L I CAM OAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên c u c a riêng tơi. Các thơng tin,
tài li u trích d n trong lu n v n đã đ
v n là trung th c và ch a t ng đ
c ghi rõ ngu n g c. K t qu nêu trong lu n
c ai công b trong b t k cơng trình nào tr
đây.
Tác gi lu n v n
Nguy n Th Thanh Thuý
c
L IC M
N
Trong quá trình nghiên c u và làm lu n v n th c s em đã nh n đ
đ nhi t tình, s đ ng viên sâu s c c a nhi u cá nhân, c quan và nhà tr
xin chân thành c m n các cá nhân, c quan và nhà tr
c s giúp
ng; em
ng đã t o đi u ki n cho em
hoàn thành lu n v n này.
Tr
Phú, ng
c h t em xin bày t lòng bi t n sâu s c nh t đ n PGS.TS Nguy n Xuân
i đã tr c ti p h
ng d n và giúp đ em trong quá trình nghiên c u và
hồn thành lu n v n này.
Em xin chân thành c m n Ban giám hi u tr
ng
i h c Th y l i, Phòng
ào t o đ i h c và Sau đ i h c, Ban ch nhi m Khoa Kinh t và Qu n lý cùng
các th y cô giáo khoa Kinh t và Qu n lý, đã đ ng viên, t o m i đi u ki n giúp
đ
em v m i m t trong q trình nghiên c u và hồn thành lu n v n t t
nghi p.
Em xin chân thành c m n gia đình, ng
i thân và b n bè đã chia s cùng em
nh ng khó kh n, đ ng viên và giúp đ cho em nghiên c u và hoàn thành lu n v n
này.
Do nh ng h n ch v ki n th c, th i gian, kinh nghi m và tài li u tham kh o
nên thi u xót và khi m khuy t là đi u khơng th tránh kh i. Vì v y, em r t mong
nh n đ
c s góp ý, ch b o c a các th y cô giáo và đ ng nghi p.
ó chính là s
giúp đ q báu mà em mong mu n đ c g ng hồn thi n h n trong q trình
nghiên c u và công tác sau này.
Em xin chân thành c m n!
Hà N i, ngày
Ng
tháng 12 n m 2013
i vi t lu n v n
Nguy n Th Thanh Thúy
DANH M C HÌNH V
Hình 2.1: B n đ t nh Thanh Hóa .............................................................................35
Hình: 2.2 H ch a n
cC a
t..............................................................................40
Hình 2.3: Khoang tràn x l ......................................................................................45
Hình 2.4: Ph n đ p phía b ph i ...............................................................................46
DANH M C B NG BI U
B ng 2.1: L u l
ng l
ng v i t n su t p= 0,1%; 1%;5%;10% .............................36
B ng 2.2: L u l
ng n
c bình quân ngày l n nh t th i đo n 10 ngày c a 3 tháng
mùa ki t .....................................................................................................................36
B ng 2.3 Các thơng s k thu t cơng trình H ch a n
cC a
t .........................40
B ng 2.4: B ng t ng h p chi phí c a d án theo thi t k .........................................51
B ng 2.5: T ng thu nh p theo s li u n m 1997 ......................................................53
B ng 2.6: Di n tích, n ng su t, s n l ng nông nghi p c a vùng khi không có d án ......54
B ng 2.7: Di n tíc, n ng su , s n l
ng nông nghi p c a vùng khi có d án theo
thi t k .......................................................................................................................54
B ng 2.8: T ng h p thu nh p hàng n m c a d án theo thi t k (Bt).......................55
B ng 2.9: B ng tính ch tiêu NPV, B/C v i r = 10% ................................................56
B ng 2.10: B ng tính ch tiêu IRR v i ra = 10%, rb = 20% .....................................58
B ng 2.11: Di n tích, n ng su t, s n l
ng nông nghi p hi n t i.............................64
B ng 2.12: T ng hi u ích th c t c a d án .............................................................64
B ng 2.13: B ng tính ch tiêu NPV, B/C v i r = 10% tr
ng h p th c t ...............65
B ng 2.14: B ng tính ch tiêu IRR v i ra = 10%. rb = 20% tr
ng h p th c t ......68
B ng 2.15: B ng so sánh các ch tiêu hi u qu kinh t theo thi t k và theo th c t
c a cơng trình th y l i H ch a n
cC a
t ........................................................70
CÁC KÝ HI U VI T T T
TT Vi t t t
Vi t đ y đ
1
NSNN
Ngân sách nhà n
2
NN&PTNT
Nông nghi p và phát tri n nông thôn
3
QLKTCTTL
Qu n lý khai thác cơng trình th y l i
4
HQKT
Hi u qu kinh t
5
NPV
Giá tr thu nh p dòng hi n t i
6
IRR
Su t thu l i n i t i
7
B/C
T s l i ích trên chi phí
8
UBND
9
CT TNHH
c
y ban nhân dân
Cơng ty trách nhi m h u h n
10
BSH
ng b ng sông H ng
11
PCLB
Phịng ch ng l t bão
12
CBCNV
Cán b cơng nhân viên
13
HTTL
H th ng th y l i
14
TCVN
Tiêu chu n Vi t Nam
M CL C
M
U
CH
NG 1: C
S
LÝ LU N D
ÁN
UT
NH HI U QU KINH T C A D
ÁN
UT
VÀ PH
NG PHÁP XÁC
XÂY D NG CƠNG TRÌNH
THU L I A M C TIÊU .......................................................................................1
1.1.
Khái ni m, vai trò nhi m v c a d án đ u t và qu n lý d án đ u t xây
d ng cơng trình........................................................................................................1
1.1.1.
Khái ni m, vai trò và yêu c u đ i v i d án đ u t xây d ng cơng
trình
...............................................................................................................1
1.1.2.
Khái ni m, vai trò và n i dung qu n lý d án đ u t xây d ng cơng
trình
...............................................................................................................4
1.1.3.
Khái ni m, vai trò d án đ u t xây d ng cơng trình thu l i..............7
1.1.4.
Nhi m v d án đ u t xây d ng cơng trình thu l i ...........................8
1.2.
H th ng cơng trình thu l i đa m c tiêu....................................................9
1.2.1. Khái ni m v h th ng công trình thu l i đa m c tiêu ............................9
1.2.2. Tình hình đ u t xây d ng h th ng các cơng trình thu l i đa m c tiêu
n
1.3.
c ta ...............................................................................................................11
Ph
ng pháp xác đ nh hi u qu kinh t các d án đ u t xây d ng cơng
trình thu l i đa m c tiêu ......................................................................................14
1.3.1. Hi u qu kinh t d án đ u t và ph
ng pháp xác đ nh ........................14
1.3.2. Hi u qu kinh t d án đ u t xây d ng công trình thu l i đa m c tiêuquan đi m và ph
ng pháp đánh giá .................................................................31
2.1. Gi i thi u khái qt v d án cơng trình ........................................................34
2.1.1. V trí đ a lý, đ c đi m dân sinh kinh t ....................................................34
2.1.2. Hi n tr ng thu l i và nhi m v c a h th ng.........................................38
2.1.3. Quá trình đ u t xây d ng cơng trình H ch a n
cC a
t................46
2.1.4. Hi n tr ng qu n lý, khai thác v n hành h th ng cơng trình ...................48
2.2. ánh giá hi u qu kinh t c a d án cơng trình .............................................49
2.2.2. H th ng các ch tiêu hi u qu kinh t theo thi t k c a d án cơng trình
H ch a n
cC a
t ......................................................................................50
2.2.3. Hi u qu kinh t theo th c t qu n lý khai thác c a d án cơng trình H
ch a n
cC a
t ............................................................................................62
2.2.4. So sánh và đánh giá hi u qu th c t so v i thi t k c a d án cơng trình
H ch a n
cC a
t ......................................................................................70
2.3.5. Nh ng h n ch và nguyên nhân làm gi m hi u qu c a cơng trình H
ch a n
cC a
K t lu n Ch
CH
t ............................................................................................71
ng 2 ....................................................................................................72
NG 3:
XU T M T S
T C A CÁC D
ÁN
UT
GI I PHÁP NÂNG CAO HI U QU
XÂY D NG CƠNG TRÌNH THU
M C TIÊU- ÁP D NG CHO CƠNG TRÌNH H CH A N
CC A
KINH
L I
A
T......73
3.1. Nhi m v phát tri n thu l i đ n n m 2020 ...................................................73
3.1.1. Quan đi m phát tri n ...............................................................................73
nh h
3.1.2.
ng phát tri n thu l i đ n n m 2020.........................................74
3.2. Nh ng thu n l i, khó kh n trong đ u t xây d ng và qu n lý khai thác cơng
trình thu l i ..........................................................................................................77
3.2.1. Nh ng thu n l i và c h i .......................................................................77
3.2.2. Nh ng khó kh n và thách th c ................................................................78
3.3.
xu t m t s gi i pháp nâng cao hi u qu kinh t các d án cơng trình th y
l i đa m c tiêu- Áp d ng cho cơng trình h ch a n
cC a
t: ........................81
3.3.1. Gi i pháp trong giai đo n chu n b đ u t ...............................................81
3.3.2. Gi i pháp trong giai đo n th c hi n đ u t .............................................83
K t lu n Ch
ng 3 ....................................................................................................99
TÀI LI U THAM KH O...........................................................................................1
M
1. TÍNH C P THI T C A
Vi t Nam là m t n
U
TÀI:
c có di n tích đ t nơng nghi p h n ch , ch có kho ng
10 tri u ha, trong khi dân s g n 90 tri u ng
đã v
l
n lên t m t n
ng th c tr thành m t n
ng th c cho tiêu dùng trong n
mà còn là n
tr
c thi u l
i, đ ng th 14 trên th gi i, Vi t Nam
c, b o đ m đ
c khơng nh ng có đ
c an ninh l
ng th c qu c gia,
c xu t kh u g o l n th 2 th gi i. Vi t Nam đã đóng góp vào th
ng g o th gi i trên 80 tri u t n và hi n nay còn xu t kh u nhi u nông, lâm,
th y s n v i kh i l
ng l n, x p v trí cao trên th gi i. Trong th i gian t i, nông
nghi p v n là y u t h t s c quan tr ng cho t ng tr
ng kinh t và n đ nh xã h i.
N n nông nghi p Vi t Nam đã t giai đo n phát tri n theo chi u r ng sang phát
tri n theo chi u sâu h
ng t i vi c nâng cao hi u qu , ch t l
ng và t ng tr
ng
b n v ng.
V i m c tiêu đ y m nh cơng nghi p hố, hi n đ i hoá, xây d ng n n kinh t
đ c l p t ch , đ a n
c ta c b n tr thành m t n
đ i vào n m 2020; mu n v y tr
c công nghi p theo h
ng hi n
c h t nông nghi p và nơng thơn ph i phát tri n lên
m t trình đ m i b ng vi c đ i m i c c u cây tr ng, v t nuôi, t ng giá tr thu đ
c
trên m t đ n v di n tích, ng d ng ti n b khoa h c và công ngh ; phát tri n công
nghi p, d ch v , các làng ngh
nông thôn, t o nhi u vi c làm m i.
đáp ng nh ng m c tiêu đó, cơng tác thu l i ph c v s n xu t nônglâm-ng -diêm nghi p và kinh t nông thôn đang đ ng tr
th c m i.
ó là vi c đ m b o n
s n xu t lúa, gi v ng an ninh l
cđ
c nh ng th i c và thách
n đ nh kho ng 4 tri u ha đ t có đi u ki n
ng th c; có các gi i pháp thu l i hi u qu ph c
v cho 3 tri u ha cây công nghi p và cây n qu lâu n m, kho ng 1,2 tri u ha cây
công nghi p hàng n m; cung c p n
các làng ngh nông thôn, cung c p n
c cho các c s s n xu t ti u th công nghi p,
c s ch cho c dân nông thôn; xây d ng các
h th ng cung c p n
c đ làm mu i ch t l
ng cao và nuôi tr ng thu , h i s n v i
qui mô l n; x lý n
c th i t các vùng nuôi tr ng thu s n t p trung, t các làng
ngh , t các c s s n xu t công nghi p d ch v
nông thôn.
Nh n th c đ
c vai trò quan tr ng c a công tác th y l i đ i v i s nghi p
phát tri n kinh tê, xã h i và môi tr
ng, trong nh ng n m qua Nhà n
hàng nghìn t đ ng t v n ngân sách và v n vay n
th y l i trên c n
c. Sau khi các cơng trình đ
c đã dành
c ngồi đ đ u t cho cơng tác
c đ a vào khai thác s d ng vi c
qu n lý cịn g p r t nhi u khó kh n làm h n ch hi u qu c a cơng trình
Theo nghiên c u quy ho ch h th ng h th y l i, th y đi n c a mi n Trung
c a Liên hi p các H i Khoa h c k thu t Vi t Nam, hi n t i các t nh mi n Trung có
h n 6.000 cơng trình h ch a, đ p dâng l n nh , 22 nhà máy th y đi n có cơng su t
t 20 - 220MW, ch y u là trên l u v c sông Vu Gia - Thu B n và sông Ba. Các
công trình th y l i ít đ
c duy tu b o d
ng, nhi u cơng trình xây d ng tr
cn m
1975 không phù h p v i nhu c u hi n t i, các cơng trình ch ng l ch a đ m b o
tiêu chu n thi t k . Sau m t th i gian dài buông l ng qu n lý, thi u kinh phí đ u t
s a ch a, nâng c p h th ng cơng trình th y l i, đ n nay, h u h t các cơng trình đã
xu ng c p, làm suy gi m n ng l c t
i, tiêu, khó đáp ng đ
s n xu t nơng nghi p, v sinh môi tr
ng và nhu c u n
c u c u phát tri n
c s ch
nơng thơn. Quy
trình v n hành các h ch a th y l i, th y đi n khu v c mi n Trung còn nhi u b t
c p.
ây là nguyên nhân chính d n đ n nhi u thi t h i cho vùng h du trong mùa
m a bão. Vì v y, vi c đ u t nâng cao hi u qu các cơng trình th y l i đang đ
c
đ t ra c p bách.
Xu t phát t nh ng v n đ trên, tác gi ch n đ tài: “
xu t m t s gi i
pháp nâng cao hi u qu kinh t các d án đ u t xây d ng cơng trình thu l i
đa m c tiêu - Áp d ng cho cơng trình H ch a n
cC a
t t nh Thanh Hoá”
làm lu n v n Th c s .
2. M C ÍCH C A
TÀI:
T h th ng c s lý lu n qu n lý d án đ u t xây d ng các cơng trình và
nh ng t ng k t th c ti n, Lu n v n đ xu t m t s gi i pháp nh m nâng cao hi u
qu kinh t các d án đ u t xây d ng cơng trình thu l i đa m c tiêu góp ph n vào
s nghi p cơng nghi p hoá, hi n đ i hoá c a n
c nhà.
3. CÁCH TI P C N VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U:
tài d a trên ti p c n đánh giá hi u qu kinh t c a d án xây d ng cơng
trình thu l i xét c v m t xã h i, môi tr
Ph
ng tr
c và sau khi có d án.
ng pháp nghiên c u:
- Ph
ng pháp đi u tra kh o sát th c t ;
- Ph
ng pháp phân tích, so sánh;
- Ph
ng pháp phân tích hi u qu kinh t ;
- M t s ph
4. K T QU D
ng pháp k t h p khác.
KI N
T
C:
- H th ng hoá c s lý lu n v phân tích, th m đ nh tính hi u qu c a d án
đ u t xây d ng cơng trình thu l i qua các giai đo n đ u t ;
-
ánh giá các nhân t
nh h
ng t i hi u qu c a d án đ u t xây d ng
c ng trình thu l i đa m c tiêu qua các giai đo n qu n lý d án đ u t , đ c bi t là
giai đo n qu n lý v n hành khai thác;
- Nghiên c u đ xu t nh m góp ph n b sung, hồn thi n m t s gi i pháp
trong qu n lý d án nh m nâng cao hi u qu các d án đ u t xây d ng cơng trình
thu l i đa m c tiêu.
1
CH
NG 1: C
S
LÝ LU N D
ÁN
NH HI U QU KINH T C A D
UT
ÁN
VÀ PH
UT
NG PHÁP XÁC
XÂY D NG CƠNG
TRÌNH THU L I A M C TIÊU
1.1.
Khái ni m, vai trò nhi m v c a d án đ u t và qu n lý d án đ u t
xây d ng cơng trình
1.1.1. Khái ni m, vai trị và yêu c u đ i v i d án đ u t xây d ng cơng trình
1.1.1.1 D án là gì
D án theo quan đi m t ch c là t p h p nh ng ho t đ ng đ
c đi u ph i
ch t ch , t p trung đ s d ng nh ng ngu n l c gi i h n nh m đ t đ n nh ng m c
tiêu mong đ i trong t
ng lai.
Theo “C m nang các ki n th c c b n v qu n lý d án” c a Vi n Nghiên
c u Qu n lý d án Qu c t (PMI) thì: “D án là s n l c t m th i đ
c th c hi n
đ t o ra m t s n ph m ho c d ch v duy nh t”.
Theo đ nh ngh a này, d án có 2 đ c tính:
Th nh t là tính T m th i (hay có th i h n) - Ngh a là m i d án đ u có đi m b t
đ u và k t thúc xác đ nh. D án k t thúc khi m c tiêu d án đ t đ
xác đ nh đ
Trong m i tr
c rõ ràng là m c tiêu kh ng ch đ t đ
c và d án đ
c ho c khi đã
c ch m d t.
ng h p, đ dài c a m t d án là xác đ nh, d án không ph i là m t
c g ng liên t c, liên ti p;
Th hai là tính Duy nh t - Ngh a là s n ph m ho c d ch v duy nh t đó khác
bi t so v i nh ng s n ph m đã có ho c d án khác. D án liên quan đ n viêc gì đó
ch a t ng làm tr
c đây và do v y là duy nh t
Theo đ nh ngh a c a t ch c qu c đ v tiêu chu n ISO, trong tiêu chu n
ISO 9000:2000 và theo tiêu chu n Vi t Nam (TCVN ISO 9000:2000) thì d án
đ
c xác đ nh ngh a nh sau: D án là m t quá trình đ n nh t, g m m t t p h p
các ho t đ ng có ph i h p và ki m sốt, có th i h n b t đ u và k t thúc, đ
hành đ đ t đ
c ti n
c m c tiêu phù h p v i các yêu c u quy đ nh, bao g m c các ràng
bu c v th i gian, chi phí và ngu n l c.
2
Nh v y có nhi u cách hi u khác nhau v d án, nh ng các d án có nhi u
đ c đi m chung nh :
- Các d án đ u đ
c th c hi n b i con ng
i;
- B ràng bu c b i các ngu n l c h n ch : con ng
c ho ch đ nh, đ
-
c th c hi n và đ
i, tài ngun;
c ki m sốt.
Nh v y có th bi u di n d án b ng công th c sau:
D
ÁN
=
K
HO CH + TI N + TH I
GIAN
=>
S N PH M DUY NH T
(V t ch t, Tinh th n, D ch v )
1.1.1.2 Khái ni m d án đ u t xây d ng cơng trình
D án đ u t xây d ng cơng trình, đ
c gi i thích trong Lu t xây d ng Vi t
Nam ngày 26 tháng 11 n m 2003 nh sau: “ D án đ u t xây d ng cơng trình là
t p h p các đ xu t có liên quan đ n vi c b v n đ xây d ng m i, m r ng ho c
c i t o nh ng cơng trình xây d ng nh m m c đích phát tri n, duy trì, nâng cao ch t
l
ng cơng trình ho c s n ph m d ch v trong m t th i h n nh t đ nh”.
D án đ u t xây d ng cơng trình bao g m ph n thuy t minh và ph n thi t k
c s .
ây chính là các c n c đ tri n khai cho b n v thi t k k thu t và b n v
thi công sau này. T ng m c đ u t c a d án chính là giá tr đ u t xây d ng c a d
án. Không ph i b t c cơng trình xây d ng nào c ng ph i l p d án. Các cơng trình
thơng th
ng đ
c chia thành các lo i nh nhóm A, nhóm B, nhóm C...và các lo i
cơng trình này đ
c phân chia c n c vào các m c giá tr đ u t c a cơng trình và
theo lo i cơng trình.
Nh v y có th hi u d án đ u t xây d ng công trình bao g m hai n i dung là
đ u t và ho t đ ng xây d ng. Nh ng do đ c đi m c a các d án xây d ng bao gi
c ng yêu c u có m t di n tích nh t đ nh,
kho ng không, m t n
m t đ a đi m nh t đ nh (bao g m đ t,
c, m t bi n và th m l c đ a …) do đó có th bi u di n d án
xây d ng cơng trình nh sau:
D
ÁN XÂY
D NG
=
K HO CH + TI N + TH I
GIAN +
T
=>
CƠNG
D NG
TRÌNH
XÂY
3
1.1.1.3. Vai trò d án đ u t xây d ng cơng trình
D án đ u t xây d ng cơng trình có vai trị:
- Là v n ki n c b n đ các c quan qu n lý Nhà n
c xem xét, phê duy t, c p gi y
phép đ u t ;
- Là ph
ng di n đ tìm đ i tác trong và ngồi n
c liên doanh b v n đ u t ;
- Là ph
ng ti n thuy t ph c các t ch c tài chính ti n t trong và ngồi n
c tài
tr cho v n vay;
- D án đ u t là c n c quan tr ng nh t đ theo dõi đánh giá và đi u ch nh k p
th i nh ng t n đ ng và v
ng m c trong quá trình th c hi n và khai thác cơng
trình.
1.1.1.4. u c u đ i v i d án đ u t xây d ng cơng trình
D án đ u t xây d ng cơng trình ph i b o đ m các yêu c u ch y u sau đây:
- Phù h p v i quy ho ch phát tri n kinh t - xã h i, quy ho ch phát tri n
ngành và quy ho ch xây d ng, tính pháp lý cao.
-
m b o tính khoa h c và h th ng: đòi h i nh ng ng
i l p d án ph i có
m t quá trình nghiên c u th t t m và k càng, tính tốn c n th n chính xác t ng
n i dung c th c a d án.
c bi t có nh ng n i dung r t ph c t p nh phân tích
tài chính, phân tích k thu t… đ ng th i r t c n s t v n c a các c quan chuyên
môn v d ch v đ u t giúp đ ;
- Có ph
ng án thi t k và ph
ng án cơng ngh phù h p;
- An tồn trong xây d ng, v n hành, khai thác, s d ng công trình, an tồn
phịng, ch ng cháy, n và b o v môi tr
ng;
- B o đ m hi u qu kinh t - xã h i c a d án.
-
m b o tính th ng nh t c a d án đ u t : d án đ u t ph i tuân th các
quy đ nh chung c a các c quan ch c n ng v ho t đ ng đ u t k c các quy đ nh
v th t c đ u t .
i v i các d án qu c t còn ph i tuân th nh ng quy đ nh
chung mang tính qu c t .
i v i nh ng cơng trình xây d ng có quy mơ l n, tr
c khi l p d án ch
đ u t xây d ng cơng trình ph i l p báo cáo đ u t xây d ng cơng trình đ trình c p
4
có th m quy n cho phép đ u t . N i dung ch y u c a báo cáo đ u t xây d ng
cơng trình bao g m s c n thi t đ u t , d ki n quy mơ đ u t , hình th c đ u t ;
phân tích, l a ch n s b v công ngh , xác đ nh s b t ng m c đ u t , ph
ng án
huy đ ng các ngu n v n, kh n ng hồn v n và tr n ; tính toán s b hi u qu đ u
t v m t kinh t - xã h i c a d án.
i v i d án đ u t xây d ng cơng trình có s d ng v n nhà n
c, ngoài
vi c ph i b o đ m các yêu c u quy đ nh trên thì vi c xác đ nh chi phí xây d ng ph i
phù h p v i các đ nh m c, ch tiêu kinh t - k thu t do c quan qu n lý nhà n
có th m quy n v xây d ng ban hành và h
ng d n áp d ng.
c
i v i d án đ u t
xây d ng cơng trình có s d ng v n h tr phát tri n chính th c (ODA) thì ph i b o
đ m k p th i v n đ i ng.
1.1.2.
Khái ni m, vai trò và n i dung qu n lý d án đ u t xây d ng cơng trình
1.1.2.1. Khái ni m qu n lý d án đ u t xây d ng cơng trình
Qu n lý d án đ u t xây d ng cơng trình là s v n d ng lý lu n, ph
ng
pháp, quan đi m có tính h th ng đ ti n hành qu n lý có hi u qu tồn b cơng
vi c liên quan t i d án d
i s ràng bu c v ngu n l c có h n.
th c hi n m c
tiêu d án, các nhà đ u t d án ph i lên k ho ch t ch c, ch đ o, ph i h p, đi u
hành, kh ng ch và đánh giá tồn b q trình t lúc b t đ u đ n lúc k t thúc d án.
B t k m t d án nào c ng tr i qua m t s giai đo n phát tri n nh t đ nh.
đ a d án qua các giai đo n đó, đ
khác, qu n lý đ
ng nhiên ta ph i b ng cách này ho c cách
c d án. Qu n lý d án th c ch t là quá trình l p k ho ch, đi u
ph i th i gian, ngu n l c và giám sát quá trình phát tri n c a d án nh m đ m b o
cho d án hoàn thành đúng th i h n, trong ph m vi ngân sách đ
đ
c các yêu c u đã đ nh v k thu t và ch t l
c duy t và đ t
ng s n ph m, d ch v b ng ph
ng
pháp và đi u ki n t t nh t cho phép.
Qu n lý d án là m t quá trình ho ch đ nh, t ch c, lãnh đ o và ki m tra các
công vi c và ngu n l c đ hoàn thành các m c tiêu đã đ nh.
1.1.2.2. Vai trò qu n lý d án đ u t xây d ng cơng trình
Qu n lý d án là vi c giám sát, ch đ o, đi u ph i, t ch c, lên k ho ch đ i
v i các giai đo n c a chu k d án trong khi th c hi n d án. M c đ ch c a nó là t
5
góc đ qu n lý và t ch c, áp d ng các bi n pháp nh m b o đ m th c hi n t t m c
tiêu d án nh m c tiêu v giá thành, m c tiêu th i gian, m c tiêu ch t l
th , vai trò c a qu n lý d án là r t l n. Các vai trò đ
- T o đi u ki n thu n l i cho vi c liên h th
ng. Vì
c th hi n nh sau:
ng xuyên, g n bó gi a nhóm
qu n lý d án v i khách hàng ch đ u t và các nhà cung ng đ u vào cho d án;
- Liên k t t t c các công vi c, ho t đ ng c a d án;
- T ng c
ng h p tác gi a các thành viên và ch rõ trách nhi m c a các
thành viên tham gia d án;
- T o đi u ki n phát hi n s m nh ng khó kh n v
ng m c n y sinh và đi u
ch nh k p th i nh ng thay đ i ho c nh ng đi u ki n không th d đoán đ
c. T o
đi u ki n cho s đàm phán tr c ti p gi a các bên liên quan đ gi i quy t nh ng b t
đ ng;
- T o ra nh ng s n ph m, d ch v có ch t l
ng cao h n.
Làm t t công tác qu n lý là m t vi c có ý ngh a vơ cùng quan tr ng:
- Thơng qua qu n lý d án có th tránh đ
c nh ng sai sót trong cơng trình
l p, ph c t p;
- Áp d ng ph
ng pháp qu n lý d án s có th kh ng ch , đi u ti t h th ng
m c tiêu d án;
- Qu n lý d án thúc đ y s tr
ng thành nhanh chóng c a các nhân tài
chuyên ngành
Tóm l i, qu n lý d án ngày càng tr nên quan tr ng và có ý ngh a trong đ i
s ng kinh t . Trong đ i s ng xã h i hi n đ i, n u không n m v ng ph
ng pháp
qu n lý d án s gây ra t n th t l n.
1.1.2.3. N i dung qu n lý d án đ u t xây d ng cơng trình
Chu trình qu n lý d án xoay quanh 3 n i dung ch y u là (1) l p k ho ch,
(2) ph i h p th c hi n mà ch y u là qu n lý ti n đ th i gian, chi phí th c hi n và
(3) giám sát các công vi c d án nh m đ t đ
c các m c tiêu đã đ nh.
L p k ho ch là vi c xây d ng m c tiêu, xác đ nh nh ng công vi c đ
c
hoàn thành, ngu n l c c n thi t đ th c hi n d án và quá trình phát tri n k ho ch
hành đ ng theo m t trình t lơgíc mà có th bi u di n d
i d ng s đ h th ng.
6
i u ph i th c hi n d án là quá trình phân ph i ngu n l c bao g m ti n
v n, lao đ ng, máy móc thi t b và đ c bi t là đi u ph i và qu n lý ti n đ th i gian.
Giám sát là quá trình theo dõi ki m tra ti n trình d án, phân tích tình hình
hồn thành, gi i quy t nh ng v n đ liên quan và th c hi n báo cáo hi n tr ng.
Các n i d ng c a qu n lý d án hình thành m t chu trình n ng đ ng t vi c
l p k ho ch đ n đi u ph i th c hi n và giám sát, sau đó cung c p các thông tin
ph n h i cho vi c tái thi t k ho ch d án. Chi ti t h n, n i dung qu n lý d án có
nhi u, nh ng c b n là nh ng n i dung chính sau:
- Qu n lý ph m vi d án: Ti n hành kh ng ch quá trình qu n lý đ i v i n i
d ng công vi c c a d án nh m th c hi n m c tiêu d án. Nó bao g m vi c phân
chia ph m vi, quy ho ch ph m vi, đi u ch nh ph m vi d án …
- Qu n lý th i gian d án: Là quá trình qu n lý mang tính h th ng nh m
đ m b o ch c ch n hoàn thành d án theo đúng th i gian đ ra. Nó bao g m các
cơng vi c nh xác đ nh ho t đ ng c th , s p x p trình t ho t đ ng, b trí th i
gian, kh ng ch th i gian và ti n đ d án.
- Qu n lý chi phí d án là qu n lý chi phí, giá thành d án nh m đ m b o
hồn thành d án chi phí khơng v
t qua m c trù b ban đ u. Nó bao g m vi c b
trí ngu n l c, d tính giá thành và kh ng ch chi phí.
- Qu n lý ch t l
ng d án là quá trình qu n lý có h th ng vi c th c hi n d
án nh m đ m b o đáp ng đ
c yêu c u v ch t l
bao g m vi c quy ho ch ch t l
l
ng mà khách hàng đ t ra. Nó
ng, kh ng ch ch t l
ng và đ m b o ch t
ng…
- Qu n lý ngu n nhân l c là ph
ng pháp qu n lý mang tính h th ng nh m
đ m b o phát huy h t n ng l c, tính tích c c, sáng t o c a m i ng
i trong d án và
t n d ng nó m t cách có hi u qu nh t. Nó bao g m các vi c nh quy ho ch t
ch c, xây d ng đ i ng , tuy n ch n nhân viên và xây d ng các ban qu n lý d án.
- Qu n lý vi c trao đ i thông tin d án là ph
ng pháp qu n lý mang tính h
th ng nh m đ m b o vi c truy n đ t, thu th p, trao đ i m t cách h p pháp các tin
t c c n thi t cho vi c th c hi n d án c ng nh vi c truy n đ t thông tin, báo cáo
ti n đ d án.
7
- Qu n lý r i ro trong d án: Khi th c hi n d án s g p ph i nh ng nhân t
r i ro mà chúng ta không l
ng tr
cđ
c. Qu n lý r i ro là bi n pháp qu n lý
mang tính h th ng nh m t n d ng t i đa nh ng nhân t có l i khơng xác đ nh và
gi m thi u t i đa nh ng nhân t b t l i không xác đ nh cho d án. Nó bao g m vi c
nh n bi t, phân bi t r i ro, cân nh c, tính tốn r i ro, xây d ng đ i sách và kh ng
ch r i ro.
- Qu n lý vi c mua bán d án là bi n pháp mang tính h th ng nh m s d ng
nh ng hàng hoá, v t li u thu mua đ
c t bên ngoài t ch c th c hi n d án. Nó
bao g m vi c lên k ho ch thu mua, l a ch n vi c thu mua và tr ng thu các ngu n
v t li u
- Qu n lý vi c giao nh n d án:
ây là m t n i d ng qu n lý d án m i mà
Hi p h i các nhà qu n lý d án trên th gi i đ a ra d a vào tình hình phát tri n c a
qu n lý d án. M t s d án t
ng đ i đ c l p nên sau khi th c hi n hoàn thành d
án, h p đ ng c ng k t thúc cùng v i s chuy n giao k t qu . Nh ng m t s d án
l i khác, sau khi d án hồn thành thì khách hàng l p t c s d ng k t qu d án này
vào vi c v n hành s n xu t. D án v a b
nên khách hàng (ng
ho c v a n m v ng đ
c vào giai đo n đ u v n hành s n xuât
i ti p nh n d án) có th thi u nhân tài qu n lý kinh doanh
c tính n ng, k thu t c a d án. Vì th c n có s giúp đ
c a đ n v thi công d án giúp đ đ n v ti p nh n d án gi i quy t v n đ này, t
đó mà xu t hi n khâu qu n lý vi c giao- nhân d án. Qu n lý vi c giao - nh n d án
c n có s ph i h p ch t ch gi a hai bên giao và nh n, nh v y m i tránh đ
c tình
tr ng d án t t nh ng kém hi u qu , đ u t cao nh ng l i nhu n th p. Trong r t
nhi u d án đ u t qu c t đã g p tr
ng h p này, do đó qu n lý vi c giao - nh n
d án là vô cùng quan tr ng và ph i coi đó là m t n i dung chính trong vi c qu n lý
d án.
Khái ni m, vai trò d án đ u t xây d ng cơng trình thu l i
1.1.3.
1.1.3.1.
Khái ni m d án đ u t xây d ng cơng trình thu l i
“D án đ u t xây d ng cơng trình thu l i là t p h p các đ xu t có liên
quan đ n vi c b v n đ xây d ng m i, m r ng ho c c i t o nh ng cơng trình thu
l i nh m m c đích phát tri n, duy trì, nâng cao ch t l
ng cơng trình ho c s n
8
ph m, d ch v trong m t th i h n nh t đ nh. D án đ u t xây d ng cơng trình thu
l i bao g m ph n thuy t minh và ph n thi t k c s ”.
Nh v y có th hi u d án đ u t xây d ng công trình thu l i bao g m hai
n i dung là đ u t và ho t đ ng xây d ng. Nh ng do đ c đi m c a các d án xây
d ng thu l i bao gi c ng yêu c u có m t di n tích nh t đ nh,
đ nh (bao g m đ t, kho ng không, m t n
m t đ a đi m nh t
c, m t bi n và th m l c đ a …) do đó có
th bi u di n d án xây d ng nh sau:
D
ÁN
U T
D NG
CƠNG
XÂY
TRÌNH =
THU L I
1.1.3.2.
K HO CH + TI N +
TH I GIAN +
T
CƠNG TRÌNH XÂY
=>
D NG THU L I
Vai trò d án đ u t xây d ng cơng trình thu l i:
Cơng trình thu l i là các cơng trình nh m khai thác, s d ng, b o v ngu n
n
c trên m t đ t và n
c ng m, phòng ch ng thi t h i do n
c gây ra v i n n kinh
t qu c dân và dân sinh, đ ng th i là các cơng trình có tính ch t b o v mơi tr
ng.
Vai trị c a các d án đ u t xây d ng cơng trình thu l i sau khi xây d ng
xong th
ng là:
- Làm t ng di n tích đ t canh tác nh t
i tiêu ch đ ng;
- Làm t ng di n tích đ t gieo tr ng do t ng v ;
- Góp ph n thâm canh t ng n ng su t cây tr ng, thay đ i c c u cây tr ng,
góp ph n nâng cao t ng s n l
- C i t o môi tr
ng và giá tr t ng s ng l
ng;
ng, nâng c p đi u ki n dân sinh kinh t ;
- T o đi u ki n cho các ngành kinh t qu c dân phát tri n,...
1.1.4. Nhi m v d án đ u t xây d ng cơng trình thu l i
Nhi m v c a d án đ u t xây d ng cơng trình th y l i tu thu c vào đ c
đi m đ a hình, đi u ki n t nhiên, dân sinh kinh t c a khu v c d án mà cơng trình
đ
c xây d ng sao cho phù h p nh m đ m b o ch t l
ng, hi u qu nh t. Cơng
trình thu l i có th có đ n m c tiêu ho c đa m c tiêu:
- Nhi m v c p n
- Nhi m v c p n
ct
i và tiêu úng cho nông nghi p;
c cho sinh ho t, công nghi p, d ch v và các ngành kinh t
9
- Nhi m v phòng ch ng gi m nh thi t h i do thiên tai (l l t, úng, h n, s t
l ...), b o v tính m ng, s n xu t, c s h t ng, h n ch d ch b nh;
- Nhi m v phát đi n, du l ch, phòng ch ng h n hán, xâm nh p m n;
- Nhi m v thu s n và giao thông thu ;
- Nhi m v c i thi n khí h u, góp ph n b o v mơi tr
ng;
- Cơng trình thu l i k t h p giao thông, qu c phịng, ch nh trang đơ th , phát
tri n c s h t ng nơng thơn;
- Góp ph n l n vào xây d ng nông thôn m i;
1.2.
H th ng cơng trình thu l i đa m c tiêu
1.2.1. Khái ni m v h th ng cơng trình thu l i đa m c tiêu
Tr
c h t nói v h th ng, trong nhi u l nh v c k thu t, m t h th ng
kh ng th ch có m t ph n t mà nó ph i bao g m m t s ph n t ho c nhi u ph n
t c ng lo i hay khác lo i, có m i liên h kh ng khít v i nhau. Trong thu l i, t h
th ng thu l i đ
c dùng đ ch m t t p h p các cơng trình thu l i do con ng
i
xây d ng có m i quan h qua l i v thu l c, thu v n hay v đi n. H th ng thu
l i (HTTL) là c m t dùng đ ch m t t p h p các h ng m c công trình nh : h
ch a, đ p đ t, cơng trình tháo l , nhà máy thu đi n, kênh m
ng... có m i liên h
v i nhau v m t thu l c, thu v n, v m t đi n ho c n m trong cùng d án ph v
chung nhi m v .
H th ng thu l i là m t khái ni m r ng bao hàm nhi u ý ngh a, t ý ngh a
quy mô l n nh , đ n ý ngh a ph c v xã h i cho m t hay hi u ngành kinh t qu c
dân cho đ n ý ngh a v m c tiêu phát tri n là đ n hay đa m c tiêu... Có nhi u cách
ti p c n đ đánh giá và phân lo i HTTL. Tuy nhiên, hi n nay ng
trên 3 ti u chí đ đánh giá và phân lo i HTTL.
ng d a
ó là các tiêu chí v : Quy mô và
t m quan tr ng c a HTTL; M c đ và kh n ng ph v c a HTTL;
tiêu c a HTTL đ i v i con ng
i ta th
ngh a và m c
i.
Theo quy mô và t m quan tr ng c a HTTL là tiêu chí phân lo i th
ng g p
v i b t k hình th c cơng trình trong b t c ngành kinh t qu c dân nào. Quy mơ
nói lên đ l n v không gian c a h th ng, nói đ n di n tích chi m đ t, nói đ n đ
10
l n v đ u t xây d ng... trong khi t m quan tr ng l i k t i kh n ng ph c v nói
chung, nh ng quan tr ng h n là m c đ thi t h i gây ra n u cơng trình b h h ng
hay s c . Theo tiêu chí này, chúng ta r t quen thu c v i t “c p cơng trình“,
n
c ta, đ i v i HTTL và các cơng trình c a nó, t quy mơ và t m quan tr ng c a
HTTL và c a cơng trình ng
i ta chia thành 5 c p. Cơng trình c p I có quy mơ và
t m quan tr ng cao nh t, cịn cơng trình c p V là th p nh t.
đ t bi t l n và đ c bi t quan tr ng ng
riêng, đ
i v i nh ng HTTL
i ta ph i xây d ng ti u chu n và quy ph m
c g i là cơng trình “siêu c p“
Phân lo i HTTL theo m c đ và kh n ng ph c v thì ta quan tâm đ n khía
c nh HTTL có th cùng m t lúc ph c v bao nhiêu ngành kinh t qu c dân. N u ch
ph v m t ngành thì đ
ng
c l i thì đ
thu l i đ
c g i là HTTL hay cơng trình thu l i đ n ch c n ng,
c g i là đa ch c n ng. H th ng thu l i đ n ch c n ng là d án
c đ u t đ ph c v ch m t nhi m v ch y u duy nh t trong s các
nhi m v sau: HTTL ph c v t
c p n
i; HTTL ph c v tiêu thoát n
c; HTTL ph c v
c sinh ho t; HTTL ph c v phát đi n; HTTL ph c v phòng ch ng l ;
HTTL ph c v giao thông thu .
Phân lo i HTTL theo ý ngh a và m c tiêu c a HTTL thì có hai lo i: HTTL
đ n m c tiêu và HTTL đa m c tiêu. M t HTTL đ
c coi là đ n m c tiêu n u xây
d ng nó ch đ n thu n góp ph n nâng cao hi u qu m t m t nào đó đ i v i con
ng
i. Ch ng h n ch ph c v m c tiêu phát tri n kinh t , xem nh ho c b qua các
m c tiêu khác. Ng
c l i, m t HTTL đ
c coi là đa m c tiêu khi nó phát huy hi u
qu trên 2 ho c m t s m c tiêu khác nhau và biên thiên không cùng chi u v i
nhau. Ch ng h n, m t d án xây d ng HTTL ph c v phát đi n (m c tiêu kinh t )
r t hi u qu , khi quy mơ h ch a càng l n thì đi n n ng s n xu t càng nhi u và hi u
qu kinh t càng t ng, nh ng kèm theo là di n tích ng p l t lòng h , s dân ph i di
d i... c ng t ng theo. N u nh v y, đ ng
tr
góc đ m c tiêu gìn gi và b o v mơi
ng, n đ nh xã h i, thì quy mô h càng t ng s càng làm m t cân b ng sinh thái
và xã h i (m c tiêu môi tr
ng- xã h i kém đi).
11
Ngày nay, v i s phát tri n c a n n kinh t hi n đ i, m i quan tâm c a con
ng
i đ i v i thiên nhiên ngày càng tồn di n thì b t k d án phát tri n nào, b t k
m t h th ng thu l i nào c ng có th đ t vào nhóm HTTL đa m c tiêu, b i đ c thù
có tính nh h
ng r ng l n c a các HTTL đ i v i n n kinh t qu c dân, đ i v i xã
h i và đ i v i môi tr
ng thiên nhiên.
1.2.2. Tình hình đ u t xây d ng h th ng các cơng trình thu l i đa m c tiêu
n
c ta
Vi t Nam có l ch s phát tri n g n li n v i quá trình d ng n
c và gi n
c.
T tiên ta đã không ng ng khai phá m r ng đ t đai đ s n xu t. T các vùng trung
du, mi n núi ông cha ta đã ti n d n v các vùng đ ng b ng, n i có ngu n tài nguyên
đ t, n
m
c d i dào, v i các hình th c làm thu l i s khai nh be b , gi n
ng thoát n
c, đ p đê ng n n
c, đào
c đ n xây d ng nh ng cơng trình thu l i l n
đ ph c v cho s n xu t nông nghi p. H th ng cơng trình th y l i là c s h t ng
quan tr ng, đáp ng yêu c u t
i, tiêu n
c cho s n xu t nông nghi p, nuôi tr ng
th y s n, gi m nh thiên tai và thúc đ y các ngành kinh t khác phát tri n. Nh n
th c đ
c t m qu n tr ng đó nên
ng, Chính ph , và ngành Thu l i đã đ u t
hàng nghìn t đ ng đ xây d ng h th ng cơng trình thu l i đ s .
n nay, c
n
c đã xây d ng đ
t
i tiêu l n, trên 10,000 tr m b m l n và v a, hàng v n cơng trình th y l i v a và
nh .
c: 75 h th ng th y l i l n, 1.967 h ch a, h n 5.000 c ng
ã xây d ng trên 8.700 km đê sông, đê bi n. Làm 23.000 km b bao và hàng
ngàn c ng d
i đê, hàng tr m km kè. Các h ch a l n thu c h th ng sơng H ng có
kh n ng c t l 7 t m3, nâng m c ch ng l cho h th ng đê v i con l 500 n m
xu t hi n m t l n. H th ng các cơng trình thu l i đa m c tiêu đã và đang đ
c
đ u t xây d ng trên nhi u vùng lãnh th Vi t Nam, đi n hình là nh ng h thơng
cơng trình thu l i sau:
T nh ng n m 1958 n
c ta đã đ u t xây d ng đ
c h th ng th y l i B c
H ng H i, h th ng th y l i l n nh t mi n B c Vi t Nam m t th i và t ng đ
là
cg i
i th y nông B c - H ng - H i. Vùng B c H ng H i g m t nh H ng Yên, ph n
l n t nh H i D
ng, m t ph n t nh B c Ninh và TP Hà N i, n m gi a các sông
12
H ng (phía Tây), sơng
u ng (phía B c), sơng Thái Bình (phía
ơng), sơng Lu c
(phía Nam), trong ph m vi các v đ 20o30 – 21o07 và các kinh đ 105o50 – 106o36.
Vùng có hình t giác, m i chi u kho ng 50 ÷ 70 km, di n tích 2.002,3 km2, dân c
đơng đúc, nhi u đơ th và khu công nghi p l n. N
ct
iđ
c l y t sông H ng
ng 75m3/s). N
ch y u qua c ng Xuân Quan (r ng 19m, 4 khoang c a, l u l
tiêu ch y u qua các c ng C u Xe (r ng 56m, 7 khoang c a, l u l
An Th (r ng 56m, 6 khoang c a và 1 âu thuy n, l u l
có m t s tr m b m k t h p t
h p ven các sơng
c
ng 230m3/s),
ng 105m3/s). Ngồi ra cịn
i - tiêu tr c ti p v i các sông l n t i nh ng vùng
u ng, Lu c, Thái Bình. H th ng sơng chính dài 200km. H
th ng thu l i B c H ng H i đã góp ph n quan tr ng n đ nh và phát tri n nơng
nghi p trong tồn vùng.
N m 1973, xây d ng H ch a n
c Núi C c, H n m cách trung tâm thành
ph Thái Nguyên 16 km v phía tây. H Núi C c đ
sơng Cơng đ
c xây dung tích c a h
các m c đích: Cung c p n
ct
c t o nên sau khi đ p ng n
c 20-176 tri u m³. H đ
i cho 12.000 ha đ t; C p 40-70 tri u m³ n
n m cho công nghi p và dân sinh; Gi m nh l h l u sông C u;
du l ch, ngh d
c t o ra nh m
ng và nuôi cá; C i thi n môi tr
cm i
áp ng d ch v
ng. H g m m t đ p chính dài
480 m và 7 đ p ph . M t h r ng mênh mông v i h n 89 hòn đ o l n nh : đ o r ng
xanh, đ o c trú c a nh ng đàn cị, có đ o là q h
ng c a loài dê, đ o núi Cái n i
tr ng bày các c v t t ngàn x a đ l i và đ o đ n th bà Chúa Th
Sau ngày Mi n nam hồn tồn gi i phóng, th ng nh t đ t n
n
ng Ngàn.
c, Ð ng và Nhà
c ta đã quy t đ nh xây d ng Nhà máy th y đi n Hịa Bình t o ti n đ quan tr ng
cho vi c ki n thi t n
c nhà trong th i k m i. Cơng trình đ
c kh i cơng ngày 6-
11-1979 và khánh thành vào ngày 24-12-1994. Ðây là cơng trình tr ng đi m c a đ t
n
c ta trong th k 20 và là cơng trình th y đi n l n nh t Ðông - Nam Á th i b y
gi . Cơng trình đ
c xây d ng t i h Hịa Bình, t nh Hịa Bình, trên dịng sơng
à
thu c mi n b c Vi t Nam. Nhà máy do Liên Xô giúp đ xây d ng và v n hành.
Công su t s n sinh đi n n ng theo thi t k là 1.920 MW, g m 8 t máy, m i t máy
có cơng su t 240.000 KW. S n l
ng đi n hàng n m là 8,16 t Cơng trình th y đi n
13
Hịa Bình có b n nhi m v ch y u: C t l ; phát đi n; c p n
ct
i và giao thông
th y. Nhi u n m qua, cơng trình th y đi n Hịa Bình đã đem l i hi u qu to l n v
các m t ch ng l , phát đi n, c p n
ct
N m 1981, H D u Ti ng đ
nhân t o l n nh t c a Vi t Nam và
i, giao thông th y.
c kh i công xây d ng, đây là m t h n
c
ông Nam Á v i t ng m c đ u t là 870 tri u
đ ng. H D u Ti ng n m ch y u trên đ a ph n huy n D
ng Minh Châu và m t
ph n nh trên đ a ph n huy n Tân Châu, thu c t nh Tây Ninh n m cách th xã Tây
Ninh 25 km v h
ng p n
n
ng đông, v i di n tích m t n
c, dung tích ch a 1,58 t m³ n
c sơng Sài Gịn; T
c. H có nhi m v đi u ti t nhi u n m
i cho 93.000 ha đ t s n xu t nông nghi p các huy n Tân
Biên, Châu Thành, B n C u, D
Tây Ninh; C p n
c là 270 km² và 45,6 km² đ t bán
ng Minh Châu, Gò D u, Tr ng Bàng và th xã
c cho nhu c u sinh ho t và công nghi p trong vùng hàng n m
kho ng 100 tri u m³; T n d ng di n tích m t n
Và nh ng n m g n đây
ng và Nhà n
c và dung tích h ch a đ nuôi cá.
c đã ti p t c phê duy t đ u t hàng
ch c nghìn t đ ng đ xây d ng các cơng trình thu l i l n nh Nhà máy th y đi n
S n La, H ch a n
cC a
t... nh m ph c v nơng nghi p, phịng ch ng thiên
tai, phát tri n thu đi n đã đi vào qu n lý khai thác, phát tri n h p lý tài nguyên
n
c ph c v cho các ngành kinh t , đ i s ng nhân dân và b o v môi tr
ng sinh
thái.
1.2.3. Hi u qu các công trình thu l i đa m c tiêu mang l i
Các cơng trình thu l i t i Vi t Nam đã th c hi n đ
c vai trò bi n pháp
hàng đ u phát tri n nông nghi p và nơng thơn qua vi c c p, thốt n
m c tiêu, không nh ng th c hi n đ
c nhi m v ch y u, ban đ u là t
cho cây tr ng mà còn k t h p c p thốt n
thu s n, ch n ni, c p n
c ph c v đa
i, tiêu n
c
c cho các ngành khác nh ni tr ng
c cho sinh hốt, cho d ch v và du l ch, cho phát triên
thu đi n và công nghi p... đ m b o đ
c an ninh l
ng th c, đ y m nh xố đói
gi m nghèo, n đ nh, nâng cao đ i s ng nhân dân.
- T o đi u ki n quan tr ng cho phát tri n nhanh và n đ nh di n tích canh tác,
n ng su t, s n l
ng lúa đ đ m b o an ninh l
ng th c và xu t kh u.
14
- Phòng ch ng gi m nh thi t h i do thiên tai (l l t, úng, h n, s t l ...), b o
v tính m ng, s n xu t, c s h t ng, h n ch d ch b nh.
- Hàng n m các công trình thu l i b o đ m c p 5-6 t m3 n
ho t, công nghi p, d ch v và các ngành kinh t khác: C p n
b ng, trung du mi n núi.
n
c cho sinh
c sinh ho t cho đ ng
n nay kho ng 70-75% s dân nông thôn đã đ
c h p v sinh v i m c c p 60 l/ngày đêm. C p n
cc p
c cho các khu công nghi p,
các làng ngh , b n c ng. Các h thu l i đã tr thành các đi m du l ch h p d n du
khách trong n
c và qu c t nh :
i L i,
ng Mô - Ng i S n, h Xuân H
ng,
D u Ti ng...
- Góp ph n l n vào xây d ng nông thôn m i: th y l i là bi n pháp h t s c
hi u qu đ m b o an toàn l
ng th c t i ch , n đ nh xã h i, xố đói gi m nghèo
nh t là t i các vùng sâu, vùng xa, biên gi i.
- Góp ph n phát tri n ngu n đi n: hàng lo t cơng trình thu đi n v a và nh
do ngành Thu l i đ u t xây d ng. S đ khai thác thu n ng trên các sông do
ngành Thu l i đ xu t trong quy ho ch đóng vai trị quan tr ng đ ngành
i n
tri n khai chu n b đ u t , xây d ng nhanh và hi u qu h n.
- Góp ph n c i t o môi tr
đ
ng: các công trình th y l i đã góp ph n làm t ng
m, đi u hòa dòng ch y, c i t o đ t chua, phèn, m n, c i t o mơi tr
ng n
c,
phịng ch ng cháy r ng.
- Cơng trình thu l i k t h p giao thơng, qu c phịng, ch nh trang đơ th , phát
tri n c s h t ng nông thôn; nhi u tr m b m ph c v nông nghi p góp ph n đ m
b o tiêu thốt n
1.3.
Ph
c cho các đô th và khu công nghi p l n.
ng pháp xác đ nh hi u qu kinh t các d án đ u t xây d ng cơng
trình thu l i đa m c tiêu
1.3.1. Hi u qu kinh t d án đ u t và ph
ng pháp xác đ nh
1.3.1.1. Hi u qu kinh t c a d án đ u t xây d ng cơng trình thu l i
M i ho t đ ng c a con ng
qu thu đ
c làm th
i đ u ph i có m c đích nh t đ nh, đ u l y hi u
c đo. M t d án đ u t xây d ng cơng trình đ
qu khi hi u qu đó đ
c xem là hi u
c đánh giá trên nhi u m t (kinh t , xã h i, môi tr
ng,
15
chính tr , an ninh qu c phịng ...). Trong đó, hi u qu kinh t là m t ph n c a hi u
qu cơng trình và đ
c đánh giá b ng giá tr đ t đ
gi a ph n thu nh p đ
c trên chi phí b ra, là so sánh
c và ph n chi phí đ th c hi n m t cơng trình nào đó. Hi u
qu kinh t ph n ánh trình đ s d ng các ngu n l c nh nhân l c, tài l c, v t l c,
ti n v n đ đ t đ
c m c tiêu nh t đ nh c a m t quá trình.
Hi u qu kinh t c a m t d án đ u t xây d ng cơng trình thu l i ch u nh
h
ng b i nhi u y u t và th hi n qua các m t sau:
- Hi u qu c a công tác thu l i đ
nghi p, n ng su t, giá tr s n l
c đánh gia thông qua s n ph m nông
ng c a s n xu t nông nghi p;
- Ch đ thâm canh, lo i cây tr ng và giá tr kinh t hàng hố c a cây trơng,
c c u cây tr ng, trình đ s n xu t nơng nghi p có tác đ ng m nh m t i hi u qu
kinh t c a cơng trình thu l i;
- Hi u qu kinh t c a cơng trình thu l i ph thu c nhi u vào đi u ki n t
nhi n, nh m a bão, l l t, sâu b nh, giá c th tr
ph i, làm nh h
ng... và b các y u t này chi
ng đ n hi u qu kinh t th c c a cơng trình thu l i mang l i;
- Cơng trình thu l i ngồi m t đem l i hi u qu v m t kinh t mà còn đem
l i nh ng hi u qu khác khó có th tính b ng ti n nh : hi u qu v m t chính tr ,
qu c phịng, hi u qu đ i v i xã h i, môi tr
ng và các ngành không s n xu t v t
ch t khác.
Khi phân tích đánh giá hi u qu kinh t mà cơng trình th y l i mang l i c n
ph i tuân theo các nguyên t c sau:
- Ph i xem xét, phân tích hi u qu kinh t (HQKT) c a cơng trình trong
tr
ng h p có và khơng có d án. Hi u qu mà d án mang l i là ph n hi u qu
t ng thêm gi a tr
ng h p có so v i khi khơng có d án;
- Khi đánh HQKT c a m t d án có liên quan đ n vi c gi i quy t nh ng
nhi m v phát tri n lâu dài c a h thông th y l i, c a vi c áp d ng nh ng ti n b
khoa h c k thu t m i vào s n xu t, d án khai thác nh ng khu v c m i... thì vi c
đánh giá đ
c xác đ nh v i đi u ki n cơng trình đã đ
b khoa h c k thu t đã đ
c xây d ng hoàn ch nh, ti n
c áp d ng, s n xu t và s n ph m c a khu v c m i đã