HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI CÔNG TY TNHH ĐẦU TƯ VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ BÌNH MINH

B ăGIÁOăD CăVÀă ÀOăT O
TR
NGă IăH CăTH NGăLONG
----------o0o---------

KHịAăLU NăT TăNGHI P

TÀI:

HOÀNăTHI NăCỌNGăTÁCăK ăTOÁNă
NGUYểNăV TăLI UăT IăCỌNGăTYăTNHHă Uă
T ăVÀă NGăD NGăCỌNG NGH ăBỊNHăMINH

SINHăVIểNăTH CăHI N : B IăPH

NGăANH

MÃăSINHăVIểN

: A16625

CHUYểNăNGÀNH

:ăTÀIăCHệNHăậ K ăTOÁN

HÀăN Iăậ 2014


B ăGIÁOăD CăVÀă ÀOăT O
TR
NGă IăH CăTH NGăLONG

----------o0o---------

KHịAăLU NăT TăNGHI P

TÀI:

HOÀNăTHI NăCỌNGăTÁCăK ăTOÁNă
NGUYểNăV TăLI UăT IăCỌNGăTYăTNHHă Uă
T ăVÀă NGăD NGăCỌNGăNGH ăBỊNHăMINH

Giáoăviênăh

ngăd n

:ăTh.SăMaiăThanhăTh y

Sinh viênăth căhi n

: B iăPh

ngăAnh

Mưăsinhăviên

: A16625

Chuyênăngành

:ăTàiăChínhăậ K ăToán

HÀăN Iăậ 2014

Thang Long University Library


L IăC Mă N
hoàn thành đ c khóa lu n t t nghi p này, em xin g i l i c m n chân thành
nh t đ n các th y cô tr ng i h c Th ng Long, các cô trong khoa K toán đư d y
d , truy n đ t nh ng ki n th c quý báu cho em trong su t th i gian h c t p và rèn
luy n t i tr ng. c bi t, em xin g i l i c m n đ n cô Mai Thanh Th y, ng i đư
t n tình h ng d n em hoàn thành khóa lu n t t nghi p này.
Em xin chân thành c m n ban lưnh đ o và các anh ch t i Công ty TNHH đ u t
và ng d ng công ngh Bình Minh đư t o đi u ki n thu n l i cho em đ c th c t p t i
Công ty, đ c ti p xúc th c t , gi i đáp th c m c, giúp em có thêm hi u bi t v công
vi c k toán trong su t quá trình th c t p.
V i v n ki n th c h n h p và th i gian th c t p t i Công ty có h n nên em không
tránh kh i nh ng thi u sót. Em r t mong nh n đ c nh ng ý ki n đóng góp c a quý
th y cô đ em đ c hoàn thi n h n ki n th c c a mình.
Em xin chân thành c m n!
Hà N i, ngày 03 tháng 07 n m 2014
Sinh viên

B iăPh

ngăAnh


L IăCAMă OAN
Em xin cam đoan Khóa lu n t t nghi p này là do t b n thân th c hi n có s h
tr t giáo viên h ng d n và không sao chép các công trình nghiên c u c a ng i

khác. Các d li u thông tin th c p s d ng trong khóa lu n là có ngu n g c và đ
trích d n rõ ràng.
Em xin ch u hoàn toàn trách nhi m v l i cam đoan này!
Sinh viên

B iăPh

ng Anh

Thang Long University Library

c


M CăL C
L IăM ă

U

CH
NGă1: C ăS ăLụăLU NăCHUNGăV ăCỌNGăTÁCăK ăTOÁNăNGUYểNă
V TăLI UăTRONGăCÁCăDOANHăNGHI PăS NăXU T ......................................1
1.1.ă S ă c nă thi tă ph iă t ă ch că k ă toánă nguyênă v tă li uă trongă doanhă nghi pă s nă
xu t
.................................................................................................................1
1.1.1. Khái ni m và đ c đi m c a nguyên v t li u ........................................................1
1.1.2. Yêu c u trong công tác qu n lý s ế ng nguyên v t li u ...................................2
1.1.3. Nhi m v c a k toán nguyên v t li u ................................................................3
1.2. Phânălo iăvàătínhăgiáănguyênăv tăli u ....................................................................3
1.2.1. Phân lo i nguyên v t li u .....................................................................................3

1.2.2. Tính giá nguyên v t li u .......................................................................................4
1.2.2.1. Tính giá nguyên v t li u nh p kho .....................................................................5
1.2.2.2. Tính giá nguyên v t li u xu t kho ......................................................................5
1.3. K ătoánăchiăti tănguyênăv tăli u .............................................................................7
1.3.1. Ch ng t k toán s ế ng....................................................................................7
1.3.2. Th t c nh p xu t kho nguyên v t li u ...............................................................7
1.3.3. Ph

ng pháp k toán chi ti t nguyên v t li u .....................................................9

1.4. K ătoánăt ngăh pănguyênăv tăli u .......................................................................12

1.4.1. Ph
1.4.1.1.

ng pháp kê khai th
c đi m c a ph

ng xuyên .................................................................12

ng pháp kê khai th

ng xuyên ..........................................12

1.4.1.2. Tài kho n s d ng ............................................................................................13
1.4.1.3. Ph
1.4.2. Ph
1.4.2.1.

ng pháp k toán ........................................................................................14

ng pháp ki m kê đ nh k̀ ............................................................................18
c đi m c a ph

ng pháp ki m kê đ nh kì ....................................................18

1.4.2.2. Tài kho n s d ng ............................................................................................18
1.4.2.3. Trình t k toán ................................................................................................19
1.5. K ătoánăd ăph ngăgi măgiáăhàngăt năkho ..........................................................19
1.5.1. Khái ni m ..........................................................................................................19
1.5.2. Tài kho n s ế ng ..............................................................................................20
1.5.3. Ph

ng pháp k toán .........................................................................................20


1.6. H ăth ngăs ăk ătoánăs ăd ngătrongăk ătoánăt ngăh pănguyênăv tăli u ............21
1.6.1. H̀nh th c s Nh t kí chung – S cái ................................................................21
1.6.2. H̀nh th c s Nh t kí chung...............................................................................22
1.6.3. H̀nh th c s Ch ng t ghi s ...........................................................................23
1.6.4. H̀nh th c s Nh t kí ch ng t ..........................................................................24
CH
NGă2: TH CăTR NGăCỌNGăTÁCăK ăTOÁNăNGUYểNăV TăLI UăT Iă
CỌNGăTYăTNHHă UăT ăVÀă NGăD NGăCỌNGăNGH ăBỊNHăMINH ........25
2.1. T ngăquanăv ăCôngătyăTNHHăđ uăt ăvàă ngăd ngăcôngăngh ăBìnhăMinh .....25
2.1.1. Quá tr̀nh h̀nh thành và phát tri n c a Công ty ..............................................25
2.1.2.

c đi m t ch c b máy qu n lý ......................................................................25

2.1.3.

c đi m t ch c b máy k toán ......................................................................27

2.1.4.

c đi m t ch c công tác k toán ....................................................................29

2.2. Th cătr ngăcôngătácăk ătoánănguyênăv tăli uăt iăCôngătyăTNHHăđ uăt ăvàă ngă
d ngăcôngăngh ăBìnhăMinh .........................................................................................30
2.2.1.
2.2.1.1.

c đi m và t̀nh h̀nh nguyên v t li u t i Công ty ...........................................30
c đi m và công tác qu n lý NVL .................................................................30

2.2.1.2. Phân lo i nguyên v t li u .................................................................................32
2.2.2. Tính giá nguyên v t li u .....................................................................................33
2.2.2.1. Tính giá v t li u nh p kho ................................................................................34

2.2.2.2. Tính giá v t li u xu t kho .................................................................................34
2.2.3. K toán chi ti t nguyên v t li u t i Công ty .......................................................35
2.2.3.1. K toán chi ti t nghi p v nh p kho nguyên v t li u ........................................ 36
2.2.3.2. K toán chi ti t nghi p v xu t kho nguyên v t li u ......................................... 39
2.2.4. K toán t ng h p nguyên v t li u t i Công ty ...................................................50
2.2.4.1. K toán t ng h p nh p nguyên v t li u ............................................................50
2.2.4.2. K toán t ng h p xu t nguyên v t li u .............................................................56
CH

NGă 3: M Tă S ă GI Iă PHÁPă NH Mă HOÀNă THI Nă CỌNGă TÁCă K ă

TOÁNăăNGUYểNăV TăLI UăT IăCỌNGăTYăTNHHă UăT ăVÀă NGăD NGăă
CỌNGăNGH ăBỊNHăMINH .......................................................................................62
3.1. M tă s ă ýă ki nă đánhă giáă v ă côngă tácă k ă toánă nguyênă v tă li uă t iă
CôngătyăTNHH đ uăt ăvàă ngăd ngăcôngăngh ăBìnhăMinh ....................................62

Thang Long University Library


3.1.1.

u đi m

3.1.2. Nh

..........................................................................................................62

c đi m .........................................................................................................63

3.2. M tăs ăýăki năđ ăxu tănh măhoànăthi năcôngătácăk ătoánănguyênăv tăli uăt i
CôngătyăTNHHăđ uăt ăvàă ngăd ngăcôngăngh ăBìnhăMinh ....................................64
K TăLU N


DANHăM CăVI TăT T

Kýăhi uăvi tăt t

Tênăđ yăđ

GTGT

Giá tr gia t ng

H

Hóa đ n

KKTX

Kê khai th

KK K

Ki m kê đ nh k

NVL

Nguyên v t li u

TK

Tài kho n

PNK

Phi u nh p kho

PXK

Phi u xu t kho

N–X–T

Nh p – Xu t – T n

PX

Phân x

TNHH

Trách nhi m h u h n

QLDN

Qu n lý doanh nghi p

XDCB

Xây d ng c b n

BHXH

B o hi m xư h i

CPSX

Chi phí s n xu t

TSC

Tài s n c đ nh

VN

Vi t Nam đ ng

ng xuyên

ng

Thang Long University Library


DANHăM CăCÁCăB NG,ăBI Uă

S đ 1.1. Th t c nh p kho nguyên v t li u ..................................................................7
S đ 1.2. Th t c xu t kho nguyên v t li u ...................................................................9
S đ 1.3. S đ k toán chi ti t NVL theo ph

ng pháp ghi th song song ...............10

S đ 1.4. H ch toán nghi p v nh p kho NVL ...........................................................14
S đ 1.5. H ch toán nghi p v xu t kho NVL ............................................................15
S đ 1.6. K toán t ng h p nguyên v t li u theo ph

ng pháp KKTX ......................17

S đ 1.7. K toán t ng h p nguyên v t ki u theo ph

ng pháp KK K .....................19

S đ 1.8. Trình t ghi s k toán theo hình th c Nh t ký – S cái .............................21
S đ 1.9. Trình t ghi s k toán theo hình th c Nh t ký chung ................................22
S đ 1.10. Trình t ghi s k toán theo hình th c Ch ng t ghi s ............................23
S đ 1.11. Trình t ghi s k toán theo hình th c Nh t ký ch ng t ..........................24
S đ 2.1. T ch c b máy qu n lý c a Công ty TNHH đ u t và ng d ng công ngh
Bình Minh ......................................................................................................................26
S đ 2.2. T ch c b máy k toán c a Công ty TNHH đ u t và ng d ng ..............28
công ngh Bình Minh ....................................................................................................28
S đ 2.3. S đ trình t ghi s k toán theo hình th c Nh t ký ch ng t c a Công ty
TNHH đ u t và ng d ng công ngh Bình Minh ........................................................30

B ngă1.1.ăTh ăkho ........................................................................................................11
B ngă1.2.ăS ăchiăti tăv tăli u ........................................................................................12
B ngă2.1.Tìnhăhìnhănh păxu tăNVLăthángă11/2013..................................................33
B ngă2.2.ăTàiăkho năs ăd ng ......................................................................................35
B ngă2.3.ăHóaăđ nămuaăhàng .....................................................................................36
B ngă2.4.ăPhi uănh păkho ...........................................................................................37
B ngă2.5.ăBiênăb năki mănghi măv tăt .....................................................................38
B ngă2.6.ăPhi uăđ ăngh ăxu tăv tăt ...........................................................................40
B ngă2.7.ăPhi uăđ ăngh ăxu tăv tăt ...........................................................................41


B ngă2.8.ăPhi uăxu tăkho ............................................................................................42
B ngă2.9.ăPhi uăxu tăkho ............................................................................................43
B ngă2.10.ăTh ăkho ......................................................................................................46
B ngă2.11. S ăchiăti tăv tăt ........................................................................................48
B ngă2.12.ăT ngăh pănh păxu tăt n ...........................................................................49
B ngă2.13.ăTríchănh tăkýăch ngăt ăs ă2 .....................................................................51

B ngă2.14.ăTríchănh tăkýăch ng t ăs ă1 .....................................................................53
B ngă2.15.ăB ngăkêăs ă3 ...............................................................................................55
B ngă2.16.ăB ngăphânăb ăs ă2 .....................................................................................57
B ng 2.17. B ng kê s 4 ................................................................................................58
B ng 2.18. Trích Nh t ký ch ng t s 7 .......................................................................59
B ngă2.19.ăS ăcái ..........................................................................................................60
B ngă3.1.ăS ădanhăđi măv tăt ....................................................................................66
B ngă3.2.ăPhi uăbáoăv tăt ăc năl iăcu iăkì .................................................................67
B ngă3.3.ăB ngăkêăd ăph ngăgi măgiáăHTK..............................................................69

Thang Long University Library


L IM
Trong n n kinh t th tr

U

ng hi n nay, c nh tranh là con đ

ng duy nh t mà m i

đ n v kinh doanh nào, b t c thành ph n kinh t nào c ng ph i l a ch n đ t n t i.
Các doanh nghi p v a ph i c nh tranh đ đ ng v ng đ c trên th tr ng, v a ph i
theo đu i m c tiêu kinh t đó là đ t l i nhu n cao nh t. i v i m t doanh nghi p s n
xu t, y u t chi phí và giá thành s n ph m là m t b ph n h t s c quan tr ng, quy t
đ nh đ n l i nhu n c ng nh s t n t i và phát tri n c a doanh nghi p đó. Ti t ki m
chi phí s n xu t nh ng v n đ m b o đ

c ch t l

ng s n ph m là đi u mà m i doanh

nghi p luôn mong mu n đ t đ c. ó chính là c s giúp doanh nghi p gi m giá bán
s n ph m, t ng kh n ng c nh tranh s n ph m trên th tr ng, t o doanh thu và l i
nhu n l n cho doanh nghi p.
đ t đ c đi u đó, vi c xác đ nh các y u t đ u vào
h p lý sao cho k t qu đ u ra cao nh t v i s n ph m có ch t l ng và giá c có s c hút
đ i v i ng

i tiêu dùng là m i quan tâm hàng đ u c a các nhà qu n lý.

Nguyên v t li u là m t y u t c b n không th thi u đ

c trong quá trình s n

xu t đó. Chi phí nguyên v t li u chi m m t t tr ng l n trong toàn b chi phí s n xu t
kinh doanh c a doanh nghi p s n xu t. Do đó m t trong nh ng m i quan tâm hàng
đ u c a doanh nghi p s n xu t là vi c ghi chép, ph n ánh chi ti t, t ng h p v tình
hình thu mua, v n chuy n, b o qu n và s d ng nguyên v t li u.
Trong th i gian th c t p t i Công ty TNHH đ u t và ng d ng công ngh Bình
Minh, em th y rõ t m quan tr ng c a công tác k toán v t li u c ng nh nh ng v n đ
ch a hoàn thi n trong k toán v t li u, cùng nh ng ki n th c thu nh n đ c trong th i
gian h c t p t i tr ng, v i s h ng d n t n tình c a các th y cô giáo, anh ch trong
phòng Tài chính - K toán, em đư đi sâu nghiên c u đ tài: “Hoàn thi n công tác k
toán nguyên v t li u t i Công ty TNHH đ u t và ng ế ng công ngh B̀nh Minh”.
K t c u bài khóa lu n ngoài l i m đ u và k t lu n, g m 3 ph n chính:
Ch

ngă1:ăC ăs ălýălu năchungăv ăcôngătácăk ătoánănguyênăv tăli uătrongăcácă

doanhănghi păs năxu t.
Ch ngă2:ăTh cătr ngăcôngătácăk ătoánănguyênăv tăli uăt iăCôngătyăTNHHă
đ uăt ăvàă ngăd ngăcôngăngh ăBìnhăMinh.
Ch ngă3:ăM tăs ăgi iăphápănh măhoànăthi năcôngătácăk ătoánănguyênăv tă
li uăt iăCôngătyăTNHHăđ uăt ăvàă ngăd ngăcôngăngh ăBìnhăMinh.


CH
C ăS

NGă1

LụăLU N CHUNG V CỌNGăTÁCăK TOÁNăNGUYểNăV T LI U
TRONGăCÁCăDOANHăNGHI P S N XU T

1.1. S c n thi t ph i t ch c k toánănguyênăv t li u trong doanh nghi p s n
xu t
1.1.1. Khái ni m và đ c đi m c a nguyên v t li u
Quá trình s n xu t mu n ti n hành đ

c tr

c h t c n có đ ba y u t :

it

ng

lao đ ng, t li u lao đ ng và s c lao đ ng. M t trong ba y u t không th thi u đ

c

c a quá trình s n xu t và hình thành nên s n ph m là đ i t ng lao đ ng, trong đó
NVL là m t y u t c b n.
hình thành nên s n ph m thì không th thi u NVL, nó
quy t đ nh ch t l ng s n ph m, b i v y, n u ch t l ng NVL không đ m b o thì ch t
l ng s n ph m c ng kém, nh h ng đ n giá thành s n ph m mà theo đó là nh
h

ng đ n l i nhu n c a doanh nghi p.
NVL là đ i t ng lao đ ng đ c th hi n d i d ng v t hóa nh s t thép trong
doanh nghi p ch t o, v i trong doanh nghi p may m c, s i trong doanh nghi p d t, da
trong doanh nghi p đóng giày ; là tài s n d tr c a doanh nghi p nh m ph c v s n
xu t liên t c. NVL d

i tác đ ng c a lao đ ng, chúng b tiêu hao toàn b ho c thay

đ i hình thái v t ch t ban đ u đ t o ra hình thái v t ch t c a s n ph m.
Trong quá trình tham gia ho t đ ng s n xu t kinh doanh, NVL ch tham gia vào
giai đo n đ u c a quá trình s n xu t và không ng ng chuy n hóa c v m t hi n v t và
giá tr .
V m t hi n v t: NVL ch tham gia vào m t chu kì s n xu t kinh doanh nh t đ nh.
Khi tham gia vào ho t đ ng s n xu t kinh doanh, NVL b bi n d ng ho c tiêu hao toàn
b .
V m t giá tr : M i lo i phí t n v NVL đ u đ

c chuy n d ch m t l n và toàn b

vào giá tr c a s n ph m m i t o thành. Toàn b NVL s d ng trong k nào thì đ c

tính vào chi phí k đó. Giá tr NVL là thành ph n ch y u t o nên giá tr s n ph m.
NVL chi m t tr ng l n trong toàn b chi phí s n xu t và giá thành s n ph m.
Do v y, doanh nghi p c n thi t ph i t ch c t t công tác qu n lý và h ch toán quá
trình thu mua v n chuy n, b o qu n d tr và s d ng NVL. T ch c công tác h ch
toán NVL là công vi c không th thi u trong qu n lý NVL, cung c p k p th i đ ng b
ki m tra giám sát vi c ch p hành các đ nh m c d tr tiêu hao NVL nh m ng n ng a
các hi n t ng nh m t mát, h h ng, thi u h t hay d th a. N u d tr qua ít NVL,
s n xu t s lâm vào tình tr ng thi u t li u bu c ph i ng ng ho c gi m ti n đ . Khi đó
không có doanh thu song v n ph i tr các kho n chi phí b t bi n nh kh u hao nhà
x ng, b o d ng máy móc, l ng công nhân ngh ch vi c. N u d tr quá nhi u,
chi phí b o qu n và các chi phí liên quan s t ng. H n n a, v n trong kho không sinh
1

Thang Long University Library


lưi trong khi doanh nghi p v n ph i tr lưi vay ngân hàng ho c đ ng ti n s t giá.

i u

đó gây th t thoát, thi u h t v v n. Chính vì v y, các doanh nghi p s n xu t kinh
doanh nên chú tr ng t ng c ng công tác qu n lý, công tác k toán NVL đ đ m b o
vi c s d ng ti t ki m và hi u qu NVL nh m gi m b t chi phí s n xu t, nâng cao
hi u qu s d ng v n l u đ ng, h th p giá thành s n ph m và t ng kh n ng c nh
tranh trên th tr ng.
1.1.2. Yêu c u trong công tác qu n lý s d ng nguyên v t li u
i v i m i doanh nghi p thì l i nhu n là m c đích cu i cùng c a s n xu t kinh
doanh.
s n xu t có l i nhu n, nh t thi t ph i gi m chi phí NVL. Ngh a là ph i s
d ng NVL m t cách ti t ki m h p lý, có k ho ch, làm sao đ cùng m t kh i l ng

v t li u có th s n xu t ra nhi u s n ph m nh t, giá thành th p mà v n đ m b o ch t
l ng. V y m t trong nh ng bi n pháp c b n đ gi m giá thành là gi m chi phí NVL
trong khâu thu mua, b o qu n, s d ng và d tr .
khâu thu mua: Ph i qu n lý t t v m t s l ng, ch t l ng, quy cách, giá mua,
chi phí mua. Tránh gây t n th t, th t thoát NVL, đ m b o vi c mua v đúng v i yêu
c u s d ng và giá mua thích h p đ h th p chi phí thu mua đ ng th i c n cung c p
k p th i đ m b o quá trình s n xu t di n ra liên t c.
khâu b o qu n: Ph i tuân theo đúng ch đ b o qu n đ i v i t ng lo i NVL, t
ch c kho tàng, b n bưi và đ m b o an toàn không hao h t v s l ng c ng nh ch t
l ng NVL.
khâu s d ng: Tính toán đ y đ , chính xác, k p th i giá tr NVL tiêu hao trong
s n xu t, giá tr NVL có trong giá v n thành ph m. Do v y trong khâu s d ng ph i t
ch c t t vi c ghi chép, ph n ánh tình hình s d ng NVL trong s n xu t s n ph m. T
đó, xây d ng đ nh m c tiêu hao NVL và d toán chi phí h p lý đ ti t ki m NVL,
gi m chi phí s n xu t, h giá thành s n ph m, t ng l i nhu n cho doanh nghi p.
khâu d tr : Do đ c đi m c a NVL là ch tham gia vào m t chu k s n xu t và
trong quá trình s n xu t b tiêu dùng toàn b , h n n a NVL bi n đ ng th ng xuyên
nên đòi h i vi c d tr ph i đáp ng k p th i, đ y đ cho yêu c u s n xu t kinh doanh.
Doanh nghi p ph i xác đ nh l ng d tr c n thi t t i đa, t i thi u, xây d ng các đ nh
m c tiêu hao NVL trong s d ng c ng nh các đ nh m c hao h t trong v n chuy n,
b o qu n, đ m b o quá trình s n xu t di n ra liên t c, tránh tình tr ng
d tr quá nhi u.

đ ng v n do

Do công tác qu n lý NVL có t m quan tr ng nh v y nên b t c doanh nghi p
nào c ng ph i t ng c ng qu n lý, không ng ng c i ti n công tác qu n lý cho phù h p
v i tình hình th c t s n xu t. Doanh nghi p còn ph i luôn ch đ ng trong t t c các
khâu, qu n lý ch t ch t ng khâu d a trên nh ng quy đ nh v ki m soát n i b
v , đ m b o th c hi n đ c yêu c u qu n lý.

2

đ n


1.1.3. Nhi m v c a k toán nguyên v t li u
N u nh k toán là công c qu n lý giúp cho vi c qu n lý kinh t tài chính đ t
hi u qu trong vi c cung c p thông tin c n thi t cho các đ i t ng s d ng thông tin,
thì trong công tác qu n lý và s d ng NVL, k toán NVL giúp cho lưnh đ o các doanh
nghi p n m đ c tình hình v t t đ ch đ o ti n đ s n xu t. Tính chính xác c a h ch
toán k toán NVL tr c ti p nh h ng đ n tính chính xác c a h ch toán giá thành.
Xu t phát t yêu c u qu n lý NVL có th khái quát nh ng nhi m v c a k toán NVL
nh sau:
T ch c đánh giá, phân lo i NVL phù h p v i nguyên t c, qu n lý th ng nh t c a
Nhà n c, yêu c u qu n tr c a doanh nghi p.
T ch c ch ng t k toán, tài kho n k toán, s k toán phù h p v i ph ng pháp
k toán hàng t n kho mà doanh nghi p đ ng ký áp d ng. T đó ph n ánh tình hình
nh p xu t t n kho NVL, cung c p s li u k p th i đ t p h p chi phí và tính giá thành
s n ph m.
V n d ng đúng đ n các ph ng pháp h ch toán NVL phù h p v i đ c đi m s n
xu t c a t ng doanh nghi p. H

ng d n ki m tra vi c ch p hành các nguyên t c, th

t c nh p, xu t. Th c hi n đ y đ các ch đ k toán ban đ u v NVL.
Ki m tra vi c ch p hành ch đ b o qu n, d tr và s d ng NVL, ki m kê, đánh
giá l i hàng t n kho theo đúng ch đ quy đ nh, l p báo cáo v NVL ph c v công tác
qu n lý.
Phân tích đánh giá tình hình th c hi n k ho ch thu mua, tình hình thanh toán v i
ng i bán, tình hình s d ng NVL trong quá trình s n xu t đ đ a ra các thông tin c n

thi t cho quá trình qu n lý.
NVL có v trí quan tr ng và vai trò to l n đ i v i quá trình s n xu t kinh doanh.
B i v y, k toán NVL th c hi n công tác ki m tra, giám sát tình hình hi n có, s bi n
đ ng c a NVL đ cung c p thông tin cho nhà qu n tr doanh nghi p nh m h tr trong
vi c ra các quy t đ nh qu n lý nói chung và qu n tr NVL nói riêng. Do v y, c n thi t
ph i t ch c công tác k toán NVL trong doanh nghi p.
1.2. Phânălo iăvàătínhăgiáănguyênăv t li u
1.2.1. Phân lo i nguyên v t li u
Do tính ch t đ c thù trong ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a m i doanh nghi p
là khác nhau nên c n ph i s d ng nhi u lo i NVL khác nhau. M i lo i NVL có n i
dung kinh t , vai trò và công d ng khác nhau trong quá trình s n xu t. Chính vì v y đ
qu n lý m t cách có hi u qu , s d ng NVL m t cách ti t ki m, đúng m c đích thì
doanh nghi p c n ph i ti n hành phân lo i NVL.
M i doanh nghi p đ c phép linh ho t l a ch n tiêu th c phù h p đ phân lo i
NVL tùy thu c vào tính đ c thù c a m i ngành s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
3

Thang Long University Library


Trong th c t , đ c tr ng dùng đ phân lo i NVL thông d ng nh t là theo vai trò và tác
d ng c a NVL trong quá trình s n xu t kinh doanh. Theo đ c tr ng này, NVL

các

doanh nghi p đ c phân ra các lo i sau đây:
NVL chính: là nh ng NVL mà sau quá trình gia công ch bi n s c u thành hình
thái v t ch t c a s n ph m. Hay nói m t cách khác, NVL chính là nh ng NVL gi vai
trò quy t đ nh đ n vi c s n xu t ch t o s n ph m và th ng chi m t tr ng l n trong
t ng chi phí NVL. các doanh nghi p khác nhau thì s d ng NVL chính c ng khác

nhau. Ví d , doanh nghi p s n xu t đ ng NVL chính là cây mía; doanh nghi p c
khí NVL chính là s t, thép ; doanh nghi p s n xu t s i NVL chính là bông;
V t li u ph : là nh ng v t li u ch có tác d ng ph tr trong s n xu t, đ

cs

d ng k t h p v i v t li u chính đ hoàn thi n và nâng cao tính n ng, ch t l ng c a
s n ph m. Ví d nh làm thay đ i màu s c, hình dáng, mùi v ho c dùng đ b o qu n,
ph c v ho t đ ng c a các t li u lao đ ng hay ph c v cho lao đ ng c a công nhân
viên ch c. d u nh n, h dán, thu c nhu m, thu c t y, thu c ch ng g , h ng li u,..
Nhiên li u: là nh ng v t li u dùng đ cung c p nhi t l ng trong quá trình s n
xu t kinh doanh nh than, c i, x ng d u, h i đ t, khí đ t
Ph tùng thay th : là các chi ti t, ph tùng đ s a ch a, thay th , b o d

ng cho

máy móc, thi t b , ph ng ti n v n t i
V t li u và thi t b xây d ng c b n: bao g m các v t li u và thi t b c n l p,
không c n l p, v t k t c u, công v , khí c
mà doanh nghi p mua vào nh m m c
đích đ u t cho xây d ng c b n.
Ph li u: là các lo i v t li u thu đ

c trong quá trình s n xu t hay thanh lý tài s n,

có th s d ng hay bán ra ngoài v i v n, g ch, s t
V t li u khác: bao g m các lo i v t li u còn l i ngoài các th ch a k trên nh
bao bì, v t đóng gói, các lo i v t t đ c ch ng
Ngoài ra, c n c vào ngu n hình thành, NVL có th chia thành các lo i:
NVL mua ngoài: là các lo i v t t mua l i t doanh nghi p, cá nhân, t p th khác.

NVL gia công: là lo i v t t hình thành t quá trình nhà máy cung c p v t li u thô
cho các đ i t ng khác đ h gia công, ch bi n r i nh p tr v t li u cho doanh nghi p
nh m ph c v s n xu t ngay. Có hai hình th c gia công: gia công thuê ngoài và t gia
công.
NVL đ

c c p phát, bi u t ng, góp v n liên doanh.

NVL ph c v cho vi c qu n lý.
NVL ph c v cho quá trình tiêu th thành ph m.
1.2.2. Tính giá nguyên v t li u
Tính giá NVL v th c ch t là vi c xác đ nh giá tr ghi s c a NVL. N u tính giá
đúng thì h ch toán m i chính xác, ng c l i tính giá sai s d n đ n nh m l n trong
4


vi c xác đ nh giá thành s n ph m và k t qu s n xu t kinh doanh, nh h

ng l n t i

quy t đ nh trong vi c tiêu th s n ph m, h u qu có th gây m t mát thua l cho doanh
nghi p. Theo quy đ nh, NVL đ c xác đ nh theo giá th c t
nh p kho đ u đ c ph n ánh trên s sách theo giá th c t .

giá g c), t c là NVL khi

1.2.2.1. Tínhăgiáănguyênăv t li u nh p kho
NVL do mua ngoài:
Tr giá
th c t

c a NVL
nh p kho

Các lo i
Các kho n
Các chi phí
thu không
gi m giá, tr
=
+
+
thu mua
đ c hoàn
l i, chi t kh u
th c t
l i (n u có)
th ng m i
i v i các đ n v tính thu GTGT theo ph ng pháp kh u tr thì giá mua
NVL ghi trên hóa đ n là giá không bao g m thu GTGT.
Giá mua
ghi trên
hoá đ n

i v i các đ n v tính thu GTGT theo ph ng pháp tr c ti p thì giá mua
NVL ghi trên hóa đ n là giá bao g m c thu GTGT.
NVL do doanh nghi p t s n xu t: giá th c t c a NVL là giá thành s n xu t th c
t c a NVL do doanh nghi p s n xu t, ki m nh n, nh p kho.
NVL do thuê ngoài gia công, ch bi n:
Giá th c t
c a NVL

nh p kho

S ti n ph i tr

Giá th c t c a NVL
=

thuê ngoài gia công,
ch bi n

+

cho ng i nh n
gia công, ch

Chi phí v n
+

bi n

chuy n, b c
ế khi giao
nh n

NVL do nh n v n góp liên doanh:
Giá th c t c a
NVL nh p kho
 NVL do đ
Giá th c t c a
NVL nh p kho

=

Giá ếo h i đ ng liên
ếoanh tho thu n

+

Các chi phí phát sinh khi
ti p nh n NVL (n u có)

c bi u t ng, tài tr :
=

Giá tr th tr ng
t ng t ng

Ph li u thu h i: giá th c t c a ph li u đ
trên th tr ng.

Các chi phí phát sinh liên
quan đ n vi c ti p nh n
+
(n u có)
c tính theo giá th c t ho c giá bán

1.2.2.2. Tínhăgiáănguyênăv t li u xu t kho
xác đ nh giá c a NVL xu t kho trong k , k toán có nhi u ph

ng pháp khác

nhau. Tùy theo đ c đi m ho t đ ng c a t ng doanh nghi p, đ c đi m và tính đa d ng
c a NVL và tùy theo yêu c u qu n lý và trình đ nghi p v c a cán b k toán, có th
s d ng m t trong các ph ng pháp sau đây:
Ph

ng pháp th c t đích ếanh:

5

Thang Long University Library


Theo ph

ng pháp này, khi xu t lô hàng nào thì l y giá th c t c a lô hàng đó,

nh p kho theo giá nào thì xu t kho theo giá đó.

ây là ph

ng pháp tuân th theo

nguyên t c phù h p chi phí, doanh thu. Ph ng pháp này s khó theo dõi n u có nhi u
m t hàng, nhi u ch ng lo i NVL nên ph ng pháp này th ng đ c áp d ng đ i v i
doanh nghi p có ít lo i m t hàng, m t hàng có giá tr cao ho c m t hàng n đ nh và
nh n di n đ c.
Ph ng pháp b̀nh quân gia quy n:
Theo ph ng pháp này, tr giá th c t c a NVL xu t kho trong k đ
công th c:

Tr giá th c t c a
NVL xu t kho

S l ng NVL
xu t kho

=

x

c tính theo

Giá đ n v b̀nh
quân c a NVL

Trong đó, giá đ n v bình quân có th tính theo m t trong 2 cách sau:
Giá đ n v bình quân c k d tr
Giá đ n v b̀nh quân
c k ế tr

=

Tr giá th c t NVL t n đ u k và nh p trong k
S l ng NVL t n đ u k và nh p trong k

Cách tính này tuy đ n gi n, d làm nh ng đ chính xác không cao. H n n a,
công vi c tính toán d n vào cu i tháng, gây nh h
chung.
Giá đ n v bình quân sau m i l n nh p
Giá đ n v b̀nh quân

sau m i l n nh p

=

ng đ n công tác quy t toán nói

Tr giá th c t NVL t n kho sau m i l n nh p
S l ng NVL t n kho sau m i l n nh p

Cách tính theo giá đ n v bình quân sau m i l n nh p có u đi m v a chính xác,
v a c p nh t. Nh c đi m c a ph ng pháp này là t n nhi u công s c, tính toán nhi u
l n.
Ph ng pháp nh p tr c, xu t tr c (FIFO):
Ph ng pháp này d a trên gi đ nh hàng nào nh p tr c s đ c xu t tr c và
l y đ n giá xu t b ng đ n giá nh p c a nh ng l n nh p đ u tiên. Tr giá c a hàng t n
kho cu i k đ c tính theo đ n giá c a nh ng l n nh p sau cùng.
Ph ng pháp này thích h p khi h ch toán nguyên v t li u xu t kho theo t ng l n
nh p, đ m b o thu h i v n nhanh, giá tr hàng t n kho nh . Nh ng v i ph ng pháp
này chi phí mang tính ch t quá kh , doanh thu mang tính ch t hi n t i và khó áp d ng
trong c gi i hoá ho c tin h c hoá công tác k toán. Vì th ph ng pháp này áp d ng
thích h p khi doanh nghi p theo dõi đ
nghi p v nh p, xu t không quá nhi u.

c đ n giá c a t ng l n nh p, s l

6

ng các

Ph ng pháp nh p sau, xu t tr c (LIFO):
Ph ng pháp này d a trên gi đ nh là hàng nào nh p sau đ

c xu t tr

c, l y

đ n giá xu t b ng đ n giá nh p c a nh ng l n nh p sau cùng. Tr giá hàng t n kho
cu i k đ c tính theo đ n giá c a nh ng l n nh p đ u tiên.
V i ph ng pháp này thì nguyên t c phù h p c a k toán đ c đ m b o do giá
th c t c a NVL xu t kho đ c tính theo đ n giá c a l n nh p g n v i l n xu t đó
nh t. Nh ng kh i l ng tính toán s khá ph c t p n u áp d ng ph ng pháp này.
Chính vì v y nó thích h p áp d ng đ i v i doanh nghi p nh p xu t kho không th
xuyên, ch ng lo i NVL có đi u ki n theo dõi t ng lo i NVL.
M i ph

ng

ng pháp tính giá th c t c a NVL xu t kho đ u có nh ng u đi m,

nh c đi m riêng, doanh nghi p ph i c n c vào đ c đi m c a ho t đ ng s n xu t kinh
doanh, trình đ cán b k toán c ng nh yêu c u qu n lý c a mình đ đ ng ký ph ng
pháp tính giá NVL đ m b o nguyên t c nh t quán.
1.3. K toánăchiăti t nguyênăv t li u
K toán chi ti t NVL là vi c h ch toán k t h p gi a th kho và phòng k toán
trên cùng c s các ch ng t nh p, xu t kho nh m ph n ánh k p th i chính xác v tình
hình nh p xu t t n c a t ng lo i NVL c v s l

ng và giá tr .

Các doanh nghi p ph i t ch c h th ng ch ng t , m các s k toán chi ti t và
v n d ng ph ng pháp h ch toán chi ti t nguyên v t li u phù h p đ góp ph n t ng
c ng qu n lý NVL.
1.3.1. Ch ng t k toán s d ng
Theo ch đ ch ng t k toán thu c quy t đ nh 15/2006/Q – BTC ngày
30/03/2006 c a B Tài Chính, các ch ng t k toán NVL bao g m:
Phi u nh p kho M u s 01 VT
Phi u xu t kho M u s 02 VT
Biên b n ki m nghi m v t t , công c , s n ph m, hàng hóa M u s 03 VT
Phi u xu t kho kiêm v n chuy n n i b M u s 03 PXK 3LL
Phi u xu t kho hàng g i bán đ i lý M u 04 HDL 3LL
Phi u báo v t t còn l i cu i k M u s 04 VT
Biên b n ki m kê v t t , công c , s n ph m, hàng hóa M u s 05 VT
B ng kê mua hàng M u s 06 VT
B ng phân b nguyên li u, v t li u, công c , d ng c

M u s 07 VT

B ng kê thu mua hàng hóa mua vào không có hóa đ n M u s 04/GTGT)
1.3.2. Th t c nh p xu t kho nguyên v t li u
S ăđ ă1.1.ăTh ăt cănh păkhoănguyênăv tăli u
B
ph n
k

B
ph n
cung

Cán

b
thu

Ph
trách
7 b
ph n

ho ch

ng

mua

cung

Th
kho

K
toán

NVL
Thang Long University Library


L u
tr
b o

1.
Nhu
c u2.
3.
NVL
4.
KH

cung
ng
NVL

Khai
thác
NVL

L p

Ký

Th t c

ch ng
t
nh p
kho

ch ng
t nh p

NK:
Ki m
tra, NK,
ghi s

kho

8

Ghi s
theo
ch ng
t

qu n


S ăđ ă1.2.ăTh ăt căxu tăkhoănguyênăv tăli u
Th
tr ng,
K toán

B ph n
cung
ng

Nhu

Phòng
kinh

c u

doanh)

tr

ng

Th
kho

K
toán
NVL
L u
tr b o

qu n

xu t
NVL
L nh

L p

Th

xu t

Phi u

t c
xu t

Nh n
ch ng
t , ghi

kho

s

xu t kho

NVL
1.3.3. Ph

ng pháp k toán chi ti t nguyên v t li u

Hàng ngày vi c qu n lý tình hình nh p xu t t n NVL đ c th c hi n ch y u
b ph n kho và phòng k toán. Trên c s các ch ng ch t k toán v nh p xu t NVL,
k toán NVL ti n hành h ch toán k p th i và chính xác tình hình nh p xu t t n NVL
hàng ngày theo t ng lo i v t li u. S liên h và ph i h p v i nhau trong vi c ghi chép
vào th kho c ng nh vi c ki m tra đ i chi u s li u gi a kho và phòng k toán đư
hình thành nên ph ng pháp h ch toán chi ti t NVL. Tuy nhiên đ h n ch s ghi chép
trùng l p gi a kho và phòng k toán thì k toán ph i l a ch n ph ng pháp h ch toán
chi ti t phù h p v i yêu c u và trình đ c a đ i ng k toán trong doanh nghi p. Hi n
nay các doanh nghi p ch y u l a ch n ph
k toán chi ti t NVL.

ng pháp ghi th song song đ h ch toán

9

Thang Long University Library


S ăđ ă1.3.ăS ăđ k toánăchiăti tăNVLătheoăph

ngăphápăghiăth song song

Th ăkho
Phi uănh păkho

Phi uăxu tăkho
S ăk ătoánăchiăti t

B ngăkêăN-X-T

S ăk ătoánăt ngăh p
Ghi chú:
Ghi hàng ngày
Ghi cu i tháng

n

i chi u, ki m tra
Ph ng pháp h ch toán v t li u này khá đ n gi n và đ
c ta. Theo ph ng pháp th song song:

l

kho: Hàng này c n c vào các ch ng t nh p kho, xu t kho th kho ghi s
ng th c nh p, th c xu t c a t ng danh đi m NVL vào các th kho liên quan và sau

c áp d ng ph bi n

m i nghi p v nh p, xu t ho c cu i m i ngày tính ra s t n kho trên th kho. M i
ch ng t ghi m t dòng vào th kho. nh k th kho ph i ki m tra đ i chi u s l ng
t n trên th kho và l

ng t n th c t .

phòng k toán: K toán m s k toán NVL chi ti t cho t ng danh đi m NVL
t ng ng v i th kho m
kho. Hàng ngày ho c đ nh k , khi nh n đ c các ch ng
t nh p xu t kho do th kho chuy n t i, nhân viên k toán NVL ph i ki m tra, đ i
chi u và ghi đ n giá h ch toán và tính ra s ti n. Sau đó, l n l t ghi các nghi p v
nh p, xu t vào các s k toán chi ti t NVL có liên quan. Cu i tháng, ti n hành c ng s
và đ i chi u v i th kho.

10


B ngă1.1. Th kho
M uăs ăS12ăậ DN
Theo Q : 15/2006Q – BTC
Ngày 20 tháng 03 n m 2006
c a B Tài Chính

TH ăKHOăăă
Ngày l p th :

..

T s
Tên, nhưn hi u, quy cách v t t :
n v tính:
Mư s :
Ký

STT

A

Ngày,
tháng

B

S ăhi u
ch ngăt

Di n gi i

Nh p

Xu t

C

D

xácă

Ngày

S l

nh p,
xu t

E

F

ng

nh n
c aăk ă
toán

Nh p

Xu t

T n

1

2

3

S ăd ăđ uăk

C ngăphátăsinh
S ăd ăcu iăk

11

Thang Long University Library

G


B ngă1.2. S chi ti t v t li u
M uăs ăS10ăậ DN
Theo Q : 15/2006Q – BTC
Ngày 20 tháng 03 n m 2006
c a B Tài Chính
S ăCHIăTI TăV TăLI U
N m............
Tài kho n:........................... Tên kho:...............................
Tên, quy cách nguyên li u, v t li u:..........................................................
n v tính:........
Ch ngăt
S ă Ngày,ă
hi u tháng
A

B

TK
đ iă

Di năgi i

ng
C

nă

Nh p

Xu t

T n
Ghi

giá

SL

TT

SL

TT

SL

TT

chú

1

2

3

4

5

6

7

8

D

S ăd ăđ uăk

C ngăphátăsinh
S ăd ăcu iăk
th c hi n đ i chi u gi a k toán t ng h p và chi ti t, nhân viên k toán ph i
c n c vào các s k toán chi ti t đ l p b ng t ng h p nh p, xu t, t n kho c a t ng

lo i NVL. S li u c a b ng này đ

c đ i chi u v i s li u c a ph n k toán t ng h p.

1.4. K toánăt ng h pănguyênăv t li u
1.4.1. Ph
1.4.1.1.
Ph

ng pháp kê khai th
căđi măc aăph

ng xuyên

ngăphápăkêăkhaiăth

ng pháp KKTX là ph

ngăxuyên

ng pháp theo dõi và phán ánh tình hình hi n có, bi n

đ ng t ng, gi m hàng t n kho m t cách th
ánh t ng lo i hàng t n kho.

ng xuyên, liên t c trên các tài kho n ph n

12

Vi c xác đ nh giá th c t c a NVL xu t kho đ
ch ng t xu t kho.

c tính c n c tr c ti p vào các

nh k ti n hành ki m kê và c n c vào biên b n ki m kê sao cho

s li u th c t ph i trùng kh p v i s li u trên s k toán, n u có s chênh l ch thì
ph i tìm rõ nguyên nhân và đi u ch nh s li u cho phù h p.
Ph ng pháp này có đ chính xác cao và cung c p thông tin v hàng t n kho m t
cách k p th i, c p nh t. Tuy nhiên v i nh ng doanh nghi p có nhi u lo i NVL có giá
tr th p, doanh nghi p th ng xuyên xu t dùng, xu t bán mà s d ng ph ng pháp này
s t n r t nhi u công s c.
1.4.1.2. Tàiăkho năs ăd ng
h ch toán NVL theo ph

ng pháp KKTX, k toán s d ng các TK sau:

Tài kho n 151 “Hàng mua đang đi đ ng”
TK 151 đ c dùng đ theo dõi các NVL mà doanh nghi p đư mua hay ch p nh n
mua, đư thu c quy n s h u c a doanh nghi p nh ng cu i k ch a v nh p kho
TK 151 ậ Hàngămuaăđangăđi đ
Bên N :
Tr giá v t t , hàng hóa đang đi
đ

ng

Bên Có:
Tr giá v t t , hàng hóa đang đi

đ ng đư v nh p kho ho c
chuy n giao cho các đ i t ng
s d ng hay khách hàng

ng

D N : Tr giá v t t , hàng hóa đi đ

ng

ch a v nh p kho
Tài kho n 152 “Nguyên v t li u”
TK 152 đ c dùng đ theo dõi giá tr hi n có, tình hình t ng, gi m c a các NVL
theo giá th c t . Tài kho n này có th đ

c m theo dõi chi ti t trên các tài kho n c p

2 theo t ng lo i NVL tùy theo yêu c u qu n lý và ph

ng ti n tính toán.

TK 152 ậ Nguyênăli u,ăv tăli u
Bên N :
Tr giá th c t NVL nh p kho trong

Bên Có:
Tr giá th c t NVL xu t kho trong

k
Tr giá NVL th a phát hi n khi ki m

k
Tr giá NVL đ

c gi m giá ho c

tr l i ng i bán
Tr giá NVL thi u h t phát hi n khi
ki m kê

kê
D N : Tr giá th c t NVL t n kho

13

Thang Long University Library


1.4.1.3. Ph

ngăphápăk toánă

a) H chătoánănghi păv ănh păkhoăNVL
S ăđ ă1.4.ăH chătoánănghi păv ănh păkhoăNVL
TK 111,112,141,331
TK 152
Tr giá nh p kho v t li u mua ngoài
g m có giá mua và chi phí
TK 333
Thu nh p kh u ph i n p

TK 154
V t li u t s n xu t ho c gia công xong nh p
TK 411
V t li u đ

c c p, nh n góp v n

TK 412
ánh giá l i làm t ng giá tr v t li u
TK 128, 222,228
Nh n l i v n góp liên doanh và kho n vay b ng
v t li u
TK 151
V t li u đi đ

ng nh p kho

TK 331,111,151
Tr giá theo ch ng t
TK 3381

Tr giá th c nh p

Tr giá v t li u th a
khi nh p kho
Tr giá v t li u th a trong kho
TK 3388
M

n v t li u

TK 1368
Nh n l i v t li u đư cho m
TK 711
V t li u đ

c bi u t ng

14

n