A. ĐẶT VẤN ĐỀ
Mục tiêu của chương trình giáo dục trẻ mầm non có thể được so sánh như
những “mạng nhện”, trong “mạng nhện” đó trẻ thể hiện được sự kết hợp chặt chẽ
và sự hứng thú của bản thân một cách rất tự nhiên, không có sự sắp đặt hoặc một
sự gò ép nào đối với trẻ.
Vì vậy là một giáo viên tôi luôn nghĩ phải làm thế nào để quá trình giáo dục
trẻ được kết hợp, đan lại giống như một “mạng nhện” lành lẹn, không bị đứt
quãng. Nếu để “mạng nhện” đứt quãng hoặc thiếu thì sẽ bị rơi và không kết dính
được với nhau. Trong quá trình giáo dục cũng vậy, nếu không có các nhóm kết
hợp lại chặt chẽ thì “tổng thể” sẽ bị yếu, không đủ mạnh để thúc đẩy sự phát triển
của trẻ một cách toàn diện. Muốn trẻ phát triển tốt thì cô giáo phải là người thể
hiện tốt nhiệm vụ của mình, luôn linh động sáng tạo, giúp trẻ thông qua chơi mà
học, bằng cách thông qua “hoạt động góc”.
Trong quá trình giáo dục trẻ nói chung. tổ chức cho trẻ chơi nói riêng. Giáo
viên viên cần phải biết dạy cho trẻ chơi cái gì ? Chơi như thể nào để đem lại kiến
thức phục vụ cho hoạt động học, phục vụ cho sự phát triển tư duy của trẻ.
Vì vậy góc chơi càng phong phú bao nhiêu thì càng kích thích trẻ chơi bấy
nhiêu và tạo sự ham muốn được khám phá mở mang kiến thức về thế giới xung
quanh trẻ bấy nhiêu. Từ những thực tế mà tôi đã thể hiện ở lớp, việc cho trẻ hoạt
động góc tôi đã nhận thấy được rằng việc thực hiện hoạt động góc không phải để
cho trẻ chơi không mà còn giúp trẻ phát triển toàn diện trong các lĩnh vực ngôn
ngữ, thẩm mỹ, thể chất, nhận thức và tình cảm xã hội, hay nói một cách khác đây
là mắc xích gắn kết hỗ trợ lẫn nhau.
Trò chơi xây dựng là loại trò chơi biểu hiện khả năng tạo hình của trẻ, từ
những khối gỗ, khối nhựa, hộp giấy… với những hình dạng kích thước khác nhau,
trẻ có thể lắp ghép xây dựng nên những công trình như: công viên, lăng tẩm..
Hoăc từ những vật liệu thiên nhiên như vỏ sò, hến, ốc, đá, sỏi… trẻ xây nên những
vừơn trường , vườn cây.
Trong những công trình đó, sáng kiến của trẻ được bộc lộ rõ nét, tùy theo
hoàn cảnh sống, vốn sống và khả năng tưởng tượng, mỗi trẻ đều có những khả
năng riêng biệt và được biểu hiện trong các công trình của mình.
Qua trò chơi trẻ thỏa mãn nhu cầu tìm hiểu về đặc điểm, tính chất của thế
giới xung quanh đặc biệt là đồ vật xung quanh trẻ.
Thông qua trò chơi trẻ rèn luyện khả năng lắp ghép xây dựng, đồng thời
phát triển trí tưởng tượng, ý thức tình cảm, tính tò mò, tính ham hiểu biết và đó
cũng là những phẩm chất cần thiết của con người trong thời đại phát triển.
Để giúp trẻ chơi nhiều và trải nghiệm nhiều hơn tôi đã trăn trở và ấp ủ suy
nghĩ rất nhiều để quá trình chơi ở góc xây dựng đạt kết quả cao để trẻ được tạo ra
sản phẩm của mình là công trình xây dựng. Và tôi đã đi vào nghiên cứu với đề tài:
“Một số biện pháp giúp trẻ chơi trò chơi xây dựng lớp 5-6 tuổi”.
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VẤN ĐỀ:
Trò chơi xây dựng là hình thành biểu tượng về mô hình mà sản phẩm trẻ tạo
ra đó là công trình, là một quá trình mà trẻ đã được quan sát, tích luỹ. Để tạo được
một công trình hoàn thiện trẻ vừa có nhận thức đúng về mô hình và khâu thẩm
mỹ. Trong quá trình xây dựng nhận thức của trẻ được hình thành mô hình đó như
thế nào? để xây dựng cho đúng, chuẩn, đẹp và dưới sự hướng dẫn của cô giáo. Trẻ
phải tự phân bố, bố trí không gian xây dựng sao cho hợp lý để công trình đó đẹp
và hấp dẫn hơn. Từ đó làm cho tư duy sáng tạo của trẻ được hình thành và thẩm
mỹ cũng được phát triển hơn. Do vậy trong hoạt đông vui chơi của trẻ “Trò chơi
xây dựng” không thể thiếu được trong hoạt động “Một ngày của bé”.
Như chúng ta đã biết trẻ mầm non “ Học bằng chơi, chơi bằng học” vai trò
của trò chơi xây dựng cũng rất cực kỳ quan trọng trong quá trình tư duy của trẻ.
Qua trò chơi xây dựng trẻ được giao lưu với bạn, được thảo luận nhiều và nói lên
được ý tưởng. Trẻ được tự phân công công việc “Ai là bác thợ cả”, “ Ai là bác
thợ phụ”.
Trong trò chơi xây dựng cũng rất cần một người chỉ huy cầm đầu xứng lĩnh
nhóm chơi đó để đạt được kết quả tốt. Các bạn chơi ở nhóm xây dựng hầu hết là
các bạn có kiến thức tốt, sự mạnh dạn tự tin có sự tư duy sáng tạo. Muốn tạo được
công trình thì nhóm đó phải có sự đoàn kết và phân công công việc hợp lý.
Qua trò chơi xây dựng trẻ biết được dụng cụ của các bác thợ xây gồm có:
“Xe chở vật liệu, bay, thước, gạch, đá, cát, xi măng...”. Qua đó chúng ta đã cung
cấp thêm kiến thức của trẻ được mở rộng, vốn từ được nâng lên, ngôn ngữ được
hoàn thiện hơn.
II. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU:
Trường mầm non Nga Liên chúng tôi đã đạt chuẩn quốc gia giai đoạn 1 vì
thế cơ sở vật chất tương đối khang trang và sạch sẽ, có đồ dùng, đồ chơi phục vụ
cho môn học và thuận lợi cho quá trình thực hiện nhiều hoạt động như “trò chơi
xây dựng”.
Việc đưa giáo dục mầm non mới vào nhà trường cũng được ban giám hiệu
quan tâm sát sao đến giáo viên.
Là một giáo viên trẻ tuy mới có 6 năm trong ngành nhưng đã qua học hỏi
đồng nghiệp, tham gia học lớp đại học, tham gia các lớp chuyên đề dự tiết thực
hành dạy mẫu do phòng giáo dục tổ chức nên tôi đã tích luỹ được những kinh
nghiệm nhỏ.
Phụ huynh ngày một quan tâm đến con cái hơn, thường xuyên trao đổi về
con giữa phụ huynh và học sinh.
Bên cạnh đó vẫn không tránh khỏi những mặt hạn chế cần khắc phục nhất là
góc xây dựng như: Đồ dùng đồ chơi còn hạn chế chưa đủ cho trẻ được hoạt động
trong một khoảng thời gian chơi dài, một số công trình yêu cầu xây dựng trong
chủ đề còn xa lạ với trẻ nông thôn, trẻ chưa nhìn thấy, quan sát tìm hiểu được các
đối tượng mà mình cần xây dựng để xây dựng lại, mô phỏng lại,.. “Công viên,
vườn bách thú, lăng Bác,..”,
Mặt khác tôi cũng chưa tạo nhiều tình huống cho trẻ được hoạt động
Vì vậy kết quả khảo sát thực trạng của trẻ về “Góc xây dựng”như sau:
Vào đầu năm học tôi đã tổ chức các giờ hoạt động góc cho trẻ, qua góc xây
dựng tôi nhận thấy rằng một số nhược điểm lớn là một số trẻ ít tự xung phong
nhận vai chơi của mình mà chờ cô chỉ định, trẻ chưa biết phân công công việc
trong nhóm, trẻ chưa biết lựa chọn công việc phù hợp với khả năng của mình, trẻ
chưa biết lựa chọn nguyên liệu phù hợp với công việc đúng mục đích, trẻ chưa tự
sáng tạo các ý tưởng dẫn đến giờ hoạt động góc xây dựng đạt tỷ lệ thấp
Kết qủa khảo sát lần 1:
Nội dung khảo sát
Tổng
số trẻ
Kết quả khảo sát
Tỷ lệ Trẻ CĐ
Trẻ
Trẻ biết phân công công
29
đạt
8
%
28
21
%
72
việc trong nhóm
Trẻ biết lựa chọn công việc
29
9
31
20
69
mình.
Trẻ biết lựa chọn nguyên
29
7
24
22
76
liệu phù hợp với công việc
Trẻ lựa chọn dụng cụ cần
29
8
28
21
72
29
6
21
23
79
Tỷ lệ
phù hợp với khả năng của
thiết để giúp cho quá trình
xây dựng
Trẻ tự sáng tạo các ý tưởng
III. CÁC GIẢI PHÁP VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN
Trò chơi xây dựng là một trong những trò chơi có sức hấp dẫn có tác động
mạnh đến sự phát triển toàn diện của trẻ mẫu giáo. Tổ chức tốt trò chơi xây dựng
phát huy được tính tích cực chủ động, sáng tạo của trẻ. Giáo viên nên tăng cường
sử dụng một số biện pháp tổ chức cho trẻ 5-6 như sau:
1. Chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi phong phú và sắp xếp, bố trí đồ chơi ở
góc xây dựng để khuyến khích trẻ sử dụng theo các cách khác nhau:
* Chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi phong phú
Đồ chơi của góc xây dựng cần đa dạng và phong phú. Nhiều đồ chơi của trẻ
có kích thích nhỏ nên làm lâu, đòi hỏi tôi phải chịu khó kiên trì khi làm đồ chơi
cho trẻ. Ngoài những gì bản thân tôi đã biết tôi còn hỏi thêm ở các bạn đồng
nghiệp để tạo ra các đồ dùng, đồ chơi phong phú hơn, phù hợp với nội dung chơi.
Muốn cho trẻ hoạt động tốt hoạt động này, thì ngay từ đầu năm học tôi đã
lên kế hoạch cho việc làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ ở góc xây dựng, không nên
một cách chung chung mà vạch ra rõ ràng cụ thể cho việc làm đồ dùng, đồ chơi
gì , phục vụ cho chủ đề nào?.
Ví dụ: Ở chủ đề trường Mầm non cần phải làm được ngôi trường, các đồ
chơi như: cầu trượt, đu quay, các cây xanh, hàng rào, hoa, cây cảnh cổng trường,..
Ngoài những đồ dùng, đồ chơi có sẵn tôi tận dụng những nguyên vật liệu ở
dạng phế liệu sẵn có ở địa phương , những nguyên vật liệu cần đảm bảo an toàn về
tính mạng, không gây độc hại, không sắc nhọn, không nặng nề đối với trẻ.
Đồ dùng đồ chơi phong phú về màu sắc, chủng loại, chất liệu trong đó bao
gồm cả đồ chơi mang tính sản phẩm công nghiệp và đồ chơi tự tạo bằng nguyên
vật liệu thiên nhiên hoặc vật liệu tái sử dụng “vỏ hộp, cát tông, thìa nhựa, tranh
ảnh cũ, vỏ hộp, ống hút...” Các vật liệu trên có thể chuẩn bị bằng cách tôi mua ở
cửa hàng, hoặc huy động phụ huynh thu gom hoặc cô và trẻ sưu tầm, thu nhặt khi
đi dạo chơi và tham quan ...
Kết quả: Từ những nguyên vật liệu trên tôi làm ra rất nhiều đồ chơi ở góc
xây dựng.
* Bố trí đồ chơi ở góc xây dựng để khuyến khích trẻ sử dụng theo các
cách khác nhau:
Bố trí khu vực chơi xây dựng phù hợp với diện tích lớp và trong mối quan
hệ với các khu vực khác.
Chuẩn bị các nguyên vật liệu chơi phong phú, sắp xếp đồ dùng đồ chơi khu
vực chơi mang tính mở, thuận tiện cho việc lựa chọn sử dụng theo ý thích của trẻ
và phù hợp với nội dung hoạt động của chủ đề. Đồng thời giúp trẻ nảy sinh ý
tưởng và nội dung chơi mới.
Trong quá trình trẻ tham gia và trò chơi, giáo tôi gợi ý để trẻ biết khai thác
tối đa cách sử dụng các nguyên vật liệu, đồ chơi theo nhiều cách khác nhau:
Ví dụ: Tôi làm đồ dùng để xây dựng công viên là cột đèn cao áp bằng cách:
dán úp 2 chiếc thìa nhựa vào nhau hoặc gắn quả bóng bàn nhỏ ở trên chiếc đũa...
Cuối mỗi chủ đề tôi khuyến khích và tạo cơ hội cho trẻ tham gia thảo luận
về những đồ dùng đồ chơi, nguyên vật liệu cần dùng cho chủ đề kế tiếp, sau đó
gợi ý để trẻ chuẩn bị và sắp xếp đồ dùng cùng cho cô.
Mặt khác tôi còn sắp xếp, bài trí nguyên vật liệu, đồ dùng, đồ chơi trong
khu vui chơi phù hợp với chủ đề.
Thiết kế môi trường, bố trí nguyên vật liệu trong khu vực chơi. Xây dựng
đảm bảo tính thẩm mĩ mang tính mở, phù hợp với quá trình triển khai chủ đề và
luôn tạo sự mới mẻ hấp dẫn kích thích trẻ hoạt động. Không bày quá nhiều đồ
dùng, đồ chơi với mục đích trang trí khu vực chơi là chủ yếu.
Nếu
quá
gọn
gàng, ngăn nắp sẽ hạn chế các hoạt động và không phát huy được khả năng sáng
tạo của trẻ.
Các đồ dùng đồ chơi nguyên vật liệu trong quá trình sắp xếp sao cho dễ lấy,
dễ lựa chọn phù hợp với điều kiện đặc điểm của địa phương. Mỗi chủ đề giáo viên
cần thay đổi đồ chơi, thiết bị chơi để tạo cảm xúc mới và tăng cường hứng thú
hoạt động của trẻ. Vật liệu được sắp xếp trong các hộp nhựa, trong rổ, vỏ hộp cũ
được phân loại và ghi rõ nhãn mác.
Ngoài cây xanh, tranh ảnh sản phẩm thủ công mỹ nghệ của địa phương... tôi
đã sử dụng chính những sản phẩm của hoạt động của trẻ để trang trí ở những khu
vực chơi.
Khu vực chơi được trang trí hấp dẫn với tên gọi với những hình ảnh phù
hợp giúp trẻ nhận biết khu vực chơi một cách dễ dàng. Tên góc đơn giản gần gũi
dễ hiểu đối với trẻ và phù hợp với nội dung từng chủ đề như “công trình xây
dựng”, “công viên bách thú” “ngôi nhà của bé”, “vườn hoa xuân” và được viết
to theo đúng quy định mẫu chữ và giúp trẻ làm quen với chữ viết. Có thể dán thêm
tranh ảnh ở góc này như một gợi ý về nội dung chơi cho trẻ ( như tranh ảnh về
nhà, nhà ở thành phố, nhà ở nông thôn, nhà chung cư...).
Ngoài ra có thêm những bộ trang phụ hoặc đồ dùng của người lớn phù hợp
với nội dung trò chơi để giúp trẻ tham gia vào trò chơi và thực hiện hành động của
vai chơi một cách biểu cảm hơn như bộ quần áo công nhân xây dựng, mũ bảo hộ
lao động, khẩu trang, xẻng, xô, bay, dao xây...
Trong góc chơi xây dựng bố trí nơi trưng bày các sản phẩm lắp ráp xếp hình
của trẻ gồm cả những sản phẩm đã hoàn thiện và những sản phẩm chưa hoàn
thiện. Việc này giúp trẻ phát huy tối đa khả năng sáng tạo của trẻ, kích thích trẻ
nảy sinh những ý tưởng mới trong trò chơi xây dựng.
Kết quả: Qua việc chuẩn bị đồ dùng đồ chơi phong phú, và sắp xếp khoa
học phù hợp tôi thấy trẻ sử dụng phù hợp và hiệu quả xây dựng của công trình
trong chủ đề được hoàn thiện nhanh và trẻ hứng thú hoạt động hơn trước nhiều.
2. Tổ chức cho trẻ quan sát tranh ảnh, băng đĩa mô hình và thăm quan
các công trình xây dựng.
Giáo viên chuẩn bị các loại tranh ảnh, băng đĩa mô hình về công trình xây
dựng.
Ví dụ: Các ngôi nhà quen thuộc với trẻ, các công trình kiến trúc nổi tiếng,
các khu di tích lịch sử, bảo tàng, các căn nhà có kiểu dáng đẹp, các khu vui chơi...
tranh ảnh ( băng đĩa mô hình) phải rõ đẹp, hình ảnh nổi bật có nét đặc trưng.
Cho trẻ quan sát tranh ảnh, băng đĩa mô hình ở mọi lúc mọi nơi trong các
góc hoạt động hoặc ngoài trời. Trong quá trình trẻ quan sát, giáo viên hướng dẫn
trẻ tới việc trẻ tri giác cấu trúc chung của công trình xây dựng. Đồng thời nhấn
mạnh những vẻ đẹp độc đáo của đối tượng để tăng hứng thú của trẻ. Sử dụng câu
hỏi ngợi mở kích thích trẻ quan sát trao đổi, thảo luận để khắc sâu hình ảnh, biểu
tượng của đối tượng quan sát. Chẳng hạn đoán xem đây là công trình xây dựng ở
đâu ? Công trình xây dựng cái gì ? có những bộ phận nào? lối đi, cổng ra vào các
ô cửa được trang trí như thế nào?
Tạo điều kiện cho trẻ dạo chơi tham quan, tiếp xúc với công trình xây dựng
ở xung quanh. Chọn công trình xây dựng đẹp, gần gũi với mục tiêu chủ đề để trẻ
được khám phá... ở gần trường để cho trẻ tham quan. Có thể phối hợp với phụ
huynh trẻ để tổ chức cho cả lớp đi tham quan ở những nơi xa trường.
( Hình ảnh tôi cùng các cháu lớp mình đi tham quan cung văn hoá thiếu nhi
huyện Nga Sơn)
Lập kế hoạch cụ thể cho buổi quan sát ( quan sát gì, vào thời điểm nào, cần
đạt câu hỏi gì cho trẻ...) cần tìm hiểu vốn kinh nghiệm và hứng thú của trẻ. Trong
quá trình quan sát giáo viên trao đổi gợi ý hỏi để trẻ khắc sâu biểu tượng quan sát
và mở rộng hiểu biết của trẻ.
Sau khi tham quan giáo viên trò chuyện gợi hỏi để trẻ có thể mô tả lại công
trình xây dựng hoặc nói về những gì trẻ thấy trong chuyến thăm quan.
Ví dụ: Các con được tham quan ở đâu? Hãy kể lại những gì các con nhìn
thấy ? công trình đó được xây dựng như thế nào?...
Giáo viên cần linh hoạt giải quyết các tình huống nảy sinh trong quá trình tổ
chức cho trẻ quan sát và đảo bảo an toàn tuyệt đối cho trẻ trong quá trình dạo chơi
thăm quan.
Kết quả: Từ việc được trược tiếp quan sát các công trình và xem các công
trình qua vi deo các cháu đã mạnh dạn, tự tin trong các công trình của mình, tôi
không phải làm mẫu công trình mà chỉ gợi ý cho trẻ mừng tượng lại và mô phỏng
lại đầy đủ và sáng tạo hơn.
3. Tạo tình huống và tận dụng tình huống nảy sinh trong quá trình trẻ
tham gia trò chơi xây dựng:
Tạo tình huống lôi cuốn trẻ tham gia vào trò chơi xây dựng:
Tình huống có thể tạo ra dưới dạng 1 bài hát, bài thơ, câu chuyện giúp trẻ
có hứng thú động cơ bước vào trò chơi xây dựng. Giáo viên cần tạo bầu không
khí thân thiện, cởi mở để tất cả trẻ đều có thể tham gia.
Quan sát trẻ chơi giúp giáo viên phát hiện được những tình huống nảy sinh
theo diễn biến của trò chơi và sử dụng các tình huống đó kích thích trẻ phát hiện
tìm tòi suy nghĩ, và tìm cách giải quyết. Chẳng hạn khi trẻ đang xây dựng hết
nguyên vật liệu... giáo viên có thể đạt câu hỏi: có thể dùng những gì để tiếp tục
công trình xây dựng ? ai có thể đi mua thêm nguyên vật liệu? ai có thể thay thế
bằng cái nào khác được không ?...
Giáo viên có thể tạo tình huống chơi mới gợi mở phát triển nội dung chơi,
mở rộng chủ đề tăng cường sự liên kết giữa các góc chơi để duy trì hứng thú chơi
của trẻ.
Ví dụ: Trẻ đang xây dưng “khu chăn nuôi”, đặt tình huống: có cá và tôm
giống tốt mua thêm để nuôi “ Khi các bác thợ xây” đồng ý mua giáo viên gợi ý
“đã có ao để nuôi cá chưa ? nhiều cá tôm thế này phải có ao to đây”. Như vậy
trẻ sẽ hào hứng bàn nhau xây mở rộng ao nuôi cá rồi sang cửa hàng bán vật liệu
để mua thêm vật liệu
( Hình ảnh tôi đang đến góc xây dựng đặt các tình huống cho trẻ )
Sang cửa hàng nông sản để mua thức ăn cho cá và tôm... giáo viên liên tiếp
đạt ra các tình huống lôi cuốn trẻ để hoàn cảnh chơi mới, từ đó mở rộng nội dung
chủ đề phạm vi chơi và kéo dài hứng thú chơi của trẻ.
Tình huống chơi cần phát triển một cách tự nhiên không khiên cưỡng và
được trong mối liên hệ với các hoạt động khác.
Kết quả: Việc tạo ra các tình huống trước trong khi xây dựng đã giúp trẻ có
thêm nhiều sáng tạo trong công trình và công trình của trẻ hoàn thiện hơn.
4. Phối kết hợp với các góc chơi khác.
Kmác đã nói: “Sự phong phú của nhân cách phụ thuộc vào sự phong phú
của các mối quan hệ xã hội” “. Góc xây dựng ở Mẫu Giáo phải có mối quan hệ
qua lại giữa các góc khác. Tuy góc xây dựng được chơi độc lập trong nhóm lớp
tuy nhiên nếu chúng ta không biết phối kết hợp với các góc chơi khác thì góc chơi
sẽ trở nên đơn diệu và nhàm chán.
Tôi luôn luôn làm phong phú các mối quan hệ xã hội cho trẻ bằng cách liên
kết các góc chơi theo chủ đề thành một xã hội thu nhỏ, trong đó có nhiều ngành
nghề khác nhau, góc xây dựng ở mẫu giáo phải có mối quan hệ qua lại giữa các
góc chơi khác, khi đó trẻ không những đặt mối quan hệ trong cùng một nhóm mà
còn biết nhân rộng mối quan hệ với các nhóm khác. Khi chơi xây dựng, ngoài tạo
một công viên nhất định, cô giáo còn có thể gợi ý cho trẻ mở rộng liên kết với các
góc khác bằng những đường nối từ góc này sang góc kia, như từ khu chợ đến góc
gia đình, từ khu vui chới đến cửa hàng, lúc này góc xây dựng làm nhiệm vụ trung
tâm nối các góc lại với nhau, muốn đi chợ phải đi băng qua góc xây dựng,..
Tuy nhiên, ở góc chơi này tôi cũng gặp khó khăn về vật liệu xây dựng. Để
khắc phục điều này bản thân cũng cần phải hiểu được ý nghĩa của từng góc chơi
và hướng lái trẻ bằng cách kết hợp các góc chơi với nhau.
Ví dụ: Trong trò chơi xây dựng ở chủ đề “Tết và mùa xuân” “Góc xây
dựng” xây công trình “Công viên cây xanh” thì cô phải hiểu được công viên cây
xanh cần có rất nhiều cây xanh. Trong quá trình trẻ xây dựng tôi đến “Góc xây
dựng” và gợi mở cho trẻ như “Tôi thấy hôm nay các bác ở trung tâm cây trồng có
bán rất nhiều cây đẹp, các bác xây dựng đến xem có mua được cây nào về trồng
cho công trình của mình không” , tôi còn đến “Góc tạo hình” gợi ý như “Các bác
ở góc tạo hình hôm nay làm rất nhiều cây cảnh rất đẹp đấy, mà hôm nay các bác
xây dựng lại chuẩn bị khánh thành công trình xây dưng các bác hãy mang sản
phẩm của mình tặng cho các bác góc xây dựng đi nhé,..”
Góc xây dựng còn là chỗ trưng bày sản phẩm của góc tạo hình sau khi trẻ
làm xong những sản phẩm, từ đó trẻ có thể kết thúc buổi chơi vào góc xây dựng,
như đi khánh thành công trình “Công viên cây xanh” và kết thúc hoạt động chơi
một cách nhẹ nhàng.
Kết quả: Qua việc phối hợp các góc chơi khác đã giúp cho “Góc chơi xây
dựng thêm phong phú, đa dạng đồ chơi, công trình đầy đủ, đẹp hơn và quan hệ các
nhóm chơi và quan hệ của trẻ trong lớp học cũng được phát triển tốt hơn.
5. Cung cấp kiến thức, mô hình qua hoạt động khác:
* Hoạt động học có chủ định: Trong hoạt động học có chủ định tôi cũng tân
dụng để cung cấp kiến thức cho trẻ.
Ví dụ: Hoạt động “Khám phá khoa học”: có đề tài “Tìm hiểu về quê hương
làng xã nơi trẻ sinh sống” Chủ đề “Quê hương- Đất nước - Bác Hồ” Tôi cho quay
hình ảnh về cánh đồng cói, hình ảnh về núi Mai An Tiêm, hình ảnh đài tưởng
niệm xã Nga Liên cóp vào đĩa. Trong quá trình hoạt động tôi mở cho trẻ xem các
hình ảnh và cùng trò chuyện về các hình ảnh đó. Đặc biệt là hình ảnh đài tưởng
niệm xã tôi thấy đến khi cho trẻ hoạt động ở góc xây dựng thì trẻ đã xây dựng
được công trình theo ý tưởng của tôi.
* Hoạt động ngoài trời:
Hoạt động ngoài trời là hoạt động giúp trẻ được gần gũi với thiên nhiên và
trực tiếp được quan sát như mô hình cây cối, con vật... do vậy qua hoạt động ngoài
trời cũng cung cấp cho trẻ kiến thức về mô hình để quá trình trẻ thực hiện trò chơi
xây dựng được tốt hơn.
Ví dụ: “Quan sát trang trại chăn nuôi”. Chủ đề “Thế giới động vật” qua
hoạt động quan sát trang trại chăn nuôi trẻ biết được quy mô của trang trại đó
được xây dựng như thế nào?
Từ đó mà khi trẻ chơi trò chơi xây dựng” “Xây dựng trang trại chăn nuôi”
trẻ sẽ thực hiện xây dựng công trình một cách dễ dàng và chính xác
Hoặc cho trẻ quan sát “Vườn hoa ngoài sân trường” để trẻ xây dựng
trường Mầm non của bé có các khuôn viên được đẹp hơn, trẻ nhớ chi tiết các
khuôn viên bồn hoa,...từ đó khi trẻ xây dựng công trìmh “Trường Mần non” Hoặc
các công trình khác trẻ cũng có kiến thức để lắp ghép tạo ra vườn hoa đẹp
( Hình ảnh tôi và các cháu đang trò chuyện hoạt động ngoài trời về vườn
hoa của nhà trường)
Kết quả: Việc cung cấp kiến thức, mô hình cho trẻ qua các hoạt động khác
tôi thấy trẻ cũng có thêm nhiều kiến thức cho hoạt động góc xây dựng, thể hiện rất
rõ qua việc sau mỗi lần tìm hiểu, quan sát xong tôi cho trẻ xây dựng công trình trẻ
cũng nhớ rất rõ các chi tiết cần có trong mỗi công trình đó.
6. Phối kết hợp với phụ huynh:
Muốn trẻ nâng cao chất lượng hoạt động góc xây dựng và để có sự giáo dục
đồng bộ giữa gia đình và nhà trường là 1 việc làm hết sức cần thiết, bởi tôi nhận
thấy rằng tất cả mọi khó khăn trong học tập không thể thiếu được vai trò giải
quyết khó khăn của phụ huynh.
Bản thân là một giáo viên trực tiếp chăm sóc giáo dục trẻ, tôi luôn đặt lòng
yêu nghề lên trên hết đó là động lực cho tôi phấn đấu học hỏi. Ngoài ra cùng với
sự yêu nghề tôi luôn chú trọng tuyên truyền với các bậc phụ huynh
Ngay
từ
đầu năm học để phụ huynh hiểu thêm về ý nghĩa, tác dụng của hoạt động góc, đặc
biệt góc xây dựng tôi đã tổ chức 1 số hoạt động mẫu để giúp phụ huynh có nhận
thức sâu sắc hơn về hoạt động vui chơi này để phụ huynh nhận thức được rằng
hoạt động góc xây dựng là “Học bằng chơi, chơi bằng học” vai trò của trò chơi
xây dựng cũng rất kỳ quan trọng trong quá trình tư duy của trẻ.
Qua trò chơi xây dựng phụ huynh thấy con mình đựơc thể hiện sự hiểu biết
khi xây dựng, trẻ được giao lưu với bạn, được thảo luận nhiều và nói lên được ý
tưởng. Trẻ được tự phân công công việc “Ai là bác thợ cả”, “ Ai là bác thợ phụ”.
Phụ huynh còn thấy được vai trò của những trẻ được làm thủ lĩnh
trong các buổi chơi sẽ giúp trẻ mạnh dạn, tự tin trong cuộc sống, các cháu chơi ở
nhóm xây dựng hầu hết là các bạn có kiến thức tốt, sự mạnh dạn tự tin có sự tư
duy sáng tạo.
Muốn tạo được công trình thì nhóm đó phải có sự đoàn kết và phân công
công việc hợp lý, làm việc theo quy trình từ đơn giản đến phức tạp, từ trong ra
ngoài
Ví dụ: Trẻ biết xây dựng công trình hoàn thiện xong mới xây cổng của công
trình.
Ngoài ra tôi còn trò chuyện, trao đổi với phụ huynh về các công trình của
trẻ trong chủ đề để phụ huynh cùng tôi sưu tầm các nguyên liệu phế thải để làm đồ
dùng, đồ chơi cho các cháu học.
Mặt khác tôi tuyên truyền với phụ huynh có điều kiện cho trẻ đi thăm quan
du lịch để trẻ được mở mang kiến thức và khơi dạy lòng ham hiểu biết về quá
trình phát triển lịch sử của đất nước như quan sát các công trình “lăng Bác”,
“Viện bảo tàng” để trẻ nhận thức được về mô hình thực tế, vì trẻ mầm non quá
trình tư duy còn hạn chế. Để quá trình chăm sóc nuôi dưỡng trẻ được tốt rất cần sự
phối kết hợp giữa gia đình và phụ huynh một cách hợp lý. Từ đó quá trình phát
triển nhận thức của trẻ được hoàn thiện hơn.
IV. KIỂM NGHIỆM:
Sau khi nghiên cứu kết quả trên bản thân tôi được trao dồi thêm kiến thức và rút
thêm kinh nghiệm khi hướng dẫn trẻ chơi trò chơi xây dựng. Qua đó tôi tiến hành
khảo sát lần 2 kết quả trên cháu như sau:
Kết qủa khảo sát lần 2:
Nội dung khảo sát
Tổng
số trẻ
Kết quả khảo sát
Tỷ lệ Trẻ CĐ
Trẻ
Trẻ biết phân công công
29
đạt
25
%
86
4
%
14
việc trong nhóm
Trẻ biết lựa chọn công việc
29
27
93
2
7
mình.
Trẻ biết lựa chọn nguyên
29
26
90
3
10
liệu phù hợp với công việc
Trẻ lựa chọn dụng cụ cần
29
26
90
3
10
29
25
86
4
14
Tỷ lệ
phù hợp với khả năng của
thiết để giúp cho quá trình
xây dựng
Trẻ tự sáng tạo các ý tưởng
Qua bảng chất lượng các cháu đã tăng lên rõ rệt so với đầu năm.
*Đối với cô:
Bản thân tôi đã rút được nhiều kinh nghiệm trong việc lựa chọn các phương
pháp, biện pháp đồ dùng đồ chơi, các hình thức phong phú để tạo hứng thú, sự hấp
dẫn đối với trẻ tạo cho trẻ sự tích cực sáng tạo có hiệu quả mà không làm cho trẻ
nhàm chán vào các hoạt động khác.
* Đối với phụ huynh:
Phụ huynh nhiệt tình trong việc cùng cô tìm kiếm nguyên vật liệu làm đồ
dùng đồ chơi cho trẻ.
Đặc biệt có một số phụ huynh cho con đi thăm quan du lịch, quan sát các
công trình nổi tiếng.
Trên đây là một số biện pháp mà tôi đã thực hiện tốt với hoạt động góc “trò
chơi xây dựng”. Rất mong được sự đóng góp của các đồng chí, đồng nghiệp để
tôi phát huy sáng kiến được tốt hơn.
C. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT
I. KẾT LUẬN
Muốn trẻ hoạt động tốt góc xây dựng và đưa góc xây dựng vào trong đời
sống hàng ngày của trẻ ở trường mầm non thì trước hết:
- Người giáo viên phải nắm vững kiến thức kỹ năng cơ bản của hoạt động
góc, đặc biệt là góc xây dựng.
- Giáo viên luôn là người tạo cơ hội cho trẻ hướng dẫn gợi mở cho trẻ khi
tham gia hoạt động.
- Thực hiện tốt công tác tham mưu để có sự quan tâm động viên kịp thời và
chỉ đạo sâu sắc của BGH.
- Luôn động viên trẻ thường xuyên, kịp thời và có sự nổ lực của các cháu.
- Kết hợp chặt chẽ với hội phụ huynh để có sự gíup đỡ theo yêu cầu của nhà
trường tạo điều kiện thuận lợi cho việc tổ chức thực hiện.
- Bản thân tôi không ngừng học hỏi, tham khảo tài liệu, tham quan học tập
sáng tạo trong phương pháp giảng dạy.
- Sáng kiến này không tránh khỏi những thiếu sót. Vậy tôi rất mong nhận
được sự quan tâm giúp đỡ của các đồng nghiệp và các cấp trong quá trình xét
duyệt.
II. ĐỀ XUẤT:
Qua 6 năm công tác với đồng lương ít ỏi nhưng với một tấm lòng yêu nghề.
Tôi vẫn thực hiện tốt công tác chăm sóc và giáo dục trẻ. Nhưng nay có sự quan
tâm của Đảng và ngành giáo dục chế độ của chúng tôi đã được mở sang một trang
mới. Do vậy tôi cũng yên tâm công tác và chăm sóc giáo dục các cháu tốt hơn
nữa. Do vậy tôi chỉ kiến nghị thêm mong các cấp, các ngành, phòng giáo dục quan
tâm hơn nữa về đồ dùng đồ chơi cho các cháu, hỗ trợ với chúng tôi để bổ sung
thêm đồ dùng đồ chơi.
Tôi xin chân thành cảm ơn.
Nga Liên, ngày 14 tháng 04 năm 2012
Người thực hiện
Phạm Thị Hậu