TIỂU LUẬN sự PHÁT TRIỂN về LIÊN MINH GIAI cấp TRONG CMXHCN và VIỆC xây DỰNG KHỐI LIÊN MINH GIỮA GIAI cấp CÔNG NHÂN với GIAI cấp NÔNG dân đội NGŨ TRÍ THỨC ở nước TA HIỆN NAY

1
SỰ PHÁT TRIỂN LÝ LUẬN VỀ LIÊN MINH GIAI CẤP
TRONGCÁCH MẠNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨAVÀ VIỆC XÂY DỰNG
KHỐI LIÊN MINH GIAI CẤP CÔNG NHÂN VỚI GIAI CẤP NÔNG
DÂN VÀ ĐỘI NGŨ TRÍ THỨC Ở NƯỚC TA HIỆN NAY
Trong hệ thống lý luận chủ nghĩa xã hội khoa học vấn đề lý luận về liên
minh giai cấp trong cách mạng xã hội chủ nghĩa là một trong những nội dung
rất quan trọng, là vấn đề được C.Mác – Ph. Ăngghen đặc biệt quan tâm, nó có
quá trình hình thành và phát triển gắn liền với những điều kiện lịch sử của
thực tiễn phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, gắn với những đặc điểm
của thời đại, với những đặc thù của các dân tộc và là sự phát triển tất yếu của
tư tưởng nhân loại. Nghiên cứu làm rõ vấn đề lý luận liên minh giai cấp, là cơ
sở khoa học nó cho phép chúng ta nhận thức sâu sắc về tính tất yếu khách
quan, nội dung liên minh giai cấp, cùng các hình thức phong phú đa dạng và
những phương hướng giải quyết vấn đề liên minh giai cấp trong tiến trình
cách mạng xã hội chủ nghĩa. Đồng thời là cơ sở để chúng ta khẳng định tính
đúng đắn khoa học của lý luận chủ nghĩa xã hội khoa học, khẳng định tính
đúng đắn về đường lối, chủ trương chính sách xây dựng khối liên minh công nông- trí của Đảng ở nước ta hiện nay.
Quá trình hình thành và phát triển lý luận về liên minh giai cấp trong
cách mạng xã hội chủ nghĩa đó là một quá trình liên tục gắn liền với những
điều kiện lịch sử của nhân loại. Qúa trình đó được bắt đầu từ hoạt động thực
tiễn và lý luận của C.Mác- Ph. Ăngghen vào những năm 40 của thế kỷ XIX,
và được hình thành trong quá trình phát triển của chủ nghĩa Mác về tư tưởng
cách mạng không ngừng. Trên cơ sở đi sâu nghiên cứu cơ cấu xã hội - giai
cấp và thực tiễn đấu tranh do phong trào cộng sản và công nhân quốc tế thực
hiện, nhất là sau sự thất bại của phong trào cách mạng 1848- 1849 ở châu Âu.
Sự hình thành và phát triển tư tưởng của C.Mác- Ph. Ăngghen về liên minh


2
giai cấp được thể hiện trong nhiều tác phẩm của các ông, trong đó tiêu biểu là

những tác phẩm: “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản”; “Ngày mười tám tháng
sương mù của Lui-pô- na- pác- tơ”; “Đấu tranh giai cấp ở Pháp”; “Vấn đề
nông dân ở Pháp và Đức”; “Nội chiến ở Pháp”...trong mỗi tác phẩm kể trên
C.Mác - Ph. Ăngghen đều đề cập đến vấn đề liên minh giai cấp ở những góc
độ khác nhau, nội dung khác nhau và gắn với nhu cầu của phong trào công
nhân ở những giai đoạn khác nhau, nó hợp thành một tổng thể thống nhất về
tư tưởng tập hợp lực lượng cách mạng phục vụ cho cách mạng vô sản.
Ngay trong tác phẩm đầu tiên đánh dấu sự ra đời của chủ nghĩa xã hội
khoa học - Tác phẩm “ Tuyên ngôn của đảng cộng sản”, tuy chưa sử dụng đến
thuật ngữ “liên minh giai cấp”, song những tư tưởng mầm mống về liên minh
giai cấp cơ bản đã được hình thành. Trong khi luận giải về sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công nhân, C.Mác- Ph. Ăng ghen cho rằng: giai cấp công nhân
muốn thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử của mình thì phải liên kết với các
lực lượng khác có chung kẻ thù để chống lại kẻ thù của mình. Cụ thể trong tác
phẩm này C.Mác- Ph. Ăngghen đã chỉ rõ: Nhiệm vụ của giai cấp công nhân ở
mỗi nước châu Âu phải liên hiệp với các lực lượng tiến bộ khác để chống giai
cấp tư sản trước hết ở nước mình, như ở Pháp phải liên hiệp với các lực lượng
dân chủ xã hội; ở Thuỵ sỹ công nhân phải ủng hộ phái cấp tiến; ở Ba Lan
công nhân phải ủng hộ nhóm đã làm cuộc khởi nghĩa của Cracốp; ở Đức, do
chưa hoàn thành cách mạng dân chủ tư sản cho nên công nhân ở Đức trước
hết phải đi theo giai cấp tư sản để xoá bỏ chế độ phong kiến, sau đó thực hiện
cách mạng vô sản chống lại giai cấp tư sản, tức là phải “đi theo kẻ thù để
chống lại kẻ thù của kẻ thù mình.
Khi chủ nghĩa xã hội khoa học vừa mới ra đời, những tư tưởng của
C.Mác- Ph. Ăngghen chưa kịp tuyên truyền sâu rộng vào phong trào công
nhân, do những mâu thuẫn vốn có trong lòng xã hội tư bản, phong trào đấu
tranh của giai cấp công nhân chống lại giai cấp tư sản đã nổ ra ở khắp nơi,


3

trong đó đỉnh cao là cách mạng ở Châu Âu những năm 1848- 1849. Những
cuộc đấu tranh này tuy bước đầu đã mang tính chính trị, đã được tổ chức khá
chặt chẽ, đã phần nào thức tỉnh được giai cấp công nhân ý thức về sứ mệnh
lịch sử của mình, đã xác định đúng kẻ thù là giai cấp tư sản và bọn quan lại
địa chủ lúc bấy giờ; tuy nhiên các cuộc cách mạng ấy kết cục đều bị giai cấp
tư sản “ dìm trong bể máu”. Những thất bại của phong trào công nhân trong
thời gian này có nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân là giai cấp công
nhân chưa liên minh được với giai cấp nông dân. Sau cuộc cách mạng 18481849 C.Mác viết tác phẩm “ Đấu tranh giai cấp ở Pháp” năm 1850 nhằm đánh
giá lại phong trào công nhân, tìm ra những nguyên nhân dẫn đến thất bại của
phong trào công nhân 1848- 1849, trên cơ sở tổng kết thực tiễn tiếp tục bổ
sung phát triển lý luận. Trong tác phẩm này, tư tưởng về liên minh giữa giai
cấp công nhân với giai cấp nông dân và các tầng lớp nhân dân lao động khác
đã được hình thành khá sâu sắc. Trong khi khẳng định sứ mệnh lịch sử của
giai cấp vô sản, C.Mác – Ph. Ăngghen chỉ ra giai cấp vô sản sẽ không thể
thực hiện được sứ mệnh lịch sử của mình nếu không lôi kéo được một lực
lượng đông đảo trong xã hội là nông dân và tiểu tư sản về phía mình, để tạo
thành lực lượng cách mạng to lớn chống lại giai cấp tư sản. Nghiên cứu kỹ
những thất bại của công nhân Pháp trong cách mạng tháng Hai và cách mạng
tháng Sáu năm 1848, C. Mác - Ph. Ăngghen đã đi đến lết luận: muốn cho
cách mạng ở các nước đông nông dân thành công thì cần phải có sự liên minh
giữa giai cấp vô sản và nông dân. Trong tác phẩm “ Đấu tranh giai cấp ở
Pháp” C. Mác đã chỉ rõ: “ Công nhân Pháp không thể tiến lên được một bước
nào, và cũng không thể đụng đến một sợi tóc nào của giai cấp tư sản trước
khi đông đảo nhân dân đứng giữa giai cấp tư sản và giai cấp vô sản, tức là
nông dân và tiểu tư sản nổi dậy chống chế độ tư sản”1.
Thực chất lý luận về liên minh giai cấp của C.Mác- Ph. Ăngghen là
việc tập hợp lực lượng đông đảo quần chúng nhân dân lao động xung quanh
1

C.Mác-PhĂngghen Toàn tập, tập 7.Nxb CTQG, H, 1993, tr30.

4
giai cấp công nhân để chống lại sự áp bức bóc lột của giai cấp tư sản, xoá bỏ
chủ nghĩa tư bản, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản;
thực hiện mục tiêu sứ mệnh lịch sử thế giới của giai cấp công nhân là giải
phóng giai cấp, giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội và giải phóng con
người.
Cùng với việc chỉ ra vai trò của khối liên minh giữa giai cấp công dân
với giai cấp nông dân và các tầng lớp lao động khác trong cách mạng vô sản,
C.Mác- Ph. Ăng ghen còn phân tích làm rõ tính tất yếu khách quan của sự liên
minh đó. Trong các tác phẩm “Đấu tranh giai cấp ở Pháp”,Ngày 18 tháng
sương mù...” và tác phẩm “Vấn đề nông dân ở Pháp và Đức”C.Mác- Ph. Ăng
ghen đã khẳng định liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân
và các tầng lớp lao động khác là một tất yếu khách quan, nó xuất phát từ nhu
cầu tập hợp lực lượng trong xã hội để chống lại sự liên kết bóc lột của giai
cấp tư sản, từ bản chất sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân và từ nhu cầu
giải phóng của chính nông dân và các tầng lớp lao động khác trong xã hội.
C.Mác đã phân tích bản chất hiếu chiến, bóc lột của giai cấp tư sản,
thực chất các chính phủ tư sản ở Châu Âu và nhất là ở Pháp và Đức để chỉ ra
rằng: bản thân giai cấp tư sản cũng đã liên kết với nhau để bóc lột lao động
trong xã hội, để chống lại nó một mình giai cấp công nhân thôi thì không đủ
lực lượng. Do vậy,giai cấp công nhân trong quá trình đấu tranh chống lại giai
cấp tư sản phải chủ động liên minh với các giai tầng khác để chống lại kẻ thù
chung; hơn nữa trong xã hội tư bản chủ nghĩa giai cấp công nhân và các tầng
lớp lao động khác cũng bị áp bức bóc lột hết sức nặng nề, do vậy giai cấp
nông dân và các tầng lớp lao động khác muốn giải phóng được mình phải liên
minh với giai cấp công nhân . Mặt khác do bản chất của sứ mệnh lịch sử thế
giới của giai cấp công nhân là giải phóng giai cấp, giải phóng xã hội, và giải
phóng con người nói chung, do vậy sự liên minh giữa giai cấp công nhân với

5
giai cấp nông dân và các tầng lớp lao động khác là hoàn toàn có cơ sở khách
quan.
Từ việc phân tích làm rõ địa vị kinh tế xã hội của nông dân, cũng như
bản chất chính trị, tâm lý, đặc điểm sinh hoạt, và lợi ích của họ mà việc liên
minh của giai cấp nông dân với giai cấp công nhân trở thành nhu cầu tự nhiên
của bản thân giai cấp nông dân. C. Mác viết: “ Khi lợi ích của nông dân
không còn hoà hợp với lợi ích của giai cấp tư sản, chủ nghĩa tư bản...mà lại
mâu thuẫn với giai cấp tư sản, chủ nghĩa tư bản. Vì thế người nông dân thấy
rằng giai cấp vô sản thành thị, giai cấp có sứ mệnh lịch sử lật đổ tư sản, là
người bạn động minh, người lãnh đạo tự nhiên của mình”. Vai trò của nông
dân trong cách mạng được C.Mác- Ph. Ăng ghen đánh giá cao: cán cân lên
hay xuống ra sao, đó là tuỳ theo vào lá phiếu của nông dân. Đến năm 1852,
trong lần đầu xuất bản tác phẩm “ Ngày 18 tháng sương mù của Lu I Bô- napác- tơ”, C.Mác đã nhấn mạnh: khi nông dân trở thành đồng minh của giai
cấp vô sản thì cách mạng vô sản mới thực hiện được bài động ca, mà nếu
không thực hiện được bài động ca này, thì trong tất cả các nước nông dân, bài
đơn ca của giai cấp vô sản sẽ trở thành một bài ai điếu.
Khi luận bàn về nông dân C.Mác- Ph. Ăng ghen còn chỉ ra rằng: chỉ có
đi theo giai cấp vô sản và đặt dưới sự lãnh đạo của giai cấp vô sản thì giai cấp
nông dân mới thoát ra khỏi sự khốn cùng về kinh tế và thoái hoá về mặt xã
hội. Do vậy, việc nông dân tự nguyện đi theo vô sản để chống lại tư sản, xoá
bỏ chủ nghĩa tư bản, thực hiện sứ mệnh lịch sử thế giới của giai cấp vô sản là
tất yếu khách quan. C.Mác khẳng định: “ Chỉ có sự sụp đổ của tư bản mới có
thể nâng được nông dân lên, chỉ có một chính phủ chống chủ nghĩa tư bản,
một chính phủ vô sản mới có thể giải thoát nông dân khỏi tình trạng khốn
cùng về kinh tế và thoái hoá về mặt xã hội”2.

2

C.Mác-PhĂngghen Toàn tập, tập 7.Nxb CTQG, H, 1993, tr119.


6
Như vậy, ngay sau khi ra đời, lý luận chủ nghĩa xã hội khoa học đã
phác hoạ được những vấn đề cơ bản về lý luận liên minh giai cấp giữa giai
cấp vô sản với giai cấp nông dân và các tầng lớp lao động khác; đã chỉ ra vai
trò to lớn cũng như tính tất yếu cả về kinh tế và chính trị của quá trình liên
minh đó. Tuy nhiên, do điều kiện chuyên chính vô sản chưa hiện hữu trên
thực tế, nên những tư tưởng của C.Mác- Ph. Ăngghen về liên minh giai cấp
mới chỉ dừng lại ở góc độ tập hợp lực lượng để lật đổ quyền thống trị của giai
cấp tư sản. Nhưng điều đó có ý nghĩa thực tiễn vô cùng to lớn, thể hiện lý
luận về liên minh giai cấp cùng với các nguyên lý khác của chủ nghĩa xã hội
khoa học đã từng bước thâm nhập vào phong trào công nhân, trực tiếp chỉ đạo
phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân và quần chúng nhân dân lao
động, thức tỉnh sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân quốc tế, tạo ra bước
phát triển mới trong phong trào cộng sản và công nhân quốc tế.
Đến những năm 70 của thế kỷ XIX, phong trào đấu tranh của công
nhân đã phát triển mạnh mẽ và họ đã đạt được những chiến tích mà trước đây
họ chưa thực hiện được. Tiêu biểu là thắng lợi của Công xã Pa ri ( 1871) một hình thức chuyên chính vô sản đầu tiên trên thế giới. Tuy chỉ tồn tại trong
một thời gian ngắn ngủi ( 72 ngày ) song đó là một mốc son chói lọi trong
trang sử hào hùng của giai cấp công nhân Pháp và giai cấp công nhân thế giới.
Công xã Pa ri đã chứng tỏ sự lớn mạnh không ngừng của phong trào công
nhân, đã minh chứng lý luận chủ nghĩa xã hội khoa học trên thực tiễn và
chứng tỏ một mô hình xã hội mới tốt đẹp mà loài người cần vươn tới.
Công xã Pa ri thất bại, song nó đã để lại nhiều bài học kinh nghiệm cho
giai cấp công nhân trong quá trình đấu tranh để thực hiện sứ mệnh lịch sử của
mình. Sự thất bại của công xã Pa ri có rất nhiều nguyên nhân, trong đó có
nguyên nhân là giai cấp công nhân chưa liên minh chặt chẽ với giai cấp nông

dân và các tầng lớp lao động khác. Tổng kết thực tiễn những bài học kinh
nghiệm từ công xã Pa ri C.Mác- Ph. Ăng ghen tiếp tục bổ sung phát triển lý


7
luận chủ nghĩa xã hội khoa học lên một tầm cao mới, trong đó có lý luận về
liên minh giai cấp trong cách mạng vô sản. Những vấn đề lý luận về liên minh
công nông được đề cập trong giai đọan này rất phong phú như, tư tưởng về
liên minh với các đảng của giai cấp công nhân; xác định cương lĩnh liên minh
công nông, vấn đề mục đích của liên minh công nông cũng được đề cập rất cụ
thể đó là liên minh để đi đến xoá bỏ sự khác biệt giữa hai giai cấp này, dẫn
đến xoá bỏ giai cấp nói chung. Một trong những vấn đề thuộc về đường lối,
phương pháp là không được dùng bạo lực với nông dân, mà phải giáo dục
thuyết phục để họ tự nguyện gia nhập vào hàng ngũ của những người vô sản.
Những tư tưởng về liên minh công nông được C.Mác- Ph. Ăng ghen đề cập
đến trong nhiều tác phẩm trong giai đoạn này như tác phẩm: “ Đấu tranh giai
cấp ở Pháp”, “ Phê phán cương lĩnh Gôta” và “ Vấn đề nông dân ở Pháp và
Đức”.
Trong tác phẩm “ Đấu tranh giai cấp ở Pháp” C.Mác- Ph. Ăng ghen cho
rằng vấn đề liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và các
tầng lớp nhân dân lao động khác không chỉ là một tất yếu để tạo lực lượng to
lớn trong giành chính quyền, mà còn là vấn đề đặc biệt quan trong trong giữ
chính quyền, bảo vệ những thành quả của cách mạng vô sản. Tư tưởng này đã
được thực tiễn công xã Pa ri trả bằng một giá quá đắt. Trong khi giành chính
quyền và xây dựng xã hội mới, công nhân Pa ri đã mải mê, say sưa với chiến
thắng mà quên đi nhiệm vụ xây dựng khối liên minh công nông vững chắc,
khi Chie từ Vác Xây quay lại đàn áp công xã thì công nhân Pa ri hầu như “
chỉ có một mình” chống chọi lại với lực lượng hùng mạnh của chính phủ tư
sản, khi họ vừa nhận ra sự đơn độc của mình và vội vàng ra lời hiệu triệu
nông dân và công nhân ở các thành phố khác bảo vệ Công xã thì sự thể đã

rồi. Những sai lầm ấy đãng lẽ không đáng có, đáng lẽ “ Công xã có đầy đủ lý
do để nói với nông dân rằng: thắng lợi của công xã là hy vọng duy nhất của
các anh”. Thì thực tế Công xã đã không làm được hoặc đã làm quá muộn.


8
Cũng trong tác phẩm “ Nội chiến ở Pháp”, C.Mác- Ph. Ăngghen đã chỉ
ra rằng: việc xây dựng khối liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp
nông dân và các tầng lớp lao động khác là một tất yếu khách quan, nhưng
phải được đặt dưới sự lãnh đạo của các chính đảng vô sản, đó cũng là điều
kiện tiên quyết nhất để giải phóng không chỉ giai cấp công nhân, giai cấp
nông dân mà còn là mục tiêu giải phóng toàn xã hội, giải phóng con người nói
chung. Để xây dựng được khối liên minh ấy vững chắc thì chính quyền vô sản
phải có chính sách ưu đãi cụ thể với nông dân, dần đưa họ từ sản xuất nhỏ,
manh mún lên sản xuất lớn; các chính sách với nông dân phải được tiến hành
từng bước, linh hoạt, mềm dẻo phải trên cơ sở giáo dục, tuyên truyền thuyết
phục là chủ yếu, phải để người nông dân “ tự suy nghĩ trên luống cày của họ”.
Trong tác phẩm “ Vấn đề nông dân ở Pháp và ở Đức”, Ph.Ăngghen chỉ
ra rằng: những người xã hội chủ nghĩa ở Châu Âu trong những năm 80 và
nhất là trong những năm 90 của thế kỷ XIX, cần phải thu hút các tầng lớp
nhân dân lao động về phía mình, trước hết là nông dân thì sự nghiệp của Đảng
mới giành được thắng lợi.
Đối với nông dân dưới chủ nghĩa tư bản, theo Ph.Ăngghen, không thể
coi họ là một khối thống nhất mà có những tầng lớp nông dân khác nhau và
mỗi tầng lớp ấy đều có những tư tưởng, đặc điểm khác nhau, và họ không
ngừng bị phân hoá. Do vậy, các đảng xã hội chủ nghĩa cần phải có những
sách lược cụ thể đối với từng đối tượng nông dân, để thu hút họ đứng về phía
giai cấp công nhân trong cuộc đấu tranh chống lại giai cấp tư sản.
Ph.Ăngghen chỉ rõ: đối với tầng lớp đại nông, họ chỉ có thể trở thành đồng
minh của những người xã hội chủ nghĩa trong phạm vi nhất định chừng nào

họ đấu tranh chống chế độ chiếm hữu ruộng đất phong kiến. Còn đối với tiểu
nông và trung nông không bóc lột lao động làm thuê, trong xã hội tư bản,
chừng mực nào đó họ cũng bị bóc lột và không tránh khỏi bị diệt vong. Do
vậy, nhiệm vụ của các đảng vô sản là phải tìm mọi biện pháp để thu hút bộ


9
phận này về phía giai cấp công nhân, trong đó đặc biệt chú ý tầng lớp tiểu
nông.
Cần phải tuyên truyền cho tầng lớp tiểu nông hiểu rằng mặc dù những
hành động của họ chống lại mọi sự độc đoán và cướp đoạt của giai cấp tư sản
cũng không thể cải thiện một cách căn bản hoàn cảnh của họ khi mà còn tồn
tại phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa. Sự tuyệt vọng của họ trong nghèo
đói và đè nén chỉ có thể bị xoá bỏ khi xoá bỏ chế độ tư bản chủ nghĩa. Mặt
khác, cũng chỉ cho những người tiểu nông thấy rằng chế độ sở hữu của họ
cùng với lối làm ăn manh mún, nhỏ lẻ, lỗi thời của họ...sẽ bị nền sản xuất lớn
tư bản chủ nghĩa đè bẹp giống như đoàn tàu hoả đè bẹp chiếc xe cút kít.
Về con đường cải tạo nông dân trong tiến trình cải tạo và xây dựng chủ
nghĩa xã hội, Ph.Ăng ghen cũng đã chỉ rõ: cần phải tổ chức những người nông
dân vào làm ăn trong hợp tác xã, đương nhiên ruộng đất là tư liệu sản xuất
chủ yếu của họ cũng phải chuyển thành tài sản của hợp tác xã. Đây là một quá
trình phức tạp, tuyệt đối không được dùng cưỡng bức, mà phải bằng giáo dục,
bằng nêu gương, và sự giúp đỡ của xã hội để những người nông dân tự giác
vào hợp tác xã.
Trong tác phẩm này, Ph.Ăngghen cũng chỉ rõ mục đích của việc lôi
cuốn, cải tạo nông dân là để đem lại lợi ích cho họ, cải tạo họ thành những
người lao động mới. Đương nhiên, đối với các tầng lớp nông dân khác nhau,
cách làm cũng phải khác nhau cho phù hợp với đối tượng ấy.
Đối với trí thức, do quan niệm rằng trí thức không phải là một giai cấp
cho nên C.Mác- Ph.Ăng ghen không sử dụng thuật ngữ “ liên minh giữa công

nhân với nông dân và trí thức”, mà chỉ sử dụng các thuật ngữ “ liên minh giữa
giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và các tầng lớp lao động khác”. Tuy
nhiên, chúng ta nên hiểu rằng trong các “tầng lớp lao động khác” đã bao hàm
cả trí thức cách mạng. Trên thực tế C.Mác- Ph. Ăng ghen rất coi trọng trí thức
và cho đây là lực lượng đại diện cho trí tuệ của thời đại, đại diện cho sự phát


10
triển của văn minh và là lực lượng rất nhạy cảm về chính trị. C.Mác- Ph. Ăng
ghen cho rằng trong quá trình lãnh đạo cách mạng, giai cấp vô sản phải biết
tranh thủ lôi kéo trí thức về phía mình, ít nhất cũng không được đẩy họ về
phía kẻ thù; các ông còn cho rằng nếu không có trí thức thì cách mạng vô sản
khó có thể thành công được.
Tóm lại, những tư tưởng của C.Mác- Ph.Ăng ghen về liên minh giai
cấp đã được đề cập đến rất sớm và khá sâu sắc, đặc biệt là tư tưởng về liên
minh giai cấp trong đấu tranh giành chính quyền. Các ông đã đề cập đến tính
tất yếu của liên minh giai cấp trong cách mạng vô sản, vai trò của liên minh
giai cấp, nội dung của liên minh giai cấp, cơ sở của liên minh giai cấp, mục
tiêu của liên minh giai cấp... Những tư tưởng này là cơ sở, tiền đề cho những
người cộng sản chân chính sau này kế thừa và phát triển trong điều kiện lịch
sử mới của thời đại.
Đến những năm cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX, chủ nghĩa tư bản đã
phát triển thành chủ nghĩa đế quốc, giai cấp tư sản đã bộc lỗ rõ tính chất phản
động của nó; bên cạnh những mâu thuẫn vốn có trong lòng xã hội tư bản, chủ
nghĩa đế quốc còn tạo ra những mâu thuẫn mới như: mâu thuẫn giữa chủ
nghĩa đế quốc với các nước thuộc địa, chủ nghĩa đế quốc với chủ nghĩa đế
quốc, mâu thuẫn giữa các tập đoàn tư bản với nhau...và làm cho những mâu
thuẫn này ngày càng gay gắt hơn; trung tâm cách mạng chuyển từ Đức sang
Nga; phong trào cộng sản và công nhân quốc tế có những bước phát triển
mới, một loạt các đảng xã hội dân chủ ở các nước ra đời; chủ nghĩa Mác đã

dần thâm nhập vào phong trào công nhân. Tuy nhiên, lúc này trong phong
trào cộng sản và công nhân quốc tế cũng đã xuất hiện chủ nghĩa cơ hội, xét
lại, nhất là giai đoạn sau khi Ph.Ăngghen mất ( 1895), quốc tế II đã bị chủ
nghĩa cơ hội xét lại lũng đoạn. Bọn cơ hội, xét lại nhân danh những người
Mác xít tuyên truyền lý luận chủ nghĩa Mác nhưng thực chất lại xuyên tạc,
bóp méo những nguyên lý chủ nghĩa Mác làm cho phong trào cộng sản và


11
công nhân quốc tế dao động về mặt tư tưởng và nguy cơ chệch hướng đấu
tranh. Trước tình hình đó, Lênin và những người cộng sản chân chính đã đấu
tranh không khoan nhượng với những phần tử cơ hội, xét lại; bảo vệ và phát
triển lý luận của chủ nghĩa xã hội khoa học lên một tầm cao mới, phù hợp với
đặc điểm mới của lịch sử; trong đó có lý luận về liên minh công nông.
Với trí tuệ thiên tài cùng với hoạt động lý luận và thực tiễn không biết
mệt mỏi của mình, Lênin một mặt đã trung thành với những nguyên lý cơ bản
của chủ nghĩa Mác, đấu tranh bảo vệ nó; mặt khác đã bổ sung và phát triển
những nguyên lý ấy đáp ứng được với yêu cầu của thực tiễn của phong trào
cộng sản và công nhân quốc tế. Những tư tưởng của Lênin về liên minh giai
cấp được Lênin đề cập đến một loạt các tác phẩm như: “ Giai cấp vô sản và
nông dân”, “Sơ thảo đề cương về vấn đề ruộng đất”, “ Nhà nước và cách
mạng”, “ cách mạng vô sản và tên phản bội Cauxky”, “ Những nhiệm vụ trước
mắt của chính quyền Xô viết”, “ Chính sách kinh tế mới”, “ Sáng kiến vĩ
đại”...trong những tác phẩm trên, Lênin không chỉ phê phán, đấu tranh không
khoan nhượng với những tư tưởng cơ hội, xét lại trong phong trào cộng sản
và công nhân quốc tế; Lênin còn trung thành bảo vệ những nguyên lý, lý luận
của C.Mác- Ph. Ăng ghen trong đó có lý luận về liên minh giai cấp, về tình tất
yếu của liên minh giai cấp trong cách mạng vô sản; phát triển lý luận của
C.Mác- Ph. Ăng ghen về liên minh giai cấp trong thời kỳ quá độ lên chủ
nghĩa xã hội, làm rõ những nội dung, mục tiêu của liên minh cũng như việc đề

ra một số giải pháp để củng cố khối liên minh giữa công nhân với nông dân
và đội ngũ cán bộ khoa học kỹ thuật trong tiến trình xây dựng chủ nghĩa xã
hội hiện thực.
Nếu trước đây C.Mác- Ph. Ăng ghen mới chỉ nêu lên tính tất yếu khách
quan và những cơ sở tất yếu của khối liên minh giữa giai cấp công nhân với
giai cấp nông dân trong cách mạng nói chung. Trong giai đoạn cách mạng
mới, khi phong trào cách mạng vô sản đã chín muồi, Lênin đã làm rõ hơn


12
từng giai đoạn của quá trình liên minh trước và sau khi giai cấp vô sản giành
chính quyền.
Phát triển tư tưởng của C.Mác- Ph. Ăng ghen, Lênin cho rằng: Trước
khi giai cấp vô sản giành được chính quyền thì cả giai cấp vô sản và giai cấp
nông dân đều bị giai cấp tư sản áp bức, bóc lột đến cùng cực; muốn thoát khỏi
tình cảnh ấy buộc họ phải liên minh lại với nhau để chống lại kẻ thù chung.
Sau khi đã giành được chính quyền, thiết lập được chuyên chính vô sản thì
vấn đề liên minh với giai cấp nông dân là vấn đề có tính nguyên tắc trong mọi
hoạt động của giai cấp vô sản, để cải tạo xã hội cũ, xây dựng xã hội mới, thực
hiện thành công sứ mệnh lịch sử thế giới của giai cấp công nhân. Do vậy, liên
minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân là nguyên tắc tối cao của
chuyên chính vô sản, là nền tảng của nền dân chủ vô sản, là nhân tố cơ bản
đảm bảo cho thắng lợi của sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội. Lênin viết:
“ nguyên tắc cao nhất của chuyên chính là duy trì khối liên minh giữa giai
cấp vô sản và nông dân để giai cấp vô sản có thể giữ được vai trò lãnh đạo
và chính quyền nhà nước”3, và Lênin tiếp tục khẳng định: “ nếu không có sự
liên minh ấy thì không có dân chủ vững bền, không có cải tạo xã hội chủ
nghĩa được”.
Sau khi cách mạng tháng Mười thành công, thực tiễn xây dựng chủ
nghĩa xã hội ở Nga đã đặt ra cho Lênin những yêu cầu mới, những nhiệm vụ

cụ thể, trong đó vấn đề phát triển nền kinh tế xã hội chủ nghĩa là then chốt,
nhiệm vụ này không những đòi hỏi phải có nguồn nhân lực dồi dào, có nhiệt
huyết cách mạng mà còn đòi hỏi một hàm lượng trí thức rất lớn. Do đó Lênin
đã sớm nhận ra vai trò to lớn của đội ngũ các nhà khoa học kỹ thuật trong quá
trình xây dựng chủ nghĩa xã hội; Lênin đánh giá rất cao vai trò của giới khoa
học, cho rằng họ là lực lượng đi tiên phong trong việc nghiên cứu lý luận
khoa học, những người có khả năng đưa khoa học kỹ thuật vào trong quá trình
3

VI. Lênin Toàn tâp, tập 44, Nxb Tiến bộ, M. 1978, tr 57.


13
sản xuất vật chất và là những người có khả năng đẩy lùi được đói nghèo, bệnh
tật và các tệ nạn xã hội; cho nên phải thiệt lập cho được mối liên hệ bền vững
giữa giai cấp công nhân và các nhà khoa học, hướng họ vào thực hiện sứ
mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, nếu làm được việc đó theo Lênin cách
mạng xã hội chủ nghĩa sẽ vượt qua mọi cản trở của xã hội. Lênin viết: “Sự
hợp tác như thế của giai cấp vô sản với nông dân và giới khoa học, mới có
thể thủ tiêu được mọi nghèo đói, bệnh tật và bảo thủ, và việc đó đã được thực
nghiệm. Trước sự liên minh của các đại biểu khoa học, giai cấp vô sản và
giới kỹ thuật thì không một thế lực đen tối nào có thể đứng vững được”4.
Như vậy, thông qua những hoạt động thực tiễn lãnh đạo cách mạng
Nga trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội hiện thực, Lênin đã đề cập
khá rõ đến tư tưởng về liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông
dân và trí thức; một sự phát triển khá đặc sắc của Lênin so với quan điểm của
C.Mác- Ph. Ăng ghen. Sự phát triển đó là đòi hỏi khách quan của thời đại mới
đặt ra. Trong thực tiễn cách mạng Nga những năm 20 của thế kỷ XX, Lênin
còn mạnh dạn sử dụng cả những chuyên gia tư sản vào quá trình phát triển
kinh tế, Lênin “ sẵn sàng đổi một tá những người cộng sản mà dương dương

tự đắc lấy một chuyên giai tư sản” sẵn sàng trả lương rất cao cho các chuyên
gia tư sản để tận dụng họ vào trong quá trình phát triển đất nước.
Một cống hiến rất lớn của Lênin vào lý luận chủ nghĩa xã hội khoa học
về liên minh giai cấp, đó là đã làm rõ nội dung của quá trình liên minh ấy.
Theo Lênin thì quá trình liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông
dân phải toàn diện trên cả ba nội dung cơ bản là về kinh tế, chính trị và quân
sự.
Liên minh trong lĩnh vực kinh tế là quá trình hợp tác giữa công nhân
với nông dân và các đại biểu khoa học, giới kỹ thuật để phát triển sản xuất,
mang lại lợi ích cho cả công nhân, nông dân và các tầng lớp lao động khác
4

VI. Lênin Toàn tâp, tập 40, Nxb Tiến bộ, M. 1978, tr 218.


14
trong xã hội. Theo Lênin thì đây vừa là vấn đề trọng tâm đảm bảo cho khối
liên minh vững bền, vừa là con đường để thực hiện mục tiêu của chủ nghĩa xã
hội. Trong quá trình này, khối liên minh một mặt xây dựng những cơ sở kinh
tế đặc trưng của chủ nghĩa xã hội mang lại lợi ích cho nhân dân lao động, mặt
khác phải dần dần xoá bỏ từng bước giai cấp tư sản và địa chủ- một mầm
mống gây ra áp bức bất công trong xã hội.
Liên minh trong lĩnh vực chính trị là sự liên minh giữa giai cấp công
nhân với giai cấp nông dân và các tầng lớp lao động xã hội khác đấu tranh
thiết lập cho được chuyên chính vô sản, và sau đó sử dụng chính quyền
chuyên chính vô sản thực hiện sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội. Trong
quá trình liên minh này giai cấp công nhân phải luôn giữ vai trò lãnh đạo
thông qua chính đảng của mình. Lênin viết: “ Do vai trò kinh tế của nó trong
sản xuất lớn, nên giai cấp vô sản là giai cấp duy nhất có thể lãnh đạo tất cả
quần chúng nhân dân lao động”.

Liên minh trên lĩnh vực quân sự là quá trình giai cấp công nhân cùng
với giai cấp nông nhân và nhân dân lao động khác để thành lập đội quân cách
mạng thực hiện nhiệm vụ bảo vệ thành quả của cách mạng, đủ sức trấn áp mọi
sự phản kháng của kẻ thù.
Như vậy, sự phát triển mới của Lênin về lý luận về liên minh giai cấp là
đã vận dụng thành công những tư tưởng của C.Mác- Ph. Ăng ghen vào điều
kiện lich sử mới, làm rõ được tính tất yếu, vị trí vai trò và nội dung cụ thể của
vấn đề liên minh giai cấp trong giai đọan giai cấp vô sản đấu tranh giành
chính quyền và khi đã thiết lập được chuyên chính vô sản, đồng thời cũng đã
vạch ra những biện pháp cơ bản để tăng cường, củng cố khối liên minh giữa
giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và các tầng lớp lao động khác trong
xã hội trong tiến trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Nga. Đúng như lời Lênin
đã khẳng định “ Chuyên chính vô sản là hình thức đặc biệt của liên minh giai
cấp giữa giai cấp vô sản, đội tiên phong của những người lao động, với đông


15
đảo tầng lớp lao động không phải vô sản ( tiểu tư sản, tiểu chủ, nông dân, trí
thức,...)”.
Kế thừa những tư tưởng của chủ nghĩa Mác- Lênin về vấn đề liên minh
giai cấp trong cách mạng vô sản. Trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội
hiện thực, các Đảng Cộng sản đã vận dụng sáng tạo lý luận về liên minh giai
cấp vào trong những điều kiện lịch sử cụ thể và đã sáng tạo ra nhiều hình thức
liên minh giai cấp mới, như các hội liên hiệp công nông, các tổ chức chính
quyền nhân dân và mặt trận tổ quốc...Nhiều Đảng cộng sản còn có những phát
triển khối liên minh công nông thành khối liên minh giữa giai cấp công nhân
với giai cấp nông dân và tầng lớp trí thức ( VIệt Nam); có Đảng cộng sản lại
khẳng định rằng trí thức nằm trong thành phần giai cấp công nhân, nênchỉ cần
sử dụng thuật ngữ liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân là
đầy đủ ( Trung Quốc); rất nhiều Đảng cộng sản luôn coi vấn đề liên minh

giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân là một nguyên tắc bất di bất
dịch trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Tóm lại, có thể bằng những thuật ngữ khác nhau, các hình thức liên
minh khác nhau, song thực chất các khối liên minh đó đều là sự liên minh
giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và các tầng lớp lao động khác
nhằm tập hợp lực lượng tiến hành thành công sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa
xã hội, chủ nghĩa cộng sản vì mục tiêu cao cả là giải phóng giai cấp, giải
phóng dân tộc, giải phóng xã hội và giải phóng con người.
Quá trình phát triển lý luận chủ nghĩa xã hội khoa học về liên minh giai
cấp là một tất yếu lịch sử nó xuất phát từ thực tiễn phát triển của phong trào
cộng sản và công nhân quốc tế, và thực tiễn cách mạng xã hội chủ nghĩa đòi
hỏi; trở thành vấn đề có tính quy luật của sự nghiệp cách mạng xã hội chủ
nghĩa, bảo dảm cho sự nghiệp cách mạng đi đến thắng lợi cuối cùng. Thực
tiễn đã chứng minh ở đâu, lúc nào xây dựng được khối liên minh vững chắc
thì cách mạng tiến lên và giành thắng lợi; ngược lại thì cách mạng trì trệ, thụt


16
lùi, thậm chí sụp đổ. Đó cũng là quy luật tất yếu trong sự phát triển của phong
trào cộng sản và công nhân quốc tế.
Đảng cộng sản Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và lãnh
đạo, do vậy những tư tưởng của Đảng luôn gắn bó chặt chẽ với những tư
tưởng của Người và cũng không ngừng vận động, phát triển phù hợp với từng
giai đoạn lịch sử của cách mạng Việt Nam.
Ngay từ khi mới thành lập, Đảng ta đã xác định đúng đắn con đường
cách mạng của dân tộc Việt Nam, Đảng ta “chủ chương làm tư sản dân quyền
cách mệnh và thổ địa cách mệnh để đi tới xã hội cộng sản”, tức là Đảng ta
xác định ngay từ đầu rằng cách mạng Việt Nam phải đi theo là con đường
cách mạng vô sản, theo lý luận của chủ nghĩa Mác- Lênin. Do vậy, mọi chủ
trương đường lối của Đảng luôn có sự dẫn dắt chỉ đường của chủ nghĩa MácLênin.

Do đặc điểm dân tộc Việt Nam là dân tộc sản xuất nông nghiệp là chủ
yếu, lực lượng giai cấp công nhân phần lớn xuất thân từ giai cấp nông dân,
gắn bó chặt chẽ với nông dân; lợi ích của giai cấp công nhân hoà hợp với lợi
ích của nông dân và của dân tộc Việt Nam. Vì vậy Đảng ta và Chủ tịch Hồ
Chí Minh luôn khẳng định rằng công nhân và nông dân là lực lượng chính của
cách mạng Việt Nam, các lực lượng lao động khác là đồng minh tin cậy, là “
bầu bạn” của công nhân. Hồ Chí MInh đã dặn: “Công nông là cái gốc cách
mệnh; còn học trò, nhà buôn nhỏ, điền chủ nhỏ cũng bị tư bản áp bức, song
không cực khổ bằng công nông; ba hạng ấy chỉ là bầu bạn cách mệnh của
công nông thôi”.
Trong các lực lượng “ bầu bạn” của cách mạng, Đảng ta hết sức coi
trọng đội ngũ trí thức, coi trí thức là “ nhân tài của đất nước”, là lực lượng hết
sức cần thiết cho cách mạng cả trong đấu tranh giành chính quyền và xây
dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Chính chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: “ Cách
mạng rất cần trí thức và chính ra chỉ có cách mạng mới biết trọng trí thức”.


17
Để tập hợp được lực lượng to lớn trong đấu tranh giành chính quyền,
Đảng ta còn có những hình thức linh hoạt sáng tạo, lôi kéo được quảng đại
quần chúng đoàn kết xung quanh Đảng để đấu tranh vì quyền lời của cách
mạng, của dân tộc; lực lượng đó không chỉ là công nhân, nông dân và trí thức
mà còn cả lực lượng trong hàng ngũ tiểu tư sản, các đảng phái khác và kể cả
tư sản dân tộc, nghĩa là các lực lượng đó ủng hộ chính sách giải phóng dân
tộc. Đảng ta đặt ra nhiệm vụ: “Đảng phải hết sức liên lạc với tiểu tư sản, tri
thức, trung nông, Tân việt...để kéo họ đi vào phe giai cấp vô sản. Còn bòn
phú nông, tiểu địa chủ và bọn tư sản An Nam chưa rõ mặt phản cách mạng
thì phải lợi dụng ít lâu mới làm cho họ đứng trung lập, bộ phận nào đã ra
mặt phản cách mạng ( Đảng lập hiến...) thì phải đánh đổ”.
Đây là đường lối sách lược mềm dẻo của đảng ta thể hiện tính linh

hoạt, sáng tạo trong việc sử dụng lực lượng cách mạng, động thời cũng là sự
mở rộng sáng tạo khối liên minh giai cấp để giải quyết hài hoà mối quan hệ
giữa lợi ích dân tộc và lợi ích giai cấp, vì rằng “ trong lúc này nếu không giải
quyết đựơc vấn đề dân tộc giải phóng, không đòi được độc lập dân tộc cho cả
quốc gia dân tộc thì chẳng những toàn thể dân tộc còn chịu mãi kiếp ngựa
trâu mà quyền lợi giai cấp đến vạn năm cũng không đòi lại được”.
Chính trong quá trình lãnh đạo sự nghiệp cách mạng, từ hiện thực đấu
tranh cách mạng của giai cấp công nhân, Đảng ta là người đầu tiên bổ sung
phát triển lý luận về liên minh công nông thành lý luận liên minh giữa giai
cấp công nhân với giai cấp nông dân và tầng lớp trí, coi đây là lực lượng nền
tảng trong xây dựng và bảo về tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Những tư tưởng ấy
được Đảng ta xác định từ rất sớm, và được thể hiện trong các Văn kiện của
Đảng. Đến đại hội lần thứ VII Đảng cộng sản Việt Nam những tư tưởng ấy
được chính thức ghi vào trong văn kiện của Đại hội. Đến nay Đảng ta vẫn
khẳng định tinh thần ấy và nhấn mạnh: “Động lực chủ yếu để phát triển đất


18
nước là đại đoàn kết toàn dân trên cơ sở liên minh giữa công nhân với nông
dân và trí thức do Đảng lãnh đạo”.
Như vậy, lý luận xây dựng khối liên minh công nông vững chắc trong
cách mạng vô sản của chủ nghĩa xã hội khoa học không những được Đảng ta
trung thành và vận dụng một cách hết sức sáng tạo mà còn được phát triển lên
một tầm cao mới thành khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Đường lối đúng đắn đó
của Đảng đã tạo nên một sức mạnh phi thường trong đấu tranh giành độc lập
dân tộc, và ngay nay với đường lối đó đang tạo ra sức mạnh to lớn trong công
cuộc đổi mới, xây dựng xã hội chủ nghĩa ở nước ta trong những năm vừa qua.
Trong giai đoạn hiện nay để tăng cường xây dựng được khối liên minh
giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức trong giai
đoạn cách mạng mới, Văn kiện Đại hội X của Đảng đã chỉ rõ: “ Đại đoàn kết

toàn dân tộc trên nền tảng liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông
dân và đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng, là đường lối chiến lược
của cách mạng Việt Nam; là nguồn sức mạnh, động lực chủ yếu và là nhân tố
có ý nghĩa quyết định bảo đảm thắng lợi bền vững của sự nghiệp xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc”5. Để thực hiện thắng lợi đường lối đó, Đảng ta đã đề ra các
giải pháp cơ bản và đồng bộ cả về chính trị, kinh tế và xã hội sau:
Một là; Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt nam đối với
khối liên minh, đi đôi với không ngừng hoàn thiện hệ thống chính trị xã hội
chủ nghĩa.
Hai là; Đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
Ba là; Thực hiện chính sách tốt chính sách giai cấp, chínha sách xã hội,
bảo đảm công bằng xã hội.
Bốn là; Nâng cao chất lượng công tác giáo dục và đào tạo, khoa học và
công nghệ.
Những giai pháp cơ bản trên là một hệ thống chỉnh thể mang tính tổng
hợp, quan hệ biện chứng với nhau nhằm củng cố và tăng cường khối liên
5

ĐCSVN, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X. Nxb CTQG, H. 2006, tr116.


19
minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức trong
sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta, đòi hỏi phải có sự tham gia
của mọi tổ chức, mọi lực lượng trong xã hội; không coi nhẹ hoặc tuyệt đối
hoá bất cứ giải pháp nào, đó cũng là những giải pháp góp phần xây dựng khối
đại đoàn kết dân tộc để thực hiện thắng lợi sự nghiệp cách mạng dưới sự lãnh
đạo của Đảng.
Như vậy, lý luận về liên minh giai cấp là một nội dung quan trọng
trong hệ thống lý luận của chủ nghĩa xã hội khoa học, là cơ sở lý luận sắc bén

để các Đảng cộng sản nói chung và Đảng ta nói riêng vận dụng để tổ chức
xây dựng lực lượng cách mạng thực hiện các nhiệm vụ trong từng giai đoạn
cụ thể. Đồng thời, là đường lối chiến lược chỉ đạo kịp thời phong trào cộng
sản và công nhân quốc tế nói chung, sự nghiệp cách mạng Việt Nam nói riêng
đi đến đạt được mục tiêu cuối cùng là xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội
và chủ nghĩa cộng sản. Nghiên cứu sự phát triển lý luận về liên minh giai cấp
cho phép chúng ta có một phương pháp tiếp cận khoa học khi nghiên cứu lý
luận chủ nghĩa xã hội khoa học; đồng thời cũng là cơ sở để chúng ta phân biệt
những người Mác xít chân chính với bọn cơ hội, xét lại và bọn chống cộng.
Xây dựng khối liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân
và đội ngũ trí thức là một nhu cầu tất yếu và là một chủ trương nhất quán của
Đảng ta, nó vừa là nhiệm vụ vừa là mục tiêu đồng thời nó cũng là con đường,
biện pháp để đảng ta lãnh đạo nhân dân ta thực hiện thắng lợi công cuộc đổi
mới, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội. Lý luận về liên minh giai cấp
trong cách mạng xã hội chủ nghĩa và thực tiễn xây dựng khối liên minh giai
cấp ở nước ta là vũ khí lý luận và thực tiễn sinh động để chúng ta chống lại
những âm mưu và thủ đoạn của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch
trong tiến trình xây dựng chủ nghĩa xã hội muốn chia rẽ sự đoàn kết- nền tảng
vững chắc của xã hội; đẩy mạnh hơn nữa sự nghiệp đổi mới đất nước, đưa


20
nước ta vững bước trên con đường cách mạng mà Bác Hồ và Đảng ta đã lựa
chọn.