Tổ chức giáo dục kỹ năng tư duy phản biện cho học sinh trung học cơ sở thông qua hoạt động đội TNTP hồ chí minh ở huyện lục ngạn, tỉnh bắc giang

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

NGUYỄN ANH XUÂN

TỔ CHỨC GIÁO DỤC KỸ NĂNG TƯ DUY PHẢN BIỆN
CHO HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ THÔNG QUA
HOẠT ĐỘNG ĐỘI THIẾU NIÊN TIỀN PHONG HỒ CHÍ MINH
Ở HUYỆN LỤC NGẠN, TỈNH BẮC GIANG

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2016


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

NGUYỄN ANH XUÂN

TỔ CHỨC GIÁO DỤC KỸ NĂNG TƯ DUY PHẢN BIỆN
CHO HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ THÔNG QUA
HOẠT ĐỘNG ĐỘI THIẾU NIÊN TIỀN PHONG HỒ CHÍ MINH
Ở HUYỆN LỤC NGẠN, TỈNH BẮC GIANG
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Khắc Bình

THÁI NGUYÊN - 2016


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn “Tổ chức giáo dục kỹ năng tư duy phản biện cho
học sinh trung học cơ sở thông qua hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh ở huyện
Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang” là công trình nghiên cứu thực sự của cá nhân, được
thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của PGS.TS Nguyễn Khắc Bình.
Các số liệu và kết quả nghiên cứu nêu trong luận văn là trung thực và chưa
từng được công bố trong bất kỳ một công trình nào khác.
Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình.
Thái Nguyên, tháng 7 năm 2016
Tác giả luận văn

Nguyễn Anh Xuân

i


LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn, tôi đã nhận
được sự giúp đỡ tận tình của các thầy giáo, cô giáo trường Đại học Sư phạm - Đại
học Thái Nguyên; các thầy cô giáo, các em học sinh, phụ huynh học sinh các
trường THCS trong huyện Lục Ngạn; anh em bạn bè đồng nghiệp và gia đình.
Với tình cảm chân thành, tôi xin trân trọng cảm ơn:
- Ban giám hiệu trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên;
- Các thầy cô giáo đã trực tiếp giảng dạy và giúp đỡ tôi trong suốt quá
trình học tập và viết luận văn;
- Đặc biệt, tôi xin chân thành bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy giáo PGS.TS Nguyễn Khắc Bình - Người hướng dẫn khoa học đã tận tâm bồi dưỡng
kiến thức, phương pháp nghiên cứu và trực tiếp giúp đỡ, động viên tôi hoàn

thành luận văn này.
- Xin trân trọng cảm ơn các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh học sinh,
các em học sinh các trường THCS trong huyện Lục Ngạn tỉnh Bắc Giang đã
nhiệt tình cộng tác, cung cấp thông tin, tư liệu, cho ý kiến và tạo điều kiện
thuận lợi cho tôi trong quá trình nghiên cứu thực tế để làm luận văn.
Tuy đã nỗ lực cố gắng rất nhiều trong quá trình nghiên cứu, song luận
văn không tránh khỏi những thiếu sót. Tôi kính mong nhận được những lời chỉ
dẫn của các thầy giáo, cô giáo, ý kiến đóng góp trao đổi của các bạn đồng
nghiệp để luận văn được hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 7 năm 2016
Tác giả luận văn

Nguyễn Anh Xuân

ii


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................... ii
MỤC LỤC ..........................................................................................................iii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .................................................................... iv
DANH MỤC BẢNG ........................................................................................... v
DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ ....................................................................... vi
MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 4
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ................................................................. 4
4. Giả thuyết nghiên cứu...................................................................................... 5

5. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 5
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu...................................................................... 5
7. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 6
8. Cấu trúc của luận văn ...................................................................................... 7
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA TỔ CHỨC GIÁO DỤC KỸ NĂNG
TƯ DUY PHẢN BIỆN CHO HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ
THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG ĐỘI TNTP HỒ CHÍ MINH ......................... 8

1.1. Sơ lược về lịch sử nghiên cứu vấn đề ........................................................... 8
1.2. Một số khái niệm công cụ sử dụng để nghiên cứu đề tài ............................. 9
1.2.1. Khái niệm................................................................................................... 9
1.2.2. Hoạt động giáo dục kỹ năng tư duy phản biện ........................................ 11
1.2.3. Những yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức giáo dục kỹ năng tư duy phản
biện cho học sinh thông qua hoạt động Đội .............................................. 12
1.2.4. Tổ chức hoạt động giáo dục kỹ năng tư duy phản biện .......................... 13
1.3. Vai trò và ưu thế của hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh trong việc
thực hiện hoạt động giáo dục kỹ năng tư duy phản biện ........................... 14

iii


1.4. Những vấn đề cơ bản của hoạt động giáo dục kỹ năng tư duy phản
biện thông qua hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh .................................. 15
1.4.1. Vị trí, vai trò, ý nghĩa trong tổ chức giáo dục kỹ năng tư duy phản
biện thông qua hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh .................................. 16
1.4.2. Mục tiêu của hoạt động giáo dục kỹ năng tư duy phản biện thông
qua hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh .................................................... 21
1.4.3. Hình thức tổ chức hoạt động giáo dục kỹ năng tư duy phản biện
thông qua hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh .......................................... 23
1.5. Tổ chức hoạt động giáo dục kỹ năng tư duy phản biện thông qua hoạt

động Đội TNTP Hồ Chí Minh ở trường THCS ........................................ 25
1.5.1. Kế hoạch thực hiện hoạt động giáo dục kỹ năng tư duy phản biện
thông qua hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh .......................................... 25
1.5.2. Đội ngũ thực hiện hoạt động giáo dục kỹ năng tư duy phản biện
thông qua hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh .......................................... 26
1.5.3. Phối hợp, huy động các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà
trường tham gia tổ chức hoạt động giáo dục kỹ năng tư duy phản
biện thông qua hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh .................................. 28
1.5.4. Đầu tư CSVC và các điều kiện thực hiện hoạt động giáo dục kỹ
năng tư duy phản biện ............................................................................... 29
1.5.5. Kiểm tra đánh giá việc thực hiện chương trình giáo dục kỹ năng tư
duy phản biện thông qua hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh .................. 30
Tiểu kết chương 1 .............................................................................................. 32
Chương 2. THỰC TRẠNG TỔ CHỨC GIÁO DỤC KỸ NĂNG TƯ
DUY PHẢN BIỆN CHO HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ
THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG CỦA ĐỘI TNTP HỒ CHÍ MINH
Ở HUYỆN LỤC NGẠN, TỈNH BẮC GIANG ...................................... 33
2.1. Một số đặc điểm về vị trí địa lý, kinh tế, văn hóa xã hội và giáo dục
huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang .............................................................. 33
2.1.1. Khái quát về vị trí địa lý của huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang ............. 33

iv


2.1.2. Khái quát về tình hình phát triển giáo dục của huyện Lục Ngạn, tỉnh
Bắc Giang .................................................................................................. 33
2.1.3. Chất lượng giáo dục THCS ..................................................................... 35
2.2. Thực trạng tổ hoạt động giáo dục kỹ năng tư duy phản biện cho học
sinh của các trường THCS huyện Lục Ngạn tỉnh Bắc Giang ................... 36
2.2.1. Nhận thức của cha mẹ học sinh và học sinh về hoạt động giáo dục

kỹ năng tư duy phản biện .......................................................................... 37
2.2.2. Thực trạng về đội ngũ thực hiện hoạt động giáo dục kỹ năng tư duy
phản biện thông qua hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh ......................... 39
2.3. Nhận thức của cán bộ quản lý về vai trò của hoạt động Đội TNTP Hồ
Chí Minh và việc giáo dục kỹ năng tư duy phản biện cho học sinh
THCS thông qua hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh .............................. 46
2.4. Thực trạng tổ chức hoạt động giáo dục kỹ năng tư duy phản biện của
các trường THCS ở huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang.............................. 49
2.4.1. Thực trạng việc tổ chức xây dựng kế hoạch hoạt động kỹ giáo dục
năng tư duy phản biện của Ban giám hiệu, Đoàn TN, Đội TNTP ............ 49
2.4.2. Sự phối hợp các lực lượng giáo dục tham gia tổ chức hoạt động
giáo dục kỹ năng tư duy phản biện............................................................ 51
2.4.3. Thực trạng về việc sử dụng các điều kiện CSVC, trang thiết bị, kinh
phí cho hoạt động giáo dục kỹ năng tư duy phản biện của BGH ............. 52
2.4.4 Thực trạng về công tác kiểm tra đánh giá hoạt động giáo dục kỹ
năng tư duy phản biện ............................................................................... 54
2.5. Đánh giá chung về thực trạng ..................................................................... 55
Tiểu kết chương 2 .............................................................................................. 58
Chương 3. MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ GIÁO DỤC KỸ NĂNG
TƯ DUY PHẢN BIỆN THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG ĐỘI CHO
HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ Ở HUYỆN LỤC NGẠN,
TỈNH BẮC GIANG ................................................................................. 60
3.1. Một số nguyên tắc xây dựng biện pháp ...................................................... 60

v


3.1.1. Biện pháp phải đảm bảo tính mục tiêu giáo dục THCS và yêu cầu
giáo dục kỹ năng tư duy phản biện đối với HS THCS .............................. 60
3.1.2. Biện pháp tổ chức giáo dục phải đồng bộ và phát huy các nhân tố

của hoạt động tổ chức giáo dục kỹ năng tư duy phản biện ....................... 61
3.1.3. Biện pháp tổ chức giáo dục phải đảm bảo phát huy được tính tích
cực của HS và ưu thế của hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh ở
trường THCS ............................................................................................. 62
3.1.4. Biện pháp phải có tính khả thi ................................................................. 62
3.2. Một số biện pháp tổ chức giáo dục kỹ năng tư duy phản biện thông
qua hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh cho học sinh THCS ở huyện Lục
Ngạn, tỉnh Bắc Giang ................................................................................. 63
3.2.1. Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của giáo dục kỹ năng tư duy
phản biện cho mọi lực lượng có trách nhiệm trong và ngoài nhà trường ....... 63
3.2.2. Bồi dưỡng đội ngũ giáo viên chủ nhiệm làm tốt vai trò cố vấn và
định hướng cho học sinh thực hiện chương trình hoạt động giáo dục
kỹ năng tư duy phản biện .......................................................................... 68
3.2.3. Tổ chức xây dựng, thực hiện kế hoạch hoạt động với nội dung và
hình thức rõ ràng, phù hợp với từng đối tượng ......................................... 73
3.2.4. Sử dụng các nguồn lực phục vụ giáo dục kỹ năng tư duy phản biện
trong và ngoài nhà trường ......................................................................... 76
3.2.5. Xây dựng tiêu chí kiểm tra đánh giá hiệu quả, thi đua khen thưởng
hoạt động giáo dục kỹ năng tư duy phản biện thông qua hoạt động
Đội TNTP Hồ Chí Minh ............................................................................ 80
3.2.6. Đổi mới công tác thi đua khen thưởng hoạt động giáo dục kỹ năng
tư duy phản biện thông qua hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh .............. 82
3.2.7. Tăng cường cơ sở vật chất và các điều kiện để thực hiện hoạt động
giáo dục kỹ năng tư duy phản biện............................................................ 83
3.3. Khảo sát tính khả thi và sự cần thiết của các biện pháp đề xuất ................ 85
3.3.1. Mục đích thăm dò .................................................................................... 85

vi

3.3.2. Đối tượng thăm dò ................................................................................... 85
3.3.3. Nội dung thăm dò .................................................................................... 86
3.3.4. Phương pháp thăm dò .............................................................................. 86
3.3.5. Kết quả thăm dò ....................................................................................... 86
Tiểu kết chương 3 .............................................................................................. 89
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 90
1. Kết luận .......................................................................................................... 90
2. Khuyến nghị................................................................................................... 91
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................... 93
PHỤ LỤC

vii


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
CB GV

: Cán bộ giáo viên

CBQL

: Cán bộ quản lý

CSVC

: Cơ sở vật chất

GD&ĐT

: Giáo dục và Đào tạo

GVCN

: Giáo viên chủ nhiệm

HS

: Học sinh

NXB

: Nhà xuất bản

PHHS

: Phụ huynh học sinh

PPDH

: Phương pháp dạy học

QL

: Quản lý

TĐKT

: Thi đua khen thưởng

THCS

: Trung học cơ sở

THPT

: Trung học phổ thông

TNTP HCM

: TNTP Hồ Chí Minh

TPT

: Tổng phụ trách

UBND

: Uỷ ban nhân dân

UNESCO

: Tổ chức Giáo dục, Khoa học
và Văn hóa Liên hợp quốc

UNICEF

: Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc

WHO

: Tổ chức Y tế Thế giới

XHH

: Xã hội hóa

iv


DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1: Thống kê số trường học của các cấp học giai đoạn 2012-2016 ........ 34
Bảng 2.2: Thống kê số lớp học và HS của các bậc học trong giai đoạn
2012-2016 ......................................................................................... 34
Bảng 2.3: Đối tượng khảo sát ............................................................................ 37
Bảng 2.4: Nhận thức của CMHS và HS về sự cần thiết của hoạt động giáo
dục kỹ năng tư duy phản biện ........................................................... 38
Bảng 2.5: Thực trạng thực hiện hoạt động giáo giáo dục kỹ năng tư duy
phản biện của đội ngũ GVCN .......................................................... 40
Bảng 2.6: Thực trạng thực hiện hoạt động giáo dục kỹ năng tư duy phản
biện của đội ngũ cán bộ Đội TNTP Hồ Chí Minh ........................... 42
Bảng 2.7: Nguyện vọng của HS về hình thức tổ chức hoạt động giáo dục kỹ
năng tư duy phản biện thông qua hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh ...... 45
Bảng 2.8: Thực trạng tổ chức xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục kỹ
năng tư duy phản biện của BGH n=10 .............................................. 50
Bảng 2.9: Thực trạng việc quản lý sự phối hợp các lực lượng giáo dục tham
gia tổ chức hoạt động giáo dục kỹ năng tư duy phản biện ................ 51
Bảng 2.10: Thực trạng việc sử dụng CSVC, trang thiết bị, kinh phí phục vụ
cho hoạt động giáo dục kỹ năng tư duy phản biện của BGH........... 52
Bảng 2.11: Thực trạng công tác kiểm tra đánh giá hoạt động giáo dục kỹ
năng tư duy phản biện của BGH (n=10) ........................................... 54

Bảng 3.1: Thống kê kết quả qua khảo sát ý kiến của CBQL - Tổng phụ trách
Đội về mức độ cấp thiết, tính khả thi của 7 biện pháp đề xuất (n=26) ... 86
Bảng 3.2: Thống kê kết quả qua khảo sát ý kiến của GV về mức độ cấp
thiết, tính khả thi của 7 biện pháp đề xuất (n=60) ............................. 87

v


DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ
BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1: Nhận thức của CMHS và HS về sự cần thiết của hoạt động
giáo dục kỹ năng tư duy phản biện ................................................... 38
Biểu đồ 2.2: Nhận thức của BGH về vai trò của hoạt động Đội TNTP Hồ
Chí Minh trong việc thực hiện mục tiêu giáo dục THCS ................. 48
Biểu đồ 2.3: Nhận thức của BGH về hoạt động giáo dục kỹ năng tư duy
phản biện thông qua hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh ................. 49
Biểu đồ 2.4: Hoạt động giáo dục tư duy phản biện ........................................... 44
SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1.2: Vị trí quá trình quản lý hoạt động sư phạm trong nhà trường ......... 16
Sơ đồ 1.3: Mối quan hệ trong quản lý giáo dục ................................................ 18

vi


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Xu thế tất yếu của giáo dục là đào tạo những con người có khả năng
nhạy bén, linh hoạt ứng biến và thuyết phục người khác bằng khả năng tư duy
và lập luận của mình. Điều đó có nghĩa phản biện là năng lực quan trọng của
mỗi con người trong xu thế hội nhập toàn cầu hiện nay. Ngày nay nhiều nền

giáo dục tiên tiến trên thế giới như Anh, Mĩ đã chú trọng đề cao, tạo điều kiện
cho học sinh phát huy tư duy phản biện, thậm chí coi nó như một môn học
chính thức. Đối với giáo dục Việt Nam những năm gần đây chúng ta cũng đã
chú trọng tới vấn đề này. Trong quy định về tiêu chuẩn đánh giá trường trung
học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học
do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành kèm theo thông tư số
13/2012/TT- BGD&ĐT, ngày 06/4/2012, chương II, điều 7, mục 2c có viết:
“Hướng dẫn học sinh học tập tích cực, chủ động, sáng tạo và biết phản biện”.
Việc đổi mới kiểm tra đánh giá theo dạng đề mở những năm gần đây cũng đã
minh chứng rằng giáo dục của chúng ta đang hướng tới phát triển kĩ năng phản
biện cho học sinh.
Mục tiêu giáo dục hiện nay của chúng ta là đào tạo những con người toàn
diện, năng động, sáng tạo trong công việc. Vậy nên việc rèn luyện và phát huy khả
năng tư duy phản biện của học sinh cần thiết hơn bao giờ hết: “Trang bị cho thế hệ
trẻ tư duy phản biện cũng có nghĩa là trang bị cho các em khát vọng đổi mới và
khát vọng thành công hơn trong cuộc sống ”(Bùi Thế Nhưng). Hơn nữa nếu chúng
ta muốn học sinh, sinh viên của mình có đủ bản lĩnh, tự tin để tham gia các
chương trình đào tạo tiên tiến trên thế giới thì việc rèn luyện năng lực phản biện
cho họ ngay từ khi còn ở cấp THCS là điều thiết thực và quan trọng.
Học sinh ngày nay luôn có nhu cầu tự bộc lộ mình, nhất là trong những
tình huống được động viên, khích lệ, có hứng thú. Các em không thích lối tư

1


duy thụ động, phụ thuộc vào người khác. Cũng không muốn bị áp đặt bởi cách
hiểu của người khác. Các em thích tìm lý lẽ của riêng mình, có cách nghĩ của
bản thân, thậm chí có khi đó là cách cảm, cách nghĩ táo bạo, vượt khỏi khuôn
khổ. Nhưng do quan niệm truyền thống, lạc hậu nên nhiều khi vô tình chúng ta
đã cản bước tiến của các em. Chúng ta đã vội vàng phủ nhận những lý lẽ mới

mẻ hoặc nặng nề hơn là “kết tội”. Chính điều đó làm hạn chế rất nhiều đến
nhân cách của học sinh và quan trọng hơn là chúng ta không kích thích được sự
phát triển của năng lực tư duy phản biện cần có của học sinh hiện nay.
Để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện thế hệ trẻ, đáp ứng nguồn
nhân lực phục vụ sự nghiệp Công nghiệp hóa, Hiện đại hóa đất nước, đáp ứng
yêu cầu hội nhập quốc tế và nhu cầu phát triển của người học. Giáo dục phổ
thông đã và đang được đổi mới mạnh mẽ theo bốn trụ cột của giáo dục thế kỉ
XXI, mà thực chất là cách tiếp cận các phương pháp giáo dục với mục tiêu:
Học để biết, học để làm, học để tự khẳng định mình và học để cùng chung
sống. Mục tiêu giáo dục phổ thông đã và đang chuyển hướng từ chủ yếu là
trang bị kiến thức hình thành những năng lực cần thiết cho các em học sinh.
Phương pháp giáo dục phổ thông cũng đổi mới theo hướng phát huy tính tích
cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của người học, phù hợp với đặc điểm của từng
lớp học, tăng cường khả năng làm việc theo nhóm, rèn luyện kỹ năng vận dụng
kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học
tập cho học sinh.
Nội dung giáo dục kỹ năng sống đã được tích hợp trong một số môn học
và hoạt động giáo dục có tiềm năng trong trường phổ thông. Đặc biệt, rèn luyện
kỹ năng sống trong đó chú trọng giáo dục kỹ năng tư duy phản biện cho học
sinh được xác định là một trong những nội dung cơ bản của phong trào thi đua
“Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong các trường phổ

2


thông do Bộ giáo dục và Đào tạo chỉ đạo. Tuy nhiên, việc tích hợp giáo dục kỹ
năng tư duy phản biện vào nội dung môn học, thông qua hoạt động giáo dục
nào, bằng phương pháp nào, thời lượng, cơ cấu chương trình và cách tổ chức
thực hiện ra sao là những câu hỏi đặt ra đòi hỏi phải giải đáp.
Một trong những hướng trả lời các câu hỏi trên là khai thác thế mạnh của

hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh để góp phần thực hiện việc giáo dục toàn
diện cho học sinh. Các nhà quản lý giáo dục muốn giáo dục kỹ năng tư duy
phản biện cho học sinh bằng rất nhiều con đường trong đó con đường thuận lợi
nhất đó là giáo dục kỹ năng tư duy phản biện cho học sinh thông hoạt động Đội
TNTP Hồ Chí Minh sẽ là cách tốt nhất để giúp các em học sinh hình thành kĩ
năng, nâng cao nhận thức, phát triển thái độ, tình cảm, niềm tin, bản lĩnh cũng
như sự năng động, sáng tạo một cách nhanh nhất. Đặc biệt để nâng cao tầm
hiểu biết, đề cao giá trị công bằng, tôn trọng bằng chứng và lý lẽ, thích sự rõ
ràng chính xác, biết xem xét các quan điểm khác nhau, và sẽ thay đổi quan
điểm khi sự suy luận thì thông qua giáo dục kỹ năng tư duy phản biện học sinh
sẽ có được những cách nhìn nhận các giá trị cuộc sống một cách đầy đủ và tích
cực hơn.
Huyện Lục Ngạn, là một huyện miền núi phía Đông Bắc của tỉnh Bắc
Giang có nhiều dân tộc sinh sống. Kinh tế và trình độ nhận thức của nhân dân
còn nhiều hạn chế. Việc đầu tư của các gia đình cho cho con em mình về thời
gian học tập cũng như hướng dẫn học sinh biết nhận thức những vấn đề tự
nhiên và xã hội chưa nhiều. Một số trường THCS trên địa bàn huyện, hiện nay
chủ yếu tập trung vào chuyên môn, ít tổ chức các hoạt động ngoại khóa trong
khôn khổ các hoạt động của Đội TNTP Hồ Chí Minh nên các em học sinh ít có
điều kiện giao lưu, học hỏi, ít được tiếp cận các tình huống ứng xử trong cuộc
sống dẫn đến tình trạng các em rụt dè, nhút nhát khó hòa nhập nhanh với cộng
đồng xã hội. Xuất phát từ những lý do nêu trên, căn cứ vào tình hình thực tiễn
việc tổ chức hoạt động giáo dục thông qua các hoạt động của Đội TNTP Hồ

3


Chí Minh cho học sinh THCS trên địa bàn huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang thì
việc giáo dục kỹ năng phản biện là việc cần thiết. Từ nghiên cứu thực trạng để
đưa ra biện pháp tổ chức tốt hoạt động giáo dục kỹ năng phản biện cho phù hợp

với tình hình thực tế hiện nay.
Đã có nhiều đề tài nghiên cứu về vấn đề giáo dục kỹ năng sống cho
học sinh, riêng vấn đề giáo dục kỹ năng tư duy phản biện cho học sinh thì
hầu như rất ít đặc biệt vấn đề tổ chức hoạt động giáo dục kỹ năng tư duy
phản biện cho học sinh THCS thông qua hoạt động của Đội TNTP Hồ Chí
Minh trên địa bàn huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang thì chưa có đề tài này.
Vì vậy, tác giả mạnh dạn chọn đề tài nghiên cứu: “Tổ chức giáo dục kỹ
năng tư duy phản biện cho học sinh trung học cơ sở thông qua hoạt động
Đội TNTP Hồ Chí Minh ở huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang” làm luận
văn tốt nghiệp cao học quản lý giáo dục.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn công tác giáo dục kỹ năng tư
duy phản biện cho học sinh THCS trên địa bàn huyện Lục Ngạn, Bắc Giang để
đưa ra đề xuất giải pháp về tổ chức giáo dục kỹ năng tư duy phản biện cho học
sinh các trường THCS trong giai đoạn hiện nay.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
- Khách thể nghiên cứu: Công tác tổ chức giáo dục kỹ năng tư duy phản
biện cho học sinh thông qua hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh cho học sinh
THCS ở huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Các biện pháp tổ chức giáo dục kỹ năng tư duy phản biện cho học sinh
thông qua hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh cho học sinh THCS ở huyện Lục
Ngạn, tỉnh Bắc Giang.

4


4. Giả thuyết nghiên cứu
Giáo dục kỹ năng tư duy phản biện là một quá trình tổ chức rèn luyện, có

sự tham gia của nhiều lực lượng giáo dục xã hội. Đối với học sinh trung học cơ
sở thì hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh là một lực lượng, một tổ chức giáo
dục phù hợp và có nhiều ưu thế thực hiện mục tiêu của giáo dục kỹ năng tư duy
phản biện nhưng lâu nay chúng ta ít quan tâm. Nếu các nhà quản lý nhà trường
có những biện pháp tổ chức khoa học, tận dụng được ưu thế của Đội TNTP Hồ
Chí Minh trong trường Trung học cơ sở để giáo dục kỹ năng tư duy phản biện
cho học sinh thì chẳng những có tác dụng tốt mà sẽ đạt hiệu quả thực chất hơn,
đồng thời góp phần đổi mới sinh hoạt Đội, phát huy được vai trò của Đội trong
giáo dục học sinh trung học cơ sở.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
Nghiên cứu lý luận của việc tổ chức giáo dục kỹ năng tư duy phản biện
cho học sinh trung học cơ sở thông qua hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh.
Khảo sát, đánh giá thực trạng việc tổ chức giáo dục kỹ năng tư duy phản
biện và các biện pháp tổ chức giáo dục kỹ năng tư duy phản biện cho học sinh
THCS thông qua hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh ở huyện Lục Ngạn, tỉnh
Bắc Giang.
Đề xuất những biện pháp tổ chức giáo dục kỹ năng tư duy phản biện
thông qua hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh cho học sinh trung học cơ sở
nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện mục tiêu, nội dung giáo dục kỹ năng tư duy
phản biện, đồng thời phát huy vai trò của Đội trong giáo dục.
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
Về nội dung: Xác định những biện pháp và quy trình tổ chức giáo dục
của nhà trường về giáo dục kỹ năng tư duy phản biện thông qua hoạt động của
Đội TNTP Hồ Chí Minh.
Về địa bàn khảo sát: 10 trường THCS huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang
làm địa bàn nghiên cứu là chủ yếu (gồm các trường THCS: Mỹ An, Nam

5

Dương, Chũ, Trù Hựu, Kiên Thành, Phong Minh, Cấm Sơn, Tân Sơn, Sa Lý,
Phong Vân).
Đối tượng điều tra khảo sát: Cán bộ quản lý (CBQL), GV, HS, phụ
huynh học sinh (PHHS) trường các trường trung học cơ sở huyện Lục Ngạn,
tỉnh Bắc Giang.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
Nghiên cứu các văn bản, chỉ thị, nghị quyết của Đảng và Nhà nước, của
Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Bắc Giang, của nhà trường về vấn đề tổ chức giáo
dục kỹ năng tư duy phản biện cho học sinh THCS; phân tích, tổng hợp tư liệu,
tài liệu lý luận về tổ chức giáo dục kỹ năng tư duy phản biện cho học sinh
THCS; những kết quả nghiên cứu lý thuyết và những kết quả khảo sát, đánh giá
việc tổ chức giáo dục kỹ năng tư duy phản biện để xây dựng các khái niệm
công cụ và khung lý thuyết cho vấn đề nghiên cứu.
7.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
7.2.1. Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi
Mục đích: Phương pháp được thực hiện nhằm thu thập thông tin về thực
trạng tổ chức giáo dục kỹ năng tư duy phản biện của học sinh THCS thông qua
hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh cho học sinh THCS ở huyện Lục Ngạn, tỉnh
Bắc Giang.
Đối tượng điều tra: Giáo viên chủ nhiệm, học sinh, phụ huynh học sinh
các trường THCS huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang.
7.2.2. Phương pháp phỏng vấn
Mục đích: Phương pháp được thực hiện nhằm tìm hiểu các nguyên nhân
về thực trạng tổ chức giáo dục kỹ năng tư duy phản biện cho học sinh THCS,
tìm hiểu quan điểm của các đối tượng được phỏng vấn về việc tổ chức giáo dục
kỹ năng tư duy phản biện cho học sinh THCS thông qua hoạt động Đội TNTP
Hồ Chí Minh.

6

Đối tượng điều tra: chủ yếu với cán bộ quản lý, giáo viên chủ nhiệm, học
sinh, phụ huynh học sinh.
7.2.3. Phương pháp thăm dò về các biện pháp
Mục đích: Thăm dò việc tổ chức giáo dục kỹ năng tư duy phản biện cho
học sinh THCS thông qua hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh.
7.2.4. Phương pháp xử lý thông tin
Phương pháp thống kê toán học để xử lý các kết quả thử nghiệm sư
phạm và kết quả điều tra bằng phiếu hỏi.
Phần mềm Tin học.
8. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và kiến nghị, tài liệu tham khảo, phụ lục,
nội dung chính của luận văn được trình bày trong ba chương
Chương 1: Cơ sở lý luận về tổ chức giáo dục kỹ năng tư duy phản biện
cho học sinh trung học cơ sở thông qua hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh
Chương 2: Thực trạng việc tổ chức giáo dục kỹ năng tư duy phản biện
cho học sinh trung học cơ sở ở huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang
Chương 3: Một số giải pháp tổ chức giáo dục kỹ năng tư duy phản biện
cho học sinh trung học cơ sở ở huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang thông qua hoạt
động Đội TNTP Hồ Chí Minh

7


Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA TỔ CHỨC GIÁO DỤC KỸ NĂNG TƯ DUY
PHẢN BIỆN CHO HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ THÔNG QUA
HOẠT ĐỘNG ĐỘI TNTP HỒ CHÍ MINH
1.1. Sơ lược về lịch sử nghiên cứu vấn đề

Từ xa xưa bộ khung triết học của tư duy phản biện có cội nguồn từ triết
lý phân tích và chủ nghĩa kiến tạo thực dụng từ 2500 năm trước, như trong kinh
Phật, chủ yếu là kinh Vệ đà và A-tì-đạt-ma; cũng như trong truyền thống Socrat
của Hy Lạp, là những chất vấn nhằm tìm kiếm sự thật, được dùng để xác định
xem những kiến thức dựa trên thẩm quyền liệu có thể được đánh giá lại một
cách có lý lẽ với sự rõ ràng và nhất quán về logic hay không. Một ý nghĩa của
thuật ngữ “phản biện” (critical) có nghĩa là “cốt yếu” (crucial) hay “liên quan
tới những tiêu chí cốt lõi” (related to core criteria) có nguồn gốc từ thuật ngữ
“tiêu chí” (kriterion) của người Hy Lạp cổ, vốn có nghĩa như “tiêu chuẩn”
(standards); một ý nghĩa thứ hai có nguồn gốc từ kriticos, có nghĩa “những
nhận định sâu sắc, sáng suốt” (discerning judgment). Tư duy phản biện trong
bộ khung triết học này đã được triết gia Đức Jürgen Habermas đưa vào áp dụng
trong thập kỷ 1970 [21],[34].
Hàng năm đều diễn ra Hội thảo quốc tế hàng năm về “Tư duy phản biện
và cải cách giáo dục” (“Critical Thinking and Educational Reform") năm 2015
đã diễn ra tại khách sạn Double Tree Hotel, thành phố Berkeley, bang
California, Hoa kỳ từ ngày 27/7 đến ngày 30/7/2015. Chủ đề của năm nay là
"cultivating world justice through educational and social reform", tạm dịch là
nuôi dưỡng công lý trên thế giới thông qua cải cách giáo dục và xã hội. Hội
thảo quy tụ các khách mời và báo cáo viên đến từ hơn 25 quốc gia trên thế giới.
Tiến sĩ Linda Elder, người sáng lập Tổ chức Tư duy phản biện/ Critical
thinking Foundation, đã giới thiệu những nguyên tắc và khái niệm của “tư duy

8


phản biện”/“critical thinking”, những thành tố của tư duy, và những tiêu chuẩn
liên quan tới “universal intellectual standard”/ tạm dịch là “trình độ dân trí phổ
quát”. Trong bốn ngày hội thảo, các diễn giả đến từ các quốc gia trên thế giới
đã chia sẻ nhiều nghiên cứu liên quan đến nuôi dưỡng tư duy phản

biện/cultivating critical thinking trong cải cách giáo dục đại học.
Hội thảo tập trung nhiều vào cải tiến trong giáo dục sử dụng các công cụ
của tư duy phản biện với nhiều tài liệu bổ ích của tiến sĩ Richard Paul và Linda
Elder, cũng là hai nhà sáng lập và là chủ tịch “Critical Thinking Foundation”.
Họ đã tổ chức thành công 35 hội thảo quốc tế về tư duy phản biện. Qua chia sẻ
của các diễn giả, ta có thể thấy rằng các vấn đề về người học hiện nay mà nhà
giáo dục tại hội thảo quan tâm đó là xây dựng tư duy mở cho người học, các
vấn đề liên quan đến chương trình giáo dục tổng quát (general education
program) ở các trường đại học ở Mỹ, các vấn đề ứng dụng tư duy phản biện
trong giảng dạy đại học, và rất nhiều các vấn đề liên quan khác.
Bên cạnh chia sẻ liên quan đến các vấn đề của giáo dục đại học và cách
giải quyết, các diễn giả là các nhà sáng lập của “Critical Thinking Foundation”
còn giới thiệu các phương pháp giảng dạy hiệu quả ứng dụng các công cụ của
tư duy phản biện. Trong đó, vấn đề sự tham gia của người học được các diễn
giả và các thành viên tham dự đặc biệt quan tâm. Sự tham gia của người học
được phát huy hiệu quả qua các công cụ của tư duy phản biện do tiến sĩ Linda
Elder trình bày là một trong những triết lý giáo dục được nhiều nhà giáo dục
tham dự tại hội thảo quan tâm và đánh giá cao [20].
1.2. Một số khái niệm công cụ sử dụng để nghiên cứu đề tài
1.2.1. Khái niệm
* Trường Trung học cơ sở
Trung học cơ sở (THCS) là một bậc trong hệ thống giáo dục ở Việt Nam
hiện nay, trên Tiểu học và dưới Trung học phổ thông. Trung học cơ sở kéo dài
4 năm (từ lớp 6 đến lớp 9). Thông thường, độ tuổi học sinh ở trường THCS là

9


từ 11 đến 15. Trước đây, để tốt nghiệp THCS, học sinh phải vượt qua một kì thi
tốt nghiệp vào cuối lớp 9 nhưng kể từ năm 2006 kì thi đã chính thức bị bãi bỏ

và được thay bằng kỳ xét tốt nghiệp THCS.
Trường THCS là một trong hai cấp học trong hệ thống trường trung học.
Theo Điều 2, 3 - Điều lệ trường phổ thông ban hành kèm theo Thông tư số:
12/2011/TT-BGDĐT ngày 28/3/2011 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo)
quy định:
- Vị trí của trường trung học trong hệ thống giáo dục quốc dân.
Trường trung học là cơ sở giáo dục phổ thông của hệ thống giáo dục
quốc dân. Trường có tư cách pháp nhân, có tài khoản và con dấu riêng.
- Nhiệm vụ và quyền hạn của trường trung học
Trường trung học có những nhiệm vụ và quyền hạn sau đây:
1. Tổ chức giảng dạy, học tập và các hoạt động giáo dục khác theo mục
tiêu, chương trình giáo dục phổ thông dành cho cấp THCS và cấp THPT do Bộ
trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành. Công khai mục tiêu, nội dung các hoạt
động giáo dục, nguồn lực và tài chính, kết quả đánh giá chất lượng giáo dục.
2. Quản lý giáo viên, cán bộ, nhân viên theo quy định của pháp luật.
3. Tuyển sinh và tiếp nhận học sinh; vận động học sinh đến trường; quản
lý học sinh theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
4. Thực hiện kế hoạch phổ cập giáo dục trong phạm vi được phân công.
5. Huy động, quản lý, sử dụng các nguồn lực cho hoạt động giáo dục.
Phối hợp với gia đình học sinh, tổ chức và cá nhân trong hoạt động giáo dục.
6. Quản lý, sử dụng và bảo quản cơ sở vật chất, trang thiết bị theo quy
định của Nhà nước.
7. Tổ chức cho giáo viên, nhân viên, học sinh tham gia hoạt động xã hội.
8. Thực hiện các hoạt động về kiểm định chất lượng giáo dục.
9. Thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của pháp luật.

10


Trường THCS được bố trí tại từng xã, phường, thị trấn. Tuy nhiên, trong

thực tế vẫn có một số xã không có trường THCS. Đó thường là các xã ở vùng
sâu, vùng xa hoặc hải đảo. Theo qui định trong Luật Ngân sách Nhà nước, đầu
tư xây dựng trường THCS cũng như trường Tiểu học thuộc trách nhiệm của
chính quyền cấp quận, huyện [10].
* Vai trò trường THCS
Trường trung học cơ sở có vị trí, chức năng và nhiệm vụ quan trọng trong
sự nghiệp trồng người. Trường trung học cơ sở có vai trò tiếp nhận học sinh từ
bậc học Tiểu học, tác động đến học sinh bằng phương pháp nhà trường bao gồm
cả nội dung, phương pháp và tổ chức giáo dục theo cấp học một cách riêng biệt;
đó là việc tổ chức cho học sinh học tập, lĩnh hội kiến thức, chủ động sáng tạo,
rèn luyện đạo đức, kỹ năng... Nói cách khác, trường trung học cơ sở là nơi tổ
chức cho các hoạt động dạy và học để hình thành năng lực thích nghi, năng lực
hành động, năng lực ứng xử, năng lực tự học suốt đời; định hướng để học sinh
học để biết, học để làm, học để chung sống và học để tự khẳng định [10].
1.2.2. Hoạt động giáo dục kỹ năng tư duy phản biện
* Khái niệm:
* Kỹ năng: Trong Từ điển từ và ngữ Hán Việt có ghi: Kỹ năng là khả
năng ứng dụng tri thức khoa học vào thực tiễn [22].
* Phản biện
Phản biện là việc làm cần thiết trong lý luận, qua đó người ta đưa ra
những lập luận, lý lẽ, bằng chứng, nhằm lý giải, chứng minh ngược lại một vấn
đề nào đó, một hiện tượng nào đó, một quan điểm nào đó, một công trình
nghiên cứu nào đó vv...[40],[22].
* Tư duy phản biện
Tư duy phản biện là một quá trình tư duy biện chứng gồm phân tích và
đánh giá một thông tin đã có theo các cách nhìn khác cho vấn đề đã đặt ra nhằm
làm sáng tỏ và khẳng định lại tính chính xác của vấn đề. Lập luận phản
biện phải rõ ràng, lôgíc, đầy đủ bằng chứng, tỉ mỉ và công tâm [40],[22].

11

* Giáo dục kỹ năng tư duy phản biện
Từ khái niệm kỹ năng tư duy phản biện được nêu ở trên, ta thấy kỹ năng
tư duy phản biện là kỹ năng cụ thể, cần thiết cho cuộc sống hàng ngày của con
người. Khi đã có kỹ năng tư duy phản biện cơ bản cần thiết các em sẽ bình tĩnh,
chủ động, sáng tạo, tích cực hơn khi tham gia các hoạt động trong học tập, lao
động, sinh hoạt hàng ngày của cuộc sống [40].
Phân tích các quan niệm trên cho thấy: Quan niệm của WHO nhấn mạnh
đến khả năng của cá nhân có thể duy trì trạng thái tinh thần và biết thích nghi
tích cực khi tương tác với người khác, với môi trường của mình. Quan niệm
này mang tính khái quát, chưa thể hiện rõ các kỹ năng cụ thể. Quan niệm của
UNESCO là quan niệm khá chi tiết, cụ thể, có nhấn mạnh thêm kỹ năng thực
hiện công việc và nhiệm vụ. Còn quan niệm của UNICEF thì nhấn mạnh: kỹ
năng không hình thành, tồn tại một cách độc lập mà hình thành, tồn tại trong
mối tương tác mật thiết có sự cân bằng với kiến thức và thái độ.
Như vậy giáo dục kỹ năng tư duy phản biện chính là quá trình hình
thành, rèn luyện và phát triển cho các em khả năng làm chủ bản thân, khả năng
ứng xử phù hợp với những người xung quanh trong cộng đồng xã hội và ứng
phó tích cực trước các tình huống của cuộc sống.
1.2.3. Những yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức giáo dục kỹ năng tư duy phản
biện cho học sinh thông qua hoạt động Đội
Theo các nhà tâm lý học, giáo dục học, sự phát triển của mỗi con người
để trở thành một nhân cách là một diễn biến phức tạp, bị chi phối bởi các yếu
tổ: sinh học - môi trường - hoạt động - giáo dục.
Con người sống luôn luôn hoạt động. Hoạt động là phương thức tồn tại
và là con đường hình thành và phát triển nhân cách. Nội dung phương thức
hoạt động, mục đích và ý thức của mỗi cá nhân trong hoạt động tạo nên những
nét tính cách riêng của từng con người. Mỗi con người là sản phẩm của chính
bản thân mình.

12


Học sinh trong quá trình tham gia tích cực vào các loại hình hoạt động,
với các mối quan hệ đa dạng trong xã hội, các giá trị văn hóa của loài người, từ
đó các phẩm chất, tính cách, năng lực được hình thành.
Hoạt động và giao lưu là hai mặt cơ bản, thống nhất của cuộc sống con
người. Trong bất cứ hoạt động nào con người cũng tham gia vào những quan
hệ xã hội nhất định. Trong giao lưu con người tìm ra lẽ phải, chân lý, rút được
kinh nghiệm sống, sự ảnh hưởng lẫn nhau tạo nên cuộc sống văn hóa, hình
thành những tính cách điển hình.
Kỹ năng tư duy phản biện của học sinh không những phụ thuộc vào năng
lực cá nhân, vào đặc điểm văn hoá vùng miền, mà còn phụ thuộc vào đặc điểm
tâm sinh lý của học sinh; phụ thuộc vào chương trình giáo dục; phụ thuộc môi
trường gia đình và xã hội... Trong quá trình giáo dục kỹ năng tư duy phản biện
cho học sinh trung học cơ sở chúng ta cần chú ý các yếu tổ trên nhằm trang bị
cho các em những kỹ năng tư duy phản biện cơ bản góp phần nâng cao năng
lực cá nhân và nâng cao chất lượng cuộc sống nhằm thực hiện mục tiêu giáo
dục toàn diện nhân cách học sinh.
1.2.4. Tổ chức hoạt động giáo dục kỹ năng tư duy phản biện
Tổ chức giáo dục kỹ năng tư duy phản biện là quá trình tác động của
chủ thể quản lý (Hiệu trưởng và bộ máy giúp việc của Hiệu trưởng) đến tập
thể giáo viên và học sinh được tiến hành hoạt động giáo dục theo chương
trình kế hoạch nhằm đạt mục tiêu giáo dục học sinh một cách toàn diện. Tổ
chức giáo dục kỹ năng tư duy phản biện thông qua hoạt động Đội của Hiệu
trưởng nhà trường thực chất là triển khai về mục tiêu giáo dục, quá trình
giáo dục, là triển khai thực hiện về kế hoạch, các điều kiện, công tác kiểm
tra, đánh giá, công tác phối hợp các lực lượng giáo dục thực hiện hoạt động
giáo dục thông qua hoạt động Đội.

Từ những phân tích trên đây chúng ta có thể thấy: Tổ chức giáo dục kỹ
năng tư duy phản biện cho HS chính là việc triển khai kế hoạch, nội dung

13