Bài 9 quang hợp ở các nhóm thực vật c3, c4 và CAM

1.HÖ s¾c tè quang hîp ph©n bè ë ®©u
trong lôc l¹p?
A.ChÊt nÒn (strôma).
B.Mµng trong.
C.Mµng tilacoit.
D.Mµng ngoµi.


2. Các sắc tố quang hợp hấp thụ năng lượng
ánh sáng và truyền năng lượngđã hấp thụ
theo sơ đồ nào ?
A. Dl a ở trung tâm phản ứng → Dl a → Dl b→Carôtenôit.
B. Carôtenôit →Dl b→ Dl a → Dl a ở trung tâm phản ứng.
C. Carôtenôit →Dl a → Dl b→ Dl a ở trung tâm phản ứng.
D. Dl a ở trung tâm phản ứng →Dl b→Carôtenôit → Dl a.

(kí hiệu: Dl là Diệp lục)


BÀI 9:

QUANG HỢP Ở CÁC NHÓM
THỰC VẬT C3, C4 VÀ CAM


Quá trình quang hợp gồm 2 pha:
+ Pha sáng: Gồm các phản ứng cần ánh sáng.
+ Pha tối: Gồm các phản ứng không cần ánh
sáng nhưng phụ thuộc vào nhiệt độ.
Quang hợp ở các nhóm thực vật C3, C4 và CAM
chỉ khác nhau chủ yếu trong pha tối.

I. THỰC VẬT C3
Đặc điểm thực vật C3:
- Gồm từ các loài tảo đơn bào cho đến các loài
cây gỗ cao to trong rừng, phân bố hầu khắp
mọi nơi trên Trái Đất, vd: lúa, khoai, sắn,
đậu, …
- Sống trong điều kiện khí hậu ôn hòa: cường
độ ánh sáng, nhiệt độ, nồng độ CO2 và O2
bình thường.
- Có 1 loại lục lạp ở tế bào mô giậu


1. Pha sáng.
a) Khái niệm:
Là pha chuyển hoá năng lượng của ánh sáng đã
được diệp lục hấp thụ thành năng lượng của các
liên kết hoá học trong ATP và NADPH
b) Nơi diễn ra:

Tilacôit (grana)

c) Điều kiện:

Có ánh sáng

d) Diễn biến:
3 giai đoạn (quang lí, quang hoá, quang phân li nước)

d1) Giai đoạn quang lí: Hệ sắc tố hấp thu NLAS
Dl

NLAS

(cldl + h√

*

Dl + ecldl*

cldl**)

d2) Giai đoạn quang phân li nước:
2H2O

NLAS, Dl*

4H+ + 4e- + O2

d3) Giai đoạn quang hoá: Hình thành NADPH, ATP
H+ + NADP+
NADPH
ADP + Pi + NL
ATP


Tóm lại:
- Pha sáng: Là pha chuyển hoá năng lượng của

ánh sáng đã được diệp lục hấp thụ thành năng
lượng của các liên kết hoá học trong ATP và
NADPH
- Diễn ra ở Tilacôit (grana).
- Điều kiện: Có ánh sáng
- Nguyên liệu: H2O, ADP, NADP+
- Gồm 3 gđ: quang lí, quang hoá, quang phân li nước
- Sản phẩm: ATP, NADPH, O2
- O2 được giải phóng ra từ quang phân li H2O


2. Pha tối:
a) Khái niệm:
Là quá trình khử CO2 thành chất hữu cơ
nhờ ATP và NADPH tạo ra trong pha sáng.
b) Nơi diễn ra: Chất nền (strôma) lục lạp
c) Điều kiện:
Không cần ánh sáng nhưng phụ thuộc vào nhiệt độ

d) Nguyên liệu: CO2, ATP, NADPH


f) Diễn biến:

CO2
C1

Giai đoạn cố
định CO2
APG

ATP,
NADPH

Giai
đoạn
khử

RiDP

C5
Giai đoạn tái
sinh chất
nhận

(C3)

AlPG
ATP

(C3)
AlPG

(C3)
CHU TRÌNH CANVIN (C3)

C6H12O6

(C6)Glucôzơ

f) Diễn biến: Chỉ diễn ra ở lục lạp của tế bào mô giậu
- Giai đoạn cố định CO2: RiDP + CO2 → APG
Chất nhận
CO2 đầu tiên

- Giai đoạn khử: APG

ATP
NADPH

Sản phẩm ổn
định đầu tiên

AlPG

- Giai đoạn tái sinh chất nhận RiDP:
AlPG

ATP

→ RiDP
C6H12O6 → tinh bột, saccarôzơ
axitamin, prôtêin, lipit.


II. THỰC VẬT C4
Đặc điểm thực vật C4:

- Gồm 1 số loài sống ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt

đới như mía, rau dền, ngô, cao lương, kê…
.
- Sống trong điều kiện nóng ẩm kéo dài: ánh
sáng cao, nhiệt độ cao, nồng độ CO2 giảm, nồng
độ O2 tăng.
.
- Có 2 loại lục lạp ở tế bào mô giậu và tế bào
bao bó mạch.


CÊu tróc l¸
BiÓu b×

C3

C4

TÕ bµo
bao bã
m¹ch

M« giËu

G©n l¸
M« xèp

Quan sát hình ảnh trên, em hãy nhận xét sự khác nhau
trong cấu trúc giải phẫu lá của thực vật C4 và C3?

1. Pha sáng: Diễn ra như thực vật C3
2. Pha tối: Con đường cố định CO2 của thực vật C4
Lục lạp của tế bào mô giậu

(C4)
AOA

Lục lạp của tế bào bao bó mạch

AM
(C4)
AM

Chu trình C3
Canvin - Benson

Chu trình C4
CO2
(C3) PEP
ATP

CO2
Axit piruvic

(C3)


Phản ứng cố định CO2 diễn ra 2 lần ở 2 loại tế bào:
* Lần 1: Cố định tạm thời CO2 theo chu trình C4
tại TB mô giậu.

PEP (3C) + CO2 → AOA (4C)→AM(4C)
(chất nhận CO2 đầu tiên)

(Sản phẩm ổn định đầu tiên)

* Lần 2: diễn ra theo chu trình C3 (Chu trình
Calvin) tại tế bào bao bó mạch.


III. THỰC VẬT CAM
(Crassulaceaen Acid Metabolism- Trao đổi axit ở họ Thuốc bỏng)

DÖÙA

XÖÔNG ROÀNG

Thanh long
THANH LONG


III. THỰC VẬT CAM
Đặc điểm thực vật CAM:
- Gồm những loài mọng nước sống ở hoang mạc
khô hạn (cây xương rồng) và các loài cây trồng như
cây dứa, thanh long, thuốc bỏng
.
- Sống trong điều kiện khô hạn kéo dài (thiếu nước)
- Có 1 loại lục lạp ở tế bào mô giậu.

1. Pha sáng:
2. Pha tối:

Diễn ra như thực vật C3

BAN ĐÊM

BAN NGÀY

Lục lạp của tế bào mô giậu

(C4)
AOA

AM
(C4)
AM

Chu trình(C3)
Canvin - Benson

Chu trình C4
CO2

CO2
PEP
(C3)

Axit piruvic

(C3)


2. Pha tối:
Cố định CO2 diễn ra vào 2 thời điểm khác nhau:
* Lần 1: Theo chu trình C4, cố định tạm thời CO2
vào ban đêm, khi khí khổng mở.
* Lần 2: Theo chu trình Canvin, diễn ra vào ban
ngày, khi có ánh sáng.


CỦNG CỐ


TÓM TẮT NỘI DUNG
- Quang hợp gồm pha sáng và pha tối – bản chất là phản ứng
oxi hóa-khử
- Pha sáng: diễn ra khi có ánh sáng, giống nhau ở các nhóm
thực vật
- Pha tối: không cần có ánh sáng, phụ thuộc vào nhiệt độ và
khác nhau ở các nhóm thực vật
+ Thực vật C3: chu trình C3 – diễn ra vào ban ngày, tại lục lạp
tế bào mô giậu.
+ Thực vật C4: chu trình C4 và C3 diễn ra vào ban ngày tại lục
lạp tế bào mô giậu và lục lạp tế bào bao quanh bó mạch
+ Thực vật CAM: chu trình C4 và C3 , . Chu trình C4 xảy ra vào
ban đêm khi khí khổng mở, chu trình C3 diễn ra vào ban
ngày khi có ánh sáng- tại lục lạp tế bào mô giậu.
 Có những đặc điểm về hình thái, giải phẫu, điều kiện
quang hợp, năng suất là không giống nhau

Tìm từ thích hợp điền vào chỗ trống sao cho nội dung
chính xác nhất.
1. Pha sáng của quá trình quang hợp diễn ra .......
trên màng tilacôit
………………........................................................
2. Khí O2 được tạo ra trong quang hợp có nguồn gốc từ quá
quang phân li nước
trình ………………………………………………………………..
3. Pha sáng của quá trình quang hợp cung cấp cho chu trình
ATP và NADPH
Canvin ……………………………………………………………..
4. Quá trình cố định CO2 ở thực vât C4 diễn ra trong chất nền
bào mô giậu và lục lạp tế bào bao bó mạch
của lục lạp tế……………...…………………………………………


1. Pha sáng của quang hợp cung cấp cho chu trình Canvin:
A. Năng lượng ánh sáng
B. CO2
C. H2O
D. ATP và NADPH
2. Sự giống nhau trong quang hợp giữa thực vật C3 và C4 là:
A. Chất nhận CO2
B. Sản phẩm cố định CO2 đầu tiên
C. Thời gian cố định CO2
D. Không gian cố định CO2
3. Sự khác nhau trong quang hợp giữa thực vật C4 và thực vật
CAM:

A. Chất nhận CO2
B. Sản phẩm cố định CO2 đầu tiên
C. Thời gian cố định CO2
D. Chu trình khử CO


HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
1. Trả lời các câu hỏi cuối bài, đọc phần ghi
nhớ sgk
2. Đọc trước bài 10
3.Tìm hiểu các biện pháp kĩ thuật mà nhân dân
ta thường dùng để nâng cao năng suất cây
trồng thông qua quang hợp


HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
4. Cây xương rồng sống ở đồng bằng nhiều
nước, nó có thể tiến hành pha tối vào ban
đêm như xương rồng ở sa mạc không?
5. Những thực vật sống ngập hoàn toàn trong
nước tiến hành quang hợp như thế nào?