Bảng so sánh Trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong hợp đồng và ngoài hợp đồng

Tiêu chí Trách nhiệm bồi thường Trách nhiệm bồi thường thiệt
phân
thiệt hại do vi phạm hợp hại ngoài hợp đồng
biệt
đồng
Giống nhau
- Căn cứ phát sinh trách nhiệm là hành vi vi phạm pháp luật dân sự và
chỉ áp dụng với người thực hiện hành vi vi phạm đó.
- Tính chất của chế tài là hậu quả pháp lý bất lợi mang tính tài sản dành
cho người thực hiện hành vi vi phạm.
- Là một biện pháp cưỡng chế mang tính chất pháp lý, do đó được đảm
bảo thi hành bởi pháp luật và bộ máy cưỡng chế của cơ quan nhà nước
có thẩm quyền.
Khác nhau
Nguồn
Trong BLDS 2005, quy định TNDS ngoài hợp đồng là các
gốc
về TNDS* do vi phạm hợp loại TNDS phát sinh bên ngoài,
phát
đồng được xây dựng nên không phụ thuộc vào hợp đồng,
sinh
bởi các quy phạm điều chỉnh mà chỉ cần tồn tại một hành vi
chế định hợp đồng. TNDS vi phạm pháp luật dân sự, cố ý
do vi phạm hợp đồng chỉ tồn hay vô ý, gây thiệt hại cho
tại khi một hợp đồng tồn tại, người khác và hành vi này cũng
trách nhiệm này chỉ phát không liên quan đến bất cứ một
sinh khi xuất hiện sự vi hợp đồng nào có thể có giữa
phạm một hay nhiều nghĩa người gây thiệt hại và người bị
vụ được quy định trong hợp thiệt hại.
đồng
Căn cứ - Thiệt hại không phải là Thiệt hại, bao gồm thiệt hại về

xác định điều kiện bắt buộc trong việc vật chất và tinh thần, không chỉ
trách
xác định TNDS trong hợp là nền tảng cơ bản mà còn là
nhiệm
đồng, bởi chỉ cần có hành vi điều kiện bắt buộc của trách
vi phạm nghĩa vụ đã có thể nhiệm bồi thường thiệt hại
phát sinh TNDS và khi xét ngoài hợp đồng.
đến vấn đề thiệt hại trong
hợp đồng, chỉ xét đến
những tổn thất về mặt vật
chất.
- Hành vi vi phạm là hành vi - Hành vi vi phạm là hành vi vi
vi phạm những cam kết cụ phạm những quy định của pháp
thể, những nghĩa vụ mà hai luật nói chung, những quy định
bên tự ràng buộc nhau trong do Nhà nước ban hành dẫn đến
hợp đồng, tức là hành vi này thiệt hại, vì vậy đó có thể là
chưa chắc đã vi phạm các hành vi vi phạm những quy định
quy định pháp luật chung của pháp luật chuyên ngành
mà chỉ vi phạm “pháp luật” khác như hình sự, hành chính,
thiết lập giữa những người kinh tế…
tham gia giao kết hợp đồng.
- Khi hợp đồng được giao - Căn cứ xác định trách nhiệm
kết, các bên có nghĩa vụ là hành vi vi phạm pháp luật


thực hiện đúng những cam
kết đã thỏa thuận trong hợp
đồng. Nếu một bên không
thực hiện, thực hiện không
đúng, không đầy đủ là vi

phạm hợp đồng. Hai bên có
thể dự liệu và thỏa thuận
trước về những trường hợp
thiệt hại do vi phạm hợp
đồng và cách thức chịu
trách nhiệm như bồi thường
thiệt hại hay phạt vi phạm
Phương Các bên có thể thỏa thuận
thức
mức bồi thường hay phạt vi
thực
phạm kể từ khi giao kết hợp
hiện
đồng (thể hiện bản chất thỏa
trách
thuận của hợp đồng).
nhiệm

Lỗi

Phát sinh do lỗi cố ý hoặc vô
ý của người không thực hiện
hoặc thực hiện không đúng
hợp đồng, trừ trường hợp
có thỏa thuận khác hoặc
pháp luật có quy định khác.

Thời
điểm
xác định

trách
nhiệm
Tính

Thời điểm TNDS phát sinh
kể từ thời điểm hợp đồng có
hiệu lực và có bên vi phạm
nghĩa vụ hợp đồng.

gây thiệt hại và lỗi

Bên gây thiệt hại phải bồi
thường toàn bộ và kịp thời, cả
thiệt hại trực tiếp và thiệt hại
gián tiếp, điều quan trọng là các
bên trong quan hệ TNDS không
biết nhau và không biết trước
việc sẽ xảy ra để làm phát sinh
quan hệ TNDS, do đó không
thể thỏa thuận trước bất cứ một
việc gì. Việc thực hiện nghĩa vụ
bồi thường thiệt hại ngoài hợp
đồng thường sẽ làm chấm dứt
nghĩa vụ. Các bên có thể thỏa
thuận về mức bồi thường, hình
thức bồi thường bằng tiền,
bằng hiện vật hoặc thực hiện
một công việc, phương thức bồi
thường một lần hoặc nhiều lần,
trừ trường hợp pháp luật có

quy định khác.
Việc phân biệt lỗi cố ý và vô ý
cũng có ý nghĩa nhưng bên
cạnh đó thì người có hành vi vi
phạm có thể chịu trách nhiệm
ngay cả khi không có lỗi trong
trường hợp pháp luật có quy
định. ( Ví dụ: K2Đ604 BLDS
2005)
TNDS phát sinh kể từ thời điểm
xảy ra hành vi gây thiệt hại.

Trường hợp nhiều người Trường hợp nhiều người cùng


liên đới
trong
chịu
TNDS

cùng gây thiệt hại thì họ liên
đới chịu trách nhiệm nếu khi
giao kết hợp đồng họ có
thỏa thuận trước về vấn đề
chịu trách nhiệm liên đới

gây thiệt hại thì họ đều phải
chịu trách nhiệm liên đới theo
các quy định cụ thể của pháp
luật dân sự