SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI :
"ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC ĐỂ GÂY HỨNG THÚ
HỌC TẬP CHO HỌC SINH"
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Lí do chọn đề tài
Xuất phát từ mục tiêu chung “Nâng cao tính chủ động, phát huy tính tích cực, tư
duy của học sinh”. Môn Mỹ Thuật ở trường THCS góp phần thực hiện mục tiêu trên
đó là giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ , thể chất, thẩm mỹ và kỹ
năng cơ bản để hình thành nhân cách con người, hiểu được cuộc sống và luôn biết
vươn đến cái: Chân - Thiện - Mỹ.
Phần l n, tầng l p trí thức là tất cả
lứa tu i lại có nh ng cách cả
l n có cách cả
dục thẩ
ột trong nh ng
thì có cái nhìn vô tư, trong sáng. húng ta biết
ôn học đ c th , gi vai tr quan trọng trong giáo
ỹ ở trường ph thông hiện nay. ó là
sáng tạo trong tâ
ọi tầng l p trong x hội. M i
nhận, suy ngh và lí giải về cái đ p hác nhau. Người
nhận logic, c n tr e
r ng Mỹ huật là
ọi đối tượng,
ôn học về cái đ p, hơi dậy tư duy
h n trong sáng, thơ ngây và đáng yêu của lứa tu i thiếu nhi.
nghệ thuật nói chung và dạy Mỹ huật nói riêng, hông phải là đưa ra
cứng nh c để là , để v
ạy
ột công thức
à điều cốt l i quan trọng là lối tư duy, tạo điều iện cho sự
phát triển tưởng tượng, hả năng sáng tạo của tr e .
Nhu cầu thẩ
ỹ ngày càng cao c ng v i sự phát triển của inh tế x hội, cho nên
việc nhìn nhận và thưởng thức cái đ p của đại bộ phận nhân dân là vấn đề tất yếu
hách quan, hông ch là đối v i người sáng, nhìn sự vật qua lăng ính
àu h ng,
hông vư ng nh ng nguyên t c, trăn trở
vào
à tập trung tình cả , sự yêu thích của
ình
i bài v .
ng thời, đáp ứng nhu cầu phát triển của x hội. Nh ng nă
nư c ta luôn quan tâ
qua,
ảng và Nhà
đến sự phát triển của giáo dục, đ c biệt là chất lượng của nó,
c ng v i sự phát triển ngày càng cao của con người về đức dục, trí dục, thể dục thì
ỹ
dục c ng hông ngừng phát triển và dần có vai tr quan trọng trong đời sống của
i
con người và nhất là thế hệ tr .
ạy – học M
là
nghệ thuật
cho các e
huật ở trường
à nh
hông phải nh
giáo dục th hiếu thẩ
tiếp xúc, là
đào tạo họa s hay người
ỹ cho các e . hủ yếu tạo điều iện
quen và thưởng thức cái đ p, tập tạo ra cái đ p, vận dụng cái
đ p vào trong cuộc sống hàng ngày. Nhưng học sinh
uốn có nh ng cả
nhận, nh ng
cái nhìn đúng hông lệch lạc thì cần truyền đạt vốn iến thức b ích.
ối v i
ôn học M
huật việc truyền thụ iến thức là
ua đây, học sinh hình thành kỹ năng cả
thụ thẩ
ột công việc quan trọng.
và ỹ năng thực hành.
M t hác, hiện nay phương pháp dạy học truyền thống “ đọc ch p” thụ động
hông đáp ứng được lối tư duy sáng tạo, năng động và tích cực của học sinh. ó
câu nói r ng “
ột
đ d t ngựa đến bờ sông c ng hông thể b t nó uống nư c được”.
Vấn đề học tập của tr c ng vậy. Dù có b t được chúng ng i ngay ng n học tập nhưng
nếu không thích thú, tr không thể học tốt được. Chính vì vậy ngoài việc truyền đạt
kiến thức cho học sinh của người thầy, chúng tôi ngh r ng mình cần phải biết gây
hứng thú học tập cho học sinh để tiết học thực sự nh nhàng, sinh động. Học sinh tiếp
thu kiến thức một cách tự nhiên, hông gượng ép.
Vậy là
và là
sao để học sinh thêm hứng thú học tập bộ
đề tài “
ôn này nên tôi đ nghiên cứu
i m i phương pháp dạy học để gây hứng thú học tập cho học sinh”.
II. Thực trạng:
Trong thực tế giảng dạy cho thấy tình trạng học sinh tiếp thu kiến thức còn thụ
động.
- Thiếu sự nhiệt tình, tích cực trong các hoạt động
- Một vài học sinh có biểu hiện ỷ lại vào các bạn trong nhó . hưa
ạnh dạn bày
t quan điểm, ý kiến cá nhân.
- Hoạt động tr chơi chưa đưa vào nhiều trong các hoạt động giảng dạy.
- GV còn dạy theo lối mòn.
III. Đối tượng nghiên cứu:
-
ối tượng giảng dạy của chúng ta chính là học sinh
.
ây là lứa tu i học
sinh chuyển tiếp từ giai đoạn vui chơi sang giai đoạn học tập, khả năng tri giác của các
em rất tốt, hứng thú ngày càng bộc lộ và phát triển rõ rệt.
c biệt là hứng thú nhận
thức, hứng thú tìm hiểu thế gi i xung quanh, các em thể hiện tính tò mò, ham hiểu
biết. Tuy nhiên sự phát triển hứng thú học tập của học sinh phụ thuộc trực tiếp vào
việc t chức học tập cho học sinh của giáo viên.
IV.Phương pháp nghiên cứu
+ Phương pháp phân tích.
+ Phương pháp điều tra.
+ Phương pháp quan sát.
+ Phương pháp đ t vấn đề và giao nhiệm vụ.
PHẦN II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. CÁC CƠ SỞ LÀM ĐỀ TÀI
1.1.Cơ sở lí luận:
Thực hiện chương trình thay sách giáo hoa, thực hiện các công văn ch đạo của
ngành là phát huy tính tích cực học tập của học sinh để l nh hội kiến thức đầy đủ và có
hệ thống.
Thực hiện cuộc vận động hai không v i 4 nội dung và các quyết đ nh, ngh quyết
của ngành c ng như của ảng, Nhà Nư c.
1.2.Cơ sở thực tiễn:
Nh ng quan niệm của mình về cách gây hứng thú của học sinh toàn diện hơn đ
đưa ra các hái niệm quan hệ gi a sự hứng thú học
ôn M
huật v i sự phát triển
nhân cách và sự tích cực học tập của học sinh.
Nh ng nă
gần đây hứng thú học tập đ được như là
ột động cơ có ý ngh a hoạt
động của học sinh, chính việc nghiên cứu này làm sáng t a thêm sự hứng thú của học
sinh tự học nó c ng
ột là thuộc tính của nhân cách.
Ở trường THCS trong nh ng nă
gần đây
ột số giáo viên đ có nhiều sáng kiến
kinh nghiệm viết về nhiều chủ đề hác nhau, nhưng chưa đi sâu vào việc tìm hiểu học
sinh có hứng thú học ở bộ môn mình giảng dạy và c ng chính vì điều này mà tôi chọn
sáng kiến kinh nghiệm là tìm ra một số biện pháp gây hứng thú học sinh học
ôn M
Thuật.
Thực tế tuy môn Mỹ Thuật ra đời s
nhưng
i đưa vào áp dụng, mà học sinh
đa số là con em của người dân sống ở vùng nông thôn miền núi, kinh tế còn thiếu thốn
hó hăn, đ dùng học tập chưa đầy đủ và một số gia đình hông quan tâ
đến việc
học tập của con cái nên kết quả chưa cao. Một trong nh ng nguyên nhân làm cho học
sinh học
ôn M
huật chưa tốt là do phương pháp dạy của giáo viên. Trên thực tế
giáo viên nào biết cách hư ng dẫn học sinh quan sát thu thập chất liệu, biết phát huy
tính sáng tạo khuyến khích học sinh v đ p thì bài v trở nên có cả
xúc. Ngược lại
giáo viên nào hư ng dẫn học sinh học tập, b t buộc học sinh làm theo khuôn mẫu của
ình hông đúng v i cảm xúc chính các em, các em s thiếu tư duy sáng tạo vào
trong cách v , bài v s trở nên hô han, đơn điệu.
II. THỰC TRẠNG CỦA ĐỀ TÀI
2.1: Thuận lợi
+ uan điểm nhận thức về
ôn M
huật :
- Môn M Thuật là môn học nghệ thuật, thu hút rất nhiều học sinh,.
-
ho đến nay các gày tết và mùa xuân”
- Giáo viên phải dẫn d t vào bài m i ngay từ đầu tiết c ng là
tăng tính hứng thú
trong học tập của học sinh trong giờ học. Nếu dẫn d t tốt thì s gây hứng thú học tập
của học sinh, có thể cho học sinh hát một bài về ngày tết và mùa xuân ho c cho học
sinh xem một đoạn clip về không khí ngày tết và
nó đe
a xuân…Vì việc dẫn d t vào bài
đến tình huống có vấn đề sau đó học sinh quan tâ
đến nh ng vấn đề đó để
giải quyết trong suốt quá trình của tiết học c ng như nh bài được lâu và được kh c
sâu một cách có khoa học.
- Việc sử dụng đ dùng dạy học một cách có hiệu quả c ng là
tăng hứng thú của
học sinh trong tiết học, đ dùng phải đ p, dễ nhìn, phù hợp v i nội dung bài học và
tình hình đ a phương.
dùng có thể là tranh ảnh về đề tài ho c được trình chiếu trên
máy chiếu đa năng để học sinh cảm nhận. Sau khi gi i thiệu bài xong giáo viên cho
học sinh quan sát tranh về đề tài khác nhau và cho học sinh tì
ra đề tài về ngày tết và
mùa xuân thông qua hình thức thi đua gi a các nhóm v i nhau.
- Khi học sinh nhận biết tranh đúng đề tài giáo viên cho học sinh hoạt động theo
nhó
để học sinh nhận biết về nội dung cần v , hình ảnh, màu s c… oạt động nhóm
trong giờ học để phù hợp v i từng đối tượng học sinh ta có thể phân nhóm theo nhiều
cách khác nhau, m i nhóm làm một nhiệm vụ phù hợp v i năng lực của mình. Ví dụ:
Nh ng học sinh nào có hứng thú học tập cao thì cho nhóm ấy có nhiệm vụ tì
t i, đ i
h i độc lập, sáng tạo. Nhóm nào yếu thì có nhiệm vụ làm mẫu … ho c căn cứ vào
trình độ nhận thức ,trình độ học lực có thực của học sinh mà chung ta phân nhóm
nh m giúp học sinh tích cực học tập . Dựa vào học lực để giáo viên phân cho học sinh
nhưng nhiệm vụ tương ứng . Tất cả nh ng điều đó c ng gây được hứng thú của học
sinh.
- T chức tr chơi để gây hứng thú cho học sinh b ng cách cho học sinh tìm ra
nh ng hình ảnh cần v về đề tài ngày tết và
a xuân nhó
nào tì
được nhiều s có
phần thưởng. r chơi học tập là hình thức học tập thông qua tr chơi. r chơi học
tập không ch nh
vui chơi giải trí mà còn góp phần củng cố tri thức, kỹ năng học tập
cho học sinh. Việc sử dụng tr chơi học tập trong quá trình dạy học nh m làm cho việc
hình thành kiến thức và rèn luyện kỹ năng của học sinh b t đi v khô khan, tăng thê
phần sinh động hấp dẫn.
- Thực hành c ng cần tạo cho học sinh không khí thoải mái không gò ép học sinh
theo khuôn mẫu, các em có thể thoải mái thể hiện ý tưởng của mình.
- Ngoài học nội dung ở sách giáo khoa học sinh còn phải đọc báo, xe
phi
tư
liệu l ch sử…
SGK m i c n tăng tranh ảnh minh hoạ cho bài học đ c biệt ở chương trình l p
hình ảnh minh hoạ rất nhiều và giáo viên khai thác tranh ảnh đó c ng là cách là
cho
kiến thức bộ môn thêm phong phú và qua tranh ở nh ng phần nội dung bài học, SGK
m i còn nêu ra nh ng câu h i nh mang tính nâng cao sự hiểu biết của học sinh. Học
sinh muốn trả lời được câu h i này buộc phải đọc toàn bộ nội dung trư c đó
i có
thể trả lời được. Giáo viên yêu cầu học sinh soạn bài trư c ở nhà từ nh ng câu h i nh
như vậy và điều này làm cho học sinh nh lâu và biết xâu chu i sự kiên.
- Nguyên nhân của tình trạng học kém của học sinh có thể do giáo viên giảng dạy
hông sát đối tượng, do học sinh không tự giác tích cực, sự chuẩn b bài ở nhà chưa
tốt, đôi hi c ng do sự khiếm khuyết về trí tuệ và thể chất. Trong quá trình dạy học ở
phương pháp
i thì học sinh phải chuẩn b bài trư c ở nhà theo câu h i của giáo viên
đưa ra ho c đọc trư c nội dung bài học, trong tiết học giáo viên chủ yếu giải quyết
nh ng vấn đ nêu ra đ ng thời đ c các tình huống để học sinh thảo luận trả lời.
- Khi tiến hành dạy học theo hình thức hoạt động cả l p thường là giáo viên đưa
ra vấn đề và đ t câu h i cho học sinh . Mục đích của việc đ t câu h i cho học sinh về
hiện tượng, sự kiện…câu h i đ i h i nh lại kiến thức c có liên quan, đ ng thời phải
có nh ng tình huống có vấn đề đ i h i mức độ nhận thức cao hơn, tuy nhiên phải biết
s p xếp chúng từ dễ đến khó. Nh ng câu h i dễ giáo viên gọi nh ng học sinh trung
bình, yếu trả lời hông nên để có em thụ động.
Lập tiến trình khoa học xây dựng kiến thức:
Các nội dung cơ bản của tiến trình khoa học xây dựng kiến thức bao g m: kiến
thức cần dạy.
3.3.Tổ chức triển khai và thực hiện:
Muốn tạo hứng thú cho học tập của học sinh qua việc đ i m i phương pháp dạy học
có hiệu quả thì giáo viên cần phải:
Nắm vững đối tượng học sinh, tạo được nhu cầu học tập cho các em.
N m v ng chương trình ở các phân mơn, từng bài học cụ thể, từng đ vật, mẫu vật có
trong bài và sự chuẩn b . Trong giờ học giáo viên cần chú ý đến nh ng học sinh khơng
có khả năng năng hiếu, khơng q n ng nề, thoải mái vì dạy M
thuật mà giáo viên dạy M
huật là một nghệ
huật cần phải nghệ thuật hơn.
3.4 Hiệu quả của SKKN
Trong q trình dạy học hi tơi đ i m i phương pháp dạy học thì học sinh có hứng
thú học tập hơn và qua q trình hảo sát đ đạt được kết quả có chuyển biến rõ rệt:
ết quả học kỳ nă
học
– 2012:
Kết quả khảo sát
Số tt
Khối
Giỏi %
Khá %
TB%
1
hối 6
40%
40%
20%
2
hối 8
30%
50%
20%
ết quả học kỳ
nă
học
– 2012:
Kết quả khảo sát
Số tt
Khối
Đạt
Chưa đạt
1
hối 6
100%
/
2
hối 8
100%
/
PHẦN III : KẾT LUẬN
1. Kết luận chung
Qua thực tế giảng dạy trong nh ng nă
nhà trường
qua tôi luôn xác đ nh được mục tiêu trong
, đ ng thời c ng hiểu sâu s c được vai trò của
ôn M thuật trong
việc giáo dục học sinh phát hiện ra nh ng m t hạn chế và có một giải pháp nâng cao
hiệu quả của việc dạy và học
cách t chức cơ bản về
ôn M
ôn M
huật. Tôi thấy việc n m v ng phương pháp và
huật c ng như việc xây dựng cho mình một cách t
chức dạy học v ng ch c còn có tìm ra nh ng giải pháp dạy học phù hợp của
ôn M
Thuật s có tác dụng và ý ngh a rất quan trọng trong hoạt động dạy và học, giúp cho
giáo viên có một đ nh hư ng đúng đ n, phù hợp một cách thức t chức giờ hợp lý giúp
cho học sinh hứng thú tìm hiểu, khám phá thế gi i thẩ
ột cách say mê, hấp dẫn,
góp phần giáo dục nên nh ng con người toàn diện hơn theo 4
ục đích
ức - Trí -
Thể - Mỹ. Nó giúp học sinh hoàn thiện nhân cách có ý thức tu dưỡng, biết yêu thương,
quý trọng mọi người, biết hư ng t i nh ng tình cả
cao đ p hơn, từ đó điều ch nh nên
nh ng con người m i v i nh ng nhân cách tốt.
- Muốn giảng dạy tốt môn học trư c hết giáo viên phải hiểu được mục đích yêu cầu
của môn học từ đó tì
ra cho
ình
ột đ nh hư ng giảng dạy đúng đ n.
- Phải hiểu được đ c điểm tâm lý của tr , hiểu biết được mức độ cảm nhận của học
sinh về thế gi i xung quanh thông qua các bài học.
- Luôn luôn tôn trọng gần g i học sinh.
- Phải có tính kiên trì công tác giảng dạy, h o l o động viên k p thời đối v i các
em.
- Áp dụng nhiều phương pháp tr chơi, phương pháp thích hợp, hông áp đ t đ i
h i quá cao đối v i học sinh để giúp các em yêu thích môn học và học tốt hơn.
- Trong tiết học luôn tạo không khó vui v thoải mái nh nhàng, thu hút lòng say mê
của các e
đối v i tiết học, môn học.
- Việc quan trọng yêu cầu của m i tiết học là giáo viên phải chuẩn b đầy đủ đ
dùng trực quan, trực quan phải đ p, hấp dẫn để học sinh quan sát.
- Sử dụng linh hoạt trong phối hợp các phương pháp dạy học thích hợp.
- hường xuyên trao đ i để tì
ra phương pháp dạy học thích hợp.
- Ứng dụng thông tin, phần mềm của công nghệ thông tin vào
ôn M
huật như
qua băng đ a, ... có như vậy chất lượng học tập m i đạt hiệu quả cao.
Tôi mạnh dạn thực hiện giảng dạy trong nh ng nă
nên tôi m i tì
học t i. Vì thời gian có hạn
ra được một số giải pháp trên, nhưng tôi s cố g ng hơn n a để tìm ra
một số giải pháp tối ưu hơn, để đóng góp cho nền giáo dục M
huật của toàn ngành
nói chung và trường THCS Nguyễn Bá Phát nói riêng. Giúp học sinh phát triển toàn
diện về “ ức - Trí - Thể - Mỹ”.
2. Kiến ngh :
ể cho việc dạy và học
quan tâ
ôn M
huật được tốt hơn, tôi
ong các cấp l nh đạo
hơn n a đến việc giảng dạy bộ môn này, và tôi có một số kiến ngh sau :
- Nhà trường cần có phòng học chức năng đầy đủ về cơ sở vật chất.
- Bộ G &
cần có một số đ dùng dạy phân
ôn M
huật cụ thể hơn, nhiều
hơn.
- Phụ huynh cần quan tâ
học M
đến con em mình nhiều hơn, sát thực hơn đối v i việc
huật của các em, cụ thể là đ dùng học tập.
- Giáo viên phải có lòng nhiệt tình, tâm huyết v i chuyên môn. Phải thường
xuyên sưu tầm, học h i kinh nghiệ
c ng như
ạnh dạn áp dụng nh ng phương pháp
m i.
rên đây là
ột số kinh nghiệm nh của tôi về việc áp đ i m i pháp dạy học để
gây hứng thú học tập cho hoc sinh mà tôi đ áp dụng thành công, tôi rất
quan tâ
ong được sự
đóng góp ý iến của giáo viên hư ng dẫn và các bạn đ ng nghiệp .
a Liên , ngày 6 tháng
nă
Người viết sáng kiến
Lê Thị Ánh Hồng