Đám tang lão Gorio (Nâng cao 11)

TUẦN 30 Tiết: 117 (ĐỌC VĂN)
Ngày soạn: 25.03.2008
Ngày dạy: ....................
BÀI:
(Trích: “Lão Gôriô” – H. Đờ Ban-dắc)
I. MỤC TIÊU: Học sinh cần đạt về:
1. Kiến thức:
- Giới thiệu chung về cuộc đời, sự nghiệp, Tác giả, tác phẩm của Hônôrê Đờ Banzắc, nội dung, chủ đề tiểu thuyết
“Lão Gôriô” . Tiền đề về Văn học Hiện thực phê phán, mối quan hệ giữa Banzắc và Văn học Hiện thực phê
phán.
- Nắm được nội dung tư tưởng của đoạn trích Đám tang lão Gô ri ô
2. Kỹ năng:
- Khái quát hoá, tổng hợp kiến thức văn hoá sử tác gia và tác phẩm.
- Tóm tắt tác phẩm tiểu thuyết hiện đại, phân chia bố cục đoạn trích tác phẩm tiểu thuyết văn xuôi hiện đại.
- Đọc diễn cảm đoạn trích tiểu thuyết hiện đại.
3. Thái độ:
- Bồi dưỡng tình cảm yêu quí, kính phục các thiên tài văn học thế giới. Có thái độ và cách xử thế đúng đắn trong
đạo lý quan hệ của cuộc sống dân tộc ngày nay.
II. CHUẨN BỊ:
1. Chuẩn bị của giáo viên:
- Đọc SGK, SBT, SGV, TLTK, tổng hợp tư liệu, rút kinh nghiệm từ bài trước, soạn giáo án bài mới.
- Chuẩn bị đồ dùng dạy học, bảng phụ, phiếu học tập, bài tập ra kì trước (nếu có).
- Phương án tổ chức lớp học, nhóm học: phát vấn, nêu vấn đề, đàm thoại với cá nhân, tập thể, thảo luận nhóm,
thuyết trình, phân tích kết hợp với giảng bình…
2. Chuẩn bị của học sinh:
- Ôn bài cũ, thuộc bài, làm đầy đủ các bài tập ra kì trước.
- Đọc SGK, SBT, TLTK để củng cố kiến thức đã học, soạn bài và chuẩn bị cho bài mới.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1. Ổn định tình hình lớp: 1 phút
- Ổn định trật tự, kiểm tra sĩ số, tác phong học sinh; chuẩn bị kiểm tra bài cũ.
2. Kiểm tra bài cũ: 15 phút

- Câu hỏi kiểm tra: Tóm tắt nội dung đoạn trích Người cầm quyền khôi phục uy quyền? Cho biết giá trị nội dung
đoạn trích?
- Dự kiến trả lời:
3. Giảng bài mới: 28 phút
- Giới thiệu bài:
TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY
Thời
lượng
HOẠT ĐỘNG CỦA
GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA
HỌC SINH
NỘI DUNG
8’ HĐ1: HD HS tìm hiểu về
tác giả, tác phẩm qua nội
dung Tiểu dẫn ở SGK –
trang 131, 132.
HĐ1:
- HS đọc Tiểu dẫn
SGK và tóm tắt các ý
cơ bản về cuộc đời,
sự nghiệp văn học, vị
trí của Hônôrê đờ
Bandắc trong lịch sử
văn học Pháp và văn
học thế giới. Đặc biệt
chú ý đây là “Thiên
tài của những điều
I. TÌM HIỂU CHUNG:
1. Tác giả:

- Hô-nô-rê đờ Ban-dắc (1799 - 1850) là nhà tiểu
thuyết lớn của nước Pháp và là “Một bậc thầy
của chủ nghĩa hiện thực” – Ph. Ăng-ghen.
a. Cuộc đời:
- Xuất thân từ gia đình tư sản.
- Cuộc đời khá long đong vất vả.
- Thành đạt khi đã ngoài 60 tuổi.
- Lao động bền bỉ  sáng tác rất nhiều tiểu
thuyết.
- GV giúp HS nhận xét về
hệ đề tài, hệ vấn đề có
tính chất thống nhất và
toàn diện của tác phẩm
“Tấn trò đời” nói riêng,
của VHHTPP phương
Tây nói chung.
bình thường”.
Do lòng say mê văn
chương kết hợp với
vốn sống phong phú
và sự hiểu biết sâu
sắc các ngóc ngách
của xã hội tư sản mà
Ban-dắc tích lũy
được trong những
năm bôn ba trên con
đường kinh doanh, B
đã để lại bộ “Tấn trò
đời” cực kỳ giá trị.
- Qua đời năm 1850 vì lao động kiệt sức.

b. Sự nghiệp sáng tác: “TẤN TRÒ ĐỜI”
97 tập tiểu thuyết miêu tả, triết lý “các chủng
loại xã hội” Pháp 1789 – 1850 với nội dung
phản ánh:
- Hiện thực xã hội tư sản quí tộc pháp – Pari TK
19.
- Những cảnh đời với những nhân vật điển hình
thuộc các hạng người.
- Những tấn kịch của giới tư sản – quí tộc nảy
sinh vì Đồng tiền & Tham vọng.
10’
-GV thuyết trình.
-GV kể tóm tắt nội dung
tác phẩm:
Lão Gôriô là 1 nhà buôn
bột, phất lên sau Cách mạng
TS & nhờ tài sản của vợ để
lại. Sau 7 năm hạnh phúc,
người vợ chết, để lại cho lão
2 đứa con gái bé bỏng. Lão
dồn hết tình yêu đã dành cho
người vợ quá cố sang 2 con,
chăm sóc, nuôi nấng chúng,
những mong một ngày kia
chúng sẽ trở thành những
phu nhân quí tộc giàu có,
sang trọng & sung sướng.
Nhưng đến khi trưởng thành,
2 đứa con gái đã bòn rút của
cải, vắt kiệt sức lão như vắt

chanh bỏ vỏ. Chúng sống
bên cạnh những ông chồng
giàu sang, còn lão Gôriô thì
bị quăng lên gác ba ọp ẹp tồi
tàn của quán trọ mụ Vôke để
rồi phải trút hơi thở cuối
cùng trong cảnh túng quẫn,
đói rét, bệnh tật và không
người thân thích.
- GV yêu cầu HS giải
thích khái niệm “điển
hình hoá” đã học ở SGK
Ngữ văn tập 1.
-HS nhận xét: Lão
Gôriô Kiểu con
người nạn nhân
được hoàn cảnh xã
hội “đẻ” ra  mang
ý nghĩa điển hình:
vừa là nguyên nhân,
vừa là nạn nhân của
hoàn cảnh.
GV có thể cho
HS so sánh với bi
kịch của Etxinlơ (Bi
kịch cổ đại phương
Tây) hoặc “Mồng
hai tết viếng cô
Kí”–Tú Xương
(Văn học trung đại

Việt Nam ).
-V/đề cá nhân, đời
tư tưởng nhưng có ý
nghĩa khái quát và tố
cáo hiện thực xã hội
sâu sắc + nhiều vấn
đề xã hội khác như
tham vọng cá nhân,
giáo dục gia đình …
được đặt ra có ý
nghĩa thời đại rộng
lớn sâu xa.
2. Tác phẩm: “LÃO GÔ-RI-Ô”
a. Hoàn cảnh ra đời – Vị trí xuất xứ:
- Được hoàn thành xong tháng 12/1834 thuộc
phần Khảo cứu phong tục – Những cảnh đời
tư của “Tấn trò đời”.
- Tiểu thuyết này là một trong những bức tranh
đen tối nhất về xã hội tư sản – quí tộc Pháp
dưới thời phục hồi vương chính (1815 – 1830).
b. Tóm tắt:
- Lão Gôriô: Nhân vật chính.
- Ratxtinhắc: Nhân vật phụ, nhân vật tái hiện.
c. Chủ đề:
- Đồng tiền và mối quan hệ giữa cha – con nói
riêng, giữa người với người nói chung trong xã
hội tư sản.
- Con đường tiến thân và tham vọng cá nhân
của giới thanh niên tư sản.
d. Giá trị nội dung - nghệ thuật của tác phẩm

“Lão Gôriô”:
- Nội dung - Chủ đề phong phú và sâu sắc.
- Nghệ thuật: Phản ánh chân thực khách quan
toàn diện bằng phương pháp điển hình hoá.
10’ ?+ Hãy nêu xuất xứ, vị trí
đoạn trích, đại ý và phân
chia bố cục.
- GV HD HS cần chú ý
những chi tiết nổi bật lột
tả tính chất của đám tang
và diện mạo bản chất,
những người đưa đám để
phân tích được diện mạo
- HS đọc diễn cảm
đoạn trích, xác định
xuất xứ.
- HS nhận xét nội
dung đại ý.
- HS tóm lược bố
cục đoạn trích.
3. Đoạn trích:
a. Xuất xứ – vị trí:
Đoạn cuối tác phẩm “Lão Gôriô “
b. Nội dung đại ý đoạn trích:
Khung cảnh đám tang Lão Gôriô
c. Bố cục đoạn trích: 4 phần
- Cái chết cô độc của Gô ri ô.
và bản chất của xã hội và
các tầng lớp xã hội đương
thời.

- Cảnh cầu phúc sơ sài
- Cảnh đưa đám
- Hành động của Ratxtinhắc.
4. Dặn dò học sinh chuẩn bị cho tiết học tiếp theo: 1 phút
- Ra bài tập về nhà: + HS đọc, soạn, tham khảo tham khảo về tác giả, tác phẩm, đoạn trích.
+ Hoàn thiện các bài tập.
- Chuẩn bị bài mới: Đọc văn Đoạn trích “Đám tang lão Gô-ri-ô” (tt).
IV. RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG:
...............................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................
TUẦN 30 Tiết: 118 (ĐỌC VĂN)
Ngày soạn: 25.03.2008
Ngày dạy: ....................
BÀI:
(Trích: “Lão Gôriô” – H. Đờ Ban-dắc)
I. MỤC TIÊU: Học sinh cần đạt về:
1. Kiến thức:
- Hiểu rõ dụng ý phê phán của Ban-dắc khi mô tả đám tang lão Gô-ri-ô.
- Giá trị nội dung tư tưởng, nghệ thuật của đoạn trích văn học thuộc tác phẩm văn học hiện thực phê phán điển
hình của Pháp + châu Âu. Tư tưởng nghệ thuật, quan điểm thẩm mĩ của Banzắc về mối quan hệ giữa người và
người, gia đình và xã hội….
2. Kỹ năng:
- Phân tích tác phẩm văn học (đoạn trích tiểu thuyết dịch từ tiếng nước ngoài), phân tích một tình huống giàu kịch
tính, giàu ý nghĩa tượng trưng trong tác phẩm văn học hiện thực phê phán điển hình.
- Diễn đạt, phát biểu miệng, thuộc bài, nhớ bài.
3. Thái độ:
- Yêu quí thiên tài văn học, bồi dưỡng tình cảm đạo lí, lựa chọn cách xử thế đúng đắn trong quan hệ gia đình và

xã hội, xác định và tìm cho mình lẽ sống cao cả, lối sống lành mạnh có tình, có nghĩa, không thực dụng, vì tiền
tài, địa vị mà bán rẻ nhân phẩm.
II. CHUẨN BỊ:
1. Chuẩn bị của giáo viên:
- Đọc SGK, SBT, SGV, TLTK, tổng hợp tư liệu, rút kinh nghiệm từ bài trước, soạn giáo án bài mới.
- Chuẩn bị đồ dùng dạy học, phiếu học tập, bài tập ra kì trước (nếu có).
- Phương án tổ chức lớp học, nhóm học: phát vấn, nêu vấn đề, đàm thoại với cá nhân, tập thể, thảo luận nhóm,
thuyết trình, phân tích kết hợp với giảng bình…
2. Chuẩn bị của học sinh:
- Ôn bài cũ, thuộc bài, làm đầy đủ các bài tập ra kì trước.
- Đọc SGK, SBT, TLTK để củng cố kiến thức đã học, soạn bài và chuẩn bị cho bài mới.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1. Ổn định tình hình lớp: 1 phút
- Ổn định trật tự, kiểm tra sĩ số, tác phong học sinh; chuẩn bị kiểm tra bài cũ.
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Giảng bài mới:
- Giới thiệu bài: (Tiếp theo tiết trước)
TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY
Thời
lượng
HOẠT ĐỘNG CỦA
GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA
HỌC SINH
NỘI DUNG
5’ HĐ1:
- HD HS khái quát lại
những nội dung đã học ở
tiết trước.
- GV dẫn dắt bằng nội dung

đoạn trước (Hai cô con gái
lão Gôriô nhiều lần được mời
gọi vẫn không đến mà chỉ lo
đi dự vũ hội), tái hiện cảnh
chuẩn bị đám tang trong quán
trọ:
+ Quan tài được phủ khăn
đen vẫn chưa kín.
+ Quan tài được đặt trơ trọi
ngay lối ra vào.
HĐ1:
- HS nêu dàn ý bài học đã tìm
hiểu ở tiết trước.
- HS tóm tắt lại nội dung đoạn
trích.
I. TÌM HIỂU CHUNG:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
3. Đoạn trích:
+ Mụ Vôke định “thó” sợi
dây chuyền, kỷ vật về con gái
của lão Gôriô nhưng
Ratxtinhắc đã lấy lại đặt lên
ngực linh cữu của ông cụ.
12’
HĐ2:
- Gợi ý để HS phân tích
cảnh lễ cầu hồn – Một
cảnh não lòng:
?+ Tác giả chỉ kể lướt

bằng những câu văn ngắn
ngủi, hầu như tránh,
không tả - mục đích của
nghệ thuật trần thuật
trong văn xuôi hiện thực
Ban-dắc ở đoạn trích này
(rất >< với ngòi bút kể và
tả tỉ mỉ trong văn phong
tiểu thuyết hiện thực của
Ban-dắc). Hãy giải thích
bằng mục đích nghệ
thuật của nhà văn?
?+ Hãy nêu ý nghĩa của
những con số và thứ tự
giảm dần.
- GV gợi ý về hình ảnh
đối lập, tương phản:
Giữa hai con gái lão
Gôriô, hai vị linh mục
giục giã hối hả trong đám
tang với Ratxtinhắc,
Biăngsông.
HĐ2:
- HS phân tích hoàn cảnh và tình
cảnh đám tang lão Gô-ri-ô:
+ Không gian: Giáo đường thấp, chật,
hẹp, tối.
+ Thời gian: Chiều tối (thời lượng: 10
phút)
+ Hình ảnh chiếc quan tài.

+ Những người lo đám:
- Ratxtinhắc, Critxtôphơ: người
quen.
- Hai linh mục (sau chỉ còn 1),
người bõ, chú bé hát lễ  người nhà
đạo làm lễ.
+ Nghi lễ: + 1 bài thánh thi.
+ 1 bài kinh siêu độ.
+ 1 bài kinh cầu hồn.
 Để mọi người cảm nhận được ngay
trên trang giấy tính chất sơ sài quá đáng
của tang lễ. Đám tang được chuẩn bị
rất sơ sài, lạnh lẽo, thương tâm.
- Nghệ thuật tương phản: Hai cô con gái
không đến, hai linh mục hối hả giục giã
trong buổi lễ >< Ratxtinhắc và
Biăngsông  Tình cảm gia đình lạnh lẽo,
tình cảm tôn giáo nhạt nhẽo >< Tình người
quý báu, ít ỏi còn sơ sót lại.
- HS chú ý các con số đếm: 1, 2, …70
quan, 20 phút, những từ ngữ “tất cả
những nghi lễ xứng đáng ……… cầu
kinh làm phúc”
- HS rút ra nhận xét về tính chất của
buổi lễ tang và ý nghĩa tố cáo của nó.
 HS nhận xét: đây là đám tang của 1
kẻ khó trong thời buổi “đồng tiền là
một vị chúa tể khiến người ta phải cúi
lạy”.
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:

1. Lễ cầu hồn ở giáo đường:
- Cảnh chuẩn bị đám tang và Lễ
cầu hồn trong giáo đường tối tăm
ẩm thấp lột tả hoàn cảnh bi
thương: đám tang của kẻ khó, sơ
sài, ảm đạm, không người thân,
thiếu hẳn hơi ấm tình người - tình
cảm của gia đình thân thuộc và cả
tình cảm tôn giáo thiêng liêng.
 Nghệ thuật tương phản + phép
mô tả liệt kê tỉ mỉ với những con
số biết nói theo trình tự tăng cấp
đã lột tả sự phá hoại ghê gớm của
Đồng tiền tư bản đối với Nhà thờ -
Tôn giáo và Tình người: Đồng
tiền trở thành thứ tôn giáo
thiêng liêng nhất chi phối cả
tình thương của Chúa.
16’ HĐ3:
- HD HS phân tích cảnh
mai táng lão Gô-ri-ô tại
nghĩa trang – Đám tang
thiếu vắng tình người.
?+ Chi tiết này bộc lộ
điều gì trong tính cách
của Ratxtinhắc?
?+ Vì sao R. trong tình
trạng như vậy? 
- Ratxtinhắc sẽ tiếp tục
xuất hiện ở nhiều tác

HĐ3:
- HS phân tích cảnh đám tang sơ sài
vắng vẻ với những nghi lễ tiến hành
chóng vánh, buồn bã tẻ ngắt ( không
gian, thời điểm, cử chỉ của những người
lo đám …).
+ Không gian: Vắng, buồn, tàn tạ, ẩm
ướt.
+ Thời gian: Đến 6 giờ, tàn ngày,
hoàng hôn ẩm ướt.
+ Cảnh lấp huyệt: Hất vài xẻng đất che
lấp chiếc áo quan.
+ Những người lo đám:
- Ratxtinhắc: tháo vát, ân tình.
- Critxtôphơ cuối cùng cũng ái ngại
bỏ đi.
- Hai gã đào huyệt đòi tiền công.
2. Việc mai táng tại nghĩa trang
và nỗi lòng Ratxtinhắc:
- Lễ hạ huyệt tại nghĩa trang cũng
chóng vánh, sơ sài và lạnh lẽo.
 “Gây cho R. cơn bão lòng ghê
gớm”, “những giọt nước mắt …
tận trời xanh.”:
- Quảng trường Văngđôm + đỉnh
điện Anhvalít.
- “Đôi mắt (Ratxtinhắc) gắn chặt
gần như thèm thuồng” + “như hút
trước nước mật của nó” + “Giờ
đây còn mày với ta!”