Báo cáo chuyên đề Trang thiết bị công trình

BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH

MỤC LỤC
I. GIỚI THIỆU VỀ THANG CUỐN:
1. Lịch sử phát triển về thang cuốn
2. Khái niệm thang cuốn
3. Phân loại thang cuốn
4. Ưu điểm và nhược điểm của thang cuốn
II. CẤU TẠO CỦA THANG CUỐN:
1. Động cơ của thang cuốn
2. Bộ bánh răng truyền động thang cuốn
3. Bậc thang cuốn
4. Tay vịn thang cuốn
5. Xích tải
6. Khung thép chịu lực
7. Một số bộ phận khác của thang cuốn
III. VỊ TRÍ LẮP ĐẶT THANG CUỐN:
1. Vị trí lắp đặt thang cuốn
2. Cách lắp đặt thang cuốn
IV. NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA THANG CUỐN
V. AN TOÀN LAO ĐỘNG TRONG THI CÔNG VÀ SỬ DỤNG THANG CUỐN

NHÓM SVTH: NHÓM 2

TRANG: 2


BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH
I. GIỚI THIỀU VỀ THANG CUỐN:
1. Lịch sử hình thành và phát triển về thang cuốn:
- Xã hội càng ngày càng phát triển do đó nhu cầu sống của con người ngày càng cao. Nắm

bắt được thị hiếu của con người vì vậy càng ngày càng có nhiều thiết bị được lắp đặt để cuộc
sống thêm thoải mái hơn. Thang cuốn là một ví dụ điển hình nó giúp cho việc đi lại thuận tiện và
nhẹ nhàng hơn rất nhiều.
- Cầu thang cuốn được ra đời vào giữa thế kỉ XIX ở Mỹ.Nhưng mãi đến cuối những năm
1800 thang cuốn mới được lắp đặt và sử dụng đầu tiên trên thế giới tại Coney Island , NewYork
và cửa hàng bách hóa Harrods ở London. Và từ đó thang cuốn được sử dụng phổ biến hơn.
2. Khái niệm thang cuốn:
Là một thiết bị vận chuyển người dạng băng tải. Thang cuốn bao gồm hệ thống những bước
thang có thể chuyền động lên trên hay xuống dưới liên tục luân phiên nhau thành vòng tròn khép
kín, ăn khớp với nhau bằng những khe sâu trên bề mặt.

3. Phân loại thang cuốn:

NHÓM SVTH: NHÓM 2

TRANG: 3


BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH
- Phân loại theo hình dáng:
+ Thang cuốn dạng thẳng
+ Thang cuốn dạng cong
- Phân hoại theo hình thức bố trí:
+ Thang cuốn bố trí bên trong công trình
+ Thang cuốn bố trí ngoài công trình (công viên….)

Hình ảnh các loại thang cuốn

Hình 1: Thang cuốn dạng thẳng

NHÓM SVTH: NHÓM 2

Hình 2: Thang cuốn dạng cong (xoắn)

TRANG: 4


BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH

Hình 3: Thang cuốn bố trí trong công trình
(Siêu thị BigC)

Hình 4: Thang cuốn bố trí ngoài công trình
(Công viên Hải Dương Học – Hồng Kông)

4. Ưu điểm và nhược điểm:
a. Ưu điểm:
- Vận chuyển lượng người rất lớn trong thời gian ngắn.
- Cho phép người đi trên thang có thể quan sát được không gian xung quanh.
- Thang cuốn còn tôn thêm vẻ đẹp và sự hiện đại cho các tòa nhà.
- Lắp bắt dễ dàng.
b. Nhược điểm:
- Chiếm nhiều diện tích không gian sử dụng (trừ thang cuốn dạng cong – xoắn)
- Tiêu hao nhiều điện năng
- Giá thành, chi phí lắp đặt cao, tốn kém

NHÓM SVTH: NHÓM 2

TRANG: 5

BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH
II. CẤU TẠO CỦA THANG CUỐN:

Cấu tạo của thang cuốn gồm:
- Động cơ điện
- Bánh răng chủ động
- Bánh răng bị động
- Tay vịn
- Cơ cấu dẫn động tay vịn
- Xích dẫn hướng
- Bậc thang
- Đường ray
1. Động cơ của thang cuốn:
- Động cơ sử dụng cho thang cuốn là động cơ 3 pha có công suất lớn. Tải trọng tính cho
thang là tải trọng phân bố bao gồm: tải trọng bản thân và người (60kg/người) kèm 10kg hàng
hóa.
- Một thang cuốn thông thường sử dụng động cơ khoảng 100 mã lực (~75KW) để làm quay
các bánh răng.
- Tốc độ thang cuốn dao động trong khoảng 27m – 55m/phút. Một thang cuốn di chuyển với
tốc độ 44m/phút có thể vận chuyển được hơn 10.000 người/giờ.

NHÓM SVTH: NHÓM 2

TRANG: 6


BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH
MỘT SỐ HÌNH ẢNH ĐỘNG CƠ ĐIỆN THANG CUỐN

Vị trí đặt động cơ điện

2. Bộ bánh răng truyền động:

NHÓM SVTH: NHÓM 2

TRANG: 7


BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH
Giúp cho động cơ truyền lực sang các bộ phận khác để vận hành thang, đồng thời giảm tốc độ
quay để đạt 0.5m/s, là 2 km/h sử dụng về 100 mã lực.
MỘT SỐ HÌNH ẢNH BÁNH RĂNG TRUYỀN ĐỘNG

3. Bậc thang:
- Là bề mặt tiếp xúc với vật cần di chuyển. Kích thước thông thường là: cao 20,3 cm, sâu
33,2, bề rộng bậc tùy theo thiết kế
- Các bậc thang được liên kết với nhau vận chuyển người và đồ vật từ vị trí này qua vị trí
khác, được tạo rãnh 0.2 (mm)

NHÓM SVTH: NHÓM 2

TRANG: 8


BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH

4. Tay vịn thang cuốn:
Là hành lang bảo vệ an toàn khi di chuyển, tạo cảm giác an toàn, tiện lợi cho người sử dụng,
tay vịn trượt theo thang máy trong quá trình vận hành.

Tay vịn cầu thang tự động giống như tay vịn tình trạng bình thường trên bậc cầu thang, nhưng
bây giờ phần trên là dịch chuyển với cầu thang tự động để tính đàn hồi hành khách tay nắm tiện
lợi. Phần trượt được xây lên từ 4 lớp vật chất. Ở trung tâm của tay vịn là ' slider', là lớp của hàng
dệt tổng hợp nào để tay vịn cử động êm ái dọc dấu của nó. Lớp kế tiếp là cấu kiện chịu kéo ,
chứa đựng dây thép cung cấp tay vịn với lực và tính dễ uốn cần thiết. Lớp bên trên cái này là cao
su xử lý hoá học chỉ là ở đó để mắc của anh ấy hai kề lớp. Lớp ngoài được làm bằng cao su và
polyme tổng hợp. Lớp này được dành cho hao mòn cơ học và phá hoại các công trình nghệ thuật
con người.

NHÓM SVTH: NHÓM 2

TRANG: 9


BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH

Một số kiểu dáng và màu sắc tay vịn

5. Bộ phận xích tải:

NHÓM SVTH: NHÓM 2

TRANG: 10


BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH
Cấu tạo xích tải là hình bản dẹt có móc liên kết nhằm móc vào các bậc thang, xích tải nằm
trên hai thanh trượt, các thanh trượt được gắn trong dàn để điều hướng giây xích. Có 2 loại ray:
một cho bánh trước và một cho những bánh sau

6. Khung thép chịu lực:

NHÓM SVTH: NHÓM 2

TRANG: 11


BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH
Là phần giá đỡ, định hình tất cả các bộ phận để hoàn chỉnh thành bộ thang cuốn hoàn thiện

7. Một số bộ phận khác:

NHÓM SVTH: NHÓM 2

TRANG: 12


BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH
MỘT SỐ BỘ PHẬN KHÁC CỦA THANG CUỐN

Bánh xe chạy

Líp và xích tay vịn

Bánh răng tay vịn

Trục truyền động

NHÓM SVTH: NHÓM 2

TRANG: 13


BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH

Đèn báo hoạt động

Ký hiệu số tầng

Bộ phận cảm ứng bên hông

Bộ phận cảm ứng trước thang

Đèn tương phản chiếu nghỉ và bậc thang
III. VỊ TRÍ VÀ CÁCH LẮP ĐẶT THANG CUỐN:

NHÓM SVTH: NHÓM 2

Đèn LED chỉ hướng

TRANG: 14


BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH
1. Vị trí lắp đặt thang cuốn:
Thang cuốn được sử dụng phổ biến cho các công trình công cộng: siêu thị, ga tàu điện, sân
bay, nhà sách, khách sạn, khu thương mại…
Ở các công trình ta thường thấy thang cuốn được lắp đặt ở các vị trí ngay lối vào nhằm đảm
bảo nhu cầu đi lại nhanh, di chuyển thuận lợi dễ dàng: sảnh, hành lang, trung gian giữa 2 tòa
nhà…

MỘT SỐ CÔNG TRÌNH SỬ DỤNG
THANG CUỐN

Trung tâm thương mại

Khách sạn

NHÓM SVTH: NHÓM 2

Sân vận động

TRANG: 15


BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH

Công trình ngoài công cộng
2. Cách lắp đặt thang cuốn:
Tùy theo kích thước và không gian lắp đặt, thang có thể để nguyên hoặc chia thành 2 phần để
lắp đặt.
Thang được vận chuyển bằng sức người hoặc máy kéo loại nhỏ phía dưới thang được lắp đặt
các bánh xe, sau đó được cẩu lên lên lắp đặt bằng tời.

NHÓM SVTH: NHÓM 2

TRANG: 16


BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH

Một số hình ảnh lắp đặt thang cuốn
 Một số lưu ý:
Khi thiết kế thang cuốn, chúng ta cần lưu ý các thông số sau:
- Góc nghiêng của thang (Có hai loại là 35° và 30°)
- Chiều cao tầng
- Độ rộng bậc thang (Chủ yếu có 3 loại: 600mm, 800mm và 1000mm)

NHÓM SVTH: NHÓM 2

TRANG: 17


BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH
* Giá thang cuốn cũng phụ thuộc vào 3 yếu tố này.
Bộ phận thiết kế phải hết sức chú ý đến khoảng cách (phương ngang) giữa đầu trên và dưới
của thang, khoảng cách an toàn đến tầng trên của người đi thang và dầm gác hai đầu thang cuốn
(hai dầm này phải được bộ phận kết cấu tính toàn khả năng chịu lực của hai dầm)
IV. NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA THANG CUỐN:
Sơ đồ nguyên lý hoạt động thang cuốn

- Thang cuốn gồm những bậc thang có thể chuyển động lên hay xuống liên tục thành một
vòng khép kín, ăn khớp với nhau, hoạt động nhờ một động cơ truyền lực.
- Hai trục ở hai đầu thang cuốn có các bánh răng, các bậc thang có gắn con lăn, chạy trên hai
đường ray riêng biệt đối xứng nhau và được đặt trên hai bánh răng ở hai trục tạo thành một vòng
khép kín. Hai bánh răng này liên kết với nhau bằng dây xích.
- Trục phía trên thang cuốn được gắn với mô tơ điện bằng bánh răng và dây xích. Khi mô tơ
điện hoạt động sẽ truyền lực lên trục thang cuốn làm toàn bộ thang cuốn hoạt động theo.
- Hai bên thang cuốn có lắp hàng rào bảo vệ bằng kính hay bằng kim loại, để đảm bảo an
toàn cho người sử dụng. Phía trên có lắp tay vịn bằng cao su nối thành vòng kín và được liên kết

NHÓM SVTH: NHÓM 2

TRANG: 18


BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH
với trục của thang cuốn. Khi các bậc thang chuyển động thì tay vịn cũng chuyển động cùng với
các bậc thang, giúp người sử dụng khi đi có thể vịn vào để giữ thăng bằng.
- Thang cuốn hoạt động tự động nhờ được lập trình bằng các phần mềm điều khiển như PLC,
họ vi điều khiển,….vv……
- Tuy nhiên hiện nay một số công ty đã biết sử dụng “Dùng LOGO! Điều khiển thang cuốn
để tiết kiệm năng lượng”.
- Đó là một hệ thống hoạt động theo, kích hoạt thang vận hành khi có người sử dụng và dừng
khi không có người dùng, hệ thống cho phép chọn chiều hoạt động up hoặc down của thang, màn
hình hiển thị chiều hoạt động của thang. Ngoài ra, hệ thống còn có cảnh báo khi có người đi sai
hướng thang hoạt động. Tuy là một ứng dụng đơn giản nhưng mang lại hiệu quả kinh tế cao,
hàng tháng có thể tiết kiệm hơn 10.000 Kwh, chi phí đầu tư khoảng 2.000 USD, thời gian hoàn
vốn khoảng 3 tháng.
V. AN TOÀN LAO ĐỘNG TRONG THI CÔNG VÀ SỬ DỤNG THANG CUỐN:
- Trong các siêu thị hay trung tâm thương mại.v.v…. thang cuốn là sự lựa chọn tốt nhất để
thuận tiện cho việc di chuyển hoặc lưu thông giữa các tầng, tạo sự thoải mái cho khách hàng khi
vào siêu thị hay trung tâm thương mại mua sắm. Bên cạnh đó, đảm bảo an toàn cho người sử
dụng thang cuốn là điều quan trọng nhất :”SAFETY IS FIRST”. Vậyy trong thi công và sau đó
được đưa vào sử dụng, những yêu cầu cần thiết về an toàn cần phải thực hiện
- Trong thi công và sau đó được đưa vào sử dụng phải đảm bảo những yêu cầu an toàn trong
Thông tư ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn lao động của Bộ Lao Động – Thương
Binh và Xã Hội ban hành và các TCVN quy định về an toàn kỹ thuật.v.v…….
- Theo QCVN 11:2012/BLĐTBXH – Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn lao động đối
với thang cuốn và băng tải chở người, có nhưng yêu cầu như sau:
+ Yêu cầu về kỹ thuật thiết kế thang cuốn.

+ Yêu cầu an toàn trong lắp đặt và khi sử dụng thang cuốn.
+ Yêu cầu về quy trình kiểm định thang cuốn
a. Yêu cầu về kỹ thuật thiết kế thang cuốn:
- Tất cả các bộ phận dẫn điện hoặc có khả năng dẫn điện của thang cuốn hoặc băng tải chở
người được lắp đặt ở những nơi có các nguy cơ cháy, nổ thì phải tuân theo các quy định hiện
hành về an toàn phòng chống cháy, nổ.

NHÓM SVTH: NHÓM 2

TRANG: 19


BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH

Hệ thống PCCC được đặt gần nơi đặt động cơ
- Tại các lối vào và lối ra của thang cuốn phải có diện tích đủ rộng không nên gây sự cản trở
đối với hành khách.

- Phải có các biện pháp ph.ng ngừa tại những nơi mà vật cản của tòa nhà có thể gây thương
tích cho hành khách. Đặc biệt là chỗ giao nhau với mặt sàn tầng và các thang cuốn hoặc băng tải

NHÓM SVTH: NHÓM 2

TRANG: 20


BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH
chở người đan chéo nhau, phải đặt tấm chắn thẳng đứng có chiều cao không nhỏ hơn 0,3m và
không có các mép sắc nhọn ở phía trên gờ trên lan can.
- Khu vực xung quanh thang cuốn hoặc băng tải chở người phải được chiếu sáng đầy đủ, đặc

biệt là ở khu vực gần tấm lược. Cường độ chiếu sáng tại các lối vào, lối ra bao gồm cả vùng tấm
lược phải phù hợp với cường độ chiếu sáng của hệ thống chiếu sáng chung trong khu vực. Đối
với thang cuốn hoặc băng tải chở người được lắp đặt bất kể trong nhà hay ngoài trời, th. cường
độ chiếu sáng tại lối vào, lối ra đo trên mặt sàn phải đảm bảo không được nhỏ hơn 50 lux.

Ánh sáng được đảm bảo tại lối ra, lối vào thang cuốn

NHÓM SVTH: NHÓM 2

TRANG: 21


BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH
- Các trạm dẫn động và bị dẫn, các khoang máy bên trong kết cấu thép của thang cũng như
trong khoang đặt máy riêng phải đảm bảo người không có trách nhiệm không thể vào được.
b. Yêu cầu về quản lý an toàn trong lắp đặt và sử dụng thang cuốn:
- Yêu cầu về lắp đặt:
+ Đơn vị lắp đặt thang cuốn phải có đội ngũ kỹ thuật lành nghề, được huấn luyện về an toàn
lao động và cấp thẻ an toàn theo quy định.
+ Đảm bảo điều kiện kỹ thuật, khả năng công nghệ cho việc lắp đặt, chỉnh sữa và sữa chữa
khi có sự cố.
+ Đơn vị lắp đặt chịu trách nhiệm đối với việc lắp đặt, bảo trì theo hợp đồng ký kết với đơn
vị sử dụng.
+ Hướng dẫn vận hành, chế độ bảo dưỡng, biện pháp khắc phục sự cố khẩn cấp cho đơn vị
sử dụng.
- Yêu cầu về sử dụng:
+ Mỗi thang cuốn phải có các biển báo chỉ dẫn khi sử dụng

Biển báo chỉ dẫn sử dụng
+ Người chịu trách nhiệm quản lý kỹ thuật và quản lý vận hành thang cuốn phải được huấn

luyện an toàn trước khi giao việc.
+ Chỉ sử dụng thang cuốn khi tình trạng thang cuốn tốt và chưa hết hạn kiểm định ký thuật
an toàn.
+ Trường hợp thang cuốn sữa chữa, phải treo biển thông báo ngăn cản người không có
trách nhiệm lại gần khu vực đang sữa chữa hoặc bảo trì.

NHÓM SVTH: NHÓM 2

TRANG: 22


BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH

c. Yêu cầu về quản lý an toàn trong lắp đặt và sử dụng thang cuốn:
- Thang cuốn hoặc băng tải chở người trước khi đưa vào sử dụng phải được kiểm định lần
đầu, kiểm định định kỳ trong quá tr.nh sử dụng, hoặc kiểm định bất thường theo quy tr.nh kiểm
định do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành.
- Việc kiểm định kỹ thuật an toàn thang cuốn hoặc băng tải chở người phải do tổ chức kiểm
định kỹ thuật an toàn lao động đ. được Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chỉ định.
Những tai nạn và biện pháp khắc phục trong quá trình sử dụng thang cuốn:
- Những tai nạn xảy ra:
+ Cơ chế hoạt động của thang cuốn theo dạng băng chuyền, có thể kẹt chân nếu trẻ em leo
trèo, đùa nghịch, chạm tay vào khe cuộn của thang.

+ Bị té ngã khi đi trên thang cuốn do đùa giỡn.
+ Đi ngược chiều với chiều hoạt động của thang cuốn.

NHÓM SVTH: NHÓM 2

TRANG: 23

BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH

Hình ảnh một bé đi ngược chiều hoạt động thang cuốn
+ Tai nạn xảy ra khi thang cuốn đổi chiều bất ngờ.

Một tai nạn xảy ra do thang cuốn đổi chiều đột ngột
- Để khắc phục những tai nạn đó, chúng ta cần có những biện pháp khắc phục để tránh xảy ra
những tai nạn đáng tiếc:
+ Không nên để trẻ em đi một mình mà không có người lớn đi kèm, trẻ em phải có người
lớn đi kèm khi đi thang cuốn, trẻ em đứng giữa hai người lớn.

NHÓM SVTH: NHÓM 2

TRANG: 24


BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH

+ Nếu có dẫn động vật đi theo thì phải bế giữ trên tay.

NHÓM SVTH: NHÓM 2

TRANG: 25


BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TRANG THIẾT BỊ CÔNG TRÌNH

Bế động vật trên tay khi đi thang cuốn

+ Không nên đùa nghịch khi đang đi trên thang cuốn.
+ Đặt biển báo hướng dẫn khi sử dụng thang cuốn và tuân thủ nội quy theo bảng chỉ dẫn sử
dụng.

NHÓM SVTH: NHÓM 2

TRANG: 26