ĐIỆN TỪ TRƯỜNG
SÓNG ĐIỆN TỪ
BÀI 33 :
I. Điện từ trường :
1. Từ trường biến thiên và điện trường xoáy :
a) Phân tích thí nghiệm cảm ứng điện từ của Faraday:
- Thí nghiệm :
- Nhận xét :
điện trường có
điện trường có
đường sức là những đường
đường sức là những đường
cong kín gọi là điện trường
cong kín gọi là điện trường
xoáy.
xoáy.
C3 : vòng dây kín có vai trò gì không
C3 : vòng dây kín có vai trò gì không
trong việc tạo ra dòng điện xoáy?
trong việc tạo ra dòng điện xoáy?
b) Kết luận :
b) Kết luận :
nếu tại một nơi có từ
nếu tại một nơi có từ
trường(từ cảm) biến thiên theo thời gian thì
trường(từ cảm) biến thiên theo thời gian thì
tại đó xuất hiện một điện trường xoáy.
tại đó xuất hiện một điện trường xoáy.
2. Điện trường biến thiên và từ trường :
a) Dòng điện dịch :
b) Kết luận :
nếu tại một nơi có
nếu tại một nơi có
điện trường biến thiên thì tại đó
điện trường biến thiên thì tại đó
xuất hiện một từ trường. Đường
xuất hiện một từ trường. Đường
sức từ trường bao giờ cũng khép
sức từ trường bao giờ cũng khép
kín nên từ trường bao giờ cũng là
kín nên từ trường bao giờ cũng là
trường xoáy
trường xoáy
sgk
sgk
dq
i
dt
=
q Cu=
u El=
9
9.10 4
S
C
l
ε
π
=
9
9.10 4
dq dE S dE
i Cl
dt dt dt
ε
π
= = =
Ta có
với
⇒
I
I
B
B
B
+
−
sgk
3. Điện từ trường : Điện
từ trường là hệ thống hai
trường biến thiên có liên
quan mật thiết với nhau là
điện trường và từ trường.
sgk
N
S
E
B
B
E
- Mọi biến thiên của từ trường tại một nơi theo thời gian đều
gây ra tại đó một điện trường xoáy; Mọi biến thiên của điện
trường tại một nơi đều gây ra tại đó một từ trường xoáy.
4. Thuyết điện từ Mác-xoen :
II. Sóng điện từ :
1. Sóng điện từ là gì ?
- Sóng điện từ chính là điện từ
trường lan truyền trong không
gian.
2. Đặc điểm :
- Sóng điện từ lan truyền được
trong chân không với vận tốc
c=3.10
8
m/s.
- Sóng điện từ là sóng ngang.
sgk
sgk
- Trong sóng điện từ, dao động của điện trường và từ trường
luôn đồng pha với nhau.
- Khi sóng điện từ gặp mặt phân cách giữa hai môi trường thì
nó cũng bị phản xạ và khúc xạ như ánh sáng.
- Sóng điện từ có mang năng lượng.
- Sóng điện từ có bước sóng từ vài mét đến vài km gọi là sóng
vô tuyến dùng trong thông tin liên lạc.
sgk
3. Sự truyền sóng vô tuyến
trong khí quyển :
a) Các dải sóng vô tuyến truyền thanh :
b) Sự phản xạ của các sóng ngắn trên tầng điện li :
4. Anten:
5. Những nghiên cứu thực nghiệm về sóng điện từ :
Câu 6. Ở đâu xuất hiện điện từ trường?
C. Xung quanh một ống dây điện
A. Xung quanh một điện tích đứng yên
B. Xung quanh một dòng điện không đổi
D. Xung quanh một chỗ có tia lửa điện.
Câu 7. Đặt một hộp kín bằng kim loại trong một vùng có sóng
điện từ. Trong hộp kín sẽ?
C. có điện từ trường
A. có điện trường
B. có từ trường
D. không có các trường nói trên.