SKKN mầm non: MỘT SỐ KINH NGHIỆM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG LÀM QUEN VỚI VĂ N HỌC CHO TRẺ 3 – 4 TUỔI TRƯỜNG MẦM NON

MỤC LỤC
STT
I
1
2
3
4
II
1
2
2.1
2.2
2.3
3
3.1
3.2
3.2.1
3.2.2
3.2.3
3.2.4
3.3
3.3.1
3.3.2
3.4
3.5
3.6
4
III
1
2

NỘI DUNG

TRANG
MỞ ĐẦU
1
Lý do chọn đề tài
1
Mục đích nghiên cứu
2
Đối tượng nghiên cứu
2
Phương pháp nghiên cứu
2
NỘI DUNG
2
Cơ sở lý luận
2
Thực trạng của vấn đề nghiên cứu
3
Thuận lợi
3
Khó khăn
3
Kết quả thực trạng ban đầu
3
Giải pháp thực hiện
4
Tạo môi trường mới cho trẻ cảm thụ tác phẩm văn học
4
Gây hứng thú cho trẻ bằng nhiều hình thức

6
Gây hứng thú cho trẻ thông qua giạng đọc kể diễn cảm
7
Gây hứng thú cho trẻ thông qua đồ dùng trực quan sinh 7
động.
Gây hứng thú cho trẻ thông qua sử dụng nghệ thuật múa 8
rối.
Ứng dụng công nghệ thông tin để gây hứng thú cho trẻ
9
Nâng cao hiệu quả của việc sử dụng đồ dùng trực quan 11
sinh động.
Sử dụng đồ dùng trực quan bằng hình ảnh thật.
11
Sử dụng đồ dùng trực quan bằng đồ chơi tự tạo.
12
Thường xuyên tổ chức cho trẻ hoạt động nghệ thuật qua 13
tác phẩm văn học.
Tích hợp văn học trong các hoạt động khác để nâng cao 16
hiệu quả cho trẻ làm quen với văn học.
Phối kết hợp với phụ huynh để nâng cao chất lượng cảm 17
thụ tác phẩm văn học.
Kết quả của sáng kiến kinh nghiệm
18
KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
18
Kết luận
18
Kiến nghị
19

I.MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Giáo dục mầm non là khâu đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân góp
phần quan trọng cho sự phát triển toàn diện nhân cách trẻ. Với nhiệm vụ chăm
sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ theo 5 lĩnh vực phát triển đó là: Phát triển thể chất,
phát triển nhận thức, phát triển ngôn ngữ, phát triển thẩm mỹ và phát triển tình
cảm – kỹ năng xã hội. Trong đó lĩnh vực phát triển ngôn ngữ là một thể thống
nhất không thể tách rời nó là công cụ để tư duy, là chìa khoá để nhận thức, là
phương tiện để giao tiếp, điều khiển, điều chỉnh các hành vi giúp trẻ lĩnh hội các
giá trị chuẩn mực đạo đức. Bằng các tác phẩm văn học sẽ là công cụ hữu hiệu
nhất để phát triển ngôn ngữ mạch lạc. Giúp trẻ học ăn, học nói, mở rộng vốn từ,
cung cấp từ mới phát triển ngôn ngữ giàu hình ảnh, ngôn ngữ nghệ thuật cho trẻ.
Khuyến khích trẻ đưa ra những nhận xét đúng sai, những phán quyết xác thực từ
hiểu biết của mình qua đó giúp trẻ cách dùng từ nói đúng câu, rõ ràng mạch lạc,
diễn đạt một cách biểu cảm làm giàu ngôn ngữ cho trẻ. Hướng trẻ đến cái chân,
thiện, mỹ. Văn học là loại hình nghệ thuật, một kho tàng tri thức giữ vai trò to
lớn trong việc hình thành và phát triển toàn diện 5 lĩnh vực giáo dục trẻ. Dẫn dắt
trẻ vào thế giới văn học là nhiệm vụ quan trọng của các cô giáo trong trường
mầm non. Đó là sự mở cửa, là con đường đầu tiên đưa trẻ bước vào thế giới
ngôn ngữ, tri thức, giá trị tinh thần phong phú. Sự tiếp xúc thường xuyên của trẻ
mẫu giáo với tác phẩm văn học sẽ kích thích sự nhạy cảm thẩm mỹ, sự phát triển
trí tuệ, hình thành tình cảm đạo đức, phát huy tính tích cực cá nhân, tính độc lập
sáng tạo.
Văn học trong trường mầm non chính là ngôn ngữ nghệ thuật đầu tiên mở
rộng nhận thức cho trẻ về thế giới xung quanh. Không những thế, việc dạy trẻ
làm quen với những từ ngữ nghệ thuật như: từ tượng hình, từ tượng thanh giúp
trẻ phát triển trí tưởng tượng, óc quan sát, khả năng tư duy độc lập trong suy
nghĩ. Thông qua các nội dung câu chuyện giáo dục trẻ biết yêu quý người hiền
lành, biết ơn và kính yêu ông bà, bố mẹ, anh chị, bạn bè, biết nhường nhịn em

nhỏ. Biết yêu thiên nhiên, đất nước con người, trân trọng những giá trị lịch sử đã
lưu lại trong các tác phẩm Văn học. Từng bước tích lũy kinh nghiệm sáng tạo và
phát triển trí tuệ, thoả mãn nhu cầu tinh thần của trẻ mẫu giáo nói chung và trẻ 3
– 4 tuổi nói riêng. Gợi cho trẻ những xúc cảm tình cảm đẹp góp phần giáo dục
thẫm mỹ và là phương tiện quan trọng giúp trẻ khám phá thế giới xung quanh
Văn học là món ăn tinh thần không thể thiếu đối với trẻ. Nó đem lại cho trẻ
hiểu biết đầu tiên về cuộc sống xung quanh, đồng thời là ngọn lửa khơi dạy
trong tâm hồn trẻ những mơ ước khát vọng dạy trẻ đúng hướng để trẻ có ý chí
vươn lên.Với tất cả những lý do trên đã thôi thúc tôi chọn đề tài “Một số kinh
nghiệm nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động làm quen với văn học cho trẻ
3- 4 tuổi tại trường mầm non Nga Lĩnh”

1


2. Mục đích nghiên cứu
Mục đích nghiên cưú là tìm ra những biện pháp thích hợp để nâng cao chất
lượng tổ chức hoạt động làm quen với văn học cho trẻ 3-4 tuổi tại trường mầm
non Nga Lĩnh.
3.Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu học sinh lớp mẫu giáo bé trường Mầm non Nga Lĩnh về
thực hiện tổ chức hoạt động làm quen với tác phẩm văn học
4.Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu lý luận: Qua tài liệu chuyên đề, sách, tập san....
- Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Quan sát, khảo sát, thực
nghiệm thống kê.
- Phương pháp xử lý thông tin: Phân tích, đánh giá và so sánh.
- Phương pháp thực hành trải nghiệm.
II. NỘI DUNG
1.Cơ sở lý luận:

Đối với tuổi mẫu giáo nói chung và trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi nói riêng tư duy
của trẻ là tư duy trực quan hành động và đang làm tiền đề cho tư duy trực quan
hình tượng, trẻ đã có khả năng cảm thụ được các tác phẩm có nội dung và hình
thức nghệ thuật tương đối phức tạp.Trẻ có khả năng xác định được thái độ của
mình đối với các nhân vật và sự kiện phản ánh trong một tác phẩm văn học.
Các nhà nghiên cứu về sự phát triển tình cảm ở trẻ cho rằng văn học nuôi
dưỡng và phát triển trí tưởng tượng, sáng tạo nghệ thuật. Vì vậy, việc đem tác
phẩm văn học đến cho trẻ là rất quan trọng và cần thiết. Đối với trẻ mẫu giáo 3 –
4 tuổi, được tiếp xúc với tác phẩm văn học phải tuân theo quy luật từ dễ đến
khó, từ đơn giản đến phức tạp. Từ đó trẻ bộc lộ khả năng cảm thụ văn học của
mình.
Văn học là một lại hình nghệ thuật, giàu hình ảnh mà trẻ thơ được tiếp xúc
rất sớm. Ngay từ tuổi ấu thơ, trẻ được làm quen với các giai điệu nhẹ nhàng tha
thiết của lời hát ru. Lớn hơn một chút là câu chuyện dân gian, các tác phẩm
truyện đã giao vào tâm hồn trẻ thơ sự yêu mến với thế giới xung quanh .Giúp trẻ
hiểu truyền thống lao động, chiến đấu bền bỉ và vô cùng anh dũng của dân
tộc.Truyện cũng dẫn dắt trẻ đi khắp mọi miền đất nước, giới thiệu cho trẻ những
danh lam thắng cảnh như Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa, sự tích Vịnh Hạ Long, Hồ
Gươm chỉ cho trẻ những đặc sản của trái cây Việt Nam, làm cho trẻ vui vầy
cùng những con Gà, con Vịt, Ngan nghỗng, Chim chích, Tu hú, Sáo Sậu.
Văn học là một phương tiện giáo dục hiệu nghiệm, hình tượng văn học có
các tác phẩm Gà, con Vịt, Ngan ngỗng, Chim chích, Tu hú, Sáo Sậu...lôi cuốn
trẻ thơ, có tác động mạnh mẽ lên tình cảm của trẻ. Những bài học giáo dục đến
với trẻ một cách tự nhiên, không gò bó, không mang tính giáo huấn bắt buộc.
Trẻ nhận ra tình thương yêu của ông bà, cha mẹ qua sự quan tâm săn sóc ân cần,
chu đáo:bà quạt cho Tích Chu ngủ, có thức gì ngon bà đều giành cho Tích Chu
(Chuyện Tích Chu)...
2

Đối với trẻ thế giới xung quanh luôn chứa đựng những điều mới lạ, hấp dẫn.
Chẳng vậy mà Pauxtopxky nhà văn người Nga có nhận xét rằng: “Thời thơ ấu
không còn mãi,....Trong thời thơ ấu tất cả đều khác. Trẻ em đã nhìn thế giới
bằng đôi mắt trong sáng và tất cả đối với chúng đều rực rỡ hơn nhiều. Mặt
trời chói lọi hơn, đồng ruộng được cày sâu hơn, tiếng sấm vang rền hơn, mưa
to hơn, cỏ mọc cao hơn và cả lòng người cũng mở rộng hơn. Nỗi đau thương
cũng sâu sắc hơn và mảng đất quê hương cũng chứa đầy bí ẩn, nhiều hơn
gấp hàng nghìn lần”.
Tác phẩm văn học còn là một bản nghệ thuật ngôn từ, một công trình nghệ
thuật, Tiếp xúc với văn học trẻ còn được làm quen với ngôn ngữ giào đẹp của
dân tộc. Đây là điều kiện để phát triển vốn từ, rèn luyện cách diễn cảm “Trăng
hồng như quả chín” Cách nói nhân hóa “ Hoa yêu mọi người/ nên hoa kết
trái”. Ngay từ nhỏ, trẻ đã làm quen với những âm ca dao, thành ngữ như: Bão
tháng bảy, mưa tháng ba, đi đến nơi, về đến chốn. Hoạt động văn học đã dẫn
dắt, hướng dẫn trẻ cảm nhận những giá trị nội dung, nghệ thuật phong phú trong
tác phẩm, khơi gợi ở trẻ sự rung động, hứng thú đối với văn học, có ấn tượng về
những hình tượng nghệ thuật, cái hay cái đẹp của tác phẩm và thể hiện sự cảm
nhận đó qua các hoạt động mang tính chất văn học nghệ thuật như: đọc thơ, kể
chuyện, chơi trò chơi đóng kịch, ca dao, đồng giao. Đồng thời, qua các tác phẩm
văn học góp phần mở rộng nhận thức, phát triển trí tuệ, giáo dục đạo đức, giáo
dục thẩm mĩ, phát triển ngôn ngữ, phát triển ở trẻ hứng thú đọc và kể tác phẩm.
Với tầm quan trọng như vậy tôi đã nghiên cứu và chọn đề tài này nhằm giúp trẻ
cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.
2.Thực trạng của vấn đề nghiên cứu.
2.1.Thuận lợi:
Cơ sở vật chất đủ đồ dùng đồ chơi, trang thiết bị phục vụ cho hoạt động làm
quen với tác phẩm văn học đầy đủ khang trang, Bên cạnh còn được quan tâm
sâu sắc của các cấp lãnh đạo, các ban ngành, đoàn thể địa phương và ban lãnh
đạo nhà trường luôn chăm lo và thường xuyên bồi dưỡng chất lượng trên cô và
trẻ góp phần phát triển sự nghiệp giáo dục mầm non xã nhà.

Bản thân là một giáo viên không ngừng học hỏi, tham khảo tài liệu, dự giờ
đồng nghiệp để rút ra kinh nghiệm cho bản thân, tham gia đầy đủ lớp tập huấn
kiến thức về các chuyên đề nhằm nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động làm
quen với tác phẩm văn học.
Các cháu đi học đều, ngoan, lễ phép với cô giáo và mọi người xung quanh.
Hội phụ huynh luôn sát cánh cùng với nhà trường cho nên công tác phối kết
hợp giữa gia đình trẻ và cô giáo nên đạt hiệu quả cao trong công tác chăm sóc
giáo dục trẻ.
2.2 Những khó khăn:
Đồ dùng, đồ chơi đầy đủ nhưng chưa phong phú đa dạng về chủng loại mầu
sắc, hầu hết là đồ dùng, đồ chơi tự làm nên tính khoa học và thẫm mỹ chưa cao.
Phương pháp sử dụng đồ dùng trực quan vẫn chưa khoa học đang còn lung
túng, chưa có sáng tạo trong việc chuyển thể từ truyện kể sang kịch bản sân
3


khấu, lời thoại còn dài dòng, chưa linh hoạt trong việc tổ chức các hoạt động
đóng kịch. Khả năng cảm nhận các tác phẩm văn thơ, truyện, ca dao, đồng dao
còn hạn chế giọng đọc và cách phối hợp ánh mắt, cử chỉ, điệu bộ, minh họa chưa
bộc lộ cảm xúc hấp dẫn cuốn hút trẻ, phương pháp lồng ghép tích hợp chưa linh
hoạt.
Sự phát triển khả năng văn học của mỗi trẻ tuy cùng một lứa tuổi nhưng lại ở
mức độ không đều.
Đa số trẻ trong lớp đều là con em gia đình có bố mẹ làm nông nghiệp, nhận
thức và hiểu biết của người dân còn rất hạn chế. Một số trẻ chưa được bố mẹ
cho đi học lớp nhà trẻ, mà vào học lớp mẫu giáo bé nên còn nhút nhát trong mọi
hoạt động.
Để nắm rõ được khả năng cảm thụ văn học của trẻ, tình hình thực tế của nhà
trường và lớp mình đang chủ nhiệm cũng như bản thân hiểu được tầm quan
trọng của việc giúp trẻ cảm thụ tốt văn học tôi đã tiến hành khảo sát chất lượng

ban đầu với kết quả cụ thể như sau.
2.3 Kết quả thực trạng ban đầu:
Kết quả
Nội dung
Số
Đạt
Chưa đạt
trẻ Tốt %
Khá
% TB % Yếu %
Khả năng hứng
41
9
22
11
27
14 34
7
17
thú nghe các tác
phẩm văn học
Khả năng trả lời
41
8
20
10
24
12 29 11
27
câu hỏi đàm thoại

Khả năng cảm thụ 41
6
15
10
24
13 32 12
29
tác phẩm văn học
Khả năng đọc, kể
41
5
12
8
20
15 36 13
32
diễn cảm tác
phẩm văn học
3. Giải pháp thực hiện
3.1. Tạo môi trường mới cho trẻ cảm thụ tác phẩm văn học
Môi trường hoạt động cho trẻ là nơi có nguồn thông tin phong phú kích
thích tính tò mò ham hiểu biết của trẻ. Để giúp trẻ cảm thụ tốt môn văn học thì
việc tạo cơ hội cho trẻ tiếp xúc với tác phẩm văn học phải thường xuyên. Vì vậy,
tôi luôn chú trọng xây dựng môi trường văn học phong phú bên trong và ngoài
lớp học.
*Tạo môi trường bên ngoài lớp học.
Để tạo môi trường văn học cho trẻ ở bên ngoài lớp tôi đã vẽ những hình ảnh
trên những mảng tường trống, các nhân vật có trong chuyện để khi hoạt động
ngoài trời tôi cùng trẻ trò chuyện gợi mở để trẻ cùng tôi kể những câu chuyện
mà trẻ nhớ lại qua hình ảnh.

4


Ví dụ: Tôi cắt xốp hình ảnh các nhân vật, cây cỏ, nôi nhà có trong câu
chuyện “ Đôi bạn nhỏ”và dán lên mảng tường trống. Tuy nhiên những hình ảnh
đó không vẽ, dán cố định, tôi thiết kế các móc rời gắn các hinh ảnh chính lên
cho dễ thay đổi theo chủ đề, câu chuyện bài thơ phù hợp. Với mục đích cho trẻ
biết tên các bài thơ, câu chuyện, nhớ tên các nhân vật. Khi cho trẻ học xong tác
phẩm truyện, thơ tôi cất các hình ảnh cũ, thiết kế các hình ảnh, nhân vật trong
câu chuyện, bài thơ mới rồi dán lên cho trẻ tiếp tục cđược làm quen, khám phá
kiến thức mới. củng cố kiến thức cũ.

Hình ảnh “ Môi trường ngoài lớp học”
*Xây dựng môi trường bên trong lớp học
Xây dựng môi trường bên trong lớp học có kích thích trẻ cảm thụ tác phẩm
văn học rất tốt. Vì vậy, để có một môi trường trong lớp học, phong phú, gần gũi
thân thiện ngay từ đầu năm học tôi đã xây dựng góc thư viện, vườn cổ tích.
Thiết kế các nhân vật, các hình ảnh sinh động trang trang trí nổi bật vào vườn cổ
tích, thư viên của bé. Ngoài ra, tôi còn sưu tầm các loại sách truyện, thơ, ca dao,
tục ngữ trong và ngoài chương trình phù hợp với trẻ như: chuyện nhi đồng, các
truyện dân gian gần gũi với trẻ, tạp chí tập san phù hợp với lứa tuổi và chủ đề.
Để trang trí làm phong phú môi trường văn học cho trẻ khám phá, làm quen về
thế giới văn học trong tầm mắt mình.
Trong lớp học không chỉ bố trí góc thư viện mà tôi còn tôi xây dựng góc
mở văn học với tiêu đề “Văn học xung quanh bé” tôi chuẩn bị các nhân vật
trong bài thơ, câu chuyện trẻ đã học, khi cho trẻ hoạt động yêu cầu trẻ chọn nhân
vật trong bài thơ hay nhân vật trong câu chuyện mà trẻ thích rồi đọc, kể lại bài
thơ câu chuyện có hình ảnh nhân vật mà trẻ đã chọn và cho trẻ gắn hình ảnh
nhân vật mà trẻ thích lên và động viên trẻ.
Ví dụ: Ở chủ đề “Động vật” tôi thiết kế góc mở thành 2 cột :

Cột 1: - Tác phẩm bé thích
Cột 2 : - Nhân vật bé yêu
Với bài thơ “Đàn gà con”: tôi chuẩn bị các hình ảnh như: Các chú gà con, ổ
trứng, gà mẹ….
5


Hay trong câu chuyện “Tiếng gà cục tác” tôi vẽ hình ảnh con gà mái, , chó
đốm, mèo, và lợn …sau đó bỏ vào túi lô tô để cho trẻ hoạt động.

Hình ảnh góc mở
Để tăng thêm môi trường văn học cho trẻ hoạt động trong lớp tôi còn xây
dựng thêm khu vườn cổ tích với hình nền là cây cối được gắn cố định trên góc
lớp còn hình ảnh, nhân vật của các bài thơ, câu chuyện tháo rời để thuận tiện cho
việc thay đổi các câu chuyện trên nền có sẵn.

Hình ảnh khu vườn cổ tích
3.2. Gây hứng thú cho trẻ bằng nhiều hình thức
Để không ngừng nâng cao chất lượng cho trẻ cảm thụ tác phẩm văn học tôi
tập trung đi sâu nghiên cứu các cách gây hứng thú cho trẻ đạt hiệu quả nhất. Thu
hút sự tập trung chú ý của trẻ vào các tác phẩm văn học. Vì vậy, tôi đã cải tiến
6


cách thức gây hứng thú mà trước đây đã sử dụng nhưng không hiệu quả. Thay
vào đó là việc sử dụng đồng bộ các giải pháp tạo hứng thú cho trẻ. Nhờ đó mà
khả năng cảm thụ, đọc kể diễn cảm tác phẩm văn học của trẻ rất tốt, trẻ hiểu nội
dung thơ truyện, ca dao, đồng dao rất nhanh, trả lời hệ thống câu hỏi đàm thoại
rất nhanh và chính xác. Tôi đã cải tiến bằng cách:
3.2.1. Gây hứng thú cho trẻ thông qua giọng đọc, kể diễn cảm

Để kể một câu chuyện một cách diễn cảm cho trẻ nghe không như cách đọc
chuyện bình thường thì việc tạo hứng thú để dẫn dắt vào các tác phẩm văn học
là một phần rất cần thiết. Tôi luôn đưa ra tình huống bất ngờ để trẻ có tâm thế
cảm thụ tốt hơn tôi đã tạo hứng thú cho trẻ trong các tác phẩm văn học như
trong truyện “ Cáo, thỏ và gà trống”. Tôi đọc giọng hùng hồn kết hợp dậm
chân bước đều: “Cúc cù cu cu cu
Ta vác hái trên vai
Đi tìm cáo gian ác
Cáo ở đâu ra ngay ra ngay”
Đó là lời nói của ai, trong tác phẩm nào?
Thông qua giọng đọc diễn cảm, cách ngắt nhịp theo âm điệu, nhịp điệu của bài
thơ, sẽ nâng cao năng lực cảm thụ thơ của trẻ, trẻ làm quen với nhịp điệu và
ngôn ngữ hình ảnh trong thơ biết liên kết với hình ảnh cuộc sống đem đến cho
trẻ nhiều cảm xúc những tình cảm cao đẹp.
“Hoa cà/ tim tím
Hoa mướp/ vàng vàng
Hoa lựu/ chói chang
Đỏ như/ đốm lửa…”
( Hoa kết trái)
Hay có thể là:
“Hoa đào/Trước ngõ
Cười vui/sáng hồng
Hoa mai/trong vườn
Rung rinh/cánh trắng…”
(Tết đang vào nhà)
Đối với các bài đồng giao tôi gây hứng thú cho trẻ bằng cách hát cho trẻ
nghe bài “Bà còng đi chợ trời mưa” và hỏi trẻ đó là bài đồng giao gì?
Như vậy, để giúp trẻ cảm thụ tác phẩm văn học một cách nhẹ nhàng chỉ có
con đường ngắn và thích hợp nhất đó là gây hứng thú cho trẻ qua giọng đọc, lời
kể.

3.2. 2. Gây hứng thú cho trẻ thông qua đồ dùng trực quan sinh động
Như chúng ta đã biết để đưa một tác phẩm trọn vẹn đi vào lòng trẻ thơ nhằm
giáo dục trẻ còn rất nhiều yếu tố khác, mà sử dụng đồ dùng trực quan là yếu tố
không thể thiếu trong hoạt động cho trẻ làm quen với văn học. Nó xuất phát từ
đặc điểm nhận thức của trẻ, từ tư duy trực quan cụ thể đến tư duy hình tượng, từ
cảm tính đến lý tính và khả năng chú ý của trẻ thiếu bền vững dễ phân tán,
chóng chán, mệt mỏi, đến khả năng chú ý bền vững, thích thú khi được làm
7


quen với thơ, chuyện. Sử dụng đồ dùng trực quan sẽ khắc sâu tác phẩm một
cách dễ dàng. Đồ dùng trực quan phong phú có thể là vật thật, tranh ảnh, các con
rối, mô hình minh họa và phù hợp mới gây hứng thú cho trẻ và khơi dậy những
rung cảm thẩm mỹ ở trẻ.
Ví dụ: Trong hoạt động dạy trẻ học thơ: “Đàn gà con” tôi để một chú gà
con mới nở có lông vàng mát dịu trong một hộp quà nhỏ và tặng cho cả lớp xem.
Khi mở hộp quà trẻ háo hức với món quà cả lớp nhận được và trò chuyện cùng
cô về chú gà con từ đâu nở ra và mời trẻ làm tiếng kêu “ Chiếp chiếp” của chú
gà con và hỏi trẻ đó là tiếng kêu của con vật gì? Trong bài thơ nào? Hay tôi đã
làm đồ dùng trực quan mô hình gà mẹ đang ấp trứng và mười chú gà con xinh
xắn. Sau đó trò chuyện và gây hứng thú với trẻ về nội dung bài thơ.

Hình ảnh mô hình bài thơ “Đàn gà con”
Trong bài thơ: “Ngọn đèn mắt đỏ mắt xanh” Tôi làm một cây cột đèn báo
hiệu giao thông và có hệ thống đèn điện sáng cho trẻ xem về màu sắc và đàm
thoại với trẻ về chiếc đèn xuất hiện trong bài thơ nào.
3.2. 3. Gây hứng thú cho trẻ thông qua sử dụng nghệ thuật múa rối
Việc sử dụng rối trong hoạt động làm quen với văn học sẽ gây được sự chú
ý, tò mò tạo điều kiện cho trẻ tiếp cận với nghệ thuật múa rối của nước nhà.
Với câu truyện “ Ai đáng khen nhiều hơn” tôi sử dụng mô hình sân khấu

rối là một ngôi nhà có hoa, cây xanh, nhân vật trong truyện được cách điệu hóa,
thỏ mẹ, thỏ anh, thỏ em, sóc bằng rối tay rất ngộ nghĩnh. Khi tôi dạy, tôi điều
khiển con rối bằng ba ngón tay: Ngón cái, trỏ, giữa sao cho những cử chỉ phù
hợp với lời thoại trong truyện.Nhờ vào việc sử dụng nghệ thuật rối trong hoạt
động văn học số trẻ có khả năng cảm thụ tác phẩm văn học tốt tăng lên rất
nhanh, đa số trẻ nhớ được nội dung câu truyện và qua đó trẻ biết nhận xét đánh
giá tính cách của nhân vật trong truyện như ai là người xấu? Ai là người tốt? Ai
đáng khen nhiều hơn? . Trẻ mong muốn được học tập những đức tính tốt đẹp
8


của các nhân vật trong truyện để trở thành người tốt, biết vâng lời cha mẹ, ông
bà và giúp đỡ những người khó khăn, gặp hoạn nạn và hướng thiện.

Hình ảnh nghệ thuật rối trong câu chuyện “ Ai đáng khen nhiều hơn”
3.2.4. Ứng dụng công nghệ thông tin để gây hứng thú cho trẻ.
Để hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học, dù là thơ hay truyện.
đạt kết quả cao thì việc đầu tiên phải chuẩn bị tốt đồ dùng dạy học, đồ dùng đẹp
hấp dẫn sẽ thu hút sự chú ý của trẻ. Trước đây tôi thường sử dụng tranh minh
hoạ làm đồ dùng là chính trong hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn
học. Song với hình thức đổi mới hiện nay, thời đại CNTT nên việc ứng dụng
CNTT vào bài giảng mang lại kết quả rất cao. Biện pháp này luôn gây sự chú ý,
tò mò cho trẻ. Vì vậy tôi đã tích cực đưa CNTT vào giảng dạy để không ngừng
nâng cao chất lượng cho trẻ cảm thụ tốt tác phẩm văn học.
* Với câu chuyện “Tích chu” tôi đã xây dựng đoạn phim hoạt hình về nội
dung câu chuyện sau đó mở cho trẻ xem để gây hứng thú cho trẻ vào bài học.
Ngoài ra tôi còn làm đoạn phim về Tích chu kết hợp với nhạc đệm rất hứng thú
làm cho trẻ dễ nhớ nội dung truyện và thấy được nét đặc trưng của các nhân vật.
Xem và và đoán là nhân vật có trong câu chuyện nào….

9


Hình ảnh đoạn phim: Tích chu
* Với bài thơ “Hoa Kết trái” tôi đã chụp các loại hoa có trong bài thơ và in
vào đĩa CD. Sau đó tôi trình chiếu cho trẻ xem trước khi cho trẻ đọc bài thơ
“Hoa kết trái”. Tôi còn mở cho trẻ xem vào hoạt động chiều để trẻ được củng
cố ôn luyện và đọc lại bài thơ, trẻ thuộc và nhớ nội dung bài thơ rất nhanh.

Các hình ảnh chụp minh hoạ cho bài thơ “ Hoa kết trái”
Ngoài ra tôi còn bật băng ghi âm tiếng kêu “ Chiếp chiếp” của gà con co trẻ
nghe. Từ đó cô sẽ dẫn dắt trẻ đến với bài thơ “Đàn gà con” một cách nhẹ nhàng.
Hay tôi bật đĩa CD cho trẻ nghe bài hát “ Bà còng đi chợ trời mưa” để gây
hứng thú dẫn dắt, lôi cuốn trẻ vào bài đồng dao: “ Bà còng đi chợ trời mưa”.
* Với các bài đồng dao: Khi tổ chức cho trẻ học các bài đồng dao, tôi đã
lựa chọn những bài phù hợp với trẻ trong lớp. Để lôi cuốn trẻ tham gia hoạt
động tích cực tôi đã lên mạng tìm kiếm, chỉnh sửa ghép tranh ảnh cho phù hợp
với nội dung từng bài, chèn các hình ảnh minh họa, chọn các hiệu ứng cho các
nhân vật…Sau đó coppy sử dụng phần mềm power point để soạn giáo án trình
chiếu các hình ảnh về bài đồng dao cho trẻ. Trẻ hoạt động rất hứng thú vì hình
ảnh sống động kết hợp có âm thanh.
Ví dụ: Với bài đồng dao “Đi cầu đi quán” tôi thiết kế giáo án điện tử để
dạy trẻ học bài đồng giao. Nhờ đó trẻ thuộc bài rất nhanh.

10


Hình ảnh thiết kế giáo án điện tử bằng trình chiếu power point
Tóm lại với việc sử dụng tổng hợp các cách thức để gây hứng thú, lôi cuốn,
hấp dẫn, thu hút trẻ tích cực tham gia vào hoạt động làm quen với văn học đã

mang lại cho tôi kết quả ngoài sự mong đợi trẻ tiếp thu bài rất tốt, thuộc thơ,
truyện nhanh. Tích cực thi đua đọc, kể diễn cảm thơ chuyện, đồng dao đạt trên
93%. Bước đầu tạo sự tự tin cho trẻ khi tham gia các hoạt động tập thể, sân khấu
nghệ thuật đóng kịch.
3.3. Nâng cao hiệu quả của việc sử dụng đồ dùng trực quan sinh động.
Để đưa một tác phẩm văn học đi vào lòng trẻ thơ với mục đích giáo dục trẻ
cần rất nhiều yếu tố khác, mà sử dụng đồ dùng trực quan là yếu tố không thể
thiếu, nó xuất phát từ đặc điểm nhận thức của trẻ, từ tư duy trực quan cụ thể đến
tư duy trừu tượng, từ cảm tính đến lý tính và khả năng chú ý của trẻ thiếu bền
vững dễ phân tán, chóng chán, mệt mỏi. Sử dụng đồ dùng trực quan sẽ khắc sâu
tác phẩm một cách dễ dàng. Đồ dùng trực quan phong phú có thể là tranh ảnh,
các con rối, mô hình minh họa và phù hợp mới gây hứng thú cho trẻ và khơi dậy
những rung cảm thẩm mỹ ở trẻ.
Việc sử dụng đồ dùng trực quan vào lúc nào cho phù hợp? Có thể sử dụng đồ
dùng trực quan lúc giới thiệu bài, có khi lại minh họa cho lời kể, khi trích dẫn
làm rõ ý, có thể sử dụng 2 - 3 đồ dùng trực quan cho một câu truyện, một bài
thơ. Với phương pháp đổi mới giáo dục thì đồ dùng trực quan không chỉ dừng
lại ở tranh ảnh mà còn nên sử dụng vật thật, mô hình sân khấu …
3.3.1. Sử dụng đồ dùng trực quan bằng hình ảnh thật.
Việc sử dụng hình ảnh thật sẽ là phương tiện tốt nhất giúp trẻ nhớ lâu hơn.
Vì vậy hình ảnh phải thật và gần gũi với trẻ, khi cho trẻ quan sát phải đúng lúc,
đúng chỗ. Do vậy tôi đã tích cực sử dụng hình ảnh thật để gây hứng thú cho trẻ.
Ví dụ: Trong bài thơ “Đàn gà con” Tôi đã dùng những hình ảnh thật về đàn
gà con, quả trứng đang nở. Cho trẻ quan sát gà mẹ đang ôm ấp những quả trứng,
11


những chú gà con mới nở có màu lông vàng óng ả sau đó đàm thoại với trẻ về
nội dung bài thơ.

Hình ảnh vật thật minh hoạ bài thơ “Đàn gà con”
3.3.2. Sử dụng đồ dùng trực quan bằng đồ chơi tự tạo.
Ví dụ: Với câu chuyện “ Vì sao gấu con bị sâu răng” tôi làm mô hình
rối dẹt di động gồm các con rối sau:
1: Hình ảnh con sâu đang đục khoét trong miệng của gấu con
2: Gấu con được các bạn mang quà đến chúc mừng sinh nhật
3: Gấu con được mẹ đưa đi bác sĩ.
Dưới chân các con vật tôi còn làm hệ thống bánh xe di chuyển để cho các con
vật có thể di chuyển động trên sân khấu tạo sự linh động hấp dẫn cho nhân vật.

Hình ảnh minh hoạ truyện “Gấu con bị sâu răng”
Hay với bài thơ: “Hồ sen” tôi đã làm mô hình một cái hồ sen đã nở rực rỡ,
lá xanh xanh mát để trẻ quan sát, trò chuyện và đàm thoại về nội dung bài thơ.
12


Hình ảnh mô hình minh hoạ bài thơ “ Hồ Sen”
Như vậy, việc sử dụng đồ dùng trực quan để đưa tác phẩm đến với trẻ cũng
cần phải chau chuốt và điêu luyện tôi tìm hiểu cách sử dụng đồ dùng trực quan
đó cho đúng, cho phù hợp. Nếu dùng tranh minh họa thì khi đến nhân vật nào
chỉ vào nhân vật đó, trẻ nhìn và biết nhân vật đó đang làm gì có giống với tính
cách mà tôi vừa kể không. Nếu dùng vật thật để minh họa thì lại hòa giọng điệu
của mình vào nhân vật và làm cho nhân vật, hình ảnh trong bài thơ, câu chuyện
trở nên sống động hơn…Sử dụng đồ dùng trực quan nào cũng thế, luôn luôn
phải theo trình tự của cốt truyện, hình ảnh nào có trước, hình ảnh nào có sau, tôi
luôn phải linh hoạt, sáng tạo trong khi sử dụng đồ dùng trực quan. Nhờ việc sử
dụng đồ dùng trực quan mà tôi tiến hành đã gây được hứng thú rất cao trẻ chăm
chú nghe cô đọc thơ và hiểu nội dung một cách dễ dàng. Tích cực trả lời câu hỏi
đàm thoại theo nội dung bài thơ, Thuộc thơ, truyện rất nhanh.
3.4. Thường xuyên tổ chức cho trẻ hoạt động nghệ thuật qua các tác

phẩm văn học.
Hoạt động văn học nghệ thuật là tổ chức cho trẻ kể truyện, đọc thơ diễn
cảm, nhập vai đóng kịch. Việc thường xuyên cho trẻ rèn luyện giong đọc, kể
diễn cảm là một trong những cách tốt nhất để khuyến khích trẻ ham đọc sách,
phát triển ngôn ngữ trí tưởng tượng và cách sáng tạo ở trẻ. Trẻ mẫu giáo luôn
thích tìm tòi khám phá về thế giới xung quanh bằng đôi mắt ngạc nhiên, thích
thú qua các tác phẩm văn học. Để giúp trẻ cảm thụ tác phẩm văn học đạt hiệu
quả và làm thỏa mãn nhu cầu ham hiểu biết, thì người đọc kể tác phẩm cần phải
thể hiện giọng điệu một cách mượt mà, truyền cảm có khi du dương, ướt át
nhưng có khi cao giọng chua cay phù hợp với tính cách từng nhân vật, ngữ điẹu,
nhịp điệu hoặc giọng điệu của từng tác phẩm. Tùy cách sử dụng giọng đọc, lời
kể kết hợp với cử chỉ, điệu bộ, nét mặt phù hợp để tuyền đạt nội dung, chủ đề
của tác phẩm đến với trẻ. Nhằm tạo ra những rung cảm, xúc cảm, giúp trẻ làm
13


quen với văn học giàu tình cảm. Trước tiên phải xác định loại tác phẩm văn học
thơ hay truyện, từ đó tìm hiểu nội dung, luyện giọng điệu, biến giọng điệu của
mình thành giọng điệu của tác phẩm và kết hợp với cử chỉ, điệu bộ nét mặt.
Chính giọng điệu, cử chỉ, nét mặt là phương tiện hỗ trợ chơ lời kể, giọng đọc
thêm sinh động, hấp dẫn. Phương pháp đọc, kể diễn cảm truyện, thơ, ca dao,
đồng dao. Cô cần tách biệt giữa đọc và kể . Do đó kể chuyện, đọc thơ cho trẻ
nghe cần chú ý đến ngữ điệu giọng đọc, kể diễn cảm.
Kể chuyện, đọc thơ một cách diễn cảm cho trẻ nghe không như cách đọc, kể
bình thường chỉ dùng giọng điệu của mình thành giọng điệu của tác phẩm mà trẻ
nghe, cảm nhận như có sự hiện hữu của các nhân vật trong truyện, các hình ảnh
trong thơ thành hình ảnh sống động, bay bổng, có cá tính. Tôi đã sử dụng 3
phương pháp, hình thức, biện pháp trên thì việc tổ chức hoạt động văn học nghệ
thuật sẽ đơn giản hơn.
* Tổ chức cho trẻ đọc thơ

Yêu cầu trẻ phải thuộc thơ và đọc diễn cảm, cho cả lớp đọc cùng cô 2 - 3
lần, cho tổ thi đua đọc diễn cảm đọc to, nhỏ, nối tiếp để rèn luyện cho trẻ đọc
thuộc thơ, cho 1 - 2 nhóm trẻ lên đọc, cá nhân đọc.
Trong khi trẻ đọc thơ tôi giúp hiểu và có thể cảm thụ được âm điệu, vần điệu,
nhịp điệu của bài thơ, cách ngắt nhịp, luyến láy trong mỗi bài thơ. Cho trẻ đọc
thơ lúc bát, chý ý đến yếu tố gieo vần, với các bài thơ theo phong các mới chú ý
đến nhịp điệu.
* Tổ chức cho trẻ tập kể truyện
Có thể tập cho trẻ kể truyện bằng nhiều cách
Đặt tên cho câu chuyện được nghe
Kể truyện theo tranh (Kể theo bộ 2- 3 tranh)
Kể chuyện theo kinh nghiệm
Song để trẻ kể được truyện một cách hấp dẫn thể hiện được giọng điệu diễn
cảm tôi cần chú ý các bước luyện tập cho trẻ kể truyện đó là: Trò chuyện với trẻ
để giúp trẻ lựa chọn ý tưởng và nội dung câu truyện. Đàm thoại để khơi gợi các
hình ảnh liên quan đến nội dung câu truyện. Tôi kể câu truyện theo cách của tôi
coi truyện của tôi kể chỉ là cách kể mẫu cho trẻ tham khảo cho lần kể sau.
Không áp đặt cách kể theo khuân mẫu đối với trẻ.
Ví dụ: Truyện “Bác Gấu đen và hai chú thỏ”
- Giọng của bác Gấu trầm ấm
- Giọng của thỏ nâu gắt gỏng
- Giọng của thỏ trắng ân cần.
Khi kể chuyện cô nhập vai để giả làm giọng của từng nhân vật. Lúc này
không còn là giọng của cô nữa mà chính là giọng của các nhân vật qua đó trẻ sẽ
cảm nhận được ngay tính cách của nhân vật và nội dung câu truyện sẽ được làm
sáng tỏ. Vì vậy tôi là người tìm hiểu truyện, tìm ra tính cách của nhân vật để hòa
mình vào nhân vật đó, cuốn mình vào câu truyện để truyền đạt đến trẻ nội dung
câu truyện.
14

Để kể diễn cảm một câu chuyện không nhất thiết phải thuộc từng câu chữ như
trong sách truyện mà cần phải thể hiện cuộc đối thoại giữa nhân vật này với
nhân vật khác, nhiều khi lại trở về là người dẫn truyện, nhưng luôn phải lấy cốt
truyện, nội dung truyện làm trọng tâm. Để làm được điều đó tôi cần có phương
pháp kể chuyện hấp dẫn và sáng tạo để lôi cuốn trẻ, kết hợp với cử chỉ, điệu bộ
một cách phù hợp.
Ví dụ: Kể chuyện “ Nhổ củ cải”. Ngoài những lúc dùng hình ảnh (tranh
truyện) tôi còn dùng tay kéo vào lòng khi nhổ củ cải. Như vậy đọc kể diễn cảm
có thể nói hòa trộn giọng đọc, cử chỉ điệu bộ, nét mặt, ánh mắt của mình với tác
phẩm mà tôi sẽ truyền đạt đến trẻ.
Ở tuổi mầm non kinh nghiệm cuộc sống của trẻ chưa nhiều có những câu
truyện xảy ra hàng ngày, những điều mắt thấy tai nghe…trẻ đều biết, song cái
khó là trẻ không biết cách kể thành truyện, chọn gì để kể và kể như thế nào?
Hàng ngày có những lúc trẻ kể gì đó cho bạn bè nghe, cho bố mẹ, ông bà
nghe…nhưng kể thành truyện trẻ còn e ngại. Trẻ kể truyện theo ý thích ngắn
gọn, dễ hiểu, các câu sử dụng là câu đơn. Có trẻ kể theo trình tiết sự việc xảy ra,
có trẻ đi sâu vào một chi tiết. Muốn trẻ kể truyện theo ý thích được tự nhiên, tôi
cần biết hướng lái, biết khơi dậy ở trẻ những tình cảm chân thực, sự quan sát kỹ
lưỡng, trí tưởng tượng bay bổng và biết cách sử dụng từ phong phú thì câu
truyện sẽ rất hay.
Đưa trẻ đến với hình thức kể truyện theo ý thích, cho thấy trẻ có sức tưởng
tượng cùng vốn từ phong phú hơn, với kinh nghiệm mà trẻ được nghe ở các câu
truyện nào đó nên đã nghĩ ra chuyện mang tính chất hư cấu, hãy tạo cho trẻ sự
mạnh dạn tự tin trong giao tiếp khi nói chuyện thì trẻ sẽ kể truyện mạch lạc hơn.
* Tổ chức trò chơi đóng kịch
Trò chơi đóng kịch thực sự giúp trẻ cảm nhận tác phẩm văn học một cách
sâu sắc và để đạt được điều đó thì việc trang trí sân khấu và hóa trang cho trẻ rất
quan trọng, với câu truyện “ Nhổ củ cải” tôi làm sân khấu có màn che, rồi trang
trí cảnh phù hợp với câu truyện. Bên cạnh việc làm mô hình sân khấu thì việc

hóa trang cho trẻ đóng kịch cũng rất cần thiết. Với câu truyện “ Nhổ củ cải” tôi
cho một trẻ mặc quần áo của các vai ông già, bà già, cháu gái, 3 trẻ đội mũ chó
con, mèo con, chuột nhắt và trẻ mặc trang phục củ cải to, phù hợp với tính cách
của từng nhân vật. Việc hóa trang và bố trí sân khấu phù hợp, trang phục đẹp sẽ
giúp trẻ tự tin khi nhập vai tạo cho trẻ hứng thú với từng vở diễn.

15


Hình ảnh trẻ đóng kịch “ Nhổ củ cải”
Kết quả: Trên 95% trẻ thích thú với việc đọc kể diễn cảm các câu chuyện
bài thơ. Đặc biệt là hoạt động đóng kịch. Nhờ đó trẻ cảm thụ tốt tác phẩm văn
học, ghi nhớ tên và lời thoại, cử chỉ điệu bộ từng nhân vật. Nhớ tên tác phẩm,
thuộc thơ và truyện theo tiến trình nhất định.
3.5 Tích hợp văn học trong các hoạt động khác để nâng cao hiệu quả
cho trẻ làm quen với văn học.
Để giúp trẻ cảm thụ tác phẩm văn học tốt tôi nhận thấy rằng tôi không chỉ
tiến hành trong giờ thơ, giờ kể chuyện mà còn dạy thông qua các giờ học khác.
Thông qua các hoạt động: Tạo hình, âm nhạc, khám phá khoa học…tôi cũng cố
kiến thức về văn học cho trẻ. Ở những giờ học này các tác phẩm văn học đến với
trẻ qua hình thức giới thiệu bài hay cũng cố bài.
* Trong giờ hoạt động âm nhạc khi dạy hát bài “Màu hoa ” để giới thiệu bài
hát tôi cho trẻ đọc bài thơ “Hoa kết trái” đàm thoại với trẻ về bài thơ và giới
thiệu tên bài hát.
* Trong giờ hoạt động tạo hình để gợi ý đề tài cho trẻ hoạt động vào đầu giờ
học.Tôi đọc bài thơ, cho trẻ nghe đàm thoại với trẻ về nội dung bài thơ từ những
hình ảnh trong bài thơ trẻ hình dung ra ý tưởng mà mình muốn thực hiện.
Ví dụ: Cho trẻ hoạt động tạo hình với đề tài “Vẽ các loại quả ” Tôi cho
trẻ đọc bài thơ “Quả”
*Với hoạt động cho trẻ làm quen với biểu tượng toán nếu không lồng ghép

các môn học thì sẽ trở nên khô khan và cứng nhắc vì vậy ở hoạt động này tôi
luôn lồng ghép môn văn học để gây cho trẻ hứng thú hơn.
Ví dụ: Ở đề tài :Dạy trẻ phân biệt phía trên phía dưới phía trước phía sau
của đối tượng tôi lồng ghép vào câu chuyện “Nhổ củ cải”. Tôi kể dẫn dắt truyện
và đưa mô hình nhân vật câu chuyện ra đàm thoại:
Khi củ cải lớn ông già ra nhổ củ cải :
- Ông già đứng phía nào của củ cải?
- Củ cải ở phía nào của ông già ?
16


- Ông già không nhổ được củ cải
- Ai ra giúp ông già?
- Bà già đứng phía nào của ông già?
- Ông già đứng phía nào của ông già? Cứ như vậy tôi đàm thoại với các
nhân vật tiếp theo
*Với hoạt động khám phá khoa học tôi cũng đã lồng ghép môn văn học cho
trẻ.
Ví dụ: lồng ghép cho trẻ nghe câu chuyện “ Mỗi người một việc”. Với đề
tài Nhận biết ích lợi của một số bộ phận trên cơ thể người “Chân, tay, miệng,
mắt, mồm”.
Như vậy việc cho lồng ghép các tác phẩm văn học vào trong các môn học
khác là một biện pháp làm tăng hiệu quả cho trẻ yêu thích các tác phẩm văn học.
3.6. Phối hợp kết hợp với các bậc phụ huynh để nâng cao chất lượng
cảm thụ tác phẩm văn học cho trẻ.
Đây là một giải pháp vô cùng quan trọng. Nó không chỉ đơn thuần lôi cuốn
sự quan tâm của các bậc phụ huynh để họ cùng tham gia thực hiện như mua sắm
đầy đủ đồ dùng học tập cho trẻ. Đặc biệt là đồ dùng phục vụ cho hoạt làm quen
với tác phẩm văn học, mà còn tạo cơ hội để các bậc phụ huynh hiểu được công
tác chăm sóc giáo dục trẻ vất vả như thế nào. Từ đó thực hiện tốt lượng thông tin

hai chiều để phối kết hợp chặt chẽ hơn bằng nhiều hình thức như:
- Tăng cường công tác tuyên truyền để nâng cao nhận thức và tầm quan trọng
của trẻ làm quen với tác phẩm văn học.
- Trò chuyện, trao đổi với các bậc phụ huynh, thông qua giờ đón trả trẻ hàng
ngày để họ nắm bắt được tình hình sức khoẻ và khả năng nhận thức của trẻ.
- Tăng cường công tác tuyên truyền để nâng cao nhận thức về tầm quan trọng
cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học tới các bậc phụ huynh.
- Tuyên truyền và phối hợp cho các bậc phụ huynh trong việc nâng cao khả năng
cảm thụ văn học của trẻ. Ngoài thời gian ở trường thì thời gian ở nhà của trẻ
cũng góp phần tích cực giúp trẻ hiểu và cảm nhận tác phẩm tốt hơn.
Thời gian trẻ ở nhà thì buổi tối trước khi đi ngủ trẻ được nghe những câu
chuyện cổ tích, những bài thơ bài ca dao đó là lời ru nhẹ nhàng đưa trẻ vào giấc
ngủ một cách dễ dàng hơn.
Ở góc trao đổi phụ huynh Tôi treo các bài thơ, câu chuyện mà trẻ được học
trong chủ đề nhằm tuyên truyền cho các phụ huynh nắm bắt về nhà kết hợp dạy
thêm cho trẻ
Tôi luôn trao đổi với phụ huynh tạo điều kiện để trẻ được nghe đài, xem các
chương trình thiếu nhi có nội dung liên quan đến văn học.
Kêu gọi phụ huynh quyên góp để xây dựng góc văn học cho trẻ hoạt động ở
lớp, cung cấp các nguyên nguyên vật liệu để làm đồ dùng đồ chơi. Nhận được sự
phối hợp của phụ huynh tôi thấy trẻ lớp tôi tiến bộ rõ rệt trẻ mạnh dạn, tự tin khi
lên đọc thơ, kể chuyện, đóng kịch, trả lời các câu hỏi cô đưa ra chính xác. Như
vậy phối hợp với các bậc phụ huynh cũng là một biện pháp hữu hiệu giúp trẻ
cảm thụ tốt văn học.
17


Kết quả: 100% phụ huynh đóng góp đầy đủ kinh phí để tôi xây dựng môi
trường giáo dục trong lớp, mua 30 cuốn chuyện tranh, 2 bộ tranh chuyện minh
họa và trang trí góc bé khám phá điều kỳ diệu qua hình ảnh các câu chuyện.

Tôi đã phô tô tất cả các câu chuyện có trong chương trình học của trẻ phát
cho phụ huynh trong giờ đón trả trẻ. Tổng số 20 câu chuyện cho 9 chủ đề
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
Sau một năm giảng dạy bằng việc sử dụng đồng bộ các giải pháp trên để cải
tiến chất lượng. Không ngừng nâng cao khả năng cảm thụ các tác phẩm văn học.
Qua theo dõi tôi thấy trẻ rất hứng thú khi tiếp xúc với tác phẩm văn học. Đa số
trẻ hiểu nội dung tác phẩm, biết cách đọc kể diễn cảm tác phẩm văn học, biết thể
hiện cử chỉ điệu bộ, minh họa. Khả năng cảm thụ tác văn văn học của trẻ nâng
lên rõ rệt. Kỹ năng sử dụng đồ dùng trực quan khi dạy trẻ không còn tình trạng
lúng túng như trước, giọng đọc, lời kể được rèn luyện nhiều.
Kết quả sau khi làm sáng kiến
Kết quả
Đạt
Chưa đạt
Số
Nội dung

trẻ

Tốt

%

Khá

%

TB

%

Yếu

%

Khả năng hứng thú
nghe các tác phẩm văn
học
Khả năng trả lời câu
hỏi đàm thoại
Khả năng cảm thụ tác
phẩm văn học
Khả năng đọc kể diễn
cảm tác phẩm văn học

41

20

49

14

34

7

17

0

0

41

19

46

13

32

7

17

2

5

41

17

42

12

29

10

24

2

5

41

15

37

12

29

11

27

3

7

III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận:
Muốn tổ chức tốt hoạt động cho trẻ làm quen với văn học, giáo viên phải tâm

huyết với công việc mà mình lựa chọn, yêu nghề, mến trẻ, có trách nhiệm cao với
công việc. Không ngừng học hỏi, rèn luyện khả năng đọc kể diễn cảm, biết vận
dụng linh hoạt, sáng tạo các phương pháp, hình thức sáng tạo để thu hút trẻ tích
cực tham gia vào hoạt động; giúp trẻ tiếp thu kiến thức kĩ năng một cách nhẹ
nhàng.
Bản thân người giáo viên luôn phải trau dồi kiến thức, luôn tìm tòi sáng
tạo, rèn luyện giọng đọc, giọng kể…cách phát âm của mình, tự sửa sang cho
mình về ngôn ngữ và tìm hiểu sâu hơn về cách phát âm, ý nghĩa của từ. Từ đó
mới đề ra một số biện pháp tốt để hướng dẫn cho trẻ.
Để giúp trẻ đi vào tác phẩm và tạo sự hứng thú thì đồ dùng trực quan là
không thể thiếu. Cần tổ chức cho trẻ được thực hành, trải nghiệm qua các đồ
18


dùng, đồ chơi mang tính sáng tạo, luôn cải biên tạo ra sự mới lạ hấp dẫn, gây sự
chú ý của trẻ sẽ giúp trẻ ghi nhớ lâu hơn về tác phẩm.
Dưới sự hướng dẫn của cô cho trẻ được tự tay làm ra các sản phẩm để trẻ
được tự kể chuyện, tự chơi với những đồ chơi do mình làm ra.
Thường xuyên trò chuyện với trẻ, khơi gợi trẻ đặt tên cho nội dung vừa trò
chuyện hoặc tóm tắt ngắn gọn những điều vừa trò chuyện.
Khuyến khích trẻ nói ra những ý nghĩ của trẻ qua nội dung truyện nhằm
giúp trẻ luyện cách trình bày, diễn đạt ý…
Tạo môi trường hoạt động ngôn ngữ phong phú phù hợp với trẻ như: Xem
sách, truyện tranh, nghe đọc truyện, kể chuyện, chơi đóng kịch để trẻ nói chuyện
trao đổi với nhau.
Ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy
Sử dụng tốt mô hình rối, rối dẹt, rối tay
Để trẻ phát triển về mọi mặt và cảm thụ tốt văn học thì người giáo viên
mầm non phải thực sự tâm huyết với nghề, luôn yêu nghề mến trẻ và coi trẻ
như con em mình, phải tìm tòi nghiên cứu để tìm ra các biện pháp gây hứng

thú cho trẻ và giúp trẻ tiếp thu bài một cách nhanh nhất. Tổ chức môi trường
cho trẻ làm quen và cảm thụ văn học, chuẩn bị mọi điều kiên: phương tiện, đồ
dùng trực quan khi cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học. Ngoài cung cấp
trên tiết học ta có thể cho trẻ cảm làm quen và cảm nhận ở mọi lúc mọi nơi,
trong ngày hội ngày lễ, lồng ghép tích hợp vào các môn học khác, kết hợp với
gia đình để dạy thêm cho trẻ. Có làm được như vậy thì văn học đến với trẻ
mới ấm áp và nhẹ nhàng giúp trẻ cảm thụ được cái hay cái đẹp trong các tác
phẩm văn học.
2.Kiến nghị:
Thường xuyên mở các lớp tập huấn, chuyên đề cho giáo viên nhằm tăng
hiệu quả trong công tác chăm sóc và giáo dục trẻ và nâng cao trình độ chuyên
môn nghiệp vụ.
Trên đây là những biện pháp của tôi trong việc nâng cao chất lượng cho trẻ
mẫu giáo 3- 4 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học tại trường mầm non Nga
Lĩnh. Tôi rất mong nhận được sự góp ý của các cấp lãnh đạo và bạn bè đồng
nghiệp, để sáng kiến của tôi đạt hiệu quả cao hơn.
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ

Nga Sơn, ngày 10 tháng 4 năm 2016
Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến của
tôi không sao chép của người khác.
Người làm sáng kiến

Yên Thị Tương

Đặng Thị Quyết
19

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ giáo dục và đào tạo, chương trình giáo dục mầm non (Thông tư 17/2009/ TT
– BGDĐT ngày 25 tháng 7 năm 2009 của Bộ trưởng Bộ giáo dục và Đào tạo) - NXB
Giáo dục Việt Nam.
2, Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình 3-4 tuổi. Nhà xuất bản giáo dục
Việt Nam.
3, Tuyển chọn trò chơi bài hát , thơ ca, truyện, câu đố cho trẻ 3- 4 tuổi. Nhà xuất
bản giáo dục Việt Nam.
4, Tuyển chọn thơ ca, truyện kể, câu đố cho trẻ mầm non. Nhà xuất bản giáo dục
Việt Nam.
5, Tạp chí giáo dục mầm non số 2/2010 .Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam.
Tạp chí giáo dục mầm non số 4/2010 .Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam.
Tạp chí giáo dục mầm non số 4/2011. Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam.
Tạp chí giáo dục mầm non số 1/2013 .Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam.
Tạp chí giáo dục mầm non số 2/ 2015 . Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam.
6, Tạp chí giáo dục( chuyên đề GĐ& Bé) số 46/2012 Nhà xuất bản giáo dục
Việt Nam.
Tạp chí giáo dục( chuyên đề GĐ& Bé) số 59/ 2015. Nhà xuất bản giáo dục Việt
Nam.


PHỤ LỤC
STT
1

NỘI DUNG NHỮNG CỤM TỪ
Công nghệ thông tin

VIẾT TẮT
CN TT