luận văn thạc sĩ kiểm soát chi thƣờng xuyên ngân sách nhà nƣớc đối với đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện cơ chế tự chủ tài chính qua kho bạc nhà nƣớc phúc thọ hà nội

1

1

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan bản luận văn là công trình nghiên cứu khoa học, độc
lập của tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và có nguồn
gốc rõ ràng.

TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Bùi Thị Xuân


2

2

LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn tốt nghiệp này, lời đầu tiên tác giả bày tỏ lòng biết
ơn chân thành và sâu sắc nhất tới PGS.TS Nguyễn Thị Phương Liên - người
hướng dẫn trực tiếp đã tận tình hướng dẫn tác giả trong suốt quá trình nghiên cứu
và thực hiện đề tài này.
Tác giả xin gửi lời cảm ơn đến các thầy cô giáo trong khoa Tài chính –
Ngân hàng, các thầy cô giáo trường Đại Học Thương Mại đã trang bị cho tác
giả những kiến thức và kinh nghiệm quý báu trong quá trình học tập tại
trường và nhiệt tình giúp đỡ tác giả thực hiện đề tài này.
Tác giả cũng xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo, Tổ Kế toán, cán bộ
công nhân Kho bạc Nhà nước Phúc Thọ - Hà Nội đã cung cấp tài liệu và tạo
mọi điều kiện thuận lợi để tác giả hoàn thành luận văn tốt nghiệp của mình.
Cuối cùng tác giả xin gửi lời cảm ơn đến gia đình và bạn bè đã luôn ủng

hộ, động viên, tạo điều kiện để tác giả có thể hoàn thành tốt luận văn.
Mặc dù đã có rất nhiều cố gắng và nỗ lực của bản thân, nhưng do trình
độ còn hạn chế, cũng như kiến thức thực tế còn chưa nhiều, nên chắc chắn bài
luận văn của tác giả không thể tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong nhận
được những lời góp ý chân thành từ các thầy cô và những người quan tâm để
bài khóa luận này được hoàn thiện nhất.
Xin chân thành cảm ơn !

TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Bùi Thị Xuân


3

3

MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

CTMTQG Chương trình mục tiêu quốc gia
HĐND

Hội đồng nhân dân

KBNN

Kho bạc Nhà nước

KSC

Kiểm soát chi

MLNS

Mục lục Ngân sách

NSNN

Ngân sách Nhà nước

NSTW

Ngân sách Trung Ương

SNCL

Sự nghiệp công lập

TABMIS

Hệ thống thông tin Quản lý Ngân sách và Kho bạc

XDCB

Xây dựng cơ bản

UBND

Ủy ban Nhân dân

4

4

DANH MỤC CÁC BẢNG


5

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Kiểm soát chi là nhiệm vụ quan trọng của kho bạc nhà nước.Qua đó,
việc phân bổ và sử dụng các nguồn lực của quốc gia được đảm bảo đúng mục
đích, có hiệu quả đồng thời cũng góp phần thực hành tiết kiệm, chống lãng
phí. Từ năm 2006, thực hiện theo Nghị định số 43/2006/NĐ-CP ngày 25
tháng 4 năm 2006 của Chính phủ quy định quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm
về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính đối với đơn vị
sự nghiệp công lập và Nghị định 16/2015/NĐ-CP ngày 14 tháng 02 năm
2015 của Chính phủ Quy định cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công lập
(thay thếNghị định số 43/2006/NĐ-CP) công tác kiểm soát chi đối với các
đơn vị sự nghiệp công lập đã có những chuyển biến tích cực và đạt được
thành tựu quan trọng, góp phần thúc đẩy nền kinh tế phát triển.
Trong những năm qua, công tác kiểm soát chi (KSC) thường xuyên
NSNN qua KBNN Phúc Thọ - Hà Nội- Hà Nội nói chung và kiểm soát chi đối
với các đơn vị sự nghiệp công lập nói riêng đã từng bước được cụ thể theo
hướng hiệu quả, ngày càng chặt chẽ và đúng với mục đích chi cả về quy mô và
chất lượng. Công tác lập, duyệt, phân bổ dự toán được chú trọng hơn về chất
lượng và thời gian góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách Nhà nước.

Tuy vậy, quá trình thực hiện công tác KSC đối với đơn vị sự nghiệp
công lập thực hiện cơ chế tự chủ tài chính vẫn còn có những hạn chế, bất cập
như: sử dụng NSNN vẫn còn tình trạng kém hiệu quả, tình trạng nợ đọng
trong thanh toán giữa các đơn vị sử dụng ngân sách đối với các doanh nghiệp
cung cấp hàng hóa khá cao, một số chế độ tiêu chuẩn định mức chi tiêu của
nhà nước lạc hậu so với thực tế gây ảnh hưởng đến công tác lập phương án tự
chủ, tự chịu trách nhiệm về tài chính và công tác xây dựng quy chế chi tiêu


6
nội bộ của đơn vị. Cán bộ làm nhiệm vụ chi ngân sách tại các đơn vị sự
nghiệp công lập sử dụng NSNN còn có tình trạng chưa am hiểu đầy đủ về
quản lý NSNN và năng lực cán bộ kiểm soát chi KBNN chưa được đồng đều.
Do vậy, thực hiện công tác kiểm soát chi thường xuyên NSNN qua KBNN
còn bộc lộ những hạn chế và tồn tại, ảnh hưởng đến chất lượng sử dụng ngân
sách, chưa đáp ứng yêu cầu quản lý về cải cách thủ tục hành chính trong xu
thế đẩy mạnh mở cửa và hội nhập quốc tế.
Các đơn vị sự nghiệp công lập được tử chủ về tài chính, do đó để tránh
thất thoát NSNN qua công tác chi thường xuyên các kho bạc nhà nước phải
kiểm soát chi chặt chẽ hơn, đảm bảo chi đúng, chi đủ, chi kịp thời
Xuất phát từ những lý do trên tác giả lựa chọn đề tài:
“Kiểm soát chi thường xuyên Ngân sách Nhà nước đối với đơn vị sự
nghiệp công lập thực hiện cơ chế tự chủ tài chính qua Kho bạc Nhà nước
Phúc Thọ - Hà Nội”
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu
Chi ngân sách nhà nước là vấn đề quan trọng, đặc biệt là chi thường xuyên.
Chi thường xuyên liên quan đến nhiều ngành, lĩnh vực nên cho đến nay
có rất nhiều công trình nghiên cứu, bài viết liên quan đến lĩnh vực này như:
Luận văn Thạc sĩ : “Hoàn thiện công tác kiểm soát chi thường xuyên qua
Kho bạc Nhà nước Khánh Hòa” của tác giả Đỗ Thị Thu Trang . Đề tài đã đi

sâu nghiên cứu công tác kiểm soát chi NSNN qua KBNN Khánh Hòa trên cơ
sở tiếp cận công tác kiểm soát chi theo yêu cầu mới cải cách tài chính công và
kiểm soát chi tiêu công của NSNN qua KBNN theo hướng hiệu quả, đáp ứng
yêu cầu cải cách hành chính trong lĩnh vực quản lý NSNN
Đã có nhiều nghiên cứu khoa học , luận văn viết về công tác kiểm soát
chi thường xuyên các đơn vị sự nghiệp công lập qua kho bạc nhà nước. Tuy
nhiên có ít đề tài nghiên cứu sâu về tác kiểm soát chi thường xuyên các đơn vị


7
sự nghiệp công lập về tự chủ tài chính qua KBNN. Do đó tác giả đã lựa chọn
đi sâu nghiên cứu về lĩnh vực này, đáp ứng được nhu cầu thực tiễn đặc biệt
khi chúng ta đang có những chuyển biến mạnh về cơ chế , chính sách quản lý
kinh tế để hội nhập kinh tế quốc tế
3. Mục đích nghiên cứu đề tài
Trên cơ sở lý luận về kiểm soát, hệ thống hóa những vấn đề cơ bản về
kiểm soát chi NSNN và kiểm soát chi NSNN qua Kho bạc Nhà nước đối với
đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện cơ chế tự chủ về tài chính.Luận văn đi
sâu phân tích, đánh giá thực trạng công tác kiểm soát chi thường xuyên qua
KBNN Phúc Thọ - Hà Nội đối với đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện cơ
chế tự chủ về tài chính, từ đó rút ra nguyên nhân, giải pháp và đề xuất kiến
nghị nhằm hoàn thiện KSC thường xuyên đối với đơn vị sự nghiệp công lập
thực hiện cơ chế tự chủ về tài chính.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của đề tài
Đối tượng nghiên cứu: Kiểm soát chi thường xuyên NSNNđối với đơn vị
sự nghiệp công lập thực hiện cơ chế tự chủ về tài chính.
Phạm vi nghiên cứu: Kiểm soát chi thường xuyên NSNN đối với đơn vị
trên địa bàn qua KBNN Phúc Thọ - Hà Nội với số liệu chi thường xuyên
NSNN từ năm 2012 đến năm 2014.
5. Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng phương pháp thu thập thông tin sơ cấp: tiếp cận hệ
thống, thống kê so sánh, khảo sát trực tiếp, đối chiếu, phân tích, trao đổi
nghiệp vụ với các đồng nghiệp, các nhà nghiên cứu trong hệ thống KBNN để
tiến hành nghiên cứu, xây dựng đề tài.
Luận văn sử dụng phương pháp thu thập thông tin thứ cấp: qua các bài
viết, tạp chí, các nghiên cứu khoa học liên quan đến đơn vị sự nghiệp công
lập, các báo cáo từ năm 2012-2014 của KBNN Phúc Thọ - Hà Nội làm cơ sở
để nghiên cứu đề tài.


8
6. Kết cấu của đề tài
Tên của đề tài:“Kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước
đối với đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện cơ chế tự chủ tài chính qua
Kho bạc Nhà nước Phúc Thọ - Hà Nội”
Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, Luận văn được kết cấu gồm 3
chương như sau:
Chương 1. Cơ sở lý luận chung về kiểm soát chi thường xuyên ngân
sách nhà nước đối với đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện cơ chế tự chủ tài
chính qua KBNN Phúc Thọ - Hà Nội
Chương 2. Thực trạng kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước
đối với đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện cơ chế tự chủ tài chính qua Kho
bạc Nhà nước Phúc Thọ - Hà Nội
Chương 3. Một số giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác
kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước nước đối với đơn vị sự
nghiệp công lập thực hiện cơ chế tự chủ tài chính qua Kho bạc Nhà nước
Phúc Thọ - Hà Nội.


9

CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ KIỂM SOÁT CHI
THƯỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI ĐƠN VỊ
SỰ NGHIỆP CÔNG LẬP THỰC HIỆN CƠ CHẾ TỰ CHỦ
TÀI CHÍNH QUA KHO BẠC NHÀ NƯỚC
1.1 Đơn vị sự nghiệp công lập và Cơ chế tự chủ tài chính đối với
đơn vị sự nghiệp công lập
1.1.1 Khái niệm và phân loại đơn vị sự nghiệp công lập
- Đơn vị sự nghiệp công lập (SNCL) do cơ quan có thẩm quyền của Nhà
nước thành lập theo quy định của pháp luật, có tư cách pháp nhân, cung cấp dịch
vụ công, phục vụ quản lý nhà nước (sau đây gọi là đơn vị sự nghiệp công).
- Dịch vụ sự nghiệp công là dịch vụ sự nghiệp trong các lĩnh vực giáo
dục đào tạo; dạy nghề; y tế; văn hóa, thể thao và du lịch; thông tin truyền
thông và báo chí; khoa học và công nghệ; sự nghiệp kinh tế và sự nghiệp
khác.
- Phân loại đơn vị sự nghiệp công lập : có 4 loại đơn
vị sự nghiệp công lập
+ đơn vị sự nghiệp công tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư,
+ đơn vị sự nghiệp công tự bảo đảm chi thường xuyên,
+ đơn vị sự nghiệp công tự bảo đảm một phần chi thường xuyên,
+ đơn vị sự nghiệp công do Nhà nước bảo đảm chi thường xuyên.
1.1.2 Quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về tài chính
đối với đơn vị sự nghiệp công lập
1.1.2.1 Tự chủ tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công tự bảo đảm chi thường
xuyên và chi đầu tư
a. Nguồn tài chính của đơn vị


10
- Nguồn thu từ hoạt động dịch vụ sự nghiệp công, bao gồm cả nguồn

ngân sách nhà nước đặt hàng cung cấp dịch vụ sự nghiệp công theo giá tính
đủ chi phí;
- Nguồn thu phí theo pháp luật về phí, lệ phí được để lại chi theo quy
định (phần được để lại chi thường xuyên và chi mua sắm, sửa chữa lớn trang
thiết bị, tài sản phục vụ công tác thu phí);
- Nguồn thu khác theo quy định của pháp luật (nếu có);
- Nguồn ngân sách nhà nước cấp cho các nhiệm vụ không thường xuyên
(nếu có), gồm: Kinh phí thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ (đối với
đơn vị không phải là tổ chức khoa học công nghệ); kinh phí các chương trình
mục tiêu quốc gia; chương trình, dự án, đề án khác; kinh phí đối ứng thực
hiện các dự án theo quyết định của cấp có thẩm quyền; vốn đầu tư phát triển;
kinh phí mua sắm trang thiết bị phục vụ hoạt động sự nghiệp theo dự án được
cấp có thẩm quyền phê duyệt; kinh phí thực hiện nhiệm vụ đột xuất được cơ
quan có thẩm quyền giao;
- Nguồn vốn vay, viện trợ, tài trợ theo quy định của pháp luật.
b. Sử dụng nguồn tài chính
- Chi đầu tư từ Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp, nguồn vốn vay và
các nguồn tài chính hợp pháp khác.
+ Căn cứ nhu cầu đầu tư và khả năng cân đối các nguồn tài chính, đơn vị
chủ động xây dựng danh mục các dự án đầu tư, báo cáo cơ quan có thẩm
quyền phê duyệt. Trên cơ sở danh mục dự án đầu tư đã được phê duyệt, đơn
vị quyết định dự án đầu tư, bao gồm các nội dung về quy mô, phương án xây
dựng, tổng mức vốn, nguồn vốn, phân kỳ thời gian triển khai theo quy định
của pháp luật về đầu tư.


11
+ Đơn vị sự nghiệp công được vay vốn tín dụng ưu đãi của Nhà nước
hoặc được hỗ trợ lãi suất cho các dự án đầu tư sử dụng vốn vay của các tổ
chức tín dụng theo quy định.

+ Căn cứ yêu cầu phát triển của đơn vị, Nhà nước xem xét bố trí vốn cho các
dự án đầu tư đang triển khai, các dự án đầu tư khác theo quyết định của cấp có
thẩm quyền.
- Chi thường xuyên: Đơn vị được chủ động sử dụng các nguồn tài chính giao
tự chủ (bao gồm nguồn thu từ hoạt động dịch vụ sự nghiệp công, nguồn thu
phí theo pháp luật về phí, lệ phí được để lại chi theo quy định và nguồn thu
khác theo quy định của pháp luật (nếu có) ) để chi thường xuyên. Một số nội
dung chi được quy định như sau:
+ Chi tiền lương: Đơn vị chi trả tiền lương theo lương ngạch, bậc, chức
vụ và các khoản phụ cấp do Nhà nước quy định đối với đơn vị sự nghiệp
công. Khi Nhà nước điều chỉnh tiền lương, đơn vị tự bảo đảm tiền lương tăng
thêm từ nguồn thu của đơn vị (ngân sách nhà nước không cấp bổ sung).
+ Chi hoạt động chuyên môn, chi quản lý
Đối với các nội dung chi đã có định mức chi theo quy định của cơ quan
nhà nước có thẩm quyền: Căn cứ vào khả năng tài chính, đơn vị được quyết
định mức chi cao hơn hoặc thấp hơn mức chi do cơ quan nhà nước có thẩm
quyền ban hành và quy định trong quy chế chi tiêu nội bộ của đơn vị;
Đối với các nội dung chi chưa có định mức chi theo quy định của cơ
quan nhà nước có thẩm quyền: Căn cứ tình hình thực tế, đơn vị xây dựng mức
chi cho phù hợp theo quy chế chi tiêu nội bộ và phải chịu trách nhiệm về
quyết định của mình.
+ Trích khấu hao tài sản cố định theo quy định. Tiền trích khấu hao tài
sản hình thành từ nguồn vốn ngân sách nhà nước hoặc có nguồn gốc từ ngân
sách được hạch toán vào Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp.


12
- Chi nhiệm vụ không thường xuyên: Đơn vị chi theo quy định của Luật
Ngân sách nhà nước và pháp luật hiện hành đối với từng nguồn kinh phí
+Nguồn thu phí theo pháp luật về phí, lệ phí được để lại chi theo quy

định (phần được để lại chi thường xuyên và chi mua sắm, sửa chữa lớn trang
thiết bị, tài sản phục vụ công tác thu phí)
+ Nguồn ngân sách nhà nước cấp cho các nhiệm vụ không thường xuyên
(nếu có), gồm: Kinh phí thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ (đối với
đơn vị không phải là tổ chức khoa học công nghệ); kinh phí các chương trình
mục tiêu quốc gia; chương trình, dự án, đề án khác; kinh phí đối ứng thực
hiện các dự án theo quyết định của cấp có thẩm quyền; vốn đầu tư phát triển;
kinh phí mua sắm trang thiết bị phục vụ hoạt động sự nghiệp theo dự án được
cấp có thẩm quyền phê duyệt; kinh phí thực hiện nhiệm vụ đột xuất được cơ
quan có thẩm quyền giao;
+ Nguồn vốn vay, viện trợ, tài trợ theo quy định của pháp luật.
- Đơn vị sự nghiệp công phải thực hiện đúng các quy định của Nhà nước
về mức chi, tiêu chuẩn, định mức sử dụng xe ô tô; tiêu chuẩn, định mức về
nhà làm việc; tiêu chuẩn, định mức trang bị điện thoại công vụ tại nhà riêng
và điện thoại di động; chế độ công tác phí nước ngoài; chế độ tiếp khách nước
ngoài và hội thảo quốc tế ở Việt Nam.
c. Phân phối kết quả tài chính trong năm
- Hàng năm, sau khi hạch toán đầy đủ các khoản chi phí, nộp thuế và các
khoản nộp ngân sách nhà nước khác (nếu có) theo quy định, phần chênh lệch thu
lớn hơn chi thường xuyên (nếu có), đơn vị được sử dụng theo trình tự như sau:
+ Trích tối thiểu 25% để lập Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp;
+ Trích lập Quỹ bổ sung thu nhập: Đơn vị được tự quyết định mức trích
Quỹ bổ sung thu nhập (không khống chế mức trích);


13
+ Trích lập Quỹ khen thưởng và Quỹ phúc lợi tối đa không quá 3 tháng
tiền lương, tiền công thực hiện trong năm của đơn vị;
+ Trích lập Quỹ khác theo quy định của pháp luật;
+ Phần chênh lệch thu lớn hơn chi còn lại (nếu có) sau khi đã trích lập

các quỹ theo quy định được bổ sung vào Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp.
- Sử dụng các Quỹ
+ Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp: Để đầu tư xây dựng cơ sở vật
chất, mua sắm trang thiết bị, phương tiện làm việc; phát triển năng lực hoạt
động sự nghiệp; chi áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật công nghệ; đào tạo
nâng cao nghiệp vụ chuyên môn cho người lao động trong đơn vị; góp vốn
liên doanh, liên kết với các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước (đối với đơn
vị được giao vốn theo quy định) để tổ chức hoạt động dịch vụ phù hợp với
chức năng, nhiệm vụ được giao và các khoản chi khác (nếu có).
+ Quỹ bổ sung thu nhập: Để chi bổ sung thu nhập cho người lao động
trong năm và dự phòng chi bổ sung thu nhập cho người lao động năm sau
trong trường hợp nguồn thu nhập bị giảm.
Việc chi bổ sung thu nhập cho người lao động trong đơn vị được thực
hiện theo nguyên tắc gắn với số lượng, chất lượng và hiệu quả công tác. Hệ số
thu nhập tăng thêm của chức danh lãnh đạo đơn vị sự nghiệp công tối đa
không quá 2 lần hệ số thu nhập tăng thêm bình quân thực hiện của người lao
động trong đơn vị.
+ Quỹ khen thưởng: Để thưởng định kỳ, đột xuất cho tập thể, cá nhân trong
và ngoài đơn vị (ngoài chế độ khen thưởng theo quy định của Luật Thi đua khen
thưởng) theo hiệu quả công việc và thành tích đóng góp vào hoạt động của đơn
vị. Mức thưởng do thủ trưởng đơn vị quyết định theo quy chế chi tiêu nội bộ của
đơn vị.


14
+Quỹ phúc lợi: Để xây dựng, sửa chữa các công trình phúc lợi; chi cho
các hoạt động phúc lợi tập thể của người lao động trong đơn vị; trợ cấp khó
khăn đột xuất cho người lao động, kể cả trường hợp nghỉ hưu, nghỉ mất sức;
chi thêm cho người lao động thực hiện tinh giản biên chế.
- Mức trích cụ thể của các quỹ quy định tại Điểm a Khoản này và việc sử

dụng các quỹ do thủ trưởng đơn vị quyết định theo quy chế chi tiêu nội bộ và
phải công khai trong đơn vị.
1.1.2.2 Tự chủ tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công tự bảo đảm chi thường
xuyên
a. Nguồn tài chính của đơn vị
- Nguồn thu từ hoạt động dịch vụ sự nghiệp công, bao gồm cả nguồn
ngân sách nhà nước đặt hàng cung cấp dịch vụ sự nghiệp công theo giá tính
đủ chi phí;
- Nguồn thu phí theo pháp luật về phí, lệ phí được để lại chi theo quy
định (phần được để lại chi hoạt động thường xuyên và chi mua sắm, sửa chữa
lớn trang thiết bị, tài sản phục vụ công tác thu phí);
- Nguồn thu khác theo quy định của pháp luật (nếu có);
- Nguồn ngân sách nhà nước cấp cho các nhiệm vụ không thường xuyên
quy (nếu có);
- Nguồn vốn vay, viện trợ, tài trợ theo quy định của pháp luật.
b. Sử dụng nguồn tài chính:
- Chi thường xuyên: Đơn vị được chủ động sử dụng các nguồn tài chính
giao tự chủ theo quy định
- Chi nhiệm vụ không thường xuyên: Đơn vị chi theo quy định của Luật
Ngân sách nhà nước và pháp luật hiện hành đối với từng nguồn kinh phí theo
quy định .


15
c. Phân phối kết quả tài chính trong năm theo quy định :
- Trích tối thiểu 25% để lập Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp;
- Trích lập Quỹ bổ sung thu nhập: Đơn vị được tự quyết định mức trích
Quỹ bổ sung thu nhập (không khống chế mức trích);
- Trích lập Quỹ khen thưởng và Quỹ phúc lợi tối đa không quá 3 tháng
tiền lương, tiền công thực hiện trong năm của đơn vị;

- Trích lập Quỹ khác theo quy định của pháp luật;
- Phần chênh lệch thu lớn hơn chi còn lại (nếu có) sau khi đã trích lập
các quỹ theo quy định được bổ sung vào Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp.
. Riêng trích lập Quỹ bổ sung thu nhập tối đa không quá 3 lần quỹ tiền
lương ngạch, bậc, chức vụ và các khoản phụ cấp lương do Nhà nước quy
định.
1.1.2.3 Tự chủ tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công tự bảo đảm một phần
chi thường xuyên (do giá, phí dịch vụ sự nghiệp công chưa kết cấu đủ chi phí,
được Nhà nước đặt hàng, giao nhiệm vụ cung cấp dịch vụ sự nghiệp công
theo giá, phí chưa tính đủ chi phí)
a. Nguồn tài chính của đơn vị
- Nguồn thu từ hoạt động dịch vụ sự nghiệp công;
- Nguồn thu phí theo pháp luật về phí, lệ phí được để lại chi theo quy
định (phần được để lại chi hoạt động thường xuyên và chi mua sắm, sửa chữa
lớn trang thiết bị, tài sản phục vụ công tác thu phí);
- Nguồn ngân sách nhà nước hỗ trợ phần chi phí chưa kết cấu trong giá,
phí dịch vụ sự nghiệp công;
- Nguồn thu khác theo quy định của pháp luật (nếu có);
- Ngân sách nhà nước cấp kinh phí thực hiện các nhiệm vụ không thường
xuyên theo quy định (nếu có);
- Nguồn viện trợ, tài trợ theo quy định của pháp luật.


16
b. Sử dụng nguồn tài chính của đơn vị
- Chi thường xuyên: Đơn vị được chủ động sử dụng các nguồn tài chính
giao tự chủ theo quy định để chi thường xuyên. Một số nội dung chi được quy
định như sau:
+ Chi tiền lương: Đơn vị chi trả tiền lương theo lương ngạch, bậc, chức
vụ và các khoản phụ cấp do Nhà nước quy định đối với đơn vị sự nghiệp

công. Khi Nhà nước điều chỉnh tiền lương, đơn vị tự bảo đảm tiền lương tăng
thêm từ các nguồn theo quy định; trường hợp còn thiếu, ngân sách nhà nước
cấp bổ sung;
+ Chi hoạt động chuyên môn, chi quản lý: Căn cứ vào nhiệm vụ được
giao và khả năng nguồn tài chính, đơn vị được quyết định mức chi hoạt động
chuyên môn, chi quản lý, nhưng tối đa không vượt quá mức chi do cơ quan
nhà nước có thẩm quyền quy định.
-Chi nhiệm vụ không thường xuyên: Đơn vị chi theo quy định của Luật
Ngân sách nhà nước và pháp luật hiện hành đối với từng nguồn kinh phí theo
quy định .
c. Phân phối kết quả tài chính trong năm
- Hàng năm, sau khi hạch toán đầy đủ các khoản chi phí, nộp thuế và các
khoản nộp ngân sách nhà nước khác (nếu có) theo quy định, phần chênh lệch
thu lớn hơn chi hoạt động thường xuyên (nếu có), đơn vị được sử dụng theo
trình tự như sau:
+ Trích tối thiểu 15% để lập Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp;
+ Trích lập Quỹ bổ sung thu nhập tối đa không quá 2 lần quỹ tiền lương
ngạch, bậc, chức vụ và các khoản phụ cấp lương do Nhà nước quy định;
+ Trích lập Quỹ khen thưởng và Quỹ phúc lợi tối đa không quá 2 tháng
tiền lương, tiền công thực hiện trong năm của đơn vị;
+ Trích lập Quỹ khác theo quy định của pháp luật;


17
+ Phần chênh lệch thu lớn hơn chi còn lại (nếu có) sau khi đã trích lập
các quỹ theo quy định được bổ sung vào Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp.
Trường hợp chênh lệch thu lớn hơn chi bằng hoặc nhỏ hơn một lần quỹ
tiền lương ngạch, bậc, chức vụ thực hiện trong năm, đơn vị được quyết định
sử dụng theo trình tự sau: Trích lập Quỹ bổ sung thu nhập; Quỹ phát triển
hoạt động sự nghiệp, Quỹ khen thưởng, Quỹ phúc lợi, Quỹ khác (nếu có).

-Mức trích cụ thể của các quỹ theo quy định và việc sử dụng các quỹ do
thủ trưởng đơn vị quyết định theo quy chế chi tiêu nội bộ và phải công khai
trong đơn vị. Nội dung chi từ các quỹ thực hiện theo quy định:
- Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp: Để đầu tư xây dựng cơ sở vật chất,
mua sắm trang thiết bị, phương tiện làm việc; phát triển năng lực hoạt động sự
nghiệp; chi áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật công nghệ; đào tạo nâng cao
nghiệp vụ chuyên môn cho người lao động trong đơn vị; góp vốn liên doanh,
liên kết với các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước (đối với đơn vị được
giao vốn theo quy định) để tổ chức hoạt động dịch vụ phù hợp với chức năng,
nhiệm vụ được giao và các khoản chi khác (nếu có).
- Quỹ bổ sung thu nhập: Để chi bổ sung thu nhập cho người lao động
trong năm và dự phòng chi bổ sung thu nhập cho người lao động năm sau
trong trường hợp nguồn thu nhập bị giảm.
Việc chi bổ sung thu nhập cho người lao động trong đơn vị được thực
hiện theo nguyên tắc gắn với số lượng, chất lượng và hiệu quả công tác. Hệ số
thu nhập tăng thêm của chức danh lãnh đạo đơn vị sự nghiệp công tối đa
không quá 2 lần hệ số thu nhập tăng thêm bình quân thực hiện của người lao
động trong đơn vị.
- Quỹ khen thưởng: Để thưởng định kỳ, đột xuất cho tập thể, cá nhân
trong và ngoài đơn vị (ngoài chế độ khen thưởng theo quy định của Luật Thi
đua khen thưởng) theo hiệu quả công việc và thành tích đóng góp vào hoạt


18
động của đơn vị. Mức thưởng do thủ trưởng đơn vị quyết định theo quy chế
chi tiêu nội bộ của đơn vị.
- Quỹ phúc lợi: Để xây dựng, sửa chữa các công trình phúc lợi; chi cho
các hoạt động phúc lợi tập thể của người lao động trong đơn vị; trợ cấp khó
khăn đột xuất cho người lao động, kể cả trường hợp nghỉ hưu, nghỉ mất sức;
chi thêm cho người lao động thực hiện tinh giản biên chế.

1.1.2.4 Tự chủ tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công do Nhà nước bảo đảm
chi thường xuyên (theo chức năng, nhiệm vụ được cấp có thẩm quyền giao,
không có nguồn thu hoặc nguồn thu thấp)
a. Nguồn tài chính của đơn vị
- Ngân sách nhà nước cấp chi thường xuyên trên cơ sở số lượng người
làm việc và định mức phân bổ dự toán được cấp có thẩm quyền phê duyệt;
- Nguồn thu khác (nếu có);
- Ngân sách nhà nước cấp kinh phí thực hiện các nhiệm vụ không thường
xuyên quy định tại Điểm d Khoản 1 Điều 12 Nghị định này (nếu có);
- Nguồn viện trợ, tài trợ theo quy định của pháp luật.
b. Nội dung chi của đơn vị
- Chi thường xuyên: Đơn vị được sử dụng nguồn tài chính giao tự chủ
quy định tại các Điểm a, Điểm b Khoản 1 Điều này để chi thường xuyên. Một
số nội dung chi được quy định như sau:
+ Chi tiền lương: Đơn vị chi trả tiền lương theo lương ngạch, bậc, chức
vụ và các khoản phụ cấp do Nhà nước quy định đối với đơn vị sự nghiệp
công. Khi Nhà nước điều chỉnh tiền lương, đơn vị tự bảo đảm tiền lương tăng
thêm từ các nguồn theo quy định, bao gồm cả nguồn ngân sách nhà nước cấp
bổ sung;


19
+Chi hoạt động chuyên môn, chi quản lý: Đơn vị được quyết định mức chi
nhưng tối đa không vượt quá mức chi do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy
định.
- Chi nhiệm vụ không thường xuyên: Đơn vị chi theo quy định của Luật
Ngân sách nhà nước và pháp luật hiện hành đối với từng nguồn kinh phí quy
định tại Điểm c và Điểm d Khoản 1 Điều này.
c. Sử dụng kinh phí tiết kiệm chi thường xuyên
- Hàng năm, sau khi trang trải các khoản chi phí, nộp thuế và các khoản

nộp ngân sách nhà nước khác (nếu có) theo quy định, phần kinh phí tiết kiệm
chi thường xuyên (nếu có), đơn vị được sử dụng theo trình tự như sau:
+ Trích tối thiểu 5% để lập Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp;
+ Trích lập Quỹ bổ sung thu nhập tối đa không quá 01 lần quỹ tiền lương
ngạch, bậc, chức vụ và các khoản phụ cấp lương do Nhà nước quy định;
+ Trích lập Quỹ khen thưởng và Quỹ phúc lợi tối đa không quá 01 tháng
tiền lương, tiền công thực hiện trong năm của đơn vị;
+ Trích lập Quỹ khác theo quy định của pháp luật;
Trường hợp chênh lệch thu lớn hơn chi bằng hoặc nhỏ hơn một lần quỹ
tiền lương ngạch, bậc, chức vụ thực hiện trong năm, đơn vị được quyết định
mức trích vào các quỹ cho phù hợp theo quy chế chi tiêu nội bộ của đơn vị.
-Mức trích cụ thể của các quỹ theo quy định tại Điểm a Khoản này và
việc sử dụng các quỹ do thủ trưởng đơn vị quyết định theo quy chế chi tiêu
nội bộ và phải công khai trong đơn vị. Nội dung chi từ các quỹ thực hiện theo
quy định tại Điểm b Khoản 3 Điều 12 Nghị định này.
1.2 Kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước đối với đơn vị sự
nghiệp công lập thực hiện cơ chế tự chủ tài chính
1.2.1. Khái niệm, đặc điểm của chi ngân sách Nhà nước
Ngân sách nhà nước là toàn bộ các khoản thu,chi của Nhà nước đã được


20
cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định và thực hiện trong một năm để
bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của nhà nước. Ngân sách Nhà
nước là một hệ thống thống nhất, bao gồm ngân sách trung ương và ngân sách
các cấp chính quyền địa phương (gọi chung là ngân sách địa phương).
Chi NSNN là quá trình Nhà nước sử dụng các nguồn lực tài chính tập
trung được vào việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ kinh tế, chính trị và
xã hội của Nhà nước trong từng công việc cụ thể. Chi NSNN có quy mô và
phạm vi rộng lớn, bao gồm nhiều lĩnh vực, tại các địa phương và các cơ quan

hành chính, đơn vị sự nghiệp của Nhà nước.
Chi NSNN là việc phân phối và sử dụng các quỹ NSNN nhằm đảm bảo
thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước.
Chi NSNN bao gồm các khoản chi phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm
quốc phòng an ninh, bảo đảm hoạt động của bộ máy Nhà nước,chi trả nợ của
nhà nước,chi viện trợ và các khoản chi khác theo quy định của pháp luật.
* Đặc điểm của chi NSNN
Chi NSNN gắn chặt với hoạt động của bộ máy Nhà nước và những
nhiệm vụ chính trị, kinh tế xã hội. Quy mô tổ chức bộ máy Nhà nước, khối
lượng, phạm vi nhiệm vụ do Nhà nước đảm đương có quan hệ tỷ lệ thuận với
tổng dự toán chi NSNN.
Các khoản chi NSNN thường được xem xét tính hiệu quả ở tầm vĩ mô,
tức là các khoản chi NSNN phải được xem xét một cách toàn diện và dựa vào
mức độ hoàn thành các chỉ tiêu kinh tế, xã hội mà Nhà nước đã đề ra trong
từng thời kỳ.
Các khoản chi NSNN thường mang tính chất không bồi hoàn trực tiếp.
Đặc điểm này giúp chúng ta phân biệt các khoản chi NSNN với các khoản tín
dụng, các khoản chi cho hoạt động sản xuất kinh doanh,…


21

Các khoản chi NSNN gắn chặt với sự vận động của các phạm trù giá trị
khác như tiền lương, giá cả, lãi suất, tỷ giá hối đoái và các phạm trù khác
thuộc lĩnh vực tiền tệ.
1.2.2 Yêu cầu, nguyên tắc và nội dung Kiểm soát chi thường xuyên
ngân sách nhà nước đối với các khoản chi thường xuyên
1.2.2.1 Khái niệm
Chi thường xuyên của NSNN là quá trình phân phối, sử dụng vốn NSNN
để đáp ứng cho các nhu cầu chi gắn liền với việc thực hiện các nhiệm vụ của

Nhà nước về lập pháp, hành pháp, tư pháp và một số dịch vụ công cộng khác
mà Nhà nước vẫn phải cung ứng.
Kiểm soát chi thường xuyên NSNN qua KBNN là việc KBNN thực hiện
kiểm tra, kiểm soát các khoản chi NSNN theo các chính sách, chế độ, tiêu
chuẩn và định mức chi tiêu do Nhà nước quy định theo những nguyên tắc,
hình thức và phương thức quản lý tài chín\h trong quá trình cấp phát, thanh
toán và chi trả các khoản chi NSNN.
1.2.2.2 Yêu cầu, nguyên tắc và nội dung kiểm soát chi thường xuyên ngân
sách nhà nước đối với các khoản chi thường xuyên
Thực hiện công tác KSC thường xuyên NSNN qua KBNN phải đáp ứng
được các yêu cầu sau đây:
- Công tác KSC thường xuyên NSNN phải đảm bảo việc sử dụng NSNN
đạt hiệu quả cao nhất, để phát triển KT-XH. Tập trung quỹ NSNN chi cho các
chương trình mục tiêu quốc gia (CT MTQG). Vì vậy, công tác KSC thường
xuyên NSNN qua KBNN phải quy định rõ điều kiện và trình tự cấp phát và
thanh toán theo hướng: khi cấp phát kinh phí, cơ quan KBNN phải căn cứ dự
toán NSNN năm đã được duyệt và khả năng ngân sách từng quý, đồng thời
xem xét bố trí mức chi hàng quý cho từng đơn vị sử dụng ngân sách thực


22
hiện. Về phương thức thanh toán, phải bảo đảm mọi khoản chi của NSNN
được chi trả trực tiếp cho các đơn vị, đối tượng sử dụng NSNN trên cơ sở dự
toán được duyệt. Trong quá trình sử dụng NSNN phải được thủ trưởng đơn vị
chuẩn chi, phù hợp với chính sách, chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi tiêu của
Nhà nước quy định.
- Công tác KSC thường xuyên NSNN là một quy trình phức tạp, bao
gồm nhiều khâu, nhiều giai đoạn (lập dự toán ngân sách, phân bổ và thông
báo kinh phí, cấp phát thanh toán cho các đơn vị sử dụng ngân sách, kế toán
và quyết toán NSNN), đồng thời nó có liên quan đến tất cả các Bộ, ngành, địa

phương.Vì vậy, KSC thường xuyên NSNN cần phải được tiến hành thận
trọng. Sau mỗi bước cần tiến hành đánh giá, rút kinh nghiệm để cải tiến quy
trình, thủ tục KSC cho phù hợp với tình hình thực tế. Có như vậy công tác
KSC thường xuyên NSNN mới có tác dụng bảo đảm tăng cường kỷ cương, kỷ
luật tài chính. Mặt khác,công tác KSC cần phải tôn trọng những thực tế khách
quan, không nên quá máy móc, khắt khe, gây ách tắc, phiền hà cho các đơn vị
sử dụng NSNN.
- Tổ chức bộ máy KSC phải gọn nhẹ theo hướng cải cách hành chính,
thu gọn các đầu mối quản lý, đơn giản hoá quy trình và thủ tục hành chính
đồng thời cần phân định rõ vai trò, trách nhiệm và quyền hạn của các cơ quan
quản lý ngân sách, quản lý tài chính nhà nước, đặc biệt là Thủ trưởng đơn vị
trực tiếp sử dụng NSNN trong quá trình lập dự toán, cấp phát và sử dụng kinh
phí, thông tin, báo cáo và quyết toán chi NSNN để tránh sự trùng lặp, chồng
chéo trong quá trình thực hiện. Mặt khác, tạo điều kiện để thực hiện cơ chế
kiểm tra, giám sát lẫn nhau giữa các cơ quan, đơn vị có liên quan trong quá
trình KSC thường xuyên NSNN.
-Công tác KSC thường xuyên NSNN cần được thực hiện đồng bộ, nhất
quán và thống nhất với quy trình quản lý NSNN từ khâu lập dự toán, chấp


23
hành ngân sách đến khâu quyết toán NSNN. Đồng thời, phải có sự phối hợp
thống nhất với việc thực hiện các chính sách, cơ chế quản lý tài chính khác
như chính sách thuế, phí và lệ phí, chính sách khuyến khích đầu tư, cơ chế
quản lý tài chính đối với các đơn vị sự nghiệp có thu, các đơn vị thực hiện cơ
chế khoán chi.
1.2.2.3 Nguyên tắc
* Nguyên tắc quản lý theo dự toán
Lập dự toán là khâu mở đầu của một chu trình NSNN, những khoản chi
thường xuyên một khi đã ghi vào dự toán chi và được cơ quan quyền lực Nhà

nước xét duyệt được coi là chỉ tiêu pháp lệnh.Xét trên giác độ quản lý, số chi
thường xuyên đã được ghi trong dự toán thể hiện sự cam kết của các cơ quan
chức năng về quản lý tài chính công đối với các đơn vị thụ hưởng NSNN.Từ đó
làm nảy sinh nguyên tắc quản lý chi thường xuyên của NSNN phải theo dự toán.
* Nguyên tắc tiết kiệm, hiệu quả
Có thể nói tiết kiệm,hiệu quả là một trong những nguyên tắc quan trọng
hàng đầu của quản lý kinh tế, tài chính bởi một lẽ giản đơn rằng:Nguồn lực
thì luôn có giới hạn nhưng nhu cầu thì vô hạn. Do vậy trong quá trình phân bổ
và sử dụng các nguồn lực khan hiếm đó luôn phải tính toán sao cho với chi
phí ít nhất nhưng vẫn đạt hiệu quả cao nhất.Mặt khác, do đặc thù hoạt động
của Nhà nước diễn ra trên phạm vi rộng, đa dạng và phức tạp, nhu cầu chi
luôn gia tăng với tốc độ nhanh chóng trong khi khả năng huy động nguồn thu
có hạn. Do vậy nguyên tắc tiết kiệm, hiệu quả trong quản lý chi thường xuyên
của NSNN càng phải được tôn trọng.
* Nguyên tắc chi trực tiếp qua KBNN
Một trong những chức năng quan trọng của KBNN là quản lý quỹ
NSNN.Vì vậy, KBNN vừa có quyền,vừa có trách nhiệm phải kiểm soát chặt
chẽ mọi khoản chi NSNN, đặc biệt là các khoản chi thường xuyên. Để tăng


24
cường vai trò của KBNN trong kiểm soát chi thường xuyên của NSNN, hiện
nay ở nước ta đã và đang triển khai thực hiện “chi trực tiếp qua KBNN” và
coi đó là một nguyên tắc trong quản lý khoản chi này.
1.2.2.4 Nội dung
* Các khoản chi thanh toán cho cá nhân
Đối với các khoản tiền lương, có tính chất lương, học bổng, sinh hoạt
phí: hàng tháng căn cứ vào danh sách chi trả lương, phụ cấp lương, học bổng,
sinh hoạt phí đối chiếu với bảng đăng ký biên chế quỹ lương, học bổng, sinh
hoạt phí năm hoặc bản đăng ký điều chỉnh (có chia ra quý, tháng) được cơ

quan Nhà nước có thẩm quyền duyệt, kèm theo giấy rút dự toán ngân sách
nhà nước của đơn vị sử dụng NSNN, KBNN cấp thanh toán cho đơn vị để chi
trả cho người được hưởng. Mức tối đa không được vượt quá quỹ lương, học
bổng, sinh hoạt phí tháng đã được duyệt (hoặc được điều chỉnh)
Đối với các khoản thanh toán cho các cá nhân thuê ngoài: Căn cứ vào
dự toán NSNN được cấp có thẩm quyền giao, nhu cầu chi quý do đơn vị sử
dụng NSNN đăng ký, nội dung thanh toán theo hợp đồng kinh tế, hợp đồng
lao động, giấy rút dự toán NSNN của đơn vị, KBNN thực hiện thanh toán
trực tiếp cho người được hưởng hoặc cấp qua đơn vị để thanh toán cho
người được hưởng.
* Các khoản chi nghiệp vụ chuyên môn
Căn cứ vào nhóm mục chi nghiệp vụ chuyên môn trong dự toán NSNN
được cấp có thẩm quyền được giao, các chế độ, tiêu chuẩn, định mức nghiệp
vụ chuyên môn cho từng lĩnh vực, giấy rút dự toán NSNN của đơn vị sử dụng
NSNN và các hồ sơ, chứng từ có liên quan, KBNN thực hiện thanh toán cho
đơn vị.
Các khoản chi mua đồ dùng, trang thiết bị, phương tiện làm việc, sửa
chữa lớn tài sản cố định và xây dựng nhỏ.


25

Đối với các khoản chi thuộc nhóm mục chi này, KBNN kiểm tra, kiểm
soát hồ sơ, chứng từ chi, nếu đủ điều kiện thanh toán, chi trả theo quy định thì
làm thủ tục thanh toán cho đơn vị. Căn cứ đề nghị của đơn vị sử dụng NSNN,
KBNN thanh toán trực tiếp bằng chuyển khoản hoặc thanh toán bằng tiền mặt
qua đơn vị cung cấp hàng hóa hoặc cho đơn vị sử dụng NSNN để chi trả cho
đơn vị cung cấp hàng hóa dịch vụ.
Trường hợp các khoản chi chưa đủ điều kiện thanh toán trực tiếp, KBNN
thực hiện cấp phát tạm ứng cho đơn vị sử dụng NSNN

+ Căn cứ vào giấy rút dự toán NSNN (tạm ứng) kèm theo hồ sơ,chứng từ
liên quan của đơn vị sử dụng NSNN, KBNN cấp tạm ứng để chuyển cho đơn
vị cung cấp hàng hóa, dịch vụ bằng chuyển khoản hoặc cấp bằng tiền mặt cho
đơn vị sử dụng NSNN để đơn vị thanh toán cho người cung cấp hàng hóa
dịch vụ.
+ Sau khi thực hiện chi, đơn vị sử dụng NSNN có trách nhiệm mang hồ
sơ, chứng từ đến KBNN để thanh toán số tạm ứng. Căn cứ hóa đơn, chứng từ
có liên quan kèm theo giấy đề nghị thanh toán tạm ứng của đơn vị sử dụng
NSNN, KBNN kiểm tra kiểm soát nếu đủ điều kiện thanh toán theo quy định
thì làm thủ tục chuyển cấp tạm ứng sang thanh toán tạm ứng.
* Các khoản chi thường xuyên khác
Đối với những khoản chi đơn vị đề nghị thanh toán trực tiếp, KBNN
kiểm tra, kiểm soát hồ sơ, chứng từ và các điều kiện chi theo quy định và
thanh toán trực tiếp cho đơn vị cung cấp hàng hóa,dịch vụ.
Đối với những khoản chi chưa thực hiện được việc thanh toán trực tiếp,
KBNN căn cứ vào dự toán NSNN năm được cơ quan có thẩm quyền giao kèm
theo giấy rút dự toán NSNN(tạm ứng) để tạm ứng cho đơn vị. Đầu tháng sau,
chậm nhất vào ngày 5 hàng tháng các đơn vị sử dụng NSNN phải lập bảng kê