Slide bài giảng kinh tế vĩ mô cô thanh thuỷ chương 10 đo LƯỜNG THU NHẬP QUỐC GIA

Chöông 10

ÑO LÖÔØNG
THU NHAÄP QUOÁC GIA


- Sức khỏe của nền kinh tế ảnh hưởng đến tất cả
chúng ta: Chính phủ, doanh nghiệp, hộ gia đình
•=> Những thay đổi về điều kiện kinh tế được cập
nhật trên các phương tiện thông tin.
•Bạn đã hiểu ý nghóa của các chỉ tiêu kinh tế chưa?
•- Kinh tế vi mô, vó mô, mối liên hệ giữa chúng
•- GDP là số liệu thống kê kinh tế được theo dõi
chặt chẽ nhất bởi vì nó là thước đo tốt nhất về phúc
lợi kinh tế của một xã hội


1.THU NHẬP VÀ CHI TIÊU CỦA NỀN KINH TẾ
2. ĐO LƯỜNG TỔNG SẢN PHẨM QUỐC NỘI
3. CÁC THÀNH PHẦN CỦA GDP
4. GDP thực và GDP danh nghóa
5. CHỈ SỐ GIẢM PHÁT GDP
6. HẠN CHẾ
7. NHỮNG THƯỚC ĐO THU NHẬP


1.THU NHẬP VÀ CHI TIÊU CỦA NỀN KINH TẾ
• nhập của người này là chi tiêu của người khác
-Thu
=> GDP đo lường đồng thời 2 chỉ tiêu trên
- Tổng thu nhập = Tổng chi tiêu = GDP

Doanh thu (GDP)

TTHH,DV

HGĐ

DN

Tiền lương, tiền thuê,
lợi nhuận (GDP)

Chi tiêu (GDP)

TTYTSX

Thu nhập (GDP)

Biểu đồ dòng luân chuyển trong nền kinh tế đơn giản


2.ĐO LƯỜNG TỔNG SẢN PHẨM QUỐC NỘI
•Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) là giá trò thò
trường của tất cả các HH, DV cuối cùng được sản
xuất trên lãnh thổ một quốc gia trong khoảng thời
gian nhất đònh
•- GDP là giá trò thò trường…
• + Vì để đồng nhất đơn vò tính trong GDP, tất cả
phải quy ra tiền để tập hợp

• + Giá trò thò trường bao gồm cả thuế


- … của tất cả …
+ Bao gồm tất cả các mặt hàng (HH và DV) được sản xuất
hợp pháp trong nền kinh tế
+ GDP cũng bao gồm giá trò thò trường của các DV nhà ở
được cung cấp bởi nguồn cung nhà ở của nền kinh tế:
* Đối với nhà ở cho thuê: Tiền thuê nhà
* Đối với người sở hữu ngôi nhà họ đang ở: Ước tính giá trò thuê

+ GDP không tính giá trò:
* Hoạt động phi pháp
* Hoạt động kinh tế phi thương mại
+ Hoạt động hợp pháp không khai báo: Ước tính


- haứng hoựa vaứ dũch vuù cuoỏi cuứng


HÀNG HÓA và DỊCH VỤ
(xét theo mục đích sử dụng)

Hàng hóa và dòch vụ
trung gian

•Hàng hóa và dòch vụ
•cuối cùng

-Hàng hóa bán cho người

sử dụng cuối cùng: Hàng
tiêu dùng, hàng xuất khẩu,
hàng tồn kho
và
hoặc
- Được sử dụng hết 1 lần
- Dùng làm đầu vào cho
trong quá trình sản xuất
sản xuất nhưng được sử
đó.
dụng nhiều lần: Máy móc
 giá trò HHTG chuyển hết
thiết bò, TSCĐ khác.
vào giá trò thành phẩm
9
•- Dùng làm đầu vào cho
việc sản xuất ra hàng hóa
khác.


Ví dụ: Trong lãnh thổ có 3 doanh nghiệp,
tính GDP của quốc gia.
STT

DOANH NGHIỆP

GIÁ TRỊ SẢN
XUẤT

1

Dệt sợi

1

2

Dệt vải

2

3

May mặc

3

Tổng giá trò

6

GIÁ TRỊ
HÀNG HÓA &
DỊCH VỤ
CUỐI CÙNG

3

10

- … được sản xuất…
• GDP bao gồm giá trò HHDV được sản xuất trong
kỳ tính toán, không bao gồm những giao dòch liên
quan đến HHDV được sản xuất trong những kỳ
trước
• TD: Viện trợ, quà biếu nước ngoài, hàng tồn kho
năm trước…
• (Mua bán lại những HHDV đã được sản xuất trước đây
hoặc sản xuất ở nước khác không được tính vào GDP)


- … trên lãnh thổ của một quốc gia…
GDP = A + B (1)
GNP = A + C (2)
A là giá trò sản lượng (thu nhập)
do công dân một nước tạo ra
C
trên lãnh thổ
A
B là giá trò sản lượng (thu nhập)
do công dân nước khác tạo ra
B
trên lãnh thổ (TN từ YTSXNK)
C là giá trò sản lượng (thu nhập)
do công dân trong nước tạo ra
VN
≠
trên lãnh thổ nước khác (TN từ
YTSXXK)

=> GNP = GDP + C - B
(1) => A= GDP - B
12

Thu nhập ròng


GNP = GDP + NIA
NIA (Net Income From Abroad: Thu nhập
ròng từ nước ngoài)
Các nước đang phát triển:
NIA < 0  GNP < GDP
Các nước phát triển :
NIA > 0  GNP > GDP
13


- … trong khoảng thời gian nhất đònh
• Thông thường 1 năm hoặc 1 quý


3. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA GDP
•

GDP = C + I + G + NX


Tiêu dùng (C)
• Chi tiêu của HGD cho hàng hóa và dòch vụ sinh
hoạt gia đình (trừ mua nhà ở mới)

• - Hàng hóa: Hàng lâu bền (xe, trang thiết bò gia
đình) và không lâu bền (lương thực, quần áo…)
• - Dòch vụ: Cắt tóc, chăm sóc y tế, giáo dục…


Đầu tư (I)
•Mua hàng hóa sử dụng lâu dài để sản xuất thêm
hàng hóa và dòch vụ khác
•- Mua sắm MMTB, nhà xưởng
•- Hàng tồn kho
•- Chi xây dựng nhà mới của HGĐ
•- Không bao gồm đầu tư vào các tài sản tài chính


Chi tiêu chính phủ
•Chi tiêu cho HHDV của chính quyền các cấp bao
gồm chi tiền lương của những người làm trong khu
vực chính phủ, chi cho các hoạt động công và chi
đầu tư cho cơ sở hạ tầng của nền kinh tế
•- Bao gồm chi thường xuyên và chi đầu tư của CP
•- Phân biệt chi tiêu chính phủ và chi chuyển nhượng


Xuất khẩu ròng
• Chi tiêu của người nước ngoài cho hàng hóa sản
xuất trong nước (xuất khẩu) - chi tiêu của người
trong nước cho hàng nước ngoài (nhập khẩu)
• - Chữ ròng ở đây liên quan đến thực tế là nhập
khẩu được trừ vào xuất khẩu (thu nhập ròng của
quốc gia qua ngoại thương)

• - Phép trừ được thực hiện vì những thành phần
trong GDP đã bao gồm nhập khẩu
 M↑NX↓
GDP = C+I+G+NX
(C+I+G)↑
(không đổi)


4. GDP thực và GDP danh nghóa
• - GDPn sử dụng giá hiện hành (p1) để tính giá trò sản
lượng hàng hóa và dòch vụ của nền kinh tế GDPn=∑p1q1
=> Sự thay đổi GDPn qua các năm có thể do giá hoặc sản
lượng thay đổi
• - GDPr sử dụng giá cố đònh (p0), GDPr=∑p0q1
=> Sự thay đổi GDPr qua các năm chỉ do sản lượng thay đổi
• * GDPr đo lường phúc lợi kinh tế tốt hơn GDPn
• * Dùng GDPr đánh giá tăng trưởng kinh tế


5. Chỉ số giảm phát GDP
GDPn
D=
100
GDPr
D (Deflator GDP): Chỉ số giảm phát GDP
: Chỉ số giá tổng hợp

(Chỉ số phản ánh mức trượt giá ở kỳ hiện hành so kỳ gốc)

pq

∑
D=
∑p q

1 1
0 1

100


TD: GDPr và GDPn
•Năm Giá xúc xích
•
1
•2010
2
•2011
3
•2012

•Giá cả và số lượng
Số lượng
Giá Bánh mì
xúc xích
100
4
200
5
300
6

•Tính GDPn, GDPr, D (Chọn 2010 là năm gốc)

Số bánh mì
400
500
600


GDPn
(tỷ đồng)
2000
2001

300
312

Hệ số giảm phát
(%)

100
106,2

a/ Tốc độ tăng GDP danh nghóa? Tốc độ tăng GDP
thực tế?
b/ Để đánh giá tốc độ tăng trưởng kinh tế, nên dùng
chỉ tiêu nào? Tại sao?

23

Lạm phát
-Lạm phát là hiện tượng mức giá chung của nền
kinh tế đang tăng lên
-Tỷ lệ lạm phát là tỷ lệ tăng mức giá chung

D t − D t −1
%LPt =
x100
D t −1
-Tuy nhiên, cách dùng D để đo lường LP ít được
dùng hơn so với dùng CPI (Chương 2)
CPI t − CPI t −1
%LPt =
x100
CPI t −1


6. Hạn chế
•GDP là thước đo tốt nhưng chưa phải là thước đo hoàn
hảo về phúc lợi kinh tế vì một số phần tạo nên cuộc sống
tốt đẹp bò loại ra khỏi GDP:
•- Thời gian nghỉ ngơi
•- Không bao gồm giá trò của các hoạt động phi thò trường
•- Không bao gồm chất lượng môi trường
•- Không đề cập đến sự phân phối thu nhập