Thiết kế hệ thống xử lý nước rỉ rác cho bãi chôn lấp chất thải rắn huyện đình lập tỉnh lạng sơn

L IC M

N

hoàn thành t t bài lu n v n này, tôi đã nh n đ

c r t nhi u s đ ng viên,

giúp đ c a các cá nhân và t p th .
Tr

c tiên tôi xin đ

c g i l i bi t n chân thành nh t t i TS. Ngô Trà Mai -

Vi n V t lý,Vi n Hàn lâm Khoa h c và Công ngh Vi t Nam đã h
đi u ki n t t nh t cho tôi đ

ng d n và t o

c nghiên c u và th c hi n lu n v n. Qua đây, tôi c ng

xin g i l i c m n t i TS. Tr n Th Hi n Hoa – Tr

ng

i H c Xây D ng, các

anh các ch đang công tác t i phòng Hóa nghi m thu c Liên đoàn n
luôn nhi t tình giúp đ , t o cho tôi môi tr

ng nghiên c u và làm vi c nghiêm túc.

Tôi xin g i l i bi t n t i ban lãnh đ o tr
đi u ki n t t cho tôi h c t p và phát tri n.
n t i TS. V

ng

i h c Th y l i đã luôn t o

ng th i tôi c ng xin bày t lòng bi t

c Toàn B môn Khoa h c Môi tr

đ tôi trong su t quá trình tôi h c t p t i tr

ng – Khoa Môi tr

ng đã giúp

ng.

Và cu i cùng, tôi c ng xin g i l i c m n đ n b n bè, ng
ng

c Vi t Nam

i thân, nh ng

i đã luôn sát cánh cùngs tôi, chia s và đ ng viên tôi không ng ng n l c v

n

lên trong h c t p c ng nh trong cu c s ng.
M t l n n a tôi xin chân thành c m n!
Hà N i, ngày 24 tháng 8 n m 2015

Ph m Thu Uyên


L I CAM OAN
Mã s h c viên: 138520320008

Tên tôi là: Ph m Thu Uyên
L p: 21KTMT21
Chuyên ngành: K thu t Môi tr

Mã s : 60520320

ng

Khóa h c: 21 đ t 2
Tôi xin cam đoan quy n lu n v n đ
d n c a TS. Ngô Trà Mai và TS. V
“Thi t k h th ng x lý n

c chính tôi th c hi n d

is h

ng

c Toàn v i đ tài nghiên c u trong lu n v n

c r rác cho bãi chôn l p ch t th i r n huy n ình L p

t nh L ng S n”.
ây là đ tài nghiên c u m i, không trùng l p v i các đ tài lu n v n nào
tr

c đây, do đó không có s sao chép c a b t kì lu n v n nào. N i dung c a lu n

v nđ

c th hi n theo đúng quy đ nh, các ngu n tài li u, t li u nghiên c u và s

d ng trong lu n v n đ u đ

c trích d n ngu n.

N u x y ra v n đ gì v i nôi dung lu n v n này, tôi xin ch u hoàn toàn trách
nhi m theo quy đ nh./.
NG

I VI T CAM OAN


DANH M C CH

VI T T T

Ký hi u

T vi t t t

BCL

Bãi chôn l p

CTR

Ch t th i r n

NRR

N

BOD

Nhu c u oxy sinh hóa

COD

Nhu c u oxy hóa h c

BVMT

B o v môi tr

BTNMT

B Tài nguyên Môi tr

DO

N ng đ oxy hòa tan

MLSS

N ng đ bùn ho t tính

MVSS

L

PAC

Poly Aluminium Chloride

QCVN

Quy chu n Vi t Nam

VSV

Vi sinh v t

TCCP

Tiêu chu n cho phép

TCVN

Tiêu chu n Vi t Nam

UASB

B sinh h c k khí

BTCT

Bê tông c t thép

Q

Quy t đ nh

UBND
SBR

c r rác

ng
ng

ng sinh kh i trong b

y ban nhân dân
B l c sinh h c t ng m

M CL C

M

U .................................................................................................................... 1

1. Tính c p thi t c a đ tài ..........................................................................................1
2. M c đích nghiên c u c a đ tài ..............................................................................2
3.

it

4. Ph

ng và ph m vi nghiên c u ...........................................................................2
ng pháp nghiên c u.........................................................................................2

5. N i dung c a lu n v n.............................................................................................3
CH

NG I: T NG QUAN V

1.1. I U KI N MÔI TR

A I M,

NG T

IT

NG NGHIÊN C U ..... 4

NHIÊN ........................................................... 4

1.1.1. V trí đ a lý ........................................................................................................ 4
1.1.2.

c đi m đ a hình đ a m o................................................................................ 5

1.1.3 i u ki n v khí h u .......................................................................................... 6
1.1.4. i u ki n th y v n ............................................................................................ 8
1.2. I U KI N KINH T - XÃ H I ....................................................................... 8
1.2.1. i u ki n kinh t huy n ình L p .................................................................... 8
1.2.2 i u ki n Xã h i huy n ình L p ..................................................................... 9
1.3. T NG QUAN V BÃI CHÔN L P CH T TH I R N ÌNH L P [14] ........ 9
1.3.1. Khu v c chôn l p rác ........................................................................................ 9
1.3.2. Khu v c x lý n

c r rác ............................................................................... 10

1.3.3. H th ng thu gom n

c m a, n

c rác và c ng x tràn. ............................... 10

1.3.4. H th ng thu gom khí rác. ............................................................................... 11
1.3.5. Công trình ph tr ........................................................................................... 11
1.4. T NG QUAN V CÁC PH

1.4.1. Các ph

ng pháp x lý n

NG PHÁP X

CH

ng pháp x lý n

c r rác trên th gi i .........................................15
c r rác t i Vi t Nam ........................................... 19

NG II: TÍNH TOÁN L

NG D NG PH

C R RÁC .............. 13

c r rác trên th gi i ............................................ 13

1.4.1.3. M t s công ngh x lý n
1.4.2. Các ph

LÝ N

NG N

C R RÁC VÀ NGHIÊN C U

NG PHÁP FENTON TRONG X

LÝ N

C R RÁC

T I BÃI CHÔN L P RÁC ÌNH L P ............................................................... 29


2.1. TÍNH TOÁN L

NG N

C R RÁC ............................................................ 29

2.1.1. Các ngu n rác th i ........................................................................................... 29
2.1.2. Tính toán l

ng n

c r rác ............................................................................ 33

2.2. NGHIÊN C U THI T K

H

TH NG X

LÝ N

C R RÁC T I BÃI

CHÔN L P HUY N ÌNH L P ............................................................................ 35
2.3. PH

NG PHÁP FENTON ............................................................................... 37

2.3.1. Gi i thi u ph

ng pháp Fenton ...................................................................... 37

2.3.2. Nguyên v t li u và ph
3.2.2.2. Ph

ng pháp nghiên c u ................................................. 38

ng pháp và quy trình thí nghi m. .........................................................40

2.3.3. Ti n hành thí nghi m ...................................................................................... 40
2.3.4. K t qu thí nghi m .......................................................................................... 43
CH

NG III: THI T K

H

TH NG X

LÝ N

C R RÁC BÃI CHÔN

L P ........................................................................................................................... 44
3.1. C S L A CH N CÔNG NGH .................................................................. 44
3.2.

XU T QUY TRÌNH CÔNG NGH X

LÝ.............................................. 45

3.2.1. Ph

ng án 1..................................................................................................... 45

3.2.2. Ph

ng án 2..................................................................................................... 48

3.2.3. So sánh l a ch n công ngh ............................................................................ 51
3.3. TÍNH TOÁN CÁC CÔNG TRÌNH
3.3.1. H ch a n

NV X

LÝ N

C R RÁC ............ 52

c rác ............................................................................................ 52

3.3.2. B đi u hòa ...................................................................................................... 53
3.3.3. B UASB ......................................................................................................... 57
3.3.4. B Anoxic........................................................................................................ 60
3.3.5. B Aerotank .................................................................................................... 62
3.3.6. B l ng 2 ........................................................................................................ 68
3.3.7. B Oxi hóa Fenton .......................................................................................... 71
3.3.8. B l ng trung hòa ............................................................................................ 75
3.3.9. B kh trùng .................................................................................................... 78
3.3.10. B nén bùn..................................................................................................... 80


3.3.11. Tính T n th t ................................................................................................. 83
3.4. KHÁI TOÁN KINH T THEO PH

NG ÁN L A CH N .......................... 84

3.4.1. Chi phí xây d ng và máy móc ........................................................................ 86
3.4.2. Chi phí x lý n

c r rác ................................................................................. 86

K T LU N VÀ KHUY N NGH ......................................................................... 89
1. Nh ng k t lu n v các k t qu đ t đ

c c a lu n v n ..........................................89

2. Nh ng khuy n ngh ...............................................................................................90
TÀI LI U THAM KH O ...................................................................................... 91
Ph l c 1 .................................................................................................................... 93
Quy t đ nh phê duy t d án đ u t xây d ng BCL CTR ình L p ......................... 93

Ph l c 2 .................................................................................................................... 95
Các hình nh làm thí nghi m .................................................................................... 95
Ph l c 3 .................................................................................................................... 97
Các b n v thi t k .................................................................................................... 97


DANH M C HÌNH V
Hình 1.1. B n đ huy n

ình L p ............................................................................. 5

Hình 1.2. Công ngh x lý n

c r rác c a

c ....................................................... 16

Hình 1.3. Công ngh x lý n

c r rác t i BCL Sudokwon, Hàn Qu c [21]............ 17

Hình 1.4. Công ngh x lý NRR BCL Nam S n [3] ................................................ 24
Hình 2.1. V trí l y m u NRR sau b Aerotank c a Tr m x lý NRR BCL V n
Lãng ........................................................................................................................... 39
Hình 3.1. S đ quy trình công ngh x lý NRR BCL huy n ình L p – ph

ng án 1 . 46

Hình 3.2. S đ quy trình công ngh x lý NRR BCL huy n ình L p – ph

ng án 2 . 48

Hình 3.3. Thi t b đo l u l

ng V-notch .................................................................. 56

Hình 3.4. M t c t chi ti t b l ng 2 ........................................................................... 70
Hình 3.5. M t c t ng phân ph i trung tâm và máng thu n

c ................................ 70

Hình 3.6. Chi ti t b oxi hóa Fenton ......................................................................... 74
Hình 1. D ng c thí nghi m ...................................................................................... 95
Hình 2. Hóa ch t và m u thí nghi m ........................................................................ 96
Hình 3. M t s hình nh trong quá trình làm thí nghi m.......................................... 96


DANH M C B NG BI U

B ng 1.1. L

ng m a l trung bình tháng, n m (mm) [4] ......................................... 7

B ng 1.2. Thành ph n n

c r rác t i m t s qu c gia trên th gi i [21] ................. 13

B ng 1.3. N ng đ các ch t ô nhi m tr
B ng 1.4. Thành ph n n

c và sau x lý [21] ................................... 18

c r rác c a m t s BCL đi n hình [3] ........................... 21

B ng 1.5. Thành ph n NRR sau h th ng x lý t i BCL Nam S n – Hà N i [3] .... 25
B ng 1.6. Các công ngh đã và đang đ

c áp d ng đ x lý n

c r rác t i Vi t

Nam ........................................................................................................................... 27
B ng 2.1. Dân s hi n tr ng n m 2014 [4] ............................................................... 30
B ng 2.2. L

ng rác th i n m 2014 .......................................................................... 31

B ng 2.3. L

ng rác th i tính toán t n m 2015 đ n 2035 ..................................... 32

B ng 2.4. Thành ph n NRR BCL V n Lãng sau x lý Aerotank ............................. 39
B ng 2.5. Hi u qu x lý COD thông qua ph n ng Fenton .................................... 43
B ng 3.1. N ng đ m t s thành ph n trong NRR BCL V n Lãng [13] .................. 44
B ng 3.2. N ng đ thành ph n các ch t h u c thi t k ........................................... 45
B ng 3.3. So sánh các ph

ng án x lý NRR ........................................................... 51

B ng 3.4. T ng h p tính toán b đi u hòa ................................................................ 56

B ng 3.5. Giá tr đ u vào và đ u ra c a các thông s sau khi qua b đi u hòa ........ 57
B ng 3.6. T ng h p tính toán b UASB ................................................................... 60
B ng 3.7. T ng h p tính toán b Anoxic .................................................................. 61
B ng 3.8. Các thông s thi t k b Aerotank ............................................................ 67
B ng 3.9. Thông s thi t k b l ng II ...................................................................... 71
B ng 3.10. Thi t b khu y tr n.................................................................................. 73
B ng 3.11. Các thông s thi t k b oxi hóa Fenton ................................................. 74
B ng 3.12. Giá tr đ u ra hàm l

ng các ch t có trong NRR ................................... 75

B ng 3.13. Thông s thi t k b l ng trung hòa ....................................................... 78
B ng 3.14. Thông s thi t k b kh trùng ............................................................... 79
B ng 3.15. T ng h p tính toán b nén bùn. .............................................................. 81
B ng 3.16. Chi phí đ u t cho các h ng m c công trình và thi t b ......................... 85
B ng 3.17. L

ng đi n tiêu th trong 1 ngày ........................................................... 87

B ng 3.18. L

ng hóa ch t tiêu th trong 1 ngày ..................................................... 87


1

M

U

1. Tính c p thi t c a đ tài
Ngày nay, khi ch t l
c ng đ

ng cu c s ng đang d n đ

c quan tâm, đ c bi t là v n đ rác th i và n

ho t đ ng c a con ng

c c i thi n thì môi tr

ng

c th i. Rác th i sinh ra t m i

i và ngày càng t ng v kh i l

ng. H u h t rác th i

n

c

ta đ u ch a phân lo i t i ngu n. Do đó gây ra nhi u khó kh n cho công tác qu n lý
và x lý lo i ch t th i này, đ ng th i lo i ch t th i này sinh ra m t lo i n

c th i

đ c bi t ô nhi m là NRR. Hi n nay, vi c x lý rác th i b ng cách chôn l p h p v

sinh đ

c coi là bi n pháp h u d ng b i tính kinh t cao. Tuy nhiên, l

sinh ra t các BCL đã gây nh ng tác đ ng b t l i đ n môi tr
ng

i. NRR xâm nh p vào ngu n n

cm tl nn

ng NRR

ng và s c kho con

c ng m khi ch a đ

c x lý đ t

tiêu chu n là nguy c ti m n c a nhi u c n b nh cho dân c trong vùng. L ng S n
là m t t nh mi n núi phía B c không n m ngoài quy lu t trên.
Theo s li u th ng kê c a S Tài nguyên và Môi tr

ng t nh L ng S n, hi n

t i rác t i các th tr n Chi L ng, H u L ng, Cao L c, thành ph L ng S n, c a kh u
ng

ng, Tân Thanh… đ

c thu gom, v n chuy n và x lý t i BCL rác Tân

Lang, huy n V n Lãng v i công su t kho ng 300m3/ngày.đêm (109.500m3/n m).
Trong th i gian t i BCL rác Tân Lang s đ y, không còn s c ch a và x lý rác cho
khu v c, do đó m t s huy n đang trong th i gian quy ho ch, l a ch n đ a đi m, l p
d án x lý rác nh các huy n: V n Quan và

ình L p. Xu t phát t các lý do trên,

ngày 10 tháng 09 n m 2013 UBND t nh L ng S n đã ra quy t đ nh phê duy t d án
đ u t xây d ng công trình BCL rác th i huy n ình L p, t nh L ng S n theo quy t
đ nh s 1299/Q – UBND [17]. Nh v y, vi c đ u t xây d ng BCL rác ình L p
v i quy mô l n nh m đáp ng nhu c u x lý rác th i đúng quy ho ch đ ra c a t nh.
Khi xây d ng xong và đi vào ho t đ ng s phát sinh m t l
BCL, NRR có hàm l

ng NRR t

ng ô nhi m cao, b c mùi hôi n ng n , lan t a trong m t

ph m vi l n, NRR có th ng m xuyên qua m t đ t làm ô nhi m ngu n n
và d dàng gây ô nhi m ngu n n
ng

i.

c m t, đ ng th i nh h

c ng m

ng t i s c kh e con

h n ch nh ng tác đ ng tiêu c c c a NRR, c n thi t ph i xây d ng m t

h th ng x lý NRR đ ng b ngay t đ u v i BCL.


2

Xu t phát t th c t đó em ti n hành nghiên c u và th c hi n đ tài: “Thi t
k h th ng x lý n

c r rác cho bãi chôn l p ch t th i r n huy n ình L p t nh

L ng S n”
2. M c đích nghiên c u c a đ tài
- Nghiên c u quá trình Fenton trong x lý NRR t đó đánh giá hi u qu c a
quá trình Fenton thông qua x lý COD c a NRR;
xu t đ

-

c dây chuy n công ngh và thi t k h th ng x lý n

c r rác

bãi chôn l p ch t th i r n huy n ình L p, t nh L ng S n
3.

it

ng và ph m vi nghiên c u
it

-

ng: Lu n v n t p trung nghiên c u kh n ng x lý COD c a NRR

thông qua quá trình oxy hóa b ng ph

ng pháp Fenton, thi t k h th ng x lý

NRR huy n ình L p, t nh L ng S n.
- Ph m vi nghiên c u: BCL huy n ình L p t nh L ng S n
ng pháp nghiên c u

4. Ph

ng pháp đi u tra kh o sát th c đ a: T ch c đi th c đ a, kh o sát

a. Ph

khu v c, làm vi c v i các c quan có ch c n ng t i đ a bàn nghiên c u nh m:
+ Thu th p s li u liên quan đ n khu v c đ tài: s li u v đi u ki n t nhiên,
kinh t - xã h i.
+

i u tra v tình hình x lý NRR trên đ a bàn lân c n huy n

ình L p và

tình hình thu gom CTR trên đ a bàn huy n ình L p.
b. Ph
kê, ph

ng pháp phân tích th ng kê: ng d ng ph

ng pháp phân tích t

ng pháp phân tích th ng

ng quan .v.v. đ x lý s li u, nghiên c u m i quan h

gi a các y u t trong quá trình làm lu n v n.
c. Ph

ng pháp k th a: k th a các tài li u liên quan vào lu n v n, các

nghiên c u v fenton đã đ
d. Ph
đ

c ph

c ng d ng vào th c t .

ng pháp so sánh: so sánh các ph

ng pháp xác đ nh đ l a ch n

ng pháp t i u nh t phù h p v i đi u ki n c a t nh L ng S n và so sánh

v i các ph

ng pháp đã nghiên c u, s d ng trong n

c và trên th gi i có nh ng

đ c đi m t

ng đ ng v quy mô, tính ch t... D a vào các k t qu nghiên c u c a


3

khu v c giúp cho vi c so sánh t đó xây d ng h th ng x lý NRR cho BCL

ình

L p.
e. Ph
đ

ng pháp th c nghi m: ti n hành l y m u, thí nghi m đ xác đ nh

c hi u qu x lý COD trong NRR BCL.

5. N i dung c a lu n v n
Lu n v n g m nh ng n i dung sau:
M đ u

Ch

ng 1: T ng quan v đ a đi m, đ i t

Ch

ng 2: Tính toán l

Fenton trong x lý n
Ch

ng n

ng nghiên c u

c r rác và nghiên c u ng d ng ph

ng pháp

c r rác t i bãi chôn l p rác ình L p

ng 3: Thi t k h th ng x lý n

K t lu n và ki n ngh

c r rác bãi chôn l p huy n ình L p


4

CH
T NG QUAN V
1.1. I U KI N MÔI TR

NG I

A I M,
NG T

IT

NG NGHIÊN C U

NHIÊN

1.1.1. V trí đ a lý
Khu v c xây d ng BCL CTR thu c thôn B n Chuông, xã

ình L p, huy n

ình L p, t nh L ng S n.
L ng S n là t nh biên gi i, n m
giáp t nh Cao B ng, phía

phía

ông B c c a Vi t Nam. Phía B c

ông giáp t nh Qu ng Ninh, phía Nam giáp t nh B c

Giang, phía Tây giáp t nh Thái Nguyên và t nh B c K n, phía ông B c giáp khu t
tr dân t c Choang – Qu ng Tây (Trung Qu c).
Huy n

ình L p n m

phía

ông Nam t nh L ng S n. Phía Tây

giáp huy n L c Bình; phía B c giáp Trung Qu c; phía

ông Nam giáp t nh Qu ng

Ninh; phía Nam giáp t nh B c Giang.
Huy n

ình L p có 12 đ n v hành chính g m 2 th tr n

Tr

ng Thái Bình và 10 xã: Bình Xá, B c Xa, Kiên M c,

C

ng L i, Châu S n,

ình L p, Nông

ình L p, Thái Bình,

ng Th ng, B c Lãng và Lâm Ca.

Khu v c xây d ng BCL CTR thu c xã ình L p, xã ình L p bao quanh th
tr n huy n ình L p, có ranh gi i hành chính ti p giáp v i:
- Phía đông và phía ông B c giáp xã Bính Xã và xã Kiên M c
- Phía Nam và phía ông Nam giáp v i xã Châu S n và xã C

ng L i

- Phía Tây và phía Tây B c giáp xã L i Bác, Sàn Viên huy n L c Bình
- Phía Tây Nam giáp xã Thái Bình
Khu v c xây d ng BCL ch t th i r n n m cách th tr n ình L p 7 km. [14]


5

Hình 1.1. B n đ huy n
1.1.2.

ình L p

c đi m đ a hình đ a m o
c đi m đ a hình
a hình huy n

ình L p là đ i núi d c theo h

ng t

ông B c xu ng

Tây Nam, b chia c t b i các dãy núi đ t và các khe su i t o thành các d i đ t b ng
h p.
a hình

ình L p là đ i núi d c theo h

ng t

ông B c xu ng Tây Nam,

b chia c t m nh b i các dãy núi đ t và các khe su i t o thành các d i đ t b ng h p.
ình L p là n i b t ngu n c a 2 con sông l n, sông K Cùng b t ngu n t
xã B c Xa, ch y theo h

ng

ông B c qua L c Bình, thành ph L ng S n, Th t

Khê t i biên gi i Trung Qu c, chi u dài ch y qua đ a bàn ình L p kho ng 40 km;
sông L c Lam b t ngu n t xã

ình L p, ch y v phía Nam t nh B c Giang, chi u

dài ch y sông ch y qua huy n là 50 km. Ngoài 2 con sông l n k trên,

ình L p

6

còn có 2 sông ng n là

ông Khuy và sông Tiên Yên cùng các con sông, khe su i

nh n m r i rác trên đ a bàn.
c đi m đ a ch t
Khu v c xây d ng BCL CTR các hi n t
hi n (hi n t

ng tr

t, lún, l bùn đá, hi n t

ng đ a ch t đ ng l c không xu t
ng kaster, cát ch y …) Khoáng v t

nguyên sinh ch y u là chalcopyrit phân b

d ng xâm tán,

đi cùng các vi m ch

th ch anh ho c xâm tán trong đá bazan, khoáng v t th sinh là bornit, covelit,
malachit, azurit th

ng t o thành , ho c t o thành màng bám trong các khe n t c a

đá. Ngoài khoáng s n đ ng (vàng) là đ i t

ng khoáng s n chính, còn có bi u hi n

c a m t s khoáng s n khác nh chì, k m, barit.. Nh v y v i đi u ki n đ a ch t
th y v n, các hi n t
l

ng đ ng l c c a công trình khu v c BCL, đ m b o đ ch t

ng đ xây d ng các h ng m c c a BCL CTR.

1.1.3 i u ki n v khí h u
*Khí h u huy n ình L p ch u nh h

ng chung c a khí h u t nh L ng S n.

Nhi t đ trung bình n m: 230C
Nhi t đ trung bình n m cao nh t: 270C
Nhi t đ trung bình n m th p nh t: 150C
Mùa đông l nh nh t là tháng 1, tháng 2 có s

ng mu i nhi t đ th p nh t t i

20C. Mùa hè khí h u mát nhi t đ trung bình t 180C đ n 250C, tháng nóng nh t
nhi t đ lên t i 31,50C. Dao đ ng nhi t đ ngày đêm l n t 60C đ n 80C.
-

m không khí:

+ Trung bình n m: 81%

+ Trung bình cao nh t: 84%
+ Trung bình th p nh t: 75%
-L

ng m a: trung bình n m 1.400mm – 1.600mm.

+ Mùa m a: B t đ u t tháng 4 kéo dài đ n tháng 9 hàng n m, l
chi m g n 80% l
các tr n m a l n, th

ng m a trung bình c n m. Trong mùa m a th

ng m a

ng xu t hi n

ng t p trung nhi u vào tháng 7, tháng 8. Khi m a l n, th

x y ra các đ t l l n, nh h
c n tr giao thông đi l i. [15]

ng

ng nghiêm tr ng đ n công trình giao thông c ng nh


7

B ng 1.1. L

ng m a l trung bình tháng, n m (mm) [4]

Thán
g

I

II

III

23,

40,

43,

1

1

4

41,

38,

4

8

25,

24,

2

9

12,

58,

81,

2

1

1

30,

27,

33,

5

4

6

38,

25,

30,

3

5

4

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

225,

239,

224,

257,

256,

100,

28,

3

4

4

8

9

6

4

124,

273,

236,

168,

8

3

8

9

26,5

34

1,8

255,

248,

204,

250,

186,

8

8

5

5

6

38,5

8,0

1,5

115,

157,

231,

264,

208,

234,

7

1

2

6

4

6

71,6

48

5,3

203,

301,

315,

192,

294,

103,

9

7

0

4

3

4

175,

205,

365,

316,

259,

7

4

0

4

0

N m
2009

2010

7,5

2011

3,4

2012

2013

2014

78,2

33,3

54,8

97,5

97,8

312

31,5

89,4

71,3

69,3

42,
2
48,
6

+ Mùa khô: B t đ u t tháng 10 kéo dài t i tháng 3 n m sau. Nhi t đ trong
mùa th p d

i 140C, có lúc xu ng t i 1 – 20C. L

ng m a nh , ít xu t hi n l . Ch

y u là các đ t m a d m, m a phùn kèm theo gió mùa ông B c.
+ Ch đ bão
Mùa bão n m trong kho ng th i gian t tháng 6 đ n tháng 10. Các tháng 6
và 9 là nh ng tháng có nhi u bão nh t. Các c n bão đ b vào vùng này th
m a l n, kéo dài trong vài ngày, gây nh h
đ i lên đ n 35 – 38m/s. M a bão th

ng gây

ng m nh, thi t h i l n. T c đ gió c c

ng kéo dài t 1 đ n 3 ngày v i l

ng m a t p

trung l n nh t trong 1 đ n 2 ngày.
- Gió:
+ V mùa hè: h

ng Nam, ông Nam

+ V mùa đông: ch u nh h
bình n m 2 m/s. Có kèm s
* Xã

ng c a gió mùa

ông B c, t c đ gió trung

ng mu i, m a phùn.

ình L p ch u nh h

ng chung c a khu v c vùng núi phía

ông –

8

B c có khí h u nhi t đ i gió mùa, chia thành hai mùa khá rõ r t: Mùa khô t tháng
10 và k t thúc vào tháng 4 n m sau, mùa m a t p trung t tháng 5 đ n tháng 9, do
nh h

ng c a đ a hình nên vào mùa khô, khí h u l nh kéo dài và có s

ng mu i;

m không khí t 83% đ n 85%.
1.1.4. i u ki n th y v n
Huy n
h

ng

ình L p có sông K Cùng b t ngu n t xã B c Xa, ch y theo

ông B c qua L c Bình, thành ph L ng S n, Th t Khê t i biên gi i Trung

Qu c, chi u dài ch y qua đ a bàn ình L p kho ng 40 km. Ngoài ra, ình L p có 2
sông ng n là ông Khuy và sông Tiên Yên cùng các con sông, khe su i nh .
T i khu v c BCL, có su i L c Nam ch y qua (phía

ông khu v c xây d ng

BCL ch t th i r n), khu v c xây d ng BCL CTR cách su i L c Nam kho ng 3km.
-N

c m t su i L c Nam có cao đ trung bình 100,80m vào mùa khô và

190,00m vào mùa m a.
-M cn

c ng m n đ nh

đ sâu t 30,0 đ n 40,0m ít nh h

ng t i n n,

móng công trình.
- Phía Nam c a D án ti p giáp v i khe su i. Khe su i có b r ng kho ng 2
– 2,5m. M c n

c c a khe su i:

+ Th p nh t vào mùa khô t i h l u: 212.25m. (Trung bình 0,5m).
+ Cao nh t vào mùa l t i h l u: 215.75m. (Trung bình 3,5m).
Su i L c Nam và m t vài con su i nh khác là ngu n cung c p n
cho sinh ho t và s n xu t c a ng

c chính

i dân trong xã [15]

1.2. I U KI N KINH T - XÃ H I
1.2.1. i u ki n kinh t huy n ình L p
Trong nh ng n m g n đây, kinh t huy n
đ tđ

c nhi u k t qu kh quan, t c đ t ng tr

ình L p ngày càng phát tri n và
ng GDP bình quân 10%/n m.

S n xu t lâm - nông nghi p: t ng 14% so v i n m 2013.
V tr ng tr t: v

t 55% k ho ch đ ra n m 2013.


9

n n m 2014, đàn trâu t ng 2,5% - 3%/n m, đàn bò t ng 4%

V ch n nuôi:
- 4,5%/n m [15].

1.2.2 i u ki n Xã h i huy n ình L p
- Dân s : huy n
dân s ng

ình L p có s dân kho ng 131.136 ng

i (n m 2014). C

đây ch y u là các dân t c: Tày, Nùng, Kinh, Dao, Sán Ch .

- Giáo d c, đào t o: Toàn huy n đã hoàn thành ph c p đang tri n khai ph

c p giáo d c trung h c c s . Có m t tr

ng ti u h c đ t chu n qu c gia (Tr

ng

Ti u h c th tr n ình L p).
- Công tác xã h i: 95% xã, th tr n có đi m b u đi n - v n hóa xã và máy
đàm tho i, đi n l

i qu c gia v đ n trung tâm xã; 80% h dân đ

c dùng n

c

s ch; s h nghèo, r t nghèo n m 2014 đã gi m xu ng còn 19,37%.
- Y t : 100% xã, th tr n có tr m y t và 100% thôn, b n có cán b y t c ng
đ ng đã qua đào t o.
1.3. T NG QUAN V BÃI CHÔN L P CH T TH I R N ÌNH L P [14]
1.3.1. Khu v c chôn l p rác
V i đi u ki n đ c tr ng c a các t nh mi n núi phía B c, đ a hình ch y u là
các khe thung l ng sâu, xen k các rãy núi cao do đó thu n l i cho vi c b trí các
BCL CTR, v a đ m b o thoát n
L a chon ph

c t t, v a gi m giá thành xây d ng.

ng án x lý rác theo công ngh chôn l p h p v sinh, BCL

d ng chìm, các BCL đ t t i các khe thung l ng có s n, trên c s đó thi t k các l p
lót đáy và thành có kh n ng ch ng th m.
BCL h p v sinh tuân th các yêu c u theo TCVN 6696 – 2000 v Ch t th i
r n – BCL h p v sinh – Yêu c u chung v b o v môi tr
BCL CTR đã đ

ng.

c UBND t nh L ng S n phê duy t theo quy t đ nh s

1299/Q -UBND ngày 10/09/2013 v vi c xây d ng công trình Bãi x lý rác th i
huy n

ình L p, t nh L ng S n, theo quy t đ nh đã đ

c phê duy t, BCL CTR

ình L p có các h ng m c thu gom khí ga, thu gom n

c m a, h th ng x lý

NRR, tuy nhiên, theo tác gi thì h th ng x lý NRR ch a đ t yêu c u v m t k
thu t môi tr

ng, d

i đây là quy t đ nh đã đ

c phê duy t:

10

Khu v c BCL CTR

ình L p v i t ng di n tích là 16,2 ha, trong đó có 2 ô

chôn l p v i t ng di n tích là 3,2 ha, ph n di n tích còn l i đ

c tr ng cây xanh và

dùng cho vi c xây d ng các công trình ph tr . Di n tích t ng ô chôn l p là:
- Di n tích ô chôn l p s 1: 1,6 ha
- Di n tích ô chôn l p s 2: 1,6 ha
Các ô chôn l p đ

c thi t k nh sau:

- Thành và đáy h đ
60cm ch ng rò r n

c gia c b ng v i đ a k thu t k t h p đ t sét d y

c rác ra môi tr

ng xung quanh.

c rác: L p d

i b ng đá d m n

- T ng thu n

c d y 30cm, l p trên b ng

cát thô d y 15cm.
- Gi a các l p rác sau khi đ m ch t d y t 1 - 1,5m đ

c ph 1 l p đ t d y

15cm.
- H chôn l p rác sau khi đ y đ
1.3.2. Khu v c x lý n

c ph m t l p đ t h u c dày 100cm.

c r rác

Theo thi t k t i BCL b trí 3 h v i th tích m i h là 30 x 20 x 5 m =
3000m3 trong đó có 2 h thu gom toàn b NRR t BCL sau đó cho qua h sinh h c
k t h p th c v t bèo n i.
Thành và đáy h đ
ch ng rò r n

c gia c b ng v i đ a k thu t k t h p đ t sét d y 60cm

c rác ra môi tr

1.3.3. H th ng thu gom n
a) Thu gom n

c m a, n

c rác và c ng x tràn.

c m a: Thu gom n

gom vào rãnh thoát n
môi tr

ng xung quanh.

c m a: Toàn b n

c d c t i đ nh bãi chôn l p, sau đó n

cm ađ
cđ

c thu

c d n ra

ng t nhiên.
- Rãnh thoát n

cm ađ

c xây bao quanh các BCL và h ch a n

c. T ng

chi u dài 2.500,0m.
- Rãnh hình thang, kích th

b) Thu gom n
m

c 200x170cm, xây b ng đá h c, v a xi m ng M75.

c m t: N

c m t t i đáy h chôn l p đ

ng thu b trí t i đáy bãi chôn l p. T ng chi u dài m

c thu vào

ng 690,0m.


11

- M

ng thu n

c m t b ng bê tông c t thép, kích th

c m

ng

100x120cm.
c) H th ng thu gom n
n

c rác: H th ng thu gom n

c rác bao g m t ng thu

c và h th ng ng thu:
- T ng thu n
+L pd

c rác có 2 l p.

i b ng đá d m n

c, d y 30cm.

+ L p trên b ng cát thô d y 15cm.
- ng thu n
d nn

c rác: H th ng ng thu gom n

c rác t i tr m x lý n

c rác bao g m 2 tuy n ng chính

c và các tuy n ng nhánh, đ d c trung bình 5%.

+ Tuy n ng chính b ng nh a PVC D250, trên m i tuy n ng chính c
kho ng 180-200m b trí 1 h ga KT 80x80cm.
+ Tuy n ng nhánh b ng nh a PVC D150, các tuy n ng nhánh b trí cách
nhau t 60-70m.
d) C ng x tràn: S d ng c ng h p bê tông c t thép. T ng chi u dài c ng
93,0m.
- Cao đ đáy c ng phía th
th

ng l u đ t cách đáy h ch a n

c 4,0m, kích

c c ng 300x300cm.

1.3.4. H th ng thu gom khí rác.
- H th ng ng thu gom khi rác đ

c b trí theo s đ m ng l

i tam giác

đ u, kho ng cách gi a các ng liên ti p nhau là 60m, kho ng cách t đ nh BCL đ n
m t trên c a ng là 2m.
- Các ng thu gom khí rác đ

c n i v i h th ng ng d n khí và d n đ n khu

đ t khí rác.
- ng thu và d n khí rác b ng ng nh a PVC D150, thân ng thu đ c l tròn
D2cm, cách nhau 20cm.
- Lò đ t khí rác đ
xây d ng là 150m2.
1.3.5. Công trình ph tr
 Nhà đi u hành.

c b trí d

i đ p s 2, di n tích đ t là 600m2, di n tích


12

- Nhà c p 3; Di n tích đ t 1.300,0m2, di n tích xây d ng 100,0m2; T

ng,

móng xây g ch ch đ c, v a xi m ng M75; Mái xà g thép, l p tôn.
 Nhà ngh nhân viên.
- Nhà c p 3, Di n tích đ t 940,0m2, di n tích xây d ng 465,0m2; T

ng,

móng xây g ch ch đ c, v a xi m ng M75; Mái xà g thép, l p tôn.
 Tr m cân
- B trí 2 tr m cân quy mô m i tr m là 20 T n.
 Tr m r a xe

- B trí 3 c u r a xe, công xu t ph c v 3 xe/l n.
 Tr m phân tích
- Nhà c p 3, Di n tích đ t 425,0m2, di n tích xây d ng 250,0m2; T

ng,

móng xây g ch ch đ c, v a xi m ng M75; Mái xà g thép, l p tôn.
 Tr m s a ch a, b o d

ng

- Nhà c p 3, m t t ng; Di n tích đ t 425,0m2, di n tích xây d ng 250,0m2,
công xu t ph c v 2xe/l n; T

ng, móng xây g ch ch đ c, v a xi m ng M75; Mái

xà g thép, l p tôn.
 Nhà đ xe.
- Nhà c p 3, m t t ng, Di n tích đ t 420,0m2, di n tích xây d ng 266,0m2;
T

ng, móng xây g ch ch đ c, v a xi m ng M75; Mái xà g thép, l p tôn.
 Kho ch a d ng c và ph li u
- Nhà c p 3; Di n tích đ t 580,0m2, di n tích xây d ng 466,0m2; T

ng,

móng xây g ch ch đ c, v a xi m ng M75; Mái xà g thép, l p tôn.
 H th ng bi n báo
- B trí đ y đ các lo i bi n báo, đ t cách hàng rào c a BCL 100m, bao g m

các lo i bi n báo sau:


óng c a bãi chôn l p.
- Sau khi các BCL đ y (d ki n là 20 n m) ti n hành đóng c a BCL.
- Cao đ các h chôn l p sau khi đóng c a cao h n cao đ các đ p ch n rác

t 2 - 5m.


13

- Khi BCL đóng c a, b m t toàn b bãi chôn l p đ

c s d ng đ tr ng cây

xanh.
1.4. T NG QUAN V CÁC PH
1.4.1. Các ph

ng pháp x lý n

1.4.1.1. Thành ph n n

NG PHÁP X

LÝ N

C R RÁC

c r rác trên th gi i

c r rác trên th gi i

NRR t các BCL có th đ

c đ nh ngh a là ch t l ng th m qua các l p ch t

th i r n mang theo các ch t hòa tan ho c các ch t l l ng. Các ngu n chính t o ra
NRR bao g m n

c t phía trên BCL, đ

bùn n u vi c chôn l p bùn, đ
bãi rác bao g m n

m c a rác, n

c t v t li u ph , n

c cho phép. Vi c m t đi c a n

cđ

ct

c tích tr trong

c tiêu th trong các ph n ng hình thành khí bãi rác, h i n

bão hòa b c h i theo khí và n

c thoát ra t đáy BCL.

c

c tính c a ch t th i ph

thu c vào nhi u h s .
M c dù m i qu c gia có quy trình v n hành BCL khác nhau, nh ng nhìn
chung thành ph n NRR ch u nh h
- Ch t th i đ

ng b i các y u t chính nh sau:

c đ a vào chôn l p: lo i ch t th i, thành ph n ch t th i và t

tr ng ch t th i.
- Quy trình v n hành BCL: quá trình x lý s b và chi u sâu chôn l p.
- Th i gian v n hành BCL.
-

i u ki n khí h u: đ

-

i u ki n qu n lý ch t th i.

Các y u t trên nh h

m và nhi t đ không khí.
ng nhi u đ n đ c tính NRR, đ c bi t là th i gian v n

hành BCL, y u t này s quy t đ nh đ

c tính ch t NRR nh NRR c hay m i, s

tích l y các ch t h u c khó ho c không có kh n ng phân h y sinh h c nhi u hay
ít, h p ch t ch a nit s thay đ i c u trúc. Thành ph n đ c tr ng c a NRR
n

c trên th gi i đ

c trình bày c th trong b ng sau:

B ng 1.2. Thành ph n n

c r rác t i m t s qu c gia trên th gi i [21]
c

STT

hành Ph n

m ts

nV

Hàn Qu c

BCL CTR đô th

Sukdowop

Sukdowop

4–8n m

NRR 1 n m

NRR 12 n m


14

c
STT

1

hành Ph n
pH
d n đi n

2

Hàn Qu c

BCL CTR đô th

Sukdowop

Sukdowop

4–8n m

NRR 1 n m

NRR 12 n m

-

6.8 – 8.7

3.8

7.2

µS/cm

19400– 23900

nV

3

COD

mg/L

4119– 4480

12500

2000

4

BOD 5

mg/L

750 – 850

7000

500

5

SS

mg/L

141 – 410

400

20

6

IS

mg/L

10588-14373

-

-

7

N-NH 3

mg/L

1764– 2128

200

1800

8

N-Org

mg/L

300 – 600

-

-

9

Phospho t ng

mg/L

25 – 34

-

-

10

Cl-

mg/L

3200– 3700

4500

4500

11

Zn

mg/L

0.873-1.267

-

-

12

Cd

mg/L

-

-

-

13

Pd

mg/L

0.09– 0.330

-

-

14

Cu

mg/L

0.1 – 0.157

-

-

15

Cr

mg/L

0.495-0.657

-

-

mgCaCO 3 /L

-

2000

10000

mg/L

56 – 2518

-

-

16
17

ki m
VFA

Tuy đ c đi m và công ngh v n hành BCL khác nhau

m i khu v c nh ng

NRR nhìn chung đ u có tính ch t gi ng nhau là có n ng đ COD, BOD 5 cao (có
th lên đ n hàng ch c ngàn mg/L) đ i v i NRR m i. T các s li u th ng kê trên
cho th y, trong khi giá tr pH c a NRR t ng theo th i gian, thì h u h t n ng đ các
ch t ô nhi m trong NRR l i gi m d n, ngo i tr NH 3 trung bình kho ng 1800mg/L.

N ng đ các kim lo i h u nh r t th p.
Kh n ng phân h y sinh h c c a NRR thay đ i theo th i gian, d phân h y
trong giai đo n đ u v n hành BCL và khó phân h y khi BCL đi vào giai đo n ho t
đ ng n đ nh. S thay đ i này có th đ

c bi u th qua t l BOD 5 /COD, trong th i

gian đ u t l này có th lên đ n 80%, v i t l BOD 5 /COD l n h n 0,4 ch ng t


15

các ch t h u c trong NRR có kh n ng phân h y sinh h c, còn đ i v i các BCL c
t l này th

ng r t th p n m trong kho ng 0,05 – 0,2; t l th p nh v y do NRR

c ch a các h p ch t lignin, axít humic và axít fulvic là nh ng ch t khó phân h y
sinh h c.
1.4.1.2. Các ph
 Ph

ng pháp chung x lý n

c r rác.

ng pháp x lý c h c ch t th i r n

Các công trình x lý c h c đ

c áp d ng r ng rãi là: song/ l

i ch n rác,

thi t b nghi n rác, b đi u hoà, khu y tr n, b l ng, b tuy n n i. M i công trình
đ

c áp d ng đ i v i t ng nhi m v c th .
 Ph

ng pháp x lý hóa – lý

Ph

ng pháp này dùng đ tách các ch t h u c , các t p ch t b ng cách cho

hóa ch t vào NRR đ x lý. Các quá trình hóa lý di n ra gi a các ch t b n v i hóa
ch t cho thêm vào. Các công trình x lý hóa – lý th

ng đ

c s d ng là: h p ph ,

keo t , tuy n n i, trao đ i ion, tách b ng màng.
 Ph

ng pháp x lý sinh h c

Nguyên lý c a ph

ng pháp này là d a vào ho t đ ng s ng c a các loài vi

sinh v t s d ng các ch t có trong n
l

ng làm ngu n dinh d

c th i nh Photpho, nit và các nguyên t vi

ng đ phân hu các phân t c a các ch t h u c có m ch

cabon dài thành các phân t đ n gi n h n và s n ph m cu i cùng là CO 2 và H 2 O
(hi u khí); CH 4 và CO 2 (k khí). Qúa trình x lý sinh h c có th đ

c th c hi n

trong 2 đi u ki n hi u khí ho c k khí.
 Ph
Ph

ng pháp x lý hoá h c
ng pháp hoá h c s d ng các ph n ng hoá h c đ x lý n

công trình x lý hoá h c th
trình th

ng đ

ng k t h p v i các công trình x lý lý h c. Các công

c áp d ng là: trung hòa, kh trùng, oxi hóa b c cao.

1.4.1.3. M t s công ngh x lý n


c th i. Các

CHLB

c

Công ngh x lý NRR c a
h c, c h c và hóa h c.

c r rác trên th gi i
c là công ngh k t h p gi a 3 quá trình: sinh

u tiên công ngh x lý là áp d ng các quá trình nitrat hóa


16

và kh nitrat đ lo i b nit , bên c nh đó b l ng đ

c áp d ng v i m c đích l ng

các bông c n t quá trình sinh h c và đ gi m nh h

ng c a ch t r n l l ng đ n

quá trình oxy hóa b ng ozôn b l c đ

c áp d ng đ lo i b m t ph n đ màu c a

NRR và x lý tri t đ c n l l ng. Ph n ch t h u c khó phân h y sinh h c còn l i
sau quá trình kh nit đ

c oxy hóa v i ozôn nh m c t m ch các ch t h u c khó

phân h y sinh h c thành các ch t có kh n ng phân h y sinh h c làm t ng hi u qu
x lý cho quá trình sinh h c phía sau và khoáng hóa m t ph n ch t h u c t o thành
CO 2 và H 2 O. Sau b oxy hóa b ng ozôn các thành ph n h u c có kh n ng phân
h y sinh h c đ

c ti p t c lo i b trong b ti p xúc sinh h c quay. B l c là b

c

cu i cùng c a dây chuy n x lý v i m c đích lo i b các c n l l ng t b ti p xúc
sinh h c quay. V i quy trình x lý trên các thành ph n ô nhi m chính trong NRR
nh COD, NH 4 + sau quá trình x lý đ t tiêu chu n x vào ngu n ti p nh n.
N

c r rác

Nitrat hóa
Kh nitrat
L ng
L c
Oxy hóa v i Ozone

B ti p xúc sinh h c
Ngu n ti p nh n

Hình 1.2. Công ngh x lý n
B ng 1.4. N ng đ n

c r rác c a

c

c r rác gi i h n cho phép x vào ngu n ti p nh n theo tiêu
chu n c a

cđ iv in

c r rác [21]


17

STT

Thông s

1

COD

2

NH 4 +-N

Sau kh

Sau

vào

Nitrat

hóa

sinh h c

gi i h n

mg/L

2600

900

130

70

200

mg/L

1100

0.3

-

-

70

nv

u

Tuy nhiên, công ngh đ

oxy Sau x lý N ng đ

c áp d ng có chi phí v n hành cao do s d ng

ozone và công đo n nitrate hóa và kh nitrate đòi h i n ng l

ng cao.

 Hàn Qu c
Công ngh x lý NRR c a m t s BCL

Hàn Qu c c ng gi ng nh

c

là áp d ng quá trình sinh h c (k khí, nitrate hoá và kh nitrate) và quá trình x lý
hóa lý (keo t hai giai đo n đ

c ng d ng nh m lo i b các ch t h u c khó/không

có kh n ng phân h y sinh h c). S đ công ngh x lý NRR t i BCL Sudokwon
Hàn Qu c, công su t 3500 – 7500m3/ngày đ
N

c r rác

B

n đ nh

c trình bày nh sau:

Thi t b phân h y k khí
Nitrat hóa
Kh nitrat
B keo t 1
B keo t 2
N

Hình 1.3. Công ngh x lý n
Công ngh x lý NRR

c r rác sau x lý

c r rác t i BCL Sudokwon, Hàn Qu c [21]

Hàn Qu c bao g m hai công trình chính: quá trình

x lý sinh h c (quá trình phân h y sinh h c k khí và quá trình kh nit ) và quá