CỘNG ĐỒNG KINH TẾ ASEAN (AEC) CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC ĐỐI VỚI VIỆT NAM

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.44 MB, 79 trang )

LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian làm đồ án môn học, em đã nhận được nhiều sự giúp đỡ, đóng
góp ý kiến và chỉ bảo nhiệt tình của thầy cô, gia đình và bạn bè.
Em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Th.s Nguyễn Thị Cẩm Loan, giảng
viên Khoa Thương Mại - trường Đại học Tài chính - Marketing người đã tận tình
hướng dẫn, chỉ bảo em trong suốt quá trình làm khoá luận.
Em cũng xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo trong trường Đại học Tài
chính – Marketing nói chung, các thầy cô trong Khoa Thương Mại nói riêng đã
truyền đạt cho em kiến thức về các môn đại cương cũng như một số môn chuyên
ngành, giúp em có được cơ sở lý thuyết vững vàng tạo nền tảng để em thực hiện
được đồ án môn học.
Cuối cùng, em xin chân thành cảm ơn gia đình và bạn bè, đã luôn tạo điều
kiện, quan tâm, giúp đỡ, động viên em trong suốt quá trình thực hiện đồ án môn
học.

TP. Hồ Chí Minh, ngày 19 tháng 12 năm 2014
Sinh Viên Thực Hiện

Đỗ Tấn Phát

NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................

.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................

BẢNG 2.12 : 10 QUỐC GIA ĐẦU TƯ NHIỀU NHẤT VÀO VIỆT NAM.. 43
BẢNG 2.13 :DÒNG FDI CỦA CÁC NƯỚC ASEAN ĐẦU TƯ VÀO CÁC
NƯỚC ASEAN KHÁC, 2005 – 2012 ............................................................ 44
BẢNG 2.14 : ĐẦU TƯ CỦA VIỆT NAM VÀO CÁC NƯỚC ASEAN ....... 44
BẢNG 2.15 : LƯỢNG KHÁCH DU LỊCH NỘI KHỐI TỪ CÁC NƯỚC
ASEAN, 2005 – 2012 ..................................................................................... 45

BẢNG 2.16 CHỈ SỐ HDI CỦA CÁC NƯỚC ASEAN, 2005 – 2013 ........... 48
BẢNG 2.17 : THỨ HẠNG CHỈ SƠ HDI CỦA CÁC QUỐC GIA ASEAN
NĂM 2013 ...................................................................................................... 49
BẢNG 3.1 : MÔI TRƯỜNG KINH DOANH CÁC NƯỚC NỘI KHỐI
ASEAN HIỆN NAY ....................................................................................... 50
BẢNG 3.2 CƠ CẤU LAO ĐỘNG CÓ VIỆC LÀM THEO KHU VỰC VÀ
LOẠI HÌNH KINH TẾ QUÝ 2 NĂM 2014 ................................................... 53
BẢNG 3.3: CÁC HƯỚNG CHIẾN LƯỢC CỦA NHỮNG CÔNG TY ĐA
QUỐC GIA ( MNCs) ...................................................................................... 64

DANH MỤC BIỂU ĐỒ

BIỂU ĐỒ 2.1 : TỔNG KIM NGẠCH XUẤT NHẬP KHẨU CỦA VIỆT
NAM, GIAI ĐOẠN 2005 - 2013 .................................................................... 38
BIỂU ĐỒ 2.2 : CÁN CÂN THƯƠNG MẠI HÀNG HOÁ CỦA VIỆT NAM
VỚI CÁC NƯỚC NỘI KHỐI ASEAN, 2005 – 2013. ................................... 39
BIỂU ĐỒ 2.3: SO SÁNH MỨC THÂM HỤT CÁN CÂN THƯƠNG MẠI
CỦA VIỆT NAM TRONG ASEAN VÀ THẾ GIỚI, 2005 - 2013 ................ 41
BIỂU ĐỒ 2.4 :KIM NGẠCH XUẤT NHẬP KHẨU 10 THÁNG ĐẦU NĂM
2014 CỦA VIỆT NAM ĐỐI VỚI CÁC QUỐC GIA NỘI KHỐI ASEAN ... 41
BIỂU ĐỒ 2.5 : LƯỢNG KHÁCH DU LỊCH ĐẾN VIỆT NAM TỪ CÁC

QUỐC GIA ASEAN NĂM 2013.................................................................... 46
BIỂU ĐỒ 2.7 : SO SÁNH LƯỢNG KHÁCH QUỐC TẾ TỪ CÁC NƯỚC
ASEAN VỚI TOÀN BỘ KHÁCH QUỐC TẾ ĐẾN VIỆT NAM, GIAI
ĐOẠN 2005 – 2013 ........................................................................................ 47
BIỂU ĐỒ 2.8 : SO SÁNH LƯỢNG KHÁCH QUỐC TẾ TỪ CÁC NƯỚC
ASEAN VỚI TOÀN BỘ KHÁCH QUỐC TẾ ĐẾN VIỆT NAM, 2005 – 2013
......................................................................................................................... 47
BIỂU ĐỒ 3.1 : TỶ TRỌNG LỰC LƯỢNG LAO ĐỘNG CHIA THEO
NHÓM TUỔI VÀ NƠI CƯ TRÚ, QUÝ 2 NĂM 2014 .................................. 51
BIỂU ĐỒ 3.2 CƠ CẤU LAO ĐỘNG THEO NGÀNH NGHỀ CỦA CÁC
NƯỚC ASEAN, 1992, 2003, 2013 ( ĐƠN VỊ : PHẦN TRĂM ) .................. 54

MỤC LỤC
CHƯƠNG 1 : MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ LIÊN KẾT KINH TẾ
QUỐC TẾ VÀ GIỚI THIỆU VỀ CỘNG ĐỒNG KINH TẾ ASEAN (AEC) .. 1
1.1 Khái niệm và nguyên nhân hình thành của liên kết kinh tế quốc tế ..........1
1.1.1 Khái niệm :................................................................................................1
1.1.2 Nguyên nhân hình thành liên kết kinh tế quốc tế : ...............................1
1.2 Khái niệm, nguyên nhân hình thành, vai trò và các hình thức của liên kết
kinh tế quốc tế Nhà nước : ....................................................................................2
1.2.1 Khái niệm : ................................................................................................2
1.2.2 Nguyên nhân hình thành liên kết kinh tế quốc Nhà nước : .................2
1.2.3 Vai trò của liên kết kinh tế quốc tế Nhà nước : .....................................2
1.2.4 Các hình thức liên kết kinh tế quốc tế Nhà nước :................................3
1.2.4.1 Thoả thuận mậu dịch ưu đãi : (Preferential Trade Arrangement:
.........................................................................................................................4
1.2.4.2 Khu vực mậu dịch tự do (Free Trade Area): .................................4
1.2.4.3 Liên hiệp thuế quan ( Customs Union ): ........................................5
1.2.4.4 Thị trường chung ( Common Market ):..........................................5

1.2.4.5 Liên hiệp kinh tế ( Economic Union ): ............................................6
1.2.4.6 Liên minh về tiền tệ ( Monetary Union ): .......................................6
1.3 Lược sử hình thành Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á – ASEAN : ........8
1.3.1 Mục tiêu hoạt động ban đầu của ASEAN :..........................................10
1.3.2 Đặc điểm lớn : .........................................................................................11
1.3.3 Các Hội nghị Thượng đỉnh của ASEAN từ 1967 – 2013 : ..................12
1.4 Giới thiệu chung về Cộng đồng kinh tế ASEAN ( AEC ) : ........................16

CHƯƠNG 2 :CỘNG ĐỒNG KINH TẾ ASEAN ( AEC ) ............................. 20
2.1

Bản chất Cộng đồng kinh tế ASEAN :.....................................................20

2.2

Mục đích thành lập Cộng đồng kinh tế ASEAN ( AEC ): .....................21

2.3

Các biện pháp thực hiện : .........................................................................22

2.3.1 Xây dựng thị trường chung và cơ sở sản xuất thống nhất: ................22
Tự do di chuyển hàng hoá : ...........................................................................22

2.3.1.1 Dỡ bỏ hàng rào thuế quan:.............................................................22
2.3.1.2 Thúc đẩy minh bạch hoá thương mại: ..........................................22
2.3.1.3 Cải cách về quy tắc xuất xứ: ..........................................................23
2.3.1.4 Hiện đại hoá hệ thống hải quan trong ASEAN : ..........................23
2.3.1.5 Cơ chế một cửa ASEAN ( ASW ): .................................................24

2.3.1.6 Hoà hợp các tiêu chuẩn và quy định kỹ thuật: ............................25
Tự do di chuyển thương mại dịch vụ: ...........................................................25
2.3.1.7 Hiệp định khung ASEAN về dịch vụ ( AFAS ): ...........................25
Tự do di chuyển thương mại dịch vụ: ...........................................................26
Tự do di chuyển nguồn vốn : ........................................................................27
2.3.1.9 Hội nhập tài chính trong ASEAN:.................................................27
Tự do di chuyển lao động có kỹ năng: ..........................................................27
2.3.1.10 Hợp tác ASEAN trong Ngành lương thực, nông nghiệp và lâm
nghiệp ( FAF ): ............................................................................................27
2.3.2 Xây dựng khu vực kinh tế cạnh tranh: ................................................28
2.3.2.1 Chính sách cạnh tranh: ..................................................................28
2.3.2.2 Chính sách bảo vệ người tiêu dùng: ..............................................28
2.3.2.3 Quyền bảo hộ sở hữu trí tuệ ( IRR ): ............................................28
2.3.2.4 Phát triển cơ sở hạ tầng trong ASEAN: ........................................29
2.3.2.5 Cộng nghệ thông tin và viễn thông ( ICT ): ..................................29
2.3.2.6 Đảm bảo an ninh năng lượng trong ASEAN:...............................30
2.3.3 Phát triển kinh tế công bằng: ................................................................31
2.3.3.1 Doanh nghiệp vừa và nhỏ ( SMEs): ...............................................31
2.3.3.2 Thu hẹp khoảng cách phát triển :..................................................31
2.3.4 Hội nhập kinh tế thế giới: ......................................................................31
2.4

Thực trạng thương mại ở Việt Nam với các nước trong ASEAN: .......31

2.4.1

Kinh tế vĩ mô : .....................................................................................32

2.4.2

Mua bán hàng hoá quốc tế :...............................................................35

2.4.3

Vốn đầu tư trực tiếp từ nước ngoài ( FDI ): .....................................41

2.4.4

Du lịch ..................................................................................................45

2.4.5

Một số chỉ tiêu xã hội khác : ..............................................................47

CHƯƠNG 3 : ĐÁNH GIÁ CƠ HỘI, THÁCH THỨC VÀ MỘT SỐ BIỆN
PHÁP ĐỂ VIỆT NAM HỘI NHẬP AEC HIỆU QUẢ .................................. 50
3.1 MÔ HÌNH SWOT .........................................................................................50
3.1.1 Ưu điểm ...................................................................................................50
3.1.2 Nhược điểm .............................................................................................52
3.1.3 Cơ hội ......................................................................................................54
3.1.4 Thách thức ..............................................................................................56
3.2 Một số kiến nghị để Việt Nam hội nhập AEC hiệu quả : ..........................57
3.2.1

Vĩ mô ....................................................................................................57

3.2.2

Vi mô ....................................................................................................63

LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài :
Sau năm 1986, nền kinh tế Việt Nam chuyển đổi từ nền “ kinh tế tập trung bao
cấp “ sang nền “ kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa “.Đây là một bước
nghoặc quan trọng mang tính lịch sử đối với nền kinh tế Việt Nam. Nền kinh tế của
chúng ta sau đó đã khắc phục được những khuyết điểm của nền kinh tế cũ và phát
triển rất mạnh mẽ góp phần không nhỏ trong việc nâng cao đời sống nhân dân, đưa
chúng ta từ nền kinh tế kém phát triển trở thành một nền kinh tế đang phát triển.
Không chỉ dừng lại ở đó, nền kinh tế của Việt Nam đã và đang vươn ra mạnh mẽ để
bắt kịp xu thế toàn cầu hoá nền kinh tế. Xu thế này đang là xu hướng chung và phát
triển rất mạnh mẽ, lợi ích của việc toàn cầu hoá là không thể phủ nhận. Do vậy, Việt
Nam cũng đã tích cực trong việc tiếp nhận nó thông qua việc tham gia Hiệp hội các
quốc gia Đông Nam Á ( ASEAN ) năm 1995, Tổ chức thương mại quốc tế ( WTO )
năm 2007 và còn nhiều hiệp ước về kinh tế, cũng như các hiệp định thương mại tự
do, song phương, đa phương khác nữa. Trong thời gian gần đây, bên cạnh các hiệp
định chúng ta đang đàm phán như Hiệp định đối tác kinh tế chiến lược Thái Bình
Dương ( TPP ), Việt Nam – EU, Việt Nam – Hàn Quốc v.v. . . ; thì nổi bật và gần
nhất chính là Cộng đồng kinh tế ASEAN năm 2015. Thời gian chuẩn bị là không
còn nhiều vì thế việc tìm hiểu về liên kết kinh tế này là hết sức cần thiết và cấp thiết
để có thể nhận thấy được những cơ hội thách thức, từ đó giúp nền kinh tế Việt Nam
nói chung, các doanh nghiệp của chúng ta nói riêng đạt được những lợi ích tốt nhất
khi tham gia vào liên kết này. Vậy nên em quyết định chọn đề tài :” CỘNG ĐỒNG
KINH TẾ ASEAN ( AEC ) 2015 : CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC VỚI VIỆT NAM “
làm đề tài thực hành nghề nghiệp lần một của mình.
2. Mục tiêu nghiên cứu :
- Nghiên cứu một số vấn đề cơ bản của liên kết kinh tế.
- Phân tích hoạt động thương mại của Việt Nam đối với các nước ASEAN.

- Phân tích các tác động của Cộng đồng kinh tế ASEAN ( AEC ) với Việt
Nam và đề xuất một số giải pháp để Việt Nam có thể đạt được những thuận lợi khi
tham gia.
3. Đối tượng nghiên cứu :
Những nội dung cơ bản của Cộng đồng kinh tế ASEAN ( AEC ) và đề ra một
số giải pháp cho thương mại Việt Nam khi hội nhập vào cộng đồng này.
4.Phương pháp nghiên cứu :
Bài này được thực hiện thông qua việc thu thập, phân tích, đối chiếu,
tổng hợp các số liệu liên quan đến hoạt động thương mại của Việt Nam trong
khối các nước ASEAN.
5. Kết cấu : Gồm 3 chương :
Chương 1 : Một số vấn đề lý luận về liên kết kinh tế quốc tế và giới thiệu
về cộng đồng kinh tế ASEAN ( AEC ).
Chương 2 : Cộng đồng kinh tế ASEAN ( AEC ) – Cơ hội và thách thức đối
với Việt Nam.
Chương 3 : Một số giải pháp để thương mại Việt Nam hội nhập Cộng
đồng kinh tế ASEAN ( AEC ) hiệu quả.
.
.

CHƯƠNG 1 : MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ LIÊN KẾT KINH TẾ
QUỐC TẾ VÀ GIỚI THIỆU VỀ CỘNG ĐỒNG KINH TẾ ASEAN
(AEC)1
1.1 Khái niệm và nguyên nhân hình thành của liên kết kinh tế quốc tế
1.1.1 Khái niệm :
Cho đến nay tồn tại nhiều khái niệm khác nhau về liên kết kinh tế quốc tế,
đơn giản vì đứng trên giác độ khác nhau hoặc mục tiêu khác nhau khi bàn về liên
kết kinh tế quốc tế. Nhưng về cơ bản : liên kết kinh tế quôc tế được xem là mối quan

hệ kinh tế vượt ra khỏi lãnh thổ quốc gia, được hình thành dựa vào sự thoả thuận
hai Bên hoặc nhiều Bên, ở tầm vĩ mô hoặc vi mô nhằm tào điều kiện thuận lợi cho
hoạt động kinh tế và thương mại phát triển.
1.1.2 Nguyên nhân hình thành liên kết kinh tế quốc tế :
Toàn cầu hoá về kinh tế là nguyên nhân cơ bản nhất hình thành liên kết kinh
tế quốc tế vì toàn cầu hoá làm thì trường thuận lợi được rộng mở đòi hỏi phải có sự
liên kết, hợp tác giữa các nước hoặc giữa các công ty cùng giải quyết các vấn đề
mang tính toàn cầu : Về kinh tế, tài chính, kỹ thuật, các rào cản thương mại, về môi
trường . . .
Sự phân công lao động quốc tế phát triển ở mức cao cũng dẫn tới hình thành
các liên kết kinh tế quốc tế bậc cao : Tổ hợp các công ty xuyên quốc gia hoặc sự ra
đời các liên minh kinh tế và liên minh tiền tệ.
Thực tiễn tổng kết từ hoạt động các liên kết kinh tế ở tầm vĩ mô và vi mô 10
năm cuối ở thế kỷ 20 và những năm đầu của thế kỷ 21 cho thấy : liên kết kinh tế
quốc tế mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn, các thành tựu khoa học kỹ thuật và sản
xuất được phổ biến rộng rãi hơn nhanh hơn, tính cạnh tranh của nền kinh tế và của
các sản phẩm tăng hơn. Và đây là những bằng chứng cụ thể vừa là kết quả của liên

1

Võ Thanh Thu (2010), Chương 4 : Liên kết kinh tế quốc tế, Chương 6 : Hiệp hội các nước Đông Nam Á –
ASEAN, Quan hệ kinh tế quốc tế, Nhà xuất bản Lao động – Xã hội.

1

kết kinh tế quốc tế vừa là nguyên nhân kích thích các liên kết kinh tế mới hình
thành và phát triển.
1.2 Khái niệm, nguyên nhân hình thành, vai trò và các hình thức của liên kết
kinh tế quốc tế Nhà nước :

1.2.1 Khái niệm :
Liên kết kinh tế quốc tế hay thường được biết đến với tên gọi liên kết kinh tế
quốc tế vĩ mô là những liên kết kinh tế được hình thành trên cơ sở Hiệp định được
kí kết giữa hai hoặc nhiều chính phủ nhằm lập ra các liên minh kinh tế khu vực hoặc
liên kết khu vực nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động kinh tế đối ngoại phát
triển.
1.2.2 Nguyên nhân hình thành liên kết kinh tế quốc Nhà nước :
Liên kết kinh tế Nhà nước hình thành xuất phát từ vai trò khách quan của
liên kết kinh tế cho phép mỗi quốc gia thực hiện đồng thời 2 mục tiêu : tham gia
vào tiến trình toàn cầu hoá, vừa dựa vào các nước đồng minh trong liên kết để thực
hiện bảo hộ có giới hạn nền kinh tế của mình trước sự bành trướng kinh tế từ các
nước ở khác khu vực khác.
Nhiều vấn đề kinh tế, tài chính, hoạt động đầu tư, thương mại mang tính khu
vực hoặc toàn cầu đòi hỏi phải có sự đồng thuận giải quyết ở tầm trên chính phủ
theo nhửng nguyên tắc thoả thuận chung thống nhất.
Cùng với tiến trình toàn cầu hoá thì quyền lợi kinh tế của các nước gắn chặt,
tác động lẫn nhau. Cho nên, liên kết kinh tế ở tầm vĩ mô ra đời cho phép giải quyết
các vấn đề hợp tác kinh tế, tranh chấp quốc tế trong khuôn khổ các Hiệp định song
phương va đa phương mà các chính phủ đã cùng nhau xây dựng và ký kết.
1.2.3 Vai trò của liên kết kinh tế quốc tế Nhà nước :
Thực chất của liên kết kinh tế quốc tế Nhà nước là việc thực hiện quá trình
quốc tế hoá đời sống kinh tế của một số nước có cùng một xu hướng chính trị kinh
tế. Lập ra những liên kết kinh tế quốc tế có những vai trò sau đây :
Giúp phát triển quan hệ thương mại quốc tế : vì thường các trong nội bộ liên
kết kinh tế quốc tế sẽ cố gắng gạt bỏ cho nhau những trở ngại ngăn cản sự phát triển
2

của quá trình buôn bán quốc tế như : thuế quan, thủ tục xuất nhập khẩu và các biện
pháp hạn chế mậu dịch khác.

Tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi : Vệ tài chính, thương mại, đầu tư,
du lịch các loại hình dịch vụ . . .
Nhờ có sự phân công lao động trong các khối liên kết kinh tế quốc tế mà mỗi
nước sử dụng hiệu quả hơn, kinh tế hơn các thê mạnh tuyệt đối và tương đối của
mình.
Việc lập ra liên kết kinh tế quốc tế có vai trò làm cho các thành tựu khoa học
kỹ thuật được sử dụng tối ưu, tăng năng suất lao động và tiết kiệm thời gian.
Làm thay đổi cơ cấu kinh tế của các nước theo hướng có lợi nhất và dẫn tới
việc hình thành cơ cấu kinh tế mới có tính chất khu vực.
Liên kết kinh tế khu vực giúp cho mỗi quốc gia tăng cường sức cạnh tranh
của mình trên thị trường quốc tế, nhằm hạn chế những ảnh hưởng xấu của quá trình
hội nhập toàn cầu và những bất lợi của quá trình đó để đẩy nhan quá trình phát triển
kinh tế của quốc gia mình.
Ngày nay, ích lợi của liên kết kinh tế quốc tế Nhà nước quá lớn khiến các
nước khác nhau về trình độ phát triển, vệ xu hướng chính trị cũng tham gia cùng
một tổ chức liên kết kinh tế quốc tế.
Trong thời gian vừa qua, do Vòng đàm phán Doha của WTO lâm vào bế tắc
nên nhiều thành viên WTO đã tập trung vào đàm phán và ký kết các hiệp định
thương mại tự do khu vực hoặc song phương với nhau. Điều này có ảnh hưởng
không nhỏ tới vị thế và va trò của WTO trong hệ thống thương mại đa biên. Để đảm
bảo hiệu quả của WTO, việc đàm phán và ký kết các RTA ( Hiệp định thương mại
vùng ) và BTA ( Hiệp định thương mại song phương ) cần phải tiến hành theo
hướng bổ sung hoặc hỗ trợ cho WTO, không phải thay thế WTO.
1.2.4 Các hình thức liên kết kinh tế quốc tế Nhà nước :
Liên kết kinh tế quốc tế mà trước hết là khu vực đang trở thành mô hình chủ
yếu của nền kinh tế thế giới. Thông qua liên kết kinh tế mà mậu dịch tự do được

3

thúc đẩy nhiều hơn, tiến tới liên kết về nhiều mặt và xoá bỏ dần cách biệt giữa các
quốc gia.
Từ thấp đến cao nhất, thế giới đã trải qua các hình thức liên kết kinh tế quốc
tế sau:
1.2.4.1 Thoả thuận mậu dịch ưu đãi : (Preferential Trade Arrangement:
Đây là hình thức lỏng lẻo nhất, thấp nhất trong các hình thức liên kết, phổ
biến trước chiến tranh thế giới lần thứ hai. Hình thức này quy định các hàng rào
mậu dịch đối với các nước thành viên là thấp hơn so với các nước không phải thành
viên.
Một thí dụ minh hoạ cho hình thức này là kế hoạch ưu đãi của khôi cộng
đồng Anh thành lập năm 1932, bao gồm Anh quốc và các thành viên thuộc Đế quốc
Anh trước đây.2
Tuy nhiên liên kết này hiện không còn phổ biến nên chỉ xem xét 5 liên kết
kinh tế quốc tế dưới đây.
1.2.4.2 Khu vực mậu dịch tự do (Free Trade Area):
Đây là hình thức liên kết kinh tế có tính thống nhất không cao, sự chặt chẽ và
ràng buộc giữa các nước thành viên FTA còn lỏng lẻo, các nước trong liên kết cùng
nhau thoả thuận :
Thuận lợi hoá hoạt động thương mại và đầu tư giữa các nước thành viên
bằng cách thoả thuận cắt giảm thuế quan và các biện pháp phi thuế; thuận lợi hoá
hoạt động đầu tư vào nhau.
Giữa các nước xây dựng các chương trình hợp tác kinh tế và đầu tư vì sự
phát triển chung của các nước thành viên.
Thực hiện đơn giản hoá thủ tục hải quan và thị thực xuất nhập cảnh tạo điều
kiện cho hàng hoá, dịch vụ, hoạt động đầu tư của các thành viên thâm nhập vào
nhau.
2

Hoàng Thị Chỉnh và cộng sự ( 2005 ), Giáo trình kinh tế quốc tế. Nhà xuất bản Thống kê, Trường Đại Học
Kinh Tế Thành Phố Hồ Chí Minh.

4

Mỗi nước tuỳ vào điều kiện phát triển kinh tế của quốc gia mình mà đưa ra
các giải pháp về thuế quan, các biện pháp phi thuế riêng phù hợp với các nguyên tắc
chung của khối.
Mỗi nước thành viên vẫn duy trì quyền độc lập tự chủ của mình trong quan
hệ kinh tế đối ngoại với các nước khác ngoài khối.
FTA là hình thức liên kết kinh tế phổ biến nhất. Vì : Đây là hình thức cho
phép mỗi nước thực hiện tự do hoá thương mại với các nước trong liên kết, nhưng
vẫn thức hiện được chính sách đa dạng hoá thị trường, đa phương hoá các mối quan
hệ kinh tế.
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu hiện nay, nhiều vấn đề thương mại
quốc tế giải quyết hết sức khó khăn để đạt được sự nhất trí chung toàn cầu thông
qua các Hiệp định WTO, thì việc tham gia vào các FTA cho phép mỗi nước tham
gia nhanh hơn, có hiệu quả hơn vào hoạt động thương mại quốc tế của khu vực và
liên khu vực.
Hiện tượng một nước tham gia vào nhiều FTA cho phép vừa mở rộng nhanh
thị trường thuận lợi, vừa tháo gỡ được những khó khăn mang tính đặc thù trên từng
thị trường chủ lực, nhờ đó mà tăng tốc nhanh tiến trình hội nhập khu vực và quốc tế.
1.2.4.3 Liên hiệp thuế quan ( Customs Union ):
Là hình thức liên kết có tính thống nhất tổ chức cao hơn so với hình thức
FTA, nó mang toàn bộ những đặc điểm của FTA, nhưng giữa các nước còn có thoả
thuận thêm những điều kiện hợp tác sau :
Các nước trong liên minh thoả thuận xây dựng chung về cơ chế Hải quan
thống nhất áp dụng chung cho các nước thành viên.
Cùng nhau xây dựng biểu thuế quan thống nhất áp dụng trong hoạt động
thương mại với các nước ngoài liên kết.
Tiến tới xây dựng chính sách ngoại thương thống nhất mà mỗi nươc thành

viên phải tuân thủ.
1.2.4.4 Thị trường chung ( Common Market ):

5

Đây là hình thức phát triển cao hơn của liên kết kinh tế giữa các nước. Các
nước hội viên thuộc thị trường chung thoả thuận :
Xoá bỏ những trở ngại đến quá trình buôn bán lẫn nhau : như thuế quan, hạn
ngạch giấy phép v.v . . .
Xoá bỏ các trở ngại trong quá trình tự do di chuyển tư bản và sức lao động
giữa các nước hội viên.
Xây dựng cơ chế chung điều tiết thị trường của các nước hội viên.
Tiến tới xây dựng chính sách kinh tế đối ngoại chung trong quan hệ với các
nước ngoại khối.
1.2.4.5 Liên hiệp kinh tế ( Economic Union ):
Là hình thức liên kết kinh tế quốc tế có tính tổ chức thống nhất cao hơn so với
thị trường chung. Nó mang toàn bộ đặc điểm của liên kết thị trường chung, nhưng
nó có thêm các đặc điểm khác như :
Các nước xây dựng chung nhau chính sách kinh tế đối ngoại và chính sách
phát triển kinh tế nội địa như chính sách phát triển kinh tế ngành, phát triển kinh tế
vùng mà không bị chia cắt bởi biên giới lãnh thổ giữa các nước thành viên.
Thực hiện sự phân công lao động sâu sắc giữa các nước thành viên.
Cùng nhau thiết lập một bộ máy tổ chức điều hành sự phối hợp kinh tế giữa
các nước ( thay thế một phần chức năng quản lý kinh tế của Chính phủ từng nước ).
1.2.4.6 Liên minh về tiền tệ ( Monetary Union ):
- Đây là hình thức liên kết kinh tế cao nhất tiến tới thành lập một “ quốc gia
kinh tế chung “ của nhiều nước với những đặc điểm :
- Xây dựng chính sách kinh tế chung.
- Xây dựng chính sách đối ngoại, trong đó có chính sách ngoại thương

chung.
- Hình thành một đồng tiền chung thống nhất thay thế cho đồng tiền riêng
của các nước thành viên.
- Quy định chính sách lưu thông tiền tệ thống nhất.

6

- Xây dựng Ngân hàng chung thay thế cho Ngân hàng Trung ương của các
nước.
- Xây dựng quỹ tiền tệ chung.
- Xây dựng chính sách quan hệ tài chính tiền tệ chung đối với các nước
đồng minh và các tổ chức tài chính tiền tệ quốc tế.
- Tiến tới xây dựng hệ thống pháp luật chung điều tiết hoạt động sản xuất
kinh doanh; hoạt động kinh tế - xã hội của các nước thành viên tham gia.
- Xây dựng hệ thống quân đội, thực hiện phòng thủ các nước thành viên.
- Xu hướng liên kết kinh tế quốc tế trong tương lai :

Từ những khái niệm cũng như vai trò và lợi ích của liên kết kinh tế quốc tế,
trong tình hình kinh tế thế giới đang gặp rất nhiều khó khăn vì trải qua cuộc khủng
hoảng tài chính ở châu Âu thì bản thân từng nước không thể xoay sở được những
hậu quả của cuộc khủng hoảng này. Do vậy liên kết với nhau là biện pháp khả quan
nhất hiện nay, việc liên kết trên tạo ra những thị trường mới cho các quốc gia tham
gia. Sự tụt giảm nguồn cầu hàng hoá ở châu Âu là vấn đề nan giải nhất của các quốc
gia xuất khẩu và châu Âu là thị trường chính của họ. Vậy nên, các liên kết kinh tế
quốc tế sẽ giải quyết được vấn đề này. Hàng hoá sẽ lưu thông dễ dàng hơn ở những
thị trường mới.
“Đặc biệt, trong bối cảnh khó khăn phát triển khiến thị trường các quốc gia
đều thu hẹp do nguời tiêu dùng thắt chặt chi tiêu, cũng như do sự gia tăng hàng rào
bảo hộ kỹ thuật, thì năm 2013 sẽ tiếp tục ghi nhận nhiều nỗ lực thành lập các FTA ở

khu vực châu Á-Thái Bình Dương nhằm tăng cường quan hệ đối tác của một loạt
nước, như thành lập Khu vực tự do thương mại xuyên Thái Bình Dương-TPP, sự
mời gọi tham gia FTA 3 nước Nga-Belarut-kazacxtan; cũng như ý tưởng vận động
thành lập FTA bao quát 16 nước khu vực châu Á-TBD; khởi động đàm phán FTA
Việt Nam-Hàn Quốc, Việt Nam-EU triển khai các hoạt động và cam kết giữa các
nước về duy trì các thị trường tự do và thị trường mở, thực hiện cam kết bãi bỏ các

7

biện pháp hạn chế hiện hành, chống các biện pháp bảo hộ mậu dịch mới nhằm hỗ
trợ quá trình phục hồi kinh tế khu vực cũng như toàn cầu.
Những năm tới sẽ chứng kiến sự gia tăng khá mạnh mẽ các hoạt động dịch
chuyển các dòng vốn quốc tế cả trực tiếp và gián tiếp, các hoạt động M&A quốc tế.
Các quỹ đầu tư nước ngoài đang tích cực điều chỉnh định hướng đầu tư của mình
theo hướng gia tăng nguồn vốn đổ vào các thị trường Đông - Nam Á.
Đầu tư vào các nước đang phát triển thông qua hình thức M&A giữa các tập
đoàn kinh tế sẽ tăng thêm và ngay trong từng quốc gia hình thức M&A cũng gia
tăng, các tập đoàn kinh tế xuyên quốc gia (TNC) sẽ tăng thêm không chỉ về số
lượng mà cả về quy mô.
Các liên kết kinh tế song phương, khu vực và đa phương tiếp tục mở rộng, trở
thành một trong những nhân tố chủ yếu thúc đẩy sự phát triển kinh tế và khu vực.
Các vấn đề phát triển được giải quyết trên phạm vi toàn cầu, song lợi ích quốc gia
đều được các nước coi trọng và đặt lên hàng đầu…”3

1.3 Lược sử hình thành Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á – ASEAN :
Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (tiếng Anh: Association of Southeast
Asian Nations, viết tắt là ASEAN) là một liên minh chính trị, kinh tế, văn hóa và xã
hội của các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á. Tổ chức này được thành lập
ngày 8

tháng

8

năm 1967 với

các

thành

viên

đầu

tiên

là Thái

Lan, Indonesia, Malaysia, Singapore, và Philippines, để biểu hiện tinh thần đoàn kết
giữa các nước trong cùng khu vực với nhau, đồng thời hợp tác chống tình trạng bạo
động và bất ổn tại những nước thành viên. Sau Hội nghị Bali năm 1976, ASEAN
xúc tiến chương trình cộng tác kinh tế, nhưng các nỗ lực đều đi đến bế tắc vào
3

Nguyễn Minh Phong ( 2013 ), Những xu hướng kinh tế thế giới năm 2013 nhìn từ năm 2012,
xem 26/11/2014.

8

giữa thập niên 1980. Phải đợi đến năm 1991 khi Thái Lan đề phát thành lập khu vực
thương mại tự do thì khối mậu dịch ASEAN mới hình thành. Hàng năm, các nước
thành viên đều luân phiên tổ chức các cuộc hội họp chính thức để tăng cường hợp
tác. Tính đến năm 1999, ASEAN gồm có 10 quốc gia thành viên (chỉ chừa Đông
Timo chưa kết nạp).
ASEAN bao gồm một diện tích đất 4,46 triệu km², là 3% tổng diện tích đất
của Trái Đất, và có một dân số khoảng 600 triệu người, 8,8% dân số thế giới. Vùng
biển của ASEAN là ba lần lớn hơn so với đất.4
Một số chỉ số khác :
Xét về GDP danh nghĩa, năm 2013 GDP của ASEAN đã tăng lên 2.400 tỷ USD
từ mức 2.300 tỷ USD của năm 2012 và GDP bình quân đầu người tăng từ 3.761
USD lên 3.837 USD.
Năm 2013 thương mại hàng hóa quốc tế của ASEAN đã tăng lên 2.500 tỷ
USD, trong đó xuất khẩu chiếm 1.300 tỷ USD và nhập khẩu là 1.200 tỷ USD. Trao
đổi thương mại giữa các nước thành viên ASEAN chiếm 24,2% tổng thương mại
của khu vực.
Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất, chiếm 12% xuất khẩu và 16%
nhập khẩu của ASEAN. Các đối tác thương mại lớn khác của khối là Liên minh
châu Âu (EU), Nhật Bản và Mỹ.
Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào ASEAN đã tăng từ 114 tỷ USD năm
2012 lên 122 tỷ USD năm 2013, trong đó đầu tư nội khối tiếp tục duy trì đà gia tăng
và chiếm 17% tổng giá trị FDI của ASEAN.

4

Theo wikipedia,
/>%90%C3%B4ng_Nam_%C3%81, xem26/11/2014.

9

Trong giai đoạn 2011-2013, ASEAN nhận được FDI nhiều nhất từ EU và Nhật
Bản, chiếm gần 40% tổng vốn FDI của ASEAN. Riêng trong năm 2013, FDI từ EU
chiếm 22% tổng vốn FDI đổ vào ASEAN, tiếp theo là Nhật Bản (18,7%).5
1.3.1 Mục tiêu hoạt động ban đầu của ASEAN :
Mục tiêu hoạt động ban đầu của ASEAN nhằm giữ gìn sự ổn định và an ninh
khu vực, tức là tổ chức ASEAN lúc đầu được xem là khối mang màu sắc chính trị là
chủ yếu, mặc dù Tuyên bố Băng-cốc 08/08/1967 nêu rõ mục tiêu hoạt động của
ASEAN bao gồm 7 điểm :
Thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế, tiến bộ xã hội và phát triển văn hoá trong khu
vực thông qua các nỗ lực chung trên tinh thần bình đẳng và hợp tác nhằm tăng
cường cơ sở cho một cộng đồng các nước Đông Nam Á hoà bình và thịnh vượng.
Thúc đẩy hoà bình và ổn định khu vực bằng việc tôn trọng công lý và nguyên
tắc luật pháp trong quan hệ giữa các nước trong vùng và tuân thủ các nguyên tắc
của hiến chương Liên hiệp quốc.
Thúc đẩy sự cộng tác tích cực và giúp đỡ lẫn nhau trong các vấn đề cùng quan
tâm trên các lĩnh vực kinh tế, xã hội, văn hoá, khoa học - kỹ thuật và hành chính.
Giúp đỡ lẫn nhau dưới các hình thức đào tạo và cung cấp các phương tiện
nghiên cứu trong các lĩnh vực giáo dục, chuyên môn, kỹ thuật, hành chính.
Cộng tác có hiệu quả hơn, để sử dụng tốt hơn nền nông nghiệp và các ngành
công nghiệp của nhau, mở rộng mậu dịch kể cả việc nghiên cứu các vấn đề buôn
bán hàng hoá giữa các nước, cải thiện các phương tiện giao thông liên lạc và nâng
cao mức sống nhân dân.
Thúc đẩy việc nghiên cứu về Đông Nam Á.

5

xem
26/11/2014.

10

Duy trì hợp tác chặt chẽ cùng có lợi với các tổ chức quốc tế và khu vực có tôn
chỉ và mục đích tương tự và tìm kiếm cách thức nhằm đạt được sự hợp tác chặt chẽ
hơn giữa các tổ chức này.
1.3.2 Đặc điểm lớn :
Trong hơn 36 năm hoạt động đầu tiên của mình sự hợp tác về kinh tế giữa các
nước ASEAN còn đạt ở mức độ thấp, hiệu quả mang lại chưa cao là do các nguyên
nhân :
Sự hoạt động của ASEAN trong quá khứ được thực hiện như là một tổ chức chính
trị.
Liên kết ASEAN không phải liên kết giữa các quốc gia thuần nhất về chính trị
và kinh tế. Mà ngược lại đây là liên minh của một nhóm các nước rất khác biệt nhau
về thể chế chính trị và kinh tế, tôn giáo, và trình độ phát triển kinh tế. Hơn nữa giữa
các nước hội viên vẫn còn những mâu thuẫn về tranh chấp lãnh thổ mà cho đến nay
chưa giải quyết được.
ASEAN là một tập hợp gồm các nước đang phát triển nhỏ và vừa, nền kinh tế của
các nước ASEAN có tính chất cạnh tranh hơn là bổ sung cho nhau, nên trong thời kì
đầu sự hợp tác kinh tế diễn ra rất mờ nhạt.
Hầu hết các nước trong ASEAN đều rất coi trọng thị trường bên ngoài như
Mỹ, EU, Nhật, Hàn Quốc, . . . Coi đây, là những thị trường chủ lực, giúp họ thực
hiện chính sách “hướng ngoại” nên kim ngạch buôn bán giữa các nước ASEAN với
nhau chỉ đạt 24,2% ( thời điểm năm 2013 ) tổng thương mại của khu vực, đây cũng
là biểu hiện trong quá khứ các nước ASEAN chưa thực sự coi trọng sự hợp tác phối
hợp kinh tế và buôn bán giữa các nước trong khu vực. Trong những năm trở lại đây
vai trò của ASEANs ngày càng tăng cường trở thành thế lực kinh tế, chính trị mạnh
không những ở châu Á mà còn trên thế giới, hầu hết các khối, các nước lớn trên thế
giới : Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc, Newzeanland, EU, Hoa Kỳ, Ấn Độ,

11

Nga, . . . đều muốn có quan hệ mang tính pháp lý với các ASEANs thông qua các
hiệp định thương mại song phương hoặc đa phương.
1.3.3 Các Hội nghị Thượng đỉnh của ASEAN từ 1967 – 2013 :
Hội nghị thượng đỉnh ASEAN lần thứ nhất được tổ chức tại Bali,
Indonesia, vào tháng 2/1976. Các nhà lãnh đạo ASEAN đã thông qua Hiệp ước
Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á và Tuyên bố ASEAN Concord.
Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 2 diễn ra tại thủ đô Kuala Lumpur,
Malaysia, vào tháng 8/1977. Các nhà lãnh đạo ASEAN đã ký kết một thông cáo
chung.
Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 3 được tổ chức tại thủ đô Manila,
Philippines, vào tháng 12/1987. Tại đây, giới lãnh đạo ASEAN đã phê duyệt Tuyên
bố Manila năm 1987 và bốn hiệp định kinh tế quan trọng nhằm thúc đẩy hợp tác
kinh tế trong tổ chức.
Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 4 được triệu tập tại Singapore vào
tháng 1/1992, đã thông qua Tuyên bố Singapore và Hiệp định khung về tăng cường
hợp tác kinh tế ASEAN. Tại hội nghị này, các nhà lãnh đạo khối cũng nhất trí tổ
chức Hội nghị thượng đỉnh ASEAN ba năm một lần.
Tại Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 5 được tổ chức tại thủ đô
Bangkok, Thái Lan, vào tháng 12/1995, các nhà lãnh đạo đã thông qua Tuyên bố
Bangkok và ký kết một số văn kiện quan trọng nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế và
chính trị, đồng thời nhất trí sẽ tổ chức các cuộc họp không chính thức thường niên.
Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 6 diễn ra tại thủ đô Hà Nội vào
tháng 12/1998. Các nhà lãnh đạo đã thông qua Tuyên bố Hà Nội, Kế hoạch hành
động Hà Nội và một số “biện pháp táo bạo” nhằm tăng cường hợp tác kinh tế, chính
trị và an ninh.

12

Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 7 được tổ chức tại thủ đô Bandar
Seri Begawan, Brunei, vào tháng 11/ 2001. Các nhà lãnh đạo đã thông qua đánh giá
giữa kỳ của Kế hoạch Hành động Hà Nội và xác định các ưu tiên mới trong đó có
hội nhập ASEAN, thông tin và công nghệ truyền thông cùng với việc xây dựng
năng lực con người. Các nhà lãnh đạo cũng thông qua Tuyên bố ASEAN năm 2001
về Hành động chung chống khủng bố và Tuyên bố về HIV / AIDS.
Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 8 được tổ chức tại Phnom Penh,
Campuchia, vào tháng 11/2002. Các nhà lãnh đạo đã thảo luận và đạt được sự đồng
thuận về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, bao gồm quá trình hội nhập
ASEAN và cuộc chiến chống khủng bố. Các nhà lãnh đạo đã ký kết Hiệp định Du
lịch ASEAN.
Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 9 diễn ra tại Bali, Indonesia, vào
tháng 10/2003, nhấn mạnh sự tin cậy và hợp tác ngày càng tăng giữa các nước
thành viên ASEAN cùng như các đối tác đối thoại của nhóm. Tại hội nghị này, các
nhà lãnh đạo ASEAN đã thông qua một văn kiện quan trọng - Tuyên bố ASEAN
Concord II (còn được gọi là Hiệp ước Bali II) đạt mục tiêu thành lập Cộng đồng
ASEAN vào năm 2020.
Tại Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 10 được tổ chức ở Vientiane,
Lào vào tháng 11/2004, các nhà lãnh đạo thông qua Chương trình hành động
Vientiane, một phương tiện để xây dựng cộng đồng ASEAN thông qua quá trình
hội nhập toàn diện.
Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 11 diễn ra tại Kuala Lumpur,
Malaysia, vào tháng 10/2005, thông qua Tuyên bố Kuala Lumpur về việc thành lập
của Hiến chương ASEAN.
Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 12 được tổ chức tại Cebu, Philippin với
chủ đề “Một cộng đồng cùng quan tâm và chia sẻ” ra Tuyên bố Cebu về việc đẩy
nhanh tiến trình hình thành Cộng đồng ASEAN.

13

Tại Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 13 diễn ra ở Singapore vào
tháng 11/2007, các nhà lãnh đạo ASEAN thông qua Hiến chương ASEAN và Tuyên
bố về Kế hoạch Cộng đồng Kinh tế ASEAN.
Tại Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 14 vào tháng 2/2009, các nhà lãnh
đạo ASEAN ký Tuyên bố Cha-am Hua Hin về Lộ trình xây dựng Cộng đồng
ASEAN (2009-2015), đồng thời thông qua một số văn kiện quan trọng có tầm quan
liên quan tới sự phát triển của ASEAN.
Các nhà lãnh đạo ASEAN tại Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ
15 diễn ra vào tháng 10/2009 tại Thái Lan đã thông qua Tuyên bố Cha-am Hua Hin
về việc thành lập Ủy ban ASEAN liên chính phủ về nhân quyền (AICHR), Tuyên
bố Cha-am Hua Hin về Tăng cường Hợp tác trong giáo dục, xây dựng một cộng
đồng ASEAN chăm sóc và chia sẻ, cùng Dự thảo Tuyên bố chung ASEAN về biến
đổi khí hậu.
Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 16, được tổ chức tại Hà Nội, Việt
Nam vào tháng 4/2010, tập trung vào các biện pháp tăng cường đoàn kết và hợp tác
trong nhóm và làm sâu sắc hơn quan hệ của ASEAN với các đối tác. Các nhà lãnh
đạo cam kết thực hiện có hiệu quả các thỏa thuận hợp tác của ASEAN trong 5 năm
tiếp theo.
Vào tháng 10/2010, các nhà lãnh đạo ASEAN tham dự Hội nghị Thượng
đỉnh ASEAN lần thứ 17 tại Việt Nam thông qua một số văn kiện quan trọng về
tăng cường kết nối trong khối, cải tiến phát triển nguồn nhân lực, bảo vệ phụ nữ và
trẻ em.
Tại Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 18 tổ chức vào tháng 5/2011 tại
Jakarta, Indonesia, các nhà lãnh đạo nhất trí thông qua ba tuyên bố chung về “Cộng
đồng ASEAN trong một cộng đồng các quốc gia toàn cầu”, “Thành lập Viện Hòa
bình và Hòa giải ASEAN” và "Tăng cường hợp tác chống lại buôn bán người ở

Đông Nam Á".

14

Tại Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 19 tại Bali, Indonesia, vào tháng
11/2011, các nhà lãnh đạo ASEAN thông qua Tuyên bố Bali về Cộng đồng ASEAN
trong Cộng đồng các quốc gia toàn cầu, hay còn gọi là Hiệp ước Bali III, Hiệp định
về thành lập Trung tâm Điều phối ASEAN về nhân đạo hỗ trợ trong quản lý thiên
tai và Tuyên bố về Thống nhất ASEAN trong Đa dạng văn hoá: Hướng tới tăng
cường Cộng đồng ASEAN.
Tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 20 được tổ chức tại Phnom Penh,
Campuchia, vào tháng 4/2012, các nhà lãnh đạo ASEAN đã thông qua bốn văn
kiện, cụ thể bao gồm: "Chương trình nghị sự Phnom Penh về xây dựng Cộng đồng
ASEAN", Tuyên bố Phnom Penh về "ASEAN: Một Cộng đồng, Một Vận mệnh",
Tuyên bố của các nhà lãnh đạo ASEAN về một Khu vực ASEAN không ma túy vào
năm 2015” và “Văn bản khái niệm về Phong trào ôn hòa toàn cầu”.
Tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 21 được tổ chức tại Phnom Penh,
Campuchia vào tháng 11/2012, các nhà lãnh đạo thông qua Tuyên ngôn Nhân
quyền ASEAN, Tuyên bố ASEAN về việc thành lập trung tâm hành động bom mìn
khu vực ASEAN và Kế hoạch hành động Bali III. Các nhà lãnh đạo cũng cam kết
thành lập Cộng đồng Kinh tế ASEAN vào năm 2015.
Tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 22 được tổ chức tại Bandar Seri Begawan,
Brunei Darussalam vào tháng 4/2013, các nhà lãnh đạo đã nhất trí đẩy nhanh Lộ
trình ASEAN và Kế hoạch chi tiết về thành lập Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC),
tăng cường các nỗ lực khu vực và tiểu khu vực để thực hiện mục tiêu thành lập
Cộng đồng ASEAN vào cuối năm 2015. Các nhà lãnh đạo ASEAN cũng nhất trí
khởi động đàm phán về Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) vào
tháng 5 ở Brunei.
Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 23, tổ chức tại Bandar Seri Begawan, Brunei

Darussalam vào tháng 10/2013, tập trung thảo luận vào việc xây dựng cộng đồng
ASEAN và tầm nhìn sau năm 2015 đối với khu vực. Các nhà lãnh đạo ASEAN đã

15

CỘNG ĐỒNG KINH TẾ ASEAN (AEC) CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC ĐỐI VỚI VIỆT NAM

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về