Nghiên cứu giải pháp nâng cao hiệu quả của việc đầu tư xây dựng hệ thống trạm bơm điện của tỉnh an giang

B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR

B NÔNG NGHI P VÀ PTNT
NG

I H C THU L I

PH M DUY ANH TU N

NGHIÊN C U GI I PHÁP NÂNG CAO HI U QU C A VI C

UT

XÂY D NG H TH NG TR M B M I N C A T NH AN GIANG

LU N V N TH C S

Hà N i – 2013


B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR

B NÔNG NGHI P VÀ PTNT
NG

I H C THU L I

PH M DUY ANH TU N

NGHIÊN C U GI I PHÁP NÂNG CAO HI U QU C A VI C

UT

XÂY D NG H TH NG TR M B M I N C A T NH AN GIANG
Chuyên ngành: Qu n lý xây d ng
Mã s : 60.58.03.02

LU N V N TH C S
Ng

ih

ng d n khoa h c: PGS.TS. Nguy n Xuân Phú

Hà N i – 2013



L I CAM OAN
Tác gi xin cam đoan đây là công trình nghiên c u c a riêng tác gi . Các
thông tin, tài li u trích d n trong lu n v n đã đ
trong lu n v n là trung th c và ch a t ng đ
nào tr

c ghi rõ ngu n g c. K t qu nêu

c ai công b trong b t k công trình

c đây.

Hà N i, ngày 20 tháng 11 n m 2013
H c viên th c hi n

Ph m Duy Anh Tu n


L IC M

N

c s giúp đ c a các Th y, Cô giáo tr

ng

i h c Th y l i, đ c bi t là

th y PGS.TS. Nguy n Xuân Phú và s n l c c a b n thân.

n nay, tác gi đã

hoàn thành lu n v n th c s chuyên ngành Qu n lý xây d ng.
Tác gi bày t lòng bi t n sâu s c t i th y giáo PGS.TS. Nguy n Xuân Phú
đã h

ng d n, ch b o t n tình và cung c p các ki n th c khoa h c c n thi t trong

quá trình th c hi n lu n v n. Tác gi xin chân thành c m n các th y, cô thu c B
môn Công ngh và qu n lý xây d ng – khoa Công trình, khoa Kinh t và Qu n lý và
phòng

ào t o

i h c và Sau

i h c tr

ng

i h c Th y L i đã t o m i đi u

ki n thu n l i cho tác gi hoàn thành t t lu n v n th c s c a mình.
Tác gi chân thành c m n lãnh đ o Trung tâm t v n PIM – Vi n Khoa h c
Th y l i Vi t Nam, các anh ch , b n bè đ ng nghi p và gia đình đã đ ng viên, khích
l tác gi th c hi n lu n v n này.
Tuy nhiên, trong khuân kh lu n v n do đi u ki n th i gian và trình đ có
h n nên không th tránh kh i nh ng thi u sót, tác gi r t mong nh n đ

c s ch

b o c a các th y cô c ng nh nh ng ý ki n đóng góp quý báu c a b n bè và đ ng
nghi p.
Xin chân thành c m n./.
Hà N i, ngày 20 tháng 11 n m 2013
H c viên th c hi n

Ph m Duy Anh Tu n


1

M

U

1. Tính c p thi t c a đ tài
Nông nghi p đ
l

c xác đ nh là th m nh c a An Giang v i 3 s n ph m chi n

c (lúa g o, cá tra và rau màu) đang đ

c ti p t c đ u t phát tri n theo mô hình

s n xu t hàng hóa. Trong nh ng n m v a qua An Giang đ t thành t u to l n trong
s n xu t nông nghi p, đi đ u trong vi c phát tri n mô hình cánh đ ng m u l n, mô
hình liên k t “b n nhà”.
đ m b o s phát tri n b n v ng ngu n n

c, gi v ng an ninh l

ng th c

đáp ng nhu c u cho s phát tri n s n xu t Nông nghi p và Kinh t nông thôn.
c s quan tâm c a

ng và nhà n

c trong nh ng n m v a qua An Giang đ

c

đ u t xây d ng hàng lo t h th ng công trình th y l i ph c v nông nghi p và đa
m c tiêu.Các công trình sau khi đi vào ph c v đã đóng góp không nh vào phát
tri n s n xu t, nâng cao đ i s ng nh n dân và phát tri n kinh t đ a ph
th c hi n ch tr

ng.

ng và chính sách c a Chính ph , c a b Nông nghi p và

phát tri n nông thôn phát tri n lúa v 3 (v thu đông) và mô hình cánh đ ng m u
l n đ t k t qu t t thì công tác đ u t xây d ng c ng nh qu n lý khai thác các công
trình th y l i ph i đ m b o t

i, tiêu k p th i và hi u qu .Trong đó vi c đ u t h

th ng các tr m b m đi n v a và nh thay th các tr m b m d u đã c b n đ m b o
nhu c u t
v t

i tiêu ph c v s n xu t nông nghi p, góp ph n nâng cao hi u qu ph c

i tiêu nâng cao đ i s ng c ng đ ng.
Tuy nhiên, trên th c t còn nhi u h th ng tr m b m đi n sau khi đ u t xây

d ng không phát huy đ

c hi u qu kinh t nh mong mu n.

quá trình đ u t xây d ng và phát tri n m t cách có hi u qu c a tr m b m
đi n c n ph i có gi i pháp đ nâng cao hi u qu c a vi c đ u t xây d ng.
Xu t phát t nhu c u th c t và t m quan tr ng c a vi c qu n lý trong vi c đ u
t xây d ng h th ng tr m b m đi n trên đ a bàn t nh th i gian qua, cùng v i ki n
th c đã đ

c h c t p và nghiên c u k t h p v i kinh nghi m hi u bi t trong công

tác, em đã l a ch n đ tài “Nghiên c u gi i pháp nâng cao hi u qu c a vi c đ u
t xây d ng h th ng tr m b m đi n c a t nh An Giang”.


2

2. M c đích c a đ tài
Nghiên c u m t các h th ng c s lý thuy t v d án đ u t xây d ng công
trình th y l i, ph

ng pháp phân tích hi u, tính toán qu kinh t c a d án.

T ng h p tài li u nghiên c u đã có, đánh giá hi u qu kinh t - xã h i c a d án
xu t m t s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu c a vi c đ u t xây d ng h
th ng tr m b m đi n.
3.

it

ng và ph m vi nghiên c u

it

ng nghiên c u c a là d án xây d ng h th ng tr m b m đi n .

Ph m vi nghiên c u là ph n đánh giá hi u qu kinh t - xã h i c a đ án xây
d ng h th ng tr m b m đi n t nh An Giang.
4. Cách ti p c n và ph

ng pháp nghiên c u

tài nghiên c u d a trên ti p c n đánh giá m t cách toàn di n v hi u qu
kinh t - xã h i.
Ph

ng pháp nghiên c u đ

c s d ng trong lu n v n là:

- Ph

ng pháp đi u tra, kh o sát th c t

- Ph

ng pháp th ng kê

- Ph

ng pháp phân tích so sánh và m t s ph

ng pháp k t h p khác.

5. Ý ngh a khoa h c và ý ngh a th c ti n c a đ tài
5.1. Ý ngh a khoa h c c a đ tài
Lu n v n góp ph n h th ng hóa nh ng c s lý lu n c b n v vi c đ u t xây
d ng công trình.Ý ngh a, vai trò và t m quan tr ng c a vi c đánh giá hi u qu c a
vi c đ u t xây d ng công trình.
5.2. Ý ngh a th c ti n c a đ tài
tài ch ra đ

c nh ng t n t i và đã đ xu t m t s gi i pháp nâng cao hi u

qu c a vi c đ u t xây d ng h th ng tr m b m đi n c a t nh An Giang.


3

6. K t qu d ki n đ t đ

c

- H th ng hóa c s lý lu n và th c ti n v vi c phân tích đánh giá hi u qu
kinh t -xã h i c a các d án đ u t xây d ng
- ánh giá đ
-

ánh giá đ

c hi n tr ng h th ng tr m b m đi n c a t nh An Giang
c hi u qu kinh t - xã h i trong vi c t xây d ng h th ng tr m

b m đi n c a t nh An Giang.
-

xu t m t s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu kinh t - xã h i trong vi c

đ u t xây d ng h th ng tr m b m đi n.
7. N i dung c a lu n v n
Ngoài ph n m đ u và k t lu n, lu n v n g m 3 ch
Ch

ng chính:

ng 1. C s lý lu n và tiêu chí đánh giá hi u qu c a vi c đ u t xây d ng

công trình th y l i.
Ch

ng 2.Phân tích đánh giá hi u qu c a h th ng tr m b m đi n t nh An Giang.

Ch

ng 3.

xu t m t s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu c a vi c đ u t xây

d ng h th ng tr m b m đi n.


4

CH

NG 1: C

S

VI C

LÝ LU N VÀ TIÊU CHÍ ÁNH GIÁ HI U QU C A
UT

XÂY D NG CÔNG TRÌNH TH Y L I

1.1. Vai trò c a h th ng công trình th y l i trong n n kinh t qu c dân
1.1.1. Khái ni m v h th ng công trình th y l i
Theo

i u 2 c a pháp l nh khai thác và b o v công trình th y l i, thì “ Công

trình th y l i” là c s kinh t - k thu t thu c k t c u h t ng nh m khai thác
ngu n l i c a n

c; phòng ch ng tác h i c a n

c và b o v môi tr

bao g m: h ch a, đ p, c ng, tr m b m, gi ng, đ

ng sinh thái;

ng ng, kênh d n n

c, công

trình trên kênh và b bao các lo i. Còn “H th ng công trình th y l i” bao g m các
công trình th y l i có liên quan tr c ti p v i nhau v m t khai thác và b o v trong
m t khu v c nh t đ nh.
1.1.2. Vai trò c a h th ng công trình th y l i trong n n kinh t qu c dân
Vi t Nam có l ch s xây d ng phát tri n g n li n v i quá trình d ng n
gi n

c và

c. T x a cha ông ta đã không ng ng khai phá m r ng đ t đai đ s n xu t.

T các vùng trung du mi n núi, chúng ta đã ti n d n v các vùng đ ng b ng, vùng
ven bi n n i có ngu n tài nguyên đ t, n
đ u nh be b , gi n

c, đào m

c d i dào v i các hình th c th y l i ban

ng l y n

c đ n đ p đê ng n l đ s n xu t đã

h n ch l l t nh m khai phá ra nh ng vùng châu th màu m c a các dòng sông đ
tr ng tr t ch n nuôi, phát tri n kinh t , t o nên n n v n minh lúa n

c s m nh t

khu v c ông Nam Châu Á.
T m tn

c nông nghi p, dân s đông, đ t đai canh tác hi m, s n xu t nông

nghi p h u nh l thu c vào thiên nhiên, nh ng k t sau khi mi n B c đ
toàn gi i phóng n m 1954,

ng và Nhà n

c hoàn

c ta đã chú tr ng đ c bi t đ n công tác

th y l i, coi th y l i là bi n pháp hàng đ u trong m t tr n s n xu t nông nghi p và
phát tri n kinh t .V i ph

ng châm Nhà n

đ a công tác th y l i phát tri n t ng b

c và nhân dân cùng làm, chúng ta đã

c và đã đ t đ

c nh ng thành t u ngày

càng to l n, ngoài m c tiêu ph c v nông nghi p, phòng ch ng thiên tai đã đi vào

5

qu n lý khai thác, phát tri n s d ng h p lý tài nguyên n
kinh t , đ i s ng nhân dân và b o v phát tri n môi tr

c ph c v cho các ngành

ng sinh thái.

Trong nh ng n m qua, cùng v i ti n trình phát tri n kinh t , nhà n

c ta đã đ u

t nhi u công trình, h th ng công trình th y l i l n, nh , hình thành nên m t h
th ng c s v t ch t h t ng h t s c to l n, quan tr ng ph c v đa m c tiêu nh :
t

i tiêu cho nông nghi p, nuôi tr ng th y s n, giao thông th y, phát đi n, c t l ,

ng n m n, gi ng t, du l ch…đ m b o cho s n xu t và đ i s ng dân sinh.

c bi t,

th y l i đã góp ph n n đ nh s n xu t, gi v ng và nâng cao n ng xu t s n l
cây tr ng, đ m b o an ninh l
ta t m t n

c thi u l

v nhu c u trong n

ng th c, xóa đói gi m nghèo

ng th c tr thành m t n

nông thôn, đ a n

c không ch đ l

c mà tr thành m t qu c gia xu t kh u l

ng
c

ng th c ph c

ng th c hàng đ u

th gi i. Có th nói r ng, h th ng các công trình th y l i có m t v trí vô cùng quan
tr ng trong vi c phát tri n kinh t xã h i, góp ph n đ m b o đ i s ng an ninh và b o
v môi tr

ng. Vai trò c a h th ng công trình th y l i có th đ

c c th hóa

các

m t sau:
1.1.2.1.

mb ot

Vi c t
l

i, tiêu ph c v s n xu t nông nghi p

i tiêu ch đ ng đã góp ph n t ng di n tích, t ng v , t ng n ng su t s n

ng cây tr ng, đ c bi t là cây lúa. Ngoài ra vi c t

i tiêu ch đ ng còn góp ph n

cho vi c s n xu t cây tr ng có giá tr hàng hóa cao nh rau màu, cây công nghi p và
cây n qu .
1.1.2.2. Góp ph n phát tri n du l ch
Các công trình th y l i đ c bi t là các h ch a n
h p phát tri n du l ch sinh thái nh : h
s sân gôn và khu ngh d

ng c ng đ

M t s h th ng th y l i c ng đ

c luôn đ

c t n d ng và k t

ng Mô, K G , Núi C c,

i L i…, m t

c k t h p xây d ng quanh khu v c các h .

c k t h p thành tuy n giao thông – du l ch. Ngoài

ra các công trình th y l i còn c p thoát n

c…

1.1.2.3. Ph c v phát tri n th y đi n và công nghi p


6

Các công trình th y l i k t h p v i h th ng kênh m
ti p cung c p n

ng đã tr c ti p ho c gián

c tiêu thoát cho phát tri n công nghi p, các làng ngh . Nhi u công

trình h ch a th y l i k t h p c p n

c cho th y đi n nh các h : C a

t, Núi

C c, C m S n, Tà Keo…
1.1.2.4. Ph c v phát tri n diêm nghi p
Các h th ng th y l i đóng vai trò r t quan tr ng cho vi c s n xu t mu i thông
qua h th ng kênh m

ng d n l y n

c bi n vào các cánh đ ng s n xu t mu i, h

th ng c ng, b bao ng n ng a n

c l tràn vào đ ng mu i phá ho i các công trình

n i đ ng góp ph n tiêu thoát n

c m a và nhanh chóng tiêu thóat n

c ng t ra

kh i đ ng.
1.1.2.5. C p n

c sinh ho t đô th

Công trình th y l i tr c ti p l y n
thông qua kênh m
ngu n n
c pn

ng d n c p n

c t các h ch a và công trình đ u m i,

c cho các khu dân c , đô th đ m b o cung c p

c sinh ho t cho dân sinh.H th ng công trình l y n

c t h Hòa Bình v

c sinh ho t cho Hà N i là m t công trình tiêu bi u v c p n

c sinh ho t.

1.1.2.6. Ph c v nuôi tr ng th y s n và ch n nuôi
Các công trình th y l i luôn đóng vai trò ph c v tích c c, có hi u qu c p
thoát n

cho nuôi tr ng th y s n, cung c p m t n

h ch a). H th ng th y l i còn là môi tr
n

c cho nuôi tr ng th y s n (các

ng, là ngu n cung c p n

c cho ngành ch n nuôi gia súc, gia c m và th y c m, c p n

đ ng c ch n nuôi, c p, thoát n

c cho các c

c và tiêu thoát
ct

i cho các

s gi t m gia súc, gia c m…

1.1.2.7. Ph c v phát tri n lâm nghi p, giao thông
Các công trình th y l i
b đã và đang c p n

c, gi

các tình mi n núi, trung du, Tây nguyên và đông Nam
m cho các v

n

m cây, cung c p n

cb ov

phòng ch ng cháy r ng, phát tri n r ng phòng h , r ng đ u ngu n. Các kênh
m

ng, m t đ p dâng, đ p h ch a, c u máng đ

đ

ng b .H ch a, kênh t

phát tri n m nh

vùng

i, tiêu đ

c t n d ng k t h p giao thông

c k t h p làm đ

ng b ng sông C u Long.

ng giao thông th y đ

c


7

1.1.2.8. Góp ph n phòng ch ng gi m nh thiên tai và b o v môi tr

ng

Các công trình th y l i có tác d ng phòng ch ng úng ng p cho di n tích đ t
canh tác và làng m c, đ c bi t là nh ng vùng tr ng, góp ph n c i t o và phát tri n
môi tr

ng sinh thái, c i thi n đ i s ng nhân dân. i u ti t n

c trong mùa l đ b

sung cho mùa ki t, ch ng l i h n hán, ch ng xa m c hóa, ch ng xâm nh p m n…
H th ng đê sông, đê bi n, công trình b o v b , h ch a có tác d ng phòng ch ng
l l t t sông bi n, ch ng xói l b sông, b bi n,… Ngoài ra các công trình th y
l i còn đi u ti t n

c gi a mùa l và mùa ki t, làm t ng l

dòng ch y sinh tháicho sông ngòi và b sung l

ng n

ng dòng ch y mùa ki t,

c l n cho n

trình th y l i có vai trò to l n trong vi c c i t o đ t, giúp đ t có đ

c ng m. Công
m c n thi t đ

không b b c màu, đá ong hóa, ch ng cát bay, cát nh y và thoát hóa đ t. Các h
ch a có tác đ ng tích c c c i t o đi u ki n vi khí h u c a m t vùng, làm t ng đ
không khí, đ

m

m đ t, t o nên các th m ph th c v t ch ng xói mòn, r a trôi đ t đai.

1.2.Tình hình đ u t xây d ng h th ng công trình th y l i

n

c ta

1.2.1. Quá trình phát tri n th y l i Vi t Nam
1.2.1.1. Giai đo n tr

c n m 1955

T x a, ông cha ta đã ti n hành làm th y l i v i nh ng công trình đ n gi n, d n
th y nh p đi n, quai đê l n bi n, đ p đê ch ng l t, t o nên n n v n minh lúa n

c

nhi u vùng châu th .
Giai đo n đ t n
ng

c b th c dân Pháp đô h , v i ch tr

i Pháp đã đ u t xây d ng 13 h th ng th y l i

ng khai thác tài nguyên,

các t nh mi n B c và mi n

Trung. Vùng đ ng b ng Sông C u Long c ng đào m t s h th ng kênh r ch đ
d nn

c và thoát l . Nh ng công trình tiêu bi u trong giai đo n này có th k đ n:

h th ng th y l i Li u S n, h th ng C u S n, tr m b m Phù Sa, h th ng Sông
C u, h th ng Sông Nhu , h th ng Nam
Bình, h th ng Bái Th
th ng

ng Cam…

ng, h th ng

ôL

nh-Ngô

ng, h th ng Nam-B c Thái

ng, h th ng Nha Trinh-Lâm C m, h


8

Trong 9 n m kháng chi n t n m 1945 đ n n m 1954 d

ng nh không phát

tri n them h th ng th y l i nào, th m chí nhi u h th ng còn b chi n tranh tàn phá
h y ho i.
1.2.1.2. Giai đo n t 1955 đ n 1975
Th i k đ u, t p trung khôi ph c các h th ng th y l i b chi n tranh tàn phá
mi n B c đ ph c h i s n xu t, ti n hành l p quy ho ch tr th y và khai thác các
sông, tr

c tiên là h th ng sông H ng-Thái Bình, ti p đ n là sông Mã, sông C …

Giai đo n nay xây d ng thêm m t s công trình t

i tiêu, c p n

c

các t nh

mi n B c v i các h th ng B c H ng H i, B c Nam Hà, K G , Su i Hai…
1.2.1.3. Giai đo n t 1976 đ n 1985
Tri n khai l p quy ho ch các sông
C u Long, sông

mi n Nam, tr

ng Nai, ti p đ n là các sông

c h t là

đ ng b ng sông

mi n Trung, Tây Nguyên. Phát

tri n th y l i trong giai đo n này t p trung vào:
- Tiêu úng v mùa; c p n

ct

i đ phát tri n v 3; ng n m n, d n ng t cho

vùng ven bi n mi n B c; c ng c đê đi u, các khu ch m l và phân l sông áy.
- Phát tri n các h th ng t

i, c p n

c ng t và ng n m n, c ng c đê sông

Mã và h th ng đê bi n, nghiên c u chuy n v tránh l chính v … mi n Trung.
- Phát tri n th y l i g n v i th y đi n, ph c v đ nh canh đ nh c , n đ nh
chính tr xã h i mi n núi, Tây nguyên.
- D n ng t, thau chua, ém phèn, chuy n v s n xu t tránh l , gi m thi t h i do
l gây ra… đ ng b ng sông C u Long.
- Nghiên c u khai thác s d ng t ng h p dòng ch y chính sông
c pn

c, t

i, phat đi n và gi m l cho h du

ng Nai đ

Mi n ông Nam B .

1.2.1.4. Giai đo n t 1986 đ n 2000 ( giai đo n đ i m i):
- Ti p t c c ng c và phát tri n các h th ng th y l i
n ng c p n

các vùng đ t ng kh

c ch đ ng và n đ nh; nâng cao m c đ m b o an toàn ch ng l cho

các vùng có đê sông, đê bi n b o v .


9

đ ng b ng sông C u Long v i các gi i pháp d n

- Phát tri n m nh th y l i

ng t, ém phèn, thau chua r a m n và ki m soát l .
c sinh ho t, công nghi p và t

i cho nông

nghi p, th y s n và gi m thi u t n th t l bão cho mi n Trung; C p n

c sinh ho t,

t

u t

cao h n cho c p n

i, ch n nuôi, gi m nh l và khai thác th y n ng đ

n đ nh dân c , xóa đói gi m

nghèo, gi v ng an ninh qu c phòng mi n núi, Tây Nguyên.
1.2.1.5. Giai đo n 2001 đ n 2011 ( giai đo n b t đ u công nghi p hóa);
- Trong giai đo n này,
nâng c p công trình theo h

ng và Nhà n

c ti p t c ch tr

ng đ u t c i t o

ng hi n đ i , b n v ng. Nhi u d án v i s h tr qu c

t nh d án WB1, WB2, WB3, ADB1, ADB2, ADB3,… đã đ u t chi u sâu, b
sung ngu n n

c, c i t o và nâng c p h th ng t đ u m i đ n m t ru ng, nâng cao

hi u qu ho t đ ng c a h th ng nh m đ m b o ngu n n
ha lúa, c p n

c ph c v cho g n 4 tri u

c cho cây tr ng c n, nuôi tr ng th y s n, n

ho t. T ngu n ngân sách Nhà n

c công nghi p và sinh

c, nh ng n m qua B nông nghi p và PTNT đã

đ u t th c hi n g n 250 công trình; trong đó có 160 công trình đã hoàn thành đ a
vào s d ng, t ng thêm di n tích t

i lên 100 ngàn ha, tiêu 150 ngàn ha, ng n m n

250 ngàn ha, t o ngu n 220 ngàn ha. T ng n ng l c t
9 tri u ha gieo tr ng (trong đó riêng t

i đ n n m 2011 đ t kho ng

i lúa đ t 6,77 tri u ha/n m), n ng l c tiêu

đ t 1,8 tri u ha cây tr ng các lo i.
1.2.2. Hi n tr ng công trình th y l i
H th ng công trình th y l i là c s h t ng thi t y u, ph c v t
r ng di n tích cây tr ng, góp ph n quan tr ng là t ng n ng su t, s n l
l

i tiêu m
ng và ch t

ng s n ph m nông nghi p, th y s n, đ ng th i phòng ch ng gi m nh thiên tai

và thúc đ y phát tri n các ngành kinh t khác.
Theo s li u th ng kê đ n cu i n m 2012 c n

c hi n có 904 h th ng th y l i

có quy mô di n tích ph c v t 200 ha tr lên, trong đó:
- H ch a có 6.831 h ch a các lo i, v i t ng dung tích tr n

c trên 35,34 t

m , g m: 29 h th y đi n có t ng dung tích tr là 27,12 t m , 2460 h th y l i có
3

3


10

dung tích > 200 ngàn m3 và 4342 h nh v i t ng dung tích tr là 8,22 t m3, ph c
v phát đi n, c p n
đ mt

c sinh ho t, c p n

c cho các ngành kinh t tr ng y u và b o

i cho 800.000 ha đ t canh tác.

- H th ng tr m b m 13.347 tr m b m các lo i, t ng công su t l p máy ph c
v t

i là 250Mw, ph c v tiêu là 300Mw.
- C ng có trên 5000 c ng t

i, tiêu l n.

- H th ng đê đi u g m 6151,6 km đê sông, 2488,1 km đê bi n, 25.869 km b
bao ng n l đ u v hè thu

ng b ng sông C u Long và hàng tr m cây s kè.

- H th ng kênh có 254.815 km kênh m

ng các lo i (trong đó kênh lo i I là

32.640 km; kênh lo i II là 62.217 km và kênh lo i 3 là 159.860 km), đã kiên c
đ

c 51.856 km. Ngoài ra còn có hàng v n công trình trên kênh tham gia nhi m v

c p thoát n

c.

- H th ng công trình th y l i hi n có n ng l c t
ph c v t

i tr c ti p đ

i 8.084.034 ha c n m,

c 6.295.143 ha, đ t 78% (trong đó v Xuân s n xu t

3.008.087 ha; v Hè thu s n xu t 2.067.040 ha; v Mùa s n xu t 1.220.016 ha) và
1,5 tri u ha rau màu, cây công nghi p. T o ngu n cho 1,3 tri u ha, ng n m n cho
0,87 tri u ha, c i t o chua phèn 1,6 tri u ha. Tiêu n
nông nghi p và c p kho ng 6 t m n
3

c cho trên 1,72 tri u ha đ t

c ph c v sinh ho t và công nghi p.

1.2.3. Nh ng m t còn t n t i trong đ u t xây d ng th y l i
Tuy nh ng thành t u đã đ t đ

c trong l nh v c th y l i c a chúng ta là r t to

l n và quan tr ng, nh ng v n còn nh ng m t t n t i c n đ

c nghiên c u, xem xét

đ kh c ph c. Nh ng m t t n t i chính ch y u nh sau:
- Quá trình đô th hóa, công nghi p hóa và nuôi tr ng th y s n làm thay đ i
di n tích c c u s d ng đ t t o ra nh ng yêu c u m i đ i v i công tác th y l i.
Nhu c u c p n

c sinh ho t

nông thôn, thành th , nhu c u tiêu thoát n

c t i nhi u

khu v c t ng lên nhanh chóng. Th y l i ch a đáp ng k p yêu c u phát tri n c a các
đô th l n. M t s t nh thành ph l n đang b ng p l t n ng do tri u c

ng nh : TP

H CHí Minh, C n Th , Cà Mau, H i Phòng và V nh Long. Còn m t s thành ph


11

b ng p úng do l nh TP Hu và các khu đô th khu v c mi n Trung. TP Hà N i và
các đô th vùng đ ng b ng sông H ng thì b ng p úng do m a.
- Các công trình phòng ch ng và gi m nh thiên tai, m c dù c ng đã đ
t xây d ng nhi u h ch a vùng th

ng l u và k t h p h th ng đê đi u d

nh ng hi n nay h th ng đê bi n, đê sông và c ng d
l n là đê đ

i h du

i đê còn nhi u b t c p. Ph n

c xây d ng t lâu không đ m b o m t c t thi t k hi n nay, ch ch ng

l đ u v và cu i v , chính v khu v c mi n Trung, các c ng d
nhi u. Hi n t
ch a đ

cđ u

ng b i l p, xói l

i đê b h h ng

các c a sông mi n Trung còn di n ra nhi u và

c kh c ph c.

- N

c th i không đ

nhi m ngu n n

c x lý ho c x lý không tri t đ đ vào kênh gây ô

c trong h th ng th y l i nh các h th ng th y nông B c H ng

H i, Sông Nhu , B c u ng, B c Nam Hà,…
- Mâu thu n quy n l i, thi u s ph i k t h p gi a các ngành, đ a ph

ng nên

công trình ch a phát huy h t hi u qu ph c v đa m c tiêu. Nhi u công trình h
ch a l n trên dòng chính có hi u qu cao v ch ng l , phát đi n, c p n

c đã đ

c

nghiên c u, đ xu t trong quy ho ch th y l i nh ng trên th c t do yêu c u c p
bách v n ng l

ng nên nhi m v công trình t p trung ch y u vào phát đi n mà b

qua dung tích phòng l cho h du đã gây nên thi t h i l n cho h du khi x y ra l …
- M t s h th ng th y l i có hi u qu th p do v n đ u t h ch nên xây d ng
thi u hoàn ch nh, ch a đ ng b . Nhi u công trình ch a đ

c tu b , s a ch a k p

th i nên b xu ng c p, thi u an toàn…
- Vi c th c thi Pháp l nh khai thác và b o v công trình th y l i, Lu t ê đi u
và pháp l nh phòng ch ng l t bão còn xem nh . T ch c qu n lý khai thác công
trình th y l i ch a t
n

ng x ng v i c s h t ng hi n có.(Tính đ n n m 1996 c

c có 20.644 công trình th y l i l n nh trong đó có 20.502 công trình th y nông

(6727 h , đ p ch a n

c, 5899 c ng, 2363 tr m b m đi n, 671 tr m b m d u, 4.842

công trình ph thu c, 162 tr m th y đi n k t h p th y nông) các công trình đã đ m
b ot

i tiêu cho 3 tri u ha di n tích đ t canh tác (chi m 53% t ng s ) tiêu trên 2

tri u ha, ng n m n 0,7 tri u ha và ch ng l cho 2 tri u ha. Riêng đ i v i vùng đ ng


12

b ng sông C u Long đã có 1185 công trình th y l i trong đó có 163 tr m b m đi n
và h th ng kênh d n n

c ng t sông Ti n, sông H u đ t

i cho các vùng lúa hàng

hóa, ph c v khai hoang t ng v , chuy n v và thâm canh. Riêng vùng đ ng tháp
M

i t n m 1987 đ n 1996, v n đ u t cho th y l i c a nhà n

lên t i 180,68 t đ ng đ a n
86.400 ha, dùng n

c và nhân dân đã

c ng t v đ t ng di n tích 2 v t 26.806 ha lên

c ng t ém phèn, đ a gi ng m i vào, n m 1996 s n xu t đ

c

1,3 tri u t n lúa và tr thành vùng lúa hàng hóa l n nh t đ ng b ng sông C u
Long).
1.3. Hi u qu do vi c xây d ng các công trình th y l i đem l i
Hàng ngàn công trình th y l i đ

c xây d ng trong h n sáu m

i n m qua,

trong đó có nhi u công trình quy mô l n là y u t vô cùng quan tr ng t o ra s phát
tri n c a s n xu t nông, lâm, th y s n nâng cao n ng l c phòng ch ng gi m nh
thiên tai thích ng v i bi n đ i khí h u và xây d ng nông thôn m i. H th ng th y
l i v i hàng ngàn h đ p, tr m b m, hàng ch c ngàn km kênh m
hình thành là m t thành t u h t s c to l n c a đ t n

ng, đê kè đ

c

c. S phát tri n c a nông

nghi p và nông thôn đã góp ph n quan tr ng vào thành công c a công cu c xóa đói
gi m nghèo, nâng cao đ i s ng c a nông dân, làm c s
t - xã h i trong n

c.

c a Vi t Nam trên tr
v n đ an ninh l

ng th i, nh ng thành t u này đã góp ph n nâng cao v th
ng qu c t , n i b t là nh ng thành t u trong vi c gi i quy t

ng th c, xóa đói gi m nghèo, xu t kh u nông, th y s n v i m t

s m t hàng có v th cao trên th tr
qu mà th y l i đóng góp cho đ t n
1.3.1. Hi u qu t

n đ nh và phát tri n kinh

ng qu c t . Có th khái quát nh ng m t hi u
c trong th i gian qua nh sau:

i tiêu ph c v s n xu t nông nghi p

Tính đ n nay trên ph m vi c n

c, các h th ng th y l i l n, v a và nh t

ng

đ i đ y đ đã đ m b o ph c v cho nông nghi p c ng nh các ngành kinh t .
Các h th ng th y l i đã đ m b o t

i tiêu tr c ti p cho h n 3,45 tri u ha đ t

nông nghi p, tiêu úng v mùa kho ng 1,7 tri u ha, ng n m n cho g n 1 tri u ha, c i
t o 1,6 tri u ha đ t chua phèn

đ ng b ng sông C u Long. Góp ph n đ a s n l

ng


13

l

ng th c đ t 48,6 tri u t n ( n m 2012). Các công trình th y l i còn t

i trên 1

tri u ha rau màu, cây công nghi p và cây n qu .
Trong đi u ki n hi n nay dân đông, đ t canh tác ít, nên đ t canh tác quay vòng
2-3 v .

n nay toàn b các công trình th y l i trên toàn qu c đã t

i cho 7,61 tri u

ha lúa và 1 tri u ha rau màu cây công nghi p. Trong 7,61 tri u ha lúa đ
có 2,89 tri u ha lúa

ct

i thì

ông Xuân; 2,25 tri u ha lúa Hè Thu; 2,51 tri u ha lúa mùa.

V i t ng di n tích gieo tr ng lúa và rau màu cây công nghi p đ

ct

i đ t 8,6 tri u

ha. Nh có các bi n pháp th y l i c ng nh c i ti n khoa h c k thu t cùng v i vi c
đ a gi ng m i vào s n xu t nên trong vòng 10 n m qua s n l

ng l

ng th c t ng

bình quân hàng n m kho ng trên 1 tri u t n/n m.
Thành qu trên đã góp ph n t ng s n l

ng lúa t 16 tri u t n n m 1986 lên

19,2 tri u t n n m 1990; 32,5 tri u t n n m 2000; 38,7 tri u t n n m 2008 và 48,6
tri u t n n m 2012.

an

an ninh l

c đ m b o và là n

ng th c đ

c ta t ch thi u l

ng th c đã tr thành n

c có n n

c xu t kh u g o l n hàng đ u th gi i,

v i m c 4 tri u t n/n m.
1.3.2. Phòng ch ng gi m nh thiên tai
V i vi c nâng c p , xây m i g n 6000km đê sông, 3000 km đên bi n và trên
20.000 km b bao, hàng nghìn c ng b ng d

i đê, hàng tr m km b kè đã t ng cao

kh n ng ch ng l đ m b o đ i s ng s n xu t, an sinh cho nhân dân cho các khu
v c th

ng xuyên b l l t đe d a.
đ ng b ng sông C u Long: H th ng b bao đã ch ng đ

mãn b o v lúa hè thu, k t h p các h th ng tr m b m đ
đây giúp nâng cao di n tích gieo tr ng lúa v Thu

c l s m, l ti u

c đ u t th i gian g n

ông (v 3) nâng cao hi u qu

kinh t .
Hoàn thành các công trình, h ch a l i d ng t ng h p có nhi m v c t l h du
nh : S n La (sông

à), Tuyên Quang (sông Gâm), Tân An (Ninh Thu n),…các

công trình trên sông Mã, sông

ng Nai, Sê San, sông Ba,…


14

1.3.3.

mb oc pn

c sinh ho t, công nghi p và phát tri n th y đi n

i đôi v i m r ng di n tích t
nhi u vùng r ng l n

i, tiêu đ đ m b o n

c ng t quanh n m cho

c đông b ng, trung du và mi n núi mà tr

c kia ngu n n

c

ng t r t khó kh n qua đó t o đi u ki n phân b dân c , phát tri n ch n nuôi gia súc,
gia c m, phát tri n th y s n. Hàng n m các công trình th y l i b o đ m c p 5-6 t
m3 n

c cho sinh ho t, công nghi p, d ch v và các ngành kinh t khác.

Trong nh ng n m qua chúng ta đã xây d ng và đ a vào khai thác nhi u công
trình th y đi n v a và l n.Ngoài ra th y đi n nh c a n
Theo s li u c a B Công th

c ta có ti m n ng r t l n.

ng, thì hi n nay chúng ta đã xây d ng đ

c hàng

tr m th y đi n nh v i t ng công su t kho ng 110 MW.
TT

Tên công trình th y đi n

Công su t (MW)

L u v c sông

1

S n La

2400

Sông à

2

Hòa Bình

1920

Sông à

3

Thác Bà

108

Sông Ch y

4

Tri An

400

Sông

ng Nai

5

Yaly

720

Sông

ng Nai

B ng 1-1: M t s công trình th y đi n lo i l n đã đ

c xây d ng.

1.3.4. Góp ph n xóa đói gi m nghèo và xây d ng nông thôn m i
H th ng các công trình th y l i đã th c s đóng góp cho quá trình xây d ng và
phát tri n nông thôn Vi t Nam.

c bi n h th ng th y l i là m t ph n quan tr ng

trong ti u chí xây d ng Nông Thôn M i.
vùng sâu, vùng xa do ru ng đ t ít, t p quán canh tác còn l c h u, dân s t ng
nhanh, vì v y cu c s ng g p nhi u khó kh n, có n i còn quá nghèo, các công trình
th y l i nh đ
có n

c xây d ng b ng nhi u ngu n v n khác nhau đã giúp cho nông dân

c đ canh tác, góp ph n xóa đói gi m nghèo cho nhi u vùng khó kh n. Nhi u

công trình đã t o ra ngu n n
nghèo .

c đ tr ng tr t và đ nh canh, đ nh c đ xóa đói gi m


15

1.3.5. Góp ph n qu n lý tài nguyên n

c thích ng bi n đ i khí h u

ã có nhi u công trình th y l i nh h ch a, các h th ng chuy n n
đã th c s
mùa n

góp ph n to l n vào vi c đi u hòa ngu n n

c thi u, gi a n m thi u n

vùng khan hi m n
n

c và n m th a n

c, bi n ngu n n

c

c gi a mùa n

cl uv c
c th a và

c, gi a vùng th a n

c và

d ng ti m n ng đ ra bi n thành ngu n

c có ích cho qu c k dân sinh.
Nhi u h th ng đê bao, kè bi n đ

ch i s di n bi n b t th

c đ u t xây d ng kiên c thích ng ch ng

ng th i ti t c ng nh s dâng lên c a n

c bi n, đ m b o

n đ nh cho s n xu t nông nghi p.
1.4. Các tiêu chí đáng giá hi u qu kinh t c a công trình th y l i
1.4.1. Khái ni m v hi u qu kinh t c a công trình th y l i
Hi u qu kinh t là m t ph m trù kinh t ph n ánh trình đ s d ng các ngu n

l cđ đ tđ

c m c tiêu nh t đ nh c a m t quá trình.

Nh v y có th hi u hi u qu kinh t c a m t d án đ u t đ
các ch tiêu qua ph

ng pháp đ nh tính ho c qua ph

c đ c tr ng b ng

ng pháp đ nh l

quan h gi a chi phí b ra c a d án và các k t qu đ t đ

ng. Th hi n

c theo m c tiêu c a d

án.
M t d án đ u t xây d ng công trình đ
đ

c xem là hi u qu khi hi u qu đó

c đánh giá trên nhi u m t (kinh t , xã h i, môi tr

kinh t là m t ph n c a hi u qu công trình và đ

ng,…). Trong đó, hi u qu

c đánh giá b ng giá tr đ t đ

c

trên chi phí b ra
1.4.2. T m quan tr ng c a vi c đánh giá hi u qu kinh t d án đ u t
M c đính c a vi c phân tích kinh t là nh m xem xét và đánh giá kh n ng và
m c đ đóng góp v m t l i ích c a d án xây d ng công trình cho n n kinh t qu c
dân. Phân tích kinh t nh m giúp c quan có th m quy n đ a ra đ

c quy t đ nh

nên hay không nên tri n khai d án d a trên c s m c đ kh thi kinh t c a d án;
l a ch n đ

c ph

ng án hi u qu nh t trong s các ph

ng án có th . ánh giá rút


16

kinh nghi m, đi u ch nh nh m t ng tính hi u qu c a d án đ i v i các d án đ u t
xây d ng công trình đã đi vào giai đo n v n hành khai thác.
Trong giai đo n l p d án, đ l a ch n đ
đ u t xây d ng công trình ng

c ph

ng án t i u cho m t d án

i ta có th dùng 3 lo i phân tích là: phân tích kinh

t -k thu t, phân tích tài chính và phân tích kinh t -xã h i.
Thông th
giúp ng

ng sau khi các ph

i ta l a ch n đ

c n thi t, ng

ng án k thu t đ

c đ xu t, phân tích k thu t

ng án h p lý.

n lúc này, n u có đ s li u

c các ph

i ta có th ti n hành so sánh, l a ch n ph

phân tích kinh t -k thu t, ngh a là dùng các ph
giá tr s d ng hay ph

ch n ph
ph

ng pháp nh ph

c phân tích kinh t -k thu t đã l a ch n đ

c

c phân tích tài chính và phân tích kinh t -xã h i s kh ng

đ nh tính hi u qu hay không hi u qu c a ph
t -xã h i. N u b

ng pháp giá tr -

ng pháp dùng m t ch tiêu t ng h p không đ n v đo đ l a

ng án t i u. N u b

ng án t i u thì b

ng án t i u thông qua

ng án đó v m t tài chính và kinh

c phân tích kinh t -k thu t không th c hi n đ

li u ho c th c hi n r i nh ng ch a l a ch n đ

c ph

c do không đ s

ng án t i u thì b

tích tài chính và phân tích kinh t -xã h i là công c đ c l c đ ch ra ph

c phân
ng án t i

u c n l a ch n.
Phân tích tài chính xem xét d án đ u t theo góc đ l i ích tr c ti p c a ch
đ u t . Trái l i phân tích kinh t l i đánh giá d án xu t phát t l i ích c a toàn b
n n kinh t qu c dân và toàn xã h i. Phân tích kinh t c n thi t vì:
- Trong n n kinh t th tr

ng, tuy ch tr

ng đ u t ph n l n là do các doanh

nghi p t quy t đ nh xu t phát t l i ích tr c ti p c a doanh nghi p, nh ng nó
không trái v i lu t pháp và ph i phù h p v i đ
chung c a đ t n

c, trong đó l i ích c a đ t n

ch t ch . Nh ng yêu c u này ph i đ

ng l i phát tri n kinh t -xã h i

c và c a doanh nghi p đ

ck th p

c th hi n thông qua ph n phân tích kinh t

c a d án.
- Phân tích kinh t đ i v i nhà đ u t đó là c n c ch y u đ thuy t ph c Nhà
n

c, các c quan có th m quy n ch p thu n d án, thuy t ph c các ngân hàng cho

vay v n, thuy t ph c nhân dân đ a ph

ng ng h ch đ u t th c hi n d án.


17

i v i Nhà n

-

c, phân tích kinh t là c n c ch y u đ Nhà n

c xét duy t

đ c p gi y phép đ u t ;
i v i các t ch c vi n tr d án, phân tích kinh t c ng là m t c n c quan

-

tr ng đ h ch p thu n vi n tr , nh t là đ i v i các t ch c vi n tr nhân đ o, vi n
tr cho các m c đích xã h i, vi n tr cho b o v môi tr

ng…

i v i các d án ph c v l i ích công c ng cho Nhà n

-

c tr c ti p b v n

thì phân tích l i ích kinh t đóng vai trò ch y u trong d án, lo i d án này hi n
n

nay
đ ut

c ta hi n nay khá ph bi n và chi m m t ngu n v n khá l n mà các d án
xây d ng th y l i, giao thông là m t minh ch ng.
i v i các d án đã đi vào qu n lý khai thác, vi c phân tích kinh t c a d

-

án luôn gi vai trò quan tr ng trong vi c rút ra các bài h c, đánh giá nh ng k t qu
đ tđ

c và tìm ra gi i pháp góp ph n nâng cao hi u qu kinh t xã h i c a d án.

1.4.3. Th c ch t hi u qu kinh t c a các công trình th y l i
đánh giá hi u qu kinh t c a m t d án xây d ng công trình th y l i là m t
vi c làm h t s c ph c t p và khó kh n. Chúng ta không th dùng m t ch tiêu đ n
đ c hay m t ph
ch tiêu, nhi u ph

ng pháp đ xác đ nh, mà c n ph i dùng nhi u ch tiêu, nhi u nhóm
ng pháp, vì m i ch tiêu, m i nhóm ch tiêu, nhóm ph

ch ph n ánh, th hi n đ

ng pháp

c m t m t hi u qu kinh t c a công trình. Hi u qu kinh

t c a d án đ u t xây d ng công trình th y l i đ

c th hi n và ch u nh h

ng

b i:
- Thành qu và ch t l

ng c a công trình th y l i đ

ph m nông nghi p, n ng su t, s n l

ng, ch t l

c đánh giá thông qua s n

ng, giá tr s n l

ng c a s n ph m

nông nghi p là c s c n c quan tr ng đ xác đ nh hi u qu kinh t c a công trình
th y l i.
- Hi u qu kinh t c a công trình th y l i ph thu c vào nhi u đi u ki n t
nhiên nh : m a bão,l l t, sâu b nh, giá c th tr

ng…và b các y u t này chi

ph i, làm nh h

ng. Nói m t cách khác, ch khi lo i tr đ

c các y u t tác đ ng

trên m i th y đ

c h t hi u qu kinh t th c mà công trình th y l i mang l i.


18

- Ch đ thâm canh, lo i cây tr ng và giá tr kinh t hàng hóa c a cây tr ng, c
c u cây tr ng, trình đ s n xu t nông nghi p có tác đ ng m nh m t i hi u qu kinh
t c a công trình th y l i.

- Ngoài vi c đem l i hi u qu v m t kinh t , các công trình th y l i còn đem
l i các hi u qu to l n khác mà khó có th tính toán b ng ti n nh : hi u qu v m t
chính tr , qu c phòng an ninh, hi u qu đ i v i xã h i, môi tr

ng và các ngành

không s n xu t v t ch t khác.
1.4.4. Nguyên t c xác đ nh hi u qu kinh t c a công trình th y l i
Khi phân tích đánh giá hi u qu kinh t mà công trình th y l i mang l i c n
ph i tuân theo các nguyên t c sau:
- Ph i xem xét, phân tích hi u qu kinh t c a công trình th y l i trong tr

ng

h p có và không có d án. Hi u qu mà d án mang l i là ph n hi u qu t ng thêm
gi a tr

ng h p có so v i khi không có d án.

- Khi đánh giá hi u qu kinh t c a m t d án có liên quan đ n vi c gi i quy t
nh ng nhi m v phát tri n lâu dài c a h th ng th y l i, c a vi c áp d ng nh ng
ti n b khoa h c k thu t m i vào s n xu t, d án khai thác nh ng khu v c m i…
thì vi c đánh giá đ

c xác đ nh v i đi u ki n công trình đã đ

ch nh, ti n b khoa h c k thu t đã đ
v c m i đã đ

c xây d ng hoàn

c áp d ng, s n xu t và s n ph m c a khu

c th c hi n. Trong nh ng tr

ng h p c n thi t có th thay đ i giá tr

và tiêu chu n hi u qu kinh t .
- Khi xác đ nh hi u qu kinh t c a vi c dùng n

c tiêu th i đ t

tích đ t nông nghi p thì hi u qu kinh t c a công trình đ

i cho di n

c xác đ nh trên k t qu

c a vi c th c hi n: là nâng cao n ng su t cây tr ng và b o v môi tr

ng.

- Khi nghiên c u xác đ nh hi u qu kinh t c a công trình th y l i, ngoài vi c
đánh giá hi u qu v m t kinh t còn ph i đánh giá hi u qu v m t b o v môi
tr

ng và vi c c i thi n các ch tiêu kinh t xã h i khác.
- Khi phân tích tính toán hi u qu v n đ u t , c n xem t i s gián đo n v m t

th i gian th c hi n d án trong giai đo n b v n và giai đo n thu nh n k t qu đó là

19

th i gian xây d ng v n b

đ ng và th i gian công trình đ t đ

c công su t thi t

k .
- Khi l p d án, thi t k công trình, nh t thi t ph i đ a ra các ph
xác đ nh hi u qu kinh t so sánh c a các ph
hi u qu kinh t c a các ph

ng án đ

ng án. M t khác c n ph i đánh giá

ng án l a ch n v i tiêu chu n hi u qu đã đ

c quy

đ nh. Không nên ti n hành xây d ng công trình b ng m i giá, n u công trình không
hi u qu .
- Ngoài vi c phân tích nh ng ngu n l i mà d án xây d ng công trình đem l i,
c ng ph i c n phân tích, đánh giá nh ng thi t h i do vi c xây d ng công trình gây
ra m t cách khách quan và trung th c.
- Không đ

c xem xét hi u qu kinh t theo giác đ l i ích c c b và l i

nhu n đ n thu n c a m t d án công trình , mà ph i xu t phát t l i ích toàn c c
toàn di n c a c ng đ ng, c a Qu c gia.
- Không đ n thu n xem xét hi u qu kinh t là m c t ng s n l
công trình nào đó, đi u quan tr ng là m c t ng s n l

ng c a m t

ng c a t ng h p t t c các

công trình (k c công nghi p, s n xu t hàng hóa, xu t kh u,…).
- Trong tr

ng h p đ c bi t, không nên ch xem xét hi u qu kinh t c a công

trình là ngu n l i ích kinh t . Có nh ng khi vì m c đích chính tr , qu c phòng, nhu
c u c p thi t c a dân sinh, v n ph i ti n hành xây d ng công trình. Trong tr

ng

h p này hi u qu công trình là hi u qu v m t chính tr qu c phòng an ninh.
- Khi xây d ng công trình, không ch quan tâm đ n l i ích tr

c m t mà c ng

ph i quan tâm t i l i ích lâu dài, ho c h n ch vi c phát huy hi u qu c a công trình
trong t

ng lai.

- Ph i xem xét hi u qu kinh t c a công trình c v m t kinh t và m t tài
chính. Hay nói cách khác ph i đ ng trên góc đ n n kinh t qu c dân và ch đ u t
đ xem xét tính hi u qu c a d án. D án ch kh thi khi đ t đ

c hi u qu c v

m t kinh t -xã h i l n m t tài chính.
- Do ti n t có giá tr theo th i gian nên trong nghiên c u hi u qu kinh t ph i
xét t i y u t th i gian c a c dòng ti n chi phí và thu nh p c a d án.


20

1.5. M t s ch tiêu dùng trong đánh giá hi u qu kinh t c a công trình th y
l i
Hi u qu kinh t c a công trình th y l i là hi u qu mang tính t ng h p, vì công
trình th

ng là công trình công ích ph c v đa m c tiêu.

kinh t mà công tình th y l i mang l i, ng

i ta th

đánh giá đ

c hi u qu

ng s d ng nhi u nhóm ch

tiêu, trong m i nhóm ch tiêu l i có nhi u ch tiêu. Các nhóm ch tiêu th

ng đ

c

s d ng đánh giá g m có:
- Nhóm ch tiêu đánh giá t ng m t hi u qu kinh t c a công trình g m các ch
tiêu sau: Ch tiêu v s thay đ i di n tích đ t nông nghi p; ch tiêu t ng n ng su t
cây tr ng; ch tiêu v s thay đ i giá tr t ng s n l

ng; ch tiêu v s thay đ i tình

hình lao đ ng; ch tiêu v s thay đ i t su t hàng hóa nông s n; t ng thêm vi c làm
cho ng

i dân trong vùng d án; t ng thu nh p cho ng

đói gi m nghèo;… các ch tiêu này đ

ih

ng l i; góp ph n xóa

c s d ng khi c n phân bi t tính v

t tr i

c a m t ho c m t s m t hi u qu mà nhà đ u t c n quan tâm.

- Nhóm ch tiêu phân tích trình đ s d ng ngu n v n, g m các ch tiêu: Ch
tiêu l

ng v n đ u t cho m t đ n v di n tích đ t canh tác; ch tiêu l

t cho m t đ n v di n tích đ t gieo tr ng; ch tiêu v l
v giá tr s n l

ng v n đ u

ng v n đ u t cho m t đ n

ng nông nghi p t ng thêm; ch tiêu h s hi u qu v n đ u t ; ch

tiêu v trang b v n cho lao đ ng;…
- Nhóm ch tiêu th i gian hoàn v n và bù v n đ u t chênh l ch. Nhóm ch
tiêu này nh m đánh giá kh n ng thu h i v n đ u t c a d án cho ch đ u t . Ch
tiêu th i gian bù v n đ u t chênh l ch dùng trong so sánh l a ch n ph

ng án. Ch

tiêu th i gian hoàn v n dùng trong vi c đánh giá hi u qu kinh t c a m t ph

ng

án so v i tiêu chu n k v ng c a ch đ u t v th i gian hoàn v n.
- Nhóm ch tiêu phân tích chi phí l i ích, đây là ph
s d ng khá ph bi n. M t trong nh ng u đi m v
v i các ph

ng pháp hi n đang đ

t tr i c a ph

c

ng pháp này so

ng pháp s d ng các ch tiêu nêu trên là xét y u t th i gian c a dòng

ti n d án. M t cách ti p c n r t phù h p trong đi u ki n n n kinh t th tr

ng.