Giáo Án Điện Tử Lớp 11 Nâng Cao

BÀI 9

KHÁI QUÁT VỀ NHÓM CACBON

I-VỊ TRÍ CỦA NHÓM CACBON TRONG BẢNG TUẦN HOÀN

Cho biết vị trí của nhóm cacbon trong bảng tuần hoàn ? Đọc tên
các nguyên tố trong nhóm cacbon ?
-Nhóm cacbon ở nhóm IVA trong bảng tuần hoàn
-Gồm các nguyên tố :cacbon (C) ,silic(Si),gemani(Ge)
,thiết(Sn) và chì (Pb) – Là các nguyên tố p .
?


BÀI 9

KHÁI QUÁT VỀ NHÓM CACBON

II-TÍNH CHẤT CHUNG CỦA CÁC NGUYÊN TỐ NHÓM CACBON
1-Cấu hình electron nguyên tử .
?

Từ vị trí của nhóm cacbon trong bảng tuần hoàn,hãy nhận xét về:
-Số e lớp ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố trong nhóm.
-Phân bố các electron lớp ngoài cùng vào các obitan ở trạng thái
cơ bản và kích thích .
-Khả năng tạo thành liên kết hóa học từ các electron độc thân .
-Trong các hợp chất ,các nguyên tố nhóm cacbon có thể có các số

oxi hóa nào ? .
ns2 np2
Tạo 2 liên kết cộng hóa trị
TTCB
ns1 np3
TTKT

Tạo 4 liên kết cộng hóa trị

Trong các hợp chất , các nguyên tố nhóm cacbon có các số ox
hóa : -4,+2,+4 .


BÀI 9

KHÁI QT VỀ NHĨM CACBON

II-TÍNH CHẤT CHUNG CỦA CÁC NGUN TỐ NHĨM CACBON
2-Sự biến đổi tính chất của các đơn chất .
KHHH

?

C

Si

Ge

Sn

Pb

Cấu hình e lớp
2s22p2
3s23p2 4s24p2 5s25p2 6s26p2
ngoài cùng
Độ âm điện
2,55
1,90
2,01
1,96
2,33
Bán kính
0,077
0,117
0,122
0,140 0,146
nguyên tử
(nm)
I1 (KJ/mol)
1086
786
762
709
716
Dự
a vào độ âm điện, I1 , bán kính nguyên tử của các nguyên tố
(trong bảng phụ trên), em có nhận xét gì về :
-Sự biến đổi tính phi kim từ C đến Pb ? Cho thí dụ ?

C
Si
Ge
Sn
Pb
Tính phi kim giảm dần và tính kim loại tăng dần .


BÀI 9

KHÁI QUÁT VỀ NHÓM CACBON

II-TÍNH CHẤT CHUNG CỦA CÁC NGUYÊN TỐ NHÓM CACBON
2-Sự biến đổi tính chất của các đơn chất .

?

So sánh tính phi kim của của : C và N ; Si và P ; C và Si ?

A. C > N ; Si < P ; C > Si .
B. C < N ; Si < P ; C > Si .
C. C > N ; Si > P ; C < Si .
D. C < N ; Si > P ; C < Si .


BÀI 9

KHÁI QT VỀ NHĨM CACBON

II-TÍNH CHẤT CHUNG CỦA CÁC NGUN TỐ NHĨM CACBON

3-Sự biến đổi tính chất của các hợp chất .
a. Hợp chất với hiđro
? Hóa trò của các nguyên tố nhóm cacbon đối với hiđro bằng bao
nhiêu ? Viết công thức chung của các hợp chất này ?

?

Hóa trò của các nguyên tố nhóm cacbon đối với hiđro bằng 4 :
hình thành được 4 liên kết CHT với hiđro . Công thức chung
của các hợp chất này là RH4 .
Dựa vào sự biến đổi bán kính nguyên tử , độ âm điện và qui luật
biến đổi tính chất của hợp chất theo nhóm A đã học, em có nhận
xét gì về độ bền của hợp chất RH4 , tính khử của chúng ?
CH4
SiH4
GeH4
Bán kính nguyên tử R tăng
Độ âm điện nguyên tử R giảm

SnH4

PbH4

Độ bền nhiệt giảm .
Tính khử tăng .


BÀI 9

KHÁI QT VỀ NHĨM CACBON

II-TÍNH CHẤT CHUNG CỦA CÁC NGUN TỐ NHĨM CACBON
3-Sự biến đổi tính chất của các hợp chất .
b. Oxit và hiđroxit
Các nguyên tố nhóm cacbon tạo thành hợp chất với oxi có số
?
oxi hóa cao nhất bằng bao nhiêu ? Viết công thức một số oxit ,
hiđroxit quan trọng của các nguyên tố nhóm cacbon ?Cho biết
quy luật biến đổi tính axit , tính bazơ của các oxit và
hiđroxit ?
-Các ngun tố nhóm cacbon có số oxi hóa cao nhất trong
hợp chất với oxi là +4
-Cơng thức một số oxit và hiđroxit :
CO2

;

H2CO3 ;

SiO2

;

GeO2

;

SnO2

;

H2SiO3

;

Ge(OH)4

;

Sn(OH)4 ;

PbO2
Pb(OH)4

-Tính bazơ của các oxit và hiđroxit tăng còn tính axit giảm .


Bài tập 1
Trong những nhận xét sau đây , nhận xét nào là sai ?
Trong nhóm cacbon , từ cacbon đến chì
A. nguyên tử của các nguyên tố đều có 4 e ở lớp ngoài cùng .
B. nguyên tử của các nguyên tố đều có cùng số lớp electron .
C. bán kính nguyên tử của các nguyên tố tăng dần .
D.độ âm điện của các nguyên tố giảm dần .


Bài tập 2
Từ cacbon đến chì tính phi kim giảm dần và tính kim loại
tăng dần là vì
A. nguyên tử của các nguyên tố đều có 4 e ở lớp ngoài cùng .

B. nguyên tử của các nguyên tố đều có cùng số lớp electron .
C. nguyên tử khối của các nguyên tố tăng dần .
D. độ âm điện của các nguyên tố giảm dần .


Bài tập 3
Trong những nhận xét sau đây , nhận xét nào là sai ?
Trong nhóm cacbon , từ cacbon đến chì
A. tính phi kim giảm dần đồng thời tính kim loại tăng dần .

B. tính phi kim tăng dần đồng thời tính kim loại giảm dần .
C. hợp chất khí với hiđro RH4 có độ bền nhiệt giảm dần .
D. tính axit của các oxit giảm dần , đồng thời tính bazơ tăng dần .


Bài tập về nhà
Bài tập 1,2,3,4 trang 77 SGK

Xem trước bài cacbon