Tieu luan tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng ở đảng bộ thành phố huế hiện nay

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong xã hội có giai cấp, mỗi giai cấp đều có tư tưởng chủ đạo của mình. Tư tưởng
đó phản ánh điều kiện sinh hoạt, địa vị kinh tế của một giai cấp. Giai cấp nào giữ địa vị
thống trị trong xã hội, thì tư tưởng của giai cấp đó sẽ thống trị trong xã hội. Chừng nào
trong xã hội còn giai cấp và đấu tranh giai cấp thì không thể có hệ tư tưởng siêu giai cấp
hoặc phi giai cấp. Vì vậy, tăng cường công tác tư tưởng nói chung, tăng cường công tác
giáo dục chính trị - tư tưởng là tất yếu đối với mỗi đảng chính trị nói chung và đảng
chính trị cầm quyền nói riêng nhằm xây dựng, củng cố, hoàn thiện hệ tư tưởng, đáp ứng
vai trò thống trị xã hội của đảng cầm quyền.
Xem xét dưới góc độ chính trị học thì công tác giáo dục chính trị - tư tưởng là một
trong những chức năng vô cùng quan trọng, giữ vị trí hàng đầu trong hoạt động chính trị
của Đảng. Các đảng chính trị - dù là đảng của giai cấp vô sản hay là của giai cấp tư sản,
dù cầm quyền hay chưa cầm quyền - đều phải thông qua công tác này nhằm xác lập,
hình thành và phát triển hệ tư tưởng giai cấp cho mọi đảng viên của đảng mình, đồng
thời qua đó mở rộng phạm vi ảnh hưởng trong toàn xã hội, tạo ra uy tín lớn cho Đảng để
trở thành một đảng cầm quyền.
Chính vì vậy, cần phải khẳng định rằng, công tác giáo dục chính trị - tư tưởng là
một bộ phận quan trọng trong công tác xây dựng Đảng đối với các Đảng Cộng sản nói
chung và Đảng Cộng sản Việt Nam nói riêng. Cùng với công tác tổ chức, công tác giáo
dục chính trị - tư tưởng góp phần xây dựng Đảng thành đội tiên phong, bộ tham mưu
chiến đấu của giai cấp công nhân và nhân dân lao động.
Sự sụp đổ chế độ xã hội chủ nghĩa ở các nước Đông Âu và Liên Xô ở thập niên
cuối thế kỷ XX kéo theo sự tan rã và phân tán các đảng cộng sản. Có nhiều nguyên
nhân, nhưng trong đó nguyên nhân quan trọng là công tác giáo dục chính trị - tư tưởng
của Đảng chưa được chú trọng đúng mức. Bài học kinh nghiệm lịch sử đó càng khẳng
định rằng muốn giữ vai trò của Đảng cộng sản Việt Nam không thể không thường xuyên
coi trọng công tác giáo dục chính trị - tư tưởng.
Sau sự sụp đổ của Đông Âu và Liên Xô, các nhà hoạch định chiến lược, các tổng
thống Mỹ đều nhất quán chủ trương “thừa thắng, làm tới, tiếp cận, chuyển hoá” coi Việt
Nam là trọng điểm để tiếp tục thanh toán chế độ xã hội chủ nghĩa. Thế nhưng, trước cơn

bão táp của sự sụp đổ theo hiệu ứng “đôminô” và sự điên cuồng chống phá của các thế
lực thù địch, chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam vẫn tồn tại, Đảng Cộng sản Việt Nam
vẫn giữ vững vai trò cầm quyền. Thực tế của hơn 20 năm đổi mới vừa qua tại Việt Nam,
do Đảng Cộng sản Việt Nam khởi xướng và lãnh đạo, đã đưa đất nước Việt Nam thoát
ra khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội, ngày càng được khẳng định trên trường quốc tế,
giữ vững được an ninh-quốc phòng, quan hệ đối ngoại được mở rộng..., đã tạo tiền đề cơ
bản cho bước phát triển toàn diện đất nước trong thời gian tiếp theo. Thành tựu to lớn
1


đó, có sự đóng góp không nhỏ và vô cùng quan trọng của công tác giáo dục chính trị - tư
tưởng của Đảng.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được, chúng ta vẫn đang đối mặt với
những nguy cơ và thách thức mà Nghị quyết Trung ương 5 (khoá IX) của Đảng bàn “Về
nhiệm vụ chủ yếu của công tác tư tưởng, lý luận trong tình hình mới”, đã chỉ ra, đó là:
“Sự suy thoái về nhận thức, tư tưởng chính trị trong một bộ phận không nhỏ cán bộ,
đảng viên chưa được ngăn chặn. Hiện tượng phai nhạt lý tưởng cách mạng, sa sút phẩm
chất đạo đức, tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí, chủ nghĩa cá nhân, tư tưởng cơ hội,
thực dụng có chiều hướng phát triển. Tính chiến đấu của những tổ chức đảng và đảng
viên sút kém. Tình trạng không coi trọng nguyên tắc đổi mới, dập khuôn mô hình nước
ngoài, chạy theo lợi ích kinh tế đơn thuần... diễn ra ở nhiều lĩnh vực... nhiều cán bộ
đảng viên nhận thức về chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh còn giản đơn;
hiểu biết về chủ nghĩa tư bản hiện đại chưa sâu sắc, có mặt còn lệch lạc; phương pháp
tư duy chưa vươn tới tầm biện chứng, còn dừng lại ở trình độ cảm tính, ở chủ nghĩa
kinh nghiệm hoặc thực dụng” .
Trong bối cảnh chung của đất nước, công tác giáo dục chính trị - tư tưởng của
Đảng bộ Thành phố Huế trong những năm qua cũng đã thu được những thành tựu quan
trọng, góp phần tích cực vào sự nghiệp phát triển của địa phương. Tuy vậy, so với yêu
cầu của nhiệm vụ trong giai đoạn phát triển mới, công tác giáo dục chính trị - tư tưởng
vẫn còn nhiều bất cập, nếu không nhanh chóng đổi mới và nâng cao chất lượng của công

tác này thì khoảng cách giữa yêu cầu và khả năng đáp ứng nhu cầu ngày càng dãn ra.
Chính vì vậy, việc tăng cường công tác giáo dục chính trị - tư tưởng là một yêu cầu
cấp bách trong giai đoạn hiện nay ở Đảng bộ Thành phố Huế. Xuất phát từ tầm quan
trọng của công tác giáo dục chính trị - tư tưởng, cũng như những vấn đề đặt ra của địa
phương, tôi xin chọn đề tài: “Tăng cường công tác giáo dục chính trị - tư tưởng ở
Đảng bộ Thành phố Huế hiện nay”, làm tiệu luận môn học Nguyên lý công tác tư
tưởng.
2. Lịch sử nghiên cứu đề tài. Nghiên cứu trực tiếp hay gián tiếp đến vấn đề trên,
từ trước đến nay đã có một số tác giả với các công trình đã được công bố. Trong vài năm
trở lại đây đã có rất nhiều cuộc hội thảo, hội nghị bàn về vấn đề tăng cường công tác
giáo dục chính trị - tư tưởng trong tình hình hiện nay được tổ chức liên tục tại những
trung tâm của đất nước như: Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Huế... Trong các hội
thảo, hội nghị, vấn đề tăng cường công tác giáo dục chính trị - tư tưởng đã được một số
nhà nghiên cứu đề cập ở nhiều góc độ, đánh giá khác nhau và tuy ở mức độ sơ khởi... Từ
những vấn đề trên đã tạo tiền đề và những điều kiện quan trọng để tôi lựa chọn vấn đề
để thực hiện đề tài tiểu luận này.
3. Mục đích và nhiệm vụ
3.1. Mục đích: Trên cơ sở làm sáng tỏ lý luận và thực tiễn về công tác giáo dục
chính trị - tư tưởng đối với việc xây dựng Đảng vững mạnh. Từ đó vận dụng để xem xét,
2


đánh giá thực trạng và qua đó đề xuất một số giải pháp cơ bản nhằm hiện thực hoá
những quan điểm, đường lối chính sách của Đảng, góp phần nâng cao chất lượng giáo
dục chính trị - tư tưởng nhằm hoàn thành nhiệm vụ chính trị của Thành phố Huế cũng
như của tỉnh Thừa Thiên Huế.
3.2. Để thực hiện mục tiêu trên, đề tài có nhiệm vụ:
- Phân tích những vấn đề lý luận chung về công tác giáo dục chính trị - tư tưởng
trong hoạt động của Đảng Cộng sản Việt Nam.
- Đánh giá tình hình tư tưởng và thực trạng công tác giáo dục chính trị - tư tưởng

của Đảng bộ Thành phố Huế trong thời gian qua.
- Trên cơ sở đó đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường công tác giáo dục chính
trị - tư tưởng ở Đảng bộ Thành phố Huế trong thời gian đến.
4. Giới hạn nghiên cứu:
Phạm vi đề tài tập trung làm rõ thêm về cơ sở lý luận và khảo sát công tác giáo dục
chính trị - tư tưởng ở Đảng bộ Thành phố Huế từ năm 2001 cho đến nay.
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu:
5.1. Cơ sở lý luận: Trong đề tài này, tôi dựa vào những nguyên lý lý luận của chủ
nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam,
đồng thời kế thừa một số kết quả nghiên cứu của các công trình nghiên cứu đã được
công bố.
5.2. Phương pháp nghiên cứu: Đề tài được tiếp cận từ phương diện chính trị học
mà trực tiếp là lý luận về Đảng chính trị, Đảng chính trị cầm quyền. Đồng thời, trong
quá trình thực hiện đề tài tôi sử dụng hệ thống phương pháp luận duy vật biện chứng,
duy vật lịch sử và các phương pháp khoa học khác như: phân tích, tổng hợp...
6. Ý nghĩa của đề tài: Qua quá trình nghiên cứu đề tài này, bàn thân tôi muốn
kiểm tra, đánh giá lại trình độ hiểu biết và việc ứng dụng các kiến thức đã được học để
làm sáng tỏ thêm một số vấn đề về công tác giáo dục chính trị - tư tưởng, đồng thời
muốn đóng góp một phần nào đó vào việc làm tài liệu tham khảo cho một số bạn sinh
viên và một số người quan tâm đến vấn đề này.
7. Kết cấu:
Ngoài phần mở bài, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn có 2 chương
chính:
- Chương I: Những vấn đề lý luận về công tác giáo dục chính trị - tư tưởng.
- Chương II: Thực trạng và một số giải pháp cơ bản nhằm tăng cường công tác
giáo dục chính trị - tư tưởng của Đảng bộ Thành phố Huế.
Chương 1
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ
CÔNG TÁC GIÁO DỤC CHÍNH TRỊ - TƯ TƯỞNG

3


1.1. CÔNG TÁC GIÁO DỤC CHÍNH TRỊ TƯ TƯỞNG - MỘT TẤT YẾU ĐỂ
THỰC THI VAI TRÒ LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN
1.1.1. Một số khái niệm
1.1.1. Chính trị
Chính trị là một lĩnh vực đặc biệt, rất phức tạp, nó liên quan đến lợi ích của các giai
cấp và các lực lượng xã hội nên có nhiều cách tiếp cận và nhìn nhận khác nhau. Song,
điều quan trọng nhất của tất cả những vấn đề liên quan đến chính trị, thực hiện được
mục đích của chính trị, tức là giành được quyền lực chính trị, xác lập và giữ quyền lực
chính trị của giai cấp này hoặc giai cấp khác đối với toàn xã hội.
Từ đó có thể hiểu chính trị là mối quan hệ giữa các giai cấp, các cộng đồng trong
xã hội trong vấn đề chính quyền nhà nước; là sự tham gia của nhân dân vào các công
việc của nhà nước; là tổng hợp những phương thức, phương pháp, những hoạt động thực
tiễn của các giai cấp, các đảng phái để giành, giữ và điều khiển hoạt động của nhà nước
nhằm bảo vệ lợi ích của giai cấp mình.
Để đạt được mục đích đó, đòi hỏi các giai cấp phải tiến hành công tác giáo dục
chính trị - tư tưởng nhằm nâng cao giác ngộ chính trị cho quần chúng nhân dân, làm cho
quần chúng nhân dân nhận thức đầy đủ về mục đích, đường lối, nhiệm vụ của cách
mạng, từ đó tổ chức quần chúng nhân dân thực hiện đường lối và những nhiệm vụ nhất
định theo yêu cầu của mỗi giai đoạn cách mạng.
Qua thực tiễn của Việt Nam, ở đây chúng ta tiếp cận đến chính trị với tư cách là
những hoạt động của Đảng Cộng sản Việt Nam nhằm giác ngộ, nâng cao nhận thức cho
quần chúng nhân dân thực hiện mục đích của Đảng là xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ
quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
1.1.1.2. Tư tưởng
Cho đến nay, có nhiều cách định nghĩa khác nhau về tư tưởng. Nhưng cái chung
nhất của tư tưởng là sự phản ánh khái quát hiện thực khách quan trong ý thức. Đó là ý
thức phản ánh tồn tại xã hội dưới dạng khái quát, phản ánh lợi ích của một con người,

một tập đoàn, một giai cấp, một dân tộc, một thời đại nhất định. Sự phản ánh đó có thể
đúng và chưa đúng, thậm chí có thể sai. Vì vậy, nếu tư tưởng tiến bộ sẽ thúc đẩy sự phát
triển của xã hội; ngược lại tư tưởng lạc hậu, và cả tư tưởng phản động sẽ kìm hãm sự
phát triển của xã hội.
Trong xã hội có giai cấp luôn có sự đấu tranh giữa các giai cấp về mặt tư tưởng để
truyền bá tư tưởng của giai cấp mình, nhằm mục đích tập hợp quần chúng, giác ngộ họ
theo quan điểm tư tưởng của giai cấp mình, tạo nên sức mạnh hành động, giành thắng
lợi trong đấu tranh giai cấp. Nội dung của cuộc đấu tranh giai cấp trên lĩnh vực chính trị
- tư tưởng chủ yếu là cuộc đấu tranh giữa hai ý thức hệ tư tưởng: hệ tư tưởng của giai
cấp thống trị và hệ tư tưởng của giai cấp bị thống trị.
Vậy, hệ tư tưởng là quá trình phát triển của tư tưởng xã hội được các nhà tư tưởng
của giai cấp khái quát hoá, hệ thống hoá tư tưởng của giai cấp mình thành lý luận và các
4


học thuyết chính trị - xã hội, là cơ sở để vạch ra cương lĩnh, đường lối cũng như các chủ
trương, chính sách của giai cấp; đồng thời nó còn là vũ khí lý luận sắc bén để đấu tranh
chống lại hệ tư tưởng của giai cấp đối lập. Khi nói đến tư tưởng, có thể có tư tưởng của
một cá nhân, một cộng đồng, một giai cấp,.. nhưng khi nói đến hệ tư tưởng thì bao giờ
cũng thuộc về một giai cấp nhất định. Hệ tư tưởng tiến bộ, hệ tư tưởng khoa học có tác
dụng chỉ ra con đường phát triển của thời đại, của một giai cấp, của một dân tộc... và
ngược lại, hệ tư tưởng lạc hậu, phản động, nguỵ biện, phản khoa học sẽ cản trở sự phát
triển của thời đại cũng như của mỗi dân tộc.
Hệ tư tưởng Mác-Lênin là hệ tư tưởng khoa học và cách mạng chân chính, thể hiện
lợi ích sống còn của giai cấp công nhân. Lợi ích đó phù hợp với lợi ích của đa số nhân
dân lao động. Đồng thời là hệ thống thế giới quan, phương pháp luận duy vật biện chứng
về xu thế vận động phát triển của xã hội, về mục tiêu và nhiệm vụ cao cả là giải phóng
giai cấp, giải phóng xã hội, giải phóng con người; chỉ rõ con đường và những biện pháp
đấu tranh xoá bỏ chế độ tư bản chủ nghĩa; thiết lập, xây dựng và không ngừng phát triển
xã hội xã hội chủ nghĩa, một chế độ bảo đảm đầy đủ, toàn diện quyền làm chủ của con

người, vì con người.
1.1.1.3. Công tác giáo dục chính trị - tư tưởng
Với cách tiếp cận về chính trị và tư tưởng như đã trình bày trên, thì bản chất của
công tác giáo dục chính trị - tư tưởng là quá trình tác động có mục đích, có hệ thống của
một đảng, một giai cấp, một tổ chức vào quần chúng, nhằm giác ngộ, nâng cao nhận
thức tư tưởng của quần chúng về quan điểm, đường lối chính trị, để quy tụ, tập hợp quần
chúng tham gia vào quá trình đấu tranh cách mạng giành và bảo vệ, thực thi quyền lực
chính trị, đáp ứng thỏa mãn các nhu cầu về lợi ích.
Trong cuộc đấu tranh giữa các giai cấp giành quyền lực chính trị, tức quyền lực nhà
nước, một công cụ duy trì quyền lực chính trị của giai cấp này đối với giai cấp khác và
đối với toàn xã hội - đó là lợi ích chính trị đầu tiên của cuộc đấu tranh giai cấp mà các
giai cấp lãnh đạo phong trào cách mạng đều hướng tới, tìm mọi cách để giành lấy. Tuy
nhiên, trong xã hội cũng như ngay trong một giai cấp, nhận thức về nhu cầu, lợi ích đó
không hoàn toàn giống nhau về mức độ. Do đó các giai cấp đều thông qua các tổ chức
chính trị của mình để xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác chính trị - tư tưởng, xây
dựng hệ thống tổ chức cùng các thiết chế tư tưởng nhằm truyền bá hệ tư tưởng của giai
cấp mình thành hệ tư tưởng thống trị trong toàn xã hội, đưa hệ tư tưởng đó tác động vào
nhận thức của nhân dân, lực lượng cơ bản và quyết định thắng lợi của cách mạng. Sự tác
động của chủ thể tư tưởng đến các quan hệ tư tưởng và quá trình tư tưởng để đạt được
mục tiêu đã đề ra, đó là hoạt động tư tưởng hay còn được gọi là công tác tư tưởng.
Như vậy công tác tư tưởng thực chất là hoạt động trên toàn bộ lĩnh vực đời sống
tinh thần xã hội của con người; là hoạt động có mục đích của một giai cấp, một chính
đảng nhằm hình thành, phát triển và truyền bá hệ tư tưởng trong nhân dân, thúc đẩy
quần chúng nhân dân hành động vì lợi ích của chủ thể hệ tư tưởng.
5


Công tác tư tưởng có những hình thái cơ bản sau: công tác lý luận, công tác tuyên
truyền, công tác cổ động. Trong đó công tác giáo dục chính trị - tư tưởng thuộc hình thái
của công tác tuyên truyền. Như vậy công tác giáo dục chính trị - tư tưởng là một bộ phận

của công tác tư tưởng.
1.2. SỰ CẦN THIẾT PHẢI TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC GIÁO DỤC CHÍNH
TRỊ - TƯ TƯỞNG Ở NƯỚC TA HIỆN NAY
Những thắng lợi to lớn của công cuộc đổi mới toàn diện đất nước do Đảng khởi
xướng và lãnh đạo trong hơn 20 năm qua là cơ sở, là điều kiện quan trọng để Đảng ta
giữ vững vai trò lãnh đạo trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đã đạt được chúng ta vẫn phải đối mặt với
những hạn chế, thách thức mới. Đó là “sự suy thoái về nhận thức, tư tưởng cách mạng,
sa sút phẩm chất đạo đức, tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí, chủ nghĩa cá nhân, tư
tưởng cơ hội, thực dụng có chiều hướng phát triển. Tính chiến đấu của những tổ chức
cơ sở đảng và đảng viên sút kém. Tình trạng không coi trọng nguyên tắc đổi mới, dập
khuôn mô hình nước ngoài, chạy theo lợi ích kinh tế đơn thuần... diễn ra ở nhiều lĩnh
vực, nhiều cán bộ, đảng viên nhận thức về chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí
Minh còn giản đơn, hiểu biết về chủ nghĩa tư bản hiện đại chưa sâu sắc, có mặt còn
lệch lạc. Phương pháp tư duy chưa vươn tới tầm biện chứng, còn dừng lại ở trình độ
cảm tính, ở chủ nghĩa kinh nghiệm hoặc thực dung” . Vì vậy, công tác giáo dục chính trị
- tư tưởng trở thành một nhiệm vụ vừa mang tính cấp bách trước mắt, vừa mang tính lâu
dài xuyên suốt trong quá trình lãnh đạo cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam.
1.2.1 Yêu cầu khách quan của sự nghiệp đổi mới và vai trò của chính trị - tư
tưởng trong quá trình lãnh đạo của Đảng.
1.2.1.1. Tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục chính trị - tư tưởng
xuất phát từ yêu cầu làm thất bại âm mưu “diễn biến hoà bình”.
Bước vào thế kỷ XXI, thế giới đang đứng trước những thách thức mới, nhân dân
yêu chuộng hoà bình đang phải đối mặt với nguy cơ đe dọa an ninh và hoà bình của chủ
nghĩa khủng bố, tôn giáo cực đoan, những mâu thuẩn chính trị trong nội bộ một số nước,
một số vùng. Đặc biệt từ sau sự sụp đổ của Liên Xô và Đông Âu, đế quốc Mỹ ngày càng
lộ rõ âm mưu “sen đầm”, “bá chủ” thế giới muốn áp đặt vai trò lãnh đạo, những giá trị
Mỹ trên toàn thế giới. Nhưng để cho mọi người nhận thức rõ những vấn đề đó không hề
đơn giản. Điều này đòi hỏi những người làm công tác giáo dục chính trị - tư tưởng ở tất cả
các cấp phải có sự nỗ lực rất lớn.

Sự nghiệp cách mạng của Đảng ta luôn bị kẻ thù tấn công từ nhiều phía chúng sử
dụng nhiều chiêu bài hòng phủ nhận Đảng Cộng sản Việt Nam, phủ nhận chủ nghĩa xã
hội, phủ nhận những thành quả của cách mạng Việt Nam với nhiều cấp độ, phương thức
khác nhau như: tuyên truyền một nền văn hoá hưởng thụ, tự do phương Tây mà ngay
chính cả những nước đó cũng phải đang kêu cứu; lợi dụng những khe hở trong quản lý
6


của chúng ta chúng lập nên các tổ chức hội, đoàn, câu lạc bộ một cách tự phát, đa dạng,
biến tướng về hình thức để dễ đưa các nội dung sai trái thâm nhập vào nhân dân, cán bộ,
đảng viên làm cho cán bộ, đảng viên và nhân dân sa sút về ý chí chiến đấu, giảm niềm
tin, thiếu ý thức cảnh giác dẫn đến sự chuyển hoá, suy thoái dần dần... Cuộc đấu tranh
đó chính là mặt trận chính của công tác tư tưởng nói chung và công tác giáo dục chính
trị - tư tưởng nói riêng. Nó đòi hỏi toàn Đảng, toàn thể hệ thống chính trị, đặc biệt những
người làm công tác tư tưởng và giáo dục chính trị - tư tưởng phải thực sự là những chiến
sĩ tiên phong với đầy đủ phẩm chất và bản lĩnh của mình.
1.2.1.2. Xuất phát từ yêu cầu của công tác lý luận trước những biến đổi của thực
tiễn cần khái quát tổng kết, bổ sung và phát triển.
- Trình độ lý luận của Đảng nhìn chung vẫn còn lạc hậu so với thực tiễn: Những
năm qua, công tác lý luận, tư tưởng của Đảng đã có những thành tựu nhất định, tạo nên
sự thay đổi tích cực về mặt tư duy lý luận và những tiến bộ mới trong công tác lãnh đạo
của Đảng. Công tác lý luận thực sự đã góp phần đắc lực vào quá trình đổi mới tư duy,
nhất là tư duy kinh tế, đề xuất cơ sở lý luận và thực tiễn cho Đảng đề ra nhiều chủ
trương chính sách về cơ cấu kinh tế, cơ chế quản lý, đổi mới tổ chức và phương thức
hoạt động của hệ thống chính trị, bước đầu công tác lý luận đã hình thành được những
quan điểm về sự nghiệp đổi mới và về quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta.
Tuy vậy, nhìn chung trình độ lý luận của Đảng vẫn chưa thoát khỏi tình trạng lạc
hậu, chưa đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp cách mạng và công cuộc đổi mới. Nhiều vấn
đề thời đại, về chủ nghĩa xã hội, về thời kỳ quá độ và quá trình tiến lên chủ nghĩa xã hội
của nước ta... vẫn chưa được nghiên cứu đầy đủ và chưa có được căn cứ khoa học để

giải đáp một cách có sức thuyết phục, chưa cụ thể hoá đồng bộ một số quan điểm lớn
của Đảng để cung cấp cơ sở khoa học cho việc vạch ra các chính sách, biện pháp quản lý
kinh tế - xã hội phù hợp, cũng như cho việc giáo dục cán bộ, đảng viên và nhân dân.
Tình trạng xa rời thực tiễn, tranh luận mang tính sách vở, ít tổng kết kinh nghiệm thực
tiễn, thiếu điều tra cơ bản trên các lĩnh vực trong hoạt động lý luận còn khá phổ biến.
Công tác giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh chậm đổi mới, giáo
dục lý tưởng, đạo đức cách mạng còn xem nhẹ. Chưa chú trọng công tác đào tạo, bồi
dưỡng lý luận, tư tưởng cho cán bộ, đảng viên một cách đầy đủ.
Trước tình trạng đó, tập trung đổi mới, nâng cao chất lượng của công tác lý luận,
giáo dục chính trị - tư tưởng là nhiệm vụ vừa cơ bản vừa cấp bách hiện nay để khắc phục
sự lạc hậu về lý luận là một điều kiện quan trọng để tránh nguy cơ tụt hậu của đất nước.
- Con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta vẫn còn nhiều vấn đề chưa được lý
giải một cách khoa học.
Nhận định “con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ngày càng xác định rõ hơn” Đại hội
VIII của Đảng chỉ ra rằng: Sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta đang đi đúng hướng
bên cạnh những định hướng chung, phương hướng lớn, Đảng ta đang từng bước hình
thành một hệ thống quan điểm, tư tưởng chỉ đạo trong từng lĩnh vực cụ thể. Từ nhận
7


định đó, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX khẳng định: “Đảng và nhân dân ta quyết tâm
xây dựng đất nước Việt Nam theo con đường xã hội chủ nghĩa trên nền tảng chủ nghĩa
Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh”.
Vì vậy, công tác giáo dục chính trị - tư tưởng phải có trách nhiệm tiếp tục kiên trì
con đường đi lên chủ nghĩa xã hội, làm sáng tỏ hơn con đường đi đến mục tiêu mà Đảng
và nhân dân ta đã lựa chọn. Đó là trách nhiệm cực kỳ khó khăn phải hoàn thành, Đảng ta
mới làm tròn sứ mệnh lịch sử đang giao phó.
- Đất nước tuy đã ra khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội nhưng có mặt phát triển
chưa ổn định, chưa vững chắc:
Công tác giáo dục chính trị - tư tưởng lúc này đang đặt trong bối cảnh đất nước đã

ra khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội nhưng có mặt chưa vững chắc. Thành tựu của công
cuộc đổi mới trong hơn 20 năm qua đã tạo ra những thời cơ mới cho sự nghiệp cách
mạng nước ta. Song về mặt xã hội, vẫn còn nhiều vấn đề chưa được giải quyết tốt, thậm
chí có mặt diễn biến xấu hơn. Tình trạng tham nhũng, buôn lậu và các tệ nạn xã hội khác
chưa được đẩy lùi, đang gây nhiều băn khoăn trong nhân dân. Tình trạng thoái hoá biến
chất của một bộ phận cán bộ, đảng viên đang làm ảnh hưởng xấu đến uy tín của Đảng và
nhà nước. Tình hình cho vay nặng lãi, sự phân hoá giàu nghèo... là những yếu tố nếu
không được giải quyết, sẽ làm lung lay trực tiếp nền tảng của chủ nghĩa xã hội.
1.2.1.3. Tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục chính trị - tư tưởng
đáp ứng yêu cầu cao về nhận thức đối với sự nghiệp công nghiệp hoá-hiện đại hoá.
Hiện nay, cách mạng nước ta đang đứng trước một thời kỳ phát triển có ý nghĩa
quyết định đến vận mệnh tương lai của đất nước. Đại hội Đảng lần thứ VIII đã đề ra
nhiệm vụ cho đến năm 2000 về cơ bản đưa nước ta ra khỏi tình trạng nước nghèo và
kém phát triển và trở thành một nước công nghiệp vào năm 2020. Mục tiêu đó đặt ra
nhiệm vụ rất nặng nề cho toàn Đảng, toàn dân ta trong những năm đầu thế kỷ XXI này.
Sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá tất yếu sẽ nảy sinh nhiều vấn đề mới mẻ
đòi hỏi phải giải quyết cả về lý luận và tư tưởng. Mỗi bước chuyển của cách mạng sẽ
xuất hiện những vấn đề về lý luận, tư tưởng để định hướng phát triển.
1.2.1.4. Đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục chính trị - tư tưởng nhằm để
đáp ứng yêu cầu nâng cao văn hoá chính trị cho các chủ thể chính trị hiện nay.
Trải qua rèn luyện và trưởng thành, văn hoá chính trị mang định hướng xã hội chủ
nghĩa không ngừng phát triển cả về chiều rộng lẫn chiều sâu. Tuy nhiên do cơ chế quan
liêu bao cấp hàng mấy thập kỷ, nền văn hoá chính trị trong Đảng vẫn còn không ít
những nét tiêu cực. Đó là sự kém hiểu biết về văn hoá trong tranh luận chính trị, về văn
hoá dân chủ, văn hoá pháp quyền với tư cách là những bộ phận có quan hệ chặt chẽ với
văn hoá chính trị nói chung. Đó là bệnh quan liêu cả về tư duy, cả về tổ chức bộ máy, cả
về phong cách lãnh đạo và phương pháp hoạt động của các cá nhân, cả về các nhân tố
cấu thành hệ thống chính trị còn chưa được khắc phục tới mức cần thiết. Đó là việc chưa
8

hình thành một cách vững chắc cơ chế dân chủ trong đời sống xã hội nói chung, trong hệ
thống chính trị nói riêng.
Trong khi một loạt những mặt hạn chế cũ chưa được khắc phục thì lại xuất hiện
những nhân tố tiêu cực trong văn hoá chính trị. Khi chuyển sang cơ chế thị trường đã
nảy sinh một bộ phận cán bộ, đảng viên và cả nhân dân xem lợi ích vật chất, kinh tế là
tất cả, định hướng chính trị không là gì cả. Chính trị bị hoà tan trong kinh tế mà thực
chất đối với bộ phận này đã xa rời định hướng xã hội chủ nghĩa của hoạt động kinh tế.
Cùng với đó là tình trạng xuống cấp về đạo đức nói chung, về đạo đức chính trị nói riêng
ở một phận cán bộ, đảng viên và nhân dân. Năng lực, kỹ năng, kỹ xảo lãnh đạo chính trị
cũng như phẩm chất đạo đức của một bộ phận cán bộ lãnh đạo quản lý chưa ngang tầm
với yêu cầu quá trình đổi mới.
Việc khắc phục những mặt hạn chế nêu trên nhằm nâng cao văn hoá chính trị trong
xã hội đã trở thành một vấn đề chính trị cấp bách. Để làm được điều đó, còn phải tác
động vào tất cả các nhân tố chế định văn hoá chính trị nhằm làm cho chúng có được chất
lượng mới phù hợp với quy luật phát triển của thời đại. Trong đó, đổi mới công tác giáo
dục chính trị - tư tưởng, nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin,
tư tưởng Hồ Chí Minh làm cho nó thực sự là nhân tố chi phối văn hoá chính trị ở nước ta
là một nhiệm rất thiết yếu và cũng rất khó khăn nặng nề; nhưng nó lại vừa là mục tiêu,
vừa là động lực đảm bảo cho sự lãnh đạo của Đảng đi đến thắng lợi cuối cùng.
Hiện nay, chúng ta đang bước vào thời kỳ phát triển mới, công cuộc đổi mới của
Đảng và nhân dân ta trong hơn 20 năm qua đã đạt được những thành tựu to lớn và đang
tạo ra những thuận lợi mới cho sự nghiệp phát triển đất nước. Song cục diện tình hình
thế giới và trong nước vẫn đang chứa đựng những yếu tố tác động tiêu cực đến đời sống
kinh tế-xã hội. Công tác giáo dục chính trị - tư tưởng cũng đang đối diện với những
thách thức và thời cơ đan xen nhau. Vì vậy, Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ X của
Đảng tiếp tục khẳng định: “phải coi trọng công tác tư tưởng, công tác nghiên cứu lý
luận, tổng kết thực tiễn, xây dựng nền tảng tư tưởng, lý luận vững chắc cho sự nghiệp
đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, phải “tăng cường công tác tư tưởng; rèn luyện
phẩm chất, đạo đức cách mạng”.

1.2.2. Tầm quan trọng của công tác giáo dục chính trị - tư tưởng.
Công tác giáo dục chính trị - tư tưởng có vai trò hết sức quan trong trong công cuộc
đổi mới đất nước hiện nay của Đảng ta. Đó là tiếp tục hoàn chỉnh những vấn đề lý luận
được Đại hội VI, Đại hội VII, Đại hội VIII, Đại hội IX, Đại hôi X của Đảng và cương
lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội đặt ra.
- Để giữ vững địa vị của một Đảng cầm quyền, Đảng Cộng sản Việt Nam phải
thường xuyên tiến hành công tác giáo dục chính trị - tư tưởng nhằm nâng cao giác ngộ
chính trị cho quần chúng nhân dân, làm cho quần chúng nhân dân nhận thức đầy đủ về
9


mục đích, đường lối, nhiệm vụ của cách mạng, từ đó tổ chức quần chúng nhân dân thực
hiện đường lối và những nhiệm vụ nhất định theo yêu cầu của mỗi giai đoạn cách mạng.
- Công tác giáo dục chính trị - tư tưởng góp phần tăng cường đoàn kết thống nhất
trong Đảng. Thống nhất về chính trị - tư tưởng, tổ chức là nguyên tắc của Đảng, là
nguồn sức mạnh bảo đảm thắng lợi trong mọi hoạt động của Đảng. Thống nhất về chính
trị - tư tưởng, là điều kiện cho sự thống nhất về tổ chức, thống nhất về tổ chức làm cho
sự thống nhất về chính trị - tư tưởng có sức sống và trở thành sức mạnh vật chất. Sự
thống nhất này là yếu tố cơ bản quyết định sự đoàn kết trong Đảng cũng như khối đại
đoàn kết toàn dân tộc trong sự nghiệp đổi mới hiện nay.
- Công tác giáo dục chính tri - tư tưởng góp phần vào thắng lợi đối với nhiệm vụ
phát triển kinh tế- xã hội. Nó hướng dẫn, định hướng, khơi dậy mọi tiềm năng của đội
ngũ cán bộ khi thực hiện các nhiệm vụ kinh tế-xã hội, phải bảo đảm cho từng đơn vị sản
xuất kinh doanh, từng cấp, từng ngành không đi chệch định hướng xã hội chủ nghĩa và
phải biết tìm ra những nhân tố tạo nên động lực tổng hợp thúc đẩy sự phát triển kinh tế,
từng bước thực hiện công bằng, tiến bộ xã hội.
- Công tác giáo dục chính tri - tư tưởng góp phần phát huy nhân tố con người.
Cách mạng xã hội chủ nghĩa và sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội thực chất nhằm
giải phóng hoàn toàn và triệt để con người, vì hạnh phúc của con người. Hơn nửa thế kỷ
qua, từ khi Đảng lãnh đạo cách mạng Việt Nam, vấn đề giải phóng con người, đấu tranh

cho lợi ích của con người, chăm lo xây dựng con người mới luôn là những vấn đề chủ
yếu trong các chủ trương, chính sách của Đảng. Trong công cuộc đổi mới, con người
vừa là mục tiêu, vừa là động lực.
CHƯƠNG 2
THỰC TRẠNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP CƠ BẢN NHẰM TĂNG CƯỜNG
CÔNG TÁC GIÁO DỤC CHÍNH TRỊ, TƯ TƯỞNG CỦA ĐẢNG BỘ THÀNH
PHỐ HUẾ
I. THỰC TRẠNG TÌNH HÌNH TƯ TƯỞNG VÀ CÔNG TÁC GIÁO DỤC
CHÍNH TRỊ, TƯ TƯỞNG CỦA ĐẢNG BỘ THÀNH PHỐ HUẾ THỜI GIAN
QUA
1. Vài nét về đặc điểm tình hình của thành phố Huế
Là trung tâm tỉnh lỵ, thành phố Huế không chỉ là trung tâm văn hoá, du lịch, trung
tâm giáo dục và y tế chuyên sâu mà còn giữ vị trí rất quan trọng trong sự phát triển kinh
tế - xã hội của các đô thị trong vùng trọng điểm miền Trung.
Diện tích tự nhiên của thành phố Huế là 70,99km 2, với 24 phường và 3 xã, trong
đó: Diện tích đất nông nghiệp 2.315 ha; Diện tích đất lâm nghiệp 315 ha; Diện tích đất
chuyên dụng 3.005 ha; Diện tích đất khác 1.192 ha.
10


Tính đến cuối năm 2007, dân số của thành phố Huế khoảng 375.000 người, tỷ lệ
gia tăng dân số 1,2%/năm, mật độ dân số khoảng 14.750 người/km2.
* Về kinh tế:
Tốc độ tăng trưởng GDP bình quân đạt 11%/năm (của tỉnh tăng 8,5%), GDP bình
quân đầu người đạt gần 800 USD/năm.
Giá trị sản lượng công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp trong 5 năm, bình quân tăng
25%/năm. Sản xuất nông nghiệp ước tăng bình quân 2,84%, giá trị sản xuất nông nghiệp
đạt 25 triệu đồng/ha, tăng gấp 1,47 lần năm 2000.
Du lịch - dịch vụ có những bước phát triển vững chắc, trở thành ngành kinh tế mũi
nhọn có nhiều đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố. Cơ sở hạ tầng

đô thị được quan tâm đầu tư, nhất là giao thông, điện, viễn thông, nước sạch, nhà ở.
Tổng vốn đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn đạt trên 1000 tỷ đồng/năm. Tổng thu
ngân sách trong 5 năm đạt 475,6 tỷ đồng, bình quân tăng 35,8%/năm. Chi ngân sách 5
năm đạt 760,3 tỷ đồng, bình quân hàng năm tăng 30%, chi chủ yếu cho xây dựng kết cấu
hạ tầng đô thị, sự nghiệp phát triển kinh tế, văn hoá - xã hội, giáo dục-đào tạo, bảo đảm
an ninh quốc phòng.
* Về chính trị:
Từ tháng 4/1930 ra đời tổ chức Đảng đầu tiên ở Huế. Trong suốt quá trình lịch sử
đấu tranh cách mạng, nhân dân Thành phố Huế nguyện một lòng theo Đảng giành và giữ
độc lập cho Tổ quốc, xây dựng quê hương giàu mạnh. Trong hai cuộc kháng chiến
chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, nhân dân Thành phố Huế có truyền thống đấu
tranh cách mạng anh dũng, kiên cường, bất khuất. Là kinh đô cuối cùng của triều đại
phong kiến Việt Nam, Huế có một bề dày văn hoá và vị trí khá rõ nét trong đời sống
chính trị Việt Nam. Người dân Huế, tuy chỉ hơn 35 vạn người và nhìn chung còn nghèo
nhưng luôn luôn thể hiện truyền thống cách mạng với 8 chữ vàng mà Bác Hồ đã viết
tặng: “Tiến công, nổi dậy, anh dũng, kiên cường”, đồng thời người dân Huế cũng luôn
giữ cho mình nếp sống đậm nét thuần phong mỹ tục Huế.
Về công tác xây dựng Đảng có nhiều chuyển biến tích cực, tổ chức cơ sở đảng
trong sạch vững mạnh tăng, diện yếu kém giảm, chất lượng đảng viên được nâng lên;
đội ngũ cán bộ từ Thành phố đến phường, xã từng bước được đào tạo, bồi dưỡng, chuẩn
hoá, trẻ hoá, tăng tỷ lệ cán bộ nữ, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu
của Đảng bộ.
* Về văn hoá - xã hội:
Sự nghiệp giáo dục đào tạo không ngừng phát triển toàn diện. Nhiều trường dạy
nghề, trung học, cao đẳng chuyên nghiệp được coi trọng đầu tư. Nâng cao chất lượng
dạy và học, xã hội hoá giáo dục đào tạo, thực hiện mục tiêu nâng cao dân trí, bồi dưỡng
nhân tài. Thành phố đã hoàn thành phổ cập trung học cơ sở. Đến cuối năm 2007 có 16
trường đạt chuẩn quốc gia, tỷ lệ học sinh thi đỗ vào các trường đại học ngày càng cao.
11

Huế cũng là nơi tập trung tôn giáo khá lớn với hơn 100 ngôi chùa và hàng chục nhà
thờ cùng hàng trăm chức sắc tôn giáo, hàng chục tín đồ mà tập trung nhiều nhất là Phật
giáo và Thiên chúa giáo.
Thành phố thực hiện tốt chính sách ưu đãi đối với người có công, các đối tượng
chính sách, gia đình có công với cách mạng, Bà mẹ Việt Nam anh hùng. Đến nay, 100%
Bà mẹ Việt Nam anh hùng được các cơ quan đoàn thể nhận chăm sóc phụng dưỡng. Từ
năm 2001 đến nay, đã xây dựng mới 1.183 và sửa chữa 918 nhà tình nghĩa và nhà tình
thương, tặng 1.731 sổ tiết kiệm. Quy tập 1.800 mộ liệt sĩ.
Thực hiện tốt chương trình xoá đói, giảm nghèo. Đến nay không còn hộ đói, đã
giảm được hộ nghèo từ 7,45% năm 2000 xuống còn 1,3% năm 2007.
Phát huy thế mạnh của một Trung tâm y tế chuyên sâu, cơ sở khám, chữa bệnh phát
triển, Trung tâm y tế Thành phố được nâng cấp, trạm y tế phường, xã không ngừng nâng
cao chất lượng trong chăm sóc sức khoẻ cho nhân dân.
* Về an ninh quốc phòng:
Thành phố đã xây dựng được thế trận phòng thủ nhân dân vững chắc, tăng cường
phòng thủ và sẵn sàng chiến đấu khi có tình huống chính trị xảy ra. Công tác tuyển quân,
giao quân hàng năm đạt chỉ tiêu và đảm bảo chất lượng.
2.1.2. Tình hình tư tưởng và công tác giáo dục chính trị - tư tưởng của Đảng
bộ Thành phố Huế
2.1.2.1. Đặc điểm tình hình tư tưởng trong Đảng bộ và nhân dân
Trước những biến động chính trị lớn của thế giới và những khó khăn thách thức
mới nảy sinh trong đời sống kinh tế-xã hội, hầu hết cán bộ, đảng viên trong Đảng bộ đã
tỏ rõ sự kiên định lập trường vững vàng về tư tưởng, tuyệt đối tin tưởng vào sự nghiệp
đổi mới của Đảng và sự tất thắng của cách mạng xã hội chủ nghĩa.
Nhận thức về vai trò lãnh đạo của Đảng đối với thắng lợi của sự nghiệp cách mạng
ở trong cán bộ, đảng viên và nhân dân ngày càng được nâng lên, uy tín của Đảng ngày
càng được khẳng định, những biểu hiện hữu khuynh bộc lộ trong quá trình cơ chế quản
lý mới đến nay được khắc phục. Cán bộ, đảng viên trong hệ thống chính, trong các
doanh nghiệp, các cơ quan kinh tế ngày càng nhận thức rõ hơn về vai trò lãnh đạo của

Đảng. Các quy chế dần dần hoàn thiện và xử lý một cách khoa học các mối quan hệ
trong hệ thống chính trị và đã tạo ra “hành lang” an toàn cho các hoạt động của cán bộ,
đảng viên trong suốt quá trình công tác và tu dưỡng rèn luyện của bản thân.
Đảng viên, cán bộ từ cán bộ viên chức đến những đảng viên đã nghĩ hưu, mất sức
từ thành phố đến phường, xã và các tổ chức cơ sở Đảng hầu hết đều có ý thức chấp hành
các nguyên tắc tổ chức đảng, chấp hành chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật
của Nhà nước; nhiệt tình chăm lo công tác giáo dục chính trị - tư tưởng cho quần chúng,
vận động nhân dân phấn đấu thực hiện thắng lợi các nghị quyết của Đảng bộ. Tuy vậy
những biểu hiện băn khoăn lo lắng trước những hiện tượng tiêu cực của xã hội và trước
những nảy sinh mới của quá trình chuyển đổi cơ chế quản lý kinh tế còn khá phổ biến,
12


nhất là trong đội ngũ đảng viên lớn tuổi. Một số đồng chí do điều kiện chiến tranh không
được đào tạo nên trình độ, năng lực hạn chế và cách xem xét, phân tích các vấn đề
không khoa học. Từ đó, có thái độ vừa bảo thủ, vừa nóng vội trước các diễn biến của
tình hình kinh tế-xã hội. Số khác, do những hạn chế về sức khoẻ nên không thể phát huy
hết năng lực của cá nhân một cách hiệu quả. Bộ phận đảng viên trẻ của Đảng bộ, tuy
tích cực, hăng hái, có ý chí tiến thủ và tinh thần trách nhiệm khá cao, được đào tạo và
bồi dưỡng một cách có hệ thống đáp ứng kịp với yêu cầu của địa phương, nhưng năng
lực và tư duy kinh tế vẫn còn hạn chế, nhất là trong điều kiện kinh tế thị trường, chưa
thể hiện tốt vai trò tiên phong gương mẫu trong sự nghiệp đổi mới và phát triển thành
phố. Một số đảng viên nhận thức về đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà
nước chưa thật đầy đủ. Do vậy chưa nâng cao được uy tín trước quần chúng nhân dân,
hiệu quả tuyên truyền, vận động toàn dân thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng
và Nhà nước bị hạn chế. Một số người trong bộ phận này, do thiếu rèn luyện đã có
những biểu hiện nặng về lợi ích cá nhân, chăm lo kinh tế gia đình, chạy theo lối sống
thực dụng... số đảng viên này tuy không nhiều nhưng ảnh hưởng rất lớn đến uy tín của
Đảng và hình ảnh của người cán bộ, đảng viên trong xã hội, trong lòng nhân dân Thành
phố.

Đối với nhân dân Thành phố Huế, nhìn chung đa số nhân dân có tinh thần cách
mạng, có niềm tin đối với sự lãnh đạo của Đảng, với sự nghiệp đổi mới hiện nay, tích
cực tham gia, hưởng ứng các chủ trương, chính sách của Đảng, của chính quyền địa
phương, thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ kinh tế-xã hội và an ninh quốc phòng,
những phong trào như “uống nước nhớ nguồn, “xoá đói giảm nghèo”, “phụ nữ giúp
nhau làm kinh tế”... của quần chúng đã thực sự trở thành phong trào sâu rộng trong đời
sống của nhân dân Thành phố Huế. Tuy nhiên, bên cạnh đại bộ phận quần chúng nhân
dân tin tưởng vào sự nghiệp đổi mới của Đảng, ra sức phát huy vai trò làm chủ, tự giác
chấp hành đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, tăng cường sự giám
sát và ý thức xây dựng đối với Đảng và chính quyền thì một bộ phận nhân dân chỉ quan
tâm đến lợi ích kinh tế gia đình, có thái độ “thờ ơ” đối với các vấn đề chính trị xã hội,
với hoạt động của Đảng, chính quyền và các tổ chức quần chúng. Một số khác có những
định kiến hẹp hòi và mơ hồ về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta.
3.2. Thực trạng công tác giáo dục chính trị - tư tưởng của Đảng bộ Thành phố
Huế trong thời gian qua
3.2.1. Thành tựu đã đạt được trong công tác giáo dục chính trị - tư tưởng
Những chuyển biến tích cực trong đời sống kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng
trên địa bàn Thành phố Huế trong hơn 5 năm qua là cơ sở vững chắc của niềm tin và
thuận lợi rất cơ bản cho công tác tư tưởng chính trị. Về phần mình công tác giáo dục
chính trị - tư tưởng đã góp phần quan trọng, tạo ra những chuyển biến ấy.
13


Công tác giáo dục chính trị - tư tưởng của Đảng bộ Thành phố Huế trong thời gian
qua đã tập trung vào nhiệm vụ chủ yếu: tăng cường giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, tư
tưởng Hồ chí Minh, tiếp tục khẳng định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta;
khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng đấu tranh với những tư tưởng lệch lạc, mơ hồ, đòi
đa nguyên đa đảng, với âm mưu “diễn biến hoà bình”; đề cao tinh thần cảnh giác cách
mạng, khắc phục tư tưởng bảo thủ, chống mọi biểu hiện của chủ nghĩa cơ hội, hữu
khuynh.

Thực hiện nhiệm vụ đó nên từ năm 2001 đến nay, Đảng bộ Thành phố Huế đã tổ
chức các lớp bồi dưỡng theo chương trình lý luận phổ thông cho hơn 90% đảng viên
trong diện; 1.620 lượt cán bộ, đảng viên tham gia các lớp quán triệt Nghị quyết của
Đảng, 100% cấp ủy viên đã qua chương trình lớp bồi dưỡng cấp ủy.
Một trong những nội dung Đảng bộ rất quan tâm là chăm lo công tác đào tạo và bồi
dưỡng cán bộ, đảng viên đương chức, xem đây là một nhiệm vụ quan trọng trong quá
trình chuyển đổi cơ chế quản lý kinh tế, góp phần xây dựng một đội ngũ cán bộ, đảng
viên có năng lực, đủ sức đảm trách nhiệm vụ và có phẩm chất đạo đức trong sáng, được
nhân dân tin yêu.
Bằng nhiều hình thức, Đảng bộ đã tập trung làm tốt công tác giáo dục, bồi dưỡng
cán bộ. Ngoài số đảng viên đương chức được đào tạo dài hạn về chuyên môn nghiệp vụ
và lý luận chính trị (qua các loại hình tập trung và tại chức - xem phụ lục 03), hàng trăm
cán bộ được bồi dưỡng ngắn hạn, bồi dưỡng nghiệp vụ và ngoại ngữ... Đảng bộ cũng đã
quan tâm đẩy mạnh chất lượng các đợt sinh hoạt chính trị, cũng như các chuyên đề đáp
ứng yêu cầu xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, công tác mặt trận.
Trong công tác giáo dục chính trị - tư tưởng, Đảng bộ cũng đã tích cực tập trung
giáo dục truyền thống cách mạng và tinh thần yêu nước cho cán bộ nhân. Thông qua
việc tổ chức những ngày lễ lớn của dân tộc, khơi dậy ý chí tự lực, tự cường, niềm tin vào
thắng lợi của công cuộc đổi mới, đẩy lùi những tư tưởng lệch lạc, nhận thức mơ hồ và
âm mưu lung lạc tư tưởng của những thế lực thù địch. Trên địa bàn Thành phố Huế, các
phong trào như: xoá đói giảm nghèo, khuyến học... đã và đang được quần chúng nhân
dân hưởng ứng rộng rãi, mọi người dân thuộc các thành phần khác nhau, các tôn giáo
khác nhau đang ngày càng tham gia sâu rộng vào cộng đồng, hoạt động của đồng bào có
đạo cũng dần dần đi vào nề nếp hơn.
Đạt được những kết quả trên chính là do Đảng bộ đã có những hình thức, biện
pháp, sử dụng nhiều công cụ và phương tiện tuyên truyền như: gửi đi học tập trung, tại
chức tại các trường thuộc hệ thống các trường chính trị quốc gia, mở các lớp bồi dưỡng
chính trị, chuyên môn nghiệp vụ tại Trung tâm Bồi dưỡng Chính trị Thành phố.
Ngày 18 tháng 8 năm 1997, Ban Thường vụ Thành ủy Huế đã ra quyết định thành
lập Trung tâm Bồi dưỡng Chính trị Thành phố Huế. Sự ra đời của Trung tâm đã góp

phần không nhỏ trong công tác giáo dục chính trị - tư tưởng trên địa bàn Thành phố.
Thời gian qua, Trung tâm Bồi dưỡng Chính trị đã hoàn thành nhiệm vụ được giao, đáp
14


ứng yêu cầu học tập của cán bộ, đảng viên và đạt được một số kết quả, cụ thể là từ năm
2001 đến nay đã mở 192 lớp bồi dưỡng chính trị cho 24.185 lượt học viên. Trong đó,
đội ngũ cán bộ chủ chốt ở cơ sở được tập trung thường xuyên, đều đặn hơn. Chất lượng
các lớp học ngày càng được nâng lên, học viên được trang bị thêm những kiến thức,
kinh nghiệm phù hợp trong lĩnh vực hoạt động và thật sự phát huy được năng lực đem
lại hiệu quả thiết thực cho phong trào cơ sở; Đã mở 03 lớp cấp ủy viên cơ sở với số
lượng 252 học viên, qua lớp học các cấp ủy viên mới có thêm những kiến thức về xây
dựng Đảng, về nghiệp vụ, trao đổi kinh nghiệm trong công tác xây dựng Đảng cơ
sở..v.v..Tổ chức sinh hoạt chính trị trong các tổ chức cơ sở đảng, rèn luyện trong thực
tiễn đấu tranh cách mạng.. Ban Tuyên giáo Thành ủy cũng đã có những cố gắng trong
việc cung cấp đầy đủ các bản tin nội bộ của Ban Tư tưỏng văn hoá Trung ương, của ban
Tuyên giáo Tỉnh ủy và các loại báo như báo Nhân dân, báo Thừa Thiên Huế đến tận chi
bộ cơ sở và các chi bộ nhỏ. Đài Truyền thanh Thành phố cùng đội ngũ báo viên của cấp
ủy đã phục vụ kịp thời các nhu cầu thông tin thời sự, phổ biến các chủ trương, chính
sách của Đảng và Nhà nước đến tận cán bộ, đảng viên và nhân dân... đó là những yếu tố
quan trọng trong công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị - tư tưởng góp phần làm sáng
tỏ và quán triệt sâu sắc các quan điểm đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và
nhà nước, củng cố nâng cao niềm tin trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, xây dựng bầu
không khí dân chủ, cởi mở trong xã hội.
Nhìn một cách tổng quát, trong những năm qua tình hình chính trị - tư tưởng của
cán bộ, đảng viên và nhân dân trên địa bàn Thành phố Huế là ổn định; trận địa tư tưởng
được giữ vững, lòng tin của cán bô, đảng viên và nhân dân đối với sự lãnh đạo của
Đảng, với mục tiêu chủ nhĩa xã hội được nâng lên; bản lĩnh chính trị, lập trường quan
điểm của đội ngũ đảng viên được củng cố và giữ vững, góp phần quan trọng trong việc
phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh nhà.

3.2.2. Một số hạn chế
Bên cạnh những chuyển biến và kết quả đạt được nêu trên, công tác giáo dục chính
trị - tư tưởng vẫn còn một số tồn tại, đó là: do tác động mặt trái của cơ chế thị trường
một số đảng viên bị cuốn hút bởi đồng tiền, chạy theo lối sống thực dụng, giảm sút ý chí
chiến đấu, phai nhạt lý tưởng cách mạng, sa sút về phẩm chất đạo đức và lối sống làm
ảnh hưởng đến uy tín và thanh danh của Đảng.
Công tác giáo dục chính trị - tư tưởng vẫn làm theo một chiều còn tính khuôn khổ,
ít đổi mới về phương thức, cách thức, hình thức, còn xem nhẹ công tác tuyên truyền
miệng, chưa kịp thời nêu gương “người tốt việc tốt” nhân điển hình tiên tiến... Việc phối
hợp các bộ phận làm công tác giáo dục chính trị - tư tưởng trên địa bàn chưa tập trung
và thiếu thường xuyên; cơ sở vật chất và lực lượng làm công tác tư tưởng vẫn chưa
ngang tầm trong lĩnh vực tình hình mới. Đa số các đồng chí báo cáo viên ở cơ sở là cán
bộ hưu trí được cử làm cho nên còn hạn chế trong việc tuyên truyền phổ biến. Năng lực
hạn chế ít hấp dẫn được người nghe. Cá biệt có một số đồng chí được phân công phụ
15


trách công tác tư tưởng chính trị ở chi bộ còn lúng túng chỉ biết đi họp, nghe mà không
phổ biến lại được cho đảng viên trong sinh hoạt chi bộ.
Việc học tập và chấp hành các nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước của
một số đảng viên vẫn chưa nghiêm túc. Do trình độ nhận thức và năng lực ở một số cán
bộ đảng viên còn hạn chế nên việc tiếp thu các chính sách chủ trương đổi mới của Đảng
còn chậm, biểu hiện trong hoạt động chưa nhạy bén, năng động. Một số đảng viên tuy có
bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt nhưng do trình độ nhận thức yếu
hoặc ít có điều kiện theo dõi thông tin nên chưa thực hiện tốt vai trò lãnh đạo, định
hướng tư tưởng, hướng dẫn dư luận quần chúng. Một số ít đảng viên lo làm ăn, lấy phát
triển kinh tế gia đình là trên hết nên ít quan tâm đến việc học tập sinh hoạt chính trị.
Trong công tác thông tin tuyên truyền chưa kịp thời phổ biến những chủ trương,
chính sách lớn của Đảng và Nhà nước để cán bộ, đảng viên hiểu và thực hiện đúng dẫn
đến có trường hợp cán bộ, đảng viên thắc mắc khiếu nại.

3.2.3.Nguyên nhân và bài học kinh nghiệm
* Nguyên nhân của những thành tựu:
- Sự nghiệp đổi mới của đất nước, của tỉnh Thừa Thiên Huế nói chung và Thành
phố Huế nói riêng đã và đang thu được nhiều thành tựu to lớn trên mọi lĩnh vực đời sống
xã hội nên đã có nhiều tác động, ảnh hưởng tích cực đến đời sống tinh thần và sự nhận
thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân Thành phố Huế.
- Bên cạnh đó, Ban Tuyên giáo Trung ương luôn có sự chỉ đạo trong việc đề ra kế
hoạch hoạt động hàng năm trong công tác giáo dục chính trị - tư tưởng.
- Sự lãnh đạo, đôn đốc của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy trong việc giải quyết các
vướng mắc của cơ sở khi phản ánh, tạo được niềm tin của quần chúng nhân dân trong
việc xây dựng phát triển kinh tế, xã hội cũng như công tác cán bộ.
- Sự quan tâm chỉ đạo của Ban Thường vụ Thành ủy Huế trong việc định hướng
hoạt động và tạo điều kiện tốt nhất về cơ sở vật chất cho hoạt động giáo dục chính trị tư tưởng.
- Sự nỗ lực của đội ngũ cán bộ làm công tác giáo dục chính trị - tư tưởng của Đảng
bộ tích cực, nhiệt tình và đam mê công việc.
- Đội ngũ chuyên trách đã khắc phục được những yếu kém, những hạn chế, không
ngừng phấn đấu học tập nâng cao trình độ chuyên môn đáp ứng yêu cầu đòi hỏi của tình
hình mới.
* Nguyên nhân của hạn chế:
- Một số cấp ủy Đảng chưa nhận thức đúng đắn và có sự quan tâm đúng mức đến
công tác giáo dục chính trị - tư tưởng đối với việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị ở địa
phương.
- Việc nghiên cứu các chỉ thị, nghị quyết của Trung ương, của Tỉnh và của Thành
ủy chưa sâu, tri thức chính trị và kinh tế còn hạn chế nên lúng túng trong việc điều hành,
chỉ đạo dẫn đến việc thực hiện nghị quyết còn chậm trễ.
16


- Đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên còn hụt hẫng, chưa được quy hoạch, phần
đông chưa được đào tạo cơ bản; trình độ năng lực chưa đồng đều, nhất là đội ngũ tuyên

truyền viên ở cơ sở còn nhiều hạn chế, chưa ngang tầm với nhiệm vụ trong thời kỳ mới.
Một số báo cáo viên chưa đầu tư cao cho công tác, nên việc nghiên cứu tài liệu, văn
kiện, nghị quyết chưa sâu; chưa chú ý thu thập, cập nhật thông tin; kỹ năng tuyên truyền
miệng, đối thoại còn hạn chế nên quá trình tác nghiệp còn lúng túng, bị động, chuyển tải
nội dung tuyên truyền chưa nhuần nhuyễn.
- Việc bố trí kinh phí, đầu tư phương tiện phục vụ cho công tác giáo dục chính trị tư tưởng còn hạn chế. Thực tế hiện nay, trung bình mỗi năm Trung tâm Bồi dưỡng
Chính trị mở khoảng trên 40 lớp bồi dưỡng lý luận chính trị và 12 Hội nghị báo cáo
viên, nhưng kinh phí hoạt động hàng năm của Trung tâm chỉ hơn 200 triệu đồng; hội
trường của Trung tâm chỉ chứa được 50 chổ ngồi; cơ sở vật chất, kỹ thuật còn nghèo nàn
lạc hậu... Ngay cả tài liệu văn bản, tài liệu hỏi đáp rất thiếu, chỉ đủ cấp cho cán bộ chủ
chốt chứ chưa đến tận người dân.
Cùng với những hạn chế trên, một số tổ chức cơ sở đảng chưa chú trọng đến công
tác giáo dục, kiểm tra và quản lý đảng viên một cách thường xuyên và đồng bộ. Có lúc,
có nơi nội dung sinh hoạt Đảng chưa bám sát nội dung chính trị của địa phương. Công
tác vận động quần chúng trên một số mặt chưa cao, chưa đáp ứng kịp thời với tình hình
của địa phương.
* Những bài học kinh nghiệm:
- Đảng bộ Thành phố Huế đã hết sức coi trọng việc tuyên truyền giáo dục chủ
nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh cho cán bộ, đảng viên và nhân dân, vận dụng
sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh vào hoàn cảnh cụ thể của địa
phương, đề ra được những chủ trương, chính sách thích hợp, mang lại những thành quả
đáng khích lệ trên các mặt đời sống kinh tế - xã hội trong thời gian qua.
- Công tác giáo dục chính trị - tư tưởng muốn đạt hiệu quả cần phải bảo đảm tính
định hướng chính trị của nội dung và kết hợp chặt chẽ với tình hình nhiệm vụ kinh tế xã hội của địa phương. Chất lượng và hiệu quả của việc nghiên cứu, học tập, quán triệt
các nghị quyết của Đảng, chủ trương chính sách của nhà nước phải kết hợp với chất
lượng của các “chương trình hành động” của các cấp ủy đảng, chính quyền các cấp và
công tác kiểm tra tổng kết thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo cho hiệu quả của công
tác giáo dục chính trị - tư tưởng của địa phương. Điều này cũng đặt ra yêu cầu là công
tác giáo dục chính trị - tư tưởng không chỉ nâng cao trình độ nhận thức lý luận mà còn
phải rất coi trọng việc nâng cao năng lực vận dụng kiến thức vào hoạt động thực tiễn,

phải hướng vào giải quyết những vấn đề cuộc sống đặt ra.
- Quá trình hoạt động của công tác giáo dục chính trị - tư tưởng ở Đảng bộ Thành
phố Huế cho thấy chất lượng công tác trong lĩnh vực này chỉ đạt kết quả tốt khi chất
lượng đội ngũ làm công tác giáo dục chính trị - tư tưởng ngang tầm với đòi hỏi của
nhiệm vụ. Năng lực của đội ngũ cán bộ làm công tác trong lĩnh vực này ảnh hưởng lớn
17


đến chất lượng truyền đạt, kể cả những hình thức và phương pháp giáo dục đào tạo.
Cùng với việc đào tạo, nâng cao năng lực trí tuệ của đội ngũ cán bộ cần chú ý tăng
cường các điều kiện vật chất, kỹ thuật để tiến hành công tác giáo dục chính trị - tư tưởng
đạt chất lượng và hiệu quả.
- Chất lượng và hiệu quả của công tác giáo dục chính trị - tư tưởng là kết quả tổng
hợp của những chủ thể làm công tác tư tưởng trong hệ thống chính trị đặt dưới sự lãnh
đạo của Đảng bộ mà trực tiếp là cấp ủy. Đảng cần xác định phương hướng, nội dung,
yêu cầu cho công tác chính trị - tư tưởng đồng thời có kế hoạch lãnh, chỉ đạo các tổ chức
cơ sở đảng, các tổ chức, ban ngành chính quyền và đoàn thể, mặt trận tiến hành đồng bộ,
chặt chẽ các biện pháp giáo dục chính trị - tư tưởng trong phạm vi của đơn vị, cơ sở
mình. Trong đó, cần chú trọng đến hiệu quả của các phòng ban chức năng trực tiếp làm
công tác tuyên truyền giáo dục trong hệ thống chính trị.
- Tính tích cực chủ động trên mặt trận tư tưởng là yếu tố quan trọng, bảo đảm cho
công tác giáo dục chính trị - tư tưởng luôn đạt hiệu quả, nhất là trong những thời điểm
“có vấn đề” thì tính chủ động, tích cực là yếu tố cần thiết giúp ổn định tình hình tư
tưởng nhanh chóng. Vì vậy công tác giáo dục chính trị - tư tưởng phải luôn quan tâm
đến việc dự báo xu hướng phát triển của tình hình, diễn biến tư tưởng và những vấn đề
nảy sinh mới trên mặt trận đấu tranh lý luận, tư tưởng.
II. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC GIÁO DỤC
CHÍNH TRỊ, TƯ TƯỞNG Ở ĐẢNG BỘ THÀNH PHỐ HUẾ TRONG GIAI
ĐOẠN HIỆN NAY
1. Phương hướng, nhiệm vụ:

Quán triệt toàn diện và sâu sắc quan điểm chỉ đạo chung của Đảng ta về công tác
giáo dục chính trị - tư tưởng trong giai đoạn hiện nay. Đại hội Đại biểu Đảng bộ Thành
phố Huế lần thứ IX, nhiệm kỳ 2005-2010 đã xác định phương hướng, nhiệm vụ của
công tác giáo dục chính trị - tư tưởng trong thời gian đến là:
- Kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, phấn đấu vì
“mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”. Đẩy mạnh công
cuộc đổi mới toàn diện, đồng bộ, chủ động trong hội nhập, giao lưu quốc tế; phát huy
sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, khơi dậy mọi nguồn lực vật chất, tinh thần, trí tuệ
của toàn dân, tranh thủ thời cơ, vượt qua mọi khó khăn, thử thách, phấn đấu hoàn thành
sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá.
- Thường xuyên đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị - tư tưởng trong đội ngũ cán
bộ, đảng viên và trong nhân dân, đặc biệt là trong thế hệ trẻ. Việc học tập chủ nghĩa
Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, các nghị quyết, chỉ thị của Đảng phải trở thành ý
thức tự giác của mỗi cán bộ, đảng viên. Tổ chức tốt việc học tập nghị quyết Đại hội
Đảng các cấp, các chuyên đề về đạo đức cách mạng, về chủ nghĩa yêu nước và các nội
dung khác theo quy định.
18


- Việc tổ chức kỷ niệm các ngày lễ lớn của dân tộc, của Đảng và đất nước, cần
quan tâm đưa nội dung và hình thức phong phú, phù hợp với các đối tượng để tăng
cường công tác giáo dục truyền thống, lòng yêu nước, lòng tự hào dân tộc, bảo tồn và phát
huy bản sắc văn hoá dân tộc.
- Không ngừng nâng cao tính chiến đấu của công tác chính trị - tư tưởng, nâng cao
cảnh giác, đấu tranh chống âm mưu “diễn biến hoà bình” trên lĩnh vực tư tưởng - văn
hoá, chống mọi luận điệu tuyên truyền xuyên tạc chế độ xã hội chủ nghĩa, gây chia rẽ
nội bộ, làm suy giảm niềm tin trong nhân dân.
- Cấp ủy Đảng các cấp cần coi trọng việc đổi mới phương thức lãnh đạo để nâng
cao chất lượng hoạt động, định hướng tư tưởng cho các đối tượng; nắm bắt kịp thời tình
hình diễn biến tư tưởng trong cán bộ, đảng viên và nhân dân để có giải pháp đúng đắn

nhằm tạo sự thống nhất cao trong Đảng và sự đồng thuận trong xã hội.
- Quan tâm đầu tư cơ sở vật chất và nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ làm công tác
tuyên giáo, trung tâm bồi dưỡng chính trị và các lực lượng làm công tác tư tưởng - văn
hoá từ thành phố đến cơ sở thật sự đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng trong thời kỳ
mới.
3. Những giải pháp chủ yếu nhằm tăng cường công tác giáo dục chính trị - tư
tưởng ở Đảng bộ Thành phố Huế.
Từ phương hướng và nhiệm vụ đặt ra cho công tác giáo dục chính trị - tư tưởng mà
Nghị quyết đại hội IX của Đảng bộ Thành phố đề ra; rút kinh nghiệm từ những việc làm
được, những tồn tại vướng mắc trong công tác giáo dục chính trị - tư tưởng thời gian
qua, trong thời gian đến để tăng cường hơn nữa chất lượng và hiệu quả của công tác giáo
dục chính trị - tư tưởng của Đảng bộ Thành phố, cần thực hiện tốt một số giải pháp cơ
bản sau:
3.1. Kết hợp chặt chẽ và phát huy vai trò của các tổ chức trong hệ thống chính
trị tham gia làm công tác giáo dục chính trị - tư tưởng, tạo nên sức mạnh tổng hợp
của cả hệ thống.
Công tác giáo dục chính trị - tư tưởng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân là công
tác của Đảng. Để làm tốt công tác giáo dục chính trị - tư tưởng, Đảng bộ Thành phố Huế
cũng như các cấp ủy của các tổ chức cơ sở Đảng phải thường xuyên xác định rõ phương
hướng mục đích, nội dung và các biện pháp lớn cho công tác giáo dục chính trị - tư
tưởng trong từng thời gian. Để có những định hướng cho nhiệm vụ giáo dục chính trị tư tưởng, Đảng bộ bám sát thực tiễn, phải xuất phát từ những yêu cầu của tình hình tư
tưởng, chính trị của cán bộ, đảng viên và nhân dân trên địa bàn, mặt khác cũng phải làm
công tác dự báo tình hình diễn biến tư tưởng để chủ động có những định hướng bảo đảm
củng cố, ổn định tình hình lâu dài.
Quán triệt những định hướng cho công tác giáo dục chính trị - tư tưởng phải chú
trọng đến hoạt động của các cơ quan ban ngành nhà nước, các đơn vị kinh tế, luôn luôn
thống nhất giữa nói và làm. Nhà nước với tư cách là công cụ lãnh đạo của Đảng, sức
19

mạnh của Nhà nước là sức mạnh của Đảng, Nhà nước có trách nhiệm phải làm cho hệ tư
tưởng của Đảng, đường lối chính trị của Đảng đi vào thực tế. Các cơ quan chức năng
làm công tác thông tin, văn hoá... phải có một đội ngũ cán bộ có bản lĩnh chính trị, vững
vàng về chuyên môn, mạnh về cơ sở phương tiện để làm công tác giáo dục chính trị, xây
dựng đời sống tinh thần xã hội lành mạnh.
Một yêu cầu quan trọng của công tác giáo dục chính trị - tư tưởng đối với Đảng bộ
Thành phố hiện nay là cần tăng cường hơn nữa vai trò của Mặt trận, các tổ chức đoàn
thể quần chúng là nơi tập trung rộng rãi các tầng lớp nhân dân trong sự nghiệp cách
mạng của Đảng, dưới sự lãnh đạo của Đảng. Lịch sử dân tộc ta đã chứng minh: Cách
mạng là thuyền, nhân dân là nước, nước lên thì thuyền lên. Đảng ta đã nhiều lần khẳng
định: Đảng đại biểu lợi ích của giai cấp và của cả dân tộc, nhà nước ta là nhà nước của
dân, do dân và vì dân. Trong giai đoạn cách mạng hiện nay, nước ta đang bước vào thời
kỳ đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá, vai trò của Mặt trận và các tổ
chức đoàn thể quần chúng ngày càng quan trọng. Chính thông qua các tổ chức này, quan
điểm, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước sẽ đi vào quần chúng một cách có
hiệu quả. Vì vậy, cần phải xây dựng mối quan hệ công tác chặt chẽ và thông qua các tổ
chức đoàn thể, mặt trận để thực hiện có hiệu quả công tác giáo dục chính trị - tư tưởng
đối với đối tượng quần chúng nhân dân.
Sự lãnh đạo công tác giáo dục chính trị - tư tưởng của Đảng đạt hiệu quả thế nào
còn tuỳ thuộc vào tính chủ động của các tổ chức cơ sở đảng và đảng viên. Tổ chức cơ sở
đảng là nơi trực tiếp lãnh đạo nhiệm vụ kinh tế - xã hội và cũng là nơi trực tiếp tiếp xúc
với nhân dân. Chất lượng của các tổ chức cơ sở đảng có vị trí quyết định đến việc tổ
chức thực hiện thắng lợi nhiệm vụ giáo dục chính trị - tư tưởng. Trong điều kiện hiện
nay, nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội đang chuyển qua thời kỳ phát triển mới, chất
lượng sinh hoạt đảng ở các tổ chức đảng cần phải gắn nhiệm vụ chính trị với việc phân
công, quản lý đảng viên, thường xuyên có chế độ kiểm tra hiệu quả của việc phân công
đó... làm được như vậy, mỗi tổ chức cơ sở đảng sẽ là một “pháo đài” trên mặt trận tư
tưởng chính trị.
Công tác giáo dục chính trị - tư tưởng đạt hiệu quả cao hay thấp còn tuỳ thuộc vào
sức mạnh của đội ngũ cán bộ, đảng viên phải thực sự tiên phong gương mẫu trong mọi

hoạt động công tác và lối sống của mình, có như vậy mới thuyết phục và trở thành động
lực hướng toàn bộ xã hội đi lên.
Như vậy, muốn cho công tác giáo dục chính trị - tư tưởng đạt được hiệu quả, cần
phải kết hợp và phát huy sức mạnh của các bộ phận trong hệ thống chính trị. Công tác
giáo dục chính trị - tư tưởng phải hướng về cơ sở, làm cho các chủ trương, chính sách
của Đảng và Nhà nước trở thành thực tiễn sinh động, chính nơi đây là nơi đánh giá đích
thực hiệu quả của công tác này và cũng là nơi cung cấp cho Đảng những căn cứ khoa
học, thực tiễn để xây dựng được những quan điểm, đường lối đúng đắn.
20


3.2. Tăng cường và nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng kiến thức,
năng lực, kinh nghiệm làm công tác giáo dục chính trị - tư tưởng cho các cấp ủy cơ
sở.
Cán bộ ở bất kỳ lĩnh vực nào cũng là gốc của mọi công việc. Trong lĩnh vực công
tác chính trị - tư tưởng cũng vậy, cán bộ có phẩm chất, năng lực, biết làm tốt công tác
giáo dục chính trị - tư tưởng là một yếu tố quyết định. Ở cơ sở, trước hết là đội ngũ cấp
ủy và cán bộ chủ chốt, là đội ngũ nòng cốt trong công tác giáo dục chính trị - tư tưởng ở
cơ sở. Nhiệm vụ của công tác giáo dục chính trị - tư tưởng là tập trung đào tạo, bồi
dưỡng kiến thức, kinh nghiệm làm công tác Đảng, cũng như công tác chính trị - tư tưởng
nói riêng cho đội ngũ này. Trung tâm Bồi dưỡng Chính trị phải làm tốt hơn chương trình
bồi dưỡng cấp ủy hàng năm, Ban Tuyên giáo Thành ủy phải có những tài liệu phục vụ
cho việc nâng cao trí tuệ, sự hiểu biết cho cấp ủy cơ sở. Đặc biệt chú trọng đổi mới các
nội dung, chương trình bồi dưỡng theo hướng phục vụ cho nhu cầu công tác, nhiệm vụ
của cơ sở và địa phương.
Thực tế hiện nay, đội ngũ cấp uỷ, cán bộ chủ chốt ở cơ sở có sự hụt hẫng lớn đối
với yêu cầu của sự nghiệp đổi mới. Do vậy, ngoài nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng cấp ủy,
Trung tâm Bồi dưỡng Chính trị của Thành ủy Huế cũng cần chú trọng đến việc nâng cao
kiến thức cho đội ngũ cán bộ ở cơ sở, nhất là công tác chính quyền và công tác mặt trận,
đoàn thể trong điều kiện mới.

3.3. Xây dựng kế hoạch đào tạo bồi dưỡng lý luận chính trị tại chổ gắn với nâng
cao chất lượng hoạt động của Trung tâm Bồi dưỡng Chính trị của Thành ủy Huế.
Công tác bồi dưỡng, đào tạo cán bộ cũng như đổi mới và nâng cao chất lượng giáo
dục, đào tạo và bồi dưỡng cán bộ đang là một vấn đề cấp bách hiện nay của Đảng bộ
Thành phố Huế. Công tác cán bộ trước yêu cầu xây dựng và phát triển đang đứng trước
những khó khăn và thách thức: cơ cấu đội ngũ thiếu đồng bộ, kiến thức, năng lực, kinh
nghiệm hoạt động còn nhiều bất cập. Do đó, ngoài kế hoạch đào tạo cán bộ, đảng viên ở
các Học viện trong hệ thống trường chính trị quốc gia, thì việc xây dựng kế hoạch đào
tạo, bồi dưỡng tại chổ là một trong những nhiệm vụ cấp thiết của Đảng bộ Thành phố.
Trung tâm Bồi dưỡng Chính trị Thành phố ra đời, đáp ứng yêu cầu giáo dục đào tạo
kịp thời đội ngũ cán bộ, đảng viên, phục vụ cho yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn phát
triển mới của đất nước nói chung và của Thành phố Huế nói riêng. Nâng cao chất lượng
hoạt động của Trung tâm Bồi dưỡng Chính trị đi liền với việc xây dựng đội ngũ cán bộ
đáp ứng việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của mình. Trung tâm cần chú trọng việc xây
dựng và thực hiện cơ cấu chương trình, bảo đảm ít nhất các nội dung cơ bản sau:
- Trang bị những kiến thức cơ bản, phương pháp luận của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh, những quan điểm, đường lối của Đảng và năng lực vận dụng chủ
nghĩa Mác-Lênin vào điều kiện cụ thể. Góp phần cụ thể hoá đường lối, chủ trương,
chính sách của Đảng và Nhà nước ta vào tổ chức thực hiện; tăng cường tính chiến đấu,
đấu tranh có hiệu quả với những quan điểm sai trái.
21


- Nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức cách mạng của người cán bộ,
đảng viên.
- Trang bị kiến thức, phát triển năng lực nhận thức thực tiễn của cán bộ để tham gia
vào các quyết định có chất lượng. Đó là những kiến thức chung cần thiết và những kiến
thức chuyên sâu về lĩnh vực công tác phụ trách, phát triển năng lực nắm bắt, xử lý thông
tin, xử lý tình huống, ra quyết định cũng như tổ chức thực hiện các quyết định.
Để đảm bảo các nội dung trên, đội ngũ giảng viên của Trung tâm Bồi dưỡng Chính

trị có vai trò quyết định, đây chính là khó khăn mà Trung tâm phải vượt qua. Đứng trước
yêu cầu nhiệm vụ của địa phương, Trung tâm phải chủ động tìm chọn và tham mưu với
cấp ủy thành lập đội ngũ giảng viên kiêm nhiệm, bao gồm những người đã được đào tạo,
thấp nhất là cử nhân trong các cơ quan, ban ngành cấp thành phố. Kinh nghiệm cho thấy
nếu không chuẩn bị được đội ngũ giảng viên hoạt động của Trung tâm sẽ rơi vào thế bị
động.
Có thể nói, chất lượng hoạt động của Trung tâm là điều kiện quan trọng để nâng
cao chất lượng giáo dục chính trị - tư tưởng cho cán bộ, đảng viên. Trong hoạt động của
mình, Trung tâm cần tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động mới đáp ứng được
yêu cầu nhiệm vụ.
3.4. Cải tiến và nâng cao chất lượng hoạt động của đội ngũ báo cáo viên.
Đội ngũ báo cáo viên được thành lập nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ giáo dục
chính trị - tư tưởng của Đảng bộ. Đây là đội ngũ bao gồm những người đang công tác,
sinh hoạt trong các lĩnh vực khác nhau và có cơ cấu độ tuổi khác nhau, phục vụ cho nhu
cầu đa dạng về đối tượng giáo dục, tuyên truyền của địa phương. Sự ra đời của đội ngũ
báo cáo viên còn nhằm mục đích tăng cường thêm “kênh” thông tin cả hai chiều: lên và
xuống, phục vụ một cách kịp thời, có hiệu quả cho công tác lãnh đạo tư tưởng của Đảng
bộ.
Hiện nay, chất lượng đội ngũ báo cáo viên của Đảng bộ Thành phố Huế có những
đặc điểm, như về số lượng báo cáo viên cấp tỉnh có 3 đồng chí, báo cáo viên Thành phố
có 18 đồng chí, báo cáo viên cơ sở có 133 đồng chí, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ
được giao có một số đồng chí báo cáo viên chuyển công tác, cũng như do yêu cầu nhiệm
vụ một số đồng chí báo cáo viên là lãnh đạo. Vì vậy việc thực hiện chức năng của mình
còn khó khăn về thời gian. Một số đồng chí là báo cáo viên cơ sở thì chưa phát huy được
vai trò của mình, mà chỉ mới dừng lại ở mức độ “đi nghe” là chính chưa triển khai được
tại cơ sở.
Để nâng cao chất lượng hoạt động thì đối với động ngũ báo cáo viên cấp tỉnh,
Thành ủy cần có kiến nghị tăng thêm số lượng báo cáo viên cấp tỉnh cho thành phố lên
05 đồng chí. Đồng thời đối với đội ngũ báo cáo viên của Thành phố, Thành ủy cần lựa
chọn một số cán bộ đạt tiêu chuẩn và có trình độ lý luận chính trị để bổ sung vào mạng

lưới báo cáo viên, đặc biệt là chú ý bổ sung các đồng chí là báo cáo viên nằm trong
ngành pháp luật, kinh tế, quản lý đô thị... Về phía đội ngũ báo cáo viên cơ sở, cần phải
22


có chương trình tập huấn cho các đồng chí báo cáo viên hàng năm, đồng thời cần phải
có sự phân công của Trung tâm Bồi dưỡng Chính trị trong việc báo cáo điển hình, khó
khăn và phương pháp giải quyết các vấn đề của đơn vị mình tại các buổi hội nghị báo
cáo viên hàng tháng. Thông qua đó giúp cho đội ngũ báo cáo viên tự tin hơn trong báo
cáo và giúp cho các đồng chí khác nắm được những thông tin cần thiết, để khi về triển
khai tại đơn vị có thêm thực tiễn của địa bàn Thành phố.
Ngoài việc chăm lo cải tiến và nâng cao chất lượng hoạt động của đội ngũ báo cáo
viên, các cấp ủy đảng cũng cần phải xây dựng chính sách, chế độ phù hợp với điều kiện
công tác, đủ sức động viên đội ngũ này tích cực hoạt động theo hướng ngày càng đáp
ứng yêu cầu chuyên môn hoá cao.
3.5. Củng cố, phát huy sức mạnh của các phương tiện thông tin đại chúng trên
địa bàn Thành phố gắn với việc đẩy mạnh hoạt động văn hoá - văn nghệ, thể dục thể
thao.
Cần đặc biệt chú ý đến sự phối hợp giữa Ban Tuyên giáo, Trung tâm Bồi dưỡng
Chính trị Thành ủy với các “binh chủng” làm công tác tuyên truyền giáo dục như: phòng
Văn hoá thông tin-Thể dục thể thao, Đài Truyền thanh, phòng Giáo dục và đào tạo, cũng
như biết tranh thủ các phương tiện thông tin đại chúng đóng trên địa bàn Thành phố như
Trung tâm truyền hình Việt Nam tại Huế, Đài Phát thanh truyền hình tỉnh, Báo Thừa
Thiên Huế. Tuy rằng đây các các cơ quan có chức năng ngành dọc khác nhau, nhưng
đều có chung mục đích là làm nhiệm vụ giáo dục tuyên truyền thực hiện các nhiệm vụ
chính trị của Tỉnh, của Thành phố. Vì vậy, việc củng cố, phát huy sức mạnh cũng như
phát huy vai trò, ưu thế của mỗi ngành là điều hết sức cần thiết nhằm tạo ra sự phù hợp
về nội dung, sự phong phú đa dạng về hình thức thực hiện, sự đồng bộ về không gian và
thời gian hoạt động, vừa tạo ra sự phù hợp của từng đối tượng vừa tạo ra không khí sôi
động, sôi nổi trong hoạt động công tác giáo dục chính trị - tư tưởng trên địa bàn Thành

phố.
Nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị - tư tưởng hiện nay là yêu cầu cần
phải đổi mới và đa dạng hoá các hình thức, nội dung thực hiện. Bởi cuộc sống ngày càng
phát triển, trình độ dân trí ngày càng được nâng cao, nhu cầu về thông tin ngày càng lớn,
các phương tiện sinh hoạt, giải trí ngày càng nhiều và đa dạng trong đời sống xã hội thì
yêu cầu trên là một tất yếu khách quan. Vì vậy phương thức làm cũng phải thông qua
các phương tiện thông tin đại chúng để truyền tải nội dung, đường lối, chủ trương, chính
sách của Đảng đến các đối tượng cần tác động như: sân khấu, điện ảnh, sách báo, tranh
ảnh, panô... Những loại hình tác động này thường tác động đến từng đối tượng một cách
nhẹ nhàng nhưng hiệu quả khá cao, lại dễ thấm sâu vào tình cảm con người.
Qua kinh nghiệm cho thấy lúc nào, ở đâu có sự phối hợp đồng bộ, phân công trách
nhiệm, phát huy được thế mạnh của từng đơn vị cũng như đảm bảo đầy đủ phương tiện,
con người trong công tác giáo dục chính trị - tư tưởng thì lúc đó, nơi đó công tác này
mới đạt hiệu quả cao và ngược lại thì hiệu quả thấp.
23


3.6. Tăng cường cơ sở vật chất kỹ thuật cho công tác giáo dục chính trị - tư
tưởng.
Cơ sở vật chất, kỹ thuật hiện đại sẽ có tác dụng bảo đảm cho thông tin nhanh, chính
xác, sâu rộng, tạo ra sự hấp dẫn khi tiếp nhận thông tin, nhằm nâng cao nhận thức, năng
lực và trí tuệ của cán bộ, đảng viên và nhân dân.
Ngày nay chúng ta đang đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá và coi
“giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ là quốc sách” thì việc tăng cường cơ sở
vật chất cho công tác giáo dục chính trị - tư tưởng là một việc làm cần thiết.
Để phục vụ cho công tác giáo dục chính trị - tư tưởng tốt hơn, đáp ứng nhu cầu
đang tăng lên của cán bộ, đảng viên và nhân dân, cần phải trang bị các thiết bị như máy
tính xách tay, máy chiếu... phục vụ cho người giảng, người nghe để chuyển tải và tiếp
nhận thông tin một cách nhanh chóng; việc cung cấp đủ cơ số báo và tạp chí là không
kém phần quan trọng cho đội ngũ làm công tác giáo dục chính trị - tư tưởng, trong việc

nắm bắt kịp thời các vấn đề xã hội, cũng như định hướng được đăng tải trên tạp chí,
báo...Đặc biệt là chú trọng đến hội trường, hoàn thiện cơ sở vật chất phục vụ công tác
cũng như nơi nghỉ của giảng viên, học viên, có hệ thống thư viện và các thiết bị thiết yếu
phục vụ cho công tác giáo dục chính trị - tư tưởng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình
hình mới.
3.7. Tổ chức xây dựng đội ngũ cán bộ trực tiếp làm công tác giáo dục chính trị - tư
tưởng.
Chủ trương đề ra đúng đắn, nội dung phù hợp những con người không đủ khả năng
và điều kiện để chuyển tải thì chủ trương chính sách của Đảng khó đến với quần chúng
nhân dân. Do đó phải chăm lo xây dựng đội ngũ làm công tác này đảm bảo số lượng và
chất lượng
Vì vậy, các cấp ủy đảng mà trước hết là Thành ủy Huế phải có sự lựa chọn, quy
hoạch, đào tạo và bố trí lại đội ngũ cán bộ này một cách chính quy, có hệ thống và hợp
lý.
Đối với Ban Tuyên giáo Thành ủy, trước mắt bố trí đủ số lượng, nâng cao chất
lượng bằng cách tiếp tục gửi đi đào tạo tại các học viện, phân viện chính trị của Trung
ương; thực hiện tốt công tác tập huấn, giao ban. Tiến hành thường xuyên công tác tập huấn,
bồi dưỡng cho cấp ủy cơ sở về công tác tư tưởng, xây dựng quy chế báo cáo định kỳ và các
chuyên đề để kịp thời nắm bắt thông tin.
Đối với Trung tâm Bồi dưỡng Chính trị Thành ủy: củng cố tổ chức bộ máy, bố trí
những cán bộ có đầy đủ tiêu chuẩn, trình độ vào những vị trí chủ chốt. Xây dựng đội
ngũ giảng viên kiêm nhiệm có bản lĩnh chính trị, có trình độ, có năng lực và có kinh
nghiệm thực tiễn để đủ sức chuyển tải thông tin đến đối tượng.
Kiện toàn đội ngũ báo cáo viên: xây dựng một đội ngũ báo cáo viên có trình độ, có
trách nhiệm, biết phát huy những luận điểm sáng tạo của chủ trương, chính sách của
Đảng trong công tác tuyên truyền. Tạo điều kiện để đội ngũ báo cáo viên được tiếp cận
24


thông tin sớm nhất, mới nhất. Có chế độ đãi ngộ phù hợp để động viên khuyến khích

báo cáo viên hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Những giải pháp nêu trên có ý nghĩa hết sức thiết thực đối với việc tăng cường
công tác giáo dục chính trị - tư tưởng ở Đảng bộ Thành phố Huế.
Kết quả Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng có ý nghĩa lịch sử vô cùng
to lớn, mở ra một thời kỳ phát triển mới của đất nước. Qua tổng kết, đánh giá sâu sắc
chặng đường 20 năm đổi mới, Đại hội X của Đảng một lần nữa dũng cảm “nhìn thẳng
vào sự thật, đánh giá đúng sự thật”, trong đó đã tự kiểm điểm nghiêm túc những yếu
kém, khuyết điểm trong công tác xây dựng Đảng nói chung, cũng như trong công tác
giáo dục chính trị - tư tưởng nói riêng; giải đáp, làm rõ nhiều vấn đề quan trọng và tiếp
tục đổi mới dân chủ trong Đảng... Chủ đề của Đại hội: “Nâng cao năng lực lãnh đạo và
sức chiến đấu của Đảng, phát huy sức mạnh toàn dân tộc, đẩy mạnh toàn diện công
cuộc đổi mới, sớm đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển” đã nói lên quyết tâm
chính trị rất lớn và niềm tin vững chắc của toàn Đảng, toàn dân ta tiếp tục đổi mới.
Đường lối do Đại hội X đề ra là sản phẩm kết tinh ý chí, trí tuệ của toàn Đảng, toàn dân
và toàn quân ta.
Vì vậy, một nhiệm vụ vô cùng quan trọng hiện nay của Đảng bộ Thành phố Huế là
phải làm cho cán bộ, đảng viên và nhân dân được quán triệt sâu sắc đường lối, quan
điểm và các quyết sách do Đại hội X xác định, cả trong nhận thức và hành động, phải tổ
chức và phát huy mọi lực lượng thực hiện nghiêm chỉnh các nghị quyết đó, biến nghị
quyết của Đảng thực sự thành phong trào cách mạng của nhân dân, tạo bằng được những
bước tiến mới về chất lượng và hiệu quả trong tổ chức thực hiện nghị quyết của Đại hội
X.
Tất cả những yêu cầu và công việc trên đây có trách nhiệm của công tác giáo dục
chính trị - tư tưởng. Công tác này phải đi đầu, phải đi trước một bước, tập trung toàn bộ
lực lượng, trí tuệ và kinh nghiệm để chỉ đạo quá trình tổ chức nghiên cứu, quán triệt sâu
sắc và quyết tâm thực hiện Nghị quyết Đại hội X, góp phần biến nghị quyết Đại hội
thành hiện thực, làm tiền đề cho những bước phát triển toàn diện trong những năm tiếp
theo.
KẾT LUẬN
Như vậy, chúng ta thấy rằng sức mạnh của một Đảng chính trị trước hết bắt nguồn

từ đường lối chính trị đúng đắn, sự nhất trí của toàn Đảng và sự ủng hộ của toàn xã hội.
Chính công tác giáo dục chính trị - tư tưởng đã góp phần quan trọng trong việc tạo ra
sức mạnh đó. Thông qua công tác này, các đảng chính trị xác lập, hình thành và phát
triển hệ tư tưởng của giai cấp mình, đồng thời truyền bá hệ tư tưởng đó nhằm biến hệ tư
tưởng của giai cấp mình thành hệ tư tưởng thống trị trong đời sống tinh thần của xã hội,
để lôi cuốn, thúc đẩy quần chúng hành động theo mình, tạo nên uy tín và sức mạnh cho
Đảng. Do đó, công tác giáo dục chính trị - tư tưởng là một chức năng tất yếu không thể
thiếu được của mọi đảng chính trị.
25