tổng kết từ vựng

Tiết 43 – Tiếng Việt –

Tổng kết về từ vựng

IV, Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ
1.Khái niệm:
2.Bài tập:

1


-HSđọc bài tập 2 Trang 124:Trong 2 câu thơ
sau ,từ hoa trong thềm hoa ,lệ hoa được dùng
theo nghĩa gốc hay nghĩa chuyển ?Có thể
coi đây là hiện tượng chuyển nghĩa làm xuất
hiện từ nhiều nghĩa được không ? Vì sao ?
Nỗi mình thêm tức nỗi nhà
Thềm hoa một bước lệ hoa mấy hàng ./
(Nguyễn Du –Truyện Kiều )
-HSxác định yêu cầu của bài tập ?


Tiết 43 – Tiếng Việt –

Tổng kết về từ vựng

- NghÜa chuyÓn: hoa (®Ñp, sang träng, tinh khiÕt)
-Không phải hiện tượng từ nhiều nghĩa vì đây chỉ là nghĩa
chuyển lâm thời nó chưa làm thay đổi nghĩa của từ →
chưa đưa vào từ điển.

3


Tiết 43 – Tiếng Việt –
V Tõ ®ång ©m
1. Kh¸i niÖm

Tổng kết về từ vựng (tiếp theo)

2. Phân biệt hiện tượng từ nhiều nghĩa với hiện tượng đồng
âm.

4


VD từ ‘’ăn ‘’,theo từ điển TV (Hoàng Phê chủ biên ) có các
nghĩa sau :
1.Tự cho vào cơ thể thức nuôi sồng : Ăn cơm .
2 .Ăn uống nhân dịp gì :Ăn cưới ,ăn tết
3 Tiếp nhận :Tàu đang ăn hàng .
4 . Nhận lấy để hưởng :Ăn hoa hồng
5. Phải chịu lấy :Ăn đòn ,ăn đạn
6 .Hấp thụ :Da ăn nắng . Cá không ăn muối .
7 Hủy hoại :Sơn ăn mặt
8 Lan ra :Rễ tre ăn ra tới ruộng .
Ngoài các nghĩa trên cũng có thể nhắc tới một số nghĩa khác
của từ ăn :
9 .Hợp với nhau ,tạo ra một cái gì hài hòa :Ăn ảnh
10 . Thuộc về :Đám đất này ăn về xã bên
11 Có thể đổi ngang giá :Một đô la ăn mấy đồng Việt Nam

12 Khớp với nhau :Phanh rất ăn .Mộng rất ăn .


Bài tập 2trang 124 :Trong 2 trường hợp (a ) và (b ) sau đây
,trường hợp nào có hiện tượng từ nhiều nghĩa ,trường hợp
nào có hiện tượng từ đồng âm ? Vì sao ?
a.Từ lá trong :
Khi chiếc lá xa cành
Lá không còn maù xanh
Mà sao em xa anh
Đời vẫn xanh rời rợi .
(Hồ Ngọc Sơn –Gửi em dưới quê làng )
b .Từ đường trong :
Đường ra trận mùa này đẹp lắm (Phạm Tiến Duật –
Trường Sơn Đông ,Trường Sơn Tây ).
Và trong :Ngọt như đường


Tiết 44 – Tiếng Việt –

Tổng kết về từ vựng (tiếp theo)

Từ nhiều nghĩa

Từ đồng âm

a. Lá "lá phổi" là nghĩa
chuyển của lá

b. Từ”đường”hai từ có ngữ

âm giống nhau nhưng nghĩa
khác nhau.

7


Tiết 43 – Tiếng Việt –
V Tõ ®ång ©m

Tổng kết về từ vựng (tiếp theo)

VI. Từ đồng nghĩa
1. Khái niệm :
2. Bài tập : :
Bài tập 3 trang 125

8


HS đọc bài tập 3 (125 )
Đọc câu văn sau :
Khi người ta đã ngoài 70 xuân thì tuổi tác càng
cao ,sức khỏe càng thấp .
(Hồ Chí Minh ,.Di chúc )
Cho biết dựa trên cơ sở nào ,từ xuân có thể thay
thế cho từ tuổi .Việc thay từ trong câu trên có tác
dụng diễn đạt như thế nào ?


Tiết 43 – Tiếng Việt –

Tổng kết về từ vựng (tiếp theo)

V Tõ ®ång ©m
VI. Từ đồng nghĩa

10


Tiết 43 – Tiếng Việt –

Tổng kết về từ vựng (tiếp theo)

V Tõ ®ång ©m
VI. Từ đồng nghĩa

.

11


VỀ NHÀ
- Tiếp tục ôn về từ vựng
- Nắm chắc kiến thức đã ôn tập.

12