L IC M N
Trong quá trình h c t p t i Tr ng
gi ng d y, ch b o, truy n đ t, h
i h c Th y l i – Hà N i. V i s nhi t tình
ng d n c a các th y, các cô giáo trong Tr
ng
ih c
Th y l i nói chung, trong khoa Kinh t và Qu n lý nói riêng đã trang b cho tác gi
nh ng ki n th c c b n v chuyên môn c ng nh cu c s ng, t o cho tác gi hành trang
v ng ch c trong công tác sau này.
Xu t phát t s kính tr ng và lòng bi t n sâu s c, tác gi xin chân thành
c m n các th y, cô giáo.
c bi t đ hoàn thành Lu n v n t t nghi p này, ngoài s
c g ng n l c c a b n thân, còn có s quan tâm giúp đ và ch b o t n tình c a
PGS.TS. Ngô Th Thanh Vân, Tr
các th y, cô giáo phòng
ào t o
ng
i h c Th y l i. Xin chân thành c m n
i h c và sau
i h c, Khoa Kinh t và Qu n lý
đã giúp đ tác gi trong quá trình h c t p và th c hi n đ tài.
Xin chân thành c m n các đ ng chí lãnh đ o, đ ng nghi p, các c quan h u
quan, b n bè và gia đình đã đ ng viên, quan tâm, giúp đ t o đi u ki n cho tác gi
hoàn thành ch
ng trình h c t p và b n lu n v n này.
Trong quá trình nghiên c u, m c dù đã có s c g ng c a b n thân, song do kh
n ng và kinh nghi m có h n, nên Lu n v n không tránh kh i thi u sót ngoài mong
mu n, vì v y tác gi mong đ
nghiên c u trong Lu n v n này đ
c các th y, cô giáo, các đ ng nghi p góp ý đ các
c áp d ng vào th c ti n.
Xin chân thành c m n!
Hà N i, ngày
tháng
n m 2016
Tác gi lu n v n
Nguy n Thanh Quang
L I CAM OAN
Tôi xin cam đoan lu n v n th c s “
xu t m t s gi i pháp nâng cao hi u
qu kinh t - xã h i các công trình th y l i trên đ a bàn thành ph Hà N i” là
công trình nghiên c u đ c l p c a riêng tôi. Các s li u, k t qu , ý ki n nêu trong
lu n v n là trung th c, có ngu n g c rõ ràng và ch a t ng đ
k công trình nghiên c u khoa h c nào tr
c công b trong b t
c đây.
Hà N i, ngày
tháng
n m 2016
Tác gi
Nguy n Thanh Quang
M CL C
PH N M
CH
U
NG 1: T NG QUAN V HI U QU
KINH T -XÃ H I CÁC CÔNG
TRÌNH TH Y L I ...................................................................................................1
1.1. Khái ni m v công trình th y l i, h th ng công trình th y l i...........................1
1.1.1. Khái ni m công trình th y l i ...........................................................................1
1.1.2. Khái ni m h th ng công trình th y l i ............................................................1
1.2. Vai trò, đ c đi m các công trình th y l i .............................................................1
1.2.1. Vai trò c a các công trình th y l i ....................................................................1
1.2.2.
c đi m c a các công trình th y l i................................................................4
1.3. Tình hình đ u t xây d ng các công trình th y l i n c ta trong th i gian qua......5
1.3.1. Hi n tr ng đ u t xây d ng công trình th y l i ................................................5
1.3.2. Hi u qu đ u t và phát tri n th y l i ...............................................................6
1.3.3. Nh ng t n trong đ u t xây d ng công trình th y l i ......................................8
1.4. Hi u qu kinh t xã h i các công trình th y l i mang l i ....................................9
1.4.1. Hi u qu t
i tiêu ph c v s n xu t nông nghi p ...........................................10
1.4.2. Góp ph n phòng ch ng gi m nh thiên tai .....................................................11
1.4.3.
mb oc pn
c sinh ho t, công nghi p, nuôi tr ng th y s n ....................11
1.4.4. Góp ph n phát tri n th y đi n .........................................................................12
1.4.5. Góp ph n vào vi c b o v , c i t o môi tr
ng, phát tri n du l ch ..................13
1.4.6. Góp ph n xóa đói gi m nghèo, xây d ng nông thôn m i ...............................14
1.4.7. óng góp vào vi c qu n lý tài nguyên n
c...................................................14
1.5. Các ch tiêu đánh giá hi u qu kinh t xã h i c a các công trình th y l i.........14
1.5.1. Các nhóm ch tiêu đánh giá t ng m t hi u qu c a công trình .......................16
1.5.2. Góp ph n xóa đói gi m nghèo (gi m t l h nghèo) .....................................18
1.5.3. Nhóm ch tiêu phân tích chi phí và l i ích ......................................................19
1.6. Các nhân t
nh h
ng t i hi u qu kinh t xã h i các công trình th y l i ......22
1.6.1. Các nhân t v đ c đi m đi u ki n t nhiên ...................................................22
1.6.2. Các nhân t v đ c đi m đi u ki n kinh t , xã h i..........................................23
1.6.3. V Ch tr
ng đ u t và qu n lý đ u t .........................................................24
1.6.4. Các nhân t v quy ho ch, thi t k .................................................................24
1.6.5. Các nhân t v xây d ng công trình, v trang thi t b ....................................25
1.6.6. Nguyên nhân và b t c p trong qu n lý khai thác ............................................26
1.7. T ng quan các công trình nghiên c u có liên quan đ n đ tài ...........................28
1.7.1. T ng quan v tình hình xây d ng, phát tri n, qu n lý khai thác, nâng cao hi u
qu kinh t xã h i các h th ng th y l i
Vi t Nam................................................28
1.7.2. T ng quan v tình hình xây d ng, phát tri n, qu n lý khai thác, nâng cao hi u
qu kinh t xã h i các h th ng th y l i
TP Hà N i ..............................................30
1.7.3. M t s công trình nghiên c u liên quan đ n đ tài .........................................32
K t lu n ch
CH
ng 1 .....................................................................................................33
NG 2: TH C TR NG HI U QU
TRÌNH TH Y L I TRÊN
KINH T
A BÀN THÀNH PH
- XÃ H I CÁC CÔNG
HÀ N I ..........................34
2.1. Gi i thi u khái quát v tình hình kinh t - xã h i c a thành ph Hà N i ..........34
2.1.1. i u ki n đ a lý t nhiên .................................................................................34
2.1.2.
c đi m kinh t - xã h i ................................................................................38
2.2. Hi n tr ng ph c v c a h th ng CTTL trên đ a bàn thành ph Hà N i ...........38
2.2.1. Phân vùng th y l i ..........................................................................................38
2.2.2. Hi n tr ng t
i ................................................................................................39
2.2.3. Hi n tr ng tiêu .................................................................................................39
2.3.
ánh giá hi u qu kinh t xã h i c a m t s công trình th y l i trên đ a bàn
thành ph Hà N i – Áp d ng cho công trình h
2.3.1. Hi u qu kinh t theo thi t k c a h
ng Mô.......................................43
ng Mô .............................................45
2.3.2. Hi u qu kinh t theo th c t qu n lý khai thác c a h
K t lu n ch
CH
ng Mô ..................60
ng 2 .....................................................................................................70
NG 3:
XU T M T S
GI I PHÁP NH M NÂNG CAO HI U
QU KINH T - XÃ H I CÁC CTTL TRÊN
I BÀN TP HÀ N I TRONG
GIAI O N QU N LÝ KHAI THÁC .................................................................71
3.1. M c tiêu phát tri n th y l i c a TP Hà N i trong th i gian t i .........................71
3.1.1. M c tiêu chung ................................................................................................71
3.1.2. M c tiêu c th ................................................................................................71
3.2. Nh ng thu n l i, khó kh n, c h i và thách th c ..............................................77
3.2.1. Nh ng m t thu n l i .......................................................................................78
3.2.2. Nh ng khó kh n, thách th c ...........................................................................79
3.3.
xu t m t s gi i pháp nâng cao hi u qu kinh t xã h i công trình th y l i
trên đ a bàn TP Hà N i trong giai đo n qu n lý khai thác ........................................81
3.3.1. Hoàn ch nh công tác quy ho ch và thi t k ....................................................81
3.3.2. Gi i pháp chung v qu n lý đ u t xây d ng .................................................83
3.3.3. Gi i pháp t ng c
h i, môi tr
ng qu n lý tác đ ng c a các y u t do ki n t nhiên xã
ng đ i v i công trình th y l i ..............................................................84
3.3.4. Qu n lý ch t l
3.3.5. T ng c
ng ho t đ ng xây d ng công trình .......................................85
ng s tham gia c a c ng đ ng trong qu n lý khai thác và b o v
công trình th y l i .....................................................................................................86
3.3.6. Nâng cao ch t l
ng công tác qu n lý khai thác công trình ..........................89
3.3.7. Gi i pháp trong giai đo n qu n lý v n hành ...................................................91
K t lu n ch
ng 3 .....................................................................................................95
K T LU N VÀ KI N NGH ................................................................................97
TÀI LI U THAM KH O ......................................................................................99
DANH M C CÁC S
, HÌNH V
Hình 2.1. B n đ hành chính thành ph Hà N i .......................................................34
DANH M C CÁC B NG, BI U
B ng 1.1: Các công trình l i, thu đi n lo i l n đã đ
c xây d ng .........................12
B ng 2.1: B ng thông s c b n c a công trình đ u m i h
ng Mô ....................43
B ng 2.2: Các thông s k thu t c a h ng m c công trình chính .............................44
B ng 2.3: B ng t ng h p chi phí c a d án theo thi t k .........................................46
B ng 2.4: Chi phí đ i tu thay th ...............................................................................47
B ng 2.5: Di n tích, n ng su t, s n l
ng nông nghi p c a vùng tr
c khi có d án
(Theo s li u đi u tra ban đ u) ..................................................................................47
B ng 2.6: Di n tích, n ng su t, s n l
ng nông nghi p c a vùng sau khi có d án
(Theo s li u thi t k ) ...............................................................................................47
B ng 2.7: Thu nh p thu n túy tr
c khi có d án.....................................................49
B ng 2.8: Thu nh p thu n túy sau khi có d án ........................................................50
B ng 2.9: Giá tr thu nh p thu n túy t ng thêm c a d án theo thi t k ..................51
B ng 2.10: B ng tính thu nh p t n
B ng 2.11: tính thu nh p t n
B ng 2.12: Thu nh p tr
c sinh ho t .....................................................52
c công nghi p .........................................................52
c khi có d án...................................................................52
B ng 2.13: Thu nh p sau khi có d án ......................................................................53
B ng 2.14: T ng h p thu nh p t ng thêm t nuôi tr ng th y s n ............................54
B ng 2.15: B ng tính các ch tiêu đánh giá d án.....................................................57
B ng 2.16: B ng t ng h p chi phí c a d án theo th c t ........................................61
B ng 2.17: Chi phí đ i tu thay th .............................................................................61
B ng 2.18: Thu nh p thu n túy trong quá trình qu n lý v n hành............................63
B ng 2.19: Giá tr thu nh p thu n túy t ng thêm c a d án theo th c t .................64
B ng 2.20: B ng so sánh các ch tiêu hi u qu kinh t theo thi t k và theo th c t
c a h th ng công trình h
ng Mô .......................................................................66
B ng 2.21: B ng tính các ch tiêu NPV, B/C, IRR c a d án theo th c t ...............67
DANH M C T
VI T T T
Ch vi t t t
Ch vi t t t đ y đ
CTTL
Công trình th y l i
PTNT
Phát tri n nông thôn
UBND
HQGHN
y ban nhân dân
i h c Qu c gia Hà N i
TNHH MTV
Trách nhi m h u h n m t thành viên
TP
Thành ph
NN
Nông nghi p
XDCB
Xây d ng c b n
PH N M
U
1. Tính c p thi t c a vi c nghiên c u đ tài
V i m c tiêu đ y m nh công nghi p hóa, hi n đ i hóa, xây d ng n n kinh t
đ c lâp t ch , đ a n
c ta c b n tr thành n
vào n m 2020; mu n v y tr
c công nghi p theo h
ng hi n đ i
c h t nông nghi p và nông thôn ph i phát tri n lên
m t trình đ m i b ng vi c đ i m i cây tr ng v t nuôi, t ng giá tr thu đ
c trên
m t đ n v di n tích ng d ng ti n b khoa h c và công ngh , phát tri n công
nghi p, dich v , các làng ngh
đ
nông thôn, t o nhi u vi c làm m i.
đáp ng
c nh ng m c tiêu đó, công tác đ u t các công trình nói chung và công tác th y
l i nói riêng nh m ph c v s n xu t nông- lâm- ng nghi p và kinh t nông thôn
đang đ ng tr
c nh ng th i c và thách th c m i.
Thành ph Hà N i trong nh ng n m qua đ
c s quan tâm c a Nhà n
B Nông nghi p & PTNT, UBND thành ph , thành ph Hà N i đã đ
c,
cđ ut
hàng lo t các công trình th y l i ph c v s nghi p phát tri n kinh t xã h i và xóa
đói gi m nghèo t i các vùng ngo i thành c a thành ph . Các công trình th y l i đã
th c s có nh ng đóng góp quan tr ng và h t s c thi t th c cho đ i s ng c a nhân
dân trong vùng, thúc đ y s nghi p xây d ng và phát tri n c a thành ph .
Tuy v y, n u nhìn nh n m t cách nghiêm túc và khách quan, nh ng k t qu
trên còn
m c r t khiêm t n so v i yêu c u phát tri n kinh t xã h i c a thành ph .
Trên th c t , khi đi vào v n hành, ph n l n các công trình thu l i m i ch
khai thác đ
c 50% - 60% n ng l c thi t k , hi u qu mà công trình mang l i th p
h n h n nhi u so v i k v ng. Rõ ràng, n u xem xét m t cách nghiêm túc, chúng ta
th y, vi c đ u t xây d ng các công trình th y l i nói chung, công trình th y l i
trên đ a bàn thành ph Hà N i trong th i gian qua còn nhi u v n đ c n quan tâm,
còn b c l nh ng h n ch và y u kém nên ch a phát huy t t hi u qu ngu n v n
đ u t c a nhà n
c. Tìm ra nh ng ph
ng th c, bi n pháp nâng cao hi u qu kinh
t xã h i c a các công trình th y l i là m t v n đ r t c p thi t. V i mong mu n
đóng góp nh ng ki n th c h c t p và nghiên c u c a mình nh m t ng c
ng hoàn
thi n h n n a trong công tác qu n lý khai thác các công trình th y l i, vì v y h c
viên đã l a ch n đ tài: “
xu t m t s gi i pháp nâng cao hi u qu kinh t - xã
h i các công trình th y l i trên đ a bàn thành ph Hà N i” làm đ tài lu n v n Th c
s kinh t chuyên ngành Kinh t Tài nguyên thiên nhiên và môi tr
ng.
2. M c đích nghiên c u
Trên c s h th ng hóa và làm rõ nh ng v n đ lý lu n và th c ti n v hi u
qu kinh t xã h i các công trình th y l i nh ng nhân t
nh h
ng chi ph i đ n
vi c phát huy hi u qu kinh t xã h i c a công trình, lu n v n đ xu t m t s gi i
pháp nh m nâng cao h n n a hi u qu kinh t xã h i trong qu n lý khai thác công
trình trên đ a bàn thành ph Hà N i.
3. Cách ti p c n và ph
ng pháp nghiên c u
gi i quy t m c đích và n i dung c a đ tài nghiên c u, tác gi áp d ng
các ph
ng pháp nghiên c u sau:
- Ph
ng pháp đi u tra kh o sát th c t thu th p s li u;
- Ph
ng pháp đ nh l
- Ph
ng pháp phân tích kinh t , th ng kê;
- Ph
ng pháp chuyên gia và m t s ph
ng và đ nh tính;
ng pháp khác đ gi i quy t các v n
đ c a đ tài nghiên c u.
4.
it
4.1.
ng và ph m vi nghiên c u
it
ng nghiên c u c a đ tài
it
ng nghiên c u c a đ tài các gi i pháp nâng cao hi u qu kinh t xã
h i các công trình th y l i trong giai đo n qu n lý khai thác trên đ a bàn thành ph
Hà N i.
4.2. Ph m vi nghiên c u c a đ tài
tài t p chung nghiên c u hi u qu kinh t c a các h ch a có dung tích
trên 2x106m3 trên đ a bàn Thành ph Hà N i trong giai đo n qu n lý khai thác.
Trong đó t p trung nghiên c u công trình H
ng Mô, th xã S n Tây, Thành ph
Hà N i làm đi n hình đ làm rõ m c tiêu nghiên c u.
5. Ý ngh a khoa h c và th c ti n c a đ tài
5.1. Ý ngh a khoa h c
tài góp ph n h th ng hóa và hoàn thi n c s lý lu n v hi u qu kinh t
- xã h i c a các công trình th y l i nói chung và hi u qu kinh t - xã h i c a các
công trình th y l i trên đ a bàn thành ph Hà N i nói riêng.
5.2. Ý ngh a th c ti n
Nh ng k t qu nghiên c u, phân tích đánh giá và gi i pháp đ
c đ xu t c a
đ tài v hi u qu kinh t xã h i các công trình th y l i mang tính đi n hình đ áp
d ng cho vi c phân tích và qu n lý nâng cao hi u qu kinh t xã h i các công trình
t
ng t trên đ a bàn thành ph Hà N i nói riêng, trên đ a bàn các t nh phía B c nói
chung.
6. K t qu d ki n đ t đ
c
tài t p trung h th ng hóa và hoàn thi n c s lý lu n v hi u qu kinh
-
t xã h i và các nhân t
nh h
ng đ n hi u qu kinh t xã h i các công trình th y
l i đ làm c n c khoa h c cho các vi c nghiên c u th c tr ng và đ xu t gi i pháp
nâng cao hi u qu kinh t xã h i các công trình th y l i trong giai đo n qu n lý khai
thác;
ánh giá hi u qu ho t đ ng c a các h th ng công trình th y l i trên đ a
-
bàn thành ph Hà Nôi trong giai đo n qu n lý khai thác các công trình thu l i
thông qua h th ng các ch tiêu hi u qu . Qua đó phân tích, phát hi n nh ng nhân t
nh h
ng tích c c và tiêu c c nh h
ng đ n vi c phát huy hi u qu kinh t c a h
th ng các công trình th y l i;
-
xu t m t s gi i pháp có c n c khoa h c, phù h p kh thi v i đi u ki n
th c ti n c a thành ph Hà N i trong vi c nâng cao h n n a hi u qu kinh t xã h i
c a các công trình th y l i trên đ a bàn trong giai đo n qu n lý khai thác, góp ph n
xây d ng và c ng c n n kinh t c a đ a ph
ng ngày càng phát tri n và v ng m nh
7. B c c c a lu n v n
N i dung chính c a Lu n v n đ
Ch
th y l i.
c chia làm 3 ch
ng:
ng 1: T ng quan v hi u qu kinh t xã h i c a h th ng công trình
Ch
ng 2: Th c tr ng hi u qu kinh t xã h i c a các công trình th y l i
trên đ a bàn thành ph Hà N i.
Ch
ng 3:
xu t m t s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu kinh t xã h i
các công trình th y l i trên đ a bàn thành ph Hà N i.
.
1
CH
NG 1
T NG QUAN V HI U QU KINH T -XÃ H I CÁC CÔNG TRÌNH
TH Y L I
1.1. Khái ni m v công trình th y l i, h th ng công trình th y l i
1.1.1. Khái ni m công trình th y l i
Theo đi u hai c a pháp l nh khai thác và b o v công trình th y l i thì Công
trình th y l i là công trình thu c k t c u h t ng nh m khai thác m t l i c a n
phòng, ch ng tác h i do n
g m: H ch a n
c gây ra, b o v môi tr
c, đ p, c ng, tr m b m, gi ng, đ
c;
ng và cân b ng sinh thái bao
ng ng d n n
c, kênh, công
trình trên kênh, đê kè và b bao các lo i.
1.1.2. Khái ni m h th ng công trình th y l i
H th ng công trình th y l i là t p h p các công trình th y l i có liên quan
tr c ti p v i nhau trong qu n lý, qu n lý và v n hành và b o v trong m t l u v c
ho c m t khu v c nh t đ nh.
H th ng công trình th y l i liên t nh là h th ng công trình th y l i có liên
quan ho c ph c v t
i, tiêu, c p n
ho c đ n v hành chính t
ng đ
c cho t ch c cá nhân h
ng l i thu c hai t nh
ng tr lên.
H th ng công trình th y l i liên huy n là h th ng công trình th y l i có
liên quan ho c ph c v t
i, tiêu, c p n
hai huy n ho c đ n v hành chính t
c cho t ch c, cá nhân h
ng đ
ng l i thu c
ng tr lên.
H th ng công trình th y l i liên xã là h th ng công trình th y l i có liên
quan ho c ph c v t
i, tiêu, c p n
ho c đ n v hành chính t
ng đ
c cho t ch c, cá nhân h
ng l i thu c hai xã
ng tr lên.
1.2. Vai trò, đ c đi m các công trình th y l i
1.2.1. Vai trò c a các công trình th y l i
Vi t nam có l ch s xây d ng và phát tri n g n li n v i quá trình d ng n
và gi n
c
c. T th a l p đ a, ông cha ta đã không ng ng m r ng ru ng đ t đ s n
xu t. T các vùng trung du, mi n núi, chúng ta đã ti n d n v các vùng đ ng b ng,
vùng ven bi n, n i có ngu n tài nguyên đ t, n
c d i dào, v i các hình th c làm
2
th y l i ban đ u nh be b , gi n
c, đào m
ng tiêu thoát n
c đ n đ p đê ng n
l đ s n xu t, đã h n ch t ng b
c l l t nh m khai phá ra nh ng vùng châu th
màu m c a các dòng sông đ tr ng tr t, ch n nuôi, phát tri n kinh t , t o nên n n
v n minh lúa n
c s m nh t
T m tn
khu v c ông Nam Châu Á.
c nông nghi p, dân s đông, đ t đai canh tác hi m, s n xu t nông
nghi p h u nh l thu c vào thiên nhiên, nh ng k t khi mi n B c đ
gi i phóng (1954),
ng và nhà n
c hoàn toàn
c ta đã trú tr ng đ c bi t đ n công tác th y l i,
coi th y l i là công tác hang đ u trong m t tr n s n xu t nông nghi p và phát tri n
kinh t . V i ph
ng châm nhà n
tác th y l i phát tri n t ng b
c và nhân dân cùng làm, chúng ta đã đ a công
c và đã đ t đ
c nh ng thành t u ngày càng to l n,
ngoài m c tiêu ph c v nông nghi p, phòng ch ng thiên tai đã đi vào qu n lý khai
thác, phát tri n h p lý tài nguyên n
nhân dân và b o v phát tri n môi tr
c ph c v cho các ngành kinh t , đ i s ng
ng sinh thái.
Trong nh ng n m qua cùng v i s phát tri n kinh t , xã h i, chúng ta đã đ u
t xây d ng nhi u công trình, h th ng công trình l n, nh , hình thành nên m t h
th ng c s v t ch t h t ng h t s c to l n, quan tr ng ph c v đa m c tiêu t
i tiêu
cho nông nghi p, nuôi tr ng th y s n, c t l , giao thông, phát đi n, ng n m n gi
ng t, du l ch…, đ m b o cho s n xu t và đ i s ng dân sinh.
c bi t, th y l i đã
góp ph n n đ nh s n xu t, gi v ng và nâng cao n ng su t s n l
đ m b o an ninh l
ng th c, xóa đói gi m nghèo
n
c thi u l
ng th c tr thành m t n
v
t nhu c u trong n
ng cây tr ng,
nông thôn, đ a n
c không ch
n đ nh l
c ta t m t
ng th c mà còn
c đ tr thành m t trong nh ng qu c gia xu t kh u g o hàng
đ u th gi i. Có th nói r ng, h th ng công trình th y l i có m t v trí vô cùng
quan tr ng trong vi c phát tri n kinh t xã h i, góp ph n đ m b o đ i s ng an sinh
và b o v môi tr
ng. Vai trò c a h th ng công trình th y l i có th c th hóa các
m t sau:
1.
mb ot
Vi c t
s nl
i tiêu ph c v nông nghi p s n xu t
i tiêu ch đ ng đã góp ph n t ng di n tích, t ng v , t ng n ng su t
ng cây tr ng, đ c bi t là cây lúa n
c. Ngoài ra vi c t
in
c ch đ ng còn
góp ph n cho vi c s n xu t cây tr ng có giá tr hàng hóa cao nh rau màu, cây công
nghi p và cây n qu .
3
2. Góp ph n phát tri n du l ch sinh thái
Các công trình th y l i, đ c bi t là các h ch a n
k t h p đ phát tri n du l ch (nh h
c luôn đ
ng Mô, Truy n Lâm, C a
Su i Hai…), m t s sân đánh gôn, các nhà ngh c ng đ
các h th y l i
đ
i L i, X H
ng,
c t n d ng và
t,
ng Mô,
c xây d ng xung quanh
ng Mô,… M t s h th ng th y l i c ng
c k t h p thành tuy n giao thông – du l ch, ngoài ra các công trình th y l i còn
c p, thoát n
c cho các làng ngh du l ch…
3. Ph c v phát tri n công nghi p, th y đi n
Các công trình th y l i thông qua h th ng kênh m
gián ti p cung c p n
c, tiêu thoát n
c cho phát tri n nông nghi p, các làng ngh ,
nhi u công trình h ch a th y l i đã k t h p c p n
t,
ng, đã tr c ti p ho c
c cho th y đi n nh h : C a
ng Mô,…
4. Ph c v phát tri n diêm nghi p
Các h th ng công trình th y l i đóng vai trò r t quan tr ng cho vi c s n
xu t mu i thông qua h th ng kênh m
ng d n l y n
s n xu t mu i, h th ng c ng, b bao ng n ng a n
ho i công trình n i đ ng, góp ph n tiêu thoát n
c bi n vào các cánh đ ng
c l tràn vào đ ng mu i phá
c mua nhanh chóng tháo n
c
ng t ra kh i đ ng mu i.
5. C p n
c sinh ho t và đô th
Công trình th y l i l y n
h th ng kênh m
c t các h ch a và công trình đ u m i, thông qua
ng d n c p cho các khu dân c , đô th đ m b o cung c p ngu n
n
c sinh ho t cho dân sinh. H th ng công trình l y n
c t h Hòa Bình v c p
n
c cho Hà N i là m t công trình tiêu bi u v công trình c p n
c đô th .
6. Ph c v nuôi tr ng th y s n, ch n nuôi
Các công trình th y l i luôn đóng vai trò ph c v tích c c, có hi u qu c p
thoát n
c cho nuôi tr ng th y s n, cung c p m t n
h ch a). H th ng th y l i còn là môi tr
c cho nuôi tr ng th y s n (các
ng là ngu n cung c p n
cho ngành ch n nuôi gia súc, gia c m và th y c m, c p n
ch n nuôi, c p, thoát n
ct
c và tiêu n
i cho các đ ng c
c cho các c s gi t m gia súc gia c m…
c
4
7. Ph c v lâm nghi p, giao thông
Các công trình th y l i t i các t nh mi n núi, trung du, Tây nguyên và đông
Nam b , c p n
c, gi
m cho các v
n
m cây, cung c p n
c b o v phòng
ch ng ch y r ng, phát tri n r ng phòng h , r ng đ u ngu n. Các b kênh m
m t đ p dâng, đ p h ch a, c u máng đ
H ch a, đ
ng kênh t
tri n m nh
vùng
i tiêu k t h p đ
c t n d ng k t h p giao thông đ
c làm đ
ng giao thông th y đ
ng,
ng b .
c phát
ng b ng sông C u Long.
8. Góp ph n ch ng thiên tai, b o v môi tr
ng
Các công trình th y l i có tác d ng phòng ch ng úng ng p cho di n tích đ t
canh tác và làng m c, đ c bi t là nh ng vùng tr ng, góp ph n c i t o và phát tri n
môi tr
ng sinh thái, c i thi n đ i s ng nhân dân, đi u ti t n
c trong mùa l đ b
sung cho mùa ki t, ch ng l i h n hán, ch ng xa m c hóa, ch ng xâm nh p m n,…
H th ng đê sông, đê bi n, công trình b o v b , h ch a có tác d ng phòng ch ng
l l t t sông bi n, ch ng sói l b sông, b bi n,… Ngoài ra các công trình th y
l i còn đi u ti t n
c gi a mùa l và mùa ki t, làm t ng dòng ch y ki t, dòng ch y
sinh thái cho sông ngòi, b sung ngu n cho n
c ng m. Công trình th y l i có vai
trò to l n trong vi c c i t o đ t, giúp đ t có đ
m c n thi t đ không b b c màu, đá
ong hóa, ch ng cát bay, cát nh y và thoái hóa đ t. Các h ch a có tác đ ng tích c c
c i t o đi u ki n khí h u c a m t vùng, làm t ng đ
m không khí đ
m đ t, t o
nên các th m ph th c v t ch ng xói mòn, r a trôi đ t đai.
1.2.2.
c đi m c a các công trình th y l i
Công trình th y l i th
ng có kích th
c r t l n, có tính đ n chi c riêng l ,
nhi u chi ti t ph c t p, do đó c n ph i có k ho ch, ti n đ thi công, có bi n pháp
k thu t thi công h p lý đ đ m b o ch t l
ng công trình.
Công trình th y l i có th i gian xây d ng, s d ng lâu dài, tham gia vào nhi u chu
k s n xu t, s d ng nh ng v n gi nguyên hình thái v t ch t ban đ u và liên quan
đ n nhi u ngành, nhi u đ n v khác nhau.
Công trình th y l i mang tính ch t t ng h p v k thu t, kinh t , v n hóa, xã
h i, ngh thu t và qu c phòng.
c đi m này đòi h i ph i có s đ ng b gi a các
5
khâu t khi chu n b đ u t , chu n b xây d ng c ng nh quá trình thi công, t công
tác th m đ nh d án, đ u th u xây l p, mua s m thi t b , ki m tra ch t l
ng, k t
c u công trình... đ n khi nghi m thu t ng ph n, t ng nghi m thu và quy t toán d
án hoàn ch nh đ a vào khai thác s d ng.
Vi c tri n khai xây d ng luôn luôn bi n đ ng, thi u n đ nh theo th i gian và
đ a đi m nên gây khó kh n cho vi c t ch c thi công xây d ng công trình. Quá trình thi
công th
ng hay b gián đo n nên đòi h i trong công tác qu n lý ph i l a ch n hình
th c t ch c s n xu t linh ho t, s d ng t i đa l c l
xây d ng đ c bi t là l c l
ch th
ng xây d ng t i n i công trình
ng lao đ ng ph thông. Tuy nhiên l c l
ng không đáp ng đ
ng lao đ ng t i
c trình đ tay ngh c ng v i vi c cung ng v t li u,
máy móc thi t b g p nhi u khó kh n nên khó đ m b o ch t l
ng công trình.
S n xu t xây d ng ph i ti n hành theo đ n đ t hàng c th và có tính đ n
chi c. S n ph m c a ngành xây d ng th y l i r t khác so v i các ngành xây d ng
c b n khác, không th ti n hành s n xu t hàng lo t mà ph i có nhu c u m i s n
xu t và ph i đ t hàng. Vi c mua bán s n ph m đ
Ng
i mua và ng
i bán đ
c bi t tr
cv đ it
c xác đ nh tr
c khi thi công.
ng s n ph m, giá c , ch t l
ng
s n ph m, hình th c và k t c u s n ph m...
Quá trình s n xu t xây d ng r t ph c t p vì công trình có nhi u chi ti t đòi
h i k thu t cao v i s tham gia c a nhi u nhà th u thi t k , nhi u đ n v thi công
cùng th c hi n trong đi u ki n th i gian và không gian c đ nh.
S n xu t xây d ng ph i th c hi n ngoài tr i, b
nh h
ng nhi u b i đi u ki n th i
ti t, đ a hình, đ a ch t. Các đi u ki n t nhiên này làm gián đo n quá trình thi công
s n xu t ra s n ph m, nh h
chi phí d n đ n nh h
ng đ n ch t l
ng ch t l
ng và vi c cung ng v t t , thi t b ,
ng công trình.
1.3. Tình hình đ u t xây d ng các công trình th y l i
n
c ta trong th i
gian qua
1.3.1. Hi n tr ng đ u t xây d ng công trình th y l i
ã xây d ng 75 h th ng th y l i l n, 1967 h ch a dung tích trên 0.2 tri u
m3, h n 5.000 c ng t
i, tiêu l n, trên 10.000 tr m b m l n và v a có t ng công
su t b m 24,8x106m3/h, hàng v n công trình th y l i v a và nh .
6
ã xây d ng 5.700 km đê sông, 3.000 km đê bi n, 23.000 km b bao và
hàng ngàn c ng d
i đê, hàng tr m km kè và nhi u h ch a l n tham gia ch ng l
cho h du, các h ch a l n thu c h th ng sông H ng có kh n ng c t l 7 t m3,
nâng m c ch ng l cho h th ng đê v i con l 500 n m xu t hi n m t l n. T ng
n ng l c c a các h th ng đã b o đ m t
i tr c ti p 3,45 tri u ha, t o ngu n cho
1,13 tri u ha, tiêu 1,4 tri u ha, ng n m n 0,87 tri u ha và c i t o chua phèn 1,6 tri u
ha; c p và t o ngu n c p n
d ch v ...; C p n
c 5-6 t m3/n m cho sinh ho t, công nghi p, du l ch,
c sinh ho t nông thôn đ t 70-75% t ng s dân.
1.3.2. Hi u qu đ u t và phát tri n th y l i
Hàng nghìn công trình th y l i đ
c xây d ng trong h n sáu m
i n m qua,
trong đó có nhi u công trình th y l i v i quy mô l n là y u t vô cùng quan tr ng
t o ra s phát tri n c a s n xu t nông, lâm, th y s n, nâng cao n ng l c phòng
ch ng, gi m nh thiên tai và xây d ng nông thông. H th ng th y l i v i hàng
nghìn h đ p, tr m b m, hàng ch ng nghìn km kênh m
là m t thành t u h t s c to l n c a đ t n
ng, đê kè đ
c ta mà nhi u n
c hình thành
c đang c g ng làm
theo. S phát tri n c a nông nghi p và nông thôn đã góp ph n quan tr ng vào thành
công c a công cu c xóa đói gi m nghèo, nâng cao đ i s ng c a nhân dân, làm c s
n đ nh đ phát tri n kinh t - xã h i trong n
góp ph n nâng cao v th c a Vi t Nam trên tr
trong vi c gi i quy t v n đ an ninh l
c.
ng th i, nh ng thành t u này đã
ng qu c t , n i b t là nh ng v n đ
ng th c, xóa đói gi m nghèo, xu t kh u
nông s n v i m t s m t hàng có v th cao trên th tr
ng qu c t .
- T o đi u ki n quan tr ng cho phát tri n nhanh và n đ nh di n tích canh tác,
n ng su t, s n l
ng lúa đ đ m b o an ninh l
ng th c và xu t kh u.
+ Các công trình th y l i đã góp ph n, c i t o đ t chua, phèn, m n, c i t o môi
tr
ng n
c nh vùng B c Nam Hà, Nam Yên D ng; vùng T Giác Long Xuyên,
ng Tháp M
i...
+ Phát tri n thu l i đã t o đi u ki n hình thành và phát tri n các vùng chuyên
canh cây tr ng, v t nuôi nh lúa, ngô
sông H ng, cao su và cà phê
mi n núi B c B ...
đ ng b ng sông C u Long và đ ng b ng
mi n ông nam B , Tây Nguyên, chè
Trung du và
7
+ Nuôi tr ng th y s n phát tri n b n v ng t i nh ng vùng có h th ng th y l i
b o đ m ngu n c p và thoát n
c (n
c ng t, m n) ch đ ng.
- Phòng ch ng gi m nh thi t h i do thiên tai (l l t, úng, h n, s t l ...), b o
v tính m ng, s n xu t, c s h t ng, h n ch d ch b nh:
+ H th ng đê bi n
B c B và B c Trung B có th ng n m n và tri u t n
su t 10% g p bão c p 9. H th ng đê Trung B , b bao đ ng b ng Sông C u Long
ch ng đ
c l s m và l ti u mãn đ b o v s n xu t v Hè Thu và ông Xuân.
+ Các công trình h ch a l n và v a
th
ng du đã t ng b
c đ m b o ch ng
l cho công trình và tham gia c t l cho h du.
+ Các công trình ch ng l
BSH v n đ
c duy tu, c ng c .
- Hàng n m các công trình thu l i b o đ m c p 5-6 t m3 n
c cho sinh ho t,
công nghi p, d ch v và các ngành kinh t khác:
+ C pn
c sinh ho t cho đ ng b ng, trung du mi n núi.
75% s dân nông thôn đã đ
+ C pn
cc pn
n nay kho ng 70-
c h p v sinh v i m c c p 60 l/ngày đêm.
c cho các khu công nghi p, các làng ngh , b n c ng.
+ Các h thu l i đã tr thành các đi m du l ch h p d n du khách trong n
và qu c t nh :
i L i,
ng Mô - Ng i S n, h Xuân H
c
ng, D u Ti ng...
- Góp ph n l n vào xây d ng nông thôn m i: th y l i là bi n pháp h t s c
hi u qu đ m b o an toàn l
ng th c t i ch , n đ nh xã h i, xoá đói gi m nghèo
nh t là t i các vùng sâu, vùng xa, biên gi i.
- Góp ph n phát tri n ngu n đi n: hàng lo t công trình thu đi n v a và nh
do ngành Thu l i đ u t xây d ng. S đ khai thác thu n ng trên các sông do
ngành Thu l i đ xu t trong quy ho ch đóng vai trò quan tr ng đ ngành
i n
tri n khai chu n b đ u t , xây d ng nhanh và hi u qu h n.
- Góp ph n c i t o môi tr
đ
ng: các công trình th y l i đã góp ph n làm t ng
m, đi u hòa dòng ch y, c i t o đ t chua, phèn, m n, c i t o môi tr
ng n
c,
phòng ch ng cháy r ng.
- Công trình thu l i k t h p giao thông, qu c phòng, ch nh trang đô th , phát
tri n c s h t ng nông thôn; nhi u tr m b m ph c v nông nghi p góp ph n đ m
b o tiêu thoát n
c cho các đô th và khu công nghi p l n.
8
1.3.3. Nh ng t n trong đ u t xây d ng công trình th y l i
Tuy nh ng thành t u đ t đ
c trong l nh v c th y l i c a chúng ta là r t l n
và quan tr ng, nh ng v n còn nh ng m t t n t i c n ph i đ
c nghiên c u, xem xét
đ kh c ph c. Nh ng t n t i chính đó là:
Thu l i ch a đáp ng k p yêu c u phát tri n c a các đô th l n:
N m t nh, thành ph l n đang b ng p l t n ng do ng p tri u (TP H Chí
Minh, C n Th , Cà Mau, H i Phòng và V nh Long). Thành ph Hu và các đô th
khu v c Trung B , ng p úng do l . Thành ph Hà N i và các đô th vùng đ ng
b ng sông H ng ng p úng n ng do m a.
Các công trình phòng ch ng và gi m nh thiên tai, m c dù c ng đã đ u
t xây d ng nhi u h
ch a th
ng ngu n k t h p h
nh ng hi n nay h th ng đê bi n, đê sông và các c ng d
th ng đê d
i h
du
i đê v n còn nhi u b t
c p, ph n l n đê ch a đ m t c t thi t k , ch ch ng l đ u v và cu i v , chính v
(mi n Trung), các c ng d
Hi n t
ch a đ
ng b i l p, xói l các c a sông mi n Trung còn di n ra nhi u và
c kh c ph c đ
N
i đê h h ng và hoành tri t nhi u.
c.
c th i không đ
nhi m ngu n n
c x lý ho c x lý không tri t đ đ vào kênh gây ô
c trong h th ng th y l i: B c u ng, Sông Nhu ...
Quá trình đô th hoá, công nghi p hoá và nuôi tr ng th y s n làm thay đ i
di n tích và c c u s d ng đ t t o ra nh ng yêu c u m i đ i v i công tác thu l i.
Nhu c u c p n
c sinh ho t
nông thôn, thành th , nhu c u tiêu thoát t i nhi u khu
v c t ng lên nhanh chóng.
Mâu thu n quy n l i, thi u s ph i k t h p gi a các ngành, đ a ph
ng nên
công trình ch a phát huy hi u qu ph c v đa m c tiêu. Nhi u công trình h ch a
l n trên dòng chính có hi u qu cao v ch ng l , phát đi n, c p n
c đã đ
c
nghiên c u, đ xu t trong các quy ho ch th y l i nh ng sau này do yêu c u c p
bách v n ng l
ng nên nhi m v c a công trình t p trung ch y u vào phát đi n
mà b qua dung tích phòng l cho h du (chi phí đ u t xây d ng công trình, gi i
phóng m t b ng, tái đ nh c ... r t l n).
9
M t s h th ng thu l i có hi u qu th p do v n đ u t h n ch nên xây
d ng thi u hoàn ch nh, đ ng b . Nhi u công trình ch a đ
c tu b , s a ch a k p
th i nên b xu ng c p, thi u an toàn.
Vi c th c thi Pháp l nh khai thác và b o v công trình th y l i, Lu t ê đi u
và Pháp l nh phòng, ch ng l t, bão còn xem nh .
T ch c qu n lý khai thác công trình th y l i ch a t
ng x ng v i c s h
t ng hi n có, nh t là các t nh khu v c đ ng b ng sông C u Long.
Ngu n nhân l c còn h n ch v trình đ , phân b không h p lý, thi u h t
nghiêm tr ng k s th y l i
đ a ph
ng, vùng sâu, vùng xa. Theo s li u đi u tra
m u trên ph m vi 5 t nh thành toàn qu c:
Hà N i và TP H Chí Minh t p trung trên 70% l c l
đ
c đào t o, trong khi đó
ng lao đ ng thu l i
các t nh vùng núi phía B c, Tây nguyên và duyên h i
mi n Trung chi m t l r t nh (nh t là
các huy n và xã), có huy n không có k
s thu l i ph trách công tác thu l i.
Theo s li u th ng kê, trình đ k s thu l i/1 v n dân
thành ph H Chí Minh 0,89, Hà Giang 0,56, Qu ng Bình 0,09 và
Hà N i là 1,64,
k L k là 0,21.
1.4. Hi u qu kinh t xã h i các công trình th y l i mang l i
Hàng nghìn công trình thu l i đ
c xây d ng trong h n sáu m
i n m qua,
trong đó có nhi u công trình quy mô l n là y u t vô cùng quan tr ng t o ra s phát
tri n c a s n xu t nông lâm thu s n, nâng cao n ng l c phòng ch ng, gi m nh
thiên tai và xây d ng nông thôn. H th ng thu l i v i hàng ngàn h đ p, tr m b m,
hàng ch c ngàn km kênh m
l nc ađ tn
ng, đê kè đ
c ta mà nhi u n
c hình thành là m t thành t u h t s c to
c đang c g ng làm theo. S phát tri n c a nông
nghi p và nông thôn đã góp ph n quan tr ng vào thành công c a công cu c xoá đói
gi m nghèo, nâng cao đ i s ng c a nông dân, làm c s
t -xã h i trong n
c.
c a Vi t Nam trên tr
v n đ an ninh l
n đ nh và phát tri n kinh
ng th i, nh ng thành t u này đã góp ph n nâng cao v th
ng qu c t , n i b t là nh ng thành t u trong vi c gi i quy t
ng th c, xoá đói gi m nghèo, xu t kh u nông s n v i m t s m t
hàng có v th cao trên th tr
th y l i đóng góp cho đ t n
ng qu c t . Có th khái quát nh ng m t hi u qu mà
c trong th i gian qua nh sau:
10
1.4.1. Hi u qu t
i tiêu ph c v s n xu t nông nghi p
Tính đ n n m 2015 trên ph m vi c n
c, các h th ng th y l i l n, v a và
nh đã đ m b o ph c v :
Các h th ng th y l i l n, v a và nh đã đ m b o t
i tr c ti p cho h n 3,45
tri u ha đ t nông nghi p, tiêu úng v mùa cho kho ng 1,7 tri u ha, ng n m n cho
g n m t tri u ha, c i t o 1,6 tri u ha đ t chua phèn
Góp ph n đ a s n l
t
ng l
đ ng b ng sông C u Long.
ng th c đ t 36 tri u t n. Các công trình thu l i còn
i trên 1 tri u ha rau màu, cây công nghi p và cây n qu .
T
i tr c ti p cho 3,45 tri u ha đ t nông nghi p;
T
i cho trên 1 tri u ha rau màu, cây công nghi p và cây n qu ;
T o ngu n t
i cho 1,13 tri u ha;
Tiêu cho 1,7 tri u ha;
Ng n m n cho 0,87 tri u ha;
C i t o chua phèn cho 1,6 tri u ha;
Ch ng sa m c hóa.
Trong đi u ki n dân đông, đ t canh tác ít, c n ph i quay vòng 2,3 v .
nay toàn b các công trình th y l i trên toàn qu c đã t
n
i cho 7,61 tri u ha lúa và 1
tri u ha rau màu cây công nghi p. Trong 7,61 tri u ha lúa đ
ct
i có: 2,89 đông -
xuân; 2,25 tri u ha lúa hè - thu; 2,51 tri u ha lúa mùa. V i t ng di n tích gieo tr ng
lúa và rau màu cây công nghi p đ
ct
i đ t 8,6 tri u ha. Nh các bi n pháp thu
l i và các bi n pháp nông nghi p khác trong vòng 10 n m qua s n l
ng l
ng th c
t ng bình quân 1,1 tri u t n/n m.
Thành qu trên đã góp ph n t ng s n l
ng lúa t 16 tri u t n n m 1986 lên
19,2 tri u t n n m 1990; 24,9 tri u t n n m 1995; 32,5 tri u t n n m 2000 và 38,7
tri u t n n m 2010, đ đ n n m 2014 kh i l
5,8 tri u t n.
ninh l
a Vi t Nam t ch thi u l
ng th c đ
c đ m b o, và là n
v i m c 4 tri u t n/n m.
ng xu t kh u g o c a n
ng th c đã tr thành n
c ta đã đ t
c có n n an
c xu t kh u g o l n th hai trên th gi i,
11
1.4.2. Góp ph n phòng ch ng gi m nh thiên tai
V i vi c nâng c p và xây d ng m i 5.700 km đê sông, 3.000 km đê bi n,
23.000 km b bao, hàng nghìn c ng d
i đê, hàng tr m cây s kè đã t ng cao kh
n ng phòng ch ng l l t đ m b o b o đ i s ng s n xu t, an sinh cho dân c các khu
v c th
ng xuyên b l l t đe d a.
mi n B c, nh s h tr đi u ti t c a h Hòa
Bình, Thác Bà, h th ng đê sông Hông và Thái Bình đã đ m b o ch ng đ
cao trình 13,40 m ng v i t n su t 125 n m/l n.
N i
Mã, sông C ch ng đ
B c Trung b :
c l Hà
ê sông
c l l ch s chính v không b tràn.
ng b ng s ng C u Long: H th ng b bao đã ch ng đ
c l s m, l
ti u mãn đ b o v v lúa hè - thu và các đi m dân c trong vùng ki m soát l .
Hoàn thành các công trình h ch a l i d ng t ng h p có nhi m v c t l h du: S n
La (sông
à), Tuyên Quang (sông Gâm), C a
T Tr ch (sông H
ng), C a
t (sông Chu), B n L (sông C ),
t (Thanh Hóa), Sông Sào (Ngh An), h Tru i
(Th a Thiên Hu ), Vi t An (Qu ng Nam), Su i D u (Khánh Hòa), Tân An (Ninh
Thu n),
nh Bình (Sông Côn), công trình trên sông V Gia – Thu B n,… và các
công trình trên sông
ng Nai, Sê San, Sre pôk, sông Ba…
Các tuy n đê bi n t Qu ng Ninh đ n Qu ng Nam đ n nay đã đ
và t ng b
cđ
c khép kín
c tu b , nâng c p v i t ng chi u dài 683 km, thông qua các d án
PAM 4617 và 5325 đ u t b ng v n vay ADB. Ngoài ra có trên 200km đê bi n t nh
à N ng đ
c các t ch c phi chính ph tài tr
xây d ng m i và nâng c p. H th ng đê bi n
B c B và B c Trung B có th
Thanh Hóa, Qu ng Nam, thành ph
ng n m n và tri u t n su t 10% g p bão c p 9. H th ng đê Trung B , b bao đ ng
b ng Sông C u Long ch ng đ
c l s m và l ti u mãn đ b o v s n xu t v hè
thu và đông xuân.
1.4.3.
mb oc pn
c sinh ho t, công nghi p, nuôi tr ng th y s n
i đôi v i m r ng di n tích t
cho nhi u vùng r ng l n
n
in
cđ đ mb on
c ng t quanh n m
c đ ng b ng, trung du, mi n núi mà tr
c kia ngu n
c ng t r t khó kh n qua đó t o đi u ki n phân b l i dân c ; t o đi u ki n phát
tri n ch n nuôi gia súc, gia c m, phát tri n th y s n. Hàng n m các công trình thu
12
l i b o đ m c p 5-6 t m3 n
c cho sinh ho t, công nghi p, d ch v và các ngành
kinh t khác. C th , đã đ t đ
c:
i v i nông thôn: Các h th ng thu l i đã cung c p ngu n n
c sinh ho t
cho ph n l n c dân nông thôn nh t là trong mùa khô. V i 80% dân s s ng
thôn, h u h t các h th ng thu l i đ u t o ngu n n
ho c nâng cao m c n
n
c
nông
c sinh ho t tr c ti p cho dân
các gi ng đào. Nh ng công trình thu l i t o ngu n
c cho sinh ho t đi n hình nh D u Ti ng, Sông Quao, Nam Th ch Hãn, Ngòi
Là, Phai Quy n... đã t o ngu n n
c sinh ho t cho hàng ch c tri u dân nông thôn
trong mùa khô.
Nhi u h ch a đã c p n
c cho công nghi p và đô th , khu đô th đang đ
c
xây d ng nh : Hòa Hòa Bình, h sông Ray (Bà R a - V ng Tàu), h M Tân (Ninh
Thu n), c m h Th y Yên - Th y Cam (Hu ), h Hòa S n ( Khánh Hòa), h Ngàn
T
i - C m Trang (Hà T nh), h B n Mòng (S n La), h N m Cát (B c C n), còn
r t nhi u h k t h p t
i, c p n
c cho công nghi p và sinh ho t.
i v i th y s n: ã đ m b o ngu n n
c cho nuôi tr ng th y s n n i đ a và
t o đi u ki n cho m r ng di n tích nuôi tr ng th y s n vùng n
c ng t, n
cl
lên 600.000ha.
1.4.4. Góp ph n phát tri n th y đi n
Trong nh ng n m qua Vi t Nam đã khai thác nhanh ngu n thu n ng c a đ t
n
c. Chúng ta đã xây d ng và đ a vào khai thác nhi u công trình thu đi n lo i
v a và l n.
Ngoài thu đi n v a và l n, ti m n ng thu đi n nh c a n
l n. Theo s li u c a B Công th
c ta c ng r t
ng, thì hi n nay chúng ta đã xây d ng đ
hàng tr m tr m th y đi n nh v i t ng công su t kho ng 110 MW.
B ng 1.1: Các công trình l i, thu đi n lo i l n đã đ
TT
Tên công trình thu đi n
c xây d ng
Công su t (MW)
L u v c sông
1
Thác Bà
108
Sông Ch y
2
Hoà Bình
1920
Sông à
3
a Nhim - Sa Pa
177
Sông
ng Nai
c
13
Tên công trình thu đi n
TT
Công su t (MW)
L u v c sông
4
Tr An
400
Sông
ng Nai
5
Thác M
150
Sông
ng Nai
6
Hàm Thu n
300
Sông
ng Nai
175
Sông
ng Nai
Sông
ng Nai
a Mi
7
8
Yaly
720
9
V nh S n
66
Sông Ba
10
Sông Hinh
70
Sông Ba
1.4.5. Góp ph n vào vi c b o v , c i t o môi tr
ng, phát tri n du l ch
Ngoài vi c góp ph n quan tr ng vào vi c ph c v s n xu t, đ i s ng sinh
ho t và phòng tránh thiên tai, các công trình th y l i còn góp ph n quan tr ng trong
vi c b o v , c i t o môi tr
Các h đ p đ
c xây d ng
ch y, t o đi u ki n đ
m i mi n đã làm t ng đ
m, đi u hòa dòng
n đ nh cu c s ng đ nh canh đ nh c đ gi m đ t phá r ng.
Các tr c kênh tiêu thoát n
thoát n
ng, phát tri n du l ch:
c c a h th ng th y nông đã t o ngu n n
c ng t, tiêu
c th i cho nhi u đô th , thành ph .
Song hành v i h th ng t
i, tiêu, đê đi u và đ
ng thi công th y l i đã góp
ph n hình thành m ng giao thông th y, b r ng kh p.
di n r ng các vùng đ t, n
c chua phèn, m n
vùng đ t “chiêm khê mùa th i” mà tr
nông thôn đã c i t o trên
đ ng b ng sông C u Long, nhi u
c đây ng
i dân ph i sông trong c nh “6
tháng đi tay”, thành nh ng vùng 2 v lúa n đ nh có n ng su t cao, phát tri n đ
m ng đ
ng b , b o v đ
c cây l u niên, có đi u ki n n đ nh và phát tri n kinh t
- xã h i, an ninh qu c phòng. Nh ng vùng tr ng
nh, Hà Nam tr
c yđ
đ ng b ng B c b nh Nam
c đây khi ch a có 6 tr m b m l n thì c vùng này v mùa ch
c 4% di n tích đ t canh tác. Nh ng sau khi xây d ng đ
đã tiêu cho 8 v n ha, t
vùng
c 6 tr m b m trên
i cho 6,1 v n ha lúa 2 v , là y u t quan tr ng hàng đ u đ
c i t o và phát tri n môi tr
h i c a vùng.
c
ng sinh thái, c i thi n đ i s ng nhân dân và b m t xã
ng b ng sông C u Long, các công trình th y l i thoát l ra