Chuyện của inhouse

Chuyện của In-house (Tập 1:
Công việc hoàn hảo)
By Họa Sĩ Ròm December 16, 2014
0
341

Đa số ai khi làm trong lĩnh vực thiết kế – sáng tạo cũng nghĩ “in house” là
nơi chẳng xứng đáng cho tài năng của mình vì nó có vẻ tẻ nhạt. Kể cả tôi
khi mới bước chân vào cũng nghĩ vậy. Nhưng nhìn lại, thì có những trải
nghiệm cũng thú vị phết. Để từ từ kể cho nghe nha, miễn phí…
Mỗi khi nghe job gấp, account ở agency sẽ cân nhắc khả năng đáp ứng mà
trả lời với khách hàng. Có khi họ từ chối thẳng thừng vì thời gian quá ít, có
thể gây ảnh hưởng uy tín của công ty nếu làm không kịp. Có khi họ thấy
cũng có thể làm được, nhưng còn nhiều job khác nữa mà, dại gì ôm job
này với giá trị cũng y vậy. Thế là báo giá trên trời thay cho cách từ chối,
đôi khi khách hàng đồng ý thì… quá ngon!


Ở “in-house”, việc gấp cũng có 2 lựa chọn: hoặc là làm hoặc là… làm thiệt
nhanh!
Riêng việc này thì khi nghĩ lại thì mình thấy… nó cũng hay. Chính việc
không thể từ chối với thử thách mà mình biết được giới hạn của mình tới
đâu. Đến giờ thì cái giới hạn đó là 36 tiếng kể từ lúc nhận brief cho tới gửi
file FA (Final Artwork) cho cả lon và thùng carton của một nhãn bia (việc
này sẽ kể trong một chuyện khác nha).
Như đang trong một game tự giải cứu, tôi luôn nghĩ một việc duy nhất là
làm sao để thoát khỏi căn phòng này, thay vì thắc mắc những câu hỏi như:
Tại sao là mình? Đây là nơi quái quỷ nào?… Và với sự hợp sức của đồng
đội, mọi việc đều được giải quyết.
Nhưng đó là câu chuyện chỉ có tôi và những đồng bọn. Khi có thêm cổ
động viên, mọi việc lại vui hơn nhiều. Ví dụ như chuyện sau đây chẳng

hạn:
Cả team họp nhận brief khá thú vị. Sau bao năm làm in-house, cảm giác
nghĩ ý tưởng cho print ad sẽ được in trên tạp chí khá nổi tiếng của một
hãng hàng không nó khá là kích thích. Nội dung rất đơn giản: làm sao thể
hiện được thông điệp chúng tôi là nhãn hiệu cà phê duy nhất phục vụ trên
100% chuyến bay của hãng hàng không ấy, một cách sáng tạo nhất. Hỏi
lại còn có điểm yêu cầu nào khác nữa hông mấy cưng, cả bọn đồng loạt lắc
cái đầu ngây thơ đáng iu, mắt chớp chớp thể hiện sự tin tưởng tuyệt đối,
làm anh chàng vốn đã tự tin, đẹp chai này càng thêm hừng hực khí thế, vỗ
tay cái bốp, tuyên bố ngày mai sẽ có những phác thảo đúng tầm. Ngày kia
là phải gửi FA cho báo mà lị.
Thế là C.D (Creative Director), Copywriter, A.D (Art Director), Designer, kể
cả chị lao công cũng xém bị lôi vô brainstorm, ý tưởng tuôn ào ạt. Chọn ra
3 roots, làm 4 options. Anh em thiết kế mỗi người ôm một layout, hùng
hục lao vào kiếm hình, cắt cắt ghép ghép, chọn font,…. Chị em copywriter
hừng hực cắn đít… cây viết chì, tìm cách trau chuốt từng con chữ cho phần
copy. C.D duyệt rẹt rẹt, gửi mail cái véo…


Feed back từ team Marketing cũng bay về nhanh không kém. “Anh ơi, sáng
tạo quá hà…”; “Anh làm em… kích thích quá hà”. Đọc bao nhiêu lời có cánh
làm cả team như đang ngồi trên máy bay lướt mây lướt gió, cho đến khi
lướt tiếp xuống dòng dưới…
“Anh ơi, chọn góc nào cho máy bay đừng giống máy bay phản lực nha…”
(Ngơ ngác – Thủy Tiên).
“Làm cho cà phê, nhưng tone màu phải sáng và sang như màu xanh của…
bầu trời nha.” (Hoang mang – Hồ Quỳnh Hương).
“Em muốn nhìn ra máy bay thật của bọn Đì Lây È Lãi đó anh…”, trong khi
tui đã cố tình chọn làm hình bóng của chiếc máy bay để có thể mua hình
stock, chứ thời gian đâu set up buổi chụp hình thật nữa (Sợ – Nam Cường).

Sếp gửi mail động viên: “Ráng làm cho hoàn hảo nha em. Vì đây là tờ báo
lớn, có nhiều khách nước ngoài đọc nữa”.
Có ngay thêm cái mail động viên nữa: “Không chỉ hoàn hảo mà phải THẬT
HOÀN HẢO nhoa anh. Vì bạn đối thủ của mình đã đặt quảng cáo trang bìa
cho tới hết năm luôn á. Đính kèm là cái Art work của bên ấy. Giải thích
thêm là bên em muốn màu xanh là vì cho nó khác với bạn ấy đó. Trưa mai
gửi lại nhoa anh. Iu anh nhiều…”
Đọc tới đây, bọt mép xùi ra, cơ thể giật giật, rồi mình ngất không còn biết
gì nữa, chỉ biết là kịp reply mail cho lịch sự: “Chuyện quan trọng vậy mà
giờ em mới nói”. Thật là hoàn hảo mà!
* Bạn có thể xem phần 2 ở đây.
* In-house: Team trực thuộc công ty chứ không nằm riêng lẻ như Agency.
Ở Agency, team sẽ nhận dự án từ nhiều công ty khác nhau, còn In-house
sẽ làm chủ yếu những công việc của chính công ty giao.


Chuyện của In-house (Tập 2:
Fighting)
By Họa Sĩ Ròm December 21, 2014
2
292

Nói chung phần này không chỉ riêng của In-house như bài trước, nhưng
thôi kệ, cho vô cùng series luôn cho nó thống nhất.
Dân làm sáng tạo nói chung (Agency hay In-house) đều quen thuộc với từ
“Fighting”. Fighting không phải là oánh nhau đâu nha. Teakwondo, Muay
Thai, Giáng Long Thập Bát Chưởng mà lôi ra ‘fighting’ với khách hàng,
mình vừa bị mất tiền, vừa có nguy cơ đi tù nữa. Nó đơn giản fighting là
hành động tranh luận để bảo vệ chính kiến của dân làm sáng tạo trước
chính kiến của… người trả tiền mà thôi.

Nhưng mà học fighting ở đâu đây?


Hồi học đại học, có môn Nhân Trắc Học, môn đó học về tất cả những thứ
liên quan đến con người, từ kích thước, thói quen, đến môi trường sống
xung quanh con người.
Có lần cô chia lớp thành nhiều nhóm, mỗi nhóm chọn một sản phẩm (thiết
kế tạo dáng công nghiệp) để bảo vệ thiết kế đó. Mà y như rằng ở đâu có
bảo vệ quan điểm, ở đó có ‘fighting’.
Có một nhóm chọn chai dầu gội loại rất lớn (loại phải nhấn nút bơm dầu ra,
chứ không cầm lên trút, vì quá nặng). Nhóm đó có nhiều bạn khá giỏi,
phân tích khá chặt chẽ: nào là không những tiết kiệm được tiền bao bì
chứa đựng mà còn tiện dụng các kiểu, nào là đặt đâu cũng được nè, không
cần phải đợi dầu chảy ra như loại trút ngược nè,… Nói chung là thiết kế như
vầy là tuyệt vời rồi (của một nhãn hàng nổi tiếng mà), mọi người thấy cũng
khá thuyết phục. Cho tới khi có tui chen vào thì cuộc chiến nổ ra.
Tui hỏi chớ cái ống hút dầu lên nó có sát đáy chai hông (vì tui nhớ tới chai
dầu thơm 20k/lít ở phòng trọ của mình). Bạn đang ‘present’ trả lời ngon ơ:
– Tất nhiên là không, vì nó phải có khoảng không để đẩy dầu lên.
– Vậy thì số dầu gội còn ở đáy chai sao mà bơm lên ? (Tui asked)
–…
Chắc chưa chuẩn bị tinh thần cho câu hỏi ngu ngốc này, nên bạn ấy ấp úng
một hồi, rồi cũng có bạn khác trong nhóm lên tiếng giải thích thì là
mà “mình tháo nắp rồi trút ra như chai loại kia á”.
– Nếu vậy mỗi lần lại tháo nắp trút ra, rồi vặn nắp mấy vòng à, chưa kể
lúc đó mình còn có một tay? (Tui lại asked)
Lúc ấy, bạn present chính bắt đầu thấy sản phẩm mình có dấu hiệu bị xài
xể, nên nóng máu, buông lời làm đau lòng mấy đứa hay vét… như tui:

– Ui xời, mấy phần dưới đáy chai, cặn bã không hà, bỏ đi chứ ai xài làm gì!
Tui vặt lại ngay:
– Chời, sản phẩm mắc tiền thì phải “tinh khiết tới giọt cuối cùng” chớ, nói
có cặn bã gì đó, ai dám xài chời… (đanh đá thấy ghê chưa). Còn nữa nha,
bạn biết phần bỏ đi ấy là bao nhiêu mililit không? Nhân cho hàng triệu
triệu chai như vậy thì ra bao nhiêu tiền? Vừa lãng phí vừa gây hại cho môi
trường. Nói chung là thiết kế này….
Tui đang hăng say ‘fighting’ thì bị chặn đứng vì bạn ấy “Thôi…thôi…” liên
tục. Tui ngồi xuống mà nghe xì xầm “Đợi lát nữa tới phần của nhóm mày đi
nhaaa con…”.
Sau môn đó, chả ai còn bận tâm đến những gì đã tranh luận, kể cả tôi. Vì
phần tranh luận đó chưa đi đến giai đoạn quan trọng là “giải quyết điểm
yếu đó như thế nào”.
Mãi sau này, tình cờ tôi thấy có một thiết kế chai nước hoa giá chắc cả
trăm USD đã giải quyết điểm yếu đó. Nếu muốn biết, like phát rồi mời xem
hình (Alert: Câu like trắng trợn).


Đáy lõm…


… và đáy nghiêng
Thế mới thấy, bất kể ý kiến bên Sáng tạo hay Khách hàng đều phải nhắm
vào mục đích làm cho sản phẩm cuối cùng tốt đẹp hơn chứ đừng cãi nhau
cho sướng miệng. Sau này đi làm, tui cũng rất hăng say ‘fighting’, có khi
tôi thuyết phục được khách hàng của mình, có khi tôi bị họ thuyết phục (vì
họ có lí hơn, mình phải nghe chớ). Mình nói chuyện thiệt thà, dễ thương,
gương mặt lại đẹp chai ngời ngời, kiểu gì khách hàng hông nghe.
Chém gió tới đây thì điện thoại reo, đầu kia đang yêu cầu dịch cái logo lên
sát miệng tách cà phê, dù trước đó mình đã ‘fighting’ là vị trí đó ngay chỗ

khách kê môi vào uống, sợ họ đánh giá nhãn hàng mình không tinh tế…
– Sao ạ? Vẫn cứ đặt vị trí sát miệng ạ? Cho to lên nữa ạ? Dạ! Quảng cáo
mà !? Dạ…dạ…


Hùng hổ thế thôi, phải ngưng viết mà đi sửa lại vị trí logo đây. Đang đợt
đánh giá để thưởng Tết, fighting nhiều quá khách hàng hông có thích, việc
hông tới đâu mà….thưởng mình lại ít.

Chuyện của In-house (Tập 3:
Nhân sự phòng thiết kế)
By Họa Sĩ Ròm December 29, 2014
0
233

Tiếp theo phần trước, phần này sẽ kể về một chuyện dĩ nhiên là hông có
liên quan tới phần trước lắm. Tèng teng teng… tập 3 bắt đầu.
Design ở in-house có đặc thù là tự chạy, miễn sao chạy kịp với tiến độ của
Marketing là được. Thế nên chuyện chọn người cùng chạy cũng được công
ty ưu ái cho tự quyết. Phòng Nhân sự sẽ đứng sau căng mắt ra cover
phòng trường hợp đồng bọn hô toáng lên “Mayday! Mayday! Mayday!”
(“Chu mi nga! Chu mi nga! Chu mi nga!”) thì còn đến ứng cứu kịp thời.
Mà dân nghiệp dư phỏng vấn, nên cái kiểu phỏng vấn cũng hông lần nào
giống lần nào. Khi cần vị trí “bay bổng đầu óc” một tí thì tui ra sức trò
chuyện, mua vui cho ứng viên, đủ để họ thấy ở đây cũng có “bạn uống


thuốc” rồi, khỏi đóng vai thanh niên nghiêm túc. Rồi sau đó brainstorm
bằng những câu đại loại như “Nếu như em lụm được 1 cái BCS, em sẽ làm
gì với nó?” (chứ nói anh có 1 cái BCS nè, em sẽ làm gì với nó? Nó kiện

mình thấy bà nội luôn). Rồi nghe em ấy tuôn ra nào là “thổi lên làm bong
bóng”, rồi “làm thun cuộc tóc” , “làm dây giàn ná”, “làm bao chống nước
điện thoại”, “quấn tay vợt cầu lông”… là biết đáp ứng điều kiện cần rồi. Hỏi
thêm vài câu để xác định điều kiện đủ là… Hốt Tất (Quyết) Liệt luôn! Mấy
bạn khác dù không được tuyển cũng rất vui vẻ nhận xét “Em chưa thấy ở
đâu phỏng vấn vui như vậy. Mai mốt nếu có tuyển nữa thì nhớ kêu em
nha. Em về đố lại tụi bạn em…”. Tiếc là thích bay bổng thì ko chịu nổi cảnh
chim lồng cá chậu của in-house quá 2 tháng, mặc dù khi ra đi cũng tiếc…
sếp đẹp chai, vui tính, herher.
Khi cần một bạn biết sắp xếp công việc, nhanh nhẹn thì tụi tui toàn hẹn giờ
phỏng vấn lúc tan tầm, kẹt xe như mấy ngày Đại Nam giảm giá. Xong, nếu
gặp được nhau (đúng giờ) thì nhờ làm giúp mấy cái kệ trưng bày trong
vòng sáng mai. Còn nếu không gặp thì chắc là vẫn còn đang kẹt ở đâu đó
rồi, mình về luôn chứ ở đó đợi làm gì. Bạn được tuyển lần đó đến giờ này
vẫn giữ phong độ ổn định, nhưng lại kẹt ở chỗ không tự tin làm trưởng
nhóm, nên cũng hơi uổng.
Có bạn cũng sáng tạo, cũng thích làm sếp, nhưng mỗi tội là fan hâm mộ
của Ưng Hoàng Phúc (Hứa thật nhiều, thất hứa cũng thật nhiều). Hứa hẹn
với Marketing cho đã rồi đến sát đít thì… chui gầm bàn trốn. Anh em rủ đi
nhậu thì mặc dù không thích đi cũng ờ ờ, rồi tắt điện thoại, im thin thít và
lặn bặt tăm không một manh mối như trong phim Ông Bà Sơ Mít. Tới khi
có người khác lên làm sếp mình thì hóa thành Enrique Iglesias, cứ âm thầm
“Why oh why tell me why not me?” cả buổi.
Thế rồi quay đi quay lại, anh em thấy phòng hơi thiếu nữ, muốn có vài
bóng hường hường cho nó cân bằng. Ưu tiên nữ có kinh… nghiệm! Chờ
mòn mỏi cũng có người ứng tuyển. Nhưng thay vì cần thể hiện kinh
nghiệm và sự yêu thích bao bì thì em ấy chỉ toàn thể hiện sở thích nông
nhàn. Hỏi qua sản phẩm đã làm ưng ý nhất thì show ra bộ nhận diện của
công ty em ấy đang làm việc. Hỏi kỹ ra mới biết là em ấy chỉ adapt, chứ cái

logo cũng hông phải của em ấy làm. Mà nói một bộ chứ mỗi thứ in một…
sắc độ khác nhau. (Âm thầm khóc). Nhưng nhờ điểm ngoại hình, cho thêm
cơ hội cuối, hỏi em ấy có thích bao bì nào đã từng biết không, thì em bảo
không. Nhưng về đến nhà, em gửi lại một cái mail kể những bao bì em
ghét, xỉa xói đủ 4 phương 8 hướng, toàn những bao bì công ty có từ thời
tui chưa vô làm. Thôi, “tôi xin người cứ gian dối, nhưng xin người HÃY lìa
xa tui… Please!”. Mất lòng tin vào phụ nữ quá.
Chọn lựa khó khăn vậy nên giờ nhân sự phòng thiết kế toàn chất không hà.
Làm việc nhiệt tình, hiệu quả, fighting đầy tính xây dựng. Hỗ trợ nhau giải
quyết công việc rốp rẻn. Ngoại hình thì ngầu hơn mức yêu cầu. Người tóc
tai, râu ria như rocker. Người xăm trổ đầy mình, tóc tai… hông có. Design
cho bia bọt thì phải vậy chớ! Nhằm bữa cả đám mặt hầm hầm kéo nhau ra
đường, marketing bên bia thấy cả đám ngầu quá, hỏi đi đâu. Trả lời ngon
ơ: “Tụi em đang đi kiếm chỗ… ăn chè”. Cả bọn ôm bụng cười muốn phọt…
… máu.
Thiết kế phòng này mờ en men dễ sợ!!!!