Quan hệ thương mại, đầu tư việt nam nam phi thực trạng và triển vọng

Á


T R Ư Ờ N G ĐẠI H Ọ C NGOẠI T H Ư Ơ N G
K H O A KINH T Ế NGOẠI T H Ư Ơ N G

FOREIGN T R A D E CINIVERSinr

KHOA LUẬN TỐT NGHIỆP
Đề tài:
QUAN HỆ THƯƠNG MẠI, ĐAU Tư
VIỆT NAM-NAM PHI: THỰC TRẠNG VÀ TRIỂN VỌNG

Giáo viên hướng dẫn : Thầy Vũ Đức Cường
Sinh viên thực hiện

lớp

: Trần Phương Hoa

: Anh 3-K40-KTNT

ÍT HU- VIÊN

tiu .iă
r

Hà nội - 2005


MỤC LỤC

MỤC LỤC
DANH SÁCH CÁC TỪ VIẾT TẮT
LỜI MỞ ĐẦU

Ì

C H Ư Ơ N G ì: KHÁI Q U Á T VẾ ĐÁT NƯỚC, NẾN KINH TẾ CỘNG HOA NAM PHI....3

ì/ Giói thiệu về đất nước, con người Cộng hoa Nam Phi.

3

ì/Điêu kiện tự nhiên của Cộng hoa Nam Phi

3

LI IVị trí địa lý

3

Ì .21 Đặc điểm về địa hình
UIKhíhậu

3
4

Ì AIKhoáng sản và hệ động thực vật

5

1.5,Các khu vực hành chính

6

2/Cơ cấu dân số và lao động của Cộng hoa Nam Phi

7

2.1/Cơ cấu dãn số của Cộng hoa Nam Phi

7

2.2/Cơ cấu lao động cửa Cộng hoa Nam Phi

8

3/Điéu kiện lịch sử và văn hóa của Cộng hoa Nam Phi

9

3.1/Lịch sử của Cộng hoa Nam Phi

9

3.2.Những nét văn hóa nổi bật của đất nước cầu vồng

11

4/Chính sách ngoại giao và quan hệ đôi ngoại của Cộng hoa Nam Phi
với các tổ ch

c, nhóm nước và các nước trên thê giới.

12

4.1/Chính sách kinh tế đối ngoại của Cộng hoa Nam Phi

12

4.21 Quan hệ đối ngoại của Cộng hoa Nam Phi với một số nước, nhóm
nước và các tổ ch
c kinh tế chính trị trẽn thế giới
II/Khái quát về nền kinh tế Cộng hoa Nam Phi
HTình hình phát triển kinh tế Cộng hoa Nam Phi

14
17
17

Ì .ì ÍT ăng trưởng kinh tế.

17

ì 2/Quy mô và đặc điểm của nền kinh tế

18

2/Hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu và chính sách ngoại thương
của Cộng hoa Nam Phi

19

2.1/Hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu

19

2. Ì. 1/Tốc độ tăng trưởng

]9

2. Ì .2/Cơ cấu hàng xuất nhập khẩu của Cộng hoa Nam Phi

21

2. Ì .3/Cơ cấu bạn hàng

22


2.2IChính sách ngoại thương của Cộng hoa Nam Phi

24

2.2.1/Chính sách thuế quan

24

2.2.2/Chính sách phi thuế quan

25

31 Một số đặc điểm, tập quán cần chú ý khi làm ăn với Cộng hoa Nam

26

Phi
C H Ư Ơ N G H:THựC TRẠNG QUAN HỆ T H Ư Ơ N G MẠI, ĐẨU Tư VIỆT NAM-CỘNG
HOA NAM PHI TRONG THỜI GIAN QUA

28

I/Những tiền đề lịch sử của quan hệ ngoại giao, kinh tế Việt Nam-Cộng
hoa Nam Phi
HQuan

28

hệ ngoại giao giũa hai nước

2/Quan hệ kinh tế giữa Việt Nam-Cộng

28
hoa Nam Phi

30

3/Tầm quan trọng của việc mở rộng quan hệ thương mại, đẩu tư giữa
hai nước

31

3.Ì/Đối với Việt Nam

32

3.2/Đóĩ với Cộng hoa Nam Phi

33

n/ Thực trạng quan hệ thương mại, đầu tư Việt Nam-Cộng hoa Nam
Phi

34

li Quan hệ thương mại giữa hai nước
l.lìQuan hệ thương mại hàng hoa

34
34

1.1.li Kim ngạch xuất nhập khẩu hai chiều

34

Ì.2.2/Cơ cấu xuất nhập khẩu hai nước theo ngành hàng
a/Cơ cấu xuất khẩu hai nước theo ngành hàng
b/ Cơ cấu hàng nhập khẩu từ Cộng hoa Nam Phi
1.2/Quan hệ thương mại dịch vạ

36
36

44

45

2.2.1/Dịch vụ ngân hàng

45

2.2.2/Dịch vụ du lịch

47

131 Phương thức buôn bán và thanh toán giữa hai nước

45

2/Quan hệ đẩu tư giữa Việt Nam và Cộng hoa Nam Phi

47

3/Đánh giá chung về quan hệ thương mại, đầu tư Việt Nam- Cộng hoa
Nam Phi

48

3.1/Những thuận lợi của Việt Nam khi phát triển quan hệ thương
mại, đầu tư với Cộng hoa Nam Phi
3.2/Khókhăn

48

51


C H Ư Ơ N G m:TMỂN VỌNG VÀ GIẢI PHÁP THÚC ĐAY QUAN HỆ T H Ư Ơ N G MẠI
VIỆT NAM-CỘNG HOA NAM PHI

55

I/Triển vọng phát triển quan hệ thương mại, đầu tư Việt Nam- Cộng hoa
Nam Phi

55

HKhả năng xuất khẩu hàng hoa vào thị trường Cộng hoa Nam
Phi

55
Li ÍTriền vọng xuất khẩu hàng nông sản

58

12ỈTriển vọng xuất khẩu hàng dệt may

59

1.3ỈTnền vọng xuất khẩu hàng da giấy

60

14ỈTríển vọng xuất khẩu hàng máy móc, linh kiện điện tử.

2/Khả năng đấu tư vào thị trường Cộng hoa Nam Phi
l.lNêmặt hàng dệt may

61
61
63

2.2/Chê'biê'n lâm, thúy sản

63

2.3/Công nghiệp nhựa
2.41Dược phẩm

63
63

2.51Hàng điện tử, tin học

64

2.6ÍTliền vọng hợp tác trong ngành du lịch

64

3/Định hướng, mục tiêu phát triển quan hệ thương m
iẠầu tư Việt
Nam- Cộng hoa Nam Phi trong thời gian tói

65

m/Các giải pháp thúc đẩy quan hệ thương mại, đầu tư Việt Nam-Cộng
hoa Nam Phi
HCác giải pháp vĩ mô

65
66

2/Các giải pháp đôi với các doanh nghiệp
KẾT LUẬN
PHỤ LỤC
TÀI LIỆU THAM KHẢO

72
78


Danh sách các từ viết tắt
STT

Viết tát

1

AGOA

2

GSP

Tiêng Việt

Tiếng Á n h

Đ ạ o luật cơ h ộ i và phát triển

Aírican Grovvth and

Châu Phi

Opportunity Act

Hệ thống un đãi phổ cập thuế
General System Preíerence
quan
3

4

5

MEN

EXCON

SAAFF

Mutual Favoured Nations
The Exchange Control
Department

FIATA

South Aírica Association o f
Freight Forwarders

Associations de Transitaừes
et Assimilés

7

ANC

8

AEC

9

OAU

10

V ụ quản lý ngoại tệ của Ngân
hàng D ự trữ Quốc gia Nam
Phi

Fedération Internationale des
6

Chế độ ưu đãi tối huệ quốc

The Aírican National

Hiệp hội giao nhận Nam Phi

Liên đoàn quốc t ế các Hiệp
hội giao nhận

Đảng đại hội dân tộc Phi

Congress
Aírican Economic

Cộng đồng kinh tế Châu Phi

Community
Organisation of Aírica Unity

Tổ chức thống nhất Châu Phi

AU

Aírican Union

Liên minh Châu Phi

li

EU

European Union

Liên minh Châu  u

12

NAM

Non-aligned Movement

Phong trào không liên kết

1

NEPAD

New Partnership for Africa's Sáng kiến đối tác m
i vì sự
Development
13

SACU

Southem
Union

Aírican

phát triển của Châu Phi

Customs Liên minh H ả i Quan Nam
Châu Phi


14

SADC

15

FTA

16

17

IORARC

GATT

South Aírican

Cộng đồng phát triển kinh tế

Development Community

nam Châu Phi

Free Trade Agreement

Hiệp định thương mại tự do

Indian Ocean Rim
Association

for Regional

Cooperation
General Agreement ôn

Hiệp hội hợp tác khu vực
vành đai Ấn Đ ộ Dương
Thoa thuận chung về thương

Tariữs and Trade

mại và thuế quan

18

WTO

World Trade Organization

Tổ chức thương mại thế giới

19

FDI

Foreign Dierect Investment

Đầu tư trực tiếp nước ngoài

20

KNXNK

21

XNK

22

XK

Xuất kh
u

23

NK

Nhập kh
u

Kim ngạch xuất nhập kh
u
Xuất nhập kh
u

Quan hệ thương mại, đầu tu Việt Nam-Nam

Phi: Thực trạng và triền vọng

LỜI NÓI ĐẦU
Tiếp tục kế hoạch phát triển kinh tế giai đoạn 1991-2000, mở rộng đa
dạng hoa thị trường vẫn là một trong những khâu then chốt của chiến lược phát
triển xuất nhập khẩu cho thòi kỳ 2001-2010. Trong đó, đẩy mạnh tìm kiếm các
thị truựng m ớ i là quan điểm chủ đạo, xuyên xuốt. Trong k h i nhiều thị trường đã
trở nên bão hoa thì Châu Phi lại nổi lên như một thị trường thật sự mới mẻ và
tiềm năng. Châu Phi - một thị trường rộng lớn với 800 triệu dân đang trong giai
đoạn tái thiết và phát triển là lực hấp dẫn mạnh mẽ, thu hút sự quan tâm của giới
kinh doanh trên toàn thếgiới. Trong đó, Cộng hoa Nam Phi là một quốc gia phát
triển bậc nhất tại Châu Phi và có ảnh hưởng lớn về lánh tế chính trị tại lục địa đen
này. Là một nền kinh tế khá mạnh, vị trí địa lý thuận lợi, cơ sỡ hạ tầng rất phát
triển, với hệ thống cảng biển hiện đại ngang tầm với các nước phát triển khác
trên thế giới, Cộng hoa Nam Phi được coi là thị trường đầu mối hết sức quan
trọng ở Châu Phi. Thông qua đó, chúng ta có thể nhập khẩu rựi tái xuất đi các thị
trường khác ở Châu Phi, thậm chí sang cả các thị trường phát triển như EU, Mỹ...
Tuy nhiên, quan hệ thương mại giữa Việt Nam và Cộng hoa Nam Phi
còn ở mức độ rất khiêm tốn, thực sự chưa tương xứng v ớ i t i ề m năng của hai
bên. Chính vì thế, để tăng cường quan hệ thương m ạ i giữa V i ệ t N a m v ớ i
Cộng hoa N a m Phi nói riêng và toàn Châu Phi nói chung cũng như m ờ rộng
quan hệ trên các lĩnh vực dịch vụ- đáu tư, việc nghiên cứu và tìm hiểu thị
trường N a m Phi, nắm bắt thực trạng m ố i quan hệ thương mại hiện nay giữa
Việt N a m v ớ i thị trường này, từ đó đề ra những giải pháp thích hợp trở nên
hết sức cần thiết. Đ ề tài khoa luận: "Quan hệ thương mại, đầu tư Việt
Nam -Cộng hoa Nam Phi: Thực trạng và triển vọng" tập trung vào việc

đánh giá thực trạng quan hệ thương mại, đầu tư giữa hai nước (trong đó chủ
yếu tập trung vào quan hệ thương mại), làm phong phú thêm hiểu biết về nền
kinh tế Cộng hoa N a m Phi, củng cố m ố i quan hệ đã cố đựng thời đề ra giải
pháp thúc đẩy, nâng cao chất lượng m ố i quan hệ này. X u ấ t phát từ đó. khoa
luận bao g ự m các phần

Ì
Trần Phương

Hoa:A3-K40A-KTNT


Quan hệ thương mại, đầu tư Việt Nam-Nam

Phi: Thục trạng và triền vọng

Chương ì: Khái quát về đất nước và nền kinh tế Cộng hoa Nam
Phi
Chương n: Thực trạng quan hệ thương mại, đầu tư Việt Nam - Cộng
hoa Nam Phi trong thời gian qua
Chương ni: Triển vọng và giải pháp thúc đẩy quan hệ thương mại
Việt Nam -Cộng hoa Nam Phi.
Trong khi viết đề tài khoa luận này, em đã nhận được rất nhiều sự giúp đỡ
từ phía các Thầy, các Cô, cũng như các Cơ quan, gia đình, bạn bè. Em đữc biệt
cảm ơn Thầy giáo Vũ Đức Cường, người đã chỉ bảo rất tận tình cùng những lòi
động viên giúp em hoàn thành được khoa luận này. Em cũng xin gửi lời cảm ơn
sâu sắc tới chú Nguyễn Anh Tuấn, Vụ phó Vụ Châu Phi -Tây Nam Á, Bộ thương
mại; anh Phan Phúc Nam chuyên viên Vụ châu Phi-Tây Nam Á những người đã
cung cấp cho em có được nhiều tài liệu quý giá.
Do thời gian và lượng thông tin thu thập được còn hạn chế, nên luận văn

này không thể tránh khỏi những thiếu sót, em rất mong nhận được sự thông cảm
và góp ý từ thầy cô và các bạn.

Sinh viên:
Trần Phương Hoa
Hà Nội, 1-11-2005

2
Trần Phương

Hoa:A3-K40A-KTNT


Quan

hệ thương

mại, đẩu

tư Việt Nam-Nam

Phi: Thục

trạng và triển

vọng

CHƯƠNG ì: KHÁI QUÁT VỀ ĐÁT NƯỚC VÀ NEN
KINH TẾ CỘNG HOA NAM PHI
ì/ Giới thiệu về đất nước, con người Cộng hoa Nam Phi

1/Điều kiện t ự nhiên của Cộng hoa Nam Phi
1.1/Vị trí địa lý
Cộng hoa Nam Phi nằm ở cực Nam của lục địa Phi, phía nam con sông
Limpopo, với diện tích 1.219.912 km , bao gồm cả hải đảo Prince Edward, thuộc
2

vĩ độ 22-35° về phía Nam và 17-33° về phía Đông. Cộng hoa Nam Phi chiếm 4 %
diện tích toàn Châu Phi, lớn gấp năm lần diện tích của Anh, gấp đôi Pháp và gần
bằng diện tích của Đức, Pháp, Italia cộng lại.
Cộng hoa Nam Phi có
đường biên giói chung với các
nước

Namibia,

Zimbabue,

Botswana

Mozambique

và

Swaziland, và đắc biệt có một nước
nằm hoàn toàn trong lãnh thổ Cộng
hoa Nam Phi đó là Vương quốc

.Upington

Lesotho. Cả ba phía Tây, Nam, Bắc

Ladysmilh

Kir-Itsrley'

của Cộng hoa Nam Phi đều có biển

_

Blcemíorteir*

A

/

Dương bao bọc, đồng thời vùng
Benguela từ biển Atlantic, phía

"Ị

: 7

Đại Tây Dương và biển An Đ ộ
biển phía Tây có dòng nước lạnh

•*<*»»*

i
w s ỉ

ỉ
.Saldama
iCapeTcnsrn
*

De Aar
_ Ren

#

nu'San

East \
.

L c n d < , r

s?? ^ «
b

" y"

lh

OCEAN

Mossei

l

:

''' 'x'""'ĩX

Đông là dòng nước ấm từ Ân Đ ộ
Dương. Bờ biển của Nam Phi dài tới 2.954 km với rất nhiều đồng cỏ, thảo
nguyên và rừng.
1.2/ Đắc điểm về địa hình:
Cộng hoa Nam Phi có bốn vùng địa lý chính, đó là: o dải bờ biển trải
rộng từ vịnh Alexander ở bờ biển phía Tây tới vịnh Koisi ở bờ biển phía Đông- ©
hệ thống sa mạc và các khu rừng cận nhiệt đới; © các rắng núi thuộc Great
3
Trần

Phương

Hoa:A3-K40A-KTNT