Quản lý hoạt động giáo dục trẻ tại trường mầm non ánh dương, quận hà đông, thành phố hà nội

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

ĐỖ THỊ KIM THU

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC TRẺ
TẠI TRƢỜNG MẦM NON ÁNH DƢƠNG, QUẬN HÀ ĐÔNG,
THÀNH PHỐ HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

HÀ NỘI - 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

ĐỖ THỊ KIM THU

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC TRẺ
TẠI TRƢỜNG MẦM NON ÁNH DƢƠNG, QUẬN HÀ ĐÔNG,
THÀNH PHỐ HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Mã số: 60 14 01 14

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. PHẠM THỊ THU HOA

HÀ NỘI - 2015

LỜI CẢM ƠN
Với lòng kính trọng sâu sắc và tình cảm chân thành tôi xin trân trọng
gửi lời cảm ơn tới:
Khoa Quản lý giáo dục - Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia
Hà Nội cùng các thầy giáo, cô giáo đã trực tiếp giảng dạy trong suốt quá trình
học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn này.
Các đồng chí lãnh đạo, chuyên viên Phòng GD&ĐT quận Hà Đông đã
tạo điều kiện cung cấp thông tin, tư liệu giúp đỡ tác giả trong suốt quá trình
thực hiện đề tài.
Ban Giám hiệu và đội ngũ cán bộ, giáo viên trường mầm non Ánh
Dưong đã tạo điều kiện cho tôi trong công tác nghiên cứu để hoàn thành luận
văn.
Đặc biệt tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc đối với TS.
Phạm Thị Thu Hoa, người đã trực tiếp, tận tâm hướng dẫn, giúp đỡ tôi
nghiên cứu hoàn thành luận văn.
Mặc dù tác giả có nhiều cố gắng nhưng chắc chắn luận văn không
tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong nhận được sự góp ý của các thầy cô và
bạn bè đồng nghiệp quan tâm đến đề tài này để luận văn được hoàn thiện hơn.
Xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 16 tháng 12 năm 2015
Tác giả

Đỗ Thị Kim Thu

i


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

CBQL

: Cán bộ quản lý

CNTT

: Công nghệ thông tin

CS - GD

: Chăm sóc và giáo dục

CSVC

: Cơ sở vật chất

DH

: Dạy học

GD

: Giáo dục

GDMN

: Giáo dục mầm non

GV

: Giáo viên

HT

: Hiệu trưởng

MG

: Mẫu giáo

MN

: Mầm non

QL

: Quản lý

QLGD

: Quản lý giáo dục

ii


MỤC LỤC
Trang
Lời cảm ơn ......................................................................................................i
Danh mục viết tắt ............................................................................................ii

Mục lục............................................................................................................
iii
Danh mục các bảng .........................................................................................
vi
MỞ ĐẦU ........................................................................................................1
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
GIÁO DỤC TRẺ MẦM NON ......................................................................6
6
1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu ...............................................................
1.1.1. Một số nghiên cứu trên thế giới ..........................................................6
1.1.2. Một số nghiên cứu trong nước ............................................................8
9
1.2. Một số khái niệm công cụ nghiên cứu đề tài .......................................
1.2.1. Quản lý .................................................................................................9
12
1.2.2. Quản lý giáo dục ..................................................................................
14
1.2.3. Quản lý nhà trường .............................................................................
15
1.2.4. Quản lý nhà trường mầm non .............................................................
16
1.2.5. Giáo dục mầm non ...............................................................................
22
1.3. Quản lý hoạt động giáo dục mầm non .................................................
22
1.3.1. Khái niệm .............................................................................................
23
1.3.2. Đặc điểm chung của quản lý giáo dục mầm non ...............................
24
1.3.3. Mục đích của giáo dục trẻ mầm non...................................................

25
1.3.4. Những quan điểm cơ bản của giáo dục mầm non .............................
1.3.5. Nội dung quản lý hoạt động giáo dục trẻ mầm non ..............................
26
1.4. Một số yếu tố chủ yếu ảnh hưởng đến việc QLGD trẻ mầm non ............
34

iii


34
1.4.1. Đặc điểm của trẻ mầm non ..................................................................
37
1.4.2. Yếu tố gia đình .....................................................................................
39
1.4.3. Yếu tố nhà trường ................................................................................
42
1.4.4. Yếu tố xã hội .........................................................................................
Tiểu kết Chương 1 ..........................................................................................
44
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO
DỤC TRẺ TẠI TRƢỜNG MẦM NON ÁNH DƢƠNG, QUẬN
45
HÀ ĐÔNG, THÀNH PHỐ HÀ NỘI............................................................
2.1. Đặc điểm tình hình kinh tế xã hội và giáo dục tại phƣờng

45
Phúc La, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội ...............................................
45
2.1.1. Đặc điểm kinh tế - xã hội .....................................................................

46
2.1.2. Đặc điểm về công tác giáo dục mầm non trên địa bàn ......................
2.2. Thực trạng hoạt động giáo dục trẻ trong trƣờng mầm non

47
Ánh Dƣơng.....................................................................................................
2.3. Thực trạng về quản lý hoạt động giáo dục trẻ mầm non tại
50
trƣờng mầm non Ánh Dƣơng ..........................................................................
50
2.3.1. Thực trạng nhận thức về hoạt động giáo dục trẻ mầm non ..............
2.3.2. Thực trạng công tác quản lý hoạt động giáo dục trẻ tại
53
trường mầm non Ánh Dương ........................................................................
2.3.3. Đánh giá về các yếu tố ảnh hưởng tới việc quản lý hoạt động
66
giáo dục trẻ trong nhà trường .......................................................................
2.3.4. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động giáo dục trẻ
67
tại nhà trường mầm non Ánh Dương ...........................................................
2.4. Những nguyên nhân dẫn đến những hạn chế trong quản lý hoạt
động giáo dục trẻ mầm non tại trƣờng mầm non Ánh Dƣơng .......................
70
Tiểu kết Chương 2 ..........................................................................................
72

iv


Chƣơng 3: CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC

TRẺ TẠI TRƢỜNG MẦM NON ÁNH DƢƠNG, QUẬN HÀ ĐÔNG,
73
THÀNH PHỐ HÀ NỘI ...................................................................................
73
3.1. Một số nguyên tắc để xây dựng biện pháp ..........................................
73
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính pháp lý ........................................................
73
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống và đồng bộ ..................................
73
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn .....................................................
74
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả .....................................................
3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi ..........................................................
74

v


3.2. Một số biện pháp QL hoạt động GD trẻ tại trƣờng mầm non

75
Ánh Dƣơng, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội .........................................
3.2.1. Xây dựng kế hoạch quản lý hoạt động giáo dục trẻ trong nhà
75
trường phù hợp và đáp ứng được các yêu cầu của thực tiễn ......................
3.2.2. Tổ chức các hoạt động bồi dưỡng chuyên môn nâng cao chất
lượng tổ chức các hoạt động giáo dục trẻ cho giáo viên trong nhà
79
trường .............................................................................................................

3.2.3. Tổ chức, chỉ đạo xây dựng môi trường học tập theo hướng
mở, khuyến khích sự sáng tạo trẻ trong quá trình tổ chức các hoạt
81
động giáo dục trẻ ............................................................................................
3.2.4. Chỉ đạo nghiêm túc thực hiện có hiệu quả công tác kiểm tra
84
đánh giá chất lượng các hoạt động giáo dục trẻ ..........................................
3.2.5. Tăng cường công tác quản lý có hiệu quả đối với việc phối
88
kết hợp gia đình, nhà trường và xã hội trong việc giáo dục trẻ ..................
3.3. Kết quả khảo cứu về tính cần thiết, khả thi của các biện

90
pháp ...............................................................................................................
95
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ...............................................................
95
1. Kết luận .......................................................................................................
97
2. Khuyến nghị ................................................................................................
99
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................
101
PHỤ LỤC .......................................................................................................

vi


DANH MỤC CÁC BẢNG
Trang

Bảng 2.1: Bảng tổng hợp báo cáo số liệu đánh giá chất lượng hoạt
động chăm sóc, giáo dục trẻ của trường mầm non Ánh Dương .............
Bảng 2.2 : Tổng hợp quan điểm đánh giá về chương trình GDMN. ......

48
51

Bảng 2.3: Tổng hợp đánh giá về thực trạng quản lý đối với các mục
tiêu giáo dục mầm non của nhà trường.. .................................................

53

Bảng 2.4: Tổng hợp đánh giá về thực trạng các chức năng quản lý
hoạt động giáo dục trẻ trong nhà trường

55

Bảng 2.5: Tổng hợp đánh giá về thực trạng quản lý việc xây dựng kế

hoạch giáo dục trẻ .. ................................................................................ ............................…
56
Bảng 2.6: Tổng hợp đánh giá về thực trạng quản lý việc tổ chức chỉ
đạo việc thực hiện các kế hoạch hoạt động giáo dục trẻ. .......................

58

Bảng 2.7: Tổng hợp đánh giá về thực trạng quản lý cơ sở vật chất,
trang thiết bị phục vụ hoạt động giáo dục trẻ. ........................................

60

Bảng 2.8: Tổng hợp đánh giá về thực trạng quản lý các lực lượng
tham gia hoạt động giáo dục trẻ tại trường MN Ánh Dương.

62

Bảng 2.9: Tổng hợp đánh giá hiệu quả khi tham gia hoạt động giáo
dục giáo dục trẻ của các lực lượng..........................................................

64

Bảng 2.10: Tổng hợp đánh giá thực trạng quản lý việc kiểm tra, đánh
giá hiệu quả công tác tổ chức hoạt động giáo dục trẻ. ............................

65

Bảng 2.11: Tổng hợp đánh giá về các yếu tố ảnh hưởng tới việc quản

lý giáo dục trẻ mầm non.......................................................................... ..............................
66
Bảng 3.1: Kết quả khảo nghiệm về tính cần thiết của các biện pháp
đề xuất trong đề tài ..................................................................................

91

Bảng 3.2: Kết quả khảo nghiệm về tính khả thi của các biện pháp đề
xuất trong đề tài.......................................................................................

vii

92


DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Trang
Biểu đồ 2.1: Nhận thức của CB, GV, phụ huynh về hoạt động
GDMN đối với sự phát triển của cá nhân. .............................................. 50
Biểu đồ 3.1: Kết quả khảo nghiệm tính cần thiết, tính khả thi của
các biện pháp đề xuất. ............................................................................. 94

viii


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Giáo dục và Đào tạo (1998), Các văn bản pháp quy về giáo dục và đào tạo,
NXB Giáo dục Hà Nội
2. Bộ Giáo dục và Đào tạo. Vụ Giáo dục MN - Viện nghiên cứu phát triển (1999),
Chiến lƣợc giáo dục MN từ năm 1998 đến năm 2020, NXB Hà Nội
2. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2008), Chiến lƣợc phát triển giáo dục Việt Nam 2009
– 2020
3. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2009), Điều lệ trƣờng mầm non, Nxb Giáo dục
4. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2009), Chƣơng trình giáo dục mầm non, Nxb Giáo dục
5. Đặng Quốc Bảo, Quản lý giáo dục, quản lý nhà trƣờng.
6. Đặng Quốc Bảo (1999), Phƣơng pháp nghiên cứu chuyên ngành quản lý giáo
dục, NXB Hà Nội
7. Đặng Quốc Bảo (2007), Giáo dục và phát triển, Trường cán bộ quản lý Giáo dục
và Đào tạo – Hà Nội
8. Các Mác-Ănghen (1995). Tuyển tập II. NXB Sự thật Hà Nội.
9. Chính phủ (2012). Chiến lƣợc phát triển giáo dục 2010-2020, Nxb Giáo dục.
10. Phạm Thị Châu (1993), Công tác Quản lý GDMN, NXB Giáo dục.

11. Phạm Thị Châu - Trần Thị Sinh (2000), Một số vấn đề QLGD MN. NXB Đại
học Quốc gia Hà Nội.
12. Phạm Thị Châu (Chủ biên)- Một số Vấn đề Quản lý Giáo dục Mầm non. NXB
ĐH Quốc gia Hà Nội 2002.
13. Vũ Cao Đàm (2008), Phƣơng pháp luận nghiên cứu khoa học. Nxb Giáo dục,
Hà Nội.
14. Glenn Doman (1964), Giáo dục sớm và thiên tài
15. Harold Koontz, Cyril Odonnell, Heinz Weihrich (1993), Những vấn đề cốt yếu
của quản lý. NXB khoa học kỹ thuật
16. Fredrick Winslow Taylor (1991), Những nguyên tắc quản lý khoa học
9


17. Hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục mầm non (Tái bản lần 3 – 2012),
Nxb Giáo dục Việt Nam.
18. Phạm Minh Hạc (1986), Một số vấn đề giáo dục và khoa học giáo dục. NXB
giáo dục HN.
19. Nguyễn Thị Mỹ Lộc – Nguyễn Quốc Chí (đồng chủ biên) (2001), Sự phát triển
các giai đoạn GD hiện đại, Nxb ĐH quốc gia HN
20. Nguyễn Thị Mỹ Lộc (2012), Quản lý giáo dục, một số vấn đề lý luận và thực
tiễn, Nxb ĐHQG Hà Nội.
21. Maria Montessori (1936), Trẻ thơ trong gia đình
22. Maria Montessori (1936), Bí ẩn tuổi thơ
23. Maria Montessori (1936), Phƣơng pháp giáo dục Montessori
24. Phòng GD&ĐT quận Hà Đông, Hƣớng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học năm
học 2012-2013; năm học 2013-2014; năm học 2014-2015
25. Quận ủy Hà Đông, (2010), Đề án “Nâng cao chất lƣợng giáo dục và đào tạo
quận Hà Đông giai đoạn 2010 – 2015”;
26. Sở giáo dục& đào tạo Hà Nội (2001), Quy chế nuôi dạy trẻ
27. Makoto Shichida (2002), Cha mẹ nhật dạy con nhƣ thế nào

28. Bùi Kim Tuyến; Phan Thị Ngọc Anh (2008), Một số biện pháp hƣớng dẫn tổ
chức các hoạt động giáo dục trong trƣờng mầm non, Nxb Giáo dục VN
29. Lê Thị Ánh Tuyết (1999), Những yêu cầu đổi mới trong quản lý GDMN, Tạp
chí GDMN.
30. Đinh Văn Vang (1995), Một số vấn đề quản lý trƣờng Mầm non, Trường ĐH
Sư phạm 1, Hà Nội.
31. Phạm Viết Vượng, Quản lý hành chính nhà nƣớc và quản lý ngành giáo dục và
đào tạo, Nxb Đại học SP, Đại học QGHN
32. V.A.XuKhomlinXki (1984), Một số kinh nghiệm lãnh đạo của hiệu trƣởng các
trƣờng học.
10