Quản lý hoạt động giáo dục sức khỏe sinh sản vị thành niên cho học sinh trường THPT marie curie quận 3, thành phố hồ chí minh

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

NGUYỄN MẠNH HÙNG

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC SỨC KHỎE SINH SẢN
VỊ THÀNH NIÊN CHO HỌC SINH TRƢỜNG THPT
MARIE CURIE QUẬN 3, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

HÀ NỘI - 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

NGUYỄN MẠNH HÙNG

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC SỨC KHỎE SINH SẢN
VỊ THÀNH NIÊN CHO HỌC SINH TRƢỜNG THPT
MARIE CURIE QUẬN 3, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

Chuyên ngành: Quản lý Giáo dục
Mã số: 60.14.01. 14

Người hướng dẫn khoa học:GS.TS.NGUYỄN THỊ MỸ LỘC

HÀ NỘI - 2015

LỜI CẢM ƠN
Luận văn “Quản lý hoạt động giáo dục sức khỏe sinh sản vị thành niên cho
học sinh trường THPT Marie Curie, Quận 3, Tp.Hồ Chí Minh” được hồn thành
với sự . chỉ bảo, hướng dẫn, giúp đỡ tận tình của q thầy cơ giáo trường Đại học
Giáo dục - Đại học Quốc Gia Hà Nội.
Trước hết, tác giả xin gửi lời cảm ơn trân trọng nhất tới quý Thầy, Cô giáo
trường Đại học Giáo dục - Đại học Quốc Gia Hà Nội đã tạo điều kiện giúp đỡ tác
giả hồn thành chương trình học tập và có những kiến thức, kỹ năng cần thiết để
nghiên cứu và hoàn thành luận văn.
Đặc biệt, tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc tới GS.TS.
Nguyễn Thị Mỹ Lộc đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ tác giả trong suốt q trình
nghiên cứu và hồn thành luận văn. Tác giả cũng xin chân thành cảm ơn Ban giám
hiệu, cán bộ quản lý, quý đồng nghiệp và các em học sinh trường THPT Marie
Curie, Quận 3, Tp.Hồ Chí Minh đã nhiệt tình giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi trong
quá trình điều tra thực trạng, thu thập thông tin, số liệu liên quan đến luận văn.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng, song do điều kiện và thời gian hạn chế nên
trong luận văn của tác giả chắc chắn khơng thể tránh khỏi những thiếu sót, tác giả
rất mong nhận được sự chỉ bảo, đóng góp ý kiến của quý Thầy, Cô, bạn bè đồng
nghiệp để luận văn được hoàn chỉnh hơn.
Hà Nội, 15 tháng 10 năm 2015
Tác giả

Nguyễn Mạnh Hùng


DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt

Nghĩa

BLTQĐTD

Bệnh lây truyền qua đường tình dục

DS

Dân số

GDCD

Giáo dục cơng dân

GDGT

Giáo dục giới tính

GDSKSS

Giáodục sức khỏe sinh sản

GV

Giáo viên

GVBM

Giáo viên bộ mơn

GVCN

Giáo viên chủ nhiệm

HĐ GDNGLL

Hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp

HS

Học sinh

KHHGĐ

Kế hoạch hóa gia đình

QHTD

Quan hệ tình dục

SKSS

Sức khỏe sinh sản

THPT

Trung học phổ thông

TNCS HCM

Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh

TP.HCM

Thành phố Hồ Chí Minh

UNESCO

Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa
Liên hợp Quốc

VTN

Vị thành niên


MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... i
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT ................................... 4
DANH MỤC CÁC BẢNG .............................................................................. 9
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ VÀ SƠ ĐỒ....... Error! Bookmark not defined.
MỤC LỤC ........................................................................................................ 5
LỜI MỞ ĐẦU .................................................... Error! Bookmark not defined.
1. Lý do chọn đề tài ......................................... Error! Bookmark not defined.
2. Mục đích nghiên cứu................................... Error! Bookmark not defined.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ............ Error! Bookmark not defined.
3.1. Khách thể nghiên cứu .............................. Error! Bookmark not defined.
3.2. Đối tượng nghiên cứu .............................. Error! Bookmark not defined.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................. Error! Bookmark not defined.

5. Phạm vi nghiên cứu..................................... Error! Bookmark not defined.
6. Câu hỏi nghiên cứu ..................................... Error! Bookmark not defined.
7. Giả thuyết khoa học .................................... Error! Bookmark not defined.
8. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài .... Error! Bookmark not defined.
8.1. Ý nghĩa lý luận ......................................... Error! Bookmark not defined.
8.2. Ý nghĩa thực tiễn ...................................... Error! Bookmark not defined.
9. Phương pháp nghiên cứu ............................ Error! Bookmark not defined.
9.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận... Error! Bookmark not defined.
9.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn Error! Bookmark not defined.
9.3. Phương pháp hỗ trợ .................................. Error! Bookmark not defined.
10. Cấu trúc của luận văn ................................ Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
SỨC KHỎE SINH SẢN VỊ THÀNH NIÊN CHO HỌC SINH TRUNG HỌC


PHỔ THÔNG .................................................... Error! Bookmark not defined.
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề .................. Error! Bookmark not defined.
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài ............... Error! Bookmark not defined.
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước ................... Error! Bookmark not defined.
1.2. Một số khái niệm cơ bản .......................... Error! Bookmark not defined.
1.2.1. Quản lý, Quản lý nhà trường ................ Error! Bookmark not defined.
1.2.2. Quản lý hoạt động giáo dục sức khoẻ sinh sản vị thành niên ........ Error!
Bookmark not defined.
1.3. Giáo dục SKSS cho học sinh THPT ........................................................ 17
1.3.1. Trường Trung học phổ thông ................................................................ 17
1.3.2. Đặc điểm, tâm sinh lý học sinh THPT .................................................. 18
1.3.3. Mục đích của giáo dục SKSS VTN cho học sinh ................................. 20
1.3.4. Nội dung chủ yếu của giáo dục SKSS VTN cho HS trường THPT ..... 21
1.3.5. Các phương pháp giáo dục SKSS VTN cho học sinh THPT ............... 25
1.3.6. Các hình thức tổ chức giáo dục SKSS VTN cho học sinh THPT ........ 25

1.4. Nội dung quản lý hoạt động giáo dục SKSS VTN cho HS THPT .......... 28
1.4.1. Quản lý mục tiêu giáo dục SKSS VTN ................................................ 28
1.4.2. Quản lý nội dung, chương trình, kế hoạch giáo dục SKSS VTN ......... 28
1.4.3. Quản lý về việc thực hiện phương pháp giáo dục SKSS VTN............. 30
1.4.4. Quản lý hình thức tổ chức giáo dục SKSS VTN .................................. 30
1.4.5. Quản lý các điều kiện (nhân lực, vật lực và tài lực) hỗ trợ hoạt động giáo
dục SKSS VTN ............................................................................................... 31
1.5. Những yếu tố tác động tới quản lý hoạt động giáo dục SKSS VTN cho học
sinh THPT ....................................................... Error! Bookmark not defined.
1.5.1. Mục tiêu và chương trinh GD THPT .... Error! Bookmark not defined.
1.5.2. Nhận thức của giáo viên và các lực lượng tham gia quản lý và GD SKSS
VTN cho HS THPT......................................... Error! Bookmark not defined.


1.5.3. Văn hóa, thói quen của cộng đồng, gia đình, học sinh ......................... 34
Tiểu kết chương 1............................................................................................ 35
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC SỨC
KHỎE SINH SẢN VỊ THÀNH NIÊN CHO HỌC SINH TRƢỜNG TRUNG
HỌC PHỔ THÔNG MARIE CURIE QUẬN 3, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ
MINH ............................................................................................................. 37
2.1. Khái quát về quá trình khảo sát................................................................ 37
2.1.1. Mục tiêu khảo sát .................................................................................. 37
2.1.2. Đối tượng khảo sát ................................................................................ 37
2.1.3. Nội dung khảo sát ................................................................................. 37
2.1.4. Phương pháp khảo sát ........................................................................... 37
2.1.5. Thời gian và quá trình khảo sát ............................................................. 37
2.2. Kết quả khảo sát ....................................................................................... 37
2.2.1. Khái quát về tình hình kinh tế - xã hội Quận 3, TPHCM .................... 37
2.2.2. Khái quát về trường THPT Marie Curie, Quận 3 - TPHCM ................ 38
2.2.3. Các chủ trương, chỉ đạo về hoạt động giáo dục SKSS ở

trường THPT ................................................................................................... 40
2.2.3.1. Các chủ trương, chỉ đạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo ....................... 40
2.2.3.2. Các chủ trương, chỉ đạo của Sở Giáo dục và Đào tạo TP.HCM ........ 44
2.2.4. Thực trạng hoạt động giáo dục SKSS VTN cho HS trường THPT Marie
Curie, Quận 3, TPHCM .................................................................................. 46
2.2.5. Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục SKSS VTN cho HS trường THPT
Marie Curie Quận 3, TPHCM ......................... Error! Bookmark not defined.
2.3. Đánh giá thực trạng quản lý hoạt động giáo dục SKSS VTN cho HS trường
THPT Marie Curie Quận 3, TPHCM .............. Error! Bookmark not defined.
2.3.1. Ưu điểm................................................. Error! Bookmark not defined.
2.3.2. Hạn chế ................................................. Error! Bookmark not defined.


2.3.3. Nguyên nhân ......................................... Error! Bookmark not defined.
Tiểu kết chương 2............................................ Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC SỨC
KHỎE SINH SẢN VỊ THÀNH NIÊN CHO HỌC SINH TRƢỜNG TRUNG
HỌC PHỔ THÔNG MARIE CURIE QUẬN 3 , THÀNH PHỐ HỒ CHÍ
MINH ............................................................................................................. 72
3.1. Nguyên tắc đề xuất các biện pháp ........................................................... 72
3.1.1. Đảm bảo tính hệ thống .......................................................................... 72
3.1.2. Đảm bảo tính thực tiễn .......................................................................... 72
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo sự phối hợp của các lực lượng giáo dục ............. 73
3.1.4. Nguyên tắc tổ chức phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi học sinh
THPT ............................................................................................................... 74
3.2. Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục SKSS VTN cho HS trường THPT
Marie Curie Quận 3, TPHCM ......................................................................... 74
3.2.1. Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm cho đội ngũ cán bộ,
giáo viên và học sinh về giáo dục SKSS VTN cho HS THPT ....................... 74
3.2.2. Biện pháp 2: Quản lý xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục SKSS VTN

......................................................................................................................... 76
3.2.3. Biện pháp 3: Tích hợp nội dung GD SKSS vào các môn học và các hoạt
động phù hợp................................................... Error! Bookmark not defined.
3.2.4. Biện pháp 4: Đa dạng hóa các phương thức tổ chức giáo dục SKSS VTN
trong nhà trường .............................................. Error! Bookmark not defined.
3.2.5. Biện pháp 5: Đổi mới quản lý các điều kiện tổ chức GD SKSS VTN trong
nhà trường ....................................................... Error! Bookmark not defined.
3.2.6. Biện pháp 6: Tăng cường hoạt động kiểm tra, đánh giáError!

Bookmark

not defined.
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp .............................................................. 90


3.4. Khảo nghiệm về tính cấp thiết, khả thi của các biện phápError!

Bookmark

not defined.
Tiểu kết chương 3............................................ Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................... Error! Bookmark not defined.
1. Kết luận ....................................................... Error! Bookmark not defined.
2. Khuyến nghị ................................................ Error! Bookmark not defined.
2.1. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo .............. Error! Bookmark not defined.
2.2. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo .............. Error! Bookmark not defined.
2.3. Đối với trường THPT Marie Curie, quận 3, Tp.HCMError! Bookmark not
defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................. 11
PHỤ LỤC ........................................................... Error! Bookmark not defined.

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2. 1:

Thống kê sĩ số học sinh năm học 2014-2015 ......................... 39

Bảng 2. 2:

Nhận thức của học sinh về tình bạnError! Bookmark not defined.

Bảng 2. 3:

Những điều tình bạn khác giới nên tránhError!

Bookmark

not

defined.
Bảng 2. 4:

Nhận thức của học sinh về tình yêuError! Bookmark not defined.

Bảng 2. 5:

Nhận thức của học sinh về tình dụcError! Bookmark not defined.

Bảng 2. 6:

Nhận thức của học sinh về Quan hệ tình dục trước hơn nhânError!
Bookmark not defined.

Bảng 2. 7:

Nhận thức của học sinh về các biện pháp tránh thai ....... Error!
Bookmark not defined.

Bảng 2. 8:

Nhận thức của học sinh về việc nạo phá thai ở tuổi vị thành niên
................................................ Error! Bookmark not defined.


Bảng 2. 9:

Nhận thức của học sinh về các bệnh lây truyền qua đường tình dục
................................................ Error! Bookmark not defined.

Bảng 2. 10:

Nhận thức của học sinh về nguyên nhân căn bệnh HIV/AIDSError!
Bookmark not defined.

Bảng 2. 11:

Nhận thức của học sinh về cách thức phòng lây nhiễm HIV/AIDS
................................................ Error! Bookmark not defined.

Bảng 2. 12:

Nhận thức của học sinh về sự cần thiết của vấn đề GD SKSS VTN

cho HS THPT ......................... Error! Bookmark not defined.

Bảng 2. 13:

Học sinh được thông tin về sức khỏe sinh sản VTN thông qua
................................................ Error! Bookmark not defined.

Bảng 2. 14:

Nhận thức của học sinh về các hình thức GD SKSS VTN cho học
sinh .......................................... Error! Bookmark not defined.

Bảng 2. 15:

Nhận thức của học sinh về mức độ hiệu quả của hoạt động giáo dục
SKSS VTN cho học sinh ........ Error! Bookmark not defined.

Bảng 2. 16:

Nhận thức của cán bộ, giáo viên về mức độ ảnh hưởng của công tác
quản lý đến hiệu quả GD SKSS VTN trong nhà trường THPT
................................................ Error! Bookmark not defined.

Bảng 2. 17:

Thực trạng về việc xây dựng kế hoạch công tác GD SKSS VTN
................................................ Error! Bookmark not defined.

Bảng 2. 18:

Nhận thức của cán bộ, giáo viên về công tác phối hợp GD SKSS
VTN ........................................ Error! Bookmark not defined.

Bảng 2. 19:

Nhận thức của Cán bộ - Giáo viên về mức độ hiệu quả của hoạt
động giáo dục SKSS VTN cho học sinhError!

Bookmark

not

defined.
Bảng 3. 1:

Nhận thức của cán bộ, giáo viên về tầm quan trọng và tính khả thi
của các biện pháp GD SKSS VTN trong trường THPT. . Error!
Bookmark not defined.



TÀI LIỆU THAM KHẢO

1.

Bộ Giáo dục và Đào tạo, Nội dung và phương pháp giáo dục dân số - sức
khỏe sinh sản trong nhà trường.

2.

Bộ Giáo dục và Đào tạo – Dự án VIE/01/P11, Giáo dục sức khỏe sinh sản
VTN.

3.

Bộ Giáo dục và Đào tạo (2006). Tích hợp giáo dục dân số SKSS VTN trong
trường THPT

4.

Bộ Giáo dục và Đào tạo (2011), Điều lệ trường trung học phổ thông và
trường phổ thơng có nhiều cấp học, Nhà xuất bản Giáo dục.

5.

Bộ Y tế (2009), Những điều giáo viên cần biết để giáo dục kỹ năng sống và
sức khỏe sinh sản vị thành niên

6.

Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần
thứ XI, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia Hà Nội.

7.

Đảng Cộng sản Việt Nam (2014), Văn kiện Hội nghị lần thứ chín Ban chấp
hành Trung ương khóa XI, Văn phịng Trung ương Đảng.

8.

Chẩn Tự (2005), “Giáo dục giới tính trong văn học dân gian”, Tạp chí của
Bộ Giáo dục và đào tạo Thế giới mới số 627, tr.82 – 84.

9.

Đặng Quốc Bảo (2003), Nâng cao khả năng quản lý giáo dục DS – SKSS cho
hiệu trưởng THPT. Tạp chí giáo dục số 62.

10. Hoàng Bá Thịnh - chủ biên (1999), Một số nghiên cứu về sức khỏe sinh
sản ở Việt Nam sau Cairô, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội.
11. Lam Thi (2005), “Tính dục học cổ điển phương Đơng – Từ Kamasutra đến
Tố nữ kinh”, Tạp chí của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Thế giới mới số 627, tr.50
– 54.
12. Lê Nguyễn (2005), “Giáo dục giới tính ở tuổi vị thành niên trên thế giới”,
Tạp chí của Bộ Giáo dục và Đào tạo Thế giới mới số 627, tr.20-25.


13. Nguyễn Ngọc Thái (2006), Quản lý GD SKSS VTN thơng qua mơ hình giáo
dục đồng đẳng tại tỉnh Quảng Nam.
14. Nguyễn Nhƣ Ý – chủ biên (2011), Đại từ điển Tiếng Việt, NXB Đại học
Quốc gia Tp.Hồ Chí Minh.
15. Nguyễn Quốc Chí – Nguyễn Thị Mỹ Lộc (2014), Đại cương khoa học quản
lý, Nhà xuất bản Đại học Quốc Gia Hà nội.
16. Nguyễn Thị Mỹ Lộc - chủ biên (2012), Quản lý giáo dục một số vấn đề lý
luận và thực tiễn, Nhà xuất bản Đại học quốc gia Hà Nội.
17. Nguyễn Thị Mỹ Lộc – Đặng Hoàng Minh (2012), Tư vấn tâm lý học đường,
Nhà xuất bản Đại học Quốc Gia Hà nội.
18. Nguyễn Thị Mỹ Lộc - chủ biên (2012), hoạt động giáo dục giá trị sống và kỹ
năng sống, Nhà xuất bản Đại học Quốc Gia Hà nội.
19. Nguyễn Thị Phƣơng Nhung (2009), Giáo dục SKSS VTN cho HS lớp 9

huyện Giao Thủy, tỉnh Nam Định.
20. Phạm Minh Hạc (1986), Một số vấn đề về giáo dục và khoa học giáo dục,
Nhà xuất bản Giáo dục.
21. Phạm Vũ Thiên (2014), Tổng quan các vấn đề SKTD của VTN và thanh niên
Việt Nam.
22. Phan Hữu Dũng (2014), Quản lý công tác GD SKSS cho HS trung học cơ sở,
huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng.
23. Trần Mai Hƣơng (2003), Một số biện pháp quản lý GD SKSS VTN cho HS
THPT tỉnh Thanh Hóa trong giai đoạn hiện nay.
24. Trần Thị Lan Dung (2008), Các biện pháp quản lý GD SKSS VTN thơng qua
hoạt động ngoại khóa cho HS các trường THPT thành phố Nam Định
25. Trần Văn Miều (2006), Đồn thanh niên với việc chăm sóc sức khỏe sinh sản
cho vị thành niên và thanh niên, Nhà xuất bản Thanh Niên, Hà Nội.
26. Quốc Hội nƣớc Cộng hịa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (1999), Luật hình sự.


27. Quốc Hội nƣớc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2005), Luật giáo
dục.
28. Quốc Hội nƣớc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2009), Luật giáo dục
bổ sung, sửa đổi (2009).
29. UNESCO - CCIHP (2013), Giới trẻ biết những gì? Giới trẻ muốn biết những
gì? Chúng ta nghĩ giới trẻ cần biết những gì?
30. Ủy Ban DS/KHHGĐ (1999), Chiến lược dân số Việt Nam đến 2010 và định
hướng đến 2020.
31. Ủy ban văn hóa, giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng, Quốc hội
khóa XIII (2014), Báo cáo kết quả khảo sát việc thực hiện chính sách pháp
luật về chăm sóc SKSS, SKTD VTN, TN.