giáo án Ngữ Văn 9 21

Giáo án Ngữ văn 9

Trường THCS Đạ Long

Tuần: 21
Tiết PPCT: 101
Văn bản:

Ngày soạn: 16/01/2016
Ngày dạy: 18/01/2016

CHUẨN BỊ HÀNH TRANG VÀO THẾ KỈ MỚI
- Vũ Khoan A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Nghệ thuật lập luận, giá trị nội dung và ý nghĩa thực tiến của văn bản.
- Học tập cách trình bày một vấn đề có ý nghĩa thời sự.
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG, THÁI ĐỘ
1. Kiến thức
- Tính cấp thiết của vấn đề được đề cập đến trong văn bản.
- Hệ thống luận cứ và phương pháp lập luận trong văn bản.
2. Kỹ năng
- Biết cách đọc – hiểu văn bản nghị luận về vấn đề xã hội
- Trình bày những suy nghĩ, nhận xét, đánh giá về một vấn đề xã hội.
- Rèn thêm cách viết đoạn văn, bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội.
3. Thái độ
- Có ý thức, phương pháp trình bày một vấn đề có ý nghĩa xã hội.
C. PHƯƠNG PHÁP
- Phát vấn, đàm thoại, giảng bình, phương pháp khăn phủ bàn, …
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định lớp: Kiểm diện HS (1’)
- Lớp 9ª3: Sĩ số:.........., Vắng:...................................
2. Kiểm tra bài cũ: (4’)

- Văn bản “Tiếng nói của văn nghệ” có mấy luận điểm, là những luận điểm nào?
Sau khi học xong văn bản: “Tiếng nói của văn nghệ” em có nhận xét như thế nào về bố cục, về cách
viết, về giọng văn của tác giả đã sử dụng trong văn bản?
3. Bài mới: (40’)
* Vào bài (2’)
- Thanh niên Việt Nam ta đã, đang và sẽ chuẩn bị những gì trong hành trang của mình khi bước
vào thế kỉ XXI. Liệu đất nước ta có thể sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không? Một
trong những lời khuyên, những lời trò chuyện về một trong những nhiệm vụ quan trong hàng đầu của
thanh niên được thể hiện trong bài nghị luận của đồng chí Phó Thủ tướng Vũ Khoan viết nhân dịp đầu
năm 2001.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
GIỚI THIỆU CHUNG (5’)
GV: Dựa vào phần chú thích * trong SGK, hãy
giới thiệu những nét chính về tác giả.
HS tìm hiểu trả lời.
GV: Cho biết hoàn cảnh ra đời của văn bản?
HS: Viết đầu năm 2001, thời điểm chuyển giao
giữa hai thế kỉ, hai thiên niên kỉ. Vấn đề rèn
luyện phẩm chất và năng lực của con người có
thể đáp ứng những yêu cầu của thời kì mới trở
nên cấp thiết.
Giáo viên: Bùi Thị Hòa
2016

NỘI DUNG BÀI DẠY
I. GIỚI THIỆU CHUNG:
1. Tác giả: Vũ Khoan - nhà hoạt động chính trị,
nhiều năm là Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Bộ
Trưởng Bộ Thương mại, nguyên là Phó Thủ
tướng Chính phủ.

2. Tác phẩm:
a. Xuất xứ: Viết đầu năm 2001, thời điểm
chuyển giao giữa hai thế kỉ, hai thiên niên kỉ
b. Thể loại:
- Nghị luận về một vấn đề xã hội, giáo dục
Năm học 2015 -


Giáo án Ngữ văn 9

Trường THCS Đạ Long

HS trả lời, GV nhận xét
- Nghị luận giải thích.
ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN (31’)
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
GV: Yêu cầu học sinh đọc to, rõ ràng, mạch lạc, tình
1. Đọc
cảm
– Tìm hiểu từ khó:
phấn chấn. Giáo viên đọc mẫu, mời 3 học sinh đọc.
- Giáo viên nhận xét cách đọc.
GV: Đọc các chú thích SGK (29)
GV: Thế giới mạng, bóc ngắn cắn dài, kinh tế
tri thức,…
GV: Văn bản này thuộc kiểu văn bản gì?
2.Tìm hiểu văn bản:
GV: Văn bản này có bố cục mấy phần? Nội a. Bố cục: 3 phần
dung từng phần.
- Phần 1: Từ đầu đến “thiên niên kỷ mới”: Đặt

vấn đề (luận điểm chính).
- Phần 2: Tiếp theo đến “kinh doanh và hội
nhập”: Giải quyết vấn đề.(Bình luận và phân tích
luận điểm bằng hệ thống luận cứ )

GV: Quan sát toàn bộ văn bản xác định luận
điểm trung tâm và hệ thống luận cứ trong văn
bản?
GV: Phần giải quyết vấn đề tác giả đưa ra luận
cứ nào?
GV: Để làm rõ luận cứ người viết đó dựng
Những dẫn chứng nào?
HS: + Trong nền kinh tế tri thức, trong
thế kỉ XXI vai trò con người càng nổi trội.
+ Một thế giới khoa học công nghệ phát triển
nhanh.
+ Sự giao thoa, hội nhập giữa các nền kinh tế
ngày càng sâu rộng.
GV: Bối cảnh mới đặt ra những mục tiêu
nhiệm vụ gì?
HS: Trả lời
HS đọc đoạn 4 + đoạn 5 (Phần 2)
GV: Tác giả đã nêu những cái mạnh, cái yếu
nào của con người Việt Nam? Nguyên nhân vì
sao có cái yếu?
GV: So với đoạn 4 thì ở đoạn 5 tác giả phân
tích những cái mạnh, cái yếu của người Việt
Nam như thế nào? Ông sử dụng những thành
ngữ nào? Tác dụng?
GV: Đọc đoạn 6 và đoạn 7? Phát hiện những

cái mạnh, cái yếu trong tính cách và thói quen
của người Việt Nam?
GV: Em có nhận xét như thế nào về cách lập
Giáo viên: Bùi Thị Hòa
2016

- Phần 3: còn lại: Kết thúc vấn đề: Khẳng định
lại nhiệm vụ của lớp trẻ Việt Nam.
b.Phân tích:
- Luận điểm trung tâm: Chuẩn bị hành trang vào
thế kỉ mới.
- Hệ thống luận cứ
b1. Vấn đề quan trọng nhất khi bước vào thế
kỉ mới là sự chuẩn bị bản thân con người
- Luận chứng làm sáng tỏ luận cứ.
+ Con người là động lực phát triển của lịch sử.
+ Kinh tế tri thức càng phát triển thì vai trò con
người càng nổi trội.

b2. Bối cảnh chung của thế giới đặt ra những
mục tiêu, nhiệm vụ nặng nề:
- Thoát khỏi tình trạng ngèo nàn lạc hậu
- Đẩy mạnh Công nghiệp hóa, hiện đại hóa
- Tiếp cận kinh tế tri thức
b3. Những điểm mạnh, điểm yếu trong tính
cách, thói quen của người Việt Nam:
- Thông minh, nhạy bén với cái mới có tầm quan
trọng hàng đầu và lâu dài
-> Cái yếu là thiếu kiến thức, kĩ năng thực hành.
- Cần cù, sáng tạo trong công việc đáp ứng với

thực tế cuộc sống hiện đại.
-> Cái yếu đó là thiếu tỉ mỉ.
- Đoàn kết, thương yêu, giúp đỡ nhau trong lịch
sử dựng, giữ nước
-> Thực tế hiện nay còn đố kị nhau.
- Bản tính thích ứng nhanh
Năm học 2015 -


Giáo án Ngữ văn 9

Trường THCS Đạ Long

luận của tác giả? (Cụ thể, rõ ràng, lôgíc) Sức
thuyết phục cao
GV: Tác giả đã sử dụng những tín hiệu nghệ
thuật gì trong văn bản?
GV: Nội dung chủ yếu mà văn bản đề cập đến
là gì?
Kĩ thuật khăn phủ bàn
GV: Nêu nhận xét của em về nghệ thuật và nội
dung của văn bản?
Đọc Ghi nhớ
GV: Hãy tìm một số câu thành ngữ, tục ngữ nói
về điểm mạnh, điểm yếu của con người Việt
Nam Bảng phụ + Phiếu học tập.
Nói về điểm mạnh của người Việt Nam
- Uống nước nhớ nguồn. - Trông trước ngó sau.
- Miệng nói tay làm.
*Nói về điểm yếu của người Việt Nam

- Đủng đỉnh như chĩnh trôi sông.
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC (2’)
- HS viết đoạn văn nghị luận trình bày ý kiến
của mình về vấn đề chặt phá rừng làm rẫy ở địa
phương

-> Cái yếu: Kì thị kinh doanh + thói quen bao
cấp, ỷ lại, kém năng động, tự chủ, khôn vặt,…
 Lớp trẻ nhận rõ điểm mạnh, điểm yếu tạo thói
quen tốt để vận dụng vào thực tế.
3. Tổng kết:
a. Nghệ thuật:
- Sử dụng nhiều thành ngữ, tục ngữ thích hợp
làm cho câu văn sinh động, cụ thể, lại vừa ý vị,
sâu sắc mà vẫn ngắn gọn.
- Sử dụng ngôn ngữ báo chí gắn với đời sống bởi
cách nói giản dị, trực tiếp, dễ hiểu; lập luận chặt
chẽ, dẫn chứng tiêu biểu, thuyết phục.
b. Nội dung
*Ý nghĩa: Những điểm mạnh, điểm yếu của con
người Việt Nam; từ đó cần phát huy những điểm
mạnh, khắc phục những hạn chế để xây dựng đất
nước trong thế kỉ mới.
III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
* Bài cũ: Lập lại hệ thống luận điểm của văn bản
- Luyện tập viết đoạn văn, bài văn nghị luận
trình bày những suy nghĩ về một vấn đề xã hội.
* Bài mới:
- Soạn bài: “Chó sói và cừu trong thơ” - Ngụ
ngôn của La-phông-ten .

E. RÚT KINH NGHIỆM:
……………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………….

Tuần: 21
Tiết PPCT: 102
Tiếng Việt:

Ngày soạn: 19/01/2016
Ngày dạy: 21/01/2016

CÁC THÀNH PHẦN BIỆT LẬP
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
- Nắm được đặc điểm và công dụng của các thành phần biệt lập tình thái, cảm thán trong câu.
- Biết đặt câu có thành phần tình thái, cảm thán.
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG, THÁI ĐỘ:
1. Kiến thức:
- Đặc điểm của thành phần tình thái, cảm thán.
- Công dụng của thành phần tình thái, cảm thán.
2. Kỹ năng:
Giáo viên: Bùi Thị Hòa
2016

Năm học 2015 -


Giáo án Ngữ văn 9

Trường THCS Đạ Long

- Nhận biết thành phần tình thái, cảm thán.
- Đặt câu có thành phần tình thái, cảm thán.
3. Thái độ: Có ý thức sử dụng thành phần tình thái, cảm thán trong giao tiếp.
C. PHƯƠNG PHÁP:
- Phát vấn, giải thích, phân tích, phương pháp thảo luận nhóm…
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định lớp: Kiểm diện HS (1’)
- Lớp 9ª3: Sĩ số:.........., Vắng:...................................
2. Kiểm tra bài cũ: (4’)
- Thế nào là khởi ngữ ? Cho ví dụ cụ thể ?
- Viết lại các câu sau đây bằng cách chuyển phần gạch dưới thành phần khởi ngữ:
Tôi biết rồi nhưng tôi chưa nói được nói.
Tôi cứ ở nhà tôi, làm việc của tôi.
3. Bài mới: (40’)
* Vào bài (2’)
- GV lấy ví dụ rồi dẫn vào bài mới. HS xác định cấu trúc câu ở ví dụ dưới đây:
VD: Hình như, cô ấy/ không đến.
(?) (CN) (VN)
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
TÌM HIỂUCHUNG (20’)
GV: Gọi HS đọc ví dụ sgk/18
GV: Những từ ngữ in đậm trong các câu sau (trích từ
truyện ngắn Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng)
thể hiện điều gì?
HS: Các từ ngữ in đậm trong những câu trên thể hiện
nhận định của người nói đối với sự việc nêu ở trong
câu.
- chắc: thể hiện độ tin cậy cao của người nói (người kể

chuyện) đối với nội dung được nói đến trong câu (ý
nghĩ của nhân vật).
- Có lẽ: cũng thể hiện độ tin cậy cao của người nói
(người kể chuyện) đối với nội dung được nói đến
trong câu (tâm trạng, cử chỉ của nhân vật), nhưng ở
một mức độ không cao như từ chắc.
GV: Thử lược bỏ các từ ngữ in đậm trong những câu
trên và cho biết nội dung cơ bản của câu có thay đổi
không. Vì sao?
HS: Khi bỏ đi các từ ngữ chắc, có lẽ thì nội dung cơ
bản của những câu trên không thay đổi.
GV: Các từ “chắc”, “có lẽ” được gọi là thành phần
tình thái. Em hiểu thế nào là thành phần tình thái?
HS: Trả lời theo ghi nhớ.
Bài tập bổ sung: Tìm những câu thơ, câu văn dùng
thành phần tình thái hay trong chương trình Ngữ Văn.
1: “Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về”
Giáo viên: Bùi Thị Hòa
2016

NỘI DUNG BÀI DẠY
I. TÌM HIÊUCHUNG
1. Khái niệm về thành phần tình thái
* Ví dụ: sgk/18
- “Chắc”,“có lẽ” là nhận định của người
nói đối với sự việc được nói trong câu:
- “chắc”: thể hiện độ tin cậy cao.
- “có lẽ”: thể hiện độ tin cậy thấp hơn.

=> Thành phần tình thái được dùng để thể
hiện cách nhìn của người nói đối với sự
việc được nói đến trong câu

Năm học 2015 -


Giáo án Ngữ văn 9

Trường THCS Đạ Long

( “Sang thu”- Hữu Thỉnh)
2: “Lần đầu tiên trong lịch sử Việt Nam và có lẽ cả thế
giới, có một vị Chủ tịch nước lấy chiếc nhà sàn nhỏ
bằng gỗ bên cạnh chiếc ao làm “cung điện” của mình.
(“Phong cách Hồ Chí Minh”- Lê Anh Trà)
HS: Đọc ví dụ sgk/18.
GV: Các từ ngữ in đậm trong những câu dưới đây có
chỉ sự vật hay sự việc gì không?
HS: Các từ ngữ “Ồ, Trời ơi” trong hai câu này không
chỉ sự vật hay sự việc cụ thể nào.
GV: Nhờ những từ ngữ nào trong câu mà chúng ta
hiểu được tại sao người nói kêu “ồ” hoặc kêu “trời
ơi”.
HS: Chính những phần câu tiếp sau các tiếng đó giải
thích cho người nghe biết tại sao người nói cảm thán.
GV: Các từ “ồ ”, “trời ơi” được dùng để làm gì?
HS: Dùng bộc lộ tâm lí của người nói.
GV: Các từ “ồ”, “trời ơi” được gọi là thành phần cảm
thán. Em hiểu như thế nào là thành phần cảm thán?

HS: Trả lời theo ghi nhớ.
GV: Tìm những câu thơ, câu văn dùng thành phần
cảm thán hay trong chương trình Ngữ Văn
HS: “Ôi kỳ lạ và thiêng liêng – bếp lửa”
GV: Gọi HS đọc ghi nhớ

2. Khái niệm thành phần cảm thán:
* Ví dụ: sgk/18
- Các từ ngữ: “ồ”, “trời ơi” không chỉ sự
vật sự việc, không dùng để gọi ai cả chúng
chỉ giúp người nói giãi bày nỗi lòng của
mình.

=> Thành phần cảm thán được dùng để
bộc lộ tâm lý của người nói ( vui, buồn,
mừng, giận...)
* Ghi nhớ: sgk/19

LUYỆN TẬP (16’)
Bài 1:
II. LUYỆN TẬP
- Một học sinh đọc yêu cầu của bài tập.
Bài 1(sgk/19): Tìm thành phần tình thái,
- Học sinh lên bảng làm bài tập.
cảm thán.
- Học sinh khác nhận xét bổ sung (nếu có)
Thành phần tình Thành phần cảm
- Giáo viên nhận xét, đánh giá.
thái
thán

-1HS đọc theo yêu cầu BT- thảo luận nhóm – 3 phút – a. Có lẽ
b. Chao ôi
4 nhóm
c. Hình như
Các nhóm nhận xét, Gv bổ sung
d.Chả nhẽ
Bài 2 (sgk/19): Sắp xếp
Bài 2
- Dường như - hình như, có vẻ như, có lẽ,
- GV hướng dẫn, gọi học sinh lên bảng làm bài
chắc là, chắc hẳn, chắc chắn
Bài 3 (sgk/19):
Bài 3
- Chắc, hình như, chắc chắn thì chắc chắn
- GV hướng dẫn, gọi học sinh lên bảng làm bài
có độ tin cậy cao nhất; hình như có độ tin
cậy thấp nhất. Tác giả chọn từ chắc vì
niềm tin vào sự việc có thể diễn ra theo 2
khả năng:
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC (2’)
+ Thứ nhất theo tình cảm huyết thống thì
Đoạn văn tham khảo:
sự việc sẽ phải diễn ra như vậy
- Lan là người bạn tôi thương yêu nhất. Bạn ấy là + Thứ hai do thời gian và ngoại hình, sự
Giáo viên: Bùi Thị Hòa
2016

Năm học 2015 -

Giáo án Ngữ văn 9

Trường THCS Đạ Long

người vui tính. Hình như, mọi suy nghĩ của tôi Lan
đều biết, chỉ cần nhìn qua ánh mắt. Chúng tôi chơi
thân với nhau từ nhỏ, nên rất hiểu nhau. Đã nhiều lần
tôi rất tự hào và thốt lên rằng: “Ôi, cảm ơn trời đã ban
cho chúng con một tình bạn chân thật!”
* Bài mới: Các thành phần biệt lập (tiếp)

việc cũng có thể diễn ra khác đi.
III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
* Bài cũ: Hệ thống toàn bài. Học bài, làm
lại các bài tập. Viết đoạn văn chứa thành
phần tình thái và cảm thán
* Bài mới: Chuẩn bị bài: Các thành phần
biệt lập (tiếp)

E. RÚT KINH NGHIỆM:
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………

Tuần: 21
Tiết PPCT: 103
Tiếng Việt :

Ngày soạn: 21/01/2016
Ngày dạy: 23/01/2016

CÁC THÀNH PHẦN BIỆT LẬP (tt)
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
- Nắm được đặc điểm và công dụng của các thành phần gọi đáp, phụ chú trong câu.
- Biết đặt câu có thành phần gọi đáp, phụ chú.
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG, THÁI ĐỘ:
1. Kiến thức:
- Đặc điểm của thành phần gọi đáp, phụ chú.
- Công dụng của thành phần gọi đáp, phụ chú.
2. Kỹ năng:
- Nhận biết thành phần gọi đáp, phụ chú.
- Đặt câu có thành phần gọi đáp, phụ chú..
3. Thái độ:
- Có ý thức sử dụng thành phần gọi đáp, phụ chú trong giao tiếp.
C. PHƯƠNG PHÁP:
- Phát vấn, tích hợp, phân tích, phương pháp thảo luận nhóm…
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định lớp: Kiểm diện HS (1’)
- Lớp 9ª3: Sĩ số:.........., Vắng:...................................
2. Kiểm tra bài cũ: (4’)
- Ta đã học các thành phần biệt lập nào? Tác dụng của nó?
3. Bài mới: (40’)
* Vào bài (1’)
- Các em đã học thành phần cảm thán, thành phần tình thái trong câu mặc dù nó không tham
gia vào việc diễn đạt sự việc của câu xong nó cũng có những tác dụng nhất định. Hôm nay chúng ta
sẽ tìm hiểu tiếp những thành phần biệt lập đó.
Giáo viên: Bùi Thị Hòa
2016

Năm học 2015 -


Giáo án Ngữ văn 9

Trường THCS Đạ Long

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG BÀI DẠY
TÌM HIÊUCHUNG (20’)
I. TÌM HIÊU CHUNG:
GV cho HS đọc ví dụ a,b (I) ở SGK/31
1. Thành phần gọi – đáp:
GV: Trong số các từ in đậm từ ngữ nào dùng * Ví dụ:
để gọi? Từ ngữ nào dùng để đáp?
HS: Từ Này dùng để gọi, cụm từ Thưa ông dùng
để đáp.

GV: Những từ ngữ dùng để gọi đáp có tham
gia diễn đạt nghĩa sự việc của câu hay không?
Tại sao?
HS: Những từ ngữ dùng để gọi người khác hay
đáp lời người khác không tham gia diễn đạt
nghĩa sự việc của câu. Nội dung sự việc của câu
(1) nằm ở phần “bác có biết mấy hôm nay súng
nó bắn ở đâu mà nghe rát thế không?”; ở câu
(2), nằm ở “chúng cháu ở Gia Lâm lên đấy ạ.”.
GV: Trong các từ gọi đáp ấy từ ngữ nào được
dùng để tạo lập cuộc thoại?

HS: Từ “này”.
GV: Từ ngữ nào được dùng để duy trì cuộc
thoại?
HS: Từ “Thưa ông”.
GV: Thế nào là thành phần gọi - đáp?
HS: Trả lời theo ghi nhớ.

- Này: Dùng để gọi, tạo lập cuộc thoại, mở đầu
sự giao tiếp.
- Thưa ông: Dùng để đáp, duy trì cuộc thoại,thể
hiện sự hợp tác đối thoại.
-> Không tham gia diễn đạt nghĩa sự việc của
câu.
=> Thành phần gọi – đáp: được dùng để tạo lập,
duy trì quan hệ giao tiếp.

2. Thành phần phụ chú:
GV: Nếu lược bỏ các từ ngữ in đậm, nghĩa sự * Ví dụ:
việc của mỗi câu trên có thay đổi không? Vì - Không vì từ in đậm là thành phần phụ
sao?
HS: Nghĩa sự vật của các câu trên không thay
đổi khi lược bỏ phần từ ngữ in đậm. Nội dung
chính của câu không nằm trong thành phần này.
Thành phần phụ chú chỉ có vai trò bổ sung ý
nghĩa cho thành phần chính.
GV: Trong câu a các từ ngữ in đậm được thêm - Câu (a) chú thích cho cụm từ “đứa con gái duy
vào để chú thích cho cụm từ nào?
nhất của anh”
HS: Cụm từ “và cũng là đứa con duy nhất của
anh” được thêm vào để chú thích cho cụm từ “đứa

con gái đầu lòng”.

GV: Trong câu b cụm chủ - vị in đậm chú thích
điều gì? Công dụng của các từ in đậm trong
câu? Vị trí của nó?
HS: Câu này là lời độc thoại nội tâm của nhân
vật người kể chuyện xưng “tôi”. Cụm chủ – vị - Ở câu (b): cụm Chủ -Vị là suy đoán chủ quan
“tôi nghĩ vậy” có tác dụng báo cho độc giả biết của tác giả, chưa hẳn là đúng.
rằng nhận định “Lão không hiểu tôi” diễn ra
trong suy nghĩ của riêng “tôi”, là suy đoán chủ
quan của “tôi”, chứ chưa hẳn đã đúng.
Giáo viên: Bùi Thị Hòa
2016

Năm học 2015 -


Giáo án Ngữ văn 9

GV: Thế nào là thành phần phụ chú?
HS: Trả lời theo ghi nhớ.
GV: Yêu cầu học sinh độc ghi nhớ.

Trường THCS Đạ Long

=> Thành phần phụ chú được dùng để bổ sung
một số chi tiết cho nội dung chính của câu.
* Ghi nhớ: SGK / 32

LUYỆN TẬP (17’)

- HS thảo luận nhóm bài tập 1/ 32 (3phút) .HS II. LUYỆN TẬP
Bài 1/32: Tìm thành phần gọi đáp, nêu tác dụng
nhóm khác nhận xét . GV bổ sung
- Từ dùng để gọi: Này
Học sinh đọc to bài tập 2  xác định yêu cầu? - Từ dùng để đáp: Vâng
- Quan hệ:trên - dưới
Tìm thành phần gọi - đáp trong câu ca dao?
Lời gọi - đáp đó hướng đến ai? Một học sinh Bài 2/32: Tìm thành phần gọi đáp, nêu đối tượng.
nhận xét, bổ sung  Giáo viên nhận xét, đánh - Cụm từ dùng để gọi: Bầu ơi
- Đối tượng hướng tới của sự gọi: Tất cả các
giá.
thành viên trong cộng đồng người Việt
Bài 3/33: Tìm thành phần phụ chú và cho biết ý
Học sinh đọc to yêu cầu bài tập 3. Xác định nghĩa bổ sung.
theo yêu cầu? Từng đoạn trích  học sinh nhận a: “Kể cả anh”
-> Giải thích cho cụm từ “mọi người”
xét, bổ sung  Giáo viên nhận xét, đánh giá
b: “Các thầy cô…người mẹ”
Đây là thành phần phụ chú của câu, một trong -> Giải thích cho cụm từ “những người … này”
c. “Những người thực sự của …kỉ tới”
những thành phần biệt lập.
->Giải thích cho cụm từ “lớp trẻ”.
d: “Có ai ngờ” ->Thể hiện sự ngạc nhiên của
nhân vật “Tôi”.
- “Thương thương quá đi thôi”-> Thể hiện tình
- GV gọi HS làm bài 4
cảm trìu mến của nhân vật “Tôi” với nhân vật
- GV nhận xét, bổ sung
“Cô bé nhà bên”.
Bài 4 /33:

HƯỚNG DẪN TỰ HỌC (2’)
Đoạn văn tham khảo: Lan là người bạn tôi - Các thành phần phụ chú ở bài tập 3 liên quan
thương yêu nhất. Bạn ấy là người vui tính. đến những từ ngữ mà nó có nhiệm vụ giải thích
Hình như, mọi suy nghĩ của tôi Lan đều biết, hoặc cung cấp thông tin phụ về thái độ, suy nghĩ,
chỉ cần nhìn qua ánh mắt. Chúng tôi chơi thân tình cảm của các nhân vật đối với nhau
với nhau từ nhỏ, nên rất hiểu nhau. Đã nhiều III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
lần tôi rất tự hào và thốt lên rằng: “Ôi, cảm ơn * Bài cũ: Hệ thống toàn bài. Học bài, làm lại các
trời đã ban cho chúng con một tình bạn chân bài tập. Viết đoạn văn chứa thành phần tình thái
và cảm thán
thật!”
* Bài mới: Chuẩn bị bài: Viết bài Tập làm văn số
5
E. RÚT KINH NGHIỆM
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………...

Giáo viên: Bùi Thị Hòa
2016

Năm học 2015 -


Giáo án Ngữ văn 9

Trường THCS Đạ Long

Tuần: 21
Tiết PPCT: 104-105
Tập làm văn:

Ngày soạn: 18/01/2016
Ngày dạy: 20/01/2016

VIẾT BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 5
NGHỊ LUẬN VỀ MỘT SỰ VIỆC, HIỆN TƯỢNG TRONG ĐỜI SỐNG XÃ HỘI
I. MỤC ĐÍCH KIỂM TRA
- Biết cách viết một bài văn nghị luận về một sự việc , hiện tượng hoàn chỉnh
- Phát hiện, tiếp cận, xử lý nhanh vấn đề; phân tích đề, lập dàn ý, viết bài văn Nghị luận
- Nghiêm túc, hăng say làm bài, độc lập tự chủ và thể hiện tri thức, tầm tư tưởng của người
viết.
II. HÌNH THỨC KIỂM TRA
- Hình thức: Tự luận.
- Cách tổ chức kiểm tra: Học sinh làm kiểm tra phần tự luận: 90 phút.
III. BIÊN SOẠN ĐỀ KIỂM TRA
Đề bài: Một hiện tượng khá phổ biến hiện nay là vứt rác ra đường hoặc những nơi công cộng.
Em hãy viết bài văn nêu suy nghĩ của mình về vấn đề trên.
IV. HƯỚNG DẪN CHẤM, BIỂU ĐIỂM
Câu

Hướng dẫn chấm
*Yêu cầu về kỹ năng
- Viết đúng thể loại văn nghị luận về sự vật, hiện tượng trong xã hội.
- Nội dung: Trình bày được tình trạng, hậu quả, biện pháp khắc phục của việc
vứt rác thải bừa bãi.
- Hình thức: Đảm bảo bố cục 3 phần chặt chẽ, trình bày sạch sẽ, khoa học.
*Yêu cầu về kiến thức
Bài viết phải đảm bảo bố cục 3 phần
a. Mở bài
- Giới thiệu hiện tượng vứt rác bừa bãi là phổ biến hiện nay.

- Nêu khái quát tác hại của việc làm này.
b.Thân bài
- Thực trạng của việc vứt rác bừa bãi hiện nay
- Phân tích những nguyên nhân.
- Đánh giá tác hại.
- Biện pháp khắc phục
c. Kết bài
- Khẳng định, phủ định vấn đề vứt rác bừa bãi
- Rút ra bài học cho bản thân.

Giáo viên: Bùi Thị Hòa
2016

Điểm
1.0 điểm

0.75điểm
7.5 điểm

0.75điểm

Năm học 2015 -


Giáo án Ngữ văn 9

Trường THCS Đạ Long

(Chú ý: Trên đây chỉ là đáp án sơ lược, tùy từng đối tượng HS cụ thể ở địa phương mà GV chấm và
cho điểm thích hợp)

IV. XEM XÉT LẠI VIỆC BIÊN SOẠN ĐỀ KIỂM TRA
………………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………………
…...........................................................................................................................................................

Giáo viên: Bùi Thị Hòa
2016

Năm học 2015 -