Quản lý dạy học ở trường THPT ngoài công lập thị xã quảng yên, tỉnh quảng ninh theo tiếp cận đảm bảo chất lượng

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

NGUYỄN THỊ NỤ

QUẢN LÝ DẠY HỌC Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
NGOÀI CÔNG LẬP THỊ XÃ QUẢNG YÊN TỈNH QUẢNG NINH
THEO TIẾP CẬN ĐẢM BẢO CHẤT LƢỢNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2015
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN




ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

NGUYỄN THỊ NỤ

QUẢN LÝ DẠY HỌC Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
NGOÀI CÔNG LẬP THỊ XÃ QUẢNG YÊN TỈNH QUẢNG NINH
THEO TIẾP CẬN ĐẢM BẢO CHẤT LƢỢNG
Chuyên ngành: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Mã số : 60.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. TRẦN QUỐC THÀNH

THÁI NGUYÊN - 2015
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN




LỜI CAM ĐOAN
Luận văn “Quản lý dạy học ở trường THPT ngoài công lập thị xã
Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh theo tiếp cận đảm bảo chất lượng” đƣợc
thực hiện từ tháng 8/2014 đến tháng 8/ 2015. Luận văn đƣợc sử dụng những
thông tin từ nhiều nguồn khác nhau. Các thông tin này đã đƣợc chỉ rõ nguồn
gốc. Tôi xin cam đoan rằng đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các
số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là hoàn toàn trung thực và
chƣa đƣợc sử dụng trong công trình nghiên cứu nào. Các tài liệu tham khảo
đƣợc trích dẫn rõ ràng.
Thái Nguyên, tháng 8 năm 2015
Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Nụ

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

i




LỜI CẢM ƠN
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS.TS Trần Quốc Thành ngƣời đã tận tình hƣớng dẫn, giúp đỡ, động viên tôi trong suốt quá trình thực

hiện luận văn này.
Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy, cô giáo khoa Tâm lý giáo dục,
phòng Sau đại học, Thƣ viện trƣờng ĐHSP Thái Nguyên đã tạo điều kiện thuận
lợi để tôi hoàn thành chƣơng trình đào tạo, hoàn chỉnh đề cƣơng, nghiên cứu và
hoàn thành luận văn này.
Tôi xin chân thành cảm ơn lãnh đạo, chuyên viên Phòng GDTrH - Sở
GD&ĐT Quảng Ninh, phòng Giáo dục - Đào tạo thị xã Quảng Yên, Ban giám
hiệu, các thầy cô giáo các trƣờng THPT ngoài công lập thị xã Quảng Yên đã
nhiệt tình cung cấp thông tin, tham gia trả lời phiếu điều tra, cùng bạn bè đồng
nghiệp đã giúp đỡ động viên để tôi hoàn thành luận văn này.
Xin cảm ơn sự giúp đỡ và những tình cảm quý báu mà các thầy cô giáo,
các cơ quan và bạn bè đã dành cho tôi trong suốt quá trìnhh học tập và thực
hiện luận văn này.
Trân trọng!
Thái Nguyên, tháng 8 năm 2015
Tác giả

Nguyễn Thị Nụ

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

ii




MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................... ii
MỤC LỤC ..........................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .................................................................... iv
DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................. v
DANH MỤC CÁC HÌNH .................................................................................. vi
MỞ ÐẦU ............................................................................................................. 1
1. Lý do chọn đề tài ..................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ................................... 3
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu.......................... 3
4. Giả thuyết khoa học .................................... 3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................... 4
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu............................ 4
7. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu .................. 4
8. Ðóng góp mới của đề tài ................................. 5
9. Cấu trúc của luận văn................................... 6
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ DẠY HỌC Ở
TRƢỜNG THPT NGOÀI CÔNG LẬP THEO TIẾP CẬN ĐẢM BẢO
CHẤT LƢỢNG .................................................................................................. 7
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ............................ 7
1.1.1. Trên thế giới .................................... 7
1.1.2. Trong nƣớc ..................................... 9
1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài ....................... 11
1.2.1. Quản lý....................................... 11
1.2.2. Quản lý giáo dục ................................ 12

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

iii

1.2.3. Quản lý nhà trƣờng và quản lý trƣờng THPT .............. 13
1.2.4. Hoạt động dạy học và quản lý hoạt động dạy học ........... 16
1.2.5. Chất lƣợng và đảm bảo chất lƣợng ..................... 19
1.3. Đặc điểm trƣờng THPT ngoài công lập ..................... 22
1.3.1 Đặc điểm trƣờng THPT ngoài công lập .................. 22
1.3.2. Vai trò của trƣờng THPT ngoài công lập ................. 24
1.4. Quản lý dạy học ở trƣờng THPT ngoài công lập theo tiếp cận đảm
bảo chất lƣợng ...................................... 26
1.4.1. Định hƣớng quản lý dạy học theo tiếp cận đảm bảo chất lƣợng .. 26
1.4.2. Các nội dung quản lý dạy học ở trƣờng THPT ngoài công lập
theo tiếp cận đảm bảo chất lƣợng............................ 27
1.5. Các yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý dạy học ở trƣờng THPT ngoài
công lập theo tiếp cận đảm bảo chất lƣợng .................... 35
1.5.1. Môi trƣờng kinh tế xã hội ........................... 35
1.5.2. Các tác động quản lý của sở GD&ĐT ................... 35
1.5.3. Hoạt động quản lý của trƣờng THPT ................... 36
TIỂU KẾT CHƢƠNG 1 ................................. 38
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ DẠY HỌC Ở TRƢỜNG
THPT NGOÀI CÔNG LẬP THỊ XÃ QUẢNG YÊN, TỈNH QUẢNG
NINH THEO TIẾP CẬN ĐẢM BẢO CHẤT LƢỢNG ............................... 39
2.1. Một vài nét về tình hình kinh tế - xã hội của thị xã Quảng Yên, tỉnh
Quảng Ninh ........................................ 39
2.1.1. Đặc điểm tình hình kinh tế - xã hội..................... 39
2.1.2. Đặc điểm giáo dục THPT thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh .. 39
Tên trƣờng .......................................... 40
2.2. Thực trạng dạy học ở các trƣờng THPT ngoài công lập trên địa bàn
thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh ........................ 43
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

iv

2.2.1. Thực trạng hoạt động giảng dạy của GV ở các trƣờng THPT
ngoài công lập thị xã Quảng Yên theo tiếp cận đảm bảo chất lƣợng ..... 43
2.2.2. Thực trạng hoạt động học tập của học sinh ở trƣờng THPT ngoài
công lập thị xã Quảng Yên theo tiếp cận đảm bảo chất lƣợng ......... 49
2.3. Thực trạng quản lý dạy học ở các trƣờng THPT ngoài công lập thị xã
Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh theo tiếp cận đảm bảo chất lƣợng ...... 51
2.3.1. Quản lý việc xây dựng và thực hiện kế hoạch dạy học theo yêu
cầu đảm bảo chất lƣợng .................................. 51
2.3.2. Quản lý chƣơng trình, nội dung và phƣơng pháp dạy học theo
yêu cầu đảm bảo chất lƣợng ............................... 52
2.3.3. Quản lý chất lƣợng đội ngũ cán bộ, giáo viên .............. 56
2.3.4. Quản lý công tác kiểm tra, đánh giá theo yêu cầu đảm bảo chất lƣợng 61
2.3.5. Quản lý cơ sở vật chất, thiết bị dạy học đáp ứng yêu cầu đảm
bảo chất lƣợng dạy học .................................. 65
2.4. Đánh giá chung về dạy học và quản lý dạy học ở các trƣờng THPT
ngoài công lập thị xã Quảng Yên theo tiếp cận đảm bảo chất lƣợng ... 66
2.4.1. Ƣu điểm ...................................... 66
2.4.2. Hạn chế ...................................... 68
2.4.3. Nguyên nhân của những thành công và tồn tại ............. 69
TIỂU KẾT CHƢƠNG 2 ................................. 71
Chƣơng 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ DẠY HỌC Ở CÁC TRƢỜNG
THPT NGOÀI CÔNG LẬP THỊ XÃ QUẢNG YÊN, TỈNH QUẢNG
NINH THEO TIẾP CẬN ĐẢM BẢO CHẤT LƢỢNG ............................... 72
3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp ........................... 72
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính pháp lý ...................... 72
3.1.2. Nguyên tắc hiệu quả và khoa học ...................... 72

3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống ..................... 73
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn ..................... 73
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

v




3.2. Các biện pháp quản lý dạy học cụ thể ...................... 74
3.2.1. Bồi dƣỡng nâng cao nhận thức về quản lý hoạt động dạy học theo
tiếp cận đảm bảo chất lƣợng cho CBQL, GV các trƣờng ............ 74
3.2.2. Tăng cƣờng bồi dƣỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên THPT
ngoài công lập nhằm đảm bảo chất lƣợng ...................... 76
3.2.3. Quản lý việc xây dựng kế hoạch và thực hiện có hiệu quả kế
hoạch đảm bảo chất lƣợng dạy học .......................... 79
3.2.4. Quản lý hoạt động lên lớp của giáo viên và học sinh theo tiếp cận
đảm bảo chất lƣợng .................................... 81
3.2.5. Tăng cƣờng đổi mới kiểm tra, đánh giá chất lƣợng dạy học đáp
ứng yêu cầu đảm bảo chất lƣợng ............................ 83
3.2.6. Tăng cƣờng đầu tƣ cơ sở vật chất, hiện đại hóa trang thiết bị dạy
học đáp ứng yêu cầu đảm bảo chất lƣợng dạy học ................ 87
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ......................... 89
3.4. Khảo sát nhận thức của cán bộ QLGD, GV về tính cấp thiết và tính
khả thi của các biện pháp ............................... 90
3.4.1. Các bƣớc tiến hành khảo sát ......................... 90
3.4.2. Kết quả khảo sát và kết luận ......................... 92
TIỂU KẾT CHƢƠNG 3 ................................. 95
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 96
1. Kết luận .......................................... 96

2. Khuyến nghị ....................................... 98
2.1. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo........................ 98
2.2. Đối với sở GD&ĐT Quảng Ninh ....................... 98
2.3. Đối với Hiệu trƣởng các trƣờng THPT ngoài công lập ......... 99
2.4. Đối với giáo viên ................................ 100
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................. 101
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

vi




PHẦN PHỤ LỤC

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

vii




DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
CBQL

:

Cán bộ quản lý

CMHS

:

Cha mẹ học sinh

CNXH

:

Chủ nghĩa xã hội

CNH, HĐH

:

Công nghiệp hóa, hiện đại hóa

CSVC

:

Cơ sở vật chất

CT

:

Chƣơng trình

ĐBCL

:

Đảm bảo chất lƣợng

GD

:

Giáo dục

GD&ĐT

:

Giáo dục và đào tạo

GV

:

Giáo viên

GVCN

:

Giáo viên chủ nhiệm

HĐDH

:

Hoạt động dạy học

HĐGD

:

Hoạt động giáo dục

HĐND

:

Hội đồng nhân dân

HS

:

Học sinh

KT - ĐG

:

Kiểm tra - đánh giá

Nxb

:

Nhà xuất bản

PPDH

:

Phƣơng pháp dạy học

QL

:

Quản lý

QLCL

:

Quản lý chất lƣợng

QLGD

:

Quản lý giáo dục

SGK

:

Sách giáo khoa

TBDH

:

Thiết bị dạy học

THCS

:

Trung học cơ sở

THPT

:

Trung học phổ thông

TrCN

:

Trƣớc công nguyên

UBND

:

Ủy ban nhân dân

XH

:

Xã hội

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

iv




DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1: Quy mô mạng lƣới trƣờng THPT thị xã Quảng Yên ........................ 40
Bảng 2.2: Qui mô số lớp, số học sinh năm học 2014-2015 .............................. 40
Bảng 2.3: Kết quả thi tốt nghiệp THPT năm 2013-2014 .................................. 40
Bảng 2.4: Kết quả thi đỗ Đại học, cao đẳng năm 2013-2014 ........................... 41
Bảng 2.5: Kết quả thi học sinh giỏi cấp tỉnh năm học 2013-2014 .................... 41
Bảng 2.6: Đội ngũ CBQL .................................................................................. 42
Bảng 2.7: Đội ngũ giáo viên .............................................................................. 42
Bảng 2.8: Kết quả khảo sát thực trạng sử dụng PPDH của GV ........................ 45
Bảng 2.9: Thực trạng sử dụng phƣơng tiện dạy học của GV................................ 46
Bảng 2.10: Thực trạng KT-ĐG kết quả học tập của học sinh ........................... 48
Bảng 2.11: Thực trạng hoạt động học tập trên lớp của HS .................................... 49

Bảng 2.12: Kết quả đánh giá việc quản lý xây dựng và thực hiện kế hoạch
dạy học............................................................................................... 51
Bảng 2.13: Kết quả đánh giá công tác quản lý thực hiện chƣơng trình, nội
dung giảng dạy .................................................................................. 53
Bảng 2.14: Kết quả đánh giá công tác quản lý đổi mới phƣơng pháp dạy học ...... 55
Bảng 2.15: Kết quả đánh giá công tác quản lý bồi dƣỡng giáo viên................. 57
Bảng 2.16: Kết quả đánh giá công tác quản lý hoạt động tổ chuyên môn ........ 59
Bảng 2.17: Kết quả đánh giá công tác phân công giảng dạy cho giáo viên ...... 60
Bảng 2.18: Kết quả đánh giá quản lý kiểm tra, đánh giá giáo viên................... 62
Bảng 2.19: Thực trạng kiểm tra, đánh giá học sinh........................................... 64
Bảng 2.20: Kết quả đánh giá công tác quản lý cơ sở vật chất, trang thiết bị
dạy học............................................................................................... 65
Bảng 3.1: Kết quả khảo sát tính cấp thiết và tính khả thi của 9 biện pháp ....... 92

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

v




DANH MỤC CÁC HÌNH
Sơ đồ 1.1: Sơ đồ mô hình quản lý nhà trƣờng theo mục tiêu giáo dục ............ 15
Sơ đồ 1.2: QL các thành tố của quá trình DH ................................................... 18
Hình 1.3: Các cấp độ quản lí chất lƣợng ........................................................... 20
Biểu đồ 3.1: So sánh tính cấp thiết và tính khả thi của 9 biện pháp.................. 92

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

vi

MỞ ÐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Quản lý dạy học là nội dung cơ bản trong quản lý nhà trƣờng. Hoạt động
khác của một trƣờng THPT về cơ bản là để phục vu cho hoạt động giáo dục mà
trong đó hoạt động dạy học là cơ bản. Chất lƣợng giáo dục của một trƣờng
THPT chủ yếu do chất lƣợng dạy học tạo nên. Bởi vì trong dạy học đã bao gồm
nội dung giáo dục. Do đó, quản lý các quá trình sƣ phạm trong nhà trƣờng chủ
yếu là quản lý dạy học. Vì vậy, nâng cao chất lƣợng dạy học là một nội dung
cốt yếu để nâng cao chất lƣợng dạy học trong nhà trƣờng. Với các trƣờng
THPT ngoài công lập thì chất lƣợng giáo dục cũng đồng nghĩa với sự tồn tại
của nhà trƣờng. Vì lẽ đó, việc đảm bảo chất lƣợng dạy học là vấn đề trọng yếu
trong quản lý một trƣờng THPT ngoài công lập.
Để từng bƣớc nâng cao chất lƣợng dạy học của các trƣờng THPT, bên
cạnh việc đầu tƣ về cơ sở vật chất, chƣơng trình và đội ngũ giáo viên, cần có
các biện pháp đảm bảo chất lƣợng dạy học của nhà trƣờng
Xu hƣớng đổi mới chung của các cơ sở giáo dục hiện nay là chuyển từ
phƣơng thức quản lý hành chính sang quản lý chất lƣợng. Vì thế, đã có khá
nhiều công trình nghiên cứu ở nƣớc ngoài đề cập đến những độ khác nhau của
quản lý chất lƣợng mà đảm bảo chất lƣợng là một mức độ. Các công trình
nghiên cứu về quản lý chất lƣợng đã tập trung vào những vấn đề chƣơng trình,
kiểm định đánh giá cơ sở giáo dục, đặc biệt là đối với giáo dục phổ thông,
ngƣời ta có thể tiếp cận theo hƣớng quản lý chất lƣợng tổng thể hoặc đảm bảo
chất lƣợng. Nhƣng với các trƣờng THPT ngoài công lập, điều kiện để quản lý
chất lƣợng còn rất nhiều khó khăn. Vì vậy, thông thƣờng các nghiên cứu về
trƣờng THPT mới chỉ dừng lại ở những nghiên cứu quản lý chất lƣợng nói
chung. Việc vận dụng các biện pháp quản lý dạy học theo tiếp cận đảm bảo

chất lƣợng ở trƣờng THPT còn hạn chế, nhất là đối với các trƣờng THPT còn ít
đƣợc quan tâm hơn .
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

1




Vì thế, quản lý chất lƣợng các hoạt động sƣ phạm trong trƣờng THPT là
vấn đề cấp thiết đang đặt ra nhằm nâng cao chất lƣợng giáo dục, đáp ứng yêu
cầu đổi mới giáo dục. Việc nghiên cứu quản lý dạy học theo hƣớng đảm bảo
chất lƣợng ở trƣờng THPT ngoài công lập càng cấp thiết hơn vì mặt bằng
chung về mọi khía cạnh của các trƣờng THPT ngoài công lập thƣờng thấp hơn
các trƣờng Công lập. Do đó, duy trì đƣợc một mức độ chất lƣợng ở một trình
độ nào đó đã khó, việc nâng cao chất lƣợng theo mặt bằng chung còn khó hơn.
Vì vậy, có biện pháp quản lý dạy học theo tiếp cận đảm bảo chất lƣợng ở
trƣờng THPT ngoài công lập là rất cần thiết.
Tỉnh Quảng Ninh là một trong các tỉnh phát triển rất mạnh các mô hình
trƣờng ngoài công lập, riêng thị xã Quảng Yên có tới 3 trƣờng THPT ngoài
công lập, số lƣợng học sinh chiếm đến 50% học sinh THPT trên địa bàn thị xã.
Các trƣờng THPT ngoài công lập có những đặc điểm riêng về tổ chức và hoạt
động, do đó việc quản lý của Hiệu trƣởng cũng có nhiều khác biệt.
Thị xã Quảng Yên - Tỉnh Quảng Ninh là thị xã có vị trí địa lý đặc biệt, bao
gồm hai phần, phần đất liền và đảo Hà Nam giáp biển. Ngƣời dân chủ yếu sống
bằng nghề nông nghiệp và ngƣ nghiệp, dân số đông và kinh tế còn nhiều khó
khăn. Mặc dù vậy, đối với ngƣời dân thị xã Quảng Yên giáo dục luôn là vấn đề
trung tâm của đời sống xã hội và của mỗi gia đình. Việc nâng cao chất lƣợng
giáo dục phụ thuộc vào nhiều yếu tố trong đó có vai trò của quản lý giáo dục.
Trong công tác quản lý của ngƣời Hiệu trƣởng thì quản lý dạy học đƣợc

đặc biệt coi trọng và giữ vị trí hàng đầu. Thực tế cho thấy phần lớn các Hiệu
trƣởng đƣợc đề bạt, bổ nhiệm từ những giáo viên dạy giỏi, có năng lực chuyên
môn tốt nhƣng hầu nhƣ chƣa qua các lớp đào tạo về quản lý. Chính vì vậy họ
còn rất thiếu những lý luận về quản lý và kinh nghiệm trong quản lý. Bên cạnh
đó đội ngũ giáo viên chủ yếu là giáo viên trẻ tốt nghiệp loại khá giỏi từ các
trƣờng Đại học trong cả nƣớc nhƣng họ còn thiếu kinh nghiệm và phƣơng pháp
giảng dạy.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

2




Với điều kiện hiện nay của các trƣờng THPT ngoài công lập của thị xã
Quảng Yên, có thể nhận thấy chất lƣợng giáo dục THPT nói chung, THPT
ngoài công lập nói riêng đã có những chuyển biến song còn nhiều bất cập, chƣa
đáp ứng đƣợc yêu cầu của đời sống kinh tế xã hội trên địa bàn thị xã đặt ra. Vì
thế, cần có các biện pháp quản lý hoạt động dạy học hiệu quả để nâng cao chất
lƣợng giáo dục của các trƣờng
Từ những lý do nêu trên, chúng tôi chọn nghiên cứu đề tài: “Quản lý dạy
học ở trường THPT ngoài công lập thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh theo
tiếp cận đảm bảo chất lượng”.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng quản lý dạy học ở trƣờng
THPT ngoài công lập thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh, đề xuất một số biện
pháp quản lý dạy học tiếp cận đảm bảo chất lƣợng ở trƣờng THPT ngoài công
lập thị xã Quảng Yên, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông hiện nay.
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu

Quản lý hoạt động dạy học ở trƣờng THPT ngoài công lập
3.2. Ðối tượng nghiên cứu
Quản lý hoạt động dạy học theo tiếp cận đảm bảo chất lƣợng ở trƣờng
THPT ngoài công lập thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh .
4. Giả thuyết khoa học
Việc quản lý dạy học ở trƣờng THPT ngoài công lập trên địa bàn thị xã
Quảng Yên - Tỉnh Quảng Ninh có nhiều đổi mới song so với yêu cầu nâng cao
chất lƣợng, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục thì các biện pháp quản lý dạy
học còn nhiều hạn chế. Vì thế chất lƣợng dạy học ở các trƣờng chƣa đáp ứng
đƣợc yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông. Nếu đề xuất và áp dụng các biện
pháp quản lý dạy học theo tiếp cận đảm bảo chất lƣợng phù hợp với đặc điểm
hoạt động dạy học, đặc biệt là hoạt động học tập của học sinh, phù hợp với điều
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

3




kiện thực tiễn về cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, học sinh của từng trƣờng
THPT ngoài công lập thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh thì có thể nâng cao
đƣợc chất lƣợng dạy học của các trƣờng này.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Hệ thống hoá cơ sở lý luận về quản lý dạy học ở trƣờng THPT ngoài
công lập theo tiếp cận đảm bảo chất lƣợng;
5.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng quản lý dạy học ở trƣờng THPT ngoài
công lập ở thị xã Quảng Yên - tỉnh Quảng Ninh;
5.3. Ðề xuất các biện pháp quản lý dạy học ở trƣờng THPT ngoài công
lập trên địa bàn thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh theo tiếp cận đảm bảo chất
lƣợng, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.

6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
6.1. Giới hạn nghiên cứu
Luận văn chỉ nghiên cứu các biện pháp quản lý dạy học ở trƣờng THPT
ngoài công lập thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh, không nghiên cứu các nội
dung quản lý khác của ngƣời Hiệu trƣởng, ngoài ra luận văn không nghiên cứu
công tác quản lý dạy học của các trƣờng THPT công lập.
6.2. Phạm vi nghiên cứu
Ðề tài tập trung khảo sát tại 03 trƣờng THPT ngoài công lập đó là THPT
Yên Hƣng, THPT Trần Quốc Tuấn, THPT Ngô Gia Tự trên địa bàn thị xã
Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh.
7. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu
7.1. Phương pháp luận nghiên cứu
Các quan điểm đƣợc vận dụng trong công trình nghiên cứu bao gồm:
+ Quan điểm hệ thống cấu trúc: Thể hiện trong việc xác định nội hàm
của công tác quản lý hoạt động dạy học
+ Quan điểm lịch sử: Nghiên cứu thực trạng công tác quản lý dạy học ở 03
trƣờng THPT ngoài công lập trên địa bàn thị xã Quảng Yên - tỉnh Quảng Ninh
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

4




+ Quan điểm thực tiễn: Các biện pháp đề ra phải đảm bảo tính khả thi và
phù hợp với điều kiện dạy học thực tế tại các trƣờng THPT ngoài công lập trên
địa bàn thị xã Quảng Yên
7.2. Phương pháp nghiên cứu
7.2.1. Nhóm các phương pháp nghiên cứu lí luận
Phƣơng pháp này đƣợc sử dụng nhằm phân tích và tổng hợp lý thuyết;

phân loại và hệ thống hoá lý thuyết từ các văn bản tài liệu, nghị quyết của
Đảng, Chính phủ, Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT nhằm xác định cơ sở lý luận cho
vấn đề nghiên cứu.
7.2.2. Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi: Xây dựng hệ thống câu hỏi điều
tra với mục đích chủ yếu là thu thập các số liệu nhằm xác định thực trạng các
biện pháp quản lý dạy học hiện có phân tích các nguyên nhân thành công và
hạn chế của thực trạng này.
- Phương pháp phỏng vấn: Tiến hành trao đổi trực tiếp với cán bộ quản
lí và giáo viên nhà trƣờng nhằm tìm hiểu kĩ hơn về thực trạng dạy học và quản
lí dạy học trong nhà trƣờng, lý giải nguyên nhân của vấn đề.
- Phương pháp quan sát: Thu thập thông tin qua việc quan sát các hoạt
động giảng dạy của giáo viên: Dự giờ giáo viên; quan sát các hoạt động quản lí,
đặc biệt là công tác quản lí dạy học của cán bộ quản lí.
Ngoài ra còn sử dụng phƣơng pháp chuyên gia, phƣơng pháp tổng kết
kinh nghiệm, phƣơng pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động.
7.2.3. Phương pháp xử lí số liệu bằng thống kê toán học
Bằng một số thuật toán của toán học thống kê áp dụng trong nghiên cứu
giáo dục, phƣơng pháp này đƣợc sử dụng với mục đích xử lí các kết quả điều
tra phân tích kết quả nghiên cứu, đồng thời để đánh giá mức độ tin cậy của
phƣơng pháp điều tra.
8. Ðóng góp mới của đề tài
Làm sáng tỏ đƣợc thực trạng quản lý dạy học ở trƣờng THPT ngoài công
lập thị xã Quảng Yên - Tỉnh Quảng Ninh giai đoạn hiện nay. Trên cơ sở đó đề
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

5

xuất một số biện pháp quản lý dạy học ở trƣờng THPT ngoài công lập nhằm
bảo đảm và nâng cao chất lƣợng dạy học.
9. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận và khuyến nghị, Tài liệu tham khảo và Phụ
lục, nội dung luận văn đƣợc cấu trúc thành ba chƣơng:
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về quản lí dạy học ở trƣờng THPT ngoài công
lập theo tiếp cận đảm bảo chất lƣợng,
Chƣơng 2: Thực trạng quản lí dạy học ở trƣờng THPT ngoài công lập thị
xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh,
Chƣơng 3: Các biện pháp quản lí dạy học theo tiếp cận đảm bảo chất
lƣợng ở các trƣờng THPT ngoài công lập thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh .

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

6




Chƣơng 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ DẠY HỌC Ở TRƢỜNG THPT
NGOÀI CÔNG LẬP THEO TIẾP CẬN ĐẢM BẢO CHẤT LƢỢNG
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Trên thế giới
Quản lí là một chức năng lao động xã hội, bắt nguồn từ tính chất xã hội
của lao động. Ở đâu có con ngƣời ở đó có quản lí, vì vậy quản lí là một hoạt
động đặc trƣng bao trùm lên mọi mặt đời sống xã hội trong đó có giáo dục.
Khi xã hội phát triển thì giáo dục ngày càng đƣợc quan tâm về mọi mặt.
Vấn đề nâng cao chất lƣợng giáo dục nói chung và nâng cao chất lƣợng dạy

học nói riêng trong các nhà trƣờng từ lâu đã trở thành vấn đề quan tâm của các
nƣớc trên thế giới. Các nhà lãnh đạo, nhà nghiên cứu trên thế giới đều thấy rõ
vai trò, động lực của giáo dục trong phát triển kinh tế, xã hội. Thậm chí nền
kinh tế tri thức đang trở thành một thành phần quan trọng trong sự phát triển
của đất nƣớc. Trƣớc yêu cầu của xã hội và nhiệm vụ của giáo dục và đào tạo,
nhiều công trình nghiên cứu về quản lí và quản lí giáo dục đƣợc công bố nhƣ:
Ở phƣơng Đông cổ đại nhất là ở Trung Hoa và Ấn Độ những tƣ tƣởng về
phép trị nƣớc của Khổng Tử (551-479TrCN), Mạnh Tử (372-289TrCN), Hàn
Phi Tử (280-233 TrCN)… Trong các học thuyết phƣơng Đông cổ đại đó Khổng
Tử đã cho rằng : Đất nƣớc muốn phồn vinh, yên bình và thịnh vƣợng thì ngƣời
quản lí cần chú trọng đến ba yêu tố là Thứ (dân đông), Phú (dân giàu), Giáo
(dân được giáo dục). Ông cho rằng việc giáo dục là cần thiết cho mỗi ngƣời “
Hữu giáo vô loại” và là một thành tố không thể thiếu của mỗi dân tộc. Về
phƣơng pháp giáo dục ông coi trọng việc tự học, tự rèn luyện, tu thân phát huy
mặt tích cực sáng tạo, năng lực nội sinh, dạy học sát đối tƣợng, cá biệt hóa đối
tƣợng, kết hợp học với hành, lý thuyết với thực tiễn, phát triển động cơ học tập
đúng đắn, tạo hứng thú và ý chí quyết tâm của ngƣời học. Theo đánh giá của
các nhà nghiên cứu hiện đại đến nay phƣơng pháp giáo dục của Khổng Tử vẫn
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

7




còn nguyên giá trị có ảnh hƣởng sâu sắc và đậm nét trong phong cách quản lí
và văn hóa của các quốc gia Châu Á nhƣ Trung Quốc, Nhật Bản, Việt Nam…
Các nƣớc phƣơng Tây cổ đại (vào thế kỷ IV-III TrCN) nhà triết học
Xôcơrat trong tập nghị luận của mình viết rằng: Những ngƣời nào biết cách sử
dụng con ngƣời sẽ điều khiển đƣợc công việc, hoặc cá nhân hay tập thể một

cách sáng suốt. Những ngƣời không biết làm nhƣ vậy sẽ mắc sai lầm trong
công việc. Theo Platôn (427-347TrCN) nhà triết học cổ đại Hy Lạp thì muốn trị
nƣớc phải biết đoàn kết dân lại, phải vì dân. Theo ông ngƣời đứng đầu phải
ham chuộng hiểu biết, thành thật, tự chủ, biết điều độ, ít tham vọng về vật chất,
đặc biệt phải đƣợc đào tạo kỹ lƣỡng. Sang thế kỷ XVII, hàng loạt các thuyết
quản lý ra đời bởi các nhà nghiên cứu nổi tiếng nhƣ Rober Owen (1771-1858),
Charles Babbage (1792-1871) và đặc biệt là F. Taylo(1856-1915) ngƣời đƣợc
coi là “cha đẻ” của “thuyết quản lý theo khoa học”. Nhà sƣ phạm J.A
Cômenxki (1592 - 1670) khi đặt nền móng cho hệ thống các nhà trƣờng cũng
đề cập đến vấn đề Quản lý họat động dạy học của ngƣời giáo viên. Ông đã đƣa
ra quan điểm giáo dục phải thích ứng với tự nhiên. Theo ông quá trình dạy học
để truyền thụ và tiếp nhận tri thức là phải dựa vào sự vật, hiện tƣợng do học
sinh tự quan sát, tự suy nghĩ mà hiểu biết, không nên dùng uy quyền bắt buộc,
gò ép ngƣời ta chấp nhận bất kỳ điều gì. Ông cũng đã nêu ra một số nguyên tắc
dạy học có giá trị lớn nhƣ: nguyên tắc trực quan; nguyên tắc phát huy tính tích
cực, tự giác của học sinh; nguyên tắc hệ thống và liên tục; nguyên tắc củng cố
kiến thức; nguyên tắc dạy theo khả năng tiếp thu của học sinh; dạy học phải
thiết thực; dạy học theo nguyên tắc cá biệt…
Nhận thức rõ lợi ích lớn lao của quản lý nên sang thế kỷ XIX, đầu thế kỷ
XX xuất hiện hàng loạt các công trình nghiên cứu với nhiều cách tiếp cận khác
nhau về quản lý nhƣ M.I. Kônđacốp “Cơ sở lí luận khoa hoc quản lí giáo dục’’
trƣờng Cán bộ quản lí và viện khoa học giáo dục 1984; Harld- Kôntz “Những
vấn đề cốt yếu về quản lí” Nxb Khoa học kĩ thuật 1992; tác phẩm “ Kinh
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

8

nghiệm lãnh đạo của hiệu trƣởng” Xu khômlinxki dịch và xuất bản năm 1981
đã đƣa ra nhiều tình huống quản lí giáo dục và quản lí dạy học trong nhà
trƣờng, trong đó tác giả đã bàn nhiều về phƣơng pháp dạy học, đặc biệt là vấn
đề phân công trong quản lí dạy học.
Bên cạnh đó các công trình “Quản lí chất lƣợng trong nhà trƣờng” năm
1992 của West-Burnham, “Quản lí chất lƣợng lấy nhà trƣờng làm cơ sở” năm
1993 của Dorothy Myers và Robert Stonihill, “Quản lí chất lƣợng trong giáo
dục” năm 1997 của Taylor, A. F. Hill . Những công trình này đã đƣa ra những
quan điểm và phƣơng pháp vận dụng các nội dung quản lý chất lƣợng trong sản
xuất vào đổi mới quản lý chất lƣợng trong giáo dục.
Tiếp thu và phát triển những tƣ tƣởng đó, các nhà nghiên cứu giáo dục
thời hiện đại đã cho ra đời nhiều những công trình nghiên cứu về HĐ DH, QL
HĐ DH và ngày nay cùng với sự phát triển của xã hội loài ngƣời QL giáo dục
đã trở thành một khoa học và ngày càng phát triển toàn diện.
1.1.2. Trong nước
Dựa trên cơ sở lí luận của Chủ nghĩa Mác-Lênin, tƣ tƣởng Hồ Chí Minh
các nhà khoa học Việt Nam đã tiếp cận quản lí giáo dục và quản lí trƣờng học
chủ yếu trên nền tảng lý luận giáo dục. Sau Cách mạng tháng Tám, trƣớc nhiệm
vụ đổi mới giáo dục thì việc yêu cầu đổi mới nội dung, phƣơng pháp dạy học là
việc làm cần thiết và cấp bách. Các nhà nghiên cứu giáo dục, các nhà khoa học
đã đi sâu nghiên cứu về khoa học QL giáo dục nhƣ công trình của tác giả
Nguyễn Minh Đạo “Cơ sở khoa học quản lý giáo dục”; “Quản lý, quản lý giáo
dục tiếp cận từ những mô hình” của tác giả Đặng Quốc Bảo; “Cơ sở khoa học
quản lý” của tác giả Nguyễn Quốc Chí - Nguyễn Thị Mỹ Lộc; “Kiểm định chất
lượng giáo dục đại học” của tác giả Nguyễn Đức Chính; “Cơ sở lý luận và thực
tiễn về chất lượng giáo dục và đánh giá chất lượng giáo dục" của tác giả Nguyễn
Hữu Châu… các công trình nghiên cứu của các tác giả trên đã giải quyết đƣợc
vấn đề lý luận rất cơ bản về khoa học quản lý nhƣ khái niệm quản lý các hoạt
động giáo dục theo tiếp cận đảm bảo chất lƣợng...
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

9




Gần đây một số luận văn thạc sỹ khoa học giáo dục chuyên ngành QL
giáo dục bƣớc đầu cũng đã đề cập đến các biện pháp QL HĐ DH và QL HĐ
DH theo tiếp cận đảm bảo chất lƣợng trong các nhà trƣờng phổ thông dƣới
nhiều góc độ khác nhau. Đó là các đề tài nhƣ:
“Vận dụng lí thuyết quản lí chất lượng tổng thể vào quản lí quá trình
dạy học ở trường trung học phổ thông dân lập” của tác giả Lê Đức Ánh Viện
Chiến lƣợc và Chƣơng trình giáo dục (2007);
“Biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường THPT ngoài công
lập quận Đống Đa-Thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu của chương trình phân
ban” của tác giả Nguyễn Thị Nhiếp, năm 2008
“Quản lý hoạt động dạy học của Phòng Giáo dục và Đào tạo đối với
các trường THCS ở huyện Ý Yên tỉnh Nam Định” của tác giả Bùi Anh Đào,
năm 2011.
“Quản lý hoạt động đảm bảo chất lượng theo tiêu chuẩn đánh giá chất
lượng giáo dục trường THPT tại Trường Trung học phổ thông Yên Hòa” của tác
giả Trần Trọng Hà, năm 2010.
Các đề tài nghiên cứu trên đã đề cập đến các bình diện khác nhau và đặc
biệt quan tâm đến những vấn đề quản lý chất lƣợng, đảm bảo chất lƣợng đào
tạo, kiểm định đánh giá chất lƣợng, tiến hành nghiên cứu thực trạng các biện
pháp QL HĐDH của Hiệu trƣởng đối với GV các trƣờng phổ thông bằng những
cách tiếp cận khác nhau và đã đề xuất đƣợc một số biện pháp cần thiết, khả thi
để nâng cao hiệu quả QL. Đồng thời giúp cho các Hiệu trƣởng trƣờng phổ
thông khác tham khảo để vận dụng trong công tác quản lí của mình.
Tuy nhiên tuỳ theo đặc điểm, tính chất, điều kiện của từng loại trƣờng,

từng địa phƣơng, từng cấp QL thì ngƣời QL phải có những biện pháp QL riêng.
Qua quá trình học tập và nghiên cứu các tài liệu, các công trình nghiên cứu của
các tác giả, tôi nhận thấy mỗi một khu vực, vùng miền có những đặc thù riêng
không thể áp dụng một cách máy móc các biện pháp quản lí giống nhau đƣợc.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

10




Quảng Yên thuộc tỉnh Quảng Ninh là một khu vực có nhiều trƣờng
THPT ngoài công lập đang phát triển và trƣởng thành. Trong bối cảnh đang
khẩn trƣơng, nghiêm túc thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW về đổi mới căn bản
và toàn diện nền giáo dục, làm thế nào để các trƣờng ngoài công lập xây dựng
đƣợc thƣơng hiệu và nâng cao đƣợc chất lƣợng dạy học để đáp ứng yêu cầu của
thời đại - đây là vấn đề sống còn của tất cả các nhà trƣờng, đặc biệt là các
trƣờng ngoài công lập.
1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài
1.2.1. Quản lý
Hiện nay có nhiều cách hiểu khác nhau về QL tùy theo quan điểm và
cách tiếp cận. Có ngƣời cho rằng QL là sự chỉ huy, lãnh đạo, sự cai quản, sự
điều khiển, điều chỉnh… Tuy nhiên có thể nêu lên một số quan điểm có tính
chất cốt lõi của một số tác giả nhƣ sau:
K.Marx cho rằng: “Tất cả mọi lao động xã hội trực tiếp hay lao động chung
nào tiến hành trên quy mô tương đối lớn, thì ít nhiều cũng cần đến một sự chỉ đạo
để điều hoà những hoạt động cá nhân và thực hiện những chức năng chung phát
sinh từ sự vận động của toàn bộ cơ thể sản xuất khác với sự vận động của những
khí quan độc lập của nó. Một người độc tấu vĩ cầm tự điều khiển lấy mình, còn
một dàn nhạc thì cần phải có một nhạc trưởng” [23].

Nhƣ vậy bản chất của QL là một hoạt động lao động có tính tất yếu, vô
cùng quan trọng trong quá trình lao động, phát triển của loài ngƣời.
Henry Fayol (1841 - 1925) nhấn mạnh: QL là một hệ thống phát huy tác
dụng có tính chất độc lập không thể thay thế. Theo ông: “quản lý là lập kế
hoạch, tổ chức, chỉ huy, phối hợp và kiểm tra” [ dẫn theo 6, tr.33]
Các tác giả Việt Nam cũng có nhiều công trình nghiên cứu về khoa học
QL và thể hiện nhiều quan điểm về vấn đề này nhƣ sau:
Tác giả Nguyễn Ngọc Quang cho rằng “Quản lý là sự tác động có mục
đích tới tập thể những người lao động nhằm đạt được những kết quả nhất định
và mục đích đã định trước” [26, tr.33].
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

11




Theo tác giả Nguyễn Văn Lê: “Quản lý với tư cách là một hệ thống xã
hội, là khoa học và nghệ thuật tác động vào từng thành tố của hệ bằng các
phương pháp thích hợp, nhằm đạt các mục tiêu đề ra cho hệ và cho từng thành
tố của hệ” [19, tr.28].
Còn tác giả Đặng Quốc Bảo thì khẳng định : Bản chất của hoạt động QL
nhằm làm cho hệ thống vận hành theo mục tiêu đặt ra và tiến đến các trạng
thái có tính chất lượng mới”[1].
Từ rất nhiều quan điểm khác nhau nêu trên, chúng ta có thể hiểu khái
quát về QL nhƣ sau: QL là sự tác động, chỉ huy điều khiển hướng dẫn các quá
trình xã hội và hành vi hoạt động của con người, nhằm đạt được mục đích đề
ra. Sự tác động của QL bằng cách nào đó để người bị QL luôn tự giác, phấn
khởi đem hết năng lực, trí tuệ của mình tạo nên lợi ích cho bản thân, cho tổ
chức và cả xã hội.

1.2.2. Quản lý giáo dục
Đã có nhiều tác giả nghiên cứu về lí thuyết quản lý giáo dục (QLGD) và
thực tế cho thấy cũng có nhiều quan điểm khác nhau về vấn đề này, có thể kể
đến một số quan điểm chủ yếu sau :
Theo P.V.Khuđôminxki (nhà lý luận của Liên Xô trƣớc đây) thì: “QLGD
là tác động có hệ thống, có kế hoạch, có ý thức và có mục đích của chủ thể QL
ở các cấp khác nhau đến các khâu của hệ thống GD (từ bộ đến trường) nhằm
mục đích đảm bảo việc GD Chủ nghĩa cộng sản cho thế hệ trẻ, đảm bảo phát
triển toàn diện và hài hoà cho thế hệ trẻ'' [dẫn theo 9, tr.341].
Tác giả M.I.Kônđacốp đã định nghĩa: “Quản lý giáo dục là tập hợp các
biện pháp (tổ chức, cán bộ, giáo dục, kế hoạch hóa, tài chính …) nhằm đảm
bảo vận hành bình thường của các cơ quan trong hệ thống giáo dục, đảm bảo
dự tiếp tục phát triển và mở rộng hệ thống cả về số lượng cũng như chất
lượng” [18, tr.93].
Theo tác giả Nguyễn Ngọc Quang thì: “Quản lý giáo dục thực chất là tác
động đến nhà trường, làm cho nó tổ chức tối ưu được quá trình dạy học, giáo
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

12




dục thể chất theo đường lối, nguyên lý giáo dục của Đảng, quán triệt được
những tính chất trường THPT xã hội chủ nghĩa Việt Nam, bằng cách đó tiến tới
mục tiêu dự kiến, tiến lên trạng thái chất lượng mới’’ [26, tr.32].
Tác giả Phạm Minh Hạc cũng khẳng định: “QLGD là tổ chức các
HĐDH. Có tổ chức được các HĐDH, thực hiện được các tính chất của nhà
trường Việt Nam xã hội chủ nghĩa, mới quản lý được GD, tức là cụ thể hoá
đường lối GD của Đảng và biến đường lối đó thành hiện thực, đáp ứng nhu

cầu của nhân dân, của đất nước” [11, tr.9].
Các tác giả tuy có nhiều cách diễn đạt khác nhau, nhƣng đều giúp ta có
cách hiểu thống nhất rằng khái niệm QLGD có nội hàm rất linh hoạt, nếu hiểu
GD là các hoạt động GD diễn ra trong nhà trƣờng hay ngoài xã hội thì QLGD
là quản lý mọi hoạt động GD trong xã hội, lúc đó QLGD đƣợc hiểu theo nghĩa
rộng nhất. Còn chỉ nói đến hoạt động GD trong ngành giáo dục đào tạo thì
QLGD đƣợc hiểu là QL một số cơ sở GD&ĐT (là quản lý nhà trƣờng) và quản
lý một số cơ sở GD&ĐT ở một bộ phận hành chính nào đó (huyện, tỉnh, toàn
quốc) ta gọi là quản lý một hệ thống GD.
Qua các định nghĩa trên chúng ta có thể rút ra kết luận: Quản lý giáo dục
chính là quá trình tác động có định hướng của nhà quản lý giáo dục trong việc
vận dụng nguyên lý, phương pháp chung nhất của kế hoạch nhằm đạt được những
mục tiêu đề ra.
1.2.3. Quản lý nhà trường và quản lý trường THPT
1.2.3.1. Quản lý nhà trường
Quản lý nhà trƣờng là một bộ phận trong quản lý giáo dục. Vì nhà trƣờng
học là một tổ chức GD, là một đơn vị cơ sở của ngành GD và ĐT. Nhà trƣờng
chính là nơi tiến hành các quá trình giáo dục có nhiệm vụ trang bị kiến thức cho
một nhóm dân cƣ nhất định, thực hiện tối đa một quy luật tiến bộ xã hội là: Thế
hệ đi sau phải lĩnh hội đƣợc tất cả những kinh nghiệm xã hội mà các thế hệ đi
trƣớc đã tích lũy và truyền lại, đồng thời phải làm phong phú thêm những kinh
nghiệm đó.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

13