Kinh nghiệm quốc tế về bao thanh toán xuất khẩu và giải pháp đối với ngân hàng Ngoại thương Việt nam

Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents
Tr

ng

i h c Kinh T Qu c Dân

*****

Ngô Th Thu Nga

Lu n v n th c s

Kinh nghi m qu c t v bao thanh toán xu t
kh u và gi i pháp i v i ngân hàng Ngo i
Th ng Vi t Nam

Tóm t t lu n v n

Hà N i, 2007


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

1

I NÓI
1. S c n thi t ph i nghiên c u

U

tài

Vi c Vi t Nam tr thành thành viên c a WTO m ra nhi u c h i l n trong
kinh doanh kéo theo nhu c u v tài tr th

ng m i c ng t ng m nh. a d ng hóa và

phát tri n s n ph m m i là m t trong nh ng chi n l

c

t n t i và c nh tranh t t

y u c a t t c các t ch c tín d ng.

Các công c th

ng m i ph bi n hi n nay nh tín d ng th , chi t kh u

ch ng t , thanh toán theo ph

ng th c ghi s … ó và ang áp ng khá t t nhu c u

c a các doanh nghi p nh ng chi phí, th i gian và m c

r i ro c a các ph

th c này ch a th c s làm hài l ng c c doanh nghi p. Bao thanh to n ra
ph n nào áp ng

ng
i ó

c các nhu c u ó.

Vi c tri n khai bao thanh toán v i t cách là m t công c tài tr th

ng m i

hoàn toàn phù h p v i i u ki n h i nh p kinh t qu c t c a ngành tài chính ngân
hàng Vi t Nam nói chung và các ngân hàng th

ng m i Vi t Nam nói riêng trong

ó có Vietcombank.

2. T ng quan c c c ng trình nghiên c u liên quan
M t s c ng tr nh nghi n c u li n quan

n

n

tài

tài nh : “Nghi p v bao

thanh to n” (2006) c a t c gi Nguy n Qu nh Lan; “Nghi p v tín d ng và thanh
toán qu c t ” (2006) c a tác gi Lê V n T ; “Tín d ng xu t nh p kh u, thanh toán
qu c t và kinh doanh ngo i t ” (2006) c a các tác gi Lê V n T và L T ng Võn.
M c d c c c ng tr nh nghi n c u n u tr n tr nh bày
nh t

nh v bao thanh toán nh ng ch a bao

c p

c nh ng v n

n t nh h nh tri n khai th c t

d ch v bao thanh to n tr n th gi i, bao thanh to n trong n

c và bao thanh toán

qu c t c a Vi t Nam và nh t là t i Vietcombank.

3. M c ích nghiên c u
tài h th ng hóa các v n
ch c t n d ng trong n

lý lu n v d ch v bao thanh to n c a c c t

c và qu c t , ánh giá th c tr ng bao thanh toán c a các t

ch c tín d ng c a Vi t Nam nói chung và c a Vietcombank nói riêng,

ng th i

v n d ng m t s kinh nghi m qu c t vào phát tri n d ch v bao thanh toán t i Vi t
Nam và l y tr

ng h p cung ng d ch v bao thanh toán xu t kh u t i Vietcombank


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

2

nghiên c u.
4.

it

4.1.

it

it
trong n

ng và ph m vi nghiên c u
ng

ng nghiên c u c a

tài là vi c cung ng d ch v bao thanh toán

c và bao thanh toán qu c t

trên th gi i và t i các ngân hàng th

ó và ang

c tri n khai

m t s qu c gia

ng m i Vi t Nam.

4.2. Ph m vi
tài nghiên c u v d ch v bao thanh toán và xu h

ng phát tri n c a bao

thanh toán t i m t s qu c gia nh Anh, M , Nh t B n, Trung Qu c và m t s qu c
gia khác.

ng th i nghiên c u d ch v bao thanh toán nói chung và bao thanh toán

xu t kh u nói riêng ó và ang

c tri n khai t i các ngân hàng th

ng m i Vi t

Nam c ng nh t i Vietcombank.
5. Ph
Ph

ng pháp nghiên c u

ng pháp nghiên c u ch y u

c s d ng trong lu n v n là duy v t

bi n ch ng và duy v t l ch s k t h p v i các bi n pháp nh so sánh, t ng h p,
phõn t ch, th ng k và nghi n c u t nh hu ng.
Lu n v n s d ng thông tin

c thu th p trên các ph

ng ti n thông tin

chúng, các tài li u thu th p t NHNN Vi t Nam và các ngân hàng th

i

ng m i Vi t

Nam nh Vietcombank, VIB, ACB, OCB … các b , ban ngành có liên quan nh b
Công Th

ng, b Tài chính.

6. K t c u c a lu n v n
Ngoài ph n m
tr nh bày trong 3 ch

u, danh m c tài li u tham kh o và ph l c, lu n v n

c

ng:

Ch

ng 1:

Nh ng v n

lý lu n c b n v d ch v bao thanh toán.

Ch

ng 2:

T nh h nh cung ng d ch v bao thanh to n c a m t s n

c

và bài h c kinh nghi m.
Ch

ng 3:

V n d ng kinh nghi m qu c t vào ph t tri n d ch v bao
thanh to n xu t kh u t i Vietcombank.


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

3

Ch
NH NG V N

LÝ LU N C

ng 1

B N V D CH V BAO THANH TOÁN

1.1. Kh i ni m
Theo quy ch d ch v bao thanh to n c a c c t ch c t n d ng Vi t Nam
ngày 06/09/2004, bao thanh to n là m t h nh th c c p t n d ng c a t ch c t n
d ng cho b n b n hàng th ng qua vi c mua l i c c kho n ph i thu ph t sinh t vi c
mua, b n hàng húa ó

c bên bán hàng và bên mua hàng th a thu n trong h p

ng mua, bán hàng hóa.
Bao thanh toán có hai tính ch t c b n là tính ch t tín d ng và tính ch t nh thu
và bao thanh toán có

c

m là cung c p các d ch v sau: Th nh t, tài tr d

i

d ng t m ng d a tr n c c kho n ph i thu. Th hai, qu n lý s s ch b n hàng và
thu n h . Th ba, b o hi m r i ro t n d ng.
1.2. Phõn lo i bao thanh to n
1.2.1. Phân lo i theo s l
Bao thanh toán
Bao thanh toán
hóa

n th

m i c a ng

ng các hóa

n bán hàng

y
y

là d ch v bao thanh toán áp d ng

ng m i phát hành ra c a m t ng
i bán phát hành

i v i toàn b các

i bán ho c toàn b hóa

i ti n m t ho c m t s ng

n th

ng

i mua.

Bao thanh to n t ng ph n
Bao thanh to n m t ph n là d ch v bao thanh to n p d ng
hóa

n phát hành c a ng

i bán hàng

i ti n m t ho c m t s ng

iv im ts
i mua hàng.

1.2.2. Phân lo i theo ch c n ng c a bao thanh toán
Chi t kh u hóa

n

Chi t kh u hóa

n là d ch v bao thanh toán ch cung c p ch c n ng tài tr

(t m ng) mà không cung c p các ch c n ng c n l i.
Bao thanh to n trung gian

Ng

i bán hàng chuy n nh

toán và thông báo cho ng

ng các kho n ph i thu cho

n v bao thanh

i mua.

Bao thanh toán

nh n

Bao thanh toán

n h n cung c p t t c các ch c n ng c a bao thanh to n


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

4

g m theo d i s s ch b n hàng, thu n h , b o hi m r i ro t n d ng nh ng không
cung c p ch c n ng tài tr .
Bao thanh toán thu h
Bao thanh toán thu h là d ch v bao thanh toán ch cung c p ch c n ng thu
h các kho n ph i thu phát sinh trong m t kho ng th i gian nh t

nh.

Bao thanh toán có truy

i

Bao thanh toán có truy

i là d ch v bao thanh to n cung c p t t c c c

ch c n ng bao thanh toán tr ch c n ng b o hi m r i ro tín d ng. .
Bao thanh toán mi n truy
Bao thanh toán có truy

i

i là d ch v bao thanh toán cung c p ch c n ng b o

hi m r i ro tín d ng.
1.2.3. Phân lo i theo ph m vi ho t

ng

ng

a lý

Bao thanh toán trong n

c

Bao thanh toán trong n

c là d ch v bao thanh toán

i bán và ng

i mua

trong cùng m t qu c gia có ho t

c cung c p cho

ng mua bán hàng hóa

di n ra trong ph m vi m t qu c gia.
Bao thanh to n qu c t
Bao thanh toán qu c t là d ch v bao thanh toán
xu t kh u và ng

i nh p kh u

c cung c p cho ng

hai qu c gia khác nhau, có ho t

ng mua bán v

i
t

qua bi n gi i c a m t qu c gia.
1.2.4. Phõn lo i theo nghi p v xu t nh p kh u
Bao thanh to n nh p kh u
Bao thanh toán nh p kh u là d ch v bao thanh toán mà trong ó ng
kh u chuy n nh
ng

ng các kho n ph i thu cho m t

n v bao thanh toán

i xu t
n

c

i nh p kh u.
Bao thanh to n xu t kh u
Bao thanh toán xu t kh u là d ch v bao thanh toán mà ng

chuy n nh

ng n cho m t

n v bao thanh toán

ngay n

c ng

i xu t kh u

i xu t kh u.

1.2.5. C n c vào ph m vi giao d ch
n c vào ph m vi giao d ch bao thanh toán
kín và bao thanh toán công khai.

c chia thành bao thanh toán


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

5

1.2.6. Phân lo i d a trên s l

ng

i lý bao thanh to n

Bao thanh to n tr c ti p
Bao thanh toán tr c ti p là d ch v bao thanh toán do m t

n v bao thanh

toán cung c p.
Bao thanh toán h hai

i lý

Bao thanh toán h hai

i lý th

t do ít nh t hai

n v bao thanh toán

ng

c s d ng trong bao thanh toán qu c

hai n

c khác nhau tham gia.

1.3. C ch d ch v bao thanh toán
1.3.1. H th ng m t
H th ng

n v bao thanh toán

nv m t

n v bao thanh toán g m có m t

n v bao thanh

toán tham gia vào giao d ch bao thanh toán.
1.3.2. H th ng hai
H th ng hai

n v thanh toán
n v bao thanh toán có s tham gia c a hai

bao thanh toán xu t kh u và
c áp d ng

n v là

n v bao thanh toán nh p kh u. H th ng này th

nv
ng

i v i bao thanh toán qu c t .

1.4. Ph bao thanh toán
Phí bao thanh toán là phí mà ng
thanh toán. Có các ph

i s d ng d ch v ph i tr cho

ng pháp tính phí sau: Ph

n v bao

ng pháp tính phí gi m d n

(discount method); phu ng pháp tính phí theo chu k (Preodic Pricing); ph
pháp tính phí theo lô hóa
(Rebate of fee); ph

n (Batch Pricing); ph

fees); phí thanh toán sai

nh (Flat fees); ph

ng pháp tính phí c

a ch Phí thi u ghi chú; phí ch m d t h p

1.5. So sánh bao thanh toán và các ph
1.5.1. Ph

ng pháp hoàn l i m t ph n phí

ng pháp tính phí theo t l c

tính phí hàng tháng t i thi u (Minimum fee); ph

ng

ng th c tài tr th

ng pháp

nh (Default
ng s m.

ng m i khác

ng th c nh thu
i v i nh thu tr n, u i m c a nh thu tr n là khi ký ch p nh n h i

phi u, ng

i nh p kh u có ngh a v ph i thanh toán ngay c khi hàng hóa có l i.

Tuy nhiên b t l i c a ph

ng th c này là ng

h i phi u khi mà hàng húa c

a ch c ch n

i nh p kh u s không ký ch p nh n

t yêu c u.

i v i nh thu kèm ch ng t D/A ho c D/P, nh
ph thu c vào ý ch c a ng

c

m là vi c thanh toán

i mua khi nh n hàng. Gi s vào th i

m nh n hàng,


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents
ng

6

i mua th y t nh t nh th tr

t . Khi ó, ng
1.5.2. Ph

i bán không thu

ng b t l i h hoàn toàn có th t ch i b ch ng
c ti n hàng.

ng th c tín d ng ch ng t

So s nh thanh toán b ng L/C và bao thanh toán

i v i ng

B ng 1.1. Thanh toán b ng L/C và bao thanh toán
Ph
c
Ph

ng th c

m

ng th c áp d ng

Kh n ng tài tr
ng i bán

i xu t kh u:

i v i ng

i xu t kh u

Thanh to n b ng bao
thanh to n
Thanh to n tr ngay ho c Ch p d ng v i thanh to n
thanh to n tr ch m
tr ch m
Thanh to n b ng L/C

v n cho

c ngân hàng chi t kh u
sau khi có b ch ng t xu t
kh u
i ro t vi c ng i mua Th p (do ngõn hàng ph t
không thanh toán
hành L/C b o lónh thanh
to n theo L/C)
Theo d i và thu h c c Kh ng cú
kho n ph i thu

c ngân hàng ng tr c
trên c s ch ng t xu t
kh u
Do n v bao thanh toán
ch u (tr ng h p bao thanh
toán mi n truy i)
Cú

Ngu n: NH TMCP K Th

V i ng

i nh p kh u bao thanh toán và thanh toán b ng L/C cú s kh c bi t:

B ng 1.2. Thanh toán b ng L/C và bao thanh toán
Ph

ng th c

c i m
Ph

i v i ng

Thanh to n b ng L/C

ng th c áp d ng

Thanh to n tr ngay ho c tr
ch m

R i ro do nhà xu t kh u Ng i nh p kh u v n ph i
kh ng giao hàng
thanh toán phí m L/C
Ký qu
Th ng th ng ph i ký qu ,
cú tr ng h p lên t i 100%
Ph giao d ch
Ng i mua ph i ch u nhi u
chi phí liên quan n vi c
m L/C và ch p nh n h i
phi u tr ch m

i nh p kh u

Thanh to n b ng bao
thanh to n
Ch áp d ng
i v i
thanh toán tr ch m
Kh ng
Kh ng
Phí ch y u do ng i bán
tr . Ng i mua ch có
ngh a v thanh toán các
hoá n.

Ngu n: NH TMCP K Th

1.5.3. Ph

ng Vi t Nam

ng Vi t Nam

ng th c b o hi m tín d ng xu t kh u

So v i b o hi m tín d ng xu t kh u bao thanh toán có nh ng

c

m sau:


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

7

B ng 1.3. B o hi m t n d ng xu t kh u và bao thanh to n
Ph

nc
Chuy n nh

ng th c B o hi m
t n d ng
Bao thanh to n
xu t kh u
ng các kho n ph i thu
Kh ng
Cú

Áp d ng v i toàn b doanh thu c a m t
kh ch hàng
Th i h n thanh toán t i a

Cú
180 ngày

Ch áp d ng v i t ng th
tr ng xu t kh u
180 ngày

M c
m b o r i ro tín d ng i v i 70%-90% 100%
các kho n ph i thu ó
c phê duy t
H n m c b o m cho t ng ng i nh p
Cú
Cú
kh u
Th i h n thanh to n theo b o lónh
180 ngày 90 ngày

B o hi m r i ro t n d ng

Tu ch n

Kh ng

B o hi m tr ng h p ng i nh p kh u m t
kh n ng chi tr tr c khi giao hàng
D ch v thu h

Tu ch n

Kh ng

Tài tr cho c c kho n ph i thu

Kh ng

Cú

Kh ng

Cú

Ngu n: NH TMCP K Th

ng Vi t Nam

1.5.4. Chi t kh u ch ng t xu t kh u
Bao thanh toán và chi t kh u ch ng t xu t kh u có nh ng u nh

c

m:

B ng 1.4. Chi t kh u ch ng t xu t kh u và bao thanh to n
Chi t kh u ch ng t xu t kh u
S h u kho n ph i thu Ng
Ph

i xu t kh u

ng th c áp d ng Thanh to n tr

D ch v thu h

Bao thanh to n
n v bao thanh toán

ngay ho c tr Ch áp d ng

i v i

ch m (k m theo L/C)

thanh toán tr ch m

Kh ng cú

Cú

Ngu n: NH TMCP K Th

ng Vi t Nam

1.6. L i ch và h n ch c a bao thanh to n
1.6.1.

u i m

1.6.1.1.

i v i doanh nghi p mua hàng

- Không m t phí và th i gian
t i t ng th tr

ng.

m L/C cho t ng

n hàng nh p kh u/mua


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

8

- Th ng th
-

ng không ph i ký qu .

c nh n hàng và s d ng hàng mà ch a c n ph i thanh toán ti n ngay.

- Ch thanh toán ti n hàng khi hàng hoá áp ng

c các yêu c u c a h p

ng mua bán.
1.6.1.2.

c chia s khó kh n v nh ng b t

ng ngôn ng v i ng

i xu t kh u.

i v i doanh nghi p bán hàng

- Duy tr
toán nh ph

c s c c nh tranh thông qua vi c cho phép ng

ng th c ghi s (c p tín d ng th

- Có thông tin úng và k p th i v ng

i mua thanh

ng m i tr c ti p cho ng

i mua).

i mua hàng, n m

c h n m c tín

ng trên c s doanh thu bán hàng

quay v ng s n

- Gi m chi ph hành ch nh v ch ph i làm vi c v i m t

n v bao thanh

d ng th c t c a ng
-

i mua hàng.

c tài tr v n l u

su t và t ng tr

ng nhanh h n.

toán m c dù bán hàng i nhi u n i khác nhau.
-

c b o hi m r i ro tín d ng 100% giá tr hoá

1.6.1.3.

iv i

-

ch

-

n.

n v cung c p d ch v bao thanh to n
ng phí bao thanh toán.

a d ng hoá s n ph m.

- Duy tr và m r ng th ph n, nõng cao uy t n thanh to n trong n
1.6.2 Nh

c

1.6.2.1.

i v i doanh nghi p s d ng d ch v

m

i v i doanh nghi p mua hàng, giá hàng thanh toán b ng ph
thanh toán có th cao h n so v i giá hàng thanh toán b ng ph
i v i doanh nghi p bán hàng: t ng chi phí th c t t
h gi a doanh nghi p v i khách hàng có th b
không t m ng tr
1.6.2.2.

nh h

ng,

ng th c bao

ng th c L/C.
ng

i cao, m i quan

n v bao thanh toán s

c khi có tranh ch p, b thu h i l i các kho n t m ng.

i v i doanh nghi p cung c p d ch v bao thanh toán
n v cung c p d ch v bao thanh toán th

ng

c.

ng g p ph i các r i ro nh :

i bán m t kh n ng thanh toán, có tranh ch p gi a ng

i mua và ng

i bán.


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

9

Ch
TèNH HèNH CUNG

ng 2

NG D CH V BAO THANH TOÁN C A M T S
C VÀ BÀI H C KINH NHGHI M

2.1. Kh i qu t v d ch v bao thanh to n tr n th gi i
2.1.1. Ngu n lu t
2.1.1.1. Công

u ch nh d ch v bao thanh toán th gi i

c qu c t

Hi n nay có hai công

c qu c t

u ch nh d ch v bao thanh toán là Công

c UNIDROIT v bao thanh toán qu c t và Công
nh

ng các kho n ph i thu trong th

c Liên h p qu c v chuy n

ng m i qu c t (UNCITRAL Model Laws on

Asignment of Receivables) 2001.

2.1.1.2. Lu t hi p h i
• Quy t c chung v bao thanh to n qu c t c a FCI
• Quy t c chung v bao thanh to n qu c t c a IFG
2.1.1.3. Lu t qu c gia
C c qu c gia kh c nhau cú nh ng quy
bao thanh toán c a m nh. Th ng th

nh phù h p

u ch nh d ch v

ng d ch v bao thanh toán do các t ch c tài

chính, tín d ng và a ph n là các ngân hàng th c hi n nên bao thanh toán s
i u ch nh b i các lu t liên quan i u ch nh ho t

c

ng c a các t ch c này nh lu t

các t ch c tín d ng, lu t công ty, lu t ngân hàng…
2.1.2. Th c ti n tri n khai d ch v bao thanh toán trên th gi i
Ho t

ng bao thanh toán không ng ng t ng tr

ng qua các n m. Doanh thu

bao thanh toán n m 2001 t ng 9,9%, n m 2002 t ng 5,6%, n m 2003 t ng 4,9%,
m 2004 t ng 13,12%, n m 2005 t ng 18,2% và n m 2006 t ng 17,6% so v i các

m tr

c ó. Doanh thu bao thanh toán ó t ng tr

ng 81,8% trong v ng 7 n m k

t 623.840 tri u EURO n m 2000 lên 1.134.288 tri u EURO n m 2006 cho th y s
ph t tri n kh ng ng ng c a lo i h nh d ch v này.
Liên t c qua các n m châu Âu luôn d n

u v doanh thu bao thanh toán.

Ti p theo là châu M và Châu Á, sau ó là châu Úc và châu Phi. M c dù doanh thu
t d ch v bao thanh toán t ng hàng n m, b l i, s l
toán có xu h

ng các công ty bao thanh

ng gi m i nh ng quy mô c a các công ty v n t ng lên và t m nh


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

10

ng c a các công ty này c ng l n h n.
2.2. Kinh nghi m bao thanh toán c a m t s n

c

2.2.1. Kinh nghi m bao thanh toán c a M
C c c ng ty c a M

ó cung c p t t c c c d ch v g m c d ch v truy n

th ng và d ch v phi truy n th ng. C c d ch v truy n th ng g m: bao thanh to n,
m b o tín d ng, k toán các kho n ph i thu, d ch v nh thu, tài tr trên c s các
kho n ph i thu, và kho thành ph m. Các d ch v phi truy n th ng g m có: b o

m

tín d ng khách hàng, qu n lý kho n ph i thu, bán buôn các kho n ph i thu (bulk
sale), bao thanh toán xu t/nh p kh u, b o
hàng s

c xu t kh u), tài tr các

Khách hàng ch m t t 12
kh u và

c ng tr

n 24 gi

c t 80%

m v n l u

ng xu t kh u ( i v i

n mua hàng (purchase order financing) …
c cung c p d ch v bao thanh toán xu t

n 97% các kho n ph i thu.

2.2.2. Kinh nghi m phát tri n d ch v bao thanh toán c a H ng Kông
Bao thanh to n t i H ng Kông phát tri n

c là nh các ngân hàng H ng

Kông h t s c tích c c trong vi c phát tri n lo i h nh d ch v này. Kh ch hàng c a
d ch v bao thanh to n H ng K ng là c c doanh nghi p thu c c c ngành nh : i n
t ,

ch i, s n ph m vi n thông, liên l c, máy tính, th c ph m, in và gi y,

giao nh n v n t i và t v n. Các lo i h nh bao thanh to n
Kông là bao thanh toán trong n

c mi n truy

c cung c p

i ho c cú truy

n l c,
H ng

i, chi t kh u ho

n, bao thanh toán kín, bao thanh toán xu t kh u, bao thanh toán nh p kh u và bao
thanh toán giáp l ng.
2.2.3. Kinh nghi m m r ng d ch v bao thanh toán

Nh t B n

D ch v bao thanh toán c a các ngân hàng Nh t B n
qua các công ty con tr c thu c ngân hàng, và ho t

ng d

c th c hi n thông
is

u ch nh c a

ph p lu t v ngõn hàng.
Các công ty bao thanh toán c a Nh t B n luôn
ói

a ra nh ng

u ki n r t u

i v i khách hàng c a m nh. Cú nh ng c ng ty ó cung c p d ch v bao thanh

to n xu t kh u v i m c ng tr
áp ng
c a Nh t B n ó ra

c lên t i 100% giá tr các kho n ph i thu.

c nhu c u ho t

ng ngày càng t ng, hi p h i bao thanh toán

i tuy nhiên nó m i ch gi i h n

chuyên môn ch ch a th c s phát huy

trao

i kinh nghi m

c vai tr c a m t hi p h i.


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

11

2.2.4. Kinh nghi m cung ng d ch v bao thanh toán c a Trung Qu c
Các doanh nghi p nh và v a nh t là doanh nghi p xu t kh u th y

c vai

tr quan tr ng và l i ch mà d ch v bao thanh to n mang l i n n ngày càng cú
nhi u doanh nghi p xu t kh u c a Trung Qu c s d ng lo i h nh d ch v này.
D ch v bao thanh toán qu c t t i Trung Qu c
mi n truy
th p, xe

i, trong khi bao thanh to n n i

c th c hi n trên c s

a ch y u là có truy

i. C c ngành

p, d t may là nh ng khách hàng l n nh t c a bao thanh toán Trung

Qu c. D ch v bao thanh toán ch u s
và ch y u

u ch nh c a Lu t Ngân hàng Trung Qu c

c ti n hành thông qua các ngân hàng.

2.2.5. Kinh nghi m bao thanh toán c a Malaysia
Các doanh nghi p trong n
toán t i Malaysia và ph i
Malaysia) c p phép ho t

c và n

c ngoài

c Ngân hàng trung
ng. Tính

c phép d ch v bao thanh
ng Malaysia (Bank of Negana

n cu i tháng 12/2006- ó cú 35 c ng ty

c

c p ph p cung ng d ch v bao thanh to n.
Khách hàng m c tiêu c a các công ty bao thanh toán Malaysia là các doanh
nghi p nh và v a. Các
bao thanh toán mi n truy

n v bao thanh toán c a Malaysia không cung c p d ch v

i và c c doanh nghi p s n xu t

d ch v bao thanh toán. D ch v bao thanh toán

c u tiên h n trong

Malaysia ch y u do các công ty

con tr c thu c các ngân hàng th c hi n.
2.2.6. Kinh nghi m cung ng d ch v bao thanh toán c a m t s n

c khác

Kinh nghi m c a Áo
Trên th tr

ng bao thanh toán c a Áo ch có 3 công ty cung c p d ch v bao

thanh toán nh ng doanh s bao thanh toán c a Áo c ng t ng tr
T c

t ng tr

a ra. Trong nh ng n m g n ây các công ty này th

hàng l n, nh ng ng
nh

n.

ng ph i ch p nh n m c hoa h ng và lói su t mà c c

n l i nhu n cá nhân h n là m r ng kinh doanh nên h
công ty này

u

ng b nh quõn vào kho ng 25%/n m k t n m 2003. Khách hàng

mu n s d ng d ch v th
c ng ty này

ng khá

ó

ng chú tr ng

m t m t s khách

i không ch p nh n m c lói su t và hoa h ng qu cao do các

a ra. Lu t ph p c a Áo hi n nay v n duy tr

ng, quy nh này ó gõy c n tr l n

u kho n c m chuy n

i v i d ch v bao thanh toán c a Áo.

Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

12

Kinh nghi m c a Th i Lan
Bao thanh toán c a Thái Lan
Các

n v bao thanh toán c ng

t i thi u c a m t

c h tr t lu t pháp c a n

c này khá t t.

c tính phí nh các t ch c tín d ng khác. V n

n v bao thanh toán c a Thái Lan là 30 tri u Bath.

Kinh nghi m c a Hàn Qu c

Sau m t th i gian s d ng d ch v bao thanh to n xu t kh u, nh n th y
ng

i nh p kh u th c hi n thanh toán t t, các nhà xu t kh u Hàn Qu c ó t b

d ch v bao thanh to n

gi m b t chi phí hoa h ng do ó, t nh h nh bao thanh

to n qu c t c a Hàn Qu c ó gi m s t áng k .
Th ng qua kinh nghi m cung ng d ch v bao thanh to n c a các n
trên và m t s n

c nh Bungaria,

n

Síp, c ng hoà Séc, Pháp, Ph n Lan,

,

an M ch, các n

c nói

c Baltic, c ng hoà

c, Hy L p, Rumania… cú th r t ra m t s

bài h c sau:

2.3. M t s bài h c kinh nghi m ch y u
2.3.1. Bài h c v ho t

ng Marketing

D ch v bao thanh toán c ng c n ph i
doanh nghi p hi u
toán nh t là

c marketing m nh m giúp cho các

c nh ng l i ích c a bao thanh toán, i u ki n

i v i th

bao thanh

ng m i qu c t .

Bên c nh ó, vi c qu ng bá r ng rói và gi p cho kh ch hàng hi u h t

c

các l i ích c a bao thanh toán không nh ng góp ph n làm t ng doanh thu bao thanh
toán mà là y u t quan tr ng

duy tr s t n t i c a lo i h nh d ch v này.

2.3.2. Bài h c liên quan t i các quy

nh c a Pháp lu t

C n ph i cú khung pháp lu t minh b ch và ch t ch
bao thanh toán. C n ph i chú ý t i các quy
ph i thu.

ng th i, ph i quy

phép th c hi n
v và ng

u ch nh ho t

nh v vi c chuy n nh

ng

ng các kho n

nh r c c lo i h nh d ch v bao thanh to n

tránh tranh ch p và b o v quy n l i cho c ng

c

i s d ng d ch

i cung c p d ch v .

2.3.3. Bài h c v t ch c c c doanh nghi p cung ng d ch v bao thanh to n

Qua nghiên c u kinh nghi m c a các n
bao thanh toán có th do m t công ty

c có th th y vi c cung ng d ch v

c l p ti n hành, kh ng nh t thi t là ph i g n

v i c c ph ng ban nghi p v hay c c c ng ty con tr c thu c c c t ch c t n d ng.


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

13

2.3.4. Bài h c liên quan t i vi c tri n khai d ch v bao thanh to n
Qua kinh nghi m c a các n

c cho th y các

n v bao thanh toán c n hoàn

thi n d ch v , a d ng hoá các lo i h nh s n ph m. Trong qu tr nh th c hi n c c

h p

ng bao thanh toán không nên tách r i ch c n ng b o hi m r i ro tín d ng, tài

tr v i ch c n ng theo d i và thu h i n . Kh ng n n s d ng lo i h nh bao thanh
to n k n. Vi c th ng nh t ho t
các
h

ng và trao

i kinh nghi m, d n d t ho t

ng cho

n v bao thanh toán r t quan tr ng. Do ó, nên có m t hi p h i bao thanh toán
ng d n,

u ch nh ho t

ng bao thanh toán.
Ch

ng 3

V N D NG KINH NGHI M QU C T VÀO PHÁT TRI N BAO THANH
TOÁN XU T KH U T I VIETCOMBANK
3.1. Th c tr ng tri n khai d ch v bao thanh toán t i các ngân hàng th

ng m i

Vi t Nam
3.1.1. Ngu n lu t

u ch nh d ch v bao thanh toán t i Vi t Nam

Lu t qu c gia
Quy ch ho t

ng bao thanh toán c a các t ch c tín d ng ban hành kèm

quy t

nh s 1096/2004/Q -NHNN ngày 06/09/2004 c a Th ng

Nhà n

c. Quy ch này quy

c a các t ch c tín d ng

c Ngân hàng

nh v vi c th c hi n cung ng d ch v bao thanh toán

i v i khách hàng.

3.1.1.2. Lu t qu c t
Theo quy ch d ch v bao thanh toán c a các t ch c tín d ng Vi t Nam
2004, các bên tham gia bao thanh toán qu c t có th áp d ng các quy t c, t p quán,

và thông l qu c t v bao thanh toán n u các quy t c, t p quán và thông l
không trái v i pháp lu t Vi t Nam. N u các
Vi t Nam ký k t ho c tham gia có quy

u

ó

c qu c t v bao thanh toán mà

nh khác v i quy nh t i quy ch bao thanh

toán c a các t ch c tín d ng 2004 áp d ng các quy nh t i các

u

c ó.

3.1.2. Nhu c u cung ng d ch v bao thanh toán t i Vi t Nam
Xu t kh u c a Vi t Nam t ng tr

ng

u

n và liên t c qua các n m

ng

th i v i vi c Vi t Nam ó tr thành thành vi n ch nh th c c a WTO và vi c quy t

Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

14

tõm th c hi n c c cam k t ngay t khi gia nh p ó h a h n nõng cao ch t l
hàng hoá c a Vi t Nam do ó kim ng ch xu t kh u trong các n m t i

ng

cd

oán

là s t ng m nh. Chính v v y nhu c u tài tr cho xu t kh u c ng t ng theo.
Các doanh nghi p xu t kh u th
tr

ng thi u thông tin v khách hàng, th

ng, cú nhu c u v t n d ng trong khi c nh tranh trên th tr

ng xu t kh u ang

ngày càng tr nên kh c nghi t.
Ngoài ra, khi so sánh v i các ph

ng th c tài tr th

thanh toán c ng có nh ng u i m nh t

ng m i hi n có bao

nh.

3.1.3. Th c ti n cung ng d ch v bao thanh toán t i Vi t Nam
D ch v bao thanh toán ó

c nghiên c u và tri n khai t i Vi t Nam nh ng

ch a th c s phát tri n. Tính cho

n th i h t 31/12 n m 2006, ó cú 11

nv

cung c p d ch v bao thanh toán trong ó có m t s ngân hàng Vi t Nam nh : ngân
hàng Ngo i th

ng Vi t Nam, NH TMCP K Th

(ACB), NH TMCP Sài G n Th

ng, Ngân hàng TMCP Á Châu

ng Tín…, các chi nhánh ngân hàng n

c ngoài

nh Far East National, Deutsche Bank AG… và m t s công ty tài chính nh công
ty tài chính d u khí
nv

c Ngân hàng Nhà n

c c p ph p d ch v bao thanh to n.

i tiên phong trong vi c cung c p d ch v bao thanh toán là ACB. K

t tháng 5/2005 ACB b t

u tri n khai d ch v bao thanh toán trong n

c. Tháng

10 n m 2006, ACB b t

u tri n khai d ch v bao thanh toán xu t kh u. Doanh s

bao thanh toán trong n

c

t 220 t

t 1tri u USD. Ti p theo là VIB
15 h p

t doanh s kho ng 200 t

ng bao thanh toán trong n

ng và ó th c hi n

c. Ngoài ra m t s ngân hàng khác c ng th c

hi n d ch v bao thanh toán và thu
3.2. Khái qúat tình hình cung

ng và doanh s bao thanh toán xu t kh u

c nh ng k t qu nh t
ng d ch v

nh.

bao thanh to n xu t kh u t i

Vietcombank
3.2.1. Ho t

ng cung ng d ch v c a Vietcombank

3.2.1.1 C c d ch v c a Vietcombank
B n c nh vi c cung ng d ch v thanh to n xu t nh p kh u, Vietcombank cung
ng

y

các d ch v c a NHTM.

3.2.1.2. Tình hình ho t
K t qu ho t

ng kinh doanh

ng kinh doanh c a Vietcombank

c th hi n trong b ng:


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

15

B ng3.1: K t qu ho t

ng kinh doanh c a Vietcombank giai

n 2000-2006
nv:t

Ti u ch

1999

2000

2.024

ng thu nh p

5.604

2002

2003

3.873

45.269 65.633 76.861 81.495

ng tài s n

2.062

n t cú
i nhu n tr
thu

2.429

2001

c

268

2.051

2.036

4.398

298

313

329

2004

4.840

2005

6.562

7.495

ng

2006
11.500

97.653 120.006 136.720 171.862
5.734
877

7.833
1275

8.416
1.759

11.127
3.893

Ngu n: Vietcombank

3.2.2. Tri n khai d ch v bao thanh toán t i Vietcombank
3.2.2.1. Nhu c u ph t tri n d ch v bao thanh toán t i Vietcombank
Xu t ph t t nhu c u th c t c a qu tr nh h i nh p và phát tri n kinh t

chung c a

t n

c c ng nh c a ngành ngân hàng và Vietcombank nói riêng, vi c

phát tri n thêm lo i h nh d ch v m i là m t t t y u. C n v m t ch quan,
Vietcombank ph t tri n bao thanh to n là hoàn toàn ph h p,

c bi t n n ch

tr ng vào ph t tri n d ch v bao thanh to n qu c t trong ó có bao thanh to n xu t
kh u.
3.2.2.2. Nguyên t c chung
Th nh t, Vietcombank cung c p ít nh t hai trong b n ch c n ng ch y u
sau c a bao thanh toán: theo d i s s ch b n hàng c a ng
ng

i b n; t m ng cho

i bán d a trên giá tr các kho n ph i thu; thu n h ; cung c p b o hi m r i ro

t n d ng 100% gi tr c c kho n ph i thu. Th hai, phí cung ng d ch v bao thanh
toán

c xác

nh theo bi u phí bao thanh toán c a Vietcombank. Th ba, h n

m c bao thanh toán

ch

ng cho t ng

i v i m t khách hàng là t ng s ti n t i a mà khách hàng ó
n hàng ho c cho toàn b các

n hàng c p cho khách hàng

ó trong h th ng Vietcombank.
3.2.2.3. Các s n ph m bao thanh toán c a Vietcombank
-

Nhúm s n ph m bao thanh to n xu t kh u.

-

Nhúm s n ph m bao thanh to n nh p kh u.

-

Nhúm s n ph m bao thanh toán trong n

c.

3.2.2.4. Quy trình cung ng d ch v bao thanh toán núi chung
c 1: + Bên mua, bên bán th c hi n h p

ng mua bán hàng hoá

Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

16

+

n v bao thanh toán th m

c 2: Th m

nh và ký k t

nh khách hàng và ký k t h p

i lý bao thanh toán

ng.

c 3: X lý giao d ch bao thanh to n
c 4: Qu n lý và ki m tra kh ch hàng.
c 5: Gi i quy t tranh ch p.

3.2.2.5. Quy trình cung ng d ch v bao thanh to n xu t kh u t i Vietcombank
c 1: B n xu t kh u giao hàng cho b n nh p kh u
c 2: B n xu t kh u xu t tr nh ch ng t t i VCB.
c 3: VCB thông báo cho

i lý bao thanh toán bên mua và ng tr

c cho

bên xu t kh u.
c 4:

i lý bao thanh toán b n nh p kh u ti n hành các th t c thu n t bên

nh p kh u khi

n h n.

c 5: Bên nh p kh u thanh toán ti n hàng cho

i lý bao thanh toán,

i lý

bao thanh toán chuy n ti n cho VCB.
c 6: VCB t t toán ph n ng tr

c và thanh toán ph n c n l i cho b n xu t

kh u.

3.2.2.6. Ph cung ng d ch v bao thanh tóan do Vietcombank cung c p
Phí bao thanh toán

c tho thu n gi a Vietcombank và khách hàng bao

thanh toán trên c s bi u phí do Vietcombank cung c p
ký k t h p

c áp d ng t i th i

m

ng bao thanh toán.

3.3. Nh ng h n ch c a Vietcombank khi cung ng d ch v bao thanh to n xu t kh u

3.3.1. H n ch khách quan
Th nh t, ch a có hành lang pháp lý

y

và minh b ch

u ch nh vi c

cung ng d ch v bao thanh toán. Th hai tâm lý e ng i c a c c doanh nghi p khi
c ng b th ng tin v t nh h nh ho t
nghi p v n quen s d ng các ph

ng c a doanh nghi p. Th ba, các doanh

ng th c thanh toán truy n th ng. Th

th ng thông tin tín d ng ch a th c s ho t

ng hi u qu , ch a

,h

c minh b ch.

3.3.2. H n ch ch quan
Khi tri n khai d ch v bao thanh toán Vietcombank v n g p ph i các khó kh n
ch quan là coi tr ng tài s n
kh u, và

m b o, ch a có quan h

i ng cán b ch a có kinh nghi m và ch a

i lý bao thanh to n nh p
c ào t o chuyên sâu.


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features

Unlimited Pages

Documents

17

3.4. M t s

xu t

3.4.1. T ng c

ng ho t

3.3.1.1. T ng c

ng và tài chính làm c s cho d ch v bao thanh toán

ng n ng l c ho t

- M r ng m ng l
-

ng

i d ch v trong và ngoài n

c.

a d ng hoá các lo i h nh d ch v .

-

ng c

ng công tác qu n tr r i ro.

- Nâng cao n ng l c ánh giá, th m
3.3.1.2. T ng c

ng n ng l c tài chính c a toàn h th ng Vietcombank

- T ng c
-

nh và qu n lý t n d ng

ng v n t có qua nhi u h nh th c kh c nhau.

y m nh và x lý n x u,

h u hi u ch t l

ng th i xây d ng c ch ki m soát, giám sát

ng tín d ng.

3.3.2. Hoàn thi n và hi n

i hóa công ngh ngân hàng nh m h tr cho d ch

v bao thanh toán xu t kh u
Hoàn thi n và hi n
b h th ng ho t
ng c

i hóa công ngh ngân hàng m t cách

ng c a ngân hàng.
ng h th ng thông tin ngân hàng, t ng c

thông tin v i khách hàng, v i các
th i luôn cung c p
3.3.3. T ng c

y

ng t m hi u trao

i tác qua kênh thông tin c a ngân hàng

i
ng

, k p th i các thông tin c n thi t.

ng ho t

- T ng c

ng b cho toàn

ng Marketing

ng qu ng bá h nh nh trên các kênh thông tin n i b nh webside

vietcombank.com.vn, t p chí n i b c a Vietcombank, kênh thông tin
nh th i báo kinh t , báo

i chúng

n t , t p chí ngân hàng, t p chí tài chính ti n t . T

ch c các bu i h i th o chuyên

, h i th o khoa h c, các bu i gi i thi u v d ch v

và khách hàng m c tiêu v n là các doanh nghi p xu t nh p kh u

t

ó giúp

khách hàng ti m n ng c a m nh hi u r h n v d ch v mà m nh cung c p.
3.3.4. Phát tri n ngu n nhân l c cú trình

chuyên nghi p hóa cao cho cung

ng d ch v bao thanh toán xu t kh u
Vietcombank c n ph i ch

trong và b n ngoài. Ch
v v i các

ng phát tri n

i ng , s d ng c ngu n l cb n

ng t ch c các bu i giao l u h c h i và trao

i tác, ngân hàng trong và ngoài n

i nghi p

c. Ngoài vi c xây d ng và phát


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents
tri n

18

i ng chuyên môn v ng vàng c n ph i xõy d ng c

các v n

liên quan t i lu t pháp trong n

i ng chuyên trách v

c c ng nh lu t qu c t .

3.3.5. L a ch n hình th c t ch c cung ng d ch v bao thanh to n trong ó có
bao thanh toán xu t kh u
Tr

c t nh h nh th c t hi n nay Vietcombank n n ph t tri n m t c ng ty

con tr c thu c ngõn hàng ho c m t ph ng nghi p v tr c thu c ngõn hàng

cung

ng d ch v bao thanh toán.
3.3.6. L a ch n ngành hàng và th tr

V th tr

i v i d ch v bao thanh to n xu t kh u

ng nên l a ch n các th tr

xu t kh u nh Nh t B n, EU, M .
nh : D t may, da giày,

i nt .

ng

ng xu t kh u l n và có truy n th ng

i v i ngành hàng nên l a ch n các ngành hàng

g n i th t, th công m ngh , s n ph m nh a, cao su,

i v i t ng m t hàng c th th kh ng n n l a ch n c c m t hàng qu

nh y c m v gi , n n ch n c c m t hàng d b o qu n và ch t l
tr

ng c nh tranh.
3.5.6. M t s

xu t khác

- C n ph i cú quy ho ch c c kh ch hàng m c ti u.
- Vietcombank c n t n d ng l i th là thành vi n c a FCI

ng n

nh, th


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

19

T LU N
Bao thanh toán là m t trong nh ng lo i h nh d ch v n m trong chi n l
phát tri n d ch v c a ngành ngân hàng tài chính giai o n 2006-2010.
c ng là m t d ch v tài chính
WTO

c

ng th i

c cam k t th c hi n trong các cam k t gia nh p

i v i d ch v tài chính c a Vi t Nam. Vi c h i nh p kinh t

phát tri n d ch v bao thanh toán nh m r ng th tr
qu n lý, minh b ch hoá thông tin…

ó m ra c h i

ng, h c h i kinh nghi m

ng th i c ng t o ra nh ng thách th c

các t ch c tín d ng cung c p lo i h nh d ch v này nh m

iv i

m b o tuân theo các

chu n m c qu c t .
Hi n nay các t ch c tín d ng c a Vi t Nam ó và ang m r ng tri n khai
lo i h nh d ch v này. Tuy nhi n, do ây là lo i h nh d ch v m i n n vi c tri n
khai c n g p nhi u khú kh n. Chính v v y,

tài nghiên c u này s góp ph n t m

hi u v d ch v bao thanh to n và m t s kinh nghi m
thanh toán

c bi t là bao thanh toán xu t kh u

phát tri n d ch v bao

i v i các NHTM Vi t Nam trong

ó có Vietcombank. V i m c ích này, lu n v n ó

t

c m t s k t qu c th

sau:
Th nh t, h th ng hoá m t s v n

lý lu n chung v bao thanh toán bao

g m các khái ni m chung v bao thanh toán. Th hai, nghi n c u và t ng k t kinh
nghi m c a m t s n

c v tri n khai d ch v bao thanh toán và rút ra m t s bài

h c cho phát tri n d ch v bao thanh toán t i các t ch c tín d ng và
ngân hàng th

c bi t là các

ng m i Vi t Nam. Th ba, kh i qu t t nh h nh d ch v bao thanh

to n tr n th gi i và t i Vi t Nam

ng th i

xu t m t s gi i pháp

v n d ng

các kinh nghi m qu c t vào tri n khai d ch v bao thanh toán nói chung và bao
thanh toán xu t kh u t i Vietcombank.
Do gi i h n v th i gian nghiên c u,
v d ch v bao thanh toán c ng nh ch a

tài có th ch a ánh giá
a ra

c

y

c h t nh ng gi i pháp thi t th c

nh m phát tri n hi u qu cung ng d ch v bao thanh toán t i Vietcombank, nh ng
v i nh ng k t qu

t

c, tác gi hy v ng lu n v n s có nh ng óng góp nh t

nh cho vi c tri n khai cung ng d ch v bao thanh to n núi chung và bao thanh


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

20

to n xu t kh u nói riêng t i Vietcombank c ng nh c a m t s t ch c tín d ng
khác.