Tuần 13 sóng

NhiÖt liÖt chµo mõng c¸c thÇy
c« gi¸o cïng toµn thÓ c¸c em
häc sinh vÒ dù Héi thi GVDG
cÊp trêng!


Tiếng gà tra
Cứ hàng năm hàng năm
Khi gió mùa đông tới
Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sơng muối
Để cuối năm bán gà
Cháu đợc quần áo mới


TiÕt 36:

Sãng
(Xu©n Quúnh)


I. Giới thiệu chung:
1. Tác giả:
a. Cuộc đời:
- Là một ngời phụ nữ đa tài nhng
gặp nhiều bất hạnh. Chị ra đi vào
lúc tài năng nở rộ nhất.
- Là một trong những nhà thơ nữ
tiêu biểu nhất của thơ ca thời kỳ
kháng chiến chống Mĩ.

Xuân Quỳnh(1942 - 1988)



Lu Quúnh Th¬, Xu©n Quúnh
Lu Quang Vò - Lu Minh Vò


Lu Quúnh Th¬, Lu TuÊn Anh, Xu©n Quúnh, Lu Quang Vò, Lu Minh Vò


I. Giới thiệu chung:
1. Tác giả :
a. Cuộc đời
b. Sự nghiệp:
- Các tập thơ tiêu biểu (SGK)
- Đề

tài: phong phú, thành công nhất là
thơ tình yêu.
- Đặc điểm hồn thơ: Tiếng nói của ngời phụ nữ giàu yêu thơng,
khao khát hạnh phúc đời thờng, bình dị; nhiều lo âu, day dứt, trăn
trở trong tình yêu.


Em

trở về đúng nghĩa trái tim em
Là máu thịt đời thờng ai chẳng có
Vẫn ngừng đập lúc cuộc đời không còn nữa

Nhng biết yêu anh cả khi chết đi rồi -(Tự hát)-

Có

lẽ khó có ngời phụ nữ nào yêu tha thiết, mãnh liệt, đam
mê yêu đau đớn nh Xuân Quỳnh
(T.S: Đoàn Hơng)
Xuân Quỳnh không có gì khác ngoài trái tim biết yêu, nhng trái
tim ấy nói lên thành thơ và chị trở thành nhà thơ nữ lớn nhất của
thế kỷ này của Việt Nam chỉ bằng trái tim chân thành và vô giá
ấy
(G.S: Phan Ngọc)


I. Giới thiệu chung:
2. Bài thơ Sóng:
a. Hoàn cảnh sáng tác:
- Viết tại biển Diêm Điền (Thái Bình) năm 1967, in trong tập
Hoa dọc chiến hào.
b. Bố cục
- Khổ 1,2: Nghĩ về đặc tính của Sóng và tình yêu của Em
-Khổ 3,4: Hành trình đi tìm hiểu ngọn nguồn của Sóng và
tình yêu của Em
- Khổ 5,6,7: Nghĩ về nỗi nhớ của sóng và T.Y chung thủy
của Em
- Khổ 8,9: Nghĩ về Sóng và khát vọng tình yêu của Em


I. Giíi thiÖu chung:
2. Bµi th¬ “Sãng“:

c. §Ò tµi vµ chñ ®Ò:
+ §Ò tµi: T×nh yªu
+ Chñ ®Ò: Mîn h×nh tîng “Sãng“ trong tù nhiªn ®Ó diÔn t¶
t×nh yªu cña “Em“. Sãng lµ Èn dô cho t©m hån ngêi phô n÷ ®ang
yªu , võa lµ sù hßa nhËp võa lµ sù ph©n th©n cña “Em“


Anh xin làm sóng biếc
Hôn mãi cát vàng em
Hôn thật khễ thật êm
Hôn êm đềm mãi mãi ... (Biển, Xuân Diệu )
Sóng chẳng đi đến đâu
Nếu không đa em đến
Dù sóng đã làm anh
Nghiêng ngả ...
Vì em...

(Thơ viết ở biển, Hữu Thỉnh)


II. Đọc hiểu bài thơ.
1. Hai khổ thơ đầu
* Khổ 1: Câu 1,2: trạng thái
Dữ dội và dịu êm
ồn ào và lặng lẽ

Tiểu đối: hai trạng
thái trái ngợc của
Sóng

Đặc tính của Sóng : Khi trào dâng dữ dội, khi lắng xuống, dịu
êm. Đó là quy luật của tự nhiên
Bản tính của Em trong tình yêu: khi mạnh mẽ, quyết liệt, khi
hiền hòa, kín đáo, dễ thơng. Đó là quy luật của tình cảm


II. Đọc hiểu bài thơ.
1. Hai khổ thơ đầu
* Khổ 1: Câu 3,4 - hành trình
- Sóng:

từ sông
(K.g hẹp)

----

ra bể

(K.g rộng lớn)

Sóng: vợt qua sông ra biển, sóng mới nhận thức đợc sức mạnh
và vẻ đẹp của nó. Đó là quy luật của tự nhiên
Em: tình yêu của ngời phụ nữ không chấp nhận những điều
ràng buộc trong khuôn khổ và sự ích kỉ tầm thờng, luôn khao
khát tìm đến một tình yêu tự do. Quan niệm mới mẻ, táo bạo


II. Đọc hiểu bài thơ.
* Khổ 2: quy luật
Ôi con sóng ngày xa

Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ
Sóng : vĩnh hằng cùng biển khơi, muôn đời vẫn xôn xao, vỗ bờ.
Em : khi yêu con tim lúc nào cũng xôn xao rạo rực, bồi hồi,
thổn thức. Tình yêu mãi là khát vọng của tuổi trẻ, trờng tồn với
thời gian


II. Đọc - hiểu bài thơ.
2. Khổ 3 và 4: nhu cầu khám phá ngọn nguồn
...Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu ?
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau ...
Sóng
sóng từ gió, gió từ đâu ?

Tình yêu
khi nào ta yêu nhau?

Em cũng không biết nữa
Giống nh sóng biển, gió trời, tình yêu đầy bất ngờ và bí ẩn, con
ngời không bao giờ hiểu hết đợc. Xuân Quỳnh đã thú nhận một
cách dễ thơng và đầy nữ tính.


1. Trái tim có những lí lẽ của nó mà lí trí không
tài nào hiểu đợc - Pascal 2. Làm sao cắt nghĩa đợc tình yêu
Có khó gì đâu một buổi chiều

Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt
Bằng mây nhè nhẹ gió hiu hiu - (Xuân Diệu) 3. Tôi gửi lại đây nỗi buồn vô cớ
Và mang về cái nhớ bâng quơ
Xin chớ hỏi làm sao nh thế
Tôi vốn không rành mạch bao giờ - (Nguyễn Duy)-


II. Đọc hiểu bài thơ.
1. Khổ 1 và 2
2. Khổ 3 và 4
3. Nghệ thuật:
-

Thể thơ: 5 chữ, ngắt nhịp: linh hoạt
Sử dụng sáng tạo hình tợng Sóng và Em
Các thủ pháp đối, từ láy, hình ảnh ẩn dụ

Tóm lại:
Bốn khổ thơ đầu là lời tự bạch của một tâm hồn phụ
nữ đang yêu. Song hành cùng hình tợng Sóng là cung bậc,
cảm xúc, suy t về tình yêu của ngời Em - tuy đầy mâu thuẫn
và bí ẩn nhng nó rất tự nhiên, chân thực, vô cùng đáng yêu.


Câu 1. Hình ảnh Sóng trong bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh có ý
nghĩa:
a. Là hình ảnh tả thực sóng trong tự nhiên
b. Hình ảnh ẩn dụ cho tâm trạng ngời con gái đang yêu
c. Hình ảnh so sánh với ngời con gái đang yêu
Câu 2. Nói rằng: Bài thơ -Sóng - của Xuân Quỳnh có hai hình t

ợng đó là Sóng và Em song song tồn tại nhng lại có tác dụng soi
chiếu vào nhau để bổ sung, cộng hởng nhằm diễn tả sâu sắc tâm
trạng ngời con gái đang yêu. Nói nh vậy là:
a. Đúng

b. Sai


Câu 3. Mở đầu bài thơ Sóng, Xuân Quỳnh viết:
Dữ dội và dịu êm
ồn ào và lặng lẽ
Hai câu thơ trên diễn tả ý nghĩa nào sau đây:
a. Trạng thái trái ngợc nhau của sóng biển
b. Trạng thái phong phú, phức tạp, có khi nh đối lập nhau trong
tâm hồn ngời đang yêu
c. Nét tơng đồng trong các trạng thái phức tạp của sóng biển và
sóng lòng


Câu 4. Khổ thơ:
Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu?
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau (Sóng - Xuân Quỳnh)
Thể hiện tâm trạng nào sau đây của Xuân Quỳnh:
a. Lo âu, băn khoăn
b. Bất lực
c. Giận dỗi
d. Thừa nhận tình yêu cũng bí ẩn nh sóng biển, gió trời vậy

- Có nhiều hiện tợng thiên nhiên có khả năng nói lên đợc đặc điểm
của tình yêu nh ngôi sao, vầng trăng, ngọn gió, ngọn lửa:
1. Ngôi sao nhớ ai mà sao lấp lánh
2. Ngọn lửa nhớ ai mà hồng đêm lạnh
3. Anh vẫn yêu em nh lửa dữ
Nh gió mùa xuân quạt dịu hiền (Nguyễn Đình Thi)
4. Nhớ chàng nh mảnh trăng đầy
Đêm đêm vầng sáng hao gầy đêm đêm (Ca dao)
? Nhận xét về cách sử dụng hình tợng Sóng của Xuân Quỳnh để
nói về tình yêu trong sự so sánh đối chiếu với các hình ảnh trên.


*Trả lời:
- Ngôi sao, ngon lửa, ngọn gió, vầng trăng chủ yếu biểu đạt
nỗi nhớ hữu hạn.
- Sóng có khả năng biểu hiện khá đầy đủ mọi cung bậc, trạng
thái, cảm xúc vô cùng phong phú của tình yêu.
Thi sĩ đã khéo đa nhịp triền miên của sóng vào thơ, hay sóng
biển đã khuấy động hồn ngời tạo nên sòng lòng và sóng lòng sẽ
tràn qua câu chữ thành sóng thơ.
(Chu Văn Sơn)


Xin chân thành cảm ơn các thầy
cô giáo và các em học sinh !