Tiết 111: Câu trần thuật đơn

Giáo viên: Hµ ThÞ Anh Th¬
Bộ môn : Ngữ Văn 6

Kiểm tra bài cũ
Kiểm tra bài cũ


Thế nào là thành phần chính của câu?
Thế nào là thành phần chính của câu?


Cho một ví dụ minh hoạ.
Cho một ví dụ minh hoạ.




Trả lời:
Trả lời:
Thành phần chính của câu là thành phần bắt
Thành phần chính của câu là thành phần bắt
buộc phải có mặt để câu có cấu tạo hoàn chỉnh và diễn
buộc phải có mặt để câu có cấu tạo hoàn chỉnh và diễn
đạt được một ý trọn vẹn .
đạt được một ý trọn vẹn .

VD : Em / đang học trường Nguyễn Đức Cảnh.
VD : Em / đang học trường Nguyễn Đức Cảnh.


C V
C V

Tiết 111: Câu trần thuậT đơn
Tiết 111: Câu trần thuậT đơn
I. Lý thuyết
I. Lý thuyết
1.
1.
Câu trần thuật đơn là gì?
Câu trần thuật đơn là gì?


a.Ngữ liệu (SGK/ 101)
a.Ngữ liệu (SGK/ 101)


b. Phân tích ngữ liệu
b. Phân tích ngữ liệu


Chưa nghe hết câu, tôi đã
Chưa nghe hết câu, tôi đã
hếch răng lên, xì một hơi rõ
hếch răng lên, xì một hơi rõ
dài. Rồi, với điệu bộ khinh

dài. Rồi, với điệu bộ khinh
khỉnh, tôi mắng:
khỉnh, tôi mắng:


-Hức! Thông ngách sang nhà
-Hức! Thông ngách sang nhà
ta? Dễ nghe nhỉ! Chú mày hôi
ta? Dễ nghe nhỉ! Chú mày hôi
như cú mèo thế này, ta nào
như cú mèo thế này, ta nào
chịu được. Thôi, im cái điệu
chịu được. Thôi, im cái điệu
hát mưa dầm sùi sụt ấy đi. Đào
hát mưa dầm sùi sụt ấy đi. Đào
tổ nông thì cho chết!
tổ nông thì cho chết!


Tôi về, không một chút bận
Tôi về, không một chút bận
tâm.
tâm.



I. Lý thuyết
I. Lý thuyết
1.
1.

Câu trần thuật đơn là gì?
Câu trần thuật đơn là gì?


a.Ngữ liệu( SGK/101)
a.Ngữ liệu( SGK/101)


b. Phân tích ngữ liệu
b. Phân tích ngữ liệu
?
?
1 Đoạn văn trên được trích từ
1 Đoạn văn trên được trích từ
văn bản nào?
văn bản nào?


Trả lời
Trả lời
: Đoạn văn trên được
: Đoạn văn trên được
trích từ văn bản: Bài học đư
trích từ văn bản: Bài học đư
ờng đời đầu tiên của Tô
ờng đời đầu tiên của Tô
Hoài.
Hoài.
? 2 Đoạn văn trên cho ta biết nội
? 2 Đoạn văn trên cho ta biết nội

dung gì?
dung gì?


Trả lời
Trả lời
: Đoạn văn trên cho biết
: Đoạn văn trên cho biết
thái độ, lời nói của Dế Mèn
thái độ, lời nói của Dế Mèn
với Dế Choắt khi Choắt nhờ
với Dế Choắt khi Choắt nhờ
Mèn giúp đỡ.
Mèn giúp đỡ.
Tiết 111: Câu trần thuật đơn
Tiết 111: Câu trần thuật đơn


Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch
Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch
răng lên, xì một hơi rõ dài. Rồi, với
răng lên, xì một hơi rõ dài. Rồi, với
điệu bộ khinh khỉnh, tôi mắng:
điệu bộ khinh khỉnh, tôi mắng:


-Hức! Thông ngách sang nhà ta? Dễ
-Hức! Thông ngách sang nhà ta? Dễ
nghe nhỉ! Chú mày hôi như cú mèo
nghe nhỉ! Chú mày hôi như cú mèo

thế này, ta nào chịu được. Thôi, im
thế này, ta nào chịu được. Thôi, im
cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi.
cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi.
Đào tổ nông thì cho chết!
Đào tổ nông thì cho chết!


Tôi về, không một chút bận tâm.
Tôi về, không một chút bận tâm.



I. Lý thuyết
I. Lý thuyết
1.
1.
Câu trần thuật đơn là gì?
Câu trần thuật đơn là gì?


a.Ngữ liệu( SGK/101)
a.Ngữ liệu( SGK/101)


b. Phân tích ngữ liệu
b. Phân tích ngữ liệu
Tiết 111: Câu trần thuật đơn
Tiết 111: Câu trần thuật đơn

? 3. Em hãy cho biết các câu trong đoạn văn trên được dùng
? 3. Em hãy cho biết các câu trong đoạn văn trên được dùng
để làm gì?
để làm gì?


Trả lời
Trả lời
: Các câu trong đoạn văn :
: Các câu trong đoạn văn :


Câu 1: Được dùng tả hình dáng, kể hành động của Dế Mèn
Câu 1: Được dùng tả hình dáng, kể hành động của Dế Mèn




Câu 2: Được dùng để tả, kể hành động của Dế Mèn
Câu 2: Được dùng để tả, kể hành động của Dế Mèn


Câu 3. Được dùng để bộc lộ cảm xúc của Dế Mèn
Câu 3. Được dùng để bộc lộ cảm xúc của Dế Mèn


Câu 4. Được dùng để hỏi
Câu 4. Được dùng để hỏi

Câu 5. Được dùng để bộc lộ cảm xúc của Dế Mèn
Câu 5. Được dùng để bộc lộ cảm xúc của Dế Mèn


Câu 6. Được dùng để nêu ý kiến của Dế Mèn
Câu 6. Được dùng để nêu ý kiến của Dế Mèn


Câu 7. Được dùng để nêu yêu cầu của Dế Mèn
Câu 7. Được dùng để nêu yêu cầu của Dế Mèn


Câu 8. Được dùng để bộc lộ cảm xúc của Dế Mèn
Câu 8. Được dùng để bộc lộ cảm xúc của Dế Mèn


Câu 9. Được dùng để kể hành động nêu ý kién của Dế Mèn
Câu 9. Được dùng để kể hành động nêu ý kién của Dế Mèn






Chưa nghe hết câu, tôi đã
Chưa nghe hết câu, tôi đã
hếch răng lên, xì một hơi rõ
hếch răng lên, xì một hơi rõ
dài. Rồi, với điệu bộ khinh

dài. Rồi, với điệu bộ khinh
khỉnh, tôi mắng
khỉnh, tôi mắng
-Hức! Thông ngách sang nhà
-Hức! Thông ngách sang nhà
ta? Dễ nghe nhỉ! Chú mày
ta? Dễ nghe nhỉ! Chú mày
hôi như cú mèo thế này, ta
hôi như cú mèo thế này, ta
nào chịu được. Thôi, im cái
nào chịu được. Thôi, im cái
điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy
điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy
đi. Đào tổ nông thì cho chết!
đi. Đào tổ nông thì cho chết!
Tôi về, không một chút bận
Tôi về, không một chút bận
tâm.
tâm.



Tiết 111: Câu trần thuật đơn
Tiết 111: Câu trần thuật đơn
Câu 1:
Câu 1:
Tả hình dáng, kể hành
Tả hình dáng, kể hành
động của Dế Mèn.
động của Dế Mèn.

Câu2:
Câu2:
Tả,kể hành động của Dế
Tả,kể hành động của Dế
Mèn
Mèn
Câu3: Bộc lộ cảm xúc của Dế
Câu3: Bộc lộ cảm xúc của Dế
Mèn.
Mèn.
Câu 4: Câu hỏi của Dế Mèn.
Câu 4: Câu hỏi của Dế Mèn.
Câu 5: Bộc lộ cảm xúc của Dế
Câu 5: Bộc lộ cảm xúc của Dế
Mèn.
Mèn.
Câu 6
Câu 6
:
:
Nêu ý kiến của Dế Mèn.
Nêu ý kiến của Dế Mèn.
Câu 7: Nêu yêu cầu của Dế Mèn.
Câu 7: Nêu yêu cầu của Dế Mèn.
Câu8: Bộc lộ cảm xúc của Dế
Câu8: Bộc lộ cảm xúc của Dế
Mèn.
Mèn.
Câu 9:
Câu 9:

Kể hành động nêu ý kiến
Kể hành động nêu ý kiến
của Dế Mèn.
của Dế Mèn.
? 4. Dựa vào kiến thức ở Tiểu
? 4. Dựa vào kiến thức ở Tiểu
học, hãy gọi tên các kiểu câu
học, hãy gọi tên các kiểu câu
đó.
đó.


Trả lời:
Trả lời:


Các câu kể, tả, nêu ý kiến
Các câu kể, tả, nêu ý kiến
(câu1, 2, 6, 9) được gọi là
(câu1, 2, 6, 9) được gọi là
các câu kể .
các câu kể .


Các câu bộc lộ cảm xúc (câu3,
Các câu bộc lộ cảm xúc (câu3,
5, 8) được gọi là các câu cảm
5, 8) được gọi là các câu cảm
thán.
thán.

Câu hỏi (câu 4) được gọi là
Câu hỏi (câu 4) được gọi là
câu nghi vấn.
câu nghi vấn.


Câu nêu yêu cầu (câu 7) được
Câu nêu yêu cầu (câu 7) được
gọi là câu cầu khiến.
gọi là câu cầu khiến.

1. Chưa nghe hết câu, tôi/ đã hếch răng lên xì một hơi rõ dài.
1. Chưa nghe hết câu, tôi/ đã hếch răng lên xì một hơi rõ dài.
2. Rồi,với điệu bộ khinh khỉnh, tôi/ mắng.
2. Rồi,với điệu bộ khinh khỉnh, tôi/ mắng.




6. Chú mày/ hôi như cú mèo thế này, ta/ nào chịu được.
6. Chú mày/ hôi như cú mèo thế này, ta/ nào chịu được.


9. Tôi/ về, không một chút bận tâm.
9. Tôi/ về, không một chút bận tâm.
Tiết 111: Câu trần thuật đơn
Tiết 111: Câu trần thuật đơn
I. Lý thuyết

I. Lý thuyết
1.
1.
Câu trần thuật đơn là gì?
Câu trần thuật đơn là gì?


a.Ngữ liệu( SGK/101)
a.Ngữ liệu( SGK/101)


b. Phân tích ngữ liệu
b. Phân tích ngữ liệu


?
?


5 Hãy xác định chủ ngữ, vị ngữ của các câu trần thuật (câu 1, 2, 6, 9)
5 Hãy xác định chủ ngữ, vị ngữ của các câu trần thuật (câu 1, 2, 6, 9)
vừa tìm được.
vừa tìm được.
C
C
V
V
C
C
V

V
C
C
V
V
C
C
V
V
C
C
V
V