Quản lý giáo dục kỹ năng sống cho học sinh các trường trung học phổ thông quận 6 thành phố hồ chí minh
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (264.01 KB, 13 trang )
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
________________________________________
PHẠM DUY PHƢƠNG
QUẢN LÝ GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG
CHO HỌC SINH CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
QUẬN 6 - THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
HÀ NỘI – 2015
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
________________________________________
PHẠM DUY PHƢƠNG
QUẢN LÝ GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG
CHO HỌC SINH CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
QUẬN 6 - THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60 14 01 14
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN VĂN TẤN
HÀ NỘI – 2015
LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian nghiên cứu và học tập tại Trường Đại học Giáo dục – Đại
học Quốc gia Hà Nội. Với tình cảm chân thành, tác giả luận văn xin được bày tỏ
lòng biết ơn đến:
-
Ban giám hiệu, Phòng Đào tạo và ông tác sinh viên, Phòng tổ chức –
hành chính, các khoa, cácc trung tâm, thư viện và sự giảng dạy nhiệt tình của thầy
cô giáo trong thời gian học tập và nghiên cứu.
-
Ban Giám hiệu trường THPT Bình Phú, Ban Giám đốc Sở giáo dục và
Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh, phòng công tác học sinh sinh viên đã tạo mọi
điều kiện để tôi được tham gia khóa học này.
-
Gia đình, bạn bè và đồng nghiệp, những người luôn sát cánh động viên
và giúp đỡ tôi trong quá trình học tập, ngiên cứu và hoàn thiện luận văn.
-
Đặc biệt là sự hướng dẫn tận tình của Thầy: Tiến sĩ – Nguyễn Văn Tấn.
người đã hết lòng chỉ bảo. động viên và giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và thực
hiện luận văn để tôi có thể hoàn thành luận văn này.
Do thời gian nghiên cứu có hạn, chắc chắn luận văn này khó tránh khỏi
những hạn chế và khiếm khuyết. Tôi mong nhận được sự chỉ dẫn và đóng góp ý
kiến của Thầy, Cô và đồng nghiệp để luận văn thêm hoàn thiện.
Hà Nội, tháng 10 năm 2015
Phạm Duy Phƣơng
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số
liệu và dẫn chứng đưa ra trong luận văn hoàn toàn trung thực và không sao chép bất
kỳ một công trình nào.
Thành phố Hồ Chí Minh – năm 2015
Phạm Duy Phương
ii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Viết tắt
Viết đầy đủ
CBGV&NV
Cán bộ giáo viên và nhân viên
CBQL
Cán bộ quản lý
CNV
Công nhân viên
CNH – HĐH
Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa
CNTT
Công nghệ thông tin
CSVC
Cơ sở vật chất
ĐDDH
Đồ dùng dạy học
ĐH-CĐ
Đại học – Cao đẳng
GD&ĐT
Giáo dục và Đào tạo
GV
Giáo viên
GD
Giáo dục
HS
Học sinh
KHKT
Khoa học kỹ thuật
ND
Nội dung
NV
Nhân viên
PP
Phương pháp
PPDH
Phương pháp dạy học
QL
Quản lý
QLGD
Quản lý giáo dục
SGK
Sách giáo khoa
TDTT
Thể dục thể thao
THPT
Trung học phổ thông
XHHGD
Xã hội hóa giáo dục
iii
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... i
LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................ ii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ........................................................... iii
MỤC LỤC ....................................................................................................... iii
DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................ vii
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ ...................................................................... viii
MỞ ĐẦU ............................................................ Error! Bookmark not defined.
1. Lý do chọn đề tài ........................................ Error! Bookmark not defined.
2. Câu hỏi ........................................................ Error! Bookmark not defined.
3. Giả thuyết khoa học .................................... Error! Bookmark not defined.
4. Mục đích nghiên cứu ................................... Error! Bookmark not defined.
5. Đối tượng, khách thể nghiên cứu ................ Error! Bookmark not defined.
6. Phạm vi nghiên cứu ..................................... Error! Bookmark not defined.
7. Phương pháp nghiên cứu............................. Error! Bookmark not defined.
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận ... Error! Bookmark not defined.
7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn Error! Bookmark not defined.
7.3. Phương pháp bổ trợ .................................. Error! Bookmark not defined.
8. Những đóng góp của đề tài ......................... Error! Bookmark not defined.
9. Cấu trúc đề tài ............................................. Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO
DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH TRƢỜNG TRUNG HỌC
PHỔ THÔNG .................................................... Error! Bookmark not defined.
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ....................... Error! Bookmark not defined.
1.2. Các khái niệm cơ bản ............................... Error! Bookmark not defined.
1.2.1.Kỹ năng mềm ......................................... Error! Bookmark not defined.
1.2.2. Kỹ năng sống......................................... Error! Bookmark not defined.
1.2.3. Giáo dục kỹ năng sống .......................... Error! Bookmark not defined.
1.2.4. Quản lý, quản lý GDKNS cho học sinh THPTError! Bookmark not defined.
1.3. Một số vấn đề về GDKNS cho HSTHPT Error! Bookmark not defined.
1.3.1. Tầm quan trọng của việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh THPTError! Bookm
1.3.2. Mục tiêu của giáo dục kỹ năng sống cho HS THPTError! Bookmark not defined
1.3.3. Các kỹ năng sống cần giáo dục cho học sinh THPTError! Bookmark not defined
1.3.4. Các phương pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinhError! Bookmark not defin
iv
1.3.5. Các hình thức giáo dục kỹ năng sống cho học sinhError! Bookmark not defined.
1.4. Quản lý giáo dục kỹ năng sống cho học sinh THPTError! Bookmark not defined.
1.4.1. Mục tiêu quản lý giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học phổ
thông ................................................................ Error! Bookmark not defined.
1.4.2. Nội dung quản lý giáo dục kỹ năng sống cho học sinhError! Bookmark not defin
1.4.3. Phương pháp quản lý giáo dục kỹ năng sống cho học sinhError! Bookmark not d
1.4.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến giáo dục kỹ năng sống cho học sinhError! Bookmark
Kết luận chƣơng 1 ............................................. Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ GIÁO DỤC
KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC
PHỔ THÔNG QUẬN 6, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINHError! Bookmark not define
2.1. Vài nét khái quát về tình hình kinh tế - xã hội và giáo dục của Quận 6,
thành phố Hồ Chí Minh................................... Error! Bookmark not defined.
2.1.1. Tình hình kinh tế - xã hội của Quận 6 và tác động của nó đến công tác
giáo dục kỹ năng sống cho học sinh ............... Error! Bookmark not defined.
2.1.2. Giáo dục và Đào tạo Quận 6 ................. Error! Bookmark not defined.
2.1.3. Giáo dục trung học phổ thông quận 6, thành phố Hồ Chí MinhError! Bookmark n
2.2. Thực trạng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh các trường THPT Quận
6, thành phố Hồ Chí Minh............................... Error! Bookmark not defined.
2.2.1. Thực trạng kỹ năng sống của học sinh THPT Quận 6Error! Bookmark not define
2.2.2. Thực trạng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh ở các trường THPT Quận
6 ....................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.3. Thực trạng công tác quản lý GD kỹ năng sống cho học sinh của các
trường THPT Quận 6, thành phố Hồ Chí MinhError! Bookmark not defined.
2.3.1. Thực trạng xây dựng kế hoạch GD kỹ năng sống cho HSTHPTError! Bookmark
2.3.2. Thực trạng tổ chức thực hiện giáo dục kỹ năng sống cho học sinhError! Bookmar
2.3.3. Thực trạng chỉ đạo, phối kết hợp giữa nhà trường với các lực lượng
giáo dục ........................................................... Error! Bookmark not defined.
2.4. Đánh giá chung về thực trạng .................. Error! Bookmark not defined.
2.4.1. Ưu điểm và hạn chế............................... Error! Bookmark not defined.
2.4.2. Nguyên nhân của những yếu kém ......... Error! Bookmark not defined.
Kết luận chƣơng 2 ............................................. Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ
NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ
THÔNG QUẬN 6, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINHError! Bookmark not defined.
v
3.1. Nguyên tắc xây dựng giải pháp................ Error! Bookmark not defined.
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu........ Error! Bookmark not defined.
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn ....... Error! Bookmark not defined.
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa, phát triểnError! Bookmark not defined.
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi .......... Error! Bookmark not defined.
3.2. Một số giải pháp quản lý công tác giáo dục kỹ năng sống cho học sinh ở
các trường THPT Quận 6, thành phố Hồ Chí MinhError! Bookmark not defined.
3.2.1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, đội ngũ giáo viên, học sinh và
phụ huynh học sinh về tầm quan trọng của kỹ năng sống và công tác giáo dục
kỹ năng sống.................................................... Error! Bookmark not defined.
3.2.2. Cải tiến nội dung, đổi mới phương pháp, đa dạng hóa hình thức tổ chức
giáo dục kỹ năng sống cho học sinh THPT .... Error! Bookmark not defined.
3.2.3. Phát huy vai trò của đội ngũ giáo viên chủ nhiệm lớp trong giáo dục kỹ
năng sống cho học sinh các trường THPT ...... Error! Bookmark not defined.
3.2.4. Nâng cao vai trò của tổ chức Đoàn thanh niên trong công tác giáo dục
kỹ năng sống cho học sinh THPT ................... Error! Bookmark not defined.
3.2.5. Tăng cường phối hợp giữa nhà trường - gia đình và xã hội trong việc
giáo dục kỹ năng sống cho học sinh THPT .... Error! Bookmark not defined.
3.2.6. Tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị và nâng cao hiệu quả sử dụng
chúng trong giáo dục kỹ năng sống cho học sinh THPTError! Bookmark not defined.
3.2.7. Đẩy mạnh hoạt động kiểm tra, đánh giá, thi đua khen thưởng công tác
giáo dục kỹ năng sống cho học sinh THPT .... Error! Bookmark not defined.
3.3. Mối liên hệ giữa các giải pháp ................. Error! Bookmark not defined.
3.4. Khảo sát sự cần thiết và tính khả thi của các giải pháp quản lý nhằm nâng
cao công tác giáo dục kỹ năng sống cho học sinh ở các trường THPT Quận 6,
thành phố Hồ Chí Minh................................... Error! Bookmark not defined.
Kết luận chƣơng 3 ............................................. Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .......................... Error! Bookmark not defined.
1. Kết luận ....................................................... Error! Bookmark not defined.
2. Kiến nghị ..................................................... Error! Bookmark not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................. 9
PHỤ LỤC ........................................................... Error! Bookmark not defined.
vi
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2. 1:
Kết quả xếp loại 2 mặt giáo dục học sinh từ năm 2011
đến 2015 .............................................. Error! Bookmark not defined.
Bảng 2. 2:
Kết quả chất lượng đào tạo và các mặt giáo dục THPT
quận 6 .................................................. Error! Bookmark not defined.
Bảng 2. 3:
Mức độ nhận thức của CB GV các trường THPT Quận 6
về tầm quan trọng của công tác GD kỹ năng sống trong
trường THPT hiện nay ........................ Error! Bookmark not defined.
Bảng 2. 4:
Mức độ thực hiện công tác GD kỹ năng sống cho học
sinh THPT Quận 6 - Thành phố Hồ Chí MinhError! Bookmark not defined.
Bảng 2. 5:
Ý kiến đánh giá về nhận thức của cán bộ, giáo viên về
các nội dung GD kỹ năng sống cho học sinh THPTError! Bookmark not defined
Bảng 2. 6:
Ý kiến đánh giá về mức độ thực hiện của cán bộ, giáo
viên về các nội dung GD kỹ năng sống cho học sinh
THPT ................................................... Error! Bookmark not defined.
Bảng 2. 7:
Nhận thức của HSTHPT Quận 6 về tính hiệu quả của các
hình thức GD kỹ năng sống nhà trường đã áp dụngError! Bookmark not defined
Bảng 2. 8:
Các kế hoạch GDKNS......................... Error! Bookmark not defined.
Bảng 2. 9:
Các hình thức tổ chức quản lý GDKNS cho HSError! Bookmark not defined.
Bảng 2. 10: Sự chỉ đạo, phối hợp giữa cán bộ QL với các lực lượng
giáo dục ............................................... Error! Bookmark not defined.
Bảng 2. 11: Mức độ đánh giá kết quả GDKNS của HS THPT các
trường Quận 6...................................... Error! Bookmark not defined.
Bảng 3. 1:
Tổng hợp kết quả đánh giá tính cần thiết của các giải
pháp quản lý công tác GDKNS cho HSTHPT Quận 6Error! Bookmark not defi
Bảng 3. 2:
Tổng hợp kết quả đánh giá tính khả thi của các giải
pháp quản lý công tác GDKNS cho HSTHPT Quận 6Error! Bookmark not defin
vii
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 3. 1:
Biểu đồ thể hiện kết quả đánh giá tính cần thiết của
các giải pháp quản lý công tác GDKNS cho HSTHPT
Quận 6
Error! Bookmark not defined.
Biểu đồ 3. 2:
Biểu đồ thể hiện kết quả đánh giá tính khả thi của các
giải pháp quản lý công tác GDKNS cho HS THPT
Quận 6
Error! Bookmark not defined.
Biểu đồ 3. 3:
Biểu đồ so sánh kết quả đánh giá tính cần thiết và khả
thi của các giải pháp quản lý công tác GDKNS cho
HS THPT Quận 6
Error! Bookmark not defined.
viii
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Võ Kỳ Anh - GĐ trung tâm GD môi trường và sức khỏe cộng đồng. (2007), Giáo
dục kỹ năng sống.
2. Nguyễn Thanh Bình (2007), Bài viết tổng quan lịch sử nghiên cứu kỹ năng sống và
giáo dục kỹ năng sống, Viện Nghiên cứu Sư phạm - ĐHSP Hà Nội.
3. Bộ GD và ĐT (2010), Giáo dục kỹ năng sống trong hoạt động Giáo dục ngoài giờ
lên lớp ở trường THPT, NXB Giáo dục Việt Nam.
4. Bộ GD và ĐT (2010), Giáo dục kỹ năng sống trong môn Địa lý ở trường THPT,
NXB Giáo dục Việt Nam.
5. Bộ GD và ĐT (2010), Giáo dục kỹ năng sống trong môn GDCD ở trường THPT,
NXB Giáo dục Việt Nam.
6. Bộ GD và ĐT (2010), Giáo dục kỹ năng sống trong môn Ngữ văn ở trường THPT,
NXB Giáo dục Việt Nam.
7. Bộ GD và ĐT (2010), Giáo dục kỹ năng sống trong môn Sinh ở trường THPT, NXB
Giáo dục Việt Nam.
8. Bộ Y tế (2009), Những điều giáo viên cần biết để giáo dục kỹ năng sống và sức khỏe
sinh sản vị thành niên.
9. C.Mac- Ăngghen (1959), Toàn tập, NXB Sự thật, Hà Nội.
10. Chỉ thị về nhiệm vụ trọng tâm của giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục
thường xuyên và giáo dục chuyên nghiệp năm học 2011-2012, Số 3398/CT-BGDĐT
ngày 12/8/2011
11. Nguyễn Quốc Chí - Nguyễn Thị Mỹ Lộc (1996/2004), Cơ sở Khoa học quản lý Tập bài giảng.
12. Nguyễn Thị Doan, Đỗ Minh Cƣơng, Phƣơng Kỳ Sơn (1996), Các học thuyết quản
lý, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
13. Nguyễn Huy Du (2000), Trò chuyện với tuổi trẻ về chìa khóa vạn năng, NXB Thanh
niên.
9
14. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện ĐH Đại biểu toàn quốc lần thứ XI, NXB
Chính trị Quốc gia - Sự thật, Hà Nội.
15. Nguyễn Minh Đạo (1996), Cơ sở khoa học quản lý, NXB Chính trị Quốc gia, Hà
Nội.
16. Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh - Đài Tiếng nói Việt Nam - Ban biên tập
phát thanh thanh Thiếu nhi (2004), Sổ tay hướng dẫn thanh niên về ứng xử trong
cuộc sống hiện đại, NXB Thanh niên.
17. Trần Thị Minh Đức (chủ biên) (2009), Giáo trình tư vấn tâm lý.
18. Giáo dục KNS cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn (2006), NNXB Chính trị Quốc gia.
19. Nguyễn Thị Mai Hà (2007), Bài viết tìm hiểu một vài khái niệm liên quan đến giáo
dục kỹ năng sống ở một số nước trên thế giới.
20. Nguyễn Thị Hƣờng, Lê Công Phƣợng (2009), Giáo dục sống khỏe mạnh và Kỹ
năng sống trong dạy học Tự nhiên Xã hội ở trường tiểu học, NXB Giáo dục Hà Nội.
21. Hồ Chí Minh (1997), Về vấn đề giáo dục, NXB Giáo dục.
22. Phan Trọng Ngọ (2005), Dạy học và phương pháp dạy học trong nhà trường, NXB
Đại học Sư phạm.
23. Nhiều tác giả (2005), Giáo dục kỹ năng sống ở Việt Nam, Viện chiến lược và chương
trình Giáo dục.
24. Nhiều tác giả (2007), Tài liệu bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục và đào tạo, Học
viện Quản lý giáo dục.
25. Nhiều tác giả (2010), Cẩm nang Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học,
NXB Giáo dục Việt Nam.
26. Nhiều tác giả (2010), Tài liệu hướng dẫn dành cho giảng viên tập huấn về kỹ năng
sống cho thanh niên có hoàn cảnh khó khăn, Công ty CP tham vấn, Nghiên cứu và
Tâm lý học cuộc sống (SHARE).
27. Nhóm biên soạn (2005), Từ điển tiếng Việt, NXB Thống kê, Thành phố Hồ Chí
Minh.
28. Hoàng Phê (1998), Từ điển tiếng Việt, NXB Đà Nẵng.
29. Nguyễn Dục Quang (2007), Bài viết Một vài vấn đề chung về KNS và GDKNS, Viện
Khoa học Giáo dục Việt Nam.
10
30. Quốc hội Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam - Khóa 11 (2005), Luật Giáo
dục 2005, NXB Lao động - Xã hội
31. Huỳnh Văn Sơn (2007), Bài viết Quan niệm về kỹ năng sống hiện nay, Trường
ĐHSP Thành phố Hồ Chí Minh.
32. Hà Nhật Thăng (2004), Công tác giáo viên chủ nhiệm lớp ở trường phổ thông, NXB
Giáo dục Hà Nội.
33. Thái Văn Thành (2007), Quản lý giáo dục và quản lý nhà trường, NXB Đại học
Huế.
34. Lƣu Thu Thủy (2007), Bài viết Kỹ năng sống và các yếu tố ảnh hưởng đến kỹ năng
sống, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam.
35. Trung tâm Từ điển ngôn ngữ (1992), Từ điển tiếng Việt, Hà Nội.
36. Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh - Ban Tổ chức (2006), Hướng
dẫn kỹ năng nghiệp vụ công tác tổ chức đoàn, NXB Thanh niên.
37. Nguyễn Quang Uẩn (2007), Bài viết Một số vấn đề lý luận về kỹ năng sống, Trường
ĐHSP Hà Nội.
38. Phan Thanh Vân (2010), Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học phổ thông
thông qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, Luận án tiến sĩ Giáo dục học, Đại
học Thái Nguyên.
39. Nguyễn Bình Xuân (1997), Tuổi trẻ sự nghiệp và tình yêu, NXB Giáo dục.
11
