Xử lý nợ xấu tại Ngân hàng thương mại cổ phần Quân Đội

Header Page 1 of 16.

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------

NGUYỄN VĂN MẠNH

XỬ LÝ NỢ XẤU TẠI NGÂN HÀNG
THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG

Hà Nội – 2016

Footer Page 1 of 16.


Header Page 2 of 16.

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------

NGUYỄN VĂN MẠNH

XỬ LÝ NỢ XẤU TẠI NGÂN HÀNG
THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã số: 60 34 02 01

LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. ĐINH XUÂN HẠNG

XÁC NHẬN CỦA

XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ

CÁN BỘ HƢỚNG DẪN

CHẤM LUẬN VĂN

Hà Nội - 2016

Footer Page 2 of 16.


Header Page 3 of 16.

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn này do chính tôi thực hiện, dƣới sự hƣớng dẫn khoa
học của PGS.TS. Đinh Xuân Hạng. Các số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận
văn này hoàn toàn trung thực, tài liệu trích dẫn trong luận văn đã đƣợc chỉ rõ nguồn
gốc. Nếu sai tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm.
Hà Nội, ngày

tháng

năm 2016

Tác giả luận văn

Footer Page 3 of 16.


Header Page 4 of 16.

LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên, tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn tới các thầy cô giáo trong Hội đồng
khoa học Trƣờng Đại học Kinh tế, Khoa đào tạo Sau Đại Học, Trƣờng Đại học
Kinh quốc gia Hà Nội đã tạo điều kiện thuận lợi cho em trong thời gian học tập,
nghiên cứu và góp nhiều ý kiến quý báu cho em trong quá trình thực hiện luận văn.
Xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới PGS. TS Đinh Xuân Hạng đã tận tình chỉ
bảo và tạo điều kiện thuận lợi cho em trong suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện
luận văn.
Xin chân thành cám ơn Ban Lãnh đạo, các Phòng nghiệp vụ tại ngân hàng
chƣơng mại cổ phần Quân Đội đã nhiệt tình giúp đỡ, cung cấp thông tin tƣ liệu,
đóng góp ý kiến cho tôi trong việc nghiên cứu và hoàn thành luận văn.
Cuối cùng, Tác giả xin g ửi lời cảm ơn sâu sắc tới những ngƣời thân trong
gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã luôn động viên, khích lệ tôi trong suốt quá trình
hoàn thành khóa học.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày

tháng

năm 2016

Học viên

Nguyễn Văn Mạnh

Footer Page 4 of 16.


Header Page 5 of 16.

MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................ i
DANH MỤC CÁC BẢNG........................................................................................ iii
DANH MỤC SƠ ĐỒ ................................................................................................ iv
PHẦN MỞ ĐẦU .........................................................................................................5
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN
VÀ THỰC TIỄN VỀ NỢ XẤU VÀ XỬ LÝ NỢ XẤU TẠI NGÂN HÀNG
THƢƠNG MẠI ......................................................... Error! Bookmark not defined.
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu .................. Error! Bookmark not defined.
1.1.1 Các công trình nghiên cứu về nợ xấu và xử lý nợ xấu đã công bố.
.......................................................................... Error! Bookmark not defined.
1.1.2 Tổng hợp kết quả nghiên cứu từ các công trình trên.Error! Bookmark
not defined.
1.1.3 Những câu hỏi đặt ra để nghiên cứu. ...... Error! Bookmark not defined.
1.2. Cơ sở lý luận về nợ xấu và xử lý nợ xấu tại Ngân hàng thƣơng mại. . Error!
Bookmark not defined.
1.2.1 Rủi ro hoạt động tín dụng. ...................... Error! Bookmark not defined.
1.2.2 Tổng quan về nợ xấu của ngân hàng thương mạiError! Bookmark not
defined.
1.2.3 Xử lý nợ xấu tại các Ngân hàng thương mại.Error!

Bookmark

not

defined.
1.3 Thực tiễn xử lý nợ xấu tại Việt Nam và quốc tế...........................................25
KẾT LUẬN CHƢƠNG 1.......................................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP VÀ THIẾT KẾ NGHIÊN CỨUError! Bookmark
not defined.
2.1 Phƣơng pháp nghiên cứu .............................. Error! Bookmark not defined.
2.1.1 Phương pháp luận khoa học ................... Error! Bookmark not defined.
2.1.2 Phương pháp thu thập thông tin ............. Error! Bookmark not defined.
2.1.3 Phương pháp phân tích thông tin. ........... Error! Bookmark not defined.

Footer Page 5 of 16.


Header Page 6 of 16.

2.1.4 Phương pháp chuyên gia ......................... Error! Bookmark not defined.
2.2 Thiết kế nghiên cứu luận văn ....................... Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN CHƢƠNG 2.......................................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG NỢ XẤU VÀ XỬ LÝ NỢ XẤU TẠI NGÂN HÀNG
THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI. ................. Error! Bookmark not defined.
3.1 Khái quát chung về Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Quân Đội. .......... Error!
Bookmark not defined.
3.1.1 Quá trình thành lập và phát triển của ngân hàng TMCP Quân Đội.
.......................................................................... Error! Bookmark not defined.
3.1.2 Cơ cấu tổ chức và mạng lưới hoạt động của Ngân hàng TMCP Quân Đội.
.......................................................................... Error! Bookmark not defined.
3.1.3 Khái quát hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Quân Đội.

.......................................................................... Error! Bookmark not defined.
3.2 Thực trạng nợ xấu tại Ngân hàng thƣơng mại cố phần Quân Đội. ...... Error!
Bookmark not defined.
3.2.1 Tổng hợp tình hình nợ xấu. ..................... Error! Bookmark not defined.
3.2.2 Nợ xấu của MB phân theo nhóm nợ ........ Error! Bookmark not defined.
3.3 Thực trạng xử lý nợ xấu tại Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Quân Đội.
............................................................................ Error! Bookmark not defined.
3.3.1 Về mô hình tổ chức xử lý nợ xấu của MBError! Bookmark not defined.
3.3.2 Các biện pháp xử lý nợ xấu tại MB ......... Error! Bookmark not defined.
3.3.3 Những kết quả đạt được. ......................... Error! Bookmark not defined.
3.3.4 Những mặt còn hạn chế và nguyên nhân.Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN CHƢƠNG 3.......................................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG XỬ LÝ NỢ XẤU TẠI
NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘIError!

Bookmark

not

defined.
4.1. Định hƣớng xử lý nợ xấu của Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Quân đội
trong thời gian tới ............................................... Error! Bookmark not defined.

Footer Page 6 of 16.


Header Page 7 of 16.

4.1.1. Mục tiêu của Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội giai đoạn
2015-2020......................................................... Error! Bookmark not defined.

4.1.2. Định hướng cơ bản về xử lý nợ xấu của của Ngân hàng thương mại cổ
phần Quân đội trong thời gian tới. .................. Error! Bookmark not defined.
4.2. Giải pháp nhằm tăng cƣờng xử lý nợ xấu tại Ngân hàng thƣơng mại cổ
phần Quân đội. .................................................... Error! Bookmark not defined.
4.2.1 Nhóm giải pháp tăng cƣờng hiệu quả xử lý nợ xấu..............................97
4.2.2 Nhóm giải pháp ngăn ngừa nợ xấu phát sinh......................................106
4.3. Một số kiến nghị .......................................... Error! Bookmark not defined.
4.3.1. Kiến nghị với Chính phủ ........................ Error! Bookmark not defined.
4.3.2. Kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nước. Error! Bookmark not defined.
4.3.3. Kiến nghị với các Bộ, Ngành liên quan. Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN CHƢƠNG 4.......................................... Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN ............................................................... Error! Bookmark not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO ...........................................................................................8

Footer Page 7 of 16.


Header Page 8 of 16.

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

STT

KÝ HIỆU

NGUYÊN NGHĨA

1

ALCO

Ủy ban quản lý tài sản Nợ - tài sản Có

2

AMC

Công ty quản lý tài sản

3

CAR

Tỷ lệ an toàn vốn

4

CĐ-KHNN

5

CĐKT

Cân đội kế toán

6

CIC

Trung tâm thông tin tín dụng Ngân hàng nhà nƣớc

7

CNH-HĐH

Công nghiệp hóa hiện đại hóa

8

DN

Doanh nghiệp

9

DNNN

Doanh nghiệp nhà nƣớc

10

GDĐH

Giáo dục đại học

11

GTGT

Giá trị gia tăng

12

HĐKD

Hoạt động kinh doanh

13

HĐKD

Hoạt động kinh doanh

14

HĐQT

Hội đồng quản trị

15

HFM

Công ty quản lý quỹ đầu tƣ chứng khoán hà nội

16

KAMCO

Công ty Quản lý Tài sản Hàn Quốc

17

KD

Kinh doanh

18

KT-XH

Kinh tế - Xã hội

19

MB

Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Quân đội

20

NĐT

Nhà đầu tƣ
i

Footer Page 8 of 16.


Header Page 9 of 16.

21

NH

Ngân hàng

22

NHNN

Ngân hàng nhà nƣớc

23

NHTM

Ngân hàng thƣơng mại

24

QHKHDN

Quan hệ khách hàng doanh nghiệp

25

QLRR

Quản lý rủi ro

26

QLRRTD

Quản lý rủi ro tín dụng

27

SXKD

Sản xuất kinh doanh

28

TCTC

Tổ chức tài chính

29

TCTD

Tổ chức tín dụng

30

TMCP

Thƣơng mại cổ phần

31

TNDN

Thu nhập doanh nghiệp

32

TSBĐ

Tài sản bảo đảm

33

VAFI

Hiệp hội các nhà đầu tƣ tài chính Việt Nam

ii
Footer Page 9 of 16.


Header Page 10 of 16.

DANH MỤC CÁC BẢNG

STT

Bảng

Nội dung
Phân loại nợ theo Thông tƣ 02/2013/TT-NHNN và

Trang

1

Bảng 1.1

2

Bảng 3.1

3

Bảng 3.2

4

Bảng 3.3

5

Bảng 3.4

Vốn huy động theo loại tiền gửi giai đoạn 2013-2015

55

6

Bảng 3.5

Dƣ nợ theo các loại hình cho vay giai đoạn 2013-2015

56

7

Bảng 3.6

8

Bảng 3.7

Cơ cấu tín dụng theo kỳ hạn giai đoạn 2013-2015

59

9

Bảng 3.8

Các hoạt động dịch vụ của MB giai đoạn 2013-2015

60

10

Bảng 3.9

Báo cáo kết quả kinh doanh của MB giai đoạn 2013-2015

61

11

Bảng 3.10

Nợ xấu tại NH TMCP MB giai đoạn 2013-2015

62

12

Bảng 3.11

13

Bảng 3.12

14

Bảng 3.13

15

Bảng 3.14

Kết quả thu nợ hạch toán ngoại bảng năm 2013-2015

78

16

Bảng 3.15

Kết quả thu hồi nợ xấu của MB giai đoạn 2013- 2015

86

17

Bảng 3.16

Tỷ lệ an toàn vốn của MB

86

Thông tƣ 09/2014/TT- NHNN của NHNN VN
Vốn huy động theo hình thức huy động giai đoạn
2013-2015
Vốn huy động theo thành phần kinh tế giai đoạn
2013-2015
Vốn huy động theo thành phần kinh tế giai đoạn
2013-2015

Cơ cấu tín dụng theo đối tƣợng cho vay giai đoạn
2013-2015

Phân loại nợ xấu theo nhóm nợ tại NH TMCP MB
giai đoạn 2013-2015
Trích lập dự phòng rủi ro tại MB giai đoạn 2013-2015
Bảng kết quả xử lý rủi ro chuyển hạch toán ngoại
bảng giai đoạn 2013-2015

iii
Footer Page 10 of 16.

17

53

54

55

58

63
75
78


Header Page 11 of 16.

DANH MỤC SƠ ĐỒ

STT

Sơ đồ

Nội dung

Trang

1

Sơ đồ 3.1

Sơ đồ tổ chức Ngân hàng TMCP Quân Đội

49

2

Sơ đồ 3.2

Mô hình của Ban Quản lý Tín dụng

67

iv
Footer Page 11 of 16.


Header Page 12 of 16.

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Sự cần thiết nghiên cứu đề tài luận văn.
Trong bối cảnh nền kinh tế đang gặp nhiều khó khăn nhƣ hiện nay thì vấn đề
giải quyết nợ xấu của các ngân hàng là bài toán nan giải nhất trong ngắn hạn. Nợ
xấu của ngân hàng đƣợc xem là nguyên nhân cơ bản gây tắc nghẽn sự lƣu thông
lành mạnh của nền kinh tế, gây mất an toàn cho hệ thống ngân hàng và cũng phản
ánh tình hình sản xuất kinh doanh ngày càng khó khăn của doanh nghiệp. Điển hình
vào năm 2012, do bị ảnh hƣởng bởi nhiều nguyên nhân nên hoạt động sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp bị thua lỗ. Hệ quả là nợ xấu của các ngân hàng đã không
ngừng tăng lên, trở thành “điểm nghẽn” của nền kinh tế, cản trở sự lƣu thông của
dòng vốn tín dụng.
Trong môi trƣờng cạnh tranh ngày càng gay gắt, một số ngân hàng thƣơng
mại (NHTM) đã coi chính sách mở rộng tín dụng là một giải pháp để thu hút khách
hàng, chiếm lĩnh thị phần. Nhƣng không thể đồng nghĩa với việc hạ thấp các tiêu
chuẩn đánh giá khách hàng, tìm cách lách rào kiểm soát, thông tin sai lệch mà vẫn
phải thực hiện đúng quy trình tín dụng để giảm tỷ lệ nợ xấu, tránh tổn thất cho Ngân
hàng. Những khoản cho vay không thu hồi đƣợc cả gốc và lãi đúng thời hạn càng
lớn, tỷ lệ nợ xấu ngày càng gia tăng, đặc biệt là trong lĩnh vực tín dụng bất động
sản, đã có lúc đe dọa tới tính thanh khoản của hệ thống Ngân hàng. Do vậy, hạn chế
nợ xấu có nguy cơ phát sinh và xử lý nợ xấu đã phát sinh là một yêu cầu cấp thiết,
có vai trò quan trọng trong toàn bộ hoạt động quản lý của Ngân hàng.
Vì vậy, để tồn tại và phát triển, Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Quân Đội đã coi
quản trị nợ xấu là một trong những việc cần đƣợc giải quyết hàng đầu nhằm nghiêm
túc đƣa ra những giải pháp quản trị nợ xấu, góp phần tăng cƣờng một cách toàn
diện hiệu quả của hoạt động tín dụng ngân hàng, giúp tạo ra điểm tựa vững chắc
trong quá trình thực hiện đổi mới, hiện đại hóa Ngân hàng thƣơng mại cổ phần
Quân Đội. Song, thực tiễn vấn đề xử lý nợ xấu của Ngân hàng thƣơng mại cổ phần
Quân Đội cũng cho thấy còn những khó khăn, hạn chế. Việc tìm ra các biện pháp
5
Footer Page 12 of 16.

Header Page 13 of 16.

nhằm xử lý hiệu quả nợ xấu cũng nhƣ giúp Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Quân
Đội khẳng định vị thế, thƣơng hiệu của mình vẫn là vấn đề đã và đang đƣợc đặt ra
khá bức thiết.
Xuất phát từ lý do nêu trên, tác giả đã lựa chọn nghiên cứu đề tài: “Xử lý Nợ
Xấu tại Ngân hàng thương mại cổ phần Quân Đội” làm đề tài Luận văn Thạc sĩ
kinh tế.
2. Mục đích nghiên cứu
- Tìm hiểu rõ những vấn đề cơ bản về nợ xấu và xử lý nợ xấu tại ngân hàng
thƣơng mại.
- Phân tích thực trạng, những thuận lợi, thành công cũng nhƣ những khó
khăn, hạn chế và nguyên nhân trong việc xử lý nợ xấu tại Ngân hàng thƣơng mại cổ
phần Quân Đội, nhằm tìm ra cơ sở thực tiễn cho việc đề xuất giải pháp.
- Đề xuất các giải pháp để nâng cao hiệu quả của hoạt động xử lý nợ xấu tại
Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Quân Đội trong thời gian tới.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: Nợ xấu và xử lý nợ xấu tại ngân hàng thƣơng mại.
Phạm vi nghiên cứu:
Không gian: Tại Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Quân đội.
Thời gian: Đánh giá thực trạng trong khoảng thời gian 2012 – 2015. Đề xuất
định hƣớng và giải pháp để thực hiện đến năm 2020.
4. Kết cấu luận văn:
Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục và danh mục tài liệu tham khảo, luận
văn gồm 04 chƣơng:
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ
LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ NỢ XẤU VÀ XỬ LÝ NỢ XẤU TẠI NGÂN HÀNG
THƢƠNG MẠI.

CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP VÀ THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG NỢ XẤU VÀ XỬ LÝ NỢ XẤU TẠI
NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI.
6
Footer Page 13 of 16.


Header Page 14 of 16.

CHƢƠNG 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP XỬ LÝ NỢ XẤU TẠI NGÂN
HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI.

7
Footer Page 14 of 16.


Header Page 15 of 16.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Trần Văn Ba, 2012. Quản lý nợ xấu tại ngân hàng đầu tư và phát triển Việt
Nam – chi nhánh Phú Tài. Luận văn thạc sĩ kinh tế. Trƣờng đại học Đà Nẵng.

2. Chính phủ, 1999. Nghị định 178/1999/NĐ-CP ngày 29/12/1999 về bảo đảm tiền
vay cho các tổ chức tín dụng. Hà Nội.

3. Lê Thị Hoài Diễm, 2012. Giải pháp phòng ngừa và xử lý nợ xấu tại Ngân hàng
TMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Đà Nẵng. Luận văn thạc sĩ. Đại học
Đà Nẵng.

4. Frederic S. Mishkin, 2006. Tiền tệ, Ngân hàng và Thị trường tài chính. Hà Nội:
NXB Khoa học và Kỹ thuật.

5. Đinh Xuân Hạng, 2012. Giáo trình Quản trị Tín dụng Ngân hàng thương mại.
Học viền Tài chính.

6. Phạm Tƣờng Huy, 2010. Tăng cường quản lý nợ xấu tại Ngân hàng TMCP Sài
Gòn Thương Tín. Luận văn thạc sĩ. Đại học kinh tế.

7. Nguyễn Minh Kiều, 2008. Nghiệp vụ ngân hàng thương mại. Hà Nội: NXB
Thống kê.

8. Lê Hoàng Nga, 2006. Nợ xấu của NHTMNN Việt Nam: Cách nhìn trực diện.
Tạp chí thị trường Tài chính tiền tệ, tháng 10/2006.

9. Peter S. Rose, 2004. Quản trị ngân hàng thương mại. Hà Nội: NXB Tài chính.
10. Nguyễn Thị Hoài Phƣơng, 2012. Quản lý nợ xấu tại Ngân hàng thương mại
Việt Nam. Luận án tiến sĩ. Đại học kinh tế quốc dân.

11. Trần Thị Thu Tâm, 2006. Hoàn thiện công tác xử lý nợ tồn đọng tại hệ thống
ngân hàng Ngoại Thương Việt Nam. Luận văn thạc sĩ kinh tế. Đại học kinh tế
Thành phố Hồ Chí Minh.

12. Mai Xuân Thịnh, 2012. Quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân Hàng Nông nghiệp và
phát triển nông thôn tỉnh Bình Định. Luận văn thạc sĩ kinh tế. Trƣờng đại học
Đà Nẵng.
8
Footer Page 15 of 16.

Header Page 16 of 16.

13. Thống đốc Ngân hàng Nhà nƣớc, 2013. Thông tư 02/2013/TT-NHNN Quy định
về phân loại tài sản có, mức trích, phương pháp trích lập dự phòng rủi ro và
việc sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro trong hoạt động của tổ chức tín dụng, chi
nhánh ngân hàng nước ngoài. Hà Nội.

14. Thống đốc Ngân hàng Nhà nƣớc, 2005. Quyết định 493/2005 phân loại nợ trích
lập và sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro tín dụng trong hoạt động ngân hàng
của các tổ chức tín dụng. Hà Nội.

9
Footer Page 16 of 16.