNH KẾ TOÁN Phân tích
các tình huống trong TCKT

Anh, chị hãy chỉ ra và giải thích những vi phạm nguyên tắc và chuẩn mực kế toán cụ
thể trong mỗi tình huống sau đây, đồng thời, đưa ra cách giải quyết, khắc phục các vi
phạm đó:
Tình huống 1:
Nhân viên kế toán của khách sạn Liti ghi nhận doanh thu cho thuê phòng nghỉ ngay
khi trên hệ thống phần mềm quản lý cập nhật thông tin về việc đặt trước phòng của
khách. Được biết, các phòng cho thuê trong mùa hè thường được khách đặt trước
khoảng 1 năm so với thời điểm khách hàng chính thức sử dụng và 1 tháng trước khi
đến, khách hàng cần đặt trước 30% số tiền thuê phòng dự kiến.
Những điểm sai phạm:
- Khách mới chỉ đặt trước phòng , mới dự kiến chứ chưa chính thức sử dụng.
Theo chuẩn mực số 1 (VAS1) nguyên tắc cơ sở dồn tích, phù hợp, thận trọng.
Ở đây quan trọng nhất là nhân viên kế toán phải thận trọng. Nhân viên kế toán
ghi nhận doanh thu là chưa thực hiện đúng điều này.
- Khách hàng không chắc sẽ sử dụng nên không thể ghi nhận doanh thu được.
Đây có thể coi như khoản người mua ứng trước.
Nguyên tắc/ chuẩn mực
kế toán liên quan

Chuẩn mực số 1 (VAS1): Chuẩn mực chung (nguyên
tắc Cơ sở dồn tích, Phù hợp, Thận trọng…) Ở trường
hợp này thận trọng được đặt lên hàng đầu: Thận trọng
là việc xem xét, cân nhắc, phán đoán cần thiết để lập
các ước tính kế toán trong các điều kiện không chắc
chắn. Nguyên tắc thận trọng đòi hỏi:
a/ Phải lập các khoản dự phòng nhưng không lập
quá lớn;
b/ Không đánh giá cao hơn giá trị của các tài sản

và các khoản thu nhập;
c/ Không đánh giá thấp hơn giá trị của các khoản
nợ phải trả và chi phí;
d/ Doanh thu và thu nhập chỉ được ghi nhận khi có
bằng chứng chắc chắn về khả năng thu được lợi ích


kinh tế, còn chi phí phải được ghi nhận khi có bằng
chứng về khả năng phát sinh chi phí.

Chuẩn mực số 14 (VAS14): Doanh thu và thu nhập
khác
” Doanh thu được xác định khi thỏa mãn tất cả 5 điều
kiện :
a. Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và
lợi ích gắn liền với quyền sở hữu sản phẩm hoặc
hàng hóa cho người mua
b. Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý
hàng hóa như người sở hữu hàng hóa hoặc quyền
kiểm soát hàng hóa
c. Doanh nghiệp được xác định tương đối chắc
chắn
d. Doanh nghiệp đã thu được hoặc sẽ thu được lợi
ích kinh tế từ giao dịch bán hàng
e. Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch
bán hàng

Ảnh hưởng lên báo cáo
tài chính

Doanh thu ko được ghi nhận đúng kỳ và do đó có thể bị
ghi nhận thừa hoặc thiếu cho từng kỳ báo cáo.
Lợi nhuận, thuế phải trả, tổng tài sản là những yếu tố bị
ảnh hưởng dây chuyền do sự ghi nhận không đúng kì
của doanh thu, và nó sẽ ko phản ánh đúng đắn.
Khi doanh thu ghi nhận ko đúng sẽ ảnh hưởng đến
chuyển giao hàng hóa dịch vụ

Các chỉ tiêu liên quan
khác

Tất cả các chỉ tiêu liên quan đến doanh thu, phải thu
cho từng kỳ báo cáo: bao gồm : khoản người mua ứng
trước, tổng tài sản, quản lí công nợ…

Phương án xử lý

Thực hiện các bút toán điều chỉnh liên quan đến doanh


thu và phải thu ví dụ như ghi giảm các khoản doanh thu
và phải thu liên quan (nếu đã ghi nhận doanh thu).
Chỉ ghi nhận doanh thu khi thỏa mãn các điều kiện như
đề cập trong chuẩn mực. Cụ thể là khi khách đến sử
dụng phòng thì mới được ghi nhận doanh thu.
30% khách hàng đã thanh toán ghi nhận vào mục
“người mua trả trước”

Tình huống 2:
Công ty cổ phần Holly mua sắm một số dây chuyền sản xuất có thời gian sử dụng dự

kiến khoảng 10 năm. Các dây chuyền này có hệ thống chân đế cần cố định với sàn bê
tông của nhà xưởng. Sau khi lắp đặt hoàn thành, bộ phận quản lý của công ty nhận
thấy các dây chuyền này không thể bán lại được, do vậy, toàn bộ chi phí đầu tư cho
các dây chuyền được hạch toán toàn bộ vào chi phí của năm hiện hành.

Những điểm sai phạm:
Công ty đã hạch toán sai, toàn bộ chi phí tài sản cố định trên phải hạch toán vào
TSCĐ phân bổ chi phí cho các kì kinh doanh do dây chuyền sản xuất của công ty
Holly đáp ứng đủ theo tiêu chuẩn ghi nhận tài sản hữu hình của chuẩn mực số 3
Nguyên tắc/ chuẩn mực kế
toán liên quan

VAS1“chuẩn mực chung”; theo đó, việc ghi nhận
doanh thu và chi phí phải phù hợp với nhau. Việc
kế toán ghi nhận toàn bộ chi phí vào năm hiện hành
đã vi phạm nguyên tắc này.
VAS3: Tài sản cố định hữu hình
Tài sản nói trên đủ điều kiện để ghi nhận và hạch
toán là tài sản cố định. Do vậy, Doanh nghiệp phải
tính và trích khấu hao Tài sản cố định theo quy
định trong thời gian sử dụng hữu ích của tài sản.

Ảnh hưởng lên báo cáo tài
chính

Kết quả hoạt động kinh doanh ko được phản ảnh
đúng đắn: chi phí bị ghi thừa, tổng tài sản phản ánh
thiếu.

Báo cáo sẽ bị phản ánh sai tài sản
Báo cáo kết quả kinh doanh bị đội chi phí. Chi phí
trong kì bị phát sinh quá do hạch toán hết vào năm
hiện hành. Giá thành sản phẩm do vậy tăng lên và
ảnh hưởng đến giá bán hàng.
Cân đối kế toán thiếu hạng mục sản phẩm
Các chỉ tiêu liên quan khác

Tất cả các chỉ tiêu liên quan như tài sản, công nợ…
sẽ bị ảnh hưởng

Phương án xử lý

Thực hiện các bút toán điều chỉnh liên quan. Điều
chỉnh ngược lại nghiệp vụ ghi nhận chi phí lúc
trước.
Kế toán ghi nhận chi phí mua sắm và lắp đặt, ghi
tăng Tài sản cố định hữu hình, tiến hành phân bổ
chi phí khấu hao trong vòng 10 năm kể từ ngày tài
sản chính thức đi vào hoạt động.

Tình huống 3:
Công ty CP Elly hoạt động trong ngành xây dựng. Để chứng minh tình hình tài chính
tốt hơn nhằm tìm kiếm lợi thế trong kinh doanh, đấu thầu, công ty có xu hướng trình
bày Bảng cân đối kế toán cao hơn thực tế, bằng cách đưa vào báo cáo này cả những
tài sản cá nhân của các chủ sở hữu như sổ tiết kiệm, bất động sản thuộc sở hữu cá
nhân đang dùng để thế chấp cho các khoản vay của công ty.

Những điểm sai phạm:
Việc ghi nhận như trên không phù hợp với quy định về tài sản, đồng thời vi phạm

nghiêm trọng nguyên tắc trung thực và khách quan.
Nguyên tắc/ chuẩn mực kế
toán liên quan

VAS1: Chuẩn mực chung
“Tài sản là nguồn lực do doanh nghiệp kiểm soát và
có thể thu được lợi ích kinh tế trong tương lai”, do
vậy việc ghi nhận các tài sản này là tài sản của
doanh nghiệp là vi phạm nguyên tắc và chuẩn mực
số 01.
DN này cũng vi phạm tính trung thực, một yêu cầu


quan trọng hàng đầu trong chuẩn mực kế toán.

Ảnh hưởng lên báo cáo tài
chính

Tổng tài sản có xu hướng bị phản ánh thừa . Dẫn
đến làm sai lệch báo cáo tài chính của doanh
nghiệp.

Các chỉ tiêu liên quan khác

Tất cả các chỉ tiêu liên quan như tổng tài sản,
thuế…

Phương án xử lý

Dựa vào bút toán ghi sổ trước đó, thực hiện các

điều chỉnh tương ứng, tách tài sản cá nhân ra khỏi
tài sản công ty do các tài sản này ko đủ điều kiện để
ghi nhận thành tài sản của công ty.
Nếu các cá nhân cho công ty vay thì phải có hợp
đồng vay theo đúng quy định và kế toán ghi nhận
tăng tài sản đồng thời tăng nợ phải trả


Tình huống 4:
Hệ thống nhà xưởng của công ty Makeno bị hư hỏng nặng do cơn lốc xoáy vào ngày
9 tháng 1 năm 2011, do đó, công ty buộc phải ngưng hoạt động trong khoảng 10
tháng để khắc phục hậu quả. Các thông tin trên không được công ty trình bày trong
báo cáo tài chính năm 2010.

Những điểm sai phạm:
Có 2 tình huống như sau:
1. Nếu niên độ kế toán kết thúc trước ngày 9/1 thì hiển nhiên là ko đề cập đến
vấn đề này vì lúc đó sự kiện này chưa diễn ra.
2. Nếu niên độ kế toán kết thúc sau ngày 9/1. Công ty bắt buộc phải trình bày sự
việc trên lên báo cáo tài chính và xác định các ảnh hưởng (tài chính & phi tài
chính)
Nguyên tắc/ chuẩn mực kế VAS1: Chuẩn mực chung (nguyên tắc Hoạt động liên
toán liên quan
tục, thận trọng, trọng yếu …)
VAS23: Các sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế
toán năm, theo đó: “Các sự kiện phát sinh sau ngày
kết thúc kỳ kế toán năm không cần điều chỉnh nhưng
phải trình bày trên báo cáo tài chính”.
Ảnh hưởng lên báo cáo tài
chính

Ảnh hưởng lên hầu như toàn bộ các thông tin trên báo
cáo tài chính. Ví dụ như giá trị TSCĐ sẽ ko còn giá trị
như đang ghi nhận, doanh thu sụt giảm hoặc ko có,
phát sinh các chi phí dự kiến phát sinh khi khắc phục
hậu quả…

Các chỉ tiêu liên quan khác Tất cả các chỉ tiêu liên quan như tài sản, công nợ,
thuế… đều bị ảnh hưởng.
Phương án xử lý

Doanh nghiệp cần phải trình bày trong Báo cáo tài
chính về sự kiện phát sinh trên gồm:
- Việc công bố kế hoạch ngừng hoạt động
- Nhà xưởng sản xuất bị phá hủy do cơn lốc xoáy
- Ước tính ảnh hưởng tài chính hoặc lý do nếu
không ước tính được các ảnh hưởng này.

Tình huống 5:


Công ty xây dựng ACXL bàn giao công trình nhà làm việc cho chủ đầu tư là công ty
ABCD trong tháng 10/2010, đến tháng 3/2011 ACXL mới nhận được khoản tiền
thưởng tiến độ và chất lượng trị giá 200.000USD từ ABCD. Kế toán ghi nhận khoản
tiền này vào thu nhập khác trong báo cáo năm 2011.

Những điểm sai phạm:
1. Nếu khoản tiền thưởng này ko được đề cập trước đó trong bất kỳ văn bản hay
thỏa thuận chung nào thì ghi nhận vào “thu nhập khác” trong 2011 là hợp lý
(do ko có cơ sở ghi nhận trước đó).

2. Trường hợp không có cơ sở thông tin trước thời điểm tháng 3/2011 thì kế toán
ghi nhận doanh thu vào 2011
3. Trường hợp có biên bản nghiệm thu và đồng thời thông báo khoản thưởng tiến
độ và chất lượng giữa 2 bên thì kế toán phải ghi nhận cho món 200.000USD
như sau:
+ Doanh thu 2010
+Phải thu

Nguyên tắc/ chuẩn mực
kế toán liên quan

VAS1: Chuẩn mực chung (nguyên tắc cơ sở dồn tích, thận
trọng, trọng yếu …)
Nguyên tắc Cơ sở dồn tích : Mọi nghiệp vụ kinh tế, tài
chính của doanh nghiệp liên quan đến tài sản, nợ phải trả,
nguồn vốn chủ sở hữu, doanh thu, chi phí phải được ghi sổ
kế toán vào thời điểm phát sinh, không căn cứ vào thời
điểm thực tế thu hoặc thực tế chi tiền hoặc tương đương
tiền. Báo cáo tài chính lập trên cơ sở dồn tích phản ảnh
tình hình tài chính của doanh nghiệp trong quá khứ, hiện
tại và tương lai. Khi nhận được tiền thưởng kế toán mới
ghi nhận và hạch toán vào doanh thu là không phù hợp với
nguyên tắc này
VAS14: Doanh thu và thu nhập khác

Ảnh hưởng lên báo cáo
tài chính

Doanh thu ko được ghi nhận đúng kỳ và do đó có thể bị
ghi nhận thừa hoặc thiếu cho từng kỳ báo cáo -> Lợi

nhuận, thuế phải trả, tổng tài sản… sẽ ko phản ánh đúng
đắn

Các chỉ tiêu liên quan

Tất cả các chỉ tiêu liên quan: dòng tiền, quản lí phải thu…


khác
Phương án xử lý

Căn cứ vào hợp đồng và các văn bản có liên quan, kế toán
ghi nhận và hạch toán vào doanh thu đồng thời nợ phải thu
trên báo cáo tài chính năm 2010 đối với khoản tiền thưởng
tiến độ và chất lượng

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình “Tài chính kế toán”, Chương trình Đào tạo Thạc sỹ quản trị kinh
doanh quốc tế Griggs
2. “Kế toán tài chính”, Nhà xuất bản Tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh.
3. Hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam được ban hành và công bố theo Quyết
định số 149/2001/QĐ-BTC ngày 31 tháng 12 năm 2001 của Bộ trưởng Bộ Tài
chính.