Những doanh nhân cổ xưa nhất trong tiến trình lịch sử việt nam

Truyền thống doanh nhân


Những doanh nhân cổ xưa nhất trong tiến trình lịch sử
Việt Nam

Chúng ta tự hào với doanh nhân ngàn xưa, càng gắng sức hơn để làm sao xứng đáng với tiền nhân
và điều quan trọng hơn là tạo thành một đội ngũ doanh nhân hiện đại hùng hậu, bao quát khắp mọi
lĩnh vực lao động sáng tạo ra hết mọi của cải phong phú cho xã hội, đưa nước ta vươn lên ngang
tầm với các nước phát triển trong khu vực và các vùng trên thế giới.
Những khám phá lịch sử nước ta trong vòng một thế kỷ qua cho hay rằng, khoảng chừng 20 vạn năm trước đây,
những cư dân nguyên thuỷ đã bắt đầu có những sáng tạo ra các công cụ bằng đá, nhằm kéo dài khả năng của cánh tay
con người, vươn ra chinh phục thiên nhiên, nhằm thoả mãn hơn nữa nhu cầu sống một cách chủ động, hạn chế dần
dần sự khống chế và chi phối hoàn toàn của tự nhiên. Có thể nói được rằng bắt đầu từ đó, con người thoát ra khỏi và
có sự khác biệt về chất với thế giới động vật cũng như tổ tiên trực tiếp của con người là loài vượn người tối cổ.
Khoa học lịch sử truyền thống nói riêng và khoa học nhân văn nói chung, thường gọi đó là lao động hay lao động s
áng tạo, tức là để phân biệt với hoạt động bản năng của giới động vật đó là lao động có khả năng làm ra của cải để
nuôi sống con người, không phải là sự cướp bóc của cải sẵn có trong thiên nhiên; Như vậy, trong một hàm nghĩa cho
phép, chúng ta có thể nói được rằng, con nguời đã mở mang khai phá gia tăng… nguồn của cải bằng khả năng lao
động của chính mình , mà không hoàn toàn phụ thuộc vào tự nhiên. Tất nhiên, những cư dân nguyên thuỷ với kinh tế
săn bắt và hái lượm, cũng chỉ mới khai thác những già có sẵn trong tự nhiên, nhưng với các công cụ bằng đá hay tre
gỗ do con người làm ra, sẽ săn bắt và hái lượm được nhiều hơn so với những con khỉ có tài leo trèo hơn con người .
Vậy thì, chúng ta có thể căn cứ vào nội hàm của hệ thống thuật ngữ khoa học của khoa kinh tế -chính trị học hiện đại,
mà sang ngang một cách thuận lợi các thuật ngữ như lao động, hay lao động sáng tạo được dùng cho xã hội con người
thời nguyên thuỷ trong khoa học lịch sử để có các thuật ngữ tương ứng, như kinh doanh hay doanh nghiệp vơi hàm
nghĩa mở mang, khai phá….nhằm ra tăng của cải cho xã hội .
Như vậy thuật ngữ khoa học doanh nhân đang được xem xét ở đây có thể sử dụng cho cả các nền kinh tế cổ đại, như
nền kinh tế săn bắt , hái lượm từ thời nguyên thuỷ , chứ không phải chỉ dành riêng cho thời hiện tại, bởi vì xét cho
đến cùng thì mọi lao động làm ra của cải cho xã hội đểu được đánh giá bình đẳng như nhau, dù đó là loại hình lao
động nào và làm ra loại sản phẩm nào, và bất kể thời đại nào trong xã hội loài người ; hãy lấy dẫn chứng trong ngành
đánh bắt cá hiện đại chẳng hạn, với sản phẩm là cá tự nhiên, không do con người nuôi dưỡng nhưng những cơ sở có

nhiều phương tiện đánh bắt hiện đại hơn sẽ cho nhiều sản phâm hơn, vàcác cơ sở đó được gọi là các doanh nghiệp
hiện đại, ăn nên làm ra, chủ nhân của các cơ sở đó được tôn vinh là những doanh nhân ; công việc của các doanh
nghiệp và doanh nhân trong ngành đánh bắt cá hiện đại. xét về bản chất chẳng khác gì đánh bắt cá từ thời nguyên
thuỷ, nhưng khác nhau là ở phương tiện mà thôi, do đó những tập đoàn người nguyên thuỷ chuyên đánh bắt cá, có thể
được gọi là tiền doanh nghiệp, và trong các tập đoàn đó bao giờ cũng có người chủ t rò và họ xứng đáng với danh
hiệu là doanh nhân lắm chứ; Bây giờ chúng ta có những tàu đánh bắt cá hiện đại, một mẻ lưới có thể thu về hàng
chục, thậm chí hàng trăm tấn cá, cho nên coi thường việc phóng một con lao hay buông cần câu trong nghề này,
nhưng vào t hời cổ việc sáng tạo ra được con lao hay tạo ra lưỡi câu là những sáng tạo vĩ đại hơn chúng ta suy tưởng
vạn triệu lần.
Đến lượt chúng ta phải mở rộng hơn khung thời gian và nội hàm của khái niệm doanh nhân. Thật ra cho đến nay, nói
chung mọi người đã bắt đầu làm quen với khái niệm doanh nhân .rằng đó là những người có trình độ và thành đạt
trong làm ăn ở trong một ngành nghề cụ thể và có sản phẩm cụ thể nào đó, được lưu hành trong xã hội; hiểu như vậy
là không sai, nhưng chưa đẩy đủ, bởi sản phẩm do doanh nghiệp làm ra là biểu hiện cuối cùng của hàng loạt các lao
động sáng tạo của nhiều người, từ người thiết kế, người tìm kiếm nguyên liệu, người tham gia sản x uất và cả một đội
ngũ tiếp thị viên và quảng cáo, và làm mọi người lầm tưởng rằng hàng hoá đó chỉ do một doanh nghiệp làm ra thuộc
một doanh nhân nào đó; Theo đó, theo chúng tôi thì: Doanh nhân và doanh hiệu dùng để t ôn vinh những người có
trình độ và khả năng lao động sáng tạo ra hàng loạt của cải( gồm của cải vật chất, của cải tinh thần và ứng xử) cho xã
hội trong suốt toàn bộ tiến trình của nhân loại, không phân biệt chế độ xã hội và điều kiện lạc hậu hay tiến bộ của
khoa học kỹ thuật. Nhân đây xin được nói thêm về thuật ngữ doanh nhân theo hiểu biết của chúng tôi, thì doanh nhân
là thuật ngữ có nguồn gốc hán tự, được ghép bởi hai từ doanh (tức là sự kinh doanh, mở mang, sự làm ra của cải…),
và từ nhân, tức là chỉ một con người cụ thể; nhưng trong các từ điển truyền thống của Trung Quốc, nhất là các bộ từ
điển thông dụng, không thấy có thuật ngữ doanh nhân, chúng tôi cho rằng đây là một thuật ngữ mới được sáng tạo
trong quá trình đổi mới vừa qua ở nước ta và mượn cái vỏ ngôn từ bề ngoài rất là hán, nhưng không sao, vì trong
tiếng Việt, chúng ta vay mượn và sáng tạo ra rất nhiều thuật ngữ có nguồn gốc từ tiếng Trung Quốc, có thuật ngũ mới
nghe tưởng là rất hán, nhưng thật ra lại là thuần Việt, vì trong nội hàm của nó chẳng có gì là hán
Từ những trình bày có vẻ dài dòng, mang tính bếp núc ở trên, và đến lượt xin được trở lại với chủ đề như đã nêu, là
nói về những con người được coi là những doanh nhân cổ xưa nhất trong lịch sử nước ta theo như cách hiẻu về doanh
nhân mà chúng tôi vừa trình bày. Những doanh nhân cổ xưa nhất ấy của lịch sử đất nươcó, có thể bao gồm những
doanh nhân không tên(doanh nhân vô danh) và doanh nhân có tên( doanh nhân hữu danh), mà chúng tôi thu lượm hay
nhận biết từ các nguồn sử liệu khác nhau, sử liệu thành văn, truyền thuyết hay từ các khai quật khảo cổ học.

Doanh nhân không tên. Những phát hiện khảo cổ học thời gian qua góp phần làm sáng tỏ bộ mặt kinh tế nước ta thời
nguyên thuỷ, đó là kinh tế chủ yếu bằng săn bắt và hái lượm, và vào cuối thời đại nguyên thủy đã xuất hiện kinh tế
chăn nuôi và trồng trọt, qua đó chúng ta có thể hình d ung những thực đơn và hàng hoá mà người xưa đã dùng chính