Đánh giá nguồn lực cộng đồng trong việc chăm sóc người có công với cách mạng ( nghiên cứu tại xã quỳnh văn quỳnh lưu, nghệ an)

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
------***------

ĐẬU THỊ TÌNH

ĐÁNH GIÁ NGUỒN LỰC CỘNG ĐỒNG TRONG VIỆC CHĂM SÓC
NGƯỜI CÓ CÔNG VỚI CÁCH MẠNG
(Nghiên cứu tại xã Quỳnh văn - Quỳnh lưu - Nghệ an)

LUẬN VĂN THẠC SĨ CÔNG TÁC XÃ HỘI

HÀ NỘI - 2016


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
------***------

ĐẬU THỊ TÌNH

ĐÁNH GIÁ NGUỒN LỰC CỘNG ĐỒNG
TRONG VIỆC CHĂM SÓC NGƯỜI
CÓ CÔNG VỚI CÁCH MẠNG
(Nghiên cứu tại xã Quỳnh văn - Quỳnh lưu - Nghệ an)

Chuyên ngành Công tác xã hội
Mã số: 60.90.01.01

LUẬN VĂN THẠC SĨ CÔNG TÁC XÃ HỘI

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Nguyễn Hồi Loan

HÀ NỘI - 2016


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đề tài luận văn: “Đánh giá nguồn lực cộng đồng trong việc
chăm sóc người có công với cách mạng”(nghiên cứu tại xã Quỳnh văn – Quỳnh
lưu – Nghệ an)là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi dƣới sự hƣớng dẫn khoa
học của PGS.TS Nguyễn Hồi Loan và những kết quả nghiên cứu ở trong luận văn
này là hoàn toàn trung thực.
Ngày 22 tháng 12 năm 2015
Tác giả

Đậu Thị Tình


LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình thực hiện luận văn tốt nghiệp chuyên ngành công tác xã hội
với đề tài:“Đánh giá nguồn lực cộng đồng trong việc chăm sóc người có công với
cách mạng”(nghiên cứu tại xã Quỳnh văn – Quỳnh lưu – Nghệ an), bên cạnh sự
nỗ lực và cố gắng của bản thân, tôi đã nhận đƣợc sự giúp đỡ, hƣớng dẫn và chỉ bảo
nhiệt tình của các thầy cô cùng với sự quan tâm, động viên từ phía ngƣời thân, gia
đình và bạn bè.
Để hoàn thành đƣợc luận văn tốt nghiệp này, trƣớc tiên bản thân tôi xin đƣợc
gửi lời cảm ơn chân thành và lòng biết ơn sâu sắc nhất tới thầy giáo, PGS.TS
Nguyễn Hồi Loan đã hƣớng dẫn, chỉ bảo tận tình cho tôi trong suốt quá trình hoàn
thành luận văn. Nhờ có sự giúp đỡ nhiệt tình và tâm huyết của thầy mà bản thân tôi
đã từng bƣớc làm tốt và hoàn thành đƣợc đề tài nghiên cứu, đồng thời ghi nhận lại
kết quả cùng những cố gắng của bản thân qua bài báo cáo này. Bên cạnh đó, tôi

cũng xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo trong khoa xã hội học nói chung và bộ
môn công tác xã hội nói riêng đã tận tình giảng dạy, cung cấp cho học viên những
hệ thống kiến thức bổ ích, chuyên sâu và nâng cao hơn, qua đó học viên có thể vận
dụng đƣợc nhƣng kiến thức đó vào để hoàn thành tốt luận văn này.
Hơn nữa, đi cùng tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn là các cán bộ xã,
thôn và bản thân ngƣời có công với cách mạng, gia đình ngƣời có công với cách
mạng tại địa bàn nghiên cứu. Họ đã nhiệt tình cùng tôi trong suốt quá trình nghiên
cứu, tôi cũng muốn gửi lời cảm ơn sâu sắc tới họ. Cuối cùng, tôi xin bày tỏ lòng biết
ơn của mình đến gia đình, bạn bè, đây là nguồn động lực lớn đối với tôi, họ đã luôn
bên cạnh, động viên, quan tâm đến tôi trong suốt thời gian thực hiện luận văn.
Đối với tôi bản báo cáo là một thành quả đáng khích lệ cho sự cố gắng của
bản thân sau thời gian học tập và nghiên cứu. Nhƣng vì thời gian và kinh nghiệm
còn hạn chế cho nên báo cáo này không tránh khỏi những thiếu sót nhất định, tôi rất
mong nhận đƣợc những ý kiến đóng góp của các thầy cô giáo, các bạn và những
ngƣời quan tâm đến đề tài này.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, Tháng 12/2015
Tác giả
Đậu Thị Tình


MỤC LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ................................................................................... 4
DANH MỤC BẢNG ................................................................................................ 5
DANH MỤC BIỂU ĐỒ ........................................................................................... 6
PHẦN MỞ ĐẦU ...................................................................................................... 7
1.

Lý do chọn đề tài ......................................................................................... Error!

Bookmark not defined.
2.

Tổng quan về vấn đề nghiên cứu ................................................................. Error!

Bookmark not defined.
3. Ý nghĩa khoa học của đề tài ............................................................................. Error!
Bookmark not defined.
4. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu ................................................................. Error!
Bookmark not defined.
5. Phạm vi nghiên cứu .......................................................................................... Error!
Bookmark not defined.
6. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................... Error!
Bookmark not defined.
7. Câu hỏi nghiên cứu .......................................................................................... Error!
Bookmark not defined.
8. Giả thuyết nghiên cứu ...................................................................................... Error!
Bookmark not defined.
9. Phƣơng pháp nghiên cứu .................................................................................. Error!
Bookmark not defined.
10. Kết cấu luận văn ............................................................................................. 20
PHẦN NỘI DUNG CHÍNH ..................................................................................... 21
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ......................... 21
1.1. Cơ sở lý luận của đề tài ................................................................................. 21
1.1.1. Các khái niệm công cụ......................................................................... 21


1.1.2. Các lý thuyết ứng dụng trong nghiên cứu. .......................................... Error!
Bookmark not defined.
1.2. Cơ sở thực tiễn của đề tài .............................................................................. Error!

Bookmark not defined.
1.2.1. Quan điểm của Đảng và Nhà Nƣớc về công tác chăm sóc ..................... Error!
Bookmark not defined.
1.2.2. Chính sách ƣu đãi xã hội của Đảng và Nhà Nƣớc ............................... Error!
Bookmark not defined.
1.2.3. Chính sách xã hội đối với ngƣời có công với cách mạng ..................... Error!
Bookmark not defined.
1.2.4. Tổng quan về địa bàn nghiên cứu. ............................................................... Error!
Bookmark not defined.
1.2.5. Quy mô và cơ cấu đối tƣợng ................................................................... Error!
Bookmark not defined.
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG NGUỒN LỰC CỘNG ĐỒNG TRONG VIỆC CHĂM SÓC
NGƢỜI CÓ CÔNG VỚI CÁCH MẠNG TẠI XÃ QUỲNH VĂN ......................... Error!
Bookmark not defined.
2.1. Thực trạng đời sống ngƣời có công .............................................................. Error!
Bookmark not defined.
2.1.1. Thực trạng về sức khỏe........................................................................ Error!
Bookmark not defined.
2.1.2. Thực trạng về việc làm ........................................................................ Error!
Bookmark not defined.
2.1.3. Thực trạng về thu nhập ........................................................................ Error!
Bookmark not defined.
2.1.4. Thực trạng về điều kiện sống .............................................................. Error!
Bookmark not defined.
2.2. Đánh giá thực trạng các nguồn lực trong việc chăm sóc ............................. Error!
Bookmark not defined.


2.2.1. Về vật chất ........................................................................................... Error!
Bookmark not defined.

2.2.2. Phong trào phát triển kinh tế ổn định đời sống.................................... Error!
Bookmark not defined.
2.2.3. Hoạt động chăm sóc văn hóa tinh thần ................................................ Error!
Bookmark not defined.
2.3. Một số mô hình và hình thức chăm sóc khác ................................................ Error!
Bookmark not defined.
2.3.1. Mô hình vƣờn cây ao cá tình nghĩa ..................................................... Error!
Bookmark not defined.
2.3.2. Lồng ghép việc chăm sóc ngƣời có công với cách mạng .................... Error!
Bookmark not defined.
2.3.3.Công tác giữ gìn, bảo vệ, tu bổ các nghĩa trang .................................. Error!
Bookmark not defined.
2.3.4. Công tác chăm sóc ngƣời có công với cách mạng tại các thôn xóm. .. Error!
Bookmark not defined.
2.4. Đánh giá của ngƣời có công với cách mạng về việc ................................... Error!
Bookmark not defined.
2.5. Các ngành, đoàn thể địa phƣơng trong việc chăm sóc ngƣời có công với cách mạng
tại xã Quỳnh Văn.................................................................................................. Error!
Bookmark not defined.
2.5.1.Trạm y tế xã, cán bộ y tế thôn .............................................................. Error!
Bookmark not defined.
2.5.2. Trƣờng học .......................................................................................... 89
2.5.3. Các đoàn thể hội phụ nữ, hội cựu chiến binh, hội nông dân ............... 90
2.6. Nguyên nhân đạt đƣợc những kết quả trên ................................................... Error!
Bookmark not defined.
2.7. Những vấn đề còn tồn tại và nguyên nhân .................................................... Error!
Bookmark not defined.


2.7.1.Những vấn đề còn tồn tại ...................................................................... Error!

Bookmark not defined.
2.7.2. Nguyên nhân ........................................................................................ 96
CHƯƠNG 3. MONG MUỐN CỦA NGƯỜI CÓ CÔNG VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP NHẰM HUY
ĐỘNG NGUỒN LỰC CỘNG ĐỒNG TRONG VIỆC CHĂM SÓC NGƯỜI CÓ CÔNG ..... 98
3.1. Mong muốn của ngƣời có công với cách mạng ................................................ 98
3.2. Huy động nguồn lực cộng đồng trong việc chăm sóc ...................................... 101
3.3. Một số giải pháp nhằm huy động nguồn lực trong cộng đồng chăm sóc ngƣời có công
với cách mạng. .......................................................................................................... 105
3.3.1. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động ......................................... Error!
Bookmark not defined.
3.3.2. Các ngành đoàn thể địa phƣơng cần đẩy mạnh hơn nữa các hoạt động chăm
sóc ngƣời có công ..................................................................................................... Error!
Bookmark not defined.
3.3.3. Học hỏi và nhân rộng các mô hình chăm sóc ngƣời có công với cách mạng có
hiệu quả trong và ngoài Tỉnh .................................................................................... Error!
Bookmark not defined.
3.3.4. Cần đẩy mạnh phong trào xã phƣờng làm tốt công tác chăm sóc ngƣời có
công với cách mạng .................................................................................................. Error!
Bookmark not defined.
3.3.5. Tăng cƣờng công tác lãnh đạo của các cấp chính quyền địa phƣơng đối với
việc chăm sóc ngƣời có công.................................................................................... Error!
Bookmark not defined.
3.3.6. Nâng cao năng lực chuyên môn, phẩm chất đạo đức cho các cán bộ làm công
tác TBXH .................................................................................................................. Error!
Bookmark not defined.
PHẦN KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................... Error!
Bookmark not defined.


1. Kết luận ............................................................................................................ Error!

Bookmark not defined.
2. Khuyến nghị ..................................................................................................... Error!
Bookmark not defined.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................. 9
PHẦN PHỤ LỤC ..................................................................................................... Error!
Bookmark not defined.20


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

STT

Từ viết tắt

Diễn giải

1

LĐTB&XH

Lao động Thƣơng binh và Xã hội

2

ASXH

An sinh xã hội

3

ƢĐXH

Ƣu đãi xã hội

4

UBND

Ủy ban nhân dân

5

NCCVCM

Ngƣời có công với cách mạng

6

CĐHH

Chất độc hoá học

7

TB

Thƣơng binh

8

BB

Bệnh binh

9

HĐKC

Hoạt động kháng chiến

10

MSLĐ

Mất sức lao động

11

CCB

Cựu chiến binh

12

TBXH

Thƣơng binh xã hội

13

CTXH

Công tác xã hội

14

NVCTXH

Nhân viên công tác xã hội

15

VAC

Vƣờn ao chuồng

16

PVS

Phỏng vấn sâu

17

CBXH

Cán bộ xã hội

18

VAC

Vƣờn ao chuồng


DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1. Tỷ lệ mất sức lao động của NCCVCM xã Quỳnh văn ............................ Error!
Bookmark not defined.
Bảng 2.1: Vấn đề việc làm của ngƣời có công ......................................................... Error!
Bookmark not defined.
Bảng 2.2: Nguồn thu nhập khác của NCC và gia đình ............................................. Error!
Bookmark not defined.
Biểu đồ 2.3: Hoàn cảnh gia đình NCC ..................................................................... Error!
Bookmark not defined.
Bảng 2.4: Tình hình xây dựng, sửa chữa nhà tình nghĩa xã Quỳnh Văn ................. Error!
Bookmark not defined.
Bảng 2.5: Các hình thức tham gia giúp đỡ công tác xây dựng ................................. Error!
Bookmark not defined.
Bảng 2.6: Mức hỗ trợ của mỗi sổ tiết kiệm .............................................................. Error!
Bookmark not defined.
Bảng 2.7:Các cơ quan đơn vị tham gia tặng sổ tiết kiệm và .................................... Error!
Bookmark not defined.
Bảng 2.8: Mức độ hài lòng của NCC với mức trợ cấp hiện nay .............................. Error!
Bookmark not defined.
Bảng 2.9: các hình thức hỗ trợ phát triển kinh tế gia đình cho NCC ....................... Error!
Bookmark not defined.
Bảng 2.10: Các hoạt động triển khai các chƣơng trình chăm sóc phụng dƣỡng ...... Error!
Bookmark not defined.
Bảng 2.11: Đánh giá việc huy động nguồn lực địa phƣơng .................................... Error!
Bookmark not defined.

Bảng 2.12: Đánh giá mức độ các tổ chức, đoàn thể thƣờng xuyên có sự ................ 90
Bảng 2.13: Thái độ tình cảm của cộng đồng dân cƣ đối với NCC ........................... Error!
Bookmark not defined.


Bảng 3.1. Mong muốn/nguyện vọng của NCCVCM ............................................... 98


DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1: Cảm nhận của bản thân NCC về sức khỏe tại xã Quỳnh văn .................. Error!
Bookmark not defined.
Biểu đồ 2.2: Thái độ của cán bộ y tế địa phƣơng ......................................................... Error!
Bookmark not defined.
Biểu đồ 2.3: Hoàn cảnh gia đình NCC ......................................................................... Error!
Bookmark not defined.
Biểu đồ 2.4: Các tổ chức cá nhân tham gia vào công tác xây dựng ............................. Error!
Bookmark not defined.
Biểu đồ 2.5: Đánh giá hiệu quả các chƣơng trình chăm sóc ....................................... Error!
Bookmark not defined.
Biểu đồ 2.6: Mức độ hiểu biết về các chủ trƣơng chính sách ƢĐXH của NCC .............. Error!
Bookmark not defined.


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ giáo dục và đào tạo, (2008), Lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam, Nxb Chí nh trị
quốc gia, Hà Nội.
2. Bộ LĐTB&XH, “Chính sách đối với thương binh, bệnh binh, liệt sỹ và gia đình
liệt sỹ, người và gia đình người có công với cách mạng”. Hà Nội, năm 1991.
3. Bùi Thị Chớm, giáo trình Ưu đãi xã hội, trƣờng Đại học Lao động Xã hội, NXB
Lao động Xã hội, Hà Nội, 2009.

4. Chính phủ, Thông tư liên tị ch hướng dẫn chế độ chăm sóc sức khỏe đối với người
có công cách mạng, (số 17/2006/TTLT/BLĐTBXH – BTC – BYT).
5. Chính phủ, Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều luật
người cao tuổi, (số 06/2011/NĐ – CP ), HN ngày 14 tháng 1 năm 2011.
6. Đàm Viết Cƣơng, Trần Thị Mai Oanh, Dƣơng Hy Lƣơng, Khƣơng Anh Tuấn,
Nguyễn Thị Thắng và cộng sƣ̣ (2006), “Đánh giá tì nh hì nh chăm sóc người cao
tuổi ở Việt Nam”
7. Đàm Hữu Đắc, Phạm Huy Thụ, Hoàng Thị Việt Phƣơng (2013), Tài liệu tập huấn
công tác Hội Người cao tuổi năm 2013, NXB Lao động.
8. Nguyễn Hải Hữu, giáo trình Nhập môn an sinh xã hội, trƣờng Đại học Lao động –
Xã hội, NXB Lao động Xã hội. Hà Nội, 2007.
9. Đặng Vũ Cảnh Linh (2009), Nghiên cứu một số đặc trưng của người cao tuổi Việt
Nam và đánh giá mô hình chăm sóc NCT đang áp dụng, NXB Dân trí, Hà Nội.
10. Nguyễn Hồi Loan – Nguyễn Thị Kim Hoa (2015), Nhập môn công tác xã hội,
NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.
11. Nguyễn Kim Liên (2008), Giáo trình phát triển cộng đồng, NXB Lao động, Hà
Nội.
15. Tô Duy Hợp, Lƣơng Hồng Quang (2000), Phát triển cộng đồng Lý thuyết và vận
dụng, NXB Văn hóa thông tin, Hà nội
16. Tô Duy Hợp, Nguyễn Lâm Tuấn Anh (2008), Giáo trình Xã hội học nông thôn,
Khoa Xã hội học - Trƣờng Đại học Khoa học xã hội và nhân văn – Đại học Quốc


gia Hà Nội.
17. Trƣờng đại học Y tế công cộng (2003), Nhập môn y tế công cộng, NXB HN.
18. Phạm Tất Dong, Lê Ngọc Hùng (2001), Xã hội học, NXB Đại học quốc gia Hà
Nội.
19. Phan Thị Kim Dung (2007), mạng lưới xã hội của người cao tuổi ở thành phố
Quy Nhơn hiện nay (Luận văn thạc sĩ ), Trƣờng đại học Khoa học xã hội và Nhân
văn TP.HCM.

20. Nghị định số 91/1998/NĐ-CP ban hành ngày 19 tháng 11 năm 1998.
21. Nghị định số 45/2006/NĐ-CP ban hành ngày 28 tháng 4 năm 2006.
22. Nghị định số 52/2011/NĐ-CP ban hành ngày 30 tháng 6 năm 2011.
23. Trần Đình Tuấn (2010), Công tác xã hội: Lý thuyết và thực hành, NXB Đại học
Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.
24. Phòng Lao động Thƣơng binh Xã hội huyện Quỳnh Lƣu“Báo cáo tổng hợp thanh
toán chi phí trợ cấp hàng tháng cho người có công với cách mạng năm 2011”
UBND xã Quỳnh Văn.
25. Uỷ ban Nhân dân xã Quỳnh Văn“Báo cáo tình hình quản lý đối tượng và thực
hiện chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng năm 2013-2014”.
26. Uỷ ban nhân dân xã Quỳnh Văn“Báo cáo tổng kết công tác lao động thương binh
xã hội các năm 2008 - 2014”
27. Uỷ ban nhân dân xã Quỳnh Văn“Báo cáo thu và sử dụng quỹ đền ơn đáp nghĩa
qua các năm 2008 - 2014”.
28. Uỷ ban thƣờng vụ Quốc hội “Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số
26/2005/PL-UBTVQH11 ngày 29 tháng 6 năm 2005”.
29. Website: baodansinh.vn, chinhphu.vn, trianlietsi.vn, quynhluu.com.