ÔN THI PHẦN đọc HIỂU NGỮ văn 10

SÔÛ GD – ÑT AN GIANG

TRÖÔØNG THPT ĐỨC TRÍ

THIẾT KẾ: PHẠM QUANG DUY


I. Ôn tập kiến thức đọc hiểu
1. Xác định nội dung của văn bản
- Nội dung của VB: là mặt bên trong
của VB, được hình thức chứa đựng,
biểu hiện qua từ ngữ, câu văn, đoạn
văn, kết cấu,...
- Xác định nội dung văn bản: dựa vào
các từ ngữ, câu văn nêu lên vấn đề
chính (trọng tâm) của VB.


I. Ôn tập kiến thức đọc hiểu
2. Xác định và nêu tác dụng của các biện pháp tu từ

- Một số các biện pháp tu từ đã học:
=> So sánh, ẩn dụ, nhân hóa, hoán
dụ, nói quá, nói giảm – nói tránh,
phép điệp, phép đối, chơi chữ...
- Tác dụng:
=> Gợi lên những hình ảnh, xúc
cảm thẩm mĩ cho người nghe,
người đọc.

II. Luyện tập
1. Bài tập 1
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:
Từng nghe:
Việc nhân nghĩa cốt ở an dân,
Quân điếu phạt trước lo trừ gian.
Như nước Đại Cồ Việt ta từ trước,
Vốn xưng nền văn hóa đã lâu.
Núi sông bờ cỏi đã chia
Phong tục Nam Bắc đã khác
Từ Triệu, Đinh, Lý, Trần bao đời xây nền độc lập,
Cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên mỗi bên xưng đế một phương.
Tuy mạnh yếu có lúc khác nhau,
Song hào kiệt thời nào cũng có.


II. Luyện tập
1. Bài tập 1
Câu 1. Phát hiện và sửa lỗi trong
đoạn trích trên. Xác định nội
dung chính của đoạn trích.
Câu 2.
Từ Triệu, Đinh, Lý, Trần bao đời
gây nền độc lập,
Cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên
mỗi bên xưng đế một phương.
Hai câu văn biền ngẫu trên sử
dụng biện pháp tu từ gì? Tác
dụng của nó?

II. Luyện tập
1. Bài tập 1
Câu 1. Phát hiện và sửa lỗi:
an -> yên; gian -> bạo; Đại
Cồ Việt -> Đại Việt; văn hóa> văn hiến; bờ cỏi -> bờ cõi;
Nam Bắc-> Bắc Nam; xây ->
gây ; có lúc-> từng lúc; thời
nào -> đời nào.
Câu 2. Hai câu văn biền ngẫu
trên sử dụng phép đối và so sánh
=> Khẳng định chủ quyền độc
lập và niềm tự hào về nền văn
hóa, lịch sử của dân tộc VN.


II. Luyện tập
2. Bài tập 2
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:
Hiền tài là nguyên khí của quốc gia,
nguyên khí thịnh thì thế nước mạnh mà
hưng thịnh, nguyên khí suy thì thế
nước yếu mà thấp hèn. Vì thế các bậc
đế vương thánh minh không đời nào
không coi việc giáo dục nhân tài, kén
chọn kẻ sĩ, vun trồng nguyên khí quốc
gia làm công việc đầu tiên.
Câu 1. Tìm biện pháp tu từ trong đoạn
văn và nêu tác dụng.
Câu 2. Xác định nội dung chính của

đoạn văn.


II. Luyện tập
2. Bài tập 2 Câu 1. Biện pháp tu từ:
- So sánh: Hiền tài là nguyên khí
của quốc gia
- Phép điệp và phép đối: nguyên khí
thịnh thì thế nước mạnh mà hưng
thịnh, nguyên khí suy thì thế nước
yếu mà thấp hèn.
- Tác dụng: Khẳng định việc quý
trọng kẻ sĩ tài cao, học rộng có đạo
đức tốt của vua nhằm phát triển đất
nước.
Câu 2. Nội dung đoạn văn: Vai trò của hiền tài đối
với đất nước.


II. Luyện tập
3.Bài tập 3: Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi:
Gà eo óc gáy sương năm trống,
Hòe phất phơ rủ bóng bốn bên.
Khắc giờ đằng đẵng như niên,
Mối sầu dằng dặc tựa miền biển xa.
Hương gượng đốt hồn đà mê mải,
Gương gượng soi lệ lại châu chan.
Sắt cầm gượng gảy ngón đàn,
Dây uyên kinh đứt phím loan ngại chùng.
(Trích Chinh phụ ngâm – Đoàn Thị Điểm)

Câu 1. Thể thơ của đoạn thơ trên là gì? Nội dung
chính?
Câu 2. Xác định biện pháp tu từ chủ yếu trong
đoạn thơ trên? Phân tích tác dụng của nó.


II. Luyện tập
3. Bài tập 3
Câu 1.
Thể thơ song thất lục bát. Nội dung chính đoạn thơ là
nỗi sầu muộn, lẻ loi của người chinh phụ khi chồng đi
chinh chiến xa (câu thơ Mối sầu dằng dặc tựa miền
biển xa).
Câu 2. Xác định biện pháp tu từ chủ yếu trong
đoạn thơ: điệp từ “gượng”
(Có cả so sánh - Khắc giờ đằng đẵng như niên; Mối
sầu dằng dặc tựa miền biển xa).


II. Luyện tập
3. Bài tập 3
Câu 2.
Tác dụng:
Khắc họa nỗi sầu muộn, lẻ loi
của người chinh phụ đối với
chồng đi chinh chiến xa.
Sầu khổ, làm gì cũng chỉ gắng
gượng, “đốt hương, soi gương,
gảy đàn”.

II. Luyện tập
4. Bài tập 4: Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi:
Cậy em, em có chịu lời
Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa
Giữa đường đứt gánh tương
tư
Keo loan chắp mối tơ thừa mặc em
Câu 1. Đoạn thơ trên được trích từ
tác phẩm nào, của ai? Thể thơ của
đoạn thơ trên là gì? Nội dung
chính của nó?
Câu 2. Xác định hai biện pháp tu
từ trong đoạn thơ trên? Phân tích
tác dụng.


II. Luyện tập
4. Bài tập 4: Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi:
Câu 1.
- Trích “Truyện Kiều” (Nguyễn Du).
- Thể thơ lục bát.
- Nội dung:
Kiều nhờ em (Thúy Vân) thay
mình lấy Kim Trọng.
Câu 2. Xác định hai biện pháp tu từ
trong đoạn thơ trên? Phân tích tác
dụng.

II. Luyện tập
4. Bài tập 4: Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi:
Câu 2.
- Hai biện pháp tu từ:
+ Điệp từ “em” tha thiết khẩn
cầu Thúy Vân.
+ Ẩn dụ: “đứt gánh tương tư”
-> mối tình tan vỡ; “chắp mối
tơ thừa” -> nhờ Thúy Vân lấy
Kim Trọng thay mình để trả
nghĩa.


Củng cố - dặn dò:
 Về nhà học kĩ lí thuyết và tự làm lại các

bài tập.
 Chuẩn bị bài mới: “Ôn tập Nghị luận xã
hội”. Xem lại các đề SGK, thực hành lập
dàn ý một số đề văn.