Bài giảng kế toán tài chính i chương 7 đh kinh tế TP HCM

CHƯƠNG 7:
KẾ TOÁN HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI
VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH
MERCHANDISING ACTIVITIES
& INCOME SUMMARY
Lớp Kế toán doanh nghiệp


MỤc tiêu
Sau khi học chương này, người học có khả năng hiểu và
thực hiện các nội dung sau:
• Quy trình hoạt động cơ bản về giao dịch mua bán hàng
hóa của doanh nghiệp thương mại.
• Phương pháp phân tích và ghi nhận bút toán các giao
dịch mua và bán hàng hóa.
• Ghi nhận các bút toán chi phí bán hàng, chi phí quản lý
doanh nghiệp và xác định kết quả kinh doanh cuối kỳ kế
toán.
• Trình bày thông tin cơ bản về kết quả hoạt động mua
bán hàng hóa


TÀI LIỆU HỌC
• Sách giáo khoa chương 7
• Thông tư 200/2014/TT-BTC
• Chuẩn mực kế toán Việt Nam về Doanh thu


NỘI DUNG
7.1. Những vấn đề chung
7.2 Kế toán mua hàng

7.3 Kế toán bán hàng
7.4 Kế toán chi phí hoạt động
7.5 Kế toán xác định kết quả kinh doanh
7.6 Trình bày thông tin trên báo cáo tài
chính


MINH HỌA BCKQHĐKD
HAGL Group 1/1 – 31/12/2014


7.1. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
Một số phương thức mua bán hàng cơ
bản
• Bán hàng qua kho
• Giao hàng tại kho
• Chuyển hàng

• Giao hàng vận chuyển thẳng (bán hàng
giao tay ba)


7.2 KẾ TOÁN MUA HÀNG
(PURCHASES)


Chứng từ
• Phiếu yêu cầu mua;
• Đơn đặt hàng;
• Hóa đơn;

• Báo cáo nhận hàng;
• Phiếu kiểm soát;
• Séc thanh toán;
• Bản sao kê ngân hàng


Kế toán mua hàng nhập kho
• Ghi nhận ban đầu theo giá gốc, bao gồm gia mua và chi
phí thu mua
• Giá mua hàng hóa

Giá mua
hàng hóa

=

Giá mua của
hàng thực
nhập

Các khoản thuế
+ không được hoàn
lại

• Chi phí thu mua hàng hóa
VD: CP vận chuyển, bốc xếp, bảo hiểm, bảo quản trong quá
trình mua hàng, lương nhân viên thu mua và nhận hàng, chi
phí của bộ phận thu mua độc lập, hao hụt tự nhiên trong
định mức phát sinh trong quá trình mua hàng.

Tài khoản
TK 156- Hàng hóa
• TK 1561- Giá mua hàng hóa
• TK 1562- Chi phí thu mua hàng hóa
• TK 1567- Hàng hóa bất động sản


1561
331,111
111,112,331
Mua hàng hóa nhập
Khoản chiết khấu thương
kho
mại hoặc giảm giá
632
Xuất bán tại kho
333
157
Thuế nhập khẩu, thuế
Xuất gởi bán
TTĐB
222
Xuất
tham
gia
liên
doanh,
Trị giá
331,111,112

liên kết
thực nhập
1381
1381
3381
Thiếu trong kiểm kê
chờ xử lý
3381 Thừa Thiếu
Thừa trong kiểm kê
154

Gia công, chế biến
nhập kho
SD


111,112,331,…

1562

Tập hợp chi phí thu
mua hàng hoá
SD: Chi phí mua
hàng phân bổ
cho hàng tồn
cuối kỳ

632
Phân bố chi
phí mua hàng

cho hàng đã
bán ra


Ảnh hưởng đến BCTC
BCĐKT
TS

=

Nợ
+ VCSH
phải trả

+HTK


LN

=

DT

BCLCT
T
-

CP
-Dòng
tiền từ

hoạt
động
kinh
doanh

-Tiền

+HTK

BCKQHĐKD

+PTrả


Mua hàng nhập kho
Ví dụ 7.1:
Hãy định khoản tình hình sau:
Cty TM Toàn Cầu tính giá HTK theo pp FIFO có
tình hình liên quan hàng hóa trong kỳ như sau:
Ngày 1: Mua hàng A và B với giá mua 6.000.000
đ với chi tiết cho như sau, và phát sinh chi phí
thuê xe vận chuyển 200.000 chi bằng tiền tạm
HH
SL
ĐG
TT
ứng.
A
100
40.000

4.000.000
B
40
50.000
2.000.000
Tổng
6.000.000


Ví dụ 7.1 (tt)
Ngày 20: Mua hàng A và C có giá mua
10.000.000, chi tiết như sau, và phát sinh chi phí
thuê xe vận chuyển 500.000 chi bằng tiền tạm
ứng
HH
SL
ĐG
TT
A
50
40.000
2.000.000
C
80
100.000
8.000.000
Tổng
10.000.000

Ví dụ 7.1 (tt)
Ngày 25: Xuất một số hàng A, B và C để bán với
số lượng như sau:
Phiếu xuất kho
HH

SL

A

50

B

20

C

40

ĐG xuất

TT


7.3 KẾ TOÁN BÁN HÀNG
(SALES)


DOANH THU

REVENUE
• Doanh thu: là tổng lợi ích kinh tế doanh
nghiệp thu được trong kỳ, phát sinh từ các
hoạt động sản xuất, kinh doanh thông
thường của doanh nghiệp, góp phần làm
tăng vốn chủ sở hữu
• Doanh thu không bao gồm các khoản thu
hộ bên thứ ba, ví dụ: Các loại thuế gián thu
• Doanh thu được xác định theo giá trị hợp lý
của các khoản đã thu hoặc sẽ thu được


Doanh thu
Doanh thu phải được ghi nhận phù hợp với bản
chất hơn là hình thức hoặc tên gọi của giao dịch
và phải được phân bổ theo nghĩa vụ cung ứng
hàng hóa, dịch vụ.
+ Trường hợp khách hàng chỉ được nhận hàng
khuyến mại khi mua sản phẩm hàng hóa (như
mua 2 sản phẩm được tặng thêm 1 sản phẩm)
+ Trường hợp bán sản phẩm, hàng hóa kèm theo
sản phẩm, hàng hóa, thiết bị thay thế


Doanh thu kế toán và doanh thu
tính thuế
• Thời điểm, căn cứ để ghi nhận doanh thu kế
toán và doanh thu tính thuế có thể khác nhau
tùy vào từng tình huống cụ thể.

ĐIỀU KIỆN GHI NHẬN DOANH THU
BÁN HÀNG
Doanh thu bán hàng được ghi nhận khi thoả mãn đồng thời 5 điều kiện sau:
(a) Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với
quyền sở hữu sản phẩm hoặc hàng hóa cho người mua;
(b) Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa như người
sở hữu hàng hóa hoặc quyền kiểm soát hàng hóa;
(c) Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn;
(d) Doanh nghiệp đã thu hoặc sẽ thu được các lợi ích kinh tế từ giao dịch
bán hàng;
(e) Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng;


Chứng từ:
• Phiếu xuất kho
• Hóa đơn. Các loại hóa đơn:
Hóa đơn GTGT: dành cho các tổ chức tính thuế GTGTtheo
phương pháp khấu trừ
Hóa đơn bán hàng: dùng cho tổ chức, cá nhân tính thuế GTGT
theo phương pháp trực tiếp
Hóa đơn khác gồm: tem; vé; phiếu thu tiền bảo hiểm…
Phiếu thu tiền cước vận chuyển hàng không; chứng từ thu phí
dịch vụ ngân hàng…,

• Các chứng từ được in, phát hành, sử dụng và quản lý
như hóa đơn: phiếu xuất kho kiêm vận chuyển nội bộ,
phiếu XK hàng gửi bán đại lý.

Hình thức hóa đơn
a) Hóa đơn tự in: là hóa đơn do DN tự in ra trên các thiết bị
tin học, máy tính tiền …khi bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ;
b) Hóa đơn điện tử: là tập hợp các thông điệp dữ liệu điện tử
về bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ, được tạo, lập, gửi, nhận,
lưu trữ và quản lý theo quy định tại Luật Giao dịch điện tử và
các văn bản hướng dẫn thi hành;
c) Hóa đơn đặt in: là hóa đơn do các DN đặt in theo mẫu để
sử dụng cho hoạt động bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ,
hoặc do cơ quan thuế đặt in theo mẫu để cấp, bán cho các tổ
chức, hộ, cá nhân.


Tài khoản
- TK 511- Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
TK 5111 : Doanh thu bán hàng hóa
TK 5112 : Doanh thu bán các thành phẩm
TK 5113 : Doanh thu cung cấp dịch vụ
TK 5114 : Doanh thu trợ cấp, trợ giá
TK 5117 : Doanh thu kinh doanh bất động sản đầu tư
TK 5118 : Doanh thu khác
- TK 632- Giá vốn hàng bán


Sơ đồ kế toán giá vốn hàng bán
331,111,…
Mua xong bán
ngay
157

911

632

Mua
Hàng gởi
xong gởi bán đã
156 bán
bán được
Gởi
bán
Xuất kho bán
trực tiếp
Hàng hóa đã bán bị trả lại
nhập kho

Kết chuyển giá
vốn hàng đã bán
trong kỳ