SKKN mầm non: Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú khi khám phá khoa học

A. ĐẶT VẤN ĐỀ
Lúc sinh thời Bác Hồ kính yêu đã từng nói:
“ Vì lợi ích mười năm trồng cây,
Vì lợi ích trăm năm trồng người .”
Giáo dục Mầm non là ngành học mở đầu trong hệ thống giáo dục quốc dân,
chiếm vị trí quan trọng. Trong giáo dục Mầm non có nhiệm vụ dây xựng những
cơ sở ban đầu, đặt nền móng cho việc hình thành nhân cách con người. Trẻ em
là hạnh phúc của mọi gia đình, là tương lai của cả dân tộc, việc bảo vệ chăm sóc
giáo dục trẻ khơng phải chỉ là trách nhiệm của mọi người mà là của toàn xã hội
và của cả nhân loại.
Lứa tuổi mầm non là lứa tuổi thích khám phá, tị mị về những gì tại sao
xảy ra và những câu hỏi liên tục là một phần của sự phát triển vốn từ. Phải
chăng trẻ nhỏ đang thể hiện sự khát khao tìm hiểu về mơi trường xung quanh
chúng ta và ham muốn được giao tiếp? Câu hỏi “Tại sao?” thường được kết nối
lần lượt để trẻ nắm bắt thơng tin và những thơng tin này có thể thay đổi trong
cách trẻ tìm hiểu về thế giới xung quanh.
Mơi trường xung quanh trẻ vô cùng phong phú và đa dạng, nó địi hỏi ở trẻ
khả năng tư duy trực quan và tư duy ngôn ngữ sáng tạo. Thông quan hoạt động
khám phá khoa học trẻ được quan sát, tìm hiểu qua những đồ vật, sự vật có thật
hay những hiện tượng gần gũi ngoài thiên nhiên.
Đến với khám phá khoa học trẻ được sử dụng các giác quan nhìn ngắm, sờ
mó, nếm, ngửi…là yếu tố quan trọng góp phần hồn thiện các giác quan trong
q trình cảm giác, tư duy, tâm lý, tri giác và ghi nhớ của trẻ, khơng những thế
khám phá khoa học cịn góp phần phát triển ở trẻ tình cảm, đạo đức, thẩm mỹ,
khả năng tích luỹ tri thức và kinh nghiệm cuộc sống, làm cơ sở lĩnh hội những
nội dung giáo dục của các hoạt động vui chơi, lao động, học tập và các hoạt
động khác.
Trên thực tiễn hiện nay các tiết học “Khám phá khoa học cho trẻ 5-6 tuổi”
còn rất tẻ nhạt, giáo viên ngại dạy, trẻ chưa có hứng thú học tập, vì vậy việc sử
dụng những biện pháp gây hứng thú cho trẻ nhằm nâng cao chất lượng tiết học
“Khám phá khoa học” là rất cần thiết.

Từ những lý do và tầm quan trọng của hoạt động khám phá khoa học đối
với trẻ mầm non mà tôi nhận thấy đã thôi thúc tôi đi sâu vào nghiên cứu đề tài
“Một số biện pháp giúp trẻ 5- 6 tuổi hứng thú khi khám phá khoa học”.

1


B. GIẢI QUYÊT VẤN ĐỀ
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN

Quan điểm của giáo dục học Singapo đã chỉ ra rằng “Giáo dục khơng phải
là đổ đầy một cái bình mà là thắp sáng lên ngọn lửa”. Điều đó có nghĩa là dạy
trẻ khơng có nghĩa là cứ nhồi nhét lượng kiến thức vô bờ bến cho trẻ, mà dạy trẻ
cách học, cách tư duy, ni dưỡng lịng ham hiểu biết, thích tìm tịi khám phá.
Hay nói cách khác, giáo dục mầm non không nhằm cung cấp một khối lượng
kiến thức mà nhằm hình thành các chức năng tâm lý, các cơ sở ban đầu cho sự
phát triển nhân cách sau này. Trẻ em lứa tuổi mầm non có tính tị mị khám phá
bẩm sinh. Đó là mầm mống của việc tự khám phá, tự học. Nếu chúng không
được nuôi dưỡng sẽ bị mai một và biến mất hoàn toàn. Các hoạt động khoa học
là con đường ngắn nhất để giúp trẻ sử dụng các giác quan của cơ thể, vận dụng
những hiểu biết của bản thân để tìm hiểu sự vật, hiện tượng, địi hỏi trẻ phải có
cơ hội khám phá khác nhau, khi đó việc phát triển kỹ năng, năng lực sẽ đóng vai
trị chủ đạo. Chính vì vậy nên hoạt động khám phá khoa học là không thể thiếu
trong trường mầm non.
II- THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

Hiện nay trên thực tế giáo dục nhận thức trong các trường mầm non được
thực hiện rất đều đặn thường xuyên thơng qua hoạt động tìm hiểu, khám phá làm
quen với biểu tượng tốn..vv…cơng tác giáo dục nhận thức đạt được đáng kể
nhưng bên cạnh đó vẫn cịn nhiều hạn chế.

1.Về phía nhà trường:
Trường mới được xây dựng vì thế cơ sở vật chất tương đối khang trang
sạch đẹp, có đồ dùng tương đối đầy đủ phục vụ cho môn học và thuận lợi cho
quá trình thực hiện nhiều hoạt động.
Việc đổi mới hình thức dạy học cũng được ban giám hiệu nhà trường rất
quan tâm.
Song kinh phí mua vật thật cho trẻ hoạt động còn hạn chế, một số đồ dùng
phục vụ cho các hoạt động của trẻ chưa đồng bộ, phong phú nên ảnh hưởng đến
việc triển khai các hoạt động khám phá cho trẻ.
2. Về phía phụ huynh.
Nhiều phụ huynh quan tâm đến việc học của con em ở trường hơn nên
thường xuyên đến gặp cô giáo để nắm được tình hình của con em mình. Song
một số phụ huynh chỉ coi trọng đến các môn học: làm quen chữ viết, làm quen
với tốn khơng chú trọng nhiều đến môn học này.

2


3.Về phía trẻ.
Một số trẻ chưa hứng thú tham gia vào các hoạt động khám phá, trẻ cảm
thấy mệt mỏi, gị bó, chưa tập trung. Trẻ chưa mạnh dạn, tự tin khi tham gia vào
các hoạt động. Khả năng tiếp thu kiến thức về khám phá khoa học không đồng
đều.
4.Về phía giáo viên.
Qua thực tế, vẫn cịn một số tiết dạy hình thức tổ chức nội dung khám phá
đơn điệu, kém hấp dẫn, đồ dùng chưa sáng tạo, hấp dẫn thu hút trẻ. Cách thức tổ
chức khám phá chưa thực sự phát huy được tính tích cực của trẻ.
Một số giáo viên chưa nắm vững mục đích, yêu cầu nội dung phát triển hình
thức tổ chức hoạt động “Khám phá khoa học” theo chương trình giáo dục mầm
non mới.

* Quan sát thực trạng kết quả chất lượng đầu năm lớp tơi phụ trách:
Để có phương pháp, biện pháp dạy trẻ có những kiến thức sâu rộng, biểu
được tầm quan trọng của thế giới xung quanh trẻ và kỹ năng, cách hoạt động tìm
hiểu các đối tượng thì việc khảo sát trẻ đầu năm là một việc làm khơng thể thiếu.
Vì vậy ngay từ đầu năm học tơi đã có kế hoạch khảo sát trẻ. Tôi tiến hành khảo
sát trẻ trên nhiều hình thức: Trong các giờ hoạt động, mọi lúc mọi nơi, đón trả
trẻ…
Kết quả khảo sát như sau:
Nội dung khảo sát
Trẻ có khả năng tìm tịi, khám phá đối
tượng
Khả năng nhận biết tên gọi, tính chất,
đặc điểm rõ nét của đối tượng làm quen
Biết so sánh nhận xét một số đặc điểm
giống và khác nhau của 2 đối tượng
Phân nhóm, phân loại theo dấu hiệu rõ
nét
Suy luận, giải thích được mối liên hệ
đơn giản và phụ thuộc của hiện tượng sự
vật xung quanh

Tổng
số trẻ

Kết quả khảo sát
Số trẻ
đạt

Tỷ lệ

Số trẻ
chưa đạt

Tỷ lệ

32

10

31.2

22

68.8

32

14

43.7

18

56.3

32

12

37.5

20

62.5

32

12

37.5

20

62.5

32

6

18.7

26

81.3

Nhìn vào bảng thực trạng trên, chúng ta thấy kết quả thu được qua các hoạt
động khám phá ở trẻ trong lớp là rất thấp. Điều này gây ảnh hưởng lớn đến phát
triển nhận thức ở trẻ nói chung. Từ thực trạng này đặt ra vấn đề cấp thiết phải có
những biện pháp tổ chức cho trẻ khám phá khoa học phù hợp hơn nữa. Đứng
trước tình hình đó, tơi ln trăn trở phải làm thế nào để tổ chức được các hoạt

3


động khám phá cho trẻ đạt hiệu quả. Tôi mạnh dạn đưa ra một số biện pháp để
tổ chức các hoạt động khám phá khoa học cho trẻ, cụ thể như sau:
III- GIẢI PHÁP VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN.

1. Tạo môi trường hoạt động phong phú hấp dẫn và phù hợp với trẻ.
Lứa tuổi mầm non là lứa tuổi thích tìm hiểu, khám phá những gì xung
quanh trẻ. Nhìn thấy mưa rơi, trẻ đưa tay ra hứng cho mưa rơi vào lòng bàn tay.
Người lớn cho rằng trẻ nghịch nước và thường la mắng trẻ. Nhưng thực chất trẻ
đang tìm hiểu xem mưa rơi như thế nào. Thật vậy, trẻ mầm non là lứa tuổi thích
tìm hiểu khám phá.
Nhận rõ tầm quan trọng đó, tơi suy nghĩ: Hằng ngày trẻ đến trường cùng
bạn bè, cô giáo từ sáng đến chiều. Để mơi trường thiên nhiên ln có xung
quanh trẻ, tơi đã trang trí góc thiên nhiên của lớp để trẻ tìm hiểu khám phá. Phía
sau lớp tơi có một khoảng sân trống nhỏ, tơi trang trí vào đó một giá gỗ. Trên
giá này tôi dùng để trưng bày một số đồ dùng, đồ chơi thiên nhiên như: gỗ chìm
nổi, sỏi, bình tới, thuyền xe, que xếp hàng rào… Một góc nhỏ tôi để chậu cá và
một số chậu cây cảnh để trang trí góc cho sinh động.

(Ảnh minh họa)

Khoảng khơng gian nhỏ này tuy còn nhỏ hẹp nhưng thật sự thu hút trẻ.
Hằng ngày, cứ đến tiết tìm hiểu khám phá khoa học, đây chính là khơng gian
thiên nhiên cho trẻ tìm hiểu khám phá. Trẻ tự mình chơi với nước, chơi với cá,
cho cá ăn…

4

(Ảnh minh họa)

Để giúp trẻ biết quá trình phát triển của cây từ hạt, tơi tìm kiếm những hộp
nhỏ, chai dầu ăn, dầu gội đầu, sau đó dùng dao khoét mặt trên làm chậu. Tôi đỏ
đất vào, gieo hát (hạt đậu, củ hành, hạt rau…) vài ngày sau hạt nảy mầm đâm lá.
Tiếp đó lớn lên rồi ra hoa, kết quả. Trẻ quan sát rất hứng thú, có những cháu đi
học rất sớm để xem cây ngày hơm sau có gì lạ…
Ngồi khơng gian thiên nhiên của lớp, trường tơi cịn có “Vườn của bé” với
đầy đủ các loại hoa, cây cảnh, vườn rau.. ở khu vườn này trẻ có thể đi dạo, quan
sát và khám phá thiên nhiên. Tôi thường tổ chức cho trẻ lớp tôi nhặt lá rụng,
ngắt lá vàng, tưới vườn rau, bắt sâu cho cây.

(Ảnh minh họa)

2. Tăng cường cho trẻ quan sát vật thật để phát triển các giác quan, khắc
sâu nhận thức về đối tượng tìm hiểu.

5


Đối với trẻ, nếu trẻ tự mình sờ mó, nâng niu các đối tượng cần quan sát thì
những thơng tin mà cô giáo cần truyền đạt đến trẻ được tiếp thu một cách đồng
bộ dễ dàng.

(Ảnh minh họa)

Trẻ khám phá khoa học thông qua các giác quan. Nếu sử dụng tranh ảnh
chỉ giúp trẻ quan sát, tìm hiểu bề ngồi (các bộ phận, màu sắc, hình dáng, cơng

cụ…) của các sự vật, hiện tượng chủ yếu bằng mắt nhìn. Vì vậy tơi ln tranh
thủ lựa chọn những đề tài có thể sử dụng được vật thật nhằm giúp trẻ có thể tận
dụng tất cả các giác quan trong quá trình quan sát. Khi thực hiện cho trẻ quan sát
bằng vật thật bao giờ trẻ cũng rất thích thú và trẻ khơng những được nhìn, được
nghe tiếng kêu của con vật mà trẻ cịn được sờ mó vào đồ vật, con vật nhằm
giúp trẻ tiếp nhận, mở rộng hiểu biết của mình một cách đầy đủ về đối tượng.
Ví dụ: Tìm hiểu về các con vật sống dưới nước. Tôi cho trẻ quan sát cá,
tơm, cua, ốc…cịn sống, thả vào chậu hoặc bình thuỷ tinh để trẻ dễ quan sát nên
trẻ rất thích thú.
3. Chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu đối với từng hoạt động có
chủ định cụ thể.
Đồ dùng, đồ chơi đối với từng hoạt động có chủ định đóng vai trị rất quan
trọng, giúp tiết học đó có kết quả cao và hiệu quả nhất. Nếu tiết học đồ dùng sơ
sài, cơ giáo dạy chay thì trẻ sẽ nhàm chán, ít tập trung. Nhận rõ tầm quan trọng
của đồ dùng, đồ chơi với tiết học “Tìm hiểu môi trường xung quanh” trên cơ sở
những đồ dùng đồ chơi sẵn có từ những năm trước, tơi cải biến tu sửa lại nhằm
thu hút trẻ hơn. Bên cạnh đó để thu hút trẻ hơn thì đồ dùng đồ chơi cần phải đẹp,
mới, hợp vệ sinh và đảm bảo tính khoa học…Nguồn ngun liệu một phần tơi
xin từ phụ huynh lớp tôi phụ trách như: Lịch treo tường, các đồ dùng đã hỏng

6


như máy sấy tóc, ống khám bệnh cuả bác sĩ, ống tiêm…một phần tơi tự tìm
kiếm từ bạn bè xung quanh.
Đối với từng tiết học cụ thể tôi với cô
giáo cùng lớp chuẩn bị trước đó từ 2- 3
ngày. Tranh thủ những lúc rảnh rỗi vào giờ
nghỉ trưa, vào những ngày nghỉ cuối tuần,
chúng tôi làm đồ dùng đồ chơi cho tiết học

sắp tới. Ví dụ: Chúng tơi làm đồ dùng đồ
chơi để xây dựng mơ hình ngã tư đường phố
để giáo dục trẻ biết thực hiện một số luật lệ
giao thông phổ biến ở ngã tư đường phố.
(Ảnh minh họa)
Nhằm củng cố kiến thức giáo dục trẻ “Một số luật lệ giao thông phổ biến”
tôi làm đồ dùng đèn xanh, đỏ, vàng, biển báo cấm đi ngược chiều, cho trẻ xem
băng hình và tham quan ngã tư đường phố để giáo dục trẻ một số luật lệ giao
thông phổ biến.
4. Tổ chức hoạt động khám phá khoa học trên lớp, ngồi trời một cách
thích hợp nhằm gây hứng thú cho trẻ, truyền đạt kiến thức một cách có kết
quả cao.
Để kiến thức truyền đạt đến trẻ có hiệu quả, tôi nhận thấy qua nghiên cứu
kế hoạch thực hiện theo từng chủ đề đối với hoạt động theo từng nội dung cần
tổ chức ngồi trời.
Ví dụ:
- Thực hành về thực hiện luật giao thông; tham quan danh lam thắng cảnh
ở địa phương
Khi trực tiếp tiếp xúc với không gian thiên nhiên, những đề tài này luôn
giúp trẻ hứng thú hoạt động và hiệu quả đạt tỉ lệ cao. Mặt khác giúp trẻ thoả
mãn về nhu cầu vận động, nhu cầu tiếp cận thông tin qua khám phá, tự khám
phá thiên nhiên.

7


(Ảnh minh họa)

5. Sưu tầm, sáng tạo ra trò chơi giúp trẻ khám phá bằng các hoạt động
chơi.

Trẻ ở lứa tuổi mầm non, hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo. Trẻ
thông qua học mà chơi, chơi mà học. Vì vậy trong q trình tri giác của trẻ tơi
lựa chọn vận dụng đưa vào tiết học các trò chơi sáng tạo nhằm kích thích, thu
hút trẻ ham muốn được hoạt động. Với trẻ điều mà làm cho trẻ tập trung nhất là
bất cứ hoạt động nào cũng cần có đồ dùng trực quan và phải bảo đảm, phù hợp
với bài dạy, với chủ đề và phải đảm bảo an tồn, tính thẩm mỹ và mang tính
giáo dục cao.
a) Thử nghiệm (Gợi cảm xúc, thu hút hoạt động).
Trước khi trẻ quan sát đối tượng tơi có thể kể một đoạn truyện, câu đố, bài
hát hoặc trị chơi…
Ví dụ: Đề tài cho trẻ làm quen quả: Nhãn, xoài, cam…

8


(Ảnh minh họa)

Tơi cho trẻ chơi trị chơi: “Khám phá điều bí mật”
Tơi chuẩn bị: Một món sinh tố xồi
Một hộp đựng chùm nhãn
Khăn mặt đã được vắt tinh dầu cam vào.
Mời 3 trẻ lên tham gia trò chơi khi trẻ lên tham gia vào trò chơi trẻ sẽ tư
duy và chọn cho mình một kết quả đúng sau đó nói cho cả lớp biết.Tơi và cả lớp
cùng kiểm tra lại kết quả và cho trẻ lấy quả mà trẻ vừa khám phá xong đưa về
nhóm của mình quan sát và cùng nhau đưa ra các ý kiến có liên quan đến quả
của nhóm.

9

b) Hoạt động khám phá
Trẻ quan sát xong tôi mời từng nhóm nêu lên các ý kiến (trẻ nói gì tơi sẽ
ghi lên bảng), từng thành viên trong nhóm thay nhau đưa ra các ý kiến. Sau đó
tơi mời nhóm khác.
Khi nhóm khác đã đưa ý kiến xong tơi và trẻ cùng kiểm tra kết quả của
từng nhóm và bổ sung thêm các ý kiến khác, sau đó tơi cung cấp thêm kiến thức
mới ngay ở đó cho trẻ.
Ví dụ: Khi khám phá quả cam trẻ chưa phát hiện ở vỏ quản cam có tinh dầu
cam dùng để chữa bệnh ho, gội đầu, nấu rượu cam, khử mùi hôi ở tủ lạnh.. tôi
cho trẻ lấy vỏ vắt vào nước khi lớp màng ở mặt nước xuất hiện và cung cấp cho
trẻ lớp màng nổi trên mặt nước đó chính là tinh dầu cam.
Để khắc sâu kiến thức cho trẻ tôi tự chọn 2 đối tượng so sánh sự giống và
khác nhau dưới hình thức 2 đội, nhóm hoặc tập thể lớp.
Ví dụ: Sự giống nhau và khác nhau của quả cam và quả xoài.
- Hai đội thi nhau đưa ra các ý kiến mà không trùng lặp với ý kiến trước,
đội nào nhiều ý kiến sẽ chiến thắng.
Trong một hoạt động khám phá khoa học tôi thiết nghĩ không cần đưa
nhiều đối tượng vào một lúc mà gây nhàm chán với trẻ, kéo dài thời gian kiến
thức nhiều trong một hoạt động sẽ gây căng thẳng cho trẻ. Vì thế cần chọn đối
tượng vừa phải và khai thác sâu kiến thức sau đó những đối tượng khác trẻ bắt
gặp trẻ sẽ tự mình khám phá, so sánh hay phân loại, phân nhóm..Như vậy giúp
trẻ phát triển tư duy, óc sáng tạo và đặc biệt là tính tự lập ở trẻ.
c) Trò chơi củng cố
Tổ chức các trò chơi củng cố, nâng cao kiến thức cho trẻ tôi luôn cho trẻ
chơi các trị chơi từ dễ đến khó, từ đơn giản đến khái quát kiến thức cho trẻ.
Trò chơi được thực hiện nhóm, tổ, lớp cá nhân.
Ví dụ: Với đề tài làm quen các loại quả: cam, xồi, nhãn
Trị chơi củng cố đầu tiên có tên: “ Thử tài đốn vật”
Cách chơi: Mời 1 trẻ lên sờ tay vào thùng nói lên đặc điểm riêng của từng
loại quả. Nhiệm vụ của trẻ ở hai nhóm khi nghe thơng tin thì chọn ngay quả ở

rổ ra đĩa mà nhóm cho là đúng. Khi trị chơi kết thúc kiểm tra nhóm nào có
nhiều kết quả đúng nhóm đó sẽ chiến thắng.
Trị chơi thứ 2 mang tính khái qt hơn tơi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi
“ Thi đội nào nhanh”.

10


Cách chơi: Tôi cho mỗi đội chọn 1 ô số ở màn hình, câu hỏi yêu cầu gì thì
cả đội cùng thảo luận và chọn các hình ảnh có liên quan đến yêu cầu của câu
hỏi.
Câu hỏi ô số 1: Hãy tìm những hình ảnh liên quan đến quả có vỏ chữa bệnh
ho.
Gieo
Tưới nước
Quả cam

Nước cam

Gội đầu

Cây cam

Nhiều hạt

Câu hỏi số 2: Hãy sắp xếp các hình ảnh hợp vệ sinh trước khi ăn?

1

Rửa quả

Rửa tay

2

Bé ăn

Gọt vỏ
3

Cắt ra đĩa
4

5
Vỏ bỏ
sọt rác
Qua trò chơi trẻ liên hệ đến thực tế phải làm gì? và làm như thế nào?...
Và để trẻ hiểu hơn, nắm bắt kiến thức sâu hơn tôi cho trẻ tự mình làm các
món u thích ngay trên các loại quả đó như:
Trưng bày mâm ngũ quả
Gọt quả xếp theo ý trẻ ra đĩa
Làm sinh tố, nước ép…
Qua bài học này trẻ sẽ nắm bắt được kiến thức trẻ sẽ rút ra những điều cần
thiết cho bản thân như muốn có quả ăn cần chăm sóc, khơng hái hoa, lá, bẻ cành,

11


biết được lợi ích của quả đối với sức khoẻ con người và có thái độ đúng đắn đối
với thế giới xung quanh trẻ.

Như vậy, các tiết học lồng ghép nhiều hình thức như thử nghiệm, trị chơi,
thực hành trẻ rất hứng thú. Có lúc tiết học đã trơi qua mà trẻ vẫn cịn hứng thú,
khơng muốn ngừng lại. Lượng kiến thức trẻ tiếp thu một cách đồng bộ và đạt
hiệu quả cao.
6. Bồi dưỡng cho những trẻ còn yếu.
Để nâng cao chất lượng đại trà bản thân tôi luôn tìm ra những biện pháp tối
ưu để bồi dưỡng giúp đỡ trẻ yếu, những trẻ cá biệt.
Đối với trẻ yếu tơi có kế hoạch bồi dưỡng, hoạt động góc mọi lúc, mọi nơi
và thường xuyên trao đổi với phụ huynh với nhiều hình thức. Với các trẻ này tơi
thường xun quan tâm, chú ý hơn, thường xuyên động viên khuyến khích trẻ
nhất là trong các giờ học.
Ví dụ: Với đề tài : “Một số con vật ni trong gia đình”
Tơi trị chuyện với trẻ: - Ở gia đình con ni những con vật gì?
- Con gà có đặc điểm gì?
Tơi thường dành những câu hỏi dễ cho trẻ để trẻ biết được tên gọi và các
đặc điểm chính của đối tượng.
Đối với những trẻ cá biệt tơi thường xun trị chuyện, gần gũi để tạo niềm
tin cho trẻ, động viên trẻ cùng làm với bạn. Những lời động viên kịp thời có tác
dụng khuyến khích trẻ hứng thú tham gia các giờ học sau.
Bên cạnh đó sự quan tâm con cái của phụ huynh đóng vai trị hết sức quan
trọng và chủ đạo bên cạnh cô giáo. Sự phối hợp giữa gia đình và nhà trường
ln là nền móng vững chắc, nhằm chăm sóc và giáo dục cho trẻ có sự đồng
nhất liên kết hơn. Để làm tốt, tôi lên kế hoạch giảng dạy theo từng chủ đề: poto
lên giấy A3 dán ở góc tuyên truyền với phụ huynh để phụ huynh dễ dàng nhìn
thấy, nhìn vào đó phụ huynh sẽ biết con mình hơm nay học những gì. Vào giờ
đón trả trẻ tơi thường trao đổi tình hình học tập, mọi vấn đề cần thiết của trẻ
trong ngày cho phụ huynh được rõ… Tơi cịn trao đổi phương pháp, cách dạy và
bài dạy cho trẻ học thêm ở nhà và còn giao thêm nhiệm vụ cho phụ huynh cùng
trẻ làm một đồ chơi hoặc tìm kiếm, tự làm một đồ dùng phục vụ cho hoạt động
tới.. Sau một thời gian dài phối hợp tôi thấy kiến thức của trẻ nâng lên rõ rệt,

tiến bộ, chủ động hơn. Tôi thông báo trở lại với phụ huynh họ rất vui vẻ và phối
hợp chặt chẽ hơn.
7. Ứng dụng công nghệ thông tin trong các hoạt động khám phá.

12


Hiện nay, ở tất cả các trường học mầm non việc ứng dụng công nghệ thông
tin vào giảng dạy đang được chú trọng và đẩy mạnh. Khi được tiếp cận với máy
tính, khai thác sử dụng các tính năng của máy như làm ảnh động, lồng âm thanh,
tạo các hiệu ứng powerpoint, chương trình vui học kitsmak. Tơi thấy rất nhiều
ưu việt giúp cho giáo viên tiết kiệm được thời gian và kinh phí làm đồ dùng.
Những hoạt động dạy trẻ với âm thanh sống động, màu sắc hấp dẫn rất thu hút
sự chú ý của trẻ và khuyến khích trẻ tham gia hoạt động một cách tích cực, hứng
thú.
Ví dụ: Khi dạy trẻ khám phá một số loài hoa trong chủ điểm thế giới thực
vật, tôi đã thiết kế trên powerpoint hình ảnh các lồi hoa có nhiều màu sắc,…

Sau đó tơi cho trẻ nghe xem cơ u cầu tìm loại hoa gì. Ví dụ u cầu tìm
hoa cánh tròn êm mượt như nhung (hoa hồng), hoa cánh dài, nhỏ (hoa cúc, đồng
tiền)….và kiểm tra những thông tin của trẻ trên máy tính. Nếu đúng các hình
ảnh đó xuất hiện và kèm theo đó là một lời khen ngợi, nếu sai có thể u cầu trẻ
tìm lại. Những bơng hoa xuất hiện rung rinh cánh làm trẻ rất thích thú.
Hay như cho trẻ khám phá thiên nhiên tôi cho trẻ xem hình ảnh mưa, gió,
sấm chớp kèm theo là những âm thanh của hiện tượng đó trẻ rất thích thú.

13


IV- KIỂM NGHIỆM

Qua quá trình thực hiện một số biện pháp trên, cùng với sự cộng tác của
phụ huynh, sự nỗ lực nhiệt tình của cơ giáo đến nay chất lượng lớp tôi đạt kết
quả đáng kể.
*Đối với trẻ:
Kết quả khảo sát như sau:
Nội dung khảo sát

Tổng
số trẻ

Kết quả khảo sát
Số trẻ
đạt

Tỷ lệ

Số trẻ
chưa đạt

Tỷ lệ

32

29

90.7

3

9.3

32

30

93.8

2

6.2

32

27

85.0

5

15.0

Phân nhóm, phân loại theo dấu hiệu
rõ nét

32

27

85.0

5

15.0

Suy luận, giải thích được mối liên
hệ đơn giản và phụ thuộc của hiện
tượng sự vật xung quanh

32

20

62.5

12

37.5

Trẻ có khả năng tìm tịi, khám
phá đối tượng
Khả năng nhận biết tên gọi, tính
chất, đặc điểm rõ nét của đối
tượng làm quen
Biết so sánh nhận xét một số đặc
điểm giống và khác nhau của 2
đối tượng

* Đối với cô:
Bản thân tôi đã đúc rút được nhiều kinh nghiệm trong việc lựa chọn các trị

chơi, các hình thức phong phú và đặc biệt tạo cho trẻ các tình huống hấp dẫn lơi
cuốn trẻ vào hoạt động tích cức, có hiệu quả mà không thấy nhàm chán khi tham
gia vào hoạt động.

14


* Đối với phụ huynh:
Đa số các bậc phụ huynh có sự nhìn nhận đúng đắn, tầm quan trọng của
mơn học.
Phụ huynh nhiệt tình trong việc cùng cơ kiếm vật liệu, làm đồ dùng đồ
chơi…
Đặc biệt phụ huynh biết cách ôn luyện kiến thức, cùng trẻ quan sát các đối
tượng có hiệu quả.

C. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT.

* Kết luận:
Để phát huy được hiệu quả lĩnh vực nhận thức cho trẻ ở lứa tuổi mầm non
tôi đã rút ra được một số kinh nghiệm sau:
Trước hết giáo viên phải hiểu được tầm quan trọng của việc phát triển nhận
thức cho trẻ ở lứa tuổi mầm non. Nắm vững mục đích yêu cầu của hoạt động
phát triển nhận thức, tổ chức các hoạt động liên kết theo một chủ đề chính.
Giáo viên phải luôn chuẩn bị tạo môi trường phong phú để kích thích trẻ
tham gia vào các hoạt động tìm hiểu khám phá, đồng thời giáo viên luôn thay
đổi môi trường phù hợp với chủ đề cho trẻ khám phá.
Giáo viên khơng những sưu tầm mà cịn sáng tạo ra những trị chơi có tác
dụng kích thích trẻ khám phá, phát triển nhận thức, hấp dẫn mới lạ, gây hứng
thú, tạo cơ hội để trẻ tích cực chơi. Ứng dụng công nghệ thông tin trong tổ chức
các hoạt động cho trẻ.

Tự học, tự bồi dưỡng, nâng cao năng lực chuyên mơn tay nghề, đổi mới
hình thức tổ chức, nâng cao chất lượng giảng dạy cho trẻ.
* Kiến nghị - đề xuất.
Thơng qua sáng kiến này, để kinh nghiệm trên có hiệu quả hơn tơi xin có một
số kiến nghị - đề xuất sau:
- Đề nghị BGH nhà trường tiếp tục tham mưu các cấp ủy, chính quyền địa
phương hỗ trợ kinh phí, đầu tư trang bị thêm cơ sở vật chất để tạo cơ hội cho trẻ
được tham gia chơi khám phá.
- Phòng giáo dục liên hệ cho giáo viên đi tham quan, học tập các trường điển
hình trong huyện, trong tỉnh để học tập nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ.

15


Trên đây, là một số kinh nghiệm của tôi giúp trẻ 5 – 6 tuổi hứng thú khám
phá khoa học, rất mong được sự góp ý của Ban giám hiệu, Tổ chun mơn của
Phịng giáo dục và các bạn đồng nghiệp.
Xin chân thành cảm ơn!
Nga Thạch, ngày 10 tháng 4 năm 2012
Người viết sáng kiến

Mai Thị Chính

16