L IC M
N
Trong quá trình nghiên c u và th c hi n lu n v n, tác gi đã nh n đ
h
cs
ng d n t n tình c a PGS.TS NGUY N BÁ UÂN và nh ng ý ki n v
chuyên môn quý báu c a các th y cô giáo trong khoa Công trình, khoa Kinh t
và Qu n lý - Tr
ng
i h c Th y l i c ng nh s giúp đ c a Công ty C
ph n Xây d ng Thái Nguyên.
Tác gi xin chân thành c m n các th y cô trong Tr
l i đã ch b o, h
ng
i h c Th y
ng d n khoa h c và C quan cung c p s li u trong quá
trình h c t p, nghiên c u và hoàn thành lu n v n này.
Do trình đ , kinh nghi m c ng nh th i gian nghiên c u còn h n ch nên
Lu n v n khó tránh kh i nh ng thi u sót, tác gi r t mong nh n đ
c nh ng ý
ki n đóng góp c a quý đ c gi .
Xin trân tr ng c m n!
Hà N i, ngày
tháng n m 2016
Tác gi lu n v n
Hà Thu Qu nh
L I CAM OAN
Tôi xin cam đoan đ tài lu n v n này là s n ph m nghiên c u c a riêng
cá nhân tôi. Các s li u và k t qu trong lu n v n là hoàn toàn trung th c và
ch a đ
c ai công b tr
c đây. T t c các trích d n đã đ
c ghi rõ ngu n g c.
Hà N i, ngày
tháng n m 2016
Tác gi lu n v n
Hà Thu Qu nh
M CL C
M
CH
U ........................................................................................................... 1
NG 1: T NG QUAN V
THI CÔNG VÀ QU N LÝ CHI PHÍ
THI CÔNG XÂY D NG CÔNG TRÌNH .................................................... 4
1.1. T ng quan v thi công xây d ng công trình .............................................. 4
1.1.1. Công trình xây d ng................................................................................. 4
1.1.2.
c đi m chung c a công trình xây d ng................................................ 4
1.1.3. Các ho t đ ng trong quá trình thi công xây d ng .................................... 5
1.1.4. Qu n lý thi công xây d ng công trình...................................................... 6
1.2. Nh ng nhân t
nh h
ng đ n công tác qu n lý chi phí thi công xây d ng
công trình......................................................................................................... 11
1.2.1. Nhóm nhân t ch quan ......................................................................... 11
1.2.2. Nhóm nhân t khách quan ..................................................................... 13
1.3. Th c tr ng công tác qu n lý chi phí thi công xây d ng công trình t i các
doanh nghi p xây d ng ................................................................................... 14
1.3.1. Tình hình qu n lý chi phí s n xu t trong giai đo n thi công c a các
doanh nghi p .................................................................................................... 14
1.3.2. Nh ng v n đ t n t i trong công tác qu n lý chi phí thi công xây d ng15
1.4. Nh ng bài h c kinh nghi m v qu n lý chi phí thi công xây d ng c a
doanh nghi p xây d ng ................................................................................... 18
1.5. T ng quan v nh ng công trình nghiên c u có liên quan........................ 22
K t lu n ch
CH
ng 1 ........................................................................................... 23
NG 2: C
S
LÝ LU N V
QU N LÝ CHI PHÍ THI CÔNG
XÂY D NG CÔNG TRÌNH ......................................................................... 25
2.1. Chi phí thi công và qu n lý chi phí thi công xây d ng công trình........... 25
2.1.1. Khái ni m v chi phí và qu n lý chi phí trong doanh nghi p ............... 25
2.1.2. Phân lo i chi phí trong doanh nghi p..................................................... 26
2.1.3. Chi phí thi công xây d ng công trình .................................................... 29
2.1.4. N i dung c a công tác qu n lý chi phí thi công XDCT ......................... 32
2.1.5. Các ph
ng pháp qu n lý chi phí thi công xây d ng ............................ 35
2.1.6. Nh ng ch tiêu đánh giá công tác qu n lý chi phí thi công XDCT........ 40
2.2. Nh ng c n c cho vi c qu n lý chi phí thi công xây d ng công trình .... 41
2.2.1. Nh ng quy đ nh pháp lu t c a Nhà n
c .............................................. 41
2.2.2 Nh ng quy đ nh c a doanh nghi p ......................................................... 42
K t lu n ch
CH
ng 2 ........................................................................................... 43
NG 3: TH C TR NG VÀ GI I PHÁP T NG C
NG CÔNG
TÁC QU N LÝ CHI PHÍ THI CÔNG T I CTCP XÂY D NG THÁI
NGUYÊN – ÁP D NG CHO CÔNG TRÌNH KIÊN C
TH NG KÊNH H
PH
NG HOÀNG, HUY N
HÓA H
I T .................... 44
3.1. Gi i thi u khái quát v công ty C ph n Xây d ng Thái Nguyên .......... 44
3.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n ......................................................... 44
3.1.2 C c u t ch c b máy qu n lý ............................................................... 47
3.2 . Th c tr ng trong công tác qu n lý chi phí thi công xây d ng công trình
t i công ty C ph n Xây d ng Thái Nguyên .................................................. 51
3.2.1. Công tác l p k ho ch ti n đ và chi phí thi công xây d ng ................. 51
3.2.2. T ch c qu n lý tri n khai th c hi n k ho ch chi phí .......................... 53
3.2.3. T ch c ki m tra ki m soát .................................................................... 61
3.2.4. ánh giá chung v công tác qu n lý chi phí thi công c a Công ty........ 62
3.3.
nh h
ng phát tri n c a công ty C ph n Xây d ng Thái Nguyên trong
giai đo n 2016 - 2020 ...................................................................................... 65
3.3.1.
nh h
ng phát tri n chung ................................................................. 65
3.3.2.
nh h
ng trong qu n lý s n xu t kinh doanh ..................................... 66
3.4.
xu t m t s gi i pháp t ng c
ng công tác qu n lý chi phí thi công
xây d ng t i Công ty - Áp d ng cho công trình kiên c hóa H th ng kênh H
Ph
ng Hoàng, huy n
i T ........................................................................ 67
3.4.1. Gi i thi u v gói th u Công trình kiên c hóa H th ng kênh H
Ph
ng Hoàng, huy n
i T ......................................................................... 67
3.4.2. M t s gi i pháp t ng c
ng công tác qu n lý chi phí thi công xây d ng
công trình kiên c hóa H th ng kênh H Ph
K t lu n ch
ng Hoàng, huy n
i T ...... 69
ng 3 ........................................................................................... 90
K T LU N VÀ KI N NGH ...................................................................... 91
TÀI LI U THAM KH O ............................................................................ 94
DANH M C CÁC B NG BI U
B ng 2.1: T ng h p d toán chi phí xây d ng theo đ n giá xây d ng công
trình không đ y đ và giá xây d ng t ng h p không đ y đ theo.................. 38
B ng 3.1: B ng n ng l c và kinh nghi m CTCP Xây D ng Thái Nguyên
trong l nh v c xây d ng .................................................................................. 46
B ng 3.2: B ng doanh thu xây l p trong vòng 3 n m (2012, 2013, 2014) ..... 50
B ng 3.3: B ng xác nh n s li u tài chính c a Công ty ................................ 51
B ng 3.4: B ng K ho ch ch đ o s n xu t 6 tháng đ u n m 2014 ................ 53
Công ty C ph n Xây d ng Thái Nguyên....................................................... 53
B ng 3.5: Chi phí nguyên v t li u công trình qua các n m ............................ 56
B ng 3.6: K t qu s d ng máy móc thi t b thi công ................................... 57
B ng 3.7: C c u các lo i chi phí trong giá thành công trình ......................... 59
B ng 3.8: Lao đ ng nhân theo trình đ chuyên môn ...................................... 60
B ng 3.9: Kh i l
ng đ t đ p t các đi m c p ............................................... 87
B ng 3.10: Kh i l
ng đ t đ p đ n các đi m nh n ........................................ 87
B ng 3.11: T ng h p kh i l
ng đ t c a các đi m c p và nh n .................... 88
B ng 3.12:
ng v n chuy n c a các đi m c p và nh n ............................. 88
B ng 3.13:
n giá c
c v n chuy n cho công tác v n chuy n đ t ............. 89
DANH M C CÁC HÌNH V
Hình 3.1: S đ b máy t ch c qu n lý c a Công ty ................................... 47
Hình 3.2: S đ khu t
i kênh chính Ph
ng Hoàng ..................................... 69
Hình 3.3: S đ v n chuy n t 1 đi m c p đ n nhi u đi m nh n .................. 84
Hình 3.4: S đ v n chuy n t m t s đi m c p đ n m t đi m nh n ............ 85
Hình 3.5. S đ v n chuy n t m t s đi m c p đ n m t s đi m nh n ........ 85
Hình 3.6: S đ v n chuy n đât t đi m c p đ n đi m nh n ........................ 87
DANH M C CÁC T
Ký hi u vi t t t
VI T T T
Ngh a đ y đ
BHXH
B o hi m xã h i
BHYT
B o hi m y t
BTCT
Bê tông c t thép
CBCNV
Cán b công nhân viên
CTCP
Công ty c ph n
NSNN
Ngân sách nhà n
QLDA
Qu n lý d án
SXKD
S n xu t kinh doanh
TP
Thành ph
TSC
Tài s n c đ nh
c
1
M
U
1. Tính c p thi t c a đ tài
Trong nh ng n m g n đây, do chính sách th t ch t ti n t , th t ch t đ u
t công, ngu n v n c a Nhà n
c dành cho l nh v c xây d ng c b n b h n
ch làm cho các công ty kinh doanh trong l nh v c xây d ng c nh tranh nhau
gay g t, và g p r t nhi u khó kh n, nhi u công ty ph i gi i th . Tr
cb i
c nh đó, các công ty xây d ng l n và nh đ u ph i tìm ki m nh ng cách th c
t ch c và qu n lý khác nhau đ t n t i và phát tri n.
i u đó ngh a là Công
ty ph i tính toán và tìm cách nh m h n ch t i đa chi phí cho s n xu t kinh
doanh, đ m b o vi c qu n lý chi phí khoa h c, h p lý. Nh ta đã bi t, chi phí
là ch tiêu quan tr ng ph n ánh hi u qu ho t đ ng s n xu t c a m t công ty.
Vi c qu n lý chi phí trong quá trình thi công xây d ng góp ph n làm h giá
thành s n ph m, t ng t i đa l i nhu n cho công ty và t o ra l i th c nh tranh
vô cùng to l n trong vi c t n t i và phát tri n c a công ty, kéo theo là s phát
tri n c a n n kinh t nói chung. Vì th vi c ti t ki m chi phí s n xu t chính là
m c tiêu quan tr ng không nh ng ch c a riêng m t công ty, hay c a riêng
ngành xây d ng mà còn là v n đ quan tâm c a toàn xã h i.
T nh ng phân tích trên, v i nh ng ki n th c đ
Nhà tr
c h c t p và nghiên c u
ng cùng v i kinh nghi m th c ti n trong quá trình công tác t i đ a
bàn nghiên c u, tác gi ch n đ tài lu n v n v i tên g i: “Gi i pháp t ng
c
ng công tác qu n lý chi phí thi công xây d ng t i Công ty C ph n Xây
d ng Thái Nguyên – Áp d ng cho Công trình kiên c hóa H th ng kênh
H Ph
ng Hoàng, huy n
i T ”.
2. M c đích nghiên c u c a đ tài
Lu n v n nghiên c u đ xu t m t s gi i pháp có tính kh thi, có c s lý
lu n và th c ti n nh m qu n lý chi phí thi công xây d ng công trình t i công
ty C ph n Xây d ng Thái Nguyên.
2
3. Ph
ng pháp nghiên c u
th c hi n nh ng n i dung nghiên c u, tác gi lu n v n s d ng các
ph
ng pháp nghiên c u sau: ph
ph
ng pháp k th a, áp d ng có ch n l c; ph
t ng h p, so sánh; ph
ng pháp đi u tra thu th p thông tin;
ng pháp kh o sát th c t ; ph
h th ng v n b n pháp quy; và m t s ph
4.
it
ng và ph m vi nghiên c u
a.
it
ng nghiên c u c a đ tài
it
ng pháp th ng kê, phân tích,
ng pháp đ i chi u v i
ng pháp khác.
ng nghiên c u c a đ tài là công tác qu n lý chi phí thi công xây
d ng công trình t i Công ty C ph n Xây d ng Thái Nguyên và nh ng nhân
t
nh h
ng đ n ch t l
ng và hi u qu c a công tác này.
b. Ph m vi nghiên c u c a đ tài
Ph m vi v m t không gian và n i dung, đ tài t p trung nghiên c u ch
y u v công tác qu n lý chi phí thi công xây d ng công trình t i công ty C
ph n Xây d ng Thái Nguyên.
Ph m vi v m t th i gian, lu n v n s t p trung nghiên c u, phân tích th c
tr ng công tác qu n lý chi phí thi công xây d ng công trình c a công ty t
n m 2011 đ n n m 2015 và đ xu t gi i pháp qu n lý chi phí cho giai đo n t i.
5. Ý ngh a khoa h c và th c ti n c a đ tài
a. Ý ngh a khoa h c
V i nh ng k t qu đ t đ
c theo đ nh h
ng nghiên c u l a ch n đ tài s
góp ph n h th ng hoá, c p nh t và hoàn thi n c s lý lu n v chi phí và
công tác qu n lý chi phí thi công xây d ng công trình, các nhân t
nh h
ng
đ n qu n lý chi phí trong quá trình thi công c a các công ty xây d ng. Nh ng
k t qu nghiên c u c a lu n v n là nh ng tài li u tham kh o h u ích cho công
tác gi ng d y, h c t p và nghiên c u v qu n lý chi phí thi công xây d ng
công trình.
3
b. Ý ngh a th c ti n
K t qu phân tích đánh giá và đ xu t gi i pháp c a đ tài s là nh ng tài
li u tham kh o có giá tr g i m trong vi c t ng c
ng h n n a hi u qu công
tác qu n lý chi phí thi công xây d ng công trình không ch cho công ty C
ph n Xây d ng Thái Nguyên mà còn cho các công ty ho t đ ng trong l nh
v c thi công xây d ng công trình.
6. K t qu d ki n đ t đ
đ t đ
quy t đ
c
c m c tiêu nghiên c u, lu n v n c n ph i nghiên c u, gi i
c nh ng v n đ sau:
- H th ng c s lý lu n v thi công xây d ng công trình và qu n lý chi
phí thi công xây d ng công trình. Nh ng kinh nghi m có đ
chi phí thi công xây d ng công trình
n
c trong qu n lý
c ta trong th i gian v a qua;
- Phân tích, đánh giá th c tr ng công tác qu n lý chi phí thi công xây d ng
công trình c a công ty C ph n xây d ng Thái Nguyên;
- Nghiên c u, đ xu t m t s gi i pháp có c s khoa h c và th c ti n, có
tính kh thi nh m t ng c
ng công tác qu n lý chi phí thi công xây d ng công
trình Kiên c hóa H th ng kênh H Ph
ng Hoàng, huy n
i T c a công
ty C ph n xây d ng Thái Nguyên.
7. N i dung c a lu n v n
Ngoài Ph n m đ u, K t lu n ki n ngh , danh m c tài li u tham kh o, n i
dung c a lu n v n đ
- Ch
c c u trúc thành 3 ch
ng n i dung chính nh sau:
ng 1: T ng quan v thi công và qu n lý chi phí thi công xây d ng
công trình;
- Ch
ng 2: C s lý lu n v qu n lý chi phí thi công xây d ng công trình;
- Ch
ng 3: Th c tr ng và gi i pháp t ng c
ng công tác qu n lý chi phí
thi công xây d ng công trình t i công ty C ph n Xây d ng Thái Nguyên –
Áp d ng cho công trình Kiên c hóa h th ng kênh h Ph
iT .
ng Hoàng, huy n
4
CH
NG 1: T NG QUAN V THI CÔNG VÀ QU N LÝ CHI PHÍ
THI CÔNG XÂY D NG CÔNG TRÌNH
1.1. T ng quan v thi công xây d ng công trình
1.1.1. Công trình xây d ng
Công trình xây d ng là s n ph m c a d án đ u t xây d ng, đ
thành b i s c lao đ ng c a con ng
công trình, đ
i, v t li u xây d ng, thi t b l p đ t vào
c liên k t đ nh v v i đ t, có th bao g m ph n d
ph n trên m t đ t, ph n d
im tn
ct o
c và ph n trên m t n
c, đ
i m t đ t,
c xây d ng
theo thi t k .
Công trình xây d ng bao g m công trình xây d ng công c ng, nhà ,
công trình công nghi p, giao thông, th y l i, n ng l
1.1.2.
c đi m chung c a công trình xây d ng
- Công trình xây d ng đ
d ng)
ng và các công trình khác.
c liên k t và đ nh v v i đ t (t i đ a đi m xây
các vùng, khu v c và lãnh th khác nhau.
- Công trình xây d ng ph thu c vào các đi u ki n đ a ch t, khí h u,
th y v n và các đi u ki n kinh t - xã h i t i n i đ t công trình. Do đó, công
trình xây d ng có công d ng, k t c u, ki n trúc và cách ch t o mang tính đa
d ng cao.
- Công trình xây d ng thông th
ng có kích th
c l n (s d ng tài
nguyên đ t l n) và chi phí l n, th i gian ki n t o và s d ng lâu dài. Vì v y,
nh ng sai l m v ch tr
ng đ u t , v kh o sát thi t k , v quá trình thi công
c ng nh quá trình khai thác r t khó kh c ph c và r t t n kém.
- Công trình xây d ng liên quan đ n nhi u ngành kinh t - k thu t khác
nhau, t khâu kh o sát, thi t k , ch t o s n ph m, cung c p các y u t đ u
vào đ n vi c s d ng công trình xây d ng.
- Công trình xây d ng liên quan đ n môi tr
ng t nhiên, môi tr
ng xã
h i, l i ích c ng đ ng t i n i xây d ng công trình. Có th nói, công trình xây
5
d ng mang tính ch t t ng h p v k thu t, kinh t - xã h i, v n hóa, ngh
thu t, ki n trúc và qu c phòng.
- Công trình xây d ng có tính ch t đ n chi c, riêng l .
1.1.3. Các ho t đ ng trong quá trình thi công xây d ng
1.1.3.1. Các ho t đ ng trong quá trình thi công xây d ng
- Xây d ng ch
ng trình c th phù h p v i ti n trình công vi c đã nêu
trong h s d th u và các đi u ki n c a h p đ ng ghi rõ th i gian c th c a
t ng công vi c ph i hoàn thành.
- Lên k ho ch và s p x p t ch c
các ph
trên công tr
ng c ng nh l p đ t
ng ti n thi t b c n thi t cho vi c thi công và các d ch v cho ch đ u
t và các nhà th u.
- Lên k ho ch ti n đ v nhu c u lo i, s l
(con ng
ng các ngu n l c c n thi t
i, máy móc, v t li u) trong th i gian thi công công trình.
- Xây d ng nh ng công trình t m th i và v nh c u c n thi t cho vi c xây
d ng d án.
- Nhà th u ph i h p v i các nhà th u ph tham gia xây d ng công trình.
- Ti n hành giám sát xây d ng đ đ m b o ch t l
ng theo yêu c u c a
tiêu chu n mà thi t k đã l a ch n. Theo ch c n ng c a mình, các ch th có
ph
ng th c giám sát khác nhau.
-
i u ch nh nh ng sai s khi thi công
v i nh ng con s đã đ
trên công tr
ng có th khác
c ghi d toán trong h s h p đ ng.
- Gi l i t t c các h s và báo cáo v m i ho t đ ng xây d ng và k t
qu c a các cu c ki m tra ch t l
ng.
- Ki m tra thanh toán ti n cho nh ng ph n vi c đã hoàn thành.
- Ti n hành công tác ch m lo s c kh e và ki m tra an toàn lao đ ng đ
đ m b o an toàn cho công nhân và m i ng
i trên công tr
ng.
6
1.1.3.2. Nh ng l u ý trong quá trình thi công xây d ng công trình
- Công trình xây d ng có tính đa d ng, cá bi t và chi phí l n, l i đ
c
ch t o theo đ n hàng c a ch đ u t thông qua đ u th u cho t ng công trình.
Vì v y, gây nên các tác đ ng đ n quá trình s n xu t xây d ng nh ph thu c
vào k t qu đ u th u, d n đ n các doanh nghi p xây d ng b đ ng trong vi c
đ u t , đ i m i công ngh thi công, máy móc thi t b ; giá c công trình xây
d ng đ
c đ nh tr
c khi ch t o s n ph m (khi tham gia đ u th u) d n đ n
r i ro cao do bi n đ ng c a giá c th tr
ng.
- Th i gian xây d ng công trình dài, làm cho v n đ u t c a ch đ u t
và v n s n xu t c a các doanh nghi p xây d ng th
trình.
ng b
đ ng t i công
i u này đòi h i vi c t ch c qu n lý xây d ng ph i t p trung thi công
d t đi m, rút ng n th i gian xây d ng, có th thanh toán t m ng v n và các
d tr cho s n xu t h p lý.
- M c đích cu i cùng c a t ch c và qu n lý s n xu t xây d ng là hoàn
thành công trình đúng th i h n, đ m b o ch t l
doanh nghi p. Vì v y, c n l a ch n ph
ng và có l i nhu n cho
ng án t ch c thi công t i u, t n
d ng t i đa các ngu n v t t , nhân l c t i đ a ph ng đ gi m giá thành xây d ng.
- T ch c s n xu t xây d ng ph i ti n hành ngoài tr i, ch u nh h
ng c a
các đi u ki n khí h u, đòi h i khi l p bi n pháp t ch c thi công ph i chú ý
đ n đi u ki n th i ti t c a vùng, khu v c xây d ng; các bi n pháp kh c ph c
nh h
ng c a th i ti t nh m gi m t i đa các t n th t ng ng ngh vi c và ph i
s a ch a do các y u t th i ti t tác đ ng; nâng cao t l c gi i hóa trong xây
d ng c ng nh ch t o các thành ph n ho c bán thành ph n trong công x ng.
1.1.4. Qu n lý thi công xây d ng công trình
1.1.4.1. Khái ni m v qu n lý thi công xây d ng công trình
- Qu n lý thi công xây d ng công trình bao g m qu n lý ti n đ thi công,
qu n lý kh i l
ng thi công, qu n lý ch t l
ng công trình xây d ng, qu n lý
7
chi phí thi công xây d ng công trình và qu n lý v an toàn trong thi công xây
d ng công trình.
- Qu n lý thi công xây d ng công trình là vi c giám sát, ch đ o, đi u
ph i, t ch c, lên k ho ch đ i v i các giai đo n c a vòng đ i d án xây d ng
công trình. M c đích c a nó là t góc đ qu n lý và t ch c, áp d ng các bi n
pháp nh m đ m b o th c hi n t t m c tiêu d án nh : m c tiêu v giá thành,
m c tiêu th i gian, m c tiêu ch t l
ng. Vì th làm t t công tác qu n lý là
m t vi c có ý ngh a vô cùng quan tr ng.
- Chu trình qu n lý thi công xây d ng công trình xoay quanh 3 n i dung
ch y u là (1) L p k ho ch, (2) T ch c ph i h p th c hi n mà ch y u là
qu n lý ti n đ th i gian, chi phí th c hi n và (3) Giám sát các công vi c d
án xây d ng công trình nh m đ t đ
c các m c tiêu đã đ nh.
- Chi ti t h n c a qu n lý thi công xây d ng công trình g m nh ng n i
dung sau:
+ Qu n lý ph m vi thi công xây d ng công trình: ti n hành kh ng ch
quá trình qu n lý đ i v i n i dung công vi c c a d án xây d ng công trình
nh m th c hi n m c tiêu thi công xây d ng công trình,…
+ Qu n lý th i gian thi công xây d ng công trình: là quá trình qu n lý
mang tính h th ng nh m đ m b o ch c ch n hoàn thành d án xây d ng theo
đúng th i gian đ ra. Nó bao g m các công vi c nh xác đ nh ho t đ ng c
th , s p x p trình t ho t đ ng, b trí th i gian, kh ng ch th i gian và ti n đ
thi công xây d ng công trình.
+ Qu n lý chi phí thi công xây d ng công trình: là quá trình qu n lý chi
phí, giá thành d án xây d ng công trình nh m đ m b o hoàn thành d án xây
d ng công trình mà chi phí không v
t quá m c trù b ban đ u. Nó bao g m
vi c b trí ngu n l c, d tính giá thành và kh ng ch chi phí.
8
+ Qu n lý ch t l
ng thi công xây d ng công trình: Là quá trình qu n lý
có h th ng vi c th c hi n d án xây d ng công trình nh m đ m b o đáp ng
yêu c u v ch t l
l
ng mà khách hàng đ t ra. Nó bao g m vi c quy ho ch ch t
ng, kh ng ch ch t l
ng và đ m b o ch t l
ng,…
+ Qu n lý ngu n nhân l c c a d án xây d ng công trình: là ph
ng
pháp qu n lý mang tính h th ng nh m đ m b o phát huy h t n ng l c, tính
tích c c, sáng t o c a m i ng
i trong d án thi công xây d ng công trình và
t n d ng nó m t cách hi u qu nh t. Nó bao g m các vi c nh quy ho ch t
ch c, xây d ng đ i ng , tuy n ch n nhân viên và xây d ng các ban qu n lý
d án thi công xây d ng công trình.
+ Qu n lý vi c trao đ i thông tin d án thi công xây d ng công trình: là
bi n pháp qu n lý mang tính h th ng nh m đ m b o vi c truy n đ t, thu
th p, trao đ i m t cách h p lý các tin t c c n thi t cho vi c th c hi n d án
thi công xây d ng công trình c ng nh vi c truy n đ t thông tin, báo cáo ti n
đ thi công xây d ng công trình.
+ Qu n lý r i ro trong thi công xây d ng công trình: Khi th c hi n d án
thi công xây d ng công trình có th s g p ph i nh ng y u t r i ro mà chúng
ta không l
ng tr
cđ
c. Qu n lý r i ro là bi n pháp qu n lý mang tính h
th ng nh m t n d ng t i đa nh ng y u t có l i không xác đ nh và gi m thi u
t i đa nh ng y u t b t l i không xác đ nh cho d án thi công xây d ng công
trình. Nó bao g m vi c nh n d ng, phân lo i r i ro, cân nh c, tính toán r i ro,
xây d ng đ i sách và kh ng ch r i ro.
+ Qu n lý vi c mua bán c a d án thi công xây d ng công trình: là bi n
pháp qu n lý mang tính h th ng nh m s d ng hàng hóa, v t li u, máy móc
trang thi t b thu mua đ
c t bên ngoài t ch c th c hi n d án thi công xây
d ng. Nó bao g m vi c lên k ho ch thu mua, l a ch n vi c thu mua và tr ng
thu các ngu n v t li u.
9
+ Qu n lý vi c giao nh n thi công xây d ng công trình: m t s d án thi
công xây d ng công trình sau khi th c hi n hoàn thành, h p đ ng c ng k t
thúc cùng v i s chuy n giao k t qu . D án m i b
c vào giai đo n đ u v n
hành s n xu t nên khách hàng có th thi u nhân l c qu n lý kinh doanh ho c
ch a n m v ng đ
c tính n ng, k thu t c a d án, vì th c n có s h tr c a
đ n v thi công, giúp đ n v ti p nh n d gi i quy t v n đ này, t đó xu t
hi n khâu qu n lý vi c giao – nh n d án xây d ng công trình. Qu n lý vi c
giao – nh n d án c n có s tham gia c a đ n v thi công d án xây d ng và
đ n v ti p nh n, t c là c n có s ph i h p ch t ch gi a hai bên giao nh n,
nh v y m i tránh đ
c tình tr ng d án t t nh ng hi u qu kém, đ u t cao
nh ng l i nhu n th p.
1.1.4.2. Vai trò qu n lý thi công xây d ng công trình
- Liên k t t t c các ho t đ ng, công vi c c a d án xây d ng;
- T o đi u ki n cho vi c liên h , g n bó gi a nhóm qu n lý d án v i
khách hàng, ch đ u t và các nhà cung c p đ u vào;
- T ng c
ng s h p tác và ch rõ trách nhi m c a các thành viên tham
gia d án xây d ng;
- T o đi u ki n phát hi n s m nh ng khó kh n v
đi u ch nh k p th i tr
ng m c n y sinh và
c nh ng thay đ i ho c đi u ki n không d đoán đ
c.
T o đi u ki n cho s đàm phán tr c ti p gi a các bên liên quan đ gi i quy t
nh ng b t đ ng;
- T o ra các s n ph m, d ch v có ch t l
ng cao h n.
1.1.4.3. M c tiêu c a qu n lý thi công xây d ng công trình
1. K t qu cu i cùng c n đ t (ch t l
ng c a d án xây d ng):
- M i m t d án thi công xây d ng công trình th
nhi u m c tiêu c n đ t đ
ng đ t ra m t hay
c (m c tiêu k thu t công ngh , m c tiêu kinh t
tài chính, m c tiêu kinh t xã h i, qu c phòng,...).
10
2. Ngu n l c:
đ tđ
-
c k t qu mong mu n, m i d án thi công xây d ng công
trình đ u d trù chi phí ngu n l c huy đ ng cho d án (nhân l c, tài l c, v t
l c, kinh phí,...). Trên th c t , do nh ng bi n c r i ro làm cho chi phí, ngu n
l c th c t th
tr
ng có nguy c v
t quá d ki n ban đ u. C ng có nh ng
ng h p không đ ngu n l c huy đ ng cho d án thi công xây d ng nh đã
d ki n làm cho d án tri n khai không thu n l i, ph i đi u ch nh, thay đ i l i
m c tiêu so v i d ki n ban đ u,…
3. Th i gian:
-
th c hi n m t d án thi công xây d ng đòi h i ph i có th i
gian ng n nh t và th
tr
ng b n đ nh kh ng ch do nhi u lý do (c nh tranh th
ng, tranh th th i c , giành c h i,...). Ngay trong t ng giai đo n c a chu
trình d án c ng có th b nh ng kh ng ch v th i gian th c hi n. Thông
th
ng, ti n trình th c hi n m t d án xây d ng theo th i gian có th chia ra 3
th i k : Kh i đ u, tri n khai và k t thúc.
- N u m t d án xây d ng đ
c th c hi n mà đ t đ
c k t qu cu i
cùng nh d ki n (đ hoàn thi n yêu c u) trong m t th i gian kh ng ch v i
m t ngu n l c đã xác đ nh thì d án xây d ng xem là đã hoàn thành m c tiêu
t ng th . Tuy nhiên, trên th c t m c tiêu t ng th th
không th nào đ t đ
c và do đó trong qu n lý d án ng
cách k t h p dung hòa 3 ph
l a ch n và th c hi n ph
ng r t khó, th m chí
i ta th
ng ph i tìm
ng di n chính c a m t d án xây d ng b ng cách
ng án kinh t nh t theo t ng tr
ng h p c th .
- Ba y u t c b n: Th i gian, chi phí và k t qu là nh ng m c tiêu c
b n c a qu n lý d án thi công xây d ng và gi a chúng có m i liên quan ch t
ch v i nhau. S k t h p 3 y u t này t o thành m c tiêu t ng th c a qu n lý
d án thi công xây d ng công trình.
11
1.2. Nh ng nhân t
nh h
ng đ n công tác qu n lý chi phí thi công xây
d ng công trình
1.2.1. Nhóm nhân t ch quan
1.2.1.1. Nhân t qu n lý nhân s , con ng
i
M t trong nh ng y u t thành công c a b t k doanh nghi p nào chính
là ngh thu t qu n lý nhân s . Y u t này tuy không tr c ti p t o ra s n ph m
d ch v nh ng nó có vai trò r t l n đ i v i vi c nâng cao n ng su t lao đ ng,
ch t l
ng s n ph m.
i v i ngành xây d ng nói riêng, trong m t d án đ u t xây d ng
công trình, giai đo n th c hi n đ u t là giai đo n s v n đ u t đ
chi m tuy t đ i đa s v n đ u t c a d án, s v n này n m
c s d ng
đ ng trong quá
trình th c hi n đ u t mà không sinh l i. Do v y, trong giai đo n này luôn đ t
ra các yêu c u v th i gian và ti n đ th c hi n d án, đ y nhanh th i gian
ph i đ m b o ch t l
ng d án, chi phí d án ph i n m trong ph m vi đã
duy t. Vì v y, mu n th c hi n t t nh t các công vi c trong giai đo n này thì
công tác qu n lý ngu n nhân l c là vô cùng quan tr ng. V n đ quan tr ng
đ u tiên trong công tác qu n lý nhân l c là ph i xác đ nh đúng trình đ và b
tr công vi c phù h p. Vi c b trí phù h p đó s d n đ n khai thác đ
n ng c a ng
c ti m
i lao đ ng và s d ng nh ng ti m n ng đó m t cách có hi u
qu . Bên c nh đó, k t h p b i d
ng nâng cao trình đ chuyên môn tay ngh
cho ngu i lao đ ng.
1.2.1.2. Nhân t khoa h c công ngh
Vi c áp d ng khoa h c công ngh vào trong xây d ng công trình là m t
trong nh ng gi i pháp quan tr ng nh m đ m b o ch t l
ng, ti n đ công
trình, làm gi m chi phí, nhân l c lao đ ng trong thi công. Giúp con ng
is
d ng máy móc thi t b v t li u m i m t cách nh nhàng và chính xác cao,
gi m đ
c th i gian, nhân l c, chi phí.
12
Ngày nay vi c áp d ng khoa h c công ngh vào trong công tác xây d ng
ngày càng đ
c áp d ng r ng dãi, vi c s d ng v t li u m i có tính hi u qu
cao gi m chi phí giá thành nhân công là s l a ch n hàng đ u c a các nhà xây
d ng. Khoa h c công ngh , máy móc thi t b áp d ng vào xây d ng nh m đ y
nhanh ti n đ thi công n ng cao ch t l
h
ng xây d ng công trình và làm nh
ng không nh đ n chi phí xây d ng công trình.
Vi t Nam chúng ta hi n đang có m t th tr
ng xây d ng sôi đ ng và
đ y ti m n ng phát tri n. Vì th đ i m i công ngh , ng d ng các công ngh
tiên ti n trên th gi i vào ngành xây d ng c a chúng ta đang là yêu c u b c
thi t. Vì th , trong t
ng lai, nhà đ u t Vi t Nam nên chú tr ng s d ng các
công ngh m i trong quá trình xây d ng công trình đ gi m chi phí xây d ng,
gi m giá thành s n ph m, đ a ra m c giá có kh n ng c nh tranh th tr
ng.
1.2.1.3. Trình đ nhân l c
Ngu n nhân l c là m t trong nh ng y u t vô cùng quan tr ng quy t
đ nh t i s thành công c a b t k doanh nghi p nào. Y u t này tuy không
tr c ti p t o ra s n ph m d ch v nh ng nó có vai trò r t l n đ i v i vi c nâng
cao n ng su t lao đ ng, ch t l
ng s n ph m.
i v i ngành xây d ng nói riêng, trong m t d án đ u t xây d ng
công trình, giai đo n th c hi n đ u t là giai đo n s v n đ u t đ
chi m tuy t đ i đa s v n đ u t c a d án, s v n này n m
c s d ng
đ ng trong quá
trình th c hi n đ u t mà không sinh l i. Do v y, trong giai đo n này luôn đ t
ra các yêu c u v th i gian và ti n đ th c hi n d án, đ y nhanh th i gian
ph i đ m b o ch t l
ng d án, chi phí d án ph i n m trong ph m vi đã
duy t. Vì v y, mu n th c hi n t t nh t các công vi c trong giai đo n này thì
công tác qu n lý và s p x p ngu n nhân l c là vô cùng quan tr ng. V n đ
quan tr ng đ u tiên trong công tác qu n lý nhân l c là ph i xác đ nh đúng
trình đ và b trí công vi c phù h p. Vi c b trí phù h p đó s khai thác đ
c
13
t i đa ti m n ng c a ng
i lao đ ng và s d ng nh ng ti m n ng đó m t cách
có hi u qu . Bên c nh đó, k t h p b i d
ng nâng cao trình đ chuyên môn
tay ngh cho ngu i lao đ ng.
1.2.1.4. M t b ng thi công
M t trong nh ng y u t r t quan tr ng ph i k đ n trong khi thi công xây
d ng công trình đó là m t b ng thi công. Có r t nhi u v n đ v
ng m c x y
ra trong quá trình thi công, t o đi u ki n thu n l i hay khó kh n trong quá
trình thi công xây d ng có liên quan t i m t b ng thi công, có th k đ n nh
sau:
- Công tác gi i phóng m t b ng thi công, ch m ti n đ bàn giao m t b ng
là m t tr ng i l n, là v n đ th
ng g p ph i đ i v i thi công
nay, gây kéo dài th i gian, nh h
ng t i chi phí công trình.
n
c ta hi n
- M t b ng thi công có đ đi u ki n thu n l i cho công tác thi công, b trí
nguyên v t li u, v n t i, hay l c l
ng thi công trên công tr
ng hay không
c ng có nh ng tác đ ng nh t đ nh t i quá trình thi công.
- Nh ng nh h
ng gián ti p c a khu v c thi công đ n xung quanh: ti ng
n, s t l đ t, s t lún h t ng xung quanh, nh h
c a ng
i dân,… gây nên khó kh n, đ nh h
ng giao thông, sinh ho t
ng gi i quy t và nh ng chi phí
phát sinh trong khi thi công.
1.2.2. Nhóm nhân t khách quan
1.2.2.1. Nhân t chính sách, pháp lý
Hi n nay, vi c áp d ng các v n b n lu t và ngh đ nh vào công tác qu n
lý chi phí xây d ng còn g p nhi u b t c p gây khó kh n trong vi c áp d ng,
và vi c qu n lý chi phí d n đ n nh h
ng không nh trong công tác qu n lý
chi phí đ u t xây d ng công trình. Nguyên nhân m t ph n do ch a có s
th ng nh t gi a các v n b n lu t và ngh đ nh v công tác qu n lý chi phí xây
d ng công trình. Các v n b n quy đ nh gi a trung
ng và đ a ph
ng còn
14
ch a th ng nh t. Bên c nh đó là nh ng chính sách c a nhà n
l
c nh ti n
ng, b o hi m, thu , ngu n v n đ u t ... áp d ng cho l nh v c xây d ng
c ng làm nh h
ng đ n công tác qu n lý chi phí xây d ng công trình.
1.2.2.2. Nhân t th tr
Xây d ng đ
ng
c đánh giá là m t trong các ngành công nghi p quan tr ng
nh t đ i v i n n kinh t Vi t Nam. Tuy nhiên, các d án xây d ng trong quá
trình th c hi n v n ph i th
ng xuyên đ i m t v i v n đ v
trong nh ng y u t
ng đ n v n đ v
nh h
t chi phí. M t
t chi phí chính là y u t th
tr
ng. S bi n đ ng v giá c , ti n l
ng, v t t v t li u thi t b làm nh
h
ng không nh đ n t ng m c đâu t xây d ng công trình. S thay đ i v
giá c làm cho vi c ki m soát qu n lý chi phí trong xây d ng g p nhi u khó kh n.
1.3. Th c tr ng công tác qu n lý chi phí thi công xây d ng công trình t i
các doanh nghi p xây d ng
1.3.1. Tình hình qu n lý chi phí s n xu t trong giai đo n thi công c a các
doanh nghi p
Trong b i c nh n n kinh t trong n c c ng nh th gi i đang giai
đo n khó kh n, bên c nh chính sách đi u ti t c a Chính ph , t thân các
doanh nghi p đ u ph i ch đ ng linh ho t đ
bi t là t ng c
ng phó v i khó kh n đó, đ c
ng ti t ki m chi phí qu n lý, s n xu t đ nâng cao hi u qu
kinh doanh.
ki m soát chi phí, m t trong nh ng ph
ng th c mà h u h t các
doanh nghi p xây d ng đang áp d ng là th c hi n giao khoán n i b thông
qua h p đ ng giao khoán gi a công ty v i các đ i thi công. T o ra m t c ch
giao khoán h p lý là y u t quan tr ng đ kh ng ch chi phí thi công. T i các
doanh nghi p đã xây d ng và ban hành quy đ nh giao khoán n i b v i các d
án khác nhau, không ng ng hoàn thi n đ nh h th ng các đ nh m c k thu t,
đ nh m c v t t ch y u, đ nh m c giao khoán n i b và th
ng xuyên hi u
15
ch nh, b sung h th ng đ nh m c phù h p v i đi u ki n c a t ng d án. Do
tính ch t, đ c đi m c a ngành, s n ph m xây d ng mà
các doanh nghi p đã
hình thành các đ i, t đ m nh n các l nh v c công vi c khác nhau mang tính
chuyên môn hóa ho c t ng h p. Trong c c u t ch c qu n lý
xây d ng nói chung và
m t công ty
các đ n v thi công c gi i và xây l p nói riêng hi n
nay, n u công ty là đ n v trung tâm s có các d ng c c u t ch c: công ty –
xí nghi p đ i – t ; công ty – đ i – t ; công ty – xí nghi p – công trình – đ i –
t … Tuy c c u t ch c có khác nhau nh ng trong b t c c c u nào c ng
cho th y m t xích cu i cùng là đ i – t xây d ng. Nó là đ n v t ch c c b n
ch y u trong doanh nghi p,
ng
đó th c hi n s k t h p gi a s c lao đ ng c a
i lao đ ng v i t li u s n xu t đ hoàn thành công trình.
1.3.2. Nh ng v n đ t n t i trong công tác qu n lý chi phí thi công xây d ng
1.3.2.1. H th ng đ nh m c, đ n giá thi công hi n hành
n
c ta công tác qu n lý giá trong xây d ng luôn đ
ngày càng đ
c hoàn thi n c v n i dung và ph
c quan tâm và
ng pháp tính toán. N i
dung và c c u giá tr d toán công trình xây d ng qua các th i k đã g n li n
v i s phát tri n c a ngành xây d ng c ng nh c a đ t n
c, đã d n d n ph n
ánh đ y đ các lo i chi phí c n thi t đ t o nên công trình xây d ng. Vi c
phân lo i các chi phí phù h p v i các đ c đi m c a t ng lo i chi phí, đ m b o
vi c tính toán và qu n lý chi phí đ
c thu n l i và sát th c t h n.
H th ng đ nh m c, ch tiêu kinh t k thu t dùng đ l p d báo bao g m
các lo i đ nh m c thi công, đ nh m c d toán, đ n giá xây d ng c b n, giá
tính cho 1m2 s d ng hay m t đ n v công su t các ngôi nhà, h ng m c công
trình, công trình thông d ng c ng nh các đ nh m c tính theo t l (đ nh m c
chi phí chung, thu nh p ch u thu tính tr
c) ngày m t hoàn thi n.
V vi c qu n lý giá đã xóa b ch đ th c thanh, th c chi, chuy n sang
th c hi n vi c qu n lý giá theo đ nh m c, đ n giá xây d ng c b n và kh i
l
ng công vi c th c hi n phù h p v i h s thi t k đ
c duy t.
16
Tuy nhiên, trong th c t ho t đ ng đ u t và xây d ng công tác đ nh giá
và qu n lý giá còn b c l m t s t n t i sau:
- Còn thi u c n c , c s khoa h c đ xác đ nh các ch tiêu v giá s n
ph m xây d ng trong các giai đo n c a quá trình đ u t và xây d ng nh t ng
m c đ u t , t ng d toán,... Các ch tiêu này đ c xác đ nh theo cách
c tính,...
- Vi c qu n lý giá trong đ u th u xây d ng còn nhi u t n t i nh giá gói
th u trong k ho ch đ u th u s khó có th là m c giá h p lý là giá tr n khi
xét th u vì giá gói th u không có m t đi u ki n ràng bu c nào (có th l n h n
ho c nh h n d toán hay t ng d toán đ
th p hi n nay d n t i các hi n t
li u, gây t n h i đ n ch t l
c duy t). Hi n t
ng b giá th u
ng làm b a, làm u, b t xén nguyên v t
ng công trình, nh h
ng đ n l i ích dài h n và
s t n t i, phát tri n c a doanh nghi p. Thêm n a do x y ra tình tr ng th a
ho c thi u m c tiêu hao nh đã nói
trên, nên các đ i thi công th
ng tìm
cách ghi nh n đ n giá v t li u, thuê nhân công, ca máy th p ho c cao h n so
v i giá th c t đ kh ng ch theo giá tr trúng th u. i u này t o ra khó kh n
trong gi i trình đ n giá khi quy t toán công trình, nh t là các công trình ch
đ nh th u.
Xu t phát t nh ng th c tr ng trên là do vi c ki m soát chi phí thi công
ch a đ
c hoàn thi n theo m t quy trình ch t ch , khoa h c, phù h p v i quy
ch qu n lý tài chính và các quy đ nh v đ u t xây d ng.
1.3.2.2. Chi phí tài chính t ng do ch m ti n đ thi công, ch m tr trong công
tác thanh toán, quy t toán công trình
Th c t công tác thanh, quy t toán v n đ u t d án hoàn thành
c p, các ngành, các đ a ph
th
các
ng th c hi n ch a nghiêm và còn ch m. Thông
ng ph i sau h n hai tháng, sau hoàn thi n thi công m i có h s thanh
toán. H s thanh toán còn nhi u v n đ nh thi u tính đ ng b . Chính vì v y
gây tình tr ng b
đ ng v n l n làm t ng chi phí thi công xây d ng công
17
trình. Nguyên nhân có th do t ng đ n v t l p h s thanh toán c a đ n v
mình ch m, h s không đ y đ thi u tính đ ng b . ho c do Ch đ u t
không có v n nên ch m thanh toán cho Nhà th u làm cho Nhà th u b v n thi
công mà không th thu h i đ
c, làm t ng chi phí tài chính đáng k kéo theo
đó là làm t ng chi phí thi công xây d ng công trình.
Ngoài ra vi c ch m tr trong quá trình thi công s
nh h
ng r t l n đ n
chi phí. Ph n l n các d án b ch m ti n đ đ u làm chi phí t ng th m chí
t ng đ n 20% - 30% t ng giá tr . Ch m bàn giao đ a công trình vào
v n hành còn có ngh a là v n đ u t b
h i cho Nhà th u, ch đ u t , Nhà n
đ ng, quay vòng ch m gây thi t
c và xã h i. Trong ch ng m c nh t
đ nh, không đ m b o đúng ti n đ còn có ngh a là ch t l
ng c a m t s ph n
vi c không đ m b o.
1.3.2.3 T n t i trong c c u t ch c Ban ch huy công tr
Chi phí qu n lý cho B máy qu n lý công tr
ng
ng l n d n đ n, nh h
ng
đ n l i nhu n c a T ng công ty. Quy n l c và trách nhi m qu n lý c a các b
ph n có khi trùng nhau nên d d n đ n xung đ t.
Nguyên nhân là do c c u t ch c b máy qu n lý ch a phù h p, c ng
k nh, phân giao nhi m v trùng l p, ch ng chéo, thi u khoa h c, n ng l c
chuyên môn và tinh th n trách nhi m c a các cán b ch a cao.
1.3.2.4. T n t i trong khâu ki m soát cung c p và s d ng v t li u trên công tr ng
Các công trình xây d ng c n cung c p m t l
ng v t li u r t l n và đa
d ng, bao g m: v t li u thô nh đ t đ p, cát, đá các lo i, v t li u truy n th ng
nh s t thép, xi m ng, bê tông …, do v y ch t l
ng, ti n đ và giá thành s n
ph m ph thu c ph n l n vào khâu cung c p, qu n lý c p phát và qu n lý s
d ng. Tuy v y qua th c tr ng cho th y vi c cung c p v t li u v công trình
c a m t s d án l n v n còn nhi u b t c p v c s l
li u c ng nh th i gian cung c p làm nh h
ng và ch t l
ng v t
ng không nh đ n ti n đ , ch t