Tiểu luận tư tưởng HCM về việc xây dựng phẩm chất đạo đức “trí, dũng, nhân, tín, liêm, trung

Ch :
T TNG H CH MINH V XY DNG PHM CHT O
C: TR, DNG, NHN, TN, LIấM, TRUNG CHO NGI CN
B QUN I.

M U
T tng o c ca Ch tch H Chớ Minh v tm gng v i v
o c cỏch mng ca Ngi l mt b phn quan trng trong di sn tinh
thn vụ giỏ m Ngi li cho ton ng, ton dõn v ton quõn ta.
Sinh thi H Chớ Minh thng xuyờn quan tõm giỏo dc o c cỏch
mng cho cỏn b, ng viờn v nhõn dõn, trong ú cú i ng cỏn b quõn
i.Vì theo Bác đây là một việc làm hết sức quan trọng liên quan đến sức sống
của Đảng, sự thành bại của cách mạng.
Yờu cu, ni dung phm cht o c ca ngi cỏn b quõn i theo
t tng H Chớ Minh rt ton din v sõu sc trong ú: Trớ, Dng, Nhõn,
Tớn, Liờm, Trung l nhng giỏ tr chun mc o c quan trng nht.
T tng H Chớ Minh v xõy dng phm cht o c: : Trớ, Dng,
Nhõn, Tớn, Liờm, Trung cho ngi cỏn b quõn i cú ý ngha to ln trong
quỏ trỡnh xõy dng, chin u v trng ca quõn i, c bit trong s
nghip xõy dng quõn i v chớnh tr, ỏp ng yờu cu bo v T quc trong
tỡnh hỡnh mi.

1


NI DUNG
1. C s hỡnh thnh t tng H Chớ Minh v xõy dng phm cht o c :
Trớ, Dng, Nhõn, Tớn, Liờm, Trung cho ngi cỏn b quõn i:
1.1. o c cỏch mng m H Chớ Minh ch trng xõy dng cho cỏn b
ng viờn v nhõn dõn l o c mi- Đạo đức cách mạng mang bản chất
giai cấp công nhân. Theo H Chớ Minh: o c ú khụng phi l o c

th cu. Nú l o c mi, o c v i, nú khụng phi vỡ danh vng cỏ
nhõn m vỡ li ớch chung ca ng, ca dõn tc, ca c loi ngi.
1.2. H Chớ Minh khng nh: o c mi l gc, l nn tng ca ngi
cỏch mng, ngi cỏn b ng viờn núi chung, v ca ngi cỏn b quõn i
núi riờng.
H Chớ Minh dy rng: Cng nh sụng phi cú ngun mi cú nc,
khụng cú ngun thỡ sụng cn. Cõy phi cú gc, khụng cú gc thỡ cõy hộo.
Ngi cỏch mng phi cú o c, khụng cú o c thỡ dự ti gii my cng
khụng lónh o c nhõn dõn. Theo Hồ Chí Minh gốc của cách mạng là
dân, gốc của công việc là cán bộ, gốc của cán bộ là đạo đức.
1.3. C s hỡnh thnh t tng H Chớ Minh v xõy dng phm cht o
c : Trớ, Dng, Nhõn, Tớn, Liờm, Trung cho ngi cỏn b quõn i.
H Chớ Minh k tha nhng giỏ tr o c truyn thng tt p ca
dõn tc Vit Nam (lũng nhõn ỏi, thng ngi, vỡ ngha, khoan dung,
lng...) Kế thừa khí phách bà Trng bà Triệu, Lê Lợi, Quang Trungchắt lọc
tinh hoa nghệ thuật quân sự truyền thống, đặc biệt là phép chọn tớng, luyện
binh, dùng binh trong "Binh th yếu lợc" của Trần Quốc Tuấn; "Hổ trớng khu
cơ" của Đào Duy Từ
Thõu thỏi tinh hoa o c phng ụng, phng Tõy.

2


Tip thu t tng o c ca ch ngha Mỏc-Lờnin- ch ngha nhõn
o cng sn cao c.
Khụng ch hc tp tip thu m vi trỏi tim nhõn hu v trớ tu uyờn bỏc,
H Chớ Minh ó phỏt trin cỏc giỏ tr o c truyn thng dõn tc v nhõn
loi lờn tm cao mi, phự hp vi thi i mi v thc tin cỏch mng Vit
Nam. ú l o c H Chớ Minh. ng thi Ngi din t nhng giỏ tr
o c mi bi nhng khái niệm đạo đức quen thuộc với nhân dân ta trong

đó có cả những phm trự o c nho giỏo, khái quát những phẩm chất cơ bản
của ngời cách mạng
1.4. Tu tng i tng cỏn b m H Chớ Minh gii thớch v t th t u
tiờn cỏc giỏ tr o c giỏo dc.
Trong th gi i hi ng b Liờn khu IV (Thỏng 6/1947) Bỏc khỏi
quỏt yờu cu phm cht o c ngi cỏn b cỏch mng bng nm ch: Trớ,
Dng, Nhõn, Ngha, Liờm.(khái quát bối cảnh lịch sử và ý nghĩa lời dạy của
Bác)
Ngy 22/12/1947 trong bi K nim ngy thnh lp gii phúng quõn
Vit Nam Ngi ch th: V quc quõn, dõn quõn du kớch phi luụn luụn
phỏt trin...cỏi o c: : Trớ, Dng, Liờm, Trung . (khái quát bối cảnh lịch
sử và ý nghĩa lời dạy của Bác)
Phm cht o c c bn ca con ngi Vit Nam núi chung trong
nn o c mi theo H Chớ Minh khỏi quỏt l: Trung vi nc, hiu vi
dõn; thng yờu con ngi; cn, kim, liờm, chớnh, chớ cụng vụ t; tinh
thn quc t chõn chớnh, trong sỏng.
Nhõn cỏch ngi cỏn b quõn i theo H Chớ Minh thng nht vi
nhõn cỏch ngi cụng dõn, ngi cỏn b cỏch mng. Song do bn cht cỏch
mng ca quõn i ta v yờu cu c thự ca hot ng quõn s, Bỏc t ra
yờu cu cao hn, ũi hi cỏn b quõn i phi thc hin nhõn cỏch ca mỡnh

3


2 t cỏch: T cỏch chin s, t cỏch ngi ng viờn cng sn. Trong bi hun
th ti Hi ngh Quõn s ln th V (Thỏng 8/1948) Bỏc xỏc nh phm cht
o c, nhõn cỏch ca ngi tng phi: Trớ, Dng, Nhõn, Tớn, Liờm,
Trung. Thc cht õy chớnh l yờu cu cao v phm cht o c Bỏc t ra
cho ngi cm quõn - ngi ch huy quõn s dự bt lun cp no, cng v
no cng phi rốn luyn, phn u thc hin. Nếu nh trung với nớc, hiếu với

dân là phẩm chất cơ bản hàng đầu phản ánh mối quan hệ giữa cá nhân với Tổ
quốc và nhân dân; cần,kiệm, liêm, chính hớng tới xác lập chuẩn mực đạo đức
của mỗi ngời với công việc hàng ngày, trong kiến tạo cuộc sống mới, xây
dựng nhân cách đạo đức mới, thì: "Trí, Dũng Nhân, Tín, Liêm, Trung" là biểu
hiện đặc thù của đạo đức mới ở một lĩnh vực đặc thù. Đó là chuẩn mực đạo
đức của ngời cán bộ quân đội trong hoạt động quân sự.
2. Ni dung thc cht ca cỏc phm trự: : Trớ, Dng, Nhõn, Tớn, Liờm,
Trung.
Ni dung thc cht ca cỏc phm trự o c núi trờn th hin hu
ht cỏc bi núi, bi vit ca H Chớ Minh v o c hoc cú liờn quan n
o c. c bit trong tỏc phm: Sa i li lm vic (Thỏng 10/1947),
th gi i hi ng b Liờn khu 4 (Thỏng 6/1947), trong bi núi ti Hi
ngh quõn s ln th V (Thỏng 8/1948) Bỏc gii thớch:
2.1. Trớ l u úc sỏng sut, bit xem ngi, bit xem vic,vỡ vy m
bit lm vic cú li, trỏnh vic cú hi cho ng, bit vỡ ng m ct nhc
ngi tt, phũng ngi gian.
2.2. Dng l dng cm, gan gúc, gp vic cú gan lm. Thy khuyt
im cú gan sa cha. Cc kh, khú khn cú gan chu ng... nu cn phi
cú gan hy sinh c tớnh mng cho ng, cho T quc, khụng bao gi rt rố,
nhỳt nhỏt.

4


2.3. Nhõn l tht th thng yờu, ht lũng giỳp ng chớ v ng
bo.Vỡ th m kiờn quyt chng li nhng ngi, nhng vic, cú hi n
ng, n nhõn dõn. Nhõn l i vi ch hng, ta phi khoan dung.
2.4. Tớn l lm cho ngi ta tin mỡnh, thớ d ó ha thng thỡ phi
thng. Tớn cng cú ngha l t tin sc mỡnh na, nhng khụng phi l t
món, t cao.

2.5. Liờm l khụng tham a v - khụng tham tin ti. Khụng tham
sung sng. Khụng tham ngi tõng bc mỡnh. Vỡ vy m quang minh chớnh
i, khụng bao gi h hoỏ.
2.6. Trung l trung thnh tuyt i vi T quc, vi nhõn dõn.
(So sỏnh s phỏt trin v cht trong ni dung cỏc phm trự so vi quan
nim o c nho giỏo v quan nim truyn thng).
* Túm li: Mi phm trự o c núi trờn phn ỏnh nhng khớa cnh
khỏc nhau ca o c phm cht ngi cỏn b quõn i. Nhng gia cỏc
phm trự ú cú mi quan h cht ch, khụng tỏch ri, tng hp li cỏc nhõn t
ú to nờn phm cht o c ton din ca ngi cỏn b quõn i. Theo H
Chớ Minh ú l s thng nht, ho quyn gia c v Ti, trong ú c
l gc.Theo Ngời cán bộ thực hiện các phẩm chất đạo đức trên mới chỉ là một
nửa, ngời cán bộ phải giáo dục hớng dẫn cho bộ đội và nhân dân thực hiện
mới là ngời cán bộ hoàn toàn.
Hồ Chí Minh là một tấm gơng mẫu mực về phẩm chất đạo đức: Trớ,
Dng, Nhõn, Tớn, Liờm, Trung. Ngời đề ra các yêu cầu mới và cũng là ngời
đầu tiên thực hiện trọn vẹn các yêu cầu ấy. Ngời toàn tâm, toàn ý lo cho dân
tộc. Cả cuộc đời học tập , cống hiến, vơn lên trong thanh bạch, không chút
riêng t.

5


3. Cán bộ quân đội học tập và làm theo t tởng và tấm gơng đạo đức:
Trớ, Dng, Nhõn, Tớn, Liờm, Trung Hồ Chí Minh.
Học tập nắm vững vị trí vai trò và nội dung cơ bản của: Trớ, Dng,
Nhõn, Tớn, Liờm, Trung có ý nghĩa to lớn trong nâng cao đạo đức cách mạng
cho cán bộ quân đội ở mọi thời kỳ cách mạng.
Gn 60 nm xõy dng, chin u v trng thnh Quõn i nhõn dõn
Vit Nam ó cựng ton dõn vit lờn nhng trang vng chúi li trong lch s

dng nc v gi nc ca dõn tc. Mt trong nhng nguyờn nhõn lm nờn
k tớch huy hong, lm cho quõn i ta tr thnh Quõn i anh hựng Nhim
v no cng hon thnh, khú khn no cng vt qua, k thự no cng ỏnh
thng. l i ng cỏn b quõn i ó tu dng phn u theo t tng H
Chớ Minh m trong ú cỏc phm cht o c: Trớ, Dng, Nhõn, Tớn, Liờm,
Trung l nhng giỏ tr tiờu biu in hỡnh. Do đó đội ngũ cán bộ quân đội (và
cán bộ chiến sĩ nói chung) đã đợc nhân dân tin yêu mến phục. Quân đội thực
sự là công cụ bạo lực sắc bén của Đảng, Nhà nớc là trụ cột của sự nghiệp bảo
vệ Tổ quốc, xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Tuy nhiên trớc những diễn biến phức tạp của thời cuộc, tình hình đạo
đức lối sống có biểu hiện xuống cấp, tiêu cực xã hội có chiều hớng gia tăng.
Tiêu cực đó cũng phát sinh ở một số cán bộ, đơn vị quân đội. Nghị quyết
94/ĐUQSTW, Nghị quyết đại hội Đảng bộ quân đội lần thứ V đã chỉ rõ: Một
bộ phận cán bộ quân đội hẫng hụt về trí tuệ, thiếu dũng khí đấu tranh, cơ hội
thực dụng, chạy theo lợi ích kinh tế, vật chất, mất đoàn kết nội bộ, quân phiệt
với chiến sĩ, vớng vào các tệ nạn xã hộigây hậu quả nghiêm trọng. Sự xuống
cấp về đạo đức, tha hoá về lối sống do nhiều nguyên nhân bắt nguồn từ sự
quyến dũ của đồng tiền, của quyền lực, của những tham vọng cá nhân chủ
nghĩa sinh ra.
Cách đây hơn nửa thế kỷ Bác Hồ đã từng cảnh báo về sự suy thoái ấy
(trích).
6


Kính tha
Phẩm chất đạo đức ngời cán bộ quân đội: Trớ, Dng, Nhõn, Tớn, Liờm,
Trung là giá trị tinh thần và đạo đức cao quý, giá trị văn hoá độc đáo phản
ánh bản chất cách mạng và truyền thống vẻ vang của quân đội ta, mà Đảng
quang vinh, Bác Hồ vĩ đại và các thể hệ cha anh đã dày công vun đắp, bằng cả
máu xơng và nớc mắt. đó là giá trị t tởng tiến bộ của thời đại, của dân tộc, là

chuẩn mực để các thế hệ học tập, rèn luyện phấn đầu, là nguồn động viên lớn
lao, niềm tự hào thôi thúc trách nhiệm của mỗi chúng ta .
Tiếp tục quán triệt và thực hiện tốt lời dạy của bác cho cán bộ quân đội,
chúng ta phải kết hợp nhiều biện pháp đồng bộ: giữa giáo dục và tự giáo dục,
đặt lợi ích của Đảng của nhân dân lên trên lợi ích cá nhân, xây dựng môi trờng
đạo đức lành mạnh, tạo d luận xã hội tích cực tôn vinh những giá trị đạo đức
lối sống cao đẹp, cổ vũ ngời tốt, việc tốt , đầu tranh phê phán cái xấu, cái tiêu
cực, lạc hậu. Kết hợp đề cao ý thức tự giác với tăng cờng kỷ luật, pháp luật
Nhà nớc . Đẩy mạnh phong trào thi đua học tập rèn luyện theo t tởng, đạo đức
tác phong Hồ Chí Minh. Trách nhiệm đó trớc hết thuộc về bản thân mỗi cán
bộ quân đội.
Bác Hồ dạy: "Đạo đức cách mạng không phải trên trời sa
xuống.Vàng càng luyện càng trong " ; "Một dân tộc, một Đảng và mỗi con
ngời ngày hôm qua là vĩ đạichủ nghĩa cá nhân ". Mỗi cán bộ Đảng viên phải
tích cực tự giác học tập, trau dồi trí thức, nâng cao trí tuệ và chuyên môn
nghiệp vụ, vơn lên chiếm lĩnh thành tựu khoa học công nghệ, và tham gia có
hiệu quả đấu tranh trêm mặt trận t tởng lý luận. đáp ứng yêu cầu của cuộc
chiến tranh bằng công nghệ cao trong tơng lai (nếu nó xẩy ra ). Vững vàng
trong mọi hoàn cảnh : vợt mọi khó khăn, dám nói, dám làm, dám chịu trách
nhiệm, dám đấu tranh, sẵn sàng hi sinh cả tính mạng cho Đảng, cho Tổ quốc,
luôn đoàn kết thơng yêu chiến sĩ, gắn bó với nhân dân, gơng mẫu trong sinh
hoạt công tác, mẫu mực về đạo đức cách mạng

7


Kết luận:
Khẳng định lại giá trị, ý nghĩa t tởng Hồ Chí Minh về xây dựng phẩm
chất đạo đức: Trớ, Dng, Nhõn, Tớn, Liờm, Trung
Xây dựng đạo đức cách mạng theo t tởng Hồ Chí Minh cho cán bộ quân

đội là cả một quá trình lâu dài bền bỉ gắn với đồng bộ các nội dung biện
pháp: Xây dựng quân đội, xây dựng đơn vị, xây dựng các tổ chức vững
mạnh chống t tởng nôn nóng, chủ quan hay thụ động trong giáo dục.
Bác Hồ đã nhiều lần nhắc nhở chúng ta: "học hỏi là việc phải tiếp tục
suốt đời " cũng nh Khổng Tử từng nói: "học không biết chán , dạy không biết
mỏi", và nh lời dạy của Lênin: "Học, học nữa học mãi" . Vì lẽ đó chúng ta
nguyện tiếp tục học tập vận dụng những t tởng quá báu trong di sản vô tận của
Ngời về phẩm chất đạo đức ngời cán bộ, quyết tâm phấn đấu theo con đờng
mà Đảng , Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn.

8