QUẢN lý NHÀ nước đối với tổ CHỨC PHI CHÍNH PHỦ

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH
KHOA QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ XÃ HỘI

Môn học
QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI
TỔ CHỨC PHI CHÍNH PHỦ
(30 tiết)
Giảng viên: Ths. Vũ Thị Minh Ngọc

Năm 2016


CHƯƠNG 1

KHÁI QUÁT VỀ TỔ CHỨC PHI CHÍNH PHỦ

I.
•
•

Quan niệm về tổ chức phi chính
phủ
Trên thế giới
Ở Việt Nam


“Tổ chức phi chính phủ là chỉ một tổ
chức, hiệp hội, quỹ văn hoá xã hội,
Uỷ hội từ thiện, tập đoàn phi lợi
nhuận hoặc các pháp nhân khác mà
theo pháp luật không thuộc khu vực

Nhà nước và không hoạt động vì lợi
nhuận - nghĩa là khoản lợi nhuận nếu
có, không thể phân phối theo kiểu
chia lợi nhuận. Loại tổ chức này
không bao gồm các nghiệp đoàn,
đảng phái chính trị, hợp tác xã phân
chia lợi nhuận, hay nhà thờ”.
(Cục Môi trường Ngân hàng Thế giớiSổ tay kinh nghiệm về pháp luật liên quan đến các NGOs)


QUAN NIỆM VỀ TCPCP Ở VIỆT NAM

Tổ chức phi chính phủ là tổ chức
tự nguyện của nhân dân, có tư
cách pháp nhân; cùng ngành,
nghề, giới, nhu cầu.v.v. hoạt động
một cách thường xuyên để thực
hiện mục tiêu chung, không vì mục
tiêu phân chia lợi nhuận và hoạt
động trong khuôn khổ của pháp
luật Việt Nam.


II. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÂN
LOẠI CÁC TCPCP

1. Khái quát quá trình hình thành
TCPCP
2. Phân loại TCPCP

TIỀN ĐỀ HÌNH THÀNH
CÁC TỔ CHỨC TỪ THIỆN
-

-

Bất bình đẳng xã hội là sự không ngang bằng
về các cơ hội hoặc lợi ích đối với những cá
nhân khác nhau trong một nhóm hoặc nhiều
nhóm trong xã hội.
Nguyên nhân: cơ hội trong cuộc sống, địa vị
xã hội, ảnh hưởng chính trị.
Bất bình đẳng dẫn tới sự ra đời của các nhóm
yếu thế trong xã hội.
Các hoạt động nhân đạo, từ thiện hướng tới
các nhóm yếu thế.


KẾT LUẬN
•

Tổ chức phi chính phủ đã hình thành
và phát triển trên nền tảng các hoạt động
và tổ chức từ thiện,
•
Từ những hoạt động tự phát, các hoạt
động mang tính chất tôn giáo, các hoạt
động của các TCPCP mang màu sắc tự
giác, có tính xã hội cao và ngày càng đa

dạng, phong phú.


Phân loại tổ chức phi chính phủ
•
•
•
•
•

Theo phạm vi hoạt động
Theo tính chất hoạt động
Theo định hướng hoạt động
Theo quá trình phát triển
Theo pháp nhân thành lập


Phân loại theo phạm vi hoạt động
- TCPCP mang tính chất quốc gia (National Non –
Governmental Organization - NNGO): Là những tổ chức
mà các thành viên cùng mang một quốc tịch.
- Các TCPCP mang tính chất quốc tế (International Non
– Governmental Organization - INGO): là tổ chức mà
các thành viên sáng lập ra nó mang nhiều quốc tịch khác
nhau sáng lập nên.
- Các Tổ chức Phi chính phủ mang tính chất chính
phủ (Governmental Non Governmental Organizations GNGO) là tổ chức do chính phủ lập ra hoặc hoạt động
dựa hoàn toàn vào ngân sách của chính phủ và công
việc được Chính phủ ủy quyền.

Phân loại theo tính chất hoạt động
• Tổ chức PCP trợ giúp các nhóm yếu
thế
+ Trung tâm NC ứng dụng KH về giới,
GDPN & vị Thành Niên
• Tổ chức PCP mang tính chất tôn giáo
+ Liên minh truyền giáo Na Uy.
• Tổ chức PCP mang tính chất hiệp hội
nghề nghiệp
+ Hội làm vườn, Hội Kiến trúc sư.


III. CƠ SỞ HÌNH THÀNH CÁC TCPCP

1. Cơ sở lý luận
2. Cơ sở thực tiễn


Cơ sở lý luận
- Lý luận về vai trò quyết định
của nhân dân trong quá trình
phát triển của lịch sử loài người
- Con người là trung tâm, mục
đích của quản lý và hoạt động
xã hội
- Thực hiện chức năng của nhà
nước

Vai trò quyết định của nhân dân trong
lịch sử phát triển của loài người
• Quần chúng nhân dân là lực lượng
sản xuất cơ bản của xã hội.
• Quần chúng nhân dân là động lực cơ
bản của mọi cuộc cách mạng xã hội.
• Quần chúng nhân dân có vai trò to
lớn, không thể thay thế, trong sản xuất
tinh thần.


Con người là trung tâm, mục đích
của quản lý và hoạt động xã hội
• Con người là tổng hòa các mối quan
hệ xã hội.
• Xã hội càng phát triển, giá trị của con
người càng được coi trọng.
• Tôn chỉ của một tổ chức xã hội dân
sự: Vì con người trên cơ sở đề cao
giá trị của con người.


Thực hiện chức năng của nhà nước
• Chức năng của nhà nước: chức năng
thống trị chính trị của giai cấp và chức
năng xã hội.
• Nội dung chức năng xã hội: tổ chức, quản
lý và xây dựng xã hội mới phục vụ lợi ích
cho người dân.
• Nhà nước tiến hành xã hội hoá các hoạt

động và các dịch vụ xã hội. Chuyển giao
việc cho các tổ chức xã hội dân sự.


Cơ sở thực tiễn
-

Cơ cấu xã hội
Nền kinh tế
Điều kiện lịch sử văn hoá
Yêu cầu giải quyết những vấn đề xã
hội của các hoạt động từ thiện


Khái niệm cơ cấu xã hội
Cơ cấu xã hội là kết cấu và hình thức tổ
chức bên trong của một hệ thống xã hội
nhất định – biểu hiện như là sự thống
nhất tương đối bền vững của các nhân
tố, các mối liên hệ, các thành phần cơ
bản cấu thành nên xã hội. Những thành
phần này tạo ra bộ khung cho tất cả các
xã hội loài người.


Các loại cơ cấu xã hội
• Cơ cấu xã hội - dân số;
• Cơ cấu xã hội - lãnh thổ;
• Cơ cấu xã hội - học vấn;
nghề nghiệp

• Cơ cấu xã hội - dân tộc;
• Cơ cấu xã hội - giai cấp.


Tổ chức phi chính phủ và cơ cấu xã hội

• TCPCP ra đời và hoạt động phải phù
hợp với yêu cầu xã hội và cơ cấu xã hội.
• Biến đổi cơ cấu xã hội nảy sinh các vấn
đề xã hội.
=> Trên nền tảng cơ cấu xã hội, các
TCPCP có thể tiếp cận các cộng đồng
người, và từ đó tác động đến những vấn
đề xã hội.


NỀN KINH TẾ
• Trình độ TCPCP vượt xa trình độ phát
triển kinh tế => hoạt động không hiệu
quả.
• Trình độ TCPCP tụt hậu so với trình
độ phát triển kinh tế không góp phần
điều hoà những mâu thuẫn, bất đồng
trong xã hội, mà còn có nguy cơ làm
tăng thêm những mâu thuẫn ấy.


ĐIỀU KIỆN LỊCH SỬ, VĂN HÓA

Tổ chức phi chính phủ ra đời

phải xuất phát từ những đặc
điểm về lịch sử và truyền
thống văn hoá của mỗi quốc
gia dân tộc.


Yêu cầu giải quyết những vấn đề xã
hội của các hoạt động từ thiện

• Sự phát triển, phân hoá và phân
tầng xã hội
• Ảnh hưởng của các điều kiện tự
nhiên và kinh tế - xã hội


Phân tầng xã hội
• Phân tầng xã hội là sự phân chia
các cá nhân trong xã hội thành các
tầng xã hội khác nhau xét từ góc
độ quyền lực, uy tín hoặc các đặc
quyền, đặc lợi không ngang nhau.
• Phân tầng xã hội không chỉ phản
ánh sự bất bình đẳng xã hội mà
còn thể hiện sự phân hoá xã hội.


Ảnh hưởng của các điều kiện
tự nhiên và kinh tế - xã hội
• Điều kiện tự nhiên: hạn hán, lũ lụt,
động đất, sóng thần, núi lửa...

• Những điều kiện kinh tế – xã hội:
khủng hoảng, suy thoái
=> nhóm yếu thế chịu nhiều thiệt hại
và rủi ro: trẻ em, phụ nữ, người
già...


IV. NHIỆM VỤ, TÍNH CHẤT,
VAI TRÒ CỦA TỔ CHỨC PHI
CHÍNH PHỦ