Bài giảng vật lí 12 thao giảng phản ứng nhiệt hạch (2)

1. Sự phân hạch là gì?
Sự phân hạch là hiện tượng một hạt nhân nặng (như Urani) vỡ thành hai
mảnh nhẹ hơn.

2. So sánh quá trình phóng xạ anpha với quá
trình phân hạch?
Phóng xạ anpha
Phân hạch
Tự huỷ thành hạt nhân mới
Vỡ thành 2 mảnh
kèm
Cùng với các hạt anpha
theo sự phát ra một
(Có thể kèm theo hạt gama) vài nơtơrôn
- Toả năng lượng
- Toả năng lượng


Phản ứng nhiệt
hạch.


Tieỏt 67

Phaỷn ửựng
nhieọt haùch


Nội dung bài học
I. CƠ CHẾ CỦA PHẢN ỨNG NHIỆT HẠCH
II. NĂNG LƯỢNG NHIỆT HẠCH

III. Phản ứng nhiệt hạch trên trái đấtâ


Phản ứng nhiệt hạch
I. CƠ CHẾ CỦA PHẢN ỨNG NHIỆT HẠCH
1.Phản ứng nhiệt hạch là gì?
- Phản ứng nhiệt hạch là phản ứng trong đó hai hay nhiều hạt nhân
nhẹ tổng hợp lại thành một hạt nhân nặng hơn.

2
1H
? C1
2
Wlk = ∆m.c
∆m = 0,0189 u
c = 3.10 8 m / s

+

3
1

H=

4
2 He

+

1

0n

[

]

∆m = ( m H2 + m H3 ) − (m He + m n ) c 2

∆W = 17,55eV


Phản ứng nhiệt hạch
* Đặc điểm:
- Là 1 phản ứng tỏa năng lượng.
- Tuy 1 phản ứng nhiệt hạch tỏa năng lượng ít hơn 1 phản ứng phân
hạch nhưng nếu tính theo khối lượng nhiên liệu thì phản ứng nhiệt
hạch tỏa năng lượng nhiều hơn.


Phản ứng nhiệt hạch
2. Điều kiện để xảy ra phản ứng nhiệt hạch:
- Hỗn hợp ở trạng thái plasmưa nhiệt độ lên rất cao (hàng chục,
hàng trăm triệu độ)
- Mật độ hạt nhân phải đủ lớn
- Thời gian duy trì trạng thái plasma đủ lớn


Phn ng nhit hch

II. NNG LNG NHIT HCH

- 1. ẹ/ n
- 2. Caực phaỷn ửựng nhieọt haùch
1
1H
2
1H

+

1
1H

+

+

2
1

3
1

H = 24 He

H = 24 He

3
1

H = 24 He +

1
0

n


Phản ứng nhiệt hạch
III. Phản ứng nhiệt hạch trên trái đấtâ
1. Phản ứng nhiệt hạch không điều khiển được
- Con người cũng thực hiện được phản ứng nhiệt hạch
dưới dạng không kiểm soát được, ví dụ sự nổ của
bom khinh khí.
2. Phản ứng nhiệt hạch có điều khiển
Một mục tiêu quan trọng của vật lý là thực hiện phản
ứng nhiệt hạch dưới dạng kiểm soát được, năng
lượng tỏa ra khi đó sẽ dùng phục vụ cho cuộc
sống con người.
1
1H

+

3
1H

= 24 He +

1

0

n + 17,6 MeV


Phản ứng nhiệt hạch
4. Lý do khiến con người quan tâm đến năng
lượng nhiệt hạch:
- Nhiên liệu tạo năng lượng nhiệt hạch hầu như vô tận: đó là đơtêri
và triti có rất nhiều trên Trái đất.
- Về mặt sinh thái, phản ứng nhiệt hạch “sạch” hơn phản ứng phân
hạch vì ít có bức xạ hay cặn bã phóng xạ làm ô nhiễm môi trường.


Moọt soỏ hỡnh aỷnh ve bom
khinh khớ





Loứ phaỷn ửựng nhieọt haùch JET


Câu hỏi trắc nghiệm
1) Phát biểu nào dưới đây về phản ứng nhiệt hạch là SAI?
A. Sự kết hợp hai hạt nhân rất nhẹ thành một hạt nhân
nặng hơn.
B. Mỗi phản ứng kết hợp tỏa ra một năng lượng bé hơn
một phản ứng phân hạch, nhưng tính theo khối lượng

nhiên liệu thì phản ứng kết hợp tỏa năng lượng nhiều hơn.
C. Phản ứng kết hợp tỏa năng lượng nhiều, làm nóng môi
trường xung quanh nên ta gọi là phản ứng nhiệt hạch.
D. Con người đã thực hiện được phản ứng nhiệt hạch dưới
dạng không kiểm soát được.


2. Phản ứng nào sau đây là phản ứng toả năng lượng:
a. Phản ứng phân hạch
b. Phản ứng dây chuyền
c. Phản ứng nhiệt hạch
d. Cả 3 phản ứng trên


3. Đònh nghóa phản ứng nhiệt hạch:
a. Là phản ứng kết hợp hai hạt nhân rất nhẹ thành
hai hạt nhân khác nặng hơn
b. Là phản ứng tách rời 1 hạt nhân nặng thành 2 hạt
nhân nhẹ
c. Là phản ứng kết hợp 2 hạt nhân có số khối rất
nhỏ thành 1 hạt nhân có số khối trung bình
d. 2 câu a và c đúng.


Hướng dẫn học ở nhà
- Đọc bài đọc thêm: Hạt sơ cấp
- Ôn tập toàn bộ chương IX

1

2

3


1

2

3


2
1

H → He + n + 3, 25MeV

3
1

H → He + n + 17, 6MeV

3
2

4
2

1
0

1
0