Bai giang tecpen

Tecpen
có trong
Quế
I. Thành
phần,
cấu tạo và dẫn xuất
Tecpen có trong Ngô
Tecpen có trong Cam

1. Thành phần
• Tecpen là tên gọi nhóm hiđrocacbon không no
Tecpen
có trong
Sả thức chung là (C5H8)n (n>=2),
thường
có công
thường gặp trong giới thực vật. Tecpen có nhiều
trong tinh dầu thảo mộc như dầu thông, sả, quế,
chanh, cam...


2. Cấu tạo

• Phân tử tecpen có cấu tạo
mạch hở hoặc mạch vòng và
có chứa các liên kết đôi C=C.
Ví dụ …..=>

Cây bạc hà
(peppermint)

Mentol
(C10H20O)

Menton
(C10H18O)


Sả

Xitronelol (C10H20O)


Quả chanh

Limonen (C10H16)


Củ gừng

Zingiberene ( C15H24)


Húng quế

Oximen (C10H16)

3. Một vài dẫn xuất chứa oxi của tecpen
a. Loại mạch hở
Geraniol có trong tinh dầu hoa hồng

CHCH
3 3
C CH

Xitronelol có trong tinh dầu sả

HH
2 C2 C

CH 2 - OH
CH2

HH
2 C2 C

CH2 - OH
CHCH
C C

HH
3 C3 C

CH3 CH3


* Đặc trưng:

- Đều có mùi thơm
- Là những đơn hương quý dùng trong công nghiệp
hương liệu và thực phẩm


b. Loại mạch vòng
Mentol và menton có trong tinh dầu bạc hà được đưa
vào kẹo bánh, kem đánh răng, thuốc chữa bệnh…


O

OH

Mentol
C10H20O

Menton
C10H18O


II-Nguồn tecpen thiên nhiên
• 1. Nguồn tecpen thiên nhiên


Tecpen thường gặp ở
Khai đâu??
thác Tecpen
Tecpen thường gặp trong
giới thực

vật, có
thể
tập
Ngoài
ra tecpen
còn
gặp
ở
bằng
cách nào??
trunggiới
ở những
trong
động bộ
vậtphận
như
khácdầu
nhau
,thân
gannhư
cá, lá
lòng
đỏ,hoa
,quả, rểtrứng.
của các
. . .loài thảo
mộc


Khai thác tecpen bằng chưng cất lôi cuốn hơi nước

2. Khai thác tecpen
- Phương pháp phổ biến nhất là chưng cất với hơi nước
để thu hút tinh dầu từ các bộ phận chứa tinh dầu thực vật
- Sơ đồ chưng cất lôi cuốn hơi nước trong phòng thí
nghiệm


Sơ đồ chưng cất lôi cuốn hơi nước
1. Bình cấp hơi nước
2. Bình chứa nguyên liệu chưng cất
3. Lớp tinh dầu
4. Lớp nước


3. Ứng dụng của tecpen
Làm hương liệu trong công nghiệp mĩ phẩm


Công nghiệp thực phẩm


Sản xuất dược phẩm


III- Bài tập

Chúc mừng bạn !

Câu 1:Chọn đáp án
sai
A

Tecpen có cấu tạo mạch hở hoặc mạch vòng, có
chứa các liên kết đôi C=C

B

Tecpen có nhiều trong tinh dầu thảo mộc thông, sả,..

C

Tecpen là tên gọi nhóm hidrocacbon no thường có
CT chung là (C5H8)n (n≥2)

D

Tecpen và dẫn xuất còn có trong cơ thể động vật


Câu 2:Chúng ta khai thác tecpen
từ thực vật bằng cách nào ?
A

Sử dụng phương pháp chiết để lấy tinh dầu thực vật từ đó người
ta tinh chế lấy các Tecpen và dẫn xuất

B

Sử dụng phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi nước để lấy tinh
dầu thực vật từ đó người ta tinh chế lấy các Tecpen và dẫn xuất.

C

D

Sử dụng phương pháp kết tinh để lấy tinh dầu thực vật từ đó
người ta tinh chế lấy các Tecpen và dẫn xuất
Không có cách nào

Chúc mừng bạn !


Câu 3: Hãy điền đúng (Đ) hoặc sai
(S) sau mỗi khẳng định dưới đây:
a. Tecpen có công thức chung là (C5H8)n (n ≥ 2),
thường gặp trong giới động – thực vật. S
b. Trong tinh dầu thảo mộc có nhiều tecpen và dẫn
xuất chứa oxi của chúng. Đ
c. Trong kẹo cao su bạc hà có mentol và menton . Đ
d. Nước hoa là dung dịch dầu thơm tách từ hoa
quả thực vật. S


Câu 4: Viết các phương trình hóa
học của phản ứng sau:
a. Oximen + H2 (dư)
b. Geraniol + Br2 (dư)
c. Xitronelol + Br2