Bải giảng thất miên

Thảo luận 01:

• Vai trò của giấc ngủ
trong đời sống?
• Thế nào là mất ngủ?
• Anh/Chò thường bò mất
ngủ khi nào?
• Anh/Chò làm gì khi bò
mất ngủ?


THAT MIEN
Giaỷng vieõn: BS. Leõ ẹửực Trớ


Thế nào là giấc ngủ
• Về hành vi, Giấc ngủ là lúc cơ thể
giảm hoạt động tiếp nhận và đáp
ứng lại với các tác động của
ngoại cảnh, hay là giảm cường độ
hoạt động của một số chức năng
của cơ thể.


Mất ngủ
• Mất ngủ là sự cảm nhận của chính
bản thân người bệnh rằng giấc
ngủ của họ có vấn đề.


• Mất ngủ có thể là tình trạng gặp

khó khăn khi khởi đầu hoặc duy trì
giấc ngủ, hoặc là cả hai dù đã có
đầy đủ các yếu tố để hình thành
giấc ngủ dẫn đến tác động không
tốt đến sinh hoạt hàng ngày.


• Mất ngủ cũng có thể là do chất
lượng của giấc ngủ không tốt
hoặc do số lượng giấc ngủ trong
ngày quá nhiều dẫn đến sinh hoạt
thường ngày bò ảnh hưởng.


Các yếu tố ảnh hưởng
• Ngoại cảnh
• Tâm lý
• Các yếu tố khác



Thất miên
• Thất miên là chứng khó ngủ, không
ngủ được, ngủ được thì dễ thức
giấc và không ngủ lại được.
• Nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh
thường là do lo nghó quá độ, lao
lực, ẩm thực thất thường.

• Trương Cảnh Nhạc cho rằng “Ngủ
là gốc ở phần âm, do thần làm
chủ. Do đó, thần không yên thì
không thể ngủ được.”


• Cử Công Cao và Thẩm Kim Ngao
cho rằng mất ngủ là do Thủy
suy hỏa vượng vì Thận thủy suy
thì chí không yên, Tâm hỏa thònh thì
thần cũng không yên. Do đó Tâm
Thận bất giao cũng sinh ra mất
ngủ.


Tâm Tỳ lưỡng hư
• Dinh dưỡng kém
• Mất nhiều máu sau chấn thương,
sau sinh, …
• Tỳ hư không chuyển hóa đủ tinh
huyết
• Lo nghó quá độ


Bệnh sinh
Tâm (Hỏa)

Tỳ (Thổ)

Thần tản mạn, đưa

đến mất ngủ, giấc
ngủ không sâu
Hoa mắt chóng mặt,
hồi hộp, đánh trống
ngực

Chán ăn, ăn không
ngon miệng
Người mệt mỏi,
không muốn vận
động
Sắc vàng nhạt, kém
tươi

THẤT MIÊN


Triệu chứng
• Mất ngủ, giấc ngủ không sâu
• Người mệt mỏi, hay quên, không
muốn vận động
• Sắc mặt vàng nhợt, kém tươi
• Đầu váng, mắt hoa
• Hồi hộp, đánh trống ngực
• Chán ăn, ăn không ngon miệng


Âm hư
• Tiên thiên bất túc
• Bệnh lâu ngày

AÂm hö
• AÂm hö
• Taâm hö
• Can hö
• Thaän hö

• Taâm AÂm hö
• Can AÂm hö
• Taâm Thaän Baát giao


Tâm âm hư
•
•
•
•

Mất ngủ, ngủ hay nằm mơ
Hồi hộp, hay lo lắng, giảm trí nhớ
Đầu lưỡi đỏ
Cảm giác nóng trong người, ngũ
tâm phiền nhiệt, đạo hãn


Can Thận âm hư
Mất ngủ, trằn trọc khó vào giấc
Đau đầu vùng đỉnh
Mắt mờ, nhìn kém

Đau tức vùng hông sườn, đau lưng
mỏi gối
• Cảm giác nóng trong người, ngũ
tâm phiền nhiệt, đạo hãn
•
•
•
•


Tâm Thận bất giao
•
•
•
•
•

Mất ngủ, ngủ hay tỉnh giấc
Hoa mắt, chóng mặt, ù tai
Hồi hộp, đánh trống ngực
Đau lưng mỏi gối
Cảm giác nóng trong người, ngũ
tâm phiền nhiệt, đạo hãn


Điều trò
• Pháp trò: Thanh Tâm an thần
• Xử phương:

Nội quan, Thần môn

Gia giảm
• Tâm Tỳ hư: Tâm du, Tỳ du
• Tâm Âm hư: Tâm du, Tam âm giao
• Can Âm hư: Can du, Thái xung,
Tam âm giao ± Thận du, Thái khê
• Tâm Thận bất giao: Tâm du, Thận
du, Tam âm giao


Điều trò không dùng thuốc:
• Tập dưỡng sinh: Thở 4 thời, thư giãn
• Ăn uống: Rau lạc tiên, hạt sen, củ
sen, lá vông nem, rau nhút,…


Một số phương pháp khác
• Đi ngủ và thức giấc đúng giờ
• Không nên ngủ trưa quá dài
• Không khí phòng ngủ cần yên tónh,
thoáng mát
• Tránh dùng những đồ ăn uống có
chất kích thích trước khi ngủ
• Đừng ăn quá no, đừng để bụng đói


Phuï luïc

• Là một trong những biểu hiện của
Rối loạn trí nhớ
• Ảnh hưởng đến một hoặc nhiều
giai đoạn trong quá trình ghi nhớ:
• Ghi nhận -> Lưu trữ -> Tái hiện