ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------
NGUYỄN THỊ TUYẾT MÂY
HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH
QUA KHO BẠC NHÀ NƯỚC PHÙ NINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƯƠNG TRÌNH ĐỊNH HƯỚNG THỰC HÀNH
Hà Nội - 2016
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------
NGUYỄN THỊ TUYẾT MÂY
HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH
QUA KHO BẠC NHÀ NƯỚC PHÙ NINH
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60 34 04 10
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƯƠNG TRÌNH ĐỊNH HƯỚNG THỰC HÀNH
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS TRỊNH THỊ HOA MAI
XÁC NHẬN CỦA
XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ
CÁN BỘ HƢỚNG DẪN
CHẤM LUẬN VĂN
Hà Nội - 2016
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan bản luận văn tốt nghiệp “ Hoàn thiện công tác quản
lý thu ngân sách qua kho bạc nhà nước Phù Ninh” là công trình nghiên
cứu của bản thân, không sao chép của ai, với sự hƣớng dẫn của PGS.TS.
Trịnh Thị Hoa Mai.
Các số liệu phân tích và kết quả trong luận văn là trung thực, số liệu
đƣợc lấy từ Kho bạc nhà nƣớc Phù Ninh./.
Hà Nội, ngày 20 tháng 7 năm 2016
TÁC GIẢ LUẬN VĂN
Nguyễn Thị Tuyết Mây
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình học tập và làm luận văn Thạc sỹ tại Trƣờng Đại học
Kinh tế - Đại học Quốc Gia Hà Nội, bên cạnh sự nỗ lực của bản thân, tác giả
đã đƣợc sự giảng dạy và hƣớng dẫn nhiệt tình của các Thầy giáo, Cô giáo.
Tác giả xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới PGS. TS. Trịnh Thị Hoa Mai, ngƣời đã
hƣớng dẫn tác giả chu đáo, tận tình trong suốt quá trình tác giả học tập,
nghiên cứu để tác giả hoàn thành đề tài.
Tác giả xin chân thành cảm ơn tập thể các Thầy giáo, Cô giáo trƣờng
Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội trong suốt khoá học đã trang bị
cho tác giả nhiều kiến thức bổ ích cũng nhƣ tạo điều kiện thuận lợi để tác giả
hoàn thành khoá học cũng nhƣ hoàn thành luận văn tốt nghiệp.
Tác giả cũng xin chân thành cảm ơn tập thể cán bộ công chức của Kho
bạc Nhà nƣớc Phù Ninh, bạn bè và đồng nghiệp đã giúp đỡ cung cấp tài liệu
và tƣ vấn chuyên môn để tác giả có điều kiện hoàn thành đề tài luận văn của
mình.
Mặc dù đã nỗ lực hết mình trong quá trình học tập và nghiên cứu nhƣng
luận văn không thể tránh khỏi những thiết sót, khuyết điểm. Tác giả kính
mong nhận đƣợc những góp ý của các thầy cô và đồng nghiệp để luận văn của
tác giả đƣợc hoàn thiện hơn nữa./.
TÁC GIẢ LUẬN VĂN
Nguyễn Thị Tuyết Mây
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................ Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC CÁC BẢNG.............................. Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC SƠ ĐỒ ...................................... Error! Bookmark not defined.
PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................... 1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ
LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚCError! Book
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu ........ Error! Bookmark not defined.
1.1.1. Các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận vănError! Bookmark n
1.1.2. Khoảng trống cần tiếp tục nghiên cứuError! Bookmark not defined.
1.2. Cơ sở lý luận về thu ngân sách và quản lý thu ngân sách qua kho bạc
nhà nƣớc. ................................................... Error! Bookmark not defined.
1.2.1. Khái quát về ngân sách nhà nước. Error! Bookmark not defined.
1.2.2. Bản chất và vai trò của thu ngân sách nhà nướcError! Bookmark not defin
1.2.3. Những nội dung cơ bản của quản lý thu ngân sách qua kho bạc
nhà nước.................................................. Error! Bookmark not defined.
1.2.4. Nhân tố ảnh hưởng đến quản lý thu ngân sách qua kho bạc nhà
nước ......................................................... Error! Bookmark not defined.
1.3. Kinh nghiệm quản lý thu ngân sách nhà nƣớc qua kho bạc nhà nƣớc ở
một số địa phƣơng ..................................... Error! Bookmark not defined.
1.3.1. Thực tế quản lý thu ngân sách ở một số địa phươngError! Bookmark not de
1.3.2. Những bài học rút ra ..................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ THIẾT KẾ LUẬN VĂNError! Bookm
2.1. Phƣơng pháp nghiên cứu luận văn ..... Error! Bookmark not defined.
2.1.1. Phương pháp thu thập thông tin ... Error! Bookmark not defined.
2.1.2. Phương pháp xử lý và phân tích dữ liệuError! Bookmark not defined.
2.2. Quy trình thiết kế luận văn................. Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC
QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN PHÙ NINHError! Bookmar
3.1. Giới thiệu chung về kho bạc nhà nƣớc Phù NinhError! Bookmark not defined.
3.2. Thực trạng công tác quản lý thu ngân sách nhà nƣớc qua kho bạc nhà
nƣớc trên địa bàn Phù Ninh ...................... Error! Bookmark not defined.
3.2.1. Tổ chức bộ máy quản lý thu ngân sách và các phương thức thu
qua KBNN Phù Ninh ............................... Error! Bookmark not defined.
3.2.2. Nội dung công tác quản lý thu ngân sách qua KBNN Phù NinhError! Bookm
3.2.3. Kiểm tra, đối chiếu và xử lý .......... Error! Bookmark not defined.
3.2.4. Hoàn trả thu ngân sách nhà nước Error! Bookmark not defined.
3.2.5. Thực hiện công tác hạch toán kế toán và quyết toánError! Bookmark not de
3.3. Đánh giá chung về công tác quản lý thu ngân sách qua kho bạc nhà
nƣớc Phù Ninh .......................................... Error! Bookmark not defined.
3.3.1. Kết quả đạt được ........................... Error! Bookmark not defined.
3.3.2. Một số hạn chế và nguyên nhân của hạn chếError! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 4: ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC
QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC
TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN PHÙ NINH .......... Error! Bookmark not defined.
4.1. Định hƣớng công tác quản lý thu ngân sách nhà nƣớc quan kho bạc
nhà nƣớc Phù Ninh.................................... Error! Bookmark not defined.
4.1.1. Mục tiêu hoàn thiện quản lý thu ngân sách nhà nước qua Kho
bạc nhà nước Phù Ninh.......................... Error! Bookmark not defined.
4.1.2. Phương hướng hoàn thiện quản lý thu NSNN qua KBNN Phù
Ninh ......................................................... Error! Bookmark not defined.
4.2. Một số giải pháp hoàn thiện công tác thu ngân sách nhà nƣớc qua kho
bạc nhà nƣớc Phù Ninh ............................. Error! Bookmark not defined.
4.2.1. Hoàn thiện phương thức và quy trình thu NSNN qua KBNN Phù
Ninh ......................................................... Error! Bookmark not defined.
4.2.2. Hoàn thiện quản lý phương thức thu ngân sách nhà nước theo
hình thức tự khai, tự nộp thuế ................. Error! Bookmark not defined.
4.2.3. Hoàn thiện thanh toán song phương điện tử và phối hợp thu ngân
sách nhà nước giữa Kho bạc nhà nước và ngân hàngError! Bookmark not define
4.2.4. Tăng cường sự phối hợp giữa KBNN với các cơ quan thu và cơ
quan tài chính trong quản lý thu NSNN trên địa huyện Phù NinhError! Bookmark
4.2.5. Đào tạo bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công tác thu ngân sách
nhà nước.................................................. Error! Bookmark not defined.
4.3. Một số kiến nghị ................................ Error! Bookmark not defined.
4.3.1. Kiến nghị với Kho Bạc Nhà nước . Error! Bookmark not defined.
4.3.2. Kiến nghị với UBND tỉnh Phú Thọ Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN ..................................................... Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................... 4
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Thu NSNN không chỉ đáp ứng nhu cầu chi tiêu của Nhà nƣớc mà còn
dành phần đáng kể cho dự phòng, dự trữ tài chính, đầu tƣ phát triển và trả nợ.
Thu NSNN là công cụ hữu hiệu để điều tiết, điều chỉnh nền kinh tế.
Do thu NSNN có vị trí, vai trò quan trọng nhƣ vậy nên quản lý thu
NSNN đƣợc Nhà nƣớc, các Bộ, các ngành luôn chú trọng ở tất cả các mặt:
hình thành khung pháp luật và cơ chế chính sách thu NSNN; xây dựng và
hoàn thiện bộ máy quản lý thu thống nhất từ Trung ƣơng đến địa phƣơng; đổi
mới quy trình thu và áp dụng nhiều biện pháp tích cực trong quản lý thu
NSNN. Trong đó, quản lý thu NSNN tại KBNN là một khâu quan trọng trong
quản lý thu NSNN nói chung.
Cùng với việc đổi mới quản lý thu NSNN trong cả nƣớc, quản lý thu
NSNN trên địa bàn Huyện Phù Ninh cũng đã đƣợc đổi mới căn bản. Trong
những năm qua, số thu NSNN trên địa bàn huyện Phù Ninh phát triển ổn
định, đối tƣợng nộp ngân sách tăng nhanh về lƣợng và rất đa dạng, phức tạp.
Sau 25 năm hoạt động, KBNN Phù Ninh đã có rất nhiều nỗ lực cùng với các
cơ quan thu, cơ quan tài chính trên địa bàn huyện Phù Ninh đổi mới và cải
tiến cơ chế thu, quản lý nguồn thu của NSNN. Nhờ đó, công tác quản lý thu
NSNN trên địa bàn huyện Phù Ninh trong thời gian qua đã đạt đƣợc những
kết quả nhất định, số thu đƣợc tập trung đầy đủ và nhanh chóng vào NSNN;
công tác quản lý ngày một chặt chẽ và thống nhất, đáp ứng kịp thời nhiệm vụ
chi của ngân sách địa phƣơng, góp phần ổn định và phát triển kinh tế địa
phƣơng cũng nhƣ của tỉnh.
Tuy nhiên, công tác quản lý thu NSNN còn nhiều hạn chế, chƣa đáp ứng
đƣợc yêu cầu trong giai đoạn phát triển của nền kinh tế; tổ chức thu còn nhiều
1
cơ quan thực hiện; tỷ trọng thu nộp trực tiếp vào KBNN chƣa cao; thủ tục thu
còn nhiều phức tạp; quản lý thu còn trùng lắp, thiếu thống nhất; phƣơng thức
thu còn nghèo nàn, chƣa khai thác tốt những thành tựu công nghệ thông tin
vào quản lý thu… vì vậy còn gây khó khăn cho ngƣời nộp; mọi nguồn thu
chƣa tập trung thật đầy đủ, kịp thời vào NSNN.
Xuất phát từ tình hình thực tế nói trên, để tiếp tục nghiên cứu cả về mặt
lý luận cũng nhƣ thực tiễn nhằm tìm ra những giải pháp hữu hiệu để tiếp tục
đổi mới quản lý thu NSNN qua KBNN Phù Ninh; tác giả đã lựa chọn đề tài
nghiên cứu: “Hoàn thiện công tác quản lý thu ngân sách qua Kho bạc Nhà
nước Phù Ninh” làm đề tài nghiên cứu luận văn thạc sĩ.
2. Câu hỏi nghiên cứu của luận văn
Để nghiên cứu đề tài: “Hoàn thiện công tác quản lý thu ngân sách qua
Kho bạc Nhà nước Phù Ninh” luận văn lần lƣợt đi vào giải quyết các câu hỏi
sau: Thực trạng công tác quản lý thu ngân sách qua Kho bạc Nhà nƣớc Phù Ninh
hiện tại nhƣ thế nào? Trong thời gian tới Kho bạc Nhà nƣớc Phù Ninh cần làm gì
để hoàn thiện công tác quản lý thu ngân sách qua kho bạc?
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở hệ thống lý luận quản lý nhà nƣớc về thu NSNN, đề tài đi sâu
phân tích, đánh giá thực trạng công tác quản lý thu NSNN qua KBNN trên địa
bàn huyện Phù Ninh trong thời gian qua, nêu lên những hạn chế và nguyên
nhân để từ đó đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu NSNN
qua KBNN trên địa bàn huyện Phù Ninh.
3. 2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Hệ thống hoá có chọn lọc những vấn đề cơ bản về quản lý nhà nƣớc về
thu NSNN qua KBNN.
- Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý nhà nƣớc về thu NSNN qua
2
KBNN huyện Phù Ninh, nêu lên những hạn chế và nguyên nhân của những
hạn chế đó.
- Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu NSNN qua
KBNN Phù Ninh trong thời gian tới.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
- Đối tƣợng nghiên cứu của luận văn là công tác quản lý thu NSNN qua
KBNN trên địa bàn Huyện Phù Ninh.
Phạm vi nghiên cứu bao gồm:
Không gian: quy trình quản lý các khoản thu NSNN, thực hiện hạch toán
kế toán và quyết toán các khoản thu NSNN qua KBNN trên địa bàn Huyện
Phù Ninh.
Thời gian: Các số liệu phục vụ cho việc nghiên cứu luận văn từ năm
2012 đến hết năm 2015.
5. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn bao
gồm 4 chƣơng:
Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu, cơ sở lý luận và thực tiễn về
quản lý thu ngân sách nhà nƣớc.
Chƣơng 2: Phƣơng pháp nghiên cứu và thiết kế luận văn.
Chƣơng 3: Thực trạng công tác quản lý thu NSNN qua KBNN trên địa
bàn huyện Phù Ninh
Chƣơng 4: Định hƣớng và giải pháp hoàn thiện công tác quản lý thu
NSNN qua Kho bạc NN trên địa bàn huyện Phù Ninh.
3
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Tài chính, 2001. Thông tư số 68/2001/TT- BTC ngày 24/08/2001 quy
định chi tiết quy trình hoàn trả các khoản thu NSNN. Hà Nội.
2. Bộ Tài chính, 2003. Thông tư số 59/2003/TT- BTC ngày 23/06/2003
hướng dẫn thực hiện Nghị định số 60/2003/NĐ- CP ngày 6/6/2003 của
Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật NSNN. Hà Nội.
3. Bộ Tài chính, 2003. Thông tư số 80/2003/TT- BTC ngày 13/08/2003
hướng dẫn tập trung, quản lý các khoản thu NSNN qua KBNN. Hà Nội.
4. Bộ Tài chính, 2008. Thông tư số 128 /2008/TT-BTC ngày 24/12/2008
hướng dẫn quản lý các khoản thu ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà
nước như sau. Hà Nội.
5. Bộ Tài chính, 2013. Thông tư số 08/2013/TT-BTC ngày 10/01/2013
hướng dẫn thực hiện kế toán nhà nước áp dụng cho Hệ thống thông tin
quản lý Ngân sách và Kho bạc (gọi tắt là TABMIS). Hà Nội.
6. Bộ Tài chính, 2003. Quyết định số 130/QĐ- BTC ngày 18/08/2003 về việc
ban hành chế độ kế toán NSNN và hoạt động nghiệp vụ KBNN. Hà Nội.
7. Bộ Tài chính, 2011-2015. Số liệu công khai NSNN các năm. Hà Nội.
8.
Bộ Tài chính, 2015. Hệ thống Mục lục NSNN. Hà Nội: Nhà xuất bản Tài chính.
9. Bộ Tài Chính, 2014. Thông tư số 126/2014/TT-BTC ngày 28/08/2014 quy
định một số thủ tục về kê khai thu thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt và các khoản
thu khác đối với hàng hóa xuất, nhập khẩu. Hà Nội.
10. Bộ Tài Chính, 2011. Thông tư số 85/2011/TT - BTC ngày 17/06/2011 về
hướng dẫn quy trình tổ chức phối hợp thu ngân sách nhà nước giữa Kho
bạc nhà nước - Tổng cục thuế - Tổng cục hải quan và các Ngân hàng
4
thương mại. Hà Nội.
11. Bộ Tài Chính, 2014. Thông tư số 39/2014/TT - BTC ngày 31/03/2014
hướng dẫn về hóa đơn bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ. Hà Nội.
12. Bộ Tài Chính, 2014. Thông tư số 119/2014/TT - BTC ngày 25/8/2014 để
sửa đổi, bổ sung một số thông tư có liên quan đến cải cách đơn giản các
thủ tục hành chính về thuế. Hà Nội.
13. Lê Văn Hƣng và Lê Hùng Sơn, 2013. Giáo trình Ngân sách nhà nước. Hà
Nội: Nxb Trƣờng Đại học kinh Doanh và Công Nghệ Hà Nội.
14. Lê Văn Hƣng và Lê Hùng Sơn, 2013. Giáo trình Kho bạc Nhà nước. Hà
Nội: Nxb Trƣờng Đại học kinh Doanh và Công Nghệ Hà Nội.
15. Kho bạc Nhà nƣớc, 2009. Quyết định 1027/QĐ-BTC ngày 19/05/2009 ban
hành quy trình quản lý thu ngân sách nhà nước theo dự án hiện đại hóa
thu, nộp ngân sách nhà nước. Hà Nội.
16. Kho bạc Nhà nƣớc, 2011-2015. Tạp chí Quản lý Ngân quỹ Quốc gia các
năm. Hà Nội.
17. Kho bạc Nhà nƣớc, 2005. KBNN Việt Nam trong quá trình xây dựng và
phát triển. Hà Nội: NXB Tài chính.
18. Kho bạc Nhà nƣớc Phù Ninh, 2011-2015. Báo cáo thu NSNN các năm.
Phú Thọ.
19. Quốc hội nƣớc Cộng hoà XHCN Việt Nam, 1997. Luật NSNN. Hà Nội:
NXB Tài chính.
20. Quốc hội nƣớc Cộng hoà XHCN Việt Nam, 2002. Luật NSNN. Hà Nội:
NXB Tài chính.
21. Quốc hội nƣớc Cộng hoà XHCN Việt Nam, 2002. Luật Ngân sách Nhà
nước đã được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt nam thông
qua ngày 16/12/2002. Hà Nội.
22. Trần Đình Ty (chủ biên), 2003. Giáo trình Quản lý Tài chính công. Hà
5
Nội: NXB Lao động.
23. Trƣờng Đại học Tài chính Kế toán, 2001. Giáo trình Thuế Nhà nước. Hà
Nội: NXB Tài chính.
6