Slike Lý Thuyết Về Hành Vi Của Người Tiêu Dùng

CHƯƠNG III
LÝ THUYẾT VỀ HÀNH VI
CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG


I.LỢI ÍCH (UTILITY)
_ Khái Niệm:
Lợi ích là một khái niệm trừu tượng trong kinh tế học, nó dùng để chỉ sự thoả mãn
hoặc sự thích thú chủ quan nào đó mà người tiêu dùng nhận được khi tiêu dùng
hàng hoá, dịch vụ.
_ Tổng lợị ích và lợi ích biên tế :
+Tổng lợi ích (TU : Total utility) : là toàn bộ
lợi ích mà người tiêu dùng nhận được khi
tiêu dùng những số lượng khác nhau của
một loại sản phẩm trong
một đơn vị thời gian.


+Lợi ích biên tế (MU : Marginal utility) :là sự thay đổi trong tổng lợi ích do thay đổi
một đơn vị hàng hoá, dịch vụ trong tiêu dùng trong một đơn vị thời gian.

->Công thức tính của 2 chỉ tiêu này như sau:

MU =dTU/dQ
TU =F(MU)dQ
Hoặc TUn=MU1+MU2+…+MUn


Vl DỤ:

Q

TU

MU

0

0

0

1

4

4

2

7

3

3

9

2

4

10

1

5

10

0

6

7

-3


ĐƯỜNG TỔNG LỢI ÍCH
TU

T ?p h?p 1

10
9
8
7
6
5
4

3
2
1

Q
0

0

1

2

3

4

5

6

7


ĐƯỜNG LỢI ÍCH KINH TẾ
8

MU

T ?p h?p 1

T ?p h?p 2

7

T ?p h?p 3

6
5
4
3
2
1

Q
1
-1
-2
-3

2

3

4

5

6

7

 Quy luật lợi ích biên tế giảm dần:
Khi chúng ta tăng dần số lượng tiêu dùng của
một loại sản phẩm trong một đơn vị thời gian
thì lợi ích biên tế của sản phẩm đó có xu
hướng giảm dần. Hay : khi chúng ta tăng dần
số lượng tiêu dùng của một loại sản phẩm
trong một đơn vị thời gian thì tổng lợi
ích mà người tiêu dùng
nhận được tăng thêm
ngày càng ít dần.


II.SỰ LỰA CHỌN CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG
1.Mục tiêu của người tiêu dùng :
Tối đa hoá lợi ích với thu nhập hiện có của mình.
2.Sự lựa chọn của người tiêu dùng :
Để đạt được mục tiêu tối đa hoá lợi ích với thu
nhập hữu hạn của mình, trong quá trình chi tiêu,
người tiêu dùng phải lựa chọn tiêu dùng giữa các
hàng hoá họ cần sao cho thoã mãn 2 điều kiện :

MUx/Px=MUy/Py
Px*Qx + Py*Qy= I


Mở rộng cho nhiều hàng hoá khác nhau:

MUx/Px=MUy/Py=…=MUn/Pn

Px*Qx+Py*Qy+…+Pn*Qn= I
3.Quy luật lợi ích biên tế bằng nhau của mỗi
đồng thu nhập :
Đứng trước những mức giá thị trường, người
tiêu dùng quyết định chi mỗi đồng thu nhập hữu
hạn của mình cho bất kì mặt hàng nào mà
người tiêu dùng yêu cầu sao cho hướng đến
trạng thái tại đó lợi ích biên tế của một đồng thu
nhập chi cho bất kì mặt hàng nào cũng bằng
nhau.


III.NGHỊCH LÝ GIÁ TRỊ VÀ THẶNG DƯ TIÊU
DÙNG
1.Nghịch lý giá trị :
Tổng lợi ích không quyết định giá cả của các
hàng hoá trên thị trường mà chính lợi ích
biên tế đơn vị sau cùng quyết định.
Ví dụ:
Nước có giá trị đối với cuộc sống của con
người rất lớn nhưng giá trị bằng tiền của
nước thể hiện trên thị trường lại rất thấp.
Ngược lại, kim cương ít cần thiết đối với cuộc
sống của con người hơn, nhưng giá kim
cương lại rất cao


2.Thặng dư tiêu dùng :
Thặng dư tiêu dùng chính là khoản lợi mà
người tiêu dùng nhận khi họ tiêu dùng hàng

hoá, dịch vụ.

CS(consumer surplus)= TU – P*Q
Nguyên nhân làm xuất hiện thặng dư tiêu
dùng là do quy luật lợi ích biên tế giảm dần chi
phối, và do người tiêu dùng chỉ phải trả giá cho
mỗi đơn vị hành hoá mà họ mua bằng với lợi
ích biên của đơn vị tiêu dùng sau cùng.


3. Sự thay đổi thặng dư tiêu dùng và đường
cầu cá nhân người tiêu dùng :
Khi giá hàng hoá giảm thì giá trị thặng dư
người tiêu dùng nhận được sẽ tăng lên và
ngược lại giá trị thặng dư người tiêu dùng
được hưởng sẽ bị giảm sút khi giá hàng hoá
tăng.
IV.Thiết lập đường cầu thị trường
Lượng cầu của toàn thể thị trường bằng lượng
cầu của tất cả các cá nhân tham gia trên thị
trường cộng gộp lại.


Q=q1+q2+q3+…..+qn

Trong đó: _ Q là lượng cầu của toàn thể thị
trường.
_ qi là lượng cầu của người tiêu
dùng i.

ĐỪƠNG CẦU CỦA A
P

T?p h?p 1

P3

T?p h?p 1

8

P2
6

ĐƯỜNG CẦU CỦA THỊ TRƯỜNG
P

T?p h?p 1

P3

Tập hợp 1

4

8
2

P2

6

Q

0

2

4

qa2

6

8

qam

qa

4

ĐỪƠNG CẦU CỦA B
P

2

T?p h?p 1

8

Q

0

Q2

2

4

6

Q2=qa2
Qm=qam+qbm

8

Qm

P2
6

4

2

0

Q

2

4

6

qbm

8

qb


PHẦN II. LÝ THUYẾT ĐƯỜNG
ĐẲNG ÍCH
I. Đường đẳng ích
1.Khái niệm
Là tập hợp tất cả các kết hợp khác nhau của các loại hàng hoá và dịch vụ
cùng tạo nên mức thoả mãn như nhau cho người tiêu dùng.
_ Đặc điểm
+Dốc xuống từ trái sang phải
+Đường cong lõm, có mặt lồi hướng về gốc toạ độ
+Không bao giờ cắt nhau


2. Tỉ lệ thay thế kĩ thuật biên
Là sản lượng 1 hàng hoá mà người tiêu dùng có thể từ bỏ để lấy thêm 1 đơn vị
của hàng hoá khác mà lợi ích không thay đôỉ

MRSxy = Px/Py

ĐƯỜNG ĐẲNG ÍCH
Py

T ?p h?p 2

9
8
7
6
5
4
3
2
1

Qx
0

1

2

3

4

5

6

7

8

9


II. Giới hạn đường ngân sách
Là khả năng giới hạn của người tiêu dùng với
mức giá cả mà họ phải trả cho các hàng hoá và
dịch vụ khác
1. Đường ngân sách
Là đường thể hiện những giỏ hàng khác nhau
trên thị trường nhưng có cùng 1 mức chi tiêu
đúng bằng thu nhập của người tiêu dùng
2. Phương trình đường ngân sách

I= Px*Qx + Py*Qy


ĐƯỜNG NGÂN SÁCH
Py

T ập hợp 1

4

3

2

1

Qx
0

1

2

3

4