Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường trung học phổ thông cát hải thành phố hải phòng

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

BÙI THỊ DIỄM HẰNG

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN
Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CÁT HẢI
THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG

LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

HÀ NỘI - 2016


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

BÙI THỊ DIỄM HẰNG

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN
Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CÁT HẢI
THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG

LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Chuyên ngành: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Mã số: 60 14 01 14

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: GS.TS. Nguyễn Lộc

HÀ NỘI – 2016

LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình thực hiện đề tài “Quản lí hoạt động tổ chuyên môn ở
trường THPT Cát Hải, thành phố Hải Phòng”, tôi đã nhận được rất nhiều
sự quan tâm, giúp đỡ, tạo điều kiện của Ban Giám hiệu Trường Đại học Giáo
dục, Lãnh đạo Phòng Đào tạo và Công tác sinh viên, Ban Chủ nhiệm Khoa
quản lý giáo dục, cùng toàn thể các thầy cô, các cán bộ, chuyên viên các
phòng, ban chức năng Trường Đại học Giáo dục. Tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn
chân thành về sự giúp đỡ đó.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới GS.TS. Nguyễn Lộc - người
thầy đã trực tiếp định hướng và hướng dẫn tôi hoàn thành luận văn này.
Tôi xin chân thành cảm ơn Huyện ủy - UBND huyện Cát Hải đã hết
lòng giúp đỡ và cung cấp những thông tin hết sức quý báu về ngành giáo dục
của Huyện nhà.
Tôi xin gửi lời tri ân sâu sắc tới Ban giám hiệu trường THPT Cát Hải,
đồng nghiệp của tôi đang công tác tại trường THPT Cát Hải, bạn bè và gia
đình đã động viên, khích lệ, tạo điều kiện và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình
thực hiện và hoàn thành luận văn này.
Xin chân thành cảm ơn!
Hà Nôi, tháng 8 năm 2015
Tác giả luận văn

Bùi Thị Diễm Hằng

i


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

CBQL

Cán bộ quản lý

CNTT

Công nghệ thông tin

CNH - HĐH

Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa

GD&ĐT

Giáo dục và Đào tạo

GDTX

Giáo dục thường xuyên

PPDH

Phương pháp dạy học

QLGD

Quản lý giáo dục

SGD&ĐT

Sở giáo dục và Đào tạo

TCM

Tổ chuyên môn

THCS

Trung học cơ sở

TH&THCS

Tiểu học và trung học cơ sở

THPT

Trung học phổ thông

TTCM

Tổ trưởng chuyên môn

UBND

Ủy ban nhân dân

ii


MỤC LỤC
Lời cảm ơn .......................................................................................................... i

Danh mục chữ viết tắt .......................................................................................ii
Mục lục............................................................................................................. iii
Danh mục bảng.................................................................................................vii
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 8
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN
MÔN Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNGError!

Bookmark

not

defined.
1.1. Tổng quan nghiên cứu về quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường
THPT ............................................................... Error! Bookmark not defined.
1.1.1. Nghiên cứu ngoài nước ......................... Error! Bookmark not defined.
1.1.2. Nghiên cứu trong nước.......................... Error! Bookmark not defined.
1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài.......... Error! Bookmark not defined.
1.2.1. Quản lý và chức năng quản lý ............... Error! Bookmark not defined.
1.2.2. Quản lý giáo dục ................................... Error! Bookmark not defined.
1.2.3. Quản lý nhà trường ............................... Error! Bookmark not defined.
1.2.4. Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ........ Error! Bookmark not defined.
1.3. Trường Trung học phổ thông và tổ chuyên môn trong trường Trung học
phổ thông ......................................................... Error! Bookmark not defined.
1.3.1. Trường Trung học phổ thôngtrong hệ thống giáo dục quốc dân. .. Error!
Bookmark not defined.
1.3.2. Tổ chuyên môn trong Trường Trung học phổ thôngError! Bookmark
not defined.
1.3.3. Nội dung hoạt động tổ chuyên môn ...... Error! Bookmark not defined.
1.4. Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở Trường Trung hoc phổ thông . Error!
Bookmark not defined.

1.4.1. Vai trò của Hiệu trưởng trong quản lý hoạt động tổ chuyên môn Error!
Bookmark not defined.

iii


1.4.2. Nội dung quản lý hoạt động tổ chuyên mônError!

Bookmark

not

defined.
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động của tổ chuyên môn ở trường
Trung học phổ thông ....................................... Error! Bookmark not defined.
1.5.1. Yếu tố chủ quan .................................... Error! Bookmark not defined.
1.5.2. Yếu tố khách quan ................................. Error! Bookmark not defined.
Tiểu kết chương 1p.......................................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ
CHUYÊN MÔN Ở TRƢỜNG THPT CÁT HẢI, THÀNH PHỐ HẢI
PHÒNG .............................................................. Error! Bookmark not defined.
2.1. Khái quát tình hình phát triển kinh tế - xã hội và giáo dục của huyện Cát
Hải, thành phố Hải Phòng ............................... Error! Bookmark not defined.
2.1.1. Điều kiện tự nhiên ................................. Error! Bookmark not defined.
2.1.2. Tình hình phát triển giáo dục huyện Cát HảiError!

Bookmark

not

defined.
2.2. Khái quát về trường Trung học phổ thông Cát Hải, thành phố Hải Phòng. Error!
Bookmark not defined.
2.3. Thực trạng hoạt động của tổ chuyên môn ở trường Trung học phổ thông
Cát Hải, thành phố Hải Phòng. ....................... Error! Bookmark not defined.
2.3.1. Cơ cấu tổ chuyên môn ở trường Trung học phổ thông Cát Hải .... Error!
Bookmark not defined.
2.3.2. Thực trạng hoạt động tổ chuyên môn ở trường Trung học phổ thông
Cát Hải............................................................. Error! Bookmark not defined.
2.4. Thực trạng công tác quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường Trung
học phổ thông Cát Hải..................................... Error! Bookmark not defined.
2.4.1. Thực trạng công tác bổ nhiệm và quy hoạch tổ trưởng chuyên môn.
......................................................................... Error! Bookmark not defined.
Tiến hành khảo sát lấy ý kiến của 45 cán bộ, giáo viên của trường THPT Cát
Hải đối với thực trạng quản lý tổ chuyên môn tại nhà trường cũng như đề xuất

iv


các biện pháp quản lý phù hợp. Mức độ cho điểm từ 1 điểm đến 5 điểm.
......................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.4.2. Thực trạng công tác quản lý việc xây dựng và thực hiện kế hoạch của tổ
chuyên môn ..................................................... Error! Bookmark not defined.
2.4.3. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học của tổ chuyên môn .......... Error!
Bookmark not defined.
2.4.4. Thực trạng quản lý công tác bồi dưỡng, tự bồi dưỡng của giáo viên
......................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.4.5. Thực trạng quản lý hoạt động sinh hoạt chuyên môn của tổ chuyên môn
......................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.4.6. Thực trạng quản lý công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động của tổ chuyên

môn .................................................................. Error! Bookmark not defined.
2.5. Đánh giá chung ........................................ Error! Bookmark not defined.
2.5.1. Ưu điểm ................................................. Error! Bookmark not defined.
2.5.2. Hạn chế .................................................. Error! Bookmark not defined.
2.5.3. Nguyên nhân và bài học ........................ Error! Bookmark not defined.
Tiểu kết chương 2............................................ Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG
HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ
THÔNG CÁT HẢI, HẢI PHÒNG................... Error! Bookmark not defined.
3.1. Định hướng phát triển giáo dục của thành phố Hải phòng từ 2010 - 2020
và của Huyện đảo Cát Hải ............................... Error! Bookmark not defined.
3.1.1. Định hướng chung:................................ Error! Bookmark not defined.
3.1.2. Định hướng phát triển giáo dục bậc Trung học phổ thông của Huyện
đảo Cát Hải ...................................................... Error! Bookmark not defined.
3.2. Những nguyên tắc đề xuất biện pháp ....... Error! Bookmark not defined.
3.2.1. Đảm bảo tính mục tiêu .......................... Error! Bookmark not defined.
3.2.2. Đảm bảo tính khoa học ......................... Error! Bookmark not defined.
3.2.3. Đảm bảo tính khả thi.. ........................... Error! Bookmark not defined.

v


3.2.4. Đảm bảo tính hiệu quả. ......................... Error! Bookmark not defined.
3.3. Các biện pháp quản lý nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn ở
trường Trung học phổ thông Cát Hải, Thành phố Hải Phòng. ................ Error!
Bookmark not defined.
3.3.1. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ tổ trưởng chuyên môn ..... Error!
Bookmark not defined.
3.3.2. Đổi mới công tác xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt động tổ
chuyên môn ..................................................... Error! Bookmark not defined.

3.3.3. Tăng cường công tác quản lý hoạt động dạy học của tổ chuyên môn
theo định hướng đổi mới phương pháp dạy họcError!

Bookmark

not

defined.
3.3.4. Tăng cường các hoạt động bồi dưỡng và tự bồi dưỡng chuyên môn,
nghiệp vụ cho giáo viên .................................. Error! Bookmark not defined.
3.3.5. Đổi mới công tác quản lý nội dung sinh hoạt của tổ chuyên môn . Error!
Bookmark not defined.
3.3.6. Tăng cường quản lý công tác kiểm tra, đánh giá giáo hoạt động tổ
chuyên môn ..................................................... Error! Bookmark not defined.
3.4. Thăm dò mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất
......................................................................... Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................... Error! Bookmark not defined.
1. Kết luận ....................................................... Error! Bookmark not defined.
2. Khuyến nghị ................................................ Error! Bookmark not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................. 9
PHỤ LỤC ........................................................... Error! Bookmark not defined.

vi


DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1. Quy mô các ngành học của Huyện từ năm học 2011 - 2015... Error!
Bookmark not defined.
Bảng 2.2.Trình độ đội ngũ GV các cấp ở Huyện Đảo Cát Hải ................ Error!
Bookmark not defined.

Bảng 2.3 Kết quả xếp loại hai mặt giáo dục từ năm học 2012 – 2013 đến năm
học 2014 – 2015. ............................................. Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.4. Tỷ lệ đỗ tốt nghiệp THPT của trườngError!

Bookmark

not

defined.
Bảng 2.5. Kết quả đỗ đại học, cao đẳng .......... Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.6. Đội ngũ cán bộ giáo viên trường từ năm 2012 – 2015 ............ Error!
Bookmark not defined.
Bảng 2.7. Các tổ chuyên môn và số lượng tổ viên từ năm học 2012 – 2013
đến năm 2014 – 2015. ..................................... Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.8. Kết quả khảo sát công tác bổ nhiệm và quy hoạch tổ trưởng CM
......................................................................... Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.9. Kết quả khảo sát công tác quản lý việc xây dựngError! Bookmark
not defined.
và thực hiện kế hoạch của TCM ..................... Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.10. Kết quả khảo sát quản lý hoạt động dạy họcError!

Bookmark

not defined.
Bảng 2.11. Kết quả khảo sát quản lý bồi dưỡng, tự bồi dưỡng của giáo viên
......................................................................... Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.12. Kết quả khảo sát quản lý hoạt động sinh hoạt của TCM ....... Error!
Bookmark not defined.
Bảng 2.13. Thực trạng quản lý công tác kiểm tra, đánh giá việc thực hiện kế
hoạch của tổ chuyên môn và giáo viên. .......... Error! Bookmark not defined.

vii


Bảng 3.1. Kết quả khảo sát về mức độ cần thiết của các biện pháp quản lý
hoạt động TCM ở trường THPT Cát Hải ........ Error! Bookmark not defined.
Bảng 3.2. Kết quả khảo sát về mức độ khả thi của các biện pháp ........... Error!
Bookmark not defined.
quản lý hoạt động TCM ở trường THPT Cát HảiError!
defined.

viii

Bookmark

not


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Đất nước đang trên đường phát triển và hội nhập quốc tế ngày càng sâu
rộng. Nhu cầu đào tạo được nguồn nhân lực để phát triển kinh tế - xã hội đã đặt ra
cho ngành giáo dục nhiều khó khăn và thách thức. Trước thực tế đó đòi hỏi ngành
giáo dục cần phải có những đổi mới để đáp ứng được sự phát triển của đất nước.
Trong văn kiện Đại hội XI của Đảng xác định: “Phát triển giáo dục là quốc
sách hàng đầu. Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam theo hướng
chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế, trong đó, đổi
mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý là khâu
then chốt”.
Như vậy, đào tạo và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn

nhân lực chất lượng cao, từ đó xuất hiện những nhân tài đích thực, đưa đất nước
phát triển nhanh và bền vững, là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, là ý
nguyện của nhân dân, là yêu cầu của thời đại. Trong đó Giáo dục và đào tạo có vai
trò quan trọng và trách nhiệm chính để đào tạo và nâng cao chất lượng nguồn nhân
lực đó. Và lực lượng đóng vai trò đặc biệt quan trọng quyết định chất lượng giáo
dục là đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục. Do vậy, việc nghiên cứu công
tác quản lý hoạt động dạy học – giáo dục nói chung, hoạt động tổ chuyên môn nói
riêng ở các trường THPT là nhiệm vụ quan trọng và là điều kiện cơ bản để nâng
cao chất lượng giáo dục toàn diện.
Trong nhà trường phổ thông đội ngũ giáo viên là lực lượng chủ chốt tham gia vào
các hoạt động giáo dục. Giáo viên trong trường THPT được tổ chức thành tổ
chuyên môn. Tổ chuyên môn là mắt xích quan trọng trong cơ cấu tổ chức của nhà
trường. Hoạt động của các tổ chuyên môn quyết định trực tiếp đến sự phát triển
của nhà trường cũng như chất lượng dạy và học của thầy và trò. Hoạt động của tổ
chuyên môn ở trường THPT là một yêu cầu bắt buộc

9


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Ban Chấp hành Trung ƣơng Đảng (2012), Kết luận số 51-KL/TW ngày
29/10/2012 Hội nghị lần thứ sáu khóa XI.
2. Bùi Hiền - Nguyễn Văn Giao - Nguyễn Hữu Quỳnh - Vũ Văn Tảo (2001), Từ
điển Giáo dục học, Nxb Từ điển bách khoa.
3. Đặng Quốc Bảo, Bùi Việt Phú (2012), Một số góc nhìn về phát triển và quản lý
giáo dục, Nxb Giáo dục Việt Nam.
4. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2011), Điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung
học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học.
5. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2013), Chương trình hành động của ngành Giáo dục
thực hiện Chiến lược phát triển giáo dục Việt Nam 2011-2020.

6.Các Mác – Angghen ( 1993 ) toàn tập, Nxb Chính trị Quốc gia Hà Nội.
7. Nguyễn Quốc Chí, Nguyễn Thị Mỹ Lộc (2012), Đại cương khoa học quản lý,
Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội.
8. Đặng Xuân Hải (2012), Quản lý sự thay đổi. Tài liệu giảng dạy Cao học
QLGD, trường ĐHGD - Đại học Quốc gia Hà Nội.
9. Đặng Vũ Hoạt – Hà Thế Ngữ (1998), Giáo dục học tập I, tập II, Nxb Giáo dục
Hà Nội.
10. Nguyễn Lộc (2010), Lý luận về quản lý, Nxb Đại học sư phạm Hà Nội.
11. Nguyễn Lộc, và một số tác giả (2009), Cơ sở lý luận về quản lý trong giáo
dục, Nxb Đại học sư phạm Hà Nội.
12. Nguyễn Thị Mỹ Lộc, Đặng Quốc Bảo, Nguyễn Trọng Hậu, Nguyễn Quốc
Chí, Nguyễn Sỹ Thƣ (2012), Quản lý giáo dục – Một số vấn đề lý luận và thực
tiễn, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội.
13. Nguyễn Thị Mỹ Lộc (2012), Lý luận quản lý và quản lý giáo dục. Tài liệu
giảng dạy Cao học QLGD, trường ĐHGD - Đại học Quốc gia Hà Nội.

10


14. Nguyễn Ngọc Quang (1989), Những khái niệm cơ bản về lý luận Quản lý giáo
dục, Học viện cán bộ quản lý giáo dục, Hà Nội.
15. Phạm Minh Hạc (1986), Một số vấn đề về giáo dục và khoa học giáo dục,
Nxb giáo dục.
16. Phạm Minh Hạc (1999), Giáo dục Việt Nam thế kỷ XXI, Nxb Đại học Quốc
gia Hà Nội.
17. Trần Khánh Đức (2010), Giáo dục và phát triển nguồn nhân lực trong thế kỷ
XXI. Nxb Giáo dục Việt Nam.
18. Trần Kiểm (2010), Khoa học tổ chức và quản lí trong giáo dục, Nxb Đại học
Sư phạm, Hà Nội.
19. Quốc hội Nƣớc Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, Luật GD năm 2005.

Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2007.
20. Trung tâm từ điển ( 2005) . Từ điển tiếng Việt, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội.
21. Trƣờng THPT Cát Hải, Báo cáo tổng kết của trường THPT Cát Hải các năm
học 2012 - 2013; 2013 – 2014; 2014 - 20154.
22. Văn kiện đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI (2011), Nxb Chính trị Quốc gia Hà
Nội .

11