Đánh giá thiệt hại vùng hạ du do vỡ đập hồ bản mồng nghệ an luận văn thạc sĩ chuyên ngành thủy văn

a

L I C Mă N
Sau m t th i gian nghiên c u, h c viên đã hoàn thành lu n v n th c s “ ánh
giá thi t h i vùng h du do v đ p H B n M ng – Ngh An”.

ây là m t đ tài

ph c t p và khó kh n trong vi c mô ph ng v đ p, phân tích k t qu và đánh giá
thi t h i. Vì v y, trong quá trình th c hi n đ hoàn thành lu n v n, ngoài s c g ng
c a b n thân còn có s giúp đ nhi t tình c a quý th y cô, đ ng nghi p.
Tr

c h t h c viên xin bày t lòng bi t n sâu s c và trân tr ng t i TS Nguy n

Hoàng S n đã ch b o, h

ng d n và giúp đ h c viên r t t n tình trong su t th i

gian th c hi n và hoàn thành lu n v n.
H c viên xin g i l i c m n đ n Phòng ào t o đ i h c và sau đ i h c, Khoa
Th y v n Tài nguyên n

c c a tr

ng

i h c Th y l i và toàn th các th y cô đã

gi ng d y, giúp đ tác gi trong th i gian h c t p c ng nh th c hi n lu n v n.
Tác gi c ng chân thành c m n t i các b n đ ng nghi p, b n bè, đ c bi t

b môn Mô hình toán – Trung tâm nghiên c u đ ng l c h c sông – Phòng thí nghi m
tr ng đi m qu c gia v đ ng l c h c Sông Bi n n i h c viên đang công tác đã h tr
chuyên môn, thu th p tài li u liên quan đ lu n v n đ

c hoàn thành.

Do th i gian nghiên c u không dài, trình đ và kinh nghi m th c ti n ch a
nhi u nên lu n v n ch c ch n không th tránh đ

c nh ng h n ch và thi u sót. H c

viên kính mong các th y, cô giáo, đ ng nghi p đóng góp ý ki n đ k t qu nghiên
c uđ

c hoàn thi n h n.
H c viên xin chân thành c m n!
Hà N i, ngày tháng 9 n m 2015.
H c viên

Tr n V n Bách


b

B N CAM K T
TôiăxinăcamăđoanăđơyălƠăcôngătrìnhănghiênăc u c a riêng tôi. Các s li u, k t
qu nêu trong Lu năv nălƠătrungăth căvƠăch aăt ngăđ

c công b trong b t k công

trình nào khác.
Tôiăxinăcamăđoan,ăm i s giúpăđ cho vi c th c hi n Lu năv nănƠyăđưăđ
c mă năvƠăcácăthôngătinătrích d n trong Lu năv năđưăđ

c ghi rõ ngu n g c.

H c viên th c hi n lu năv n

Tr năV năBách

c


i

M CL C
M

U .................................................................................................................... 1

CH

NGăI ................................................................................................................ 3

I U KI N T

NHIÊN VÀ KINH T XÃ H IăL UăV C SÔNG HI U ........... 3

1.1. TÓM T T D
1.2.ă I U KI N T

ÁN H CH AăN

C B N M NG ................................... 3

NHIÊN ................................................................................. 5

1.2.1. V tríăđi lý ............................................................................................... 5
1.2.2.ă

căđi măđ a hình .................................................................................... 6

1.2.3.ă

a ch t, th nh

ng ................................................................................ 7

1.2.4. Th m ph th c v t ................................................................................... 8
1.3.ă

Că I MăKHệăT

NG, TH YăV N ..................................................... 11

1.3.1.ă

căđi măkhíăt

1.3.2.ă

căđi m th yăv n ................................................................................. 15

ng ................................................................................ 11

1.4. TÌNH HÌNH DÂN SINH KINH T C A KHU V C ................................ 16
1.4.1. Dân s và xã h i ..................................................................................... 16
1.4.2. Kinh t .................................................................................................... 16
CH

NGăII ............................................................................................................. 17

T NG QUAN V NGHIÊN C U V
2.1. T NG QUAN V V

P .......................................................... 17

P ......................................................................... 17

2.1.1. Nghiên c u v đ p ................................................................................. 17
2.1.2. Mô ph ng ng p l t ................................................................................. 30
2.1.3.ăPh

ngăphápătínhătoánămôăph ng v đ p và mô ph ng ng p l t h B n

M ng ................................................................................................................ 32
2.2. GI I THI U V CÔNG C NGHIÊN C U TÍNH TOÁN ....................... 33
2.2.1. Gi i thi u mô hình HEC-HMS. ............................................................. 33
2.2.2. Gi i thi u mô hình Nam ........................................................................ 39
2.2.3. Gi i thi u mô hình tính toán th y l c m t chi u MIKE 11 ................... 43

2.2.4. Gi i thi u mô hình tính toán th y l c hai chi u MIKE 21 .................... 50
2.2.5. Gi i thi u mô hình tính toán th y l c MIKE FLOOD .......................... 53


ii

CH

NGăIII ........................................................................................................... 57

TệNHăTOÁNăVÀă ÁNHăGIÁăTHI T H I V
3.1. TÍNH TOÁN V

P H B N M NG............... 57

P H B N M NG .................................................... 57

3.1.1. Thi t l p Hec HMS ................................................................................ 57
3.1.2.ăTínhătoánăcácăkíchăth

c v t .................................................................. 61

3.1.3. Mô ph ng các k ch b n v đ p .............................................................. 64
3.2. THI T L P MIKE FLOOD MÔ PH NG NG P L T H DU ................ 65
3.2.1. Thi t l p MIKE 11HD ........................................................................... 65
3.2.2. Thi t l p MIKE 21 ................................................................................. 68
3.2.3. K t n i MIKE 11 và MIKE 21............................................................... 70
3.2.4. Hi u ch nh và ki măđ nh MIKE FLOOD............................................... 71
3.2.5. K t qu mô ph ng ng p l t h du do v đ p h b n m ng ................... 75
3.3. XÂY D NG B Nă

3.3.1.ăC ăs vƠăcácăb

NG P L T DO V

P ...................................... 77

c xây d ng b năđ ng p l t ........................................ 77

3.3.2. B năđ ng p l t do v đ p h B n M ng .............................................. 78
3.3.3. Th ng kê di n tích ng p,ăđ sâu ng p .................................................... 80
3.4. TÍNH TOÁN THI T H I ............................................................................ 81
3.4.1.ăXácăđ nh d ng thi t h iăvƠăph

ngăphápătínhătoán ................................ 81

3.4.2. Tính toán thi t h i do v đ p h B n M ng .......................................... 83
K T LU N VÀ KI N NGH .................................................................................. 91
TÀI LI U THAM KH O ....................................................................................... 92
PH L C ................................................................................................................. 93


iii

DANH SÁCH HÌNH V
Hình 1.1: B n đ l u v c sông Hi u.......................................................................... 5
Hình 2.1: p Gleno v i ph n v
gi a v n còn đ n ngày nay ............................ 17
Hình 2.2: V đ p đê làm s p đ ng ray B c – Nam ............................................... 22
Hình 2.3: V đ p Khe M ........................................................................................ 23
Hình 2.4: Nh ng c n nhà ng p g n t i nóc t i huy n Nghi Xuân, Hà T nh. .......... 24

Hình 2.5: Hai bên c a x thân đ p chính xu t hi n 2 v t n t l n, n c t o dòng ch y
x i x t trên cao xu ng ........................................................................................... 24
Hình 2.6: V trí v đ p th y đi n akrông ̀ ........................................................... 25
Hình 2.7: V đ p Mông D ng – Qu ng Ninh........................................................ 26
Hình 2.8: Thí nghi m mô ph ng v đ p trên mô hình v t lý ................................... 29
Hình 2.9: S đô nghiên c u v đ p h B n M ng................................................... 33
Hình 2.10: S đ mô t c u trúc mô hình NAM....................................................... 40
Hình 2.11: Giao di n mô hình Mike 11 ................................................................... 43
Hình 2.12: S h a m t đo n sông ............................................................................ 44
Hình 2.1̀: S đ các đi m l i xen k .................................................................... 45
Hình 2.14: C u hình m t m ng hoàn ch nh ............................................................. 46
Hình 2.15: Ma tr n nhánh tr c khi kh . ................................................................ 48
Hình 2.16: Ma tr n nhánh sau khi đã kh . .............................................................. 48
Hình 2.17: Giao đi m c a ba nhánh sông. .............................................................. 49
Hình 2.18: Mô ph ng hai chi u c a dòng ch y tràn MIKE 21 ............................... 54
Hình 2.19: Các ng d ng trong k t n i tiêu chu n ................................................. 55
Hình 2.20: M t ng d ng trong k t n i bên ............................................................ 55
Hình 2.21: M t ví d trong k t n i công trình ......................................................... 56
Hình 3.1: B n đ l u v c h b n M ng................................................................... 57
Hình ̀.2:
ng quá trình m a l n nh t kh n ng PMP ....................................... 58
Hình 3.3: Bi u đ quan h Z-V h ch a B n M ng ................................................ 59
Hình ̀.́: S đ k t n i h th ng c a l u v c nghiên c u ....................................... 60
Hình 3.5: Thông s v đ p sau khi tính toán trong tr ng h p v tràn đ nh ......... 61
Hình 3.6: Thông s v đ p sau khi tính toán trong tr ng h p v tràn đ nh ......... 61
Hình 3.7: Quá trình v tràn đ nh ............................................................................. 62
Hình 3.8: Quá trình v xói ng m ............................................................................ 62
Hình 3.9: Công c tính toán thông s v đ p .......................................................... 63
Hình ̀.10:
ng quá trình l u l ng v đ p theo k ch b n 1 .............................. 64

Hình ̀.11:
ng quá trình l u l ng v đ p theo k ch b n 2 .............................. 65
Hình ̀.12:
ng quá trình l u l ng v đ p theo k ch b n 3 .............................. 65


iv

Hình ̀.1̀:
ng quá trình l u l ng v đ p theo k ch b n 4 .............................. 65
Hình ̀.1́: S đ tính toán th y l c. ........................................................................ 67
Hình ̀.15: Phân chia các l u v c con trên l u v c sông Hi u ............................... 67
Hình ̀.16: L i đ a hình mi n tính trong mô hình MIKE 21 .................................. 68
Hình 3.17: B n đ cao đ s đ cao (Bathymetry) khu v c nghiên c u ................. 69
Hình 3.18: K t n i mô hình 1-2 chi u b ng mô hình MIKE FLOOD ..................... 70
Hình ̀.19: S đ quá trình hi u ch nh ki m đ nh b thông s mô hình. ................. 71
Hình 3.20: M c n c tính toán và th c đo t i tr m Ngh a Khánh, tr n l t ngày
10/08/2005 - 16/08/2005. ......................................................................................... 72
Hình 3.21: M c n c tính toán và th c đo t i tr m D a, tr n l t ngày 12/08/2005
- 17/08/2005. ............................................................................................................ 72
Hình 3.22: M c n c tính toán và th c đo t i tr m Ngh a Khánh, tr n l t ngày
4/10/2007 - 18/10/2007. ........................................................................................... 74
Hình 3.23: M c n c tính toán và th c đo t i tr m D a, tr n l t ngày 4/10/2007
- 18/10/2007. ............................................................................................................ 74
Hình 3.24: K t qu mô ph ng v k ch b n 1 trên Mike Flood ................................ 75
Hình 3.25: K t qu mô ph ng v k ch b n 2 trên mike flood .................................. 76
Hình 3.26: K t qu mô ph ng v k ch b n 3 trên mike flood .................................. 76
Hình 3.27: K t qu mô ph ng v k ch b n 4 trên mike flood. ................................. 77
Hình 3.28: Quy trình xây d ng b n đ ng p l t do v đ p ..................................... 78
Hình 3.29: B n đ phân vùng ng p d t do v đ p H B n M ng ng v i k ch b n 1.

.................................................................................................................................. 78
Hình 3.30: B n đ phân vùng ng p d t do v đ p H B n M ng ng v i k ch b n 2.
.................................................................................................................................. 79
Hình 3.31: B n đ phân vùng ng p d t do v đ p H B n M ng ng v i k ch b n 3.
.................................................................................................................................. 79
Hình 3.32: B n đ phân vùng ng p d t do v đ p H B n M ng ng v i k ch b n 4
.................................................................................................................................. 80


v

DANH M C B NG
B ng 1.1: Nhi t đ không khí t i tr m Qu Châu( n v : oC) ............................... 13
B ng 1.2: Nhi t đ không khí t i tr m Tây Hi u ..................................................... 13
B ng 1.3:
B ng 1.4:

m không khí BQNN t i tr m Qu Châu(%)..................................... 13
m không khí BQNN t i tr m Tây Hi u(%) ...................................... 13

B ng 1.5: B c h i Piche BQNN t i tr m Qu Châu(mm) ....................................... 14
B ng 1.6: B c h i Piche BQNN t i tr m Tây Hi u(mm)......................................... 14
B ng 1.7: S gi n ng t i tr m Qu Châu(gi )....................................................... 14
B ng 1.8: S gi n ng t i tr m Tây Hi u (gi ) ....................................................... 14
B ng 1.9: T c đ gió bình quân và Vmax t i tr m Qu Châu(m/s) ........................ 14
B ng 1.10: T c đ gió bình quân và Vmax t i tr m Tây Hi u (m/s) ....................... 14
B ng 1.11: L ng m a bình quân t i tr m Qu Châu(mm).................................... 15
B ng 1.12: L ng m a bình quân t i tr m Tây Hi u(mm) ..................................... 15
B ng 1.13: Phân b dân s theo khu v c hành chính n m 2010 ............................. 16
B ng 3.1: B ng k t phân chia l u v c h b n M ng .............................................. 57

B
B
B
B

ng 3.2:
ng 3.3:
ng 3.4:
ng 3.5:

Quan h Z-V c a h ch a B n M ng ...................................................... 58
Thông s mô hình Hec-HMS ................................................................... 60
Các thông s đ u vào c a mô hình th y l c ........................................... 63
Tính toán các thông s v t v .................................................................. 63

B
B
B
B

ng 3.6:
ng 3.7:
ng 3.8:
ng 3.9:

Các k ch b n tính toán và mô ph ng ng p l t cho h du h B n M ng . 64
Thông tin k t n i mô hình 1-2D .............................................................. 70
M c n c và th i gian xu t hi n đ nh l n m 2005 ............................... 73
M c n c và th i gian xu t hi n đ nh l n m 2007 ............................... 75

B
B
B
B
B
B
B

ng 3.10:
ng 3.11:
ng 3.12:
ng 3.13:
ng 3.14:
ng 3.15:
ng 3.16:

Di n tích vùng ng p ng v i k ch b n 1 ............................................... 80
Di n tích vùng ng p ng v i k ch b n 2 ............................................... 80
Di n tích vùng ng p ng v i k ch b n 3 ............................................... 81
Di n tích vùng ng p ng v i k ch b n 4 ............................................... 81
Thi t h i đ t s d ng ............................................................................ 85
Thi t h i đ ng giao thông ................................................................... 87
T ng thi t h i......................................................................................... 89


1

M

U

1. Tính c p thi t c aăđ tài
H ch aăđ
nghi p (c păn

c xây d ng v i nhi u m căđíchăkhácănhauănh ălƠ:ăt

c),ăphátăđi n,ăphòngăl ,ăduăl chầ,ămangăl i nhi u l i ích cho các

ngành kinh t xã h i. Tuy nhiên, trong nh ngăn măg năđơyădoă nhăh
đ i khí h u toàn c u, tình hình th i ti t di n ra b tăth
t

ngătr

i cho nông

ng c a bi n

ng:ăm a to, bão l n, hi n

t l đ t di n bi n ph c t păđ c bi t là nh ng vùng núi cao, h tíchăn

gây nguy hi m cho s an toàn c aăđ p. Vi t Nam g năđơyăc ngăđưăx y ra hi năt
v đ p, v đêădoăm aăl n kéo dài k t h p v iăl ăt th
n

c h ,ăn

c

ng

ng ngu năđ v làm m c

c sông dâng cao trên m c an toàn nên gây hi năt

2010 v đ păKheăM ậHƠăT nh,ăn mă2015ăv đ păMôngăD

ng v đ pănh ăn mă
ngăậ Qu ng Ninh, v

đ p Hu i C - i n Biên...
Chính vì th vi c nghiên c u nhăh
c n ph iăđ

ng c a s c v đ p là v năđ quan tr ng

c xem xét. H B n M ng là m t trong nh ng h ch a l n

khu v c

mi n Trung, vùng h l uăh là khu v c t pătrungăđôngădơnăc ,ăkhuăkinhăt phát tri n.
K t qu nghiên c u v đ păđánhăgiáăthi t hai H B n M ngăgiúpăxácăđ nh l uăl
đ nhăl ăsinhăraădo v đ p, m căn

ng

c và v n t c dòng ch yăsauăđ p, chi u sâu ng p

l t, di n tích ng p l t và th i gian ng p l t...ă óălƠănh ng thông tin quan tr ng giúp

các nhà qu n lý có nh ng bi n pháp thích h păđ gi m t iăđaăcácăthi t h i do s c
v đ p gây ra. Lu năv n này t p trung vào vi c mô ph ng ng p l t h du h B n
M ng trong tình hu ngăđ p h B n M ng b v .
2. M c tiêu c aăđ tài
- Giúp h c viên nâng cao ki n th c, chuyên sâu tìm hi u v năđ v đ p trong
th yăv n.ă
- Xây d ng b b năđ phân vùng ng p l t do v đ p H B n M ng.
- Xácăđ nh di n tích ng p,ăđánhăgiáăthi t h i theo nhi u k ch b n v đ p. T
đóăđ xu t các gi i pháp k thu t,ăcácăph
do v đ p.

ngăánăphòngătránh,ăgi m thi u thi t h i


2

iăt

3.
iă t

ng và ph m vi nghiên c u
ng nghiên c u là h ch aă n

c B n M ng và vùng h du h ch a

thu căl uăv c sông Hi u, ch y ch y uătrênăđ a ph n huy n Qu H p, Ngh aă Ơn,ă
Tân K ,ăAnhăS năt nh Ngh An di nătíchăl uăv c là 5417,17 km².
4. Ph
Ph

ngăphápănghiênăc u

ngăphápămôăhìnhătoán:ăS d ng ph n m m Hec-HMSătínhătoánăđ

ng

quá trình v đ p theo nhi u k ch b n k t h p v i ph n m m Mike Flood mô ph ng
quá trình lan truy n dòng ch y vùng h du do v đ p. T k t qu mô ph ng s d ng
ph m m m Arcgis tính toán thi t h i.
Ph

ngăphápăphơnătích s li u: T s li u thu th păđ

c ti n hành xem xét,

phơnătíchăđánhăgiáătínhătinăc yăc ngănh ătínhăxácăth c c a s li uăđ có th s d ng
trong tính toán
Ph

ngăphápăk th a: Trong quá trình th c hi n, lu năv n có tham kh o m t

s tài li u có liên quan đưăđ

c nghiên c uătr

căđơyăc a các tác gi .

5. B c c lu năv nă
Ngoài ph n m đ u và k t lu n, lu n v n g m 3 ch

ng:

Ch

ngăI:ă i u ki n t nhiênăl uăv c sông Hi u

Ch

ng II: T ng quan v nghiên c u v đ p

Ch

ng III: TínhătoánăvƠăđánhăgiáăthi t h i v đ p H B n M ng


3

CH
I U KI N T
1.1. TÓM T T D

NGăI

NHIÊN VÀ KINH T XÃ H I L UăV C SÔNG HI U
ÁN H

CH AăN

C B N M NG

1.

Tên d án: H ăch aăn

2.

Ch đ u t và hình th c qu n lý th c hi n d án

căB năM ng,ăt nhăNgh ăAn

- H păph năcôngătrìnhăđ uăm i,ăh ăth ngăkênh,ăcôngătrìnhătrênăkênhăthu căkhuă
t

iăl yăn

cătr căti păt ăh ăch aăn

căB năM ng:ăGiámăđ căBanăQu nălỦăđ uăt ăvƠă

xơyăd ngăth yăl iă4ă(Bană4)ălƠmăCh ăđ uăt .
- H păph n cácătr măb măl yăn

căt ăsôngăHi uăvƠăh ăth ngăkênh,ăcôngătrìnhătrênă

kênhăkèmătheo:ăGiámăđ căS ăNôngănghi păvƠăPTNTăt nhăngh ăAnălƠmăCh ăđ uăt .
- H păph năcôngătrìnhăth yăđi n:ăT ngăcôngătyăC ăđi n,ăxơyăd ngăNôngănghi pă
vƠăTh yăl iă(AGRIMECO)ăậ theoăv năb năs ă388/TTr-NNăngƠyă28/3/2007ăc aăTh ă
t

ngăChínhăph .
- H păph năđ năbù,ădiădơnătáiăđ nhăc ,ăgi iăphóngăm tăb ng:ăCh ăđ uăt ădoăUBNDă

t nhăNgh ăAnăquy tăđ nh.
M c tiêu, nhi m v c a d án

3.

- C păn
l iăt

căt

iăchoă18.871ăhaăvenăsôngăHi u,ătrongăđóăt

iăđ ngăl c;ăc păn

i t ăch yă2.713ăha,ăcònă

căchoăsôngăC ăv ămùaăki tăkho ngă22ăm3/s.

- Phátăđi năv iăcôngăsu tăl pămáyă42ăMW.
- C păn

căchoăcôngănghi pădơnăsinhăvƠăch nănuôiătrongăvùngăd ăán;ăphátătri nă

nuôiătr ngăth yăs năvƠăthamăgiaăc iăt oămôiătr

ng.

- K tăh păgi măm tăph năl ăchoăh ăduăsôngăHi u.
4.

N i dung và quy mô đ u t xây d ng
- Xơyăd ngă01ăđ păng năsôngăHi u,ă01ătrƠnăx ăl .
- Xơyăd ngănhƠămáyăth yăđi năsauăđ p,ăcôngăsu tăl pămáyăkho ngă42MW.
- Xơyăd ngă01ăc ngăl yăn

căb ngăđ

đi uăti tăb ngăc aăvanăcônă ăh ăl u.

ngă ngăthépăđ tătrongăhƠnhălangăBTCT,ă


4

-N

căđ

căl yăt ăh ăquaăc ngăm tăph năc pătr căti păchoă7.871ăhaă(trongăđóă

2.731ăhaăt ăch y,ăcònăl iăt

iăđ ngăl c)ăvƠăc păchoăsinhăho t,ăch nănuôi.ăPh năcònă

l iăđ ăxu ngăsôngăHi uăqua nhƠămáyăth yăđi năđ ăc păchoăcácătr măb măd căsông,ă
t

iăchoădi nătíchă11.000ăhaăvƠăc păchoăkhuăcôngănghi p,ăsinhăho t,ăch nănuôi;ătr ă

l iăsôngăC ăkho ngă22m3/sătrongămùaăki t.
5.

a đi m xây d ng
- Côngătrìnhăđ uăm i:ăT iăB năM ng,ăxưăYênăH p,ăhuy n Qu ăH p.
- Cácătr măb măvƠăh ăth ngăkênh:ăTr iădƠiătheoăhaiăb ăsôngăHi u,ăt ăxưăYênăH p,ă

huy năQu ăH păđ năxưăThƠnhăS n,ăhuy năAnhăS n.
6.

Di n tích s d ng đ t

T ngădi nătíchăs ăd ngăđ ăxơyăd ngăd ăán:ă3396ăha;ătrongăđó:
- Di nătíchăchi măđ tăt măth i: 372 ha
- Di nătíchăchi măđ tăv nhăvi n:ă3024ăha
7.

D án H ch a n

c B n M ng có các thông s c b n sau:

- Côngătrìnhăđ uăm iăh ăch aăn
H ăch aăn

căB năM ng:ăC păII

c:

- M căn

cădơngăbìnhăth

- M căn

căch t (MNC)

ng (MNDBT)

: +76,4m
: +71,00m.

- DungătíchătoƠnăb ă(Wtb)

: 235,50 x 106m3.

păchínhăng năsông:
- Caoătrìnhăđ nhăđ p

: +78,9m

- Chi uăcaoăđ păl nănh tăHmax

: 44,00m.

- Chi uădƠiăđ nhăđ păLđ

: 340,0m

TrƠnăx ăl :
- Caoătrìnhăng

TrƠnăcóăc a,ătiêuăn ngăđáy.
ng

: + 64,90m

- Chi uăr ngătrƠn

: 75,0m

- L uăl

: 5688,0m3/s

ngăx (P=0,5%)

C ngăl yăn

c:

- Caoătrìnhăc aăvƠo

: +65,0 m


5

- L uăl

ngăthi tăk

: 4,30 m3/s

NhƠămáyăth yăđi n:
- Côngăsu tăl pămáyăNlm

: 42MW

- S ăt ămáy

:ă3ăt

- VƠăd cătheoăh ăl uăsôngăHi uăb ătríă28ătr măb măl yăn
Kh iăl
-

căđ ăt

i.

ngăch ăy uăc aăd ăán:

t,ăđáăđƠoăđ păkho ng:

- Bêătôngăcácălo i:
1.2.ă I U KI N T

9.271.000 m3

800.000 m3

NHIÊN

1.2.1. V trí đi lý
Sông Hi u là m t nhánh l n c a h th ng sông C n m
Ngh An kéo dài t :
+ 1920’ăt i 1950’ăV ăđ B c.
+ 10430’ăt i 10520’ăkinhăđ

ông.

Hình 1.1: B n đ l u v c sông Hi u

phía Tây B c t nh


6

- Phía B c và Tây B c giáp t nh Thanh Hóa .
- PhíaăTơyăgiápăn

c C ng hòa dân ch nhân dân Lào.

- Phíaă ôngăgiápăđ ng b ng Di n Yên Qu nh.
- Phía Nam giáp huy n Anh S năvƠăConăCuông.
Sông Hi u b t ngu n t vùng núi Phu Ho t (cao 2452m) huy n Qu Phong,
t nh Ngh An. Ch yăquanhăcoătheoăh

ng Tây B c- ôngăNamăquaăQu Châu, Qu

H p,ăNgh aă Ơnăđ n th xã Thái Hòa r iăđ iăh

ngătheoăh

ngă ôngăB c- Tây Nam

qua huy n Tân K ,ăAnhăS năvƠăh p nh t v i sông C t iăxưă inhăS n,ăAnhăS n.ăV i
di nătíchăl uăv c: 5417,17 km², sông Hi u chi m 19,6% di nătíchăl uăv c sông C .
1.2.2.

c đi m đ a hình
L uăv c sông Hi u nóiăriêngăc ngănh ăcácăhuy n Qu H p,ăNgh aă Ơn,Qu

Phong, Qu ChơuănóiăchungălƠăđ aăhìnhăđ iănúiătrungăbìnhăcao,ăđ aăhìnhăđ ng b ng
tr

cănúi,ăcácăđ iăcóăđ nhătròn,ăs

đ ng b ng tích t
a)

n tho i,ăđ aăhìnhănúiăđáăvôiăkarsto vƠăđ a hình

xu th đ aăhìnhăcóăh

ng nghiêng t Tây B c xu ngă ông Nam.

a hình núi cao - trung bình
Cácăđ nh núi cao phân b t p trung d c hai b sông Hi u và sông Chàng, có

s

n d c, b phân c t m nh,ăđ

c che ph b i th m ph th c v tăkháăphongăphú.ă

cao trung bình c a núi t 300măđ nă1000mănh ăcácăđ nh Bù Kh ng (1087m), Bù
Giaiă (555m),ă Bùă Dinhă (329m),ă Bùă enă (751m),ă Bùă angă (547m),ă Núiă Ơmă
(497m)ầ
b)

a hình đ i th p - đ ng b ng tr

c núi

Cácăđ nhăđ i trung bình th păcóăđ cao t 50măđ n 150m là d ngăđ a hình
chuy n t đ aăhìnhăđ ng b ngătr
s

cănúiăsangăđ a hình núi,ăcóăđ căđi măđ nh tròn,

n khá tho i, ph n di n tích này ch y uăđ

c s d ng tr ng cây lâm nghi p. D ng

đ a hình này ít b phân c tăđ n b phân c t v a.
c)

a hình núi đá vôi Karsto

Phân b c aăđ a hình này t p trung

m t s xã Châu H i, Châu H nh thu c

huy n Qu Châu và m t s n iăhuy n Qu H p, Qu Phong.ă

căđi m chung c a

d ngăđ a hình này là núi cao, vách núi nhi u ch th ngăđ ng, phân b thành t ng khu


7

đ c l p v i nhau, h u h tăcácăchơnănúiăđáăvôiănƠyăđ u phát tri n h th ngăhangăđ ng
karsto m nh r tăđ cătr ng,ăkíchăth
d)

c r tăđaăd ng, có c h th ng hang ng m.

a hình tích t th m sông, đ ng b ng
a hình này phát tri n d c qu c l 48, m t ph n di n tích h p d c theo sông

Hi u, sông Chàng b m t khá b ng ph ng.
a ch t, th nh

1.2.3.
a)

ng

c đi m đ a ch t
Theo tài li u c a C căđ a ch t Vi t Nam, b năđ đ a ch t và khoáng s n Vi t

Nam t l 1/200.000. Trong vùng nghiên c u xu t l g nănh ăđ yăđ đ a t ngăđ a
ch t có tu i t c đ n tr .ăL uăv c sông Hi u thu căhaiăđ i ki n t oăchínhălƠăđ i o n
võng S măN aăvƠăđ i nâng Phu Ho t.
Trongăđó:
- Phía B c vùng nghiên c u thu căđ i nâng Phu Ho t.
- T Ngh aă Ơnătr xu ng g n dòng chính sông C thu căđ i o n võng S m
N a.
Ph
Tây B c -

ngăc u t o c aăcácăđ i ki n t oănhìnăchungăđ u phát tri nătheoăh
ôngăNam,ăcóăm t ph n nh chuy năh

ngă ôngăB c - TơyăNamă(d

ng
i

Ngh aă Ơn).ăCác h th ngăđ t gãy trong vùng bao g m:
-

t gãy S măN aăch yătheoăh

ngă ôngăB c- Tây Nam b ch n b iăđ t gãy

sông C .
-

t gãy Qu Châu - sông Hi u.

Các h th ngăđ t gãy trênăđơyăcóăliênăquanăđ năđ căđi măđ a ch t công trình,
đ a ch t th yăv năvƠălƠăti năđ cho s phát tri n c a các dòng sông l n nh trong
vùng.
V đ a ch t th yăv n,ăn

căd

không phong phú. V năđ nƠyăđ
đ a m o,ăđi u ki năkhíăt

c gi i thíchătrênăc ăs c u t oăđ a ch t,ăđ căđi m

ng th yăv n.ăTrênătoƠnăvùngănghiênăc u nh n th y: Các

đ tăđáăcóăkh n ngăch aăn
đáăth măn

iăđ t trong vùng nghiên c u có nhi u h n ch ,

c kém và ch aăn

c chi m m t kh iăl

ng không l n so v i các lo iăđ t

c kém. M tăkhácădoăđ a hình vùng nghiên c u b phân

8

c t m nh,ăs

n núi d c,ăđ d c lòng sông, su i l nălƠmăchoăn

căkhôngăcóăđi u ki n

tích t l i mà thoát nhanh ra các h th ng sông su i l n.
Ch tăl

ngăn

căd

iăđ t c a vùng thu c lo iăn

đ PH=6). Nói chung ch tăl
khaiăthácăn

c ng măđ t

ngăn

c siêu nh t,ăn

c m m (có

c t t,ăđ m b oăchoă nău ng, sinh ho t và có th

i.

V khoáng s n,ăl uăv c sông Hi u có c u t oăđ a ch t r t ph c t p, các nham
th ch có m tăđ yăđ các l p tu i t c đ n tr , ti p theo là nh ng ho tăđ ng ki n t o
đưălƠmăthayăđ iăcácăc ăc u ki n trúc c a nham th chătrongăđóăcóăm t c a các thành
ph n sa khoáng khác nhau. Nhìn chung trong toàn vùng g p r t nhi u lo i sa khoáng
t đ năgi năđ n ph c t p, t nham th ch r ti nănh ăv t li u xây d ngăchoăđ n nh ng
khoáng s năquỦănh ăvƠng,ărubi.ăCácăm khoáng s n có giá tr nh ăthi c (Qu H p),
rubi (Qu Châu), vàng g p nhi u cácăthungăl ngăsu i l n. Tài nguyên khoáng trong
vùng là m t th m nhăđ t oăđi u ki n cho vi c phát tri n kinh t xã h i trong giai
đo n hi n t iăvƠătrongăt
b)

c đi m th nh

ngălaiălơuădƠi.

ng

tăđaiălƠăs n ph m c aăđáăm , khí h u và th m th c v t. Ch tăl
đaiă(hóaătínhăvƠălỦătính)ăcóă nhăh

ng quy tăđ nhăđ n s sinhătr

ng c aăđ t

ng và phát tri n

c a các lo i cây tr ng. D a vào nh ng ch tiêu chuyên môn c a ngành th nh

ng,

qua kh o sát, thí nghi m các m uăđ t, B Nông nghi p & PTNT đưăti n hành thi t
l p b năđ th nh

ng

l uăv c sông Hi u. Các lo iăđ t chính

-

t Feralitic mùn vàng nh t trên núi.

-

t Feralitic trên núi.

-

tăFeraliticăđi n hình nhi tăđ i măvùngăđ i.

-

t Macgalit Feralitic.

-

tălúaăn

vùngăl uăv c là:

căvùngăđ i.

1.2.4. Th m ph th c v t
a. R ng kín th
lá kim.

ng xanh m a mùa nhi t đ i núi cao h n giao cây lá r ng v i cây


9

Phân b

cácăđaiăcaoătrênă1600măc a các kh i núi chính là: Pù Ho t, Pù Pha

Lông, Pù Pha Nhà, Pù Cao M và m t ph n nh
Th

biên gi i phía B c giáp huy n

ng Xuân - Thanh Hóa. R ng phát tri nătrênăđ tăferalitămùnăthô,ătrênăđáăriolită

xen k granit. Ki u r ng này ít b tácăđ ng, tính nguyên sinh còn cao. Th c v t chi m
uăth là cây lá r ng, cây lá kim có m t s loài t m vóc to l nănh ngăm tăđ và sinh
kh iăkhôngăv

t quá 30%. T ng cây g nh và cây tái sinh v i các loài c a h Ng ă

giaăbìă(Araliaceae)ănh ăcácăloƠiăChơnăchimă(Schefflera),ă uăđ r ng (Trevesia), Th
sâm (Dendropanax), h Ba m nh v (Euphorbiaceae) v i các chi Euonymus.
T ngăv

t tán v i 2 loài lá kim có giá tr lƠăP ămuă(Fokieniaăhodginsii)ăvƠăSaă

m c d u (Cunninghamia konishii), nh ngăcơyănƠyăcóăđ
cm, chi u cao 45 ậ 50ă mă v

ng kính trung bình 50 ậ 80

n lên kh i tán r ng m t cách rõ r t. Sa m c d u

(Cunninghamia konishii) v i t m vóc to l nănh ngăkhôngăcóăb nh vè, nhi u cây có
đ

ng kính ngay t g căđưăđ t trên 2m, t o nên m t c nh quan h p d n ngo n m c

c a ki u r ng mang tính ch t á nhi tăđ i vùng núi cao, thành ph n loài g cóă
Quyên (Rhododendron bracteatum), Nam chúc (Lyonia ovalifolia), Châu th
(Gaultheria), M y châu (Carya tonkinensis), D (Quercus), Chè béo (Anneslea),
Côm (Elaeocarpus), D lá tre (Quercus bambusaefolia). V ngo i m o, cây không
th ng, t m vóc cây r t bi năđ ng,ăđ

ng kính trung bình 6 ậ 14cm, chi u cao trung

bình 6 ậ 10 cm, thân cây có rêu bao b c dày và các loài bì sinh thu c h Phong lan
(Dendrobium, Eria, Coelogyne, Thecopus, Oberonia) v i kho ngăh nă40ăloƠi;ăH Cà
phê (Rubiaceae) v i 2 loài v a bì sinh v a c ng sinh là T

ki n

(Myrmecodiatuberosa). Trong ki u r ng này, có nhi u loài quí hi mă vƠă đ c h u,
r ng g nănh ăcònănguyênăv n, s tácăđ ng c aăconăng
đ ngăs năb n (ch y uădoăng
r t ít khu v c c aăđ tăn

i ch h n ch

các ho t

iăH’Môngă b n Sài). V m t khoa h c, là m t trong

c còn gi đ

c m t m u r ngăvùngăđ nh núi v i nhi u loài

đ c h uăvƠăđ c bi t là s t n t i c a các loài cây lá kim (h t tr n) c nh :ăP ămuă
(Fokienia hodginsii), Bách xanh (Calocedrus macrolepsis), Sa m c d u
(Cunninghamia konishii), các loài này tuy s l

ng và sinh kh i trên toàn r ng không

l nănh ngălƠănh ng cây có t m vóc l n c v chi uăcaoăvƠăđ

ng kính mà không có


10

loài nào cây nào

trongăn

c có th sánh n i. N u so sánh v iă8ăcơyăđưăđ

c P.W.

Richards gi i thi uătrongăắR ngăm aănhi tăđ i”ănh ăC tùng (Sewuoia) H = 102, D
= 8; b chă đƠnă vuaă

Úc (Eucalyptus regnans) H = 97; b ch qu

(Gingko biloba) chu vi 16 cm; cây Com pat

Trung Qu c

Sarawark (Koompasia exelsa) ... thì

nh ng cây Sa m c d u c a Pù Ho t có th đ ng vào hàng th 8 ho c th 9 trong s
các cây có t m vóc l n nh t th gi i.
b. R ng kín lá r ng th
Phân b

ng xanh m a mùa nhi t đ i núi trung bình

đ cao 800 ậ 1500m, phân b r ng kh păvùngăs

khu giáp Thanh Hóa, sông Chu cho t iăs

n núi t các ti u

n Pù Pha Nhà, Pù Cao M , Pù Pha Lâng

vƠăphíaă ôngănúiăPùăHo t. R ng phát tri nătrênăđ tăferalitămƠuăvƠng,ăđáăm ch y u
là riolit và granit, phong hóa m nh, t ngăđ tădƠyăđ nătrungăbình,ăđ sóiămòn,ăđ tán
che 0,8.
Ki u r ng này còn gi đ

cătínhănguyênăsinhăc ăb n,ăđôiăch b lƠmăn

r y v i t ngăđámănh . Th c v t chi mă uăth là cây lá r ng,ăsinhătr

ngă

ng t t, cây lá

kim có Thông nàng, Kim giao (Nageia fleuryi) r iărácăđôiăch trênăcácăs

n giông

và r t d c. Cây lá r ng v i các loài tiêu bi u c a các H sau: H D (Fagaceae) có
khá nhi uă loƠiă vƠă c ngă chi mă uă th trong m t s t thƠnhă đ i di nă nh :ă CƠă i
(Castanopsis ceratacantha, C. ferox, C. indica), D đáă(Lithocarpusădussaudi),ăS i
(L. trachycarpus), D cau (Quercus fleuryi); H Re (Lauraceae) có 30 loài c a các
chi; H D u (Dipterocarpaceae.

ki u r ng này các h sau xu t hi năvƠăđóngăvaiă

trò quan tr ng là H Xoan (Meliaceae) v i các loài G i (Aglaia); H B hòn

(Sapindaceae) v iă cácă loƠiă Sơngă (Pometia),ă Tr
(Ebenaceae) có 6 ậ 7 loài c aăchiăDiospyros.ă

ng (Mischocarpus); H

ng kính trung bình 24 ậ 28cm,

nh ng lâm ph năch aăb tácăđ ng, d dàng g păcácăcơyăcóăđ
nh ngă cơyă cóă đ

ng kính l nă h nă th

Th

ng g p

ng kính trên 45cm,

các loài Chò ch (Parashorea

chinensis), S n m t (Madhuca pasquieri), Sâng (Pometia), Thung (Commersonia
bartramia), Gi i (Manglietia fordiana), G i (Aglaia gigantea), Lát (Chukrasia
tabularis), chi u cao bình quân 20 cm.Tr l

ng bình quân 150 ậ 200 m3/ha,

các

tr ng thái giàu trên Pù Pha Nhà, giáp Lào và Pù Nhích, Thông Th có cá lâm ph n

11

r ngăgiƠuăđ t t i 550 m3/ha. Ki u r ng này ph n l năc ngălƠăr ng ít b tácăđ ng, tính
nguyên sinh cao và có nhi uă đ ng v t quí hi m sinh s ngă nh :ă voiă (Elephasă
maximus),ă bòă tótă (Bosă gaurus),ă h

uă naiă (Cervidae),ă g u (Urcidae), ho ng

(Muntiacus muntjak).
b. R ng kín lá r ng th ng xanh m a mùa nhi t đ i núi th p
Phân b
đ caoăd iă800ăm,ătrênăđ tăferalităđ vàng phát tri n trên granit,
sa phi n th ch, t ngăđ t m ngăđưăb r a trôi m nh m t s l n di n tích, do có nh ng
giaiă đo n mà th m che b phá v

doă đ tă n

ngă r y.R ng chia thành 3 t ng:

-T ngă uă th sinh thái t o thành tán r ng v iă cácă loƠiă đi n hình: Ch o
(Engelhardtia),

B a (Garcinia),

V ng

Tr ng

(Endospermum), Lim

X t

(Peltophorum), M (Deutzianthus), Mu ngă (Adenanthera),ă aă (Ficus),ă Mưiă Tápă
(Randia), Ngát (Gironniera), Côm (Elaeocarpus), B i L i (Litsea), Ch p
(Beilschmiedia).
-T ngăd

i tán có nhi uăloƠiăvƠăthayăđ iătheoăđ a hình ch y u có các h Th u

d u (Euphorbiaceae), h cam (Rutaceae), h đayă(Tiliaceae),ăh vang.
-T ng c quy t: nhi uă loƠiă d

ngă x , c , l i và xu t hi n c a nhi u giang

(Dendrocalamus patellaris), n a (Neohouzeaua), Ráy (Alocasia macrorrhiza), lá nón
(Licuala hexasepala), lá khôi (Ardisia silvestris), tr ngăđ aă(Ardisia).
1.3.ă
1.3.1.

Că I MăKHệăT
c đi m khí t

NG, TH YăV N

ng

V trí,ăhìnhătháiăđ aăhình,ăđ a m o, l p ph th c v t là nh ng nhân t chính
quy tăđ nh ch đ khí h uăl uăv c.ăL uăv c sông Hi u n m trong vùng có ch đ khí
h u nhi tăđ iăgióămùa,ătrongăn măch uătácăđ ng c a các kh i khí h u sau:

+ Kh i không khí c căđ i l căđ aăchơuăÁ,ăcóăh

ng gió chính là B căvƠă ôngă

B c, ho tăăđ ng m nh m t thángăXI÷IVăn măsau.ă

căđi m c a kh i không khí

này là l nh và khô, cu iămùaăđôngăth

ng măvƠăm aăphùn.

+ Mùa hè ch uătácăđ ng c a các kh i không khí:


12

- Không khí nhi tăđ iăxíchăđ oăTháiăBìnhăD
vƠă ôngăho tăđ ng t thángăV÷IX.ă

ngăv iăh

ngăgióă ôngăNam

căđi m c a kh i không khí này là nóng m

m aănhi uăgơyăl ăl tătrênăl uăv c.
- Kh i không khí nhi tăđ i

nă

ho tăđ ng m nh t thángăV÷VIII.ă

D

ngăv iăh

ng gió chính là Tây Nam

căđi m c a gió này là khô nóng v i hi u ng

Ph năgơyăkhôăh nătrênăl uăv c.
 Ch đ nhi t
Mùa l nhăth

ng t thángăXIIăn mătr

căđ năthángăIIIăn măsau.ăMùaănóngă

kéo dài t thángăVăđ n tháng VIII, tháng VII là tháng nóng nh t. Nhi tăđ trung bình
n măđ t 23,3C t i Qu Châu, 23,9C t i Tây Hi u. Tháng VI,VII có nhi tăđ trung
bình tháng cao nh t khi có nhăh

ng c aăgióăLƠoăđ t 28÷29C, tháng I có nhi tăđ

trung bình th p nh tăđ t 17C.
 Ch đ
măt

m

ngăđ iătrungăbìnhăđ t 86% t i Qu Châu, 855 t i Tây Hi u,ăđ t cao

nh t vào tháng VII, IX, X t i Qu Chơuăkhiăcóăm aăl n và vào tháng I, II, III t i Tây
Hi uăkhiăcóăm aăphùnă mă
L

ngăm aăt

t.

ngăđ i l n,ăl

ngăm aăbìnhăquơnănhi uăn măđ t 1667 mm

t i tr m Qu Châu và 1597 t i Tây Hi u.
B c x
S gi n ngătrungăbìnhăn măl uăv căđ t t 1500 ÷ 1800 gi , b c x t ng c ng
đ t 120 ÷130 kcal/cm2/n mă...T thángăIXăđ năthángăXIăhƠngăn măb c x t ng c ng
nh h nă400ăkcal/cm2/ngày, th i gian còn l iătrongăn măđ uăđ t l năh nătr s này.
L

ng b căh i

B căh iătrungăbìnhăn măđ t 823.7 mm t i Qu Châu, 827.4mm t i Tây Hi u.
 Gió, bão
- Gió:ăCácăthángămùaăđôngăcóăh

ng gió th nhăhƠnhălƠă ôngăvƠă ôngăB c,

v n t c trung bình t 1,5÷ 2 m/s. V mùaăhèăh

ng gió th nh hành là gió Tây và Tây

Nam, v i v n t căgióăbìnhăquơnăđ t t 2÷ 3 m/s. T căđ gió l n nh t có th đ t t i


13

40ăm/s.ăHƠngăn măt thángăVăđ n tháng VIII có 30-35ăngƠyăcóăgióăLƠoăvƠăđ

c chia

thành 5-7ăđ t.
- Bưo:ăBưoăth

ngăđ b vƠoăl uăv cătrongăthángăIXăvƠăthángăXăgơyăraăm aă

l n trên di n r ng. Nh ngăđ tăm aăl n kéo dài t 5-7ăngƠyăgơyăl ăl t nghiên tr ng.
C

ngăđ m aăl n nh tăkhiăcóăbưoăđ t 700 ÷ 899 mm/ngày và x y ra trên di n r ng

t oănênăl ăl nătrênăl uăv cănh ăl ăn mă1978,ă1996.
D

iăđơyălƠăcácăthôngăs v khíăt

ng t i tr m Qu Châu và Tây Hi u

B ng 1.1: Nhi t đ không khí t i tr m Qu Châu(

n v : oC)

că
tr ng

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

C ă
n m

Tbq

17.2

18.4

21.1

24.7

27

28

28

27.3

26.1

23.9

20.3

17.7

23.3

Tmaxbq

22

22.7

26

30.6

33.4

33.8

34.1

32.9

31.3

28.7

26

23.2

34.1

Tminbq

14.4

15.7

18.1

21.1

23.2

24.4

24.4

24.1

23

20.8

17.6

14.6

14.4

C ă
n m

Tháng

B ng 1.2: Nhi t đ không khí t i tr m Tây Hi u
că
tr ng

I

II

X

XI

XII

Tbq

17.1

17.9 20.1 24.5 27.2 28.5 28.6 27.6 26.2 24

21

17.8 23.9

III

IV

V

Tháng
VI
VII

VIII

IX

Tmaxbq 21.4

21.8 25.1 30.5 33.1 34.1 34.2 32.8 30.9 28.5 25.5 22.8 21.4

Tminbq

15.6 18.1 21.2 23.6 24.9 25

14.3

24.5 23.5 21.1 17.7 14.8 14.3

Ghi chú: Tbq : Nhi tăđ bình quân, Tmaxbq: Nhi tăđ cao nh t bình quân, Tminbq:
Nhi tăđ th p nh t bình quân.
B ng 1.3:

m không khí BQNN t i tr m Qu Châu(%)

că
tr ng

I

II

Ubq

87.7

87.1 86.4 84.9 84

Uminbq 43.2

III

IV

46.2 42.2 39

B ng 1.4:

V

Tháng
VI
VII

VIII

IX

X

XI

XII

85.1 84.8 87.7 88.6 88.5 87.8 87.3 86.7

41.6 48.3 47.9 51.8 51

46.8 43.1 41.5 41.5

m không khí BQNN t i tr m Tây Hi u(%)

că
tr ng

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

Ubq

88

88

88

86

82

81

81

86

88

87 86

XII

C ă
n m

86

85

Tháng

Uminbq 72.5 73.2

C ă
n m

XI

72.9 67.3 63.5 63.1 62.3 66.6 69.5 68 65.6 67.5 72.5

Ghi chú: Ubq :ă
Uminbq :ă

m bình quân

m th p nh t bình quân.


14

B ng 1.5: B c h i Piche BQNN t i tr m Qu Châu(mm)
Tháng

că
tr ng I

II

Ebq

42.8 53.8 69.5 90.9 98.2 109 76.2 59.7 60.3 59.4 54.2 823.7

49.8

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

C ă
n m

B ng 1.6: B c h i Piche BQNN t i tr m Tây Hi u(mm)
Tháng

că
tr ng

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

C ă
n m

Ebq

45.1

38.5

51.9

71.4

99.8

111

108

79.9

59.8

57.2

54.8

49.8

827

Ghi chú: Ebq : B căh iăbìnhăquơn
B ng 1.7: S gi n ng t i tr m Qu Châu(gi )
Tháng

că
tr ng

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

C ă
n m

Nbq

85.3

62.7

81.1

130

186

164

182

155

154

146

121

111

1571

B ng 1.8: S gi n ng t i tr m Tây Hi u (gi )
Tháng

că
tr ng

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

C ă
n m

Nbq

82.2

53.2

71.9

125

190

179

198

163

152

141

115

98.6

1568

Ghi chú: Nbq : S gi n ng bình quân tháng
B ng 1.9: T c đ gió bình quân và Vmax t i tr m Qu Châu(m/s)
că
tr ng

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

C ă
n m

Vbq

0.5

0.7

0.7

0.8

0.6

0.5

0.6

0.4

0.3

0.4

0.3

0.5

0.5

Vmax 11

12

16

34

22

20

20

17

20

17

10

12

34

Tháng

B ng 1.10: T c đ gió bình quân và Vmax t i tr m Tây Hi u (m/s)
că
tr ng

Tháng
I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

C ă
n m

Vbq

1.1

1

1.1

1.2

1.2

1.2

1.2

1

1

1.3

1

1

1.1

14

12

25

40

20

32

20

21

25

16

12

40

Vmax 20

Ghi chú: Vbq : T căđ gió bình quân.
Vmax : T căđ gió l n nh t BQNN


15

B ng 1.11: L

ng m a bình quân t i tr m Qu Châu(mm)

că
tr ng

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

C ă
n m

Xbq

14.6

14

27.6

86.5

227

215

200

286

311

217

51.7

17.9

1667

Tháng

B ng 1.12: L

ng m a bình quân t i tr m Tây Hi u(mm)

că
tr ng

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

C ă
n m

Xbq

18.6

22.6

30.9

67.2

152

168

171

270

346

267

62.1

22.1

1597

Tháng

Ghi chú: Xbq :ăL
1.3.2.

ngăm aăbìnhăquơnătháng

c đi m th y v n
Sông Hi u là nhánh sông c p 1 l n nh t c a h th ng sông C , có di n tích

l uăv c là 5417,17 km² chi m 19,6 % di nătíchăl uăv c sông C , có t ngăl
trung bình nhi uăn măđ t 5,46 t m3 chi mă23,2ă%ăl

ngăn

ngăn

c

cătoƠnăl uăv c sông C .

Mô đunădòngăch yăn mătrungăbìnhăđ t 32,6 l/s/km2.
Phíaăth

ng ngu n t B n M ng tr lên lòng sông h p và sâu có nhi u thác

gh nhănh ăthácăD a,ăthácăSao,ăcƠngăv h duăthungăl ngăsôngăcƠngăm r ngăđ d c
lòng sông gi m, có nhi u bãi b i. L u v c sông Hi uăcóăđ cao bình quân là 303 m,
đ d căbìnhăquơnăl uăv c là 13,0%, chi u r ng bình quân là 32,5 km, m tăđ l

i

sông là 0,71 km/km2, h s u n khúc là 3,0. Sông Hi u có 24 nhánh sông c p 1 trong
đóăcóăm t s sông c p 1 l nănh :ă
 Sông Dinh (sông Con) Flv=1030 km2, chi u dài dòng chính là 72,0 km
 Sông Hát có Flv=560km2, chi u dài sông là 32,0 km,
 Sông Chàng có Flv=415,0 km2, chi u dài sông là 47,5 km.
L ă l n nh tă trongă n mă th

ng xu t hi nă vƠoă thángă IX,ă ă đ t t l cao nh t

35,5% t i Qu Châu, 32,3 % t iăNgh aăKhánh.ăThángăV,ăVI,ădoăcóăm aăti u mãn, có
n măxu t hi năl ăti u mãn gây ng p úng cho các vùng ven sông.

Mùa ki t t tháng XII÷IV l

ng dòng ch y nh ch chi m t 25÷29%ăl

dòng ch y c n m,ă3ătháng ki t nh tă(II,ăIII,ăIV)ăl
l

ng dòng ch y ch chi m 8÷10%

ng dòng ch y c n măđưăgơyănênătìnhătr ng khan hi măn

trongăcácăthángăII,ăIII,ăIVătrênăl uăv c.

ng

căvƠoămùaăkhôăđ c bi t


16

1.4. TÌNH HÌNH DÂN SINH KINH T C A KHU V C
1.4.1. Dân s và xã h i
a. Dân s và lao đ ng
B ng 1.13: Phân b dân s theo khu v c hành chính n m 2010
Ftn
(km2)

S ădơn
(ng i)

Dơnăt c
(ng i)

S ălaoă
đ ng

S ăn
(ng i

M tăđ
(ng i/km2)

Ngh aă Ơn

217,62

76.335

6.968

44.173

27.904

350,7

Qu ăH p

163,42

24.592

7.637

13.200

13.200

150,5

TơnăK

417,54

50.946

5723

38.811

27.610

122,0

AnhăS n

44,57

3.653

0

4.742

1.908

82,0

T ng

843,15

155.526

20.328

100.926

70.622

184,5

năv

b. V n hoá xã h i
+ Tình hình giáo d c, xã h i
So v i các vùng núi khác, khu v c d án lƠăvùngăcóătrìnhăđ dân trí khá cao,
ngang v i m t s vùngăđ ng b ng. Trong khu v c d án có 766 l p m u giáo, 1.725
giáo viên v iă18.442ăcháuăth

ng xuyên theo h c.

+ Th c tr ng y t
i s ng c ng đ ng đ

căch măsócăt

ngăđ i t t so v i khu v c khác. Toàn

vùng có 98 tr m y t , 4 b nh vi n huy n v iă930ăgi

ng b nh.

1.4.2. Kinh t
Nông nghi p: Hi n t i nông nghi p trong vùng còn ph thu c nhi uăvƠoăđi u
ki n t nhiên. Các lo i cây tr ng chính là lúa, màu, cây công nghi p ng n ngày, cây
công nghi p dài ngày, cơyă năqu ,

đơyălúaăvƠăcơyăcôngănghi p ng n ngày mía là

ch đ o.ăCh nănuôiătrongăvùngăkhôngă năđ nh.
Công nghi p : Trong vùng công nghi păch aăđ
ch có công nghi p khai thác và luy n thi c
b tăđ uăkhaiăthácăđáăhoaăc
h păvƠănhƠămáyăđ

c phát tri n. Hi n nay m i

Qu H p, Tri L . Nh ngăn măg n đơyă

ng,ăcóăxíănghi p ép d u th o m c, nhà máy ch bi n đ

ng,có m t s đi măkhaiăthácăđáăquỦ.


17

CH

NGăII

T NG QUAN V NGHIÊN C U V

2.1. T NG QUAN V V

P

P

2.1.1. Nghiên c u v đ p
a) M t s tr ng h p v đ p trên th gi i và
Trên th gi i nói chung và
do nhi uănguyênănhơnăkhácănhau.ăD

Vi t Nam:

Vi t Nam nói riêng có r t nhi uăconăđ p b v
iăđơyălƠăm t s conăđ p trên th gi i và Vi t

Namăđưăb v .

* Trên th gi i:
-

p Gleno, Italia

GlenoălƠăconăđ p nhi u t ngăđ
Italia.ăConăđ păđ

c xây d ng trên sông Gleno Valle di Scalve,

c xây d ng t n mă1916ăđ năn mă1923ăv i m c tiêu s n xu t

đi năn ng.ăTuyănhiên,ăch sauă40ăngƠyăsauăkhiăn

căđ

c ch aăđ y ph n lòng h , thì

m t ph n l n c aăđ păđưăb v vƠoăngƠyă1/12/1923ălƠmă356ăng

i thi t m ng.

Hình 2.1:
p Gleno v i ph n v
gi a v n còn đ n ngày nay
Theo nh ngăđi u tra, nguyên nhân d năđ n s c c aăđ p Gleno ph n l n là
do ch quan. Vi c thi uăkinhăphíăđưălƠmăcácănhƠăth uăthayăđ i thi t k và thi t k m i


18

đưăkhôngăphùăh p v i lo iămóngăđ

c thi công t tr

c.

năv thi công không s

d ng lo i v a, xiăm ngăthíchăh p và thi u kinh phí, thi t k đ păGlenoăđưăthayăđ i t
đ p bê tông tr ng l c chuy năsangăđ p nhi u t ng.
Ngoài ra m t s nguyênănhơnăkhácănh :ăTayăngh công nhân kém, sai ph m
trong s d ng v t li u, s thayăđ i thi t k t đ p tr ng l c sangăđ păđaăvòmăvƠăbê
tông không hoàn toàn khô khi h đ
-

c.

p B n Ki u, Trung Qu c
ơyălƠăconăđ păđ

đ

c ch aăđ yăn

c xây d ng trên sông Ru t nh Hà Nam, Trung Qu c,ăđ p

c làm b ngăđ t sét và cao 24,5m sau khi gia c đ

c các chuyên gia Xô Vi tăđánhă

giá lƠă"đ p thép". S c vƠoăn mă1975ăđưălƠmăconăđ p này b v và gây ra thi t h i
n ng n .ăSauăđóănóăđưăđ
choă175.000ăng

c xây d ng l i.ăTrongămùaăl ăn mă1975,ăđ păđưăb v làm

i thi t m ngăvƠăh nă11ătri uăng

i khác m t nhà c a.

S c nƠyăc ngăđưăpháăh y 1 ngu năn ngăl
Trung Qu c. V i công su tălênăđ nă18ăGW,ăt

ngăđ

20 lò ph n ng h t nhân, nhà máy th yăđi nănƠyăđ
1/3 nhu c u s d ngăvƠoălúcăcaoăđi m c a c V

ng kh ng l đangăcungăc p cho
ngă9ănhƠămáyănhi tăđi n hay
c xem là có kh n ngăđápă ng

ngăqu c Anh.

Nguyên nhân là do thi u thông tin liên l c. Liên l c gi a các h ch a trong h
th ng b c tăđ t. D báo sai v l
tr th n ngăc aăn
-

ngăm a.ăCh n ch trong vi c x b m t l

ng d

c và do thi u d li u th yăv n.

p Kelly Barnes, M

KellyăBarnesălƠăđ păđ p b ngăđ t
b v sau 1 tr năm aăl nălƠmă39ăng

bang Georgia, M .ăNgƠyă6/11/1977ănóăđưă

i thi t m ng và thi t h i v tài s nălênăđ n 3.8

tri u USD.
Sau 1 tr nă m aă r t l n kéo dài trong t tr aă đ nă đêmă 5/11ă sángă s m ngày
6/11/1977, vàoălúcă1h30,ăconăđ păđưăv

t qua gi i h n ch uăđ ng và

tătuônăn

c

v phía h l u.ă
Theoăđi u tra, nguyên nhân d năđ n s c là khi xây d ngăcácăk ăs ăđưătínhă
toán sai v đ d cămáiăđ p.ă i uănƠyăđưălƠmăthayăđ i tr ng tâm và kh n ngăch u l c
c aăconăđ p trongăđi u ki n tr iăm aăl n. M c dù ch là m t s c nh c ngăcóăth