Nghiên cứu công tác quản lý an toàn lao động trong thi công xây dựng công trình dân dụng nhà cao tầng tại tỉnh long an
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.73 MB, 112 trang )
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO --- BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦY LỢI
HUỲNH VĂN BÌNH
NGHIÊN CỨU CÔNG TÁC QUẢN LÝ AN TOÀN LAO ĐỘNG
TRONG THI CÔNG XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH DÂN DỤNG
NHÀ CAO TẦNG TẠI TỈNH LONG AN
LUẬN VĂN THẠC SĨ
TP.Hồ Chí Minh - 2014
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn thạc sĩ này, trước hết xin chân thành cảm ơn sự
hướng dẫn tận tình của Thầy TS Mỵ Duy Thành, Bộ môn Công Nghệ & Quản
Lý Xây dựng trực thuộc Khoa Công trình trường Đại học Thủy Lợi đã tận tình
hướng dẫn và giúp tôi trong quá trình thực hiện đề tài luận văn này.
Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến sự giúp đỡ của quý Thầy, Cô trường
Đại học Thủy Lợi, đặc biệt là những Thầy Cô đã tận tình dạy bảo cho tôi trong
suốt quá trình học tập ở trường.
Tôi cũng xin chân thành gửi lời cảm ơn đến Ban Giám hiệu trường đại học
Thủy Lợi, Lãnh đạo Khoa Công trình trường đại học Thủy Lợi đã tạo điều kiện
để tôi hoàn thành tốt khóa học.
Cuối cùng tôi cũng xin chân thành cảm ơn người thân, bạn bè và đồng nghiệp
đã động viên giúp đỡ, khuyến khích tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên
cứu viết luận văn.
Dù đã cố gắng hết khả năng của mình để hoàn thành luận văn này nhưng sẽ
không tránh khỏi thiếu sót, rất mong nhận được sự đóng góp quý báu của Thầy
Cô và các bạn.
Một lần nửa tôi xin chân thành cảm ơn! Kính chúc quí Thầy Cô, bạn bè đồng
nghiệp có nhiều sức khỏe, hạnh phúc và thành đạt .
Tp HCM, ngày …… tháng …… năm 2014
Tác giả
Huỳnh Văn Bình
Học viên: Huỳnh Văn Bình
1
Lớp 20 QLXD-CS2
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
LỜI CAM KẾT
Tôi tên là Huỳnh Văn Bình
Là học viên cao học khóa 20 ngành Quản Lý Xây Dựng tại Cơ Sở 2 – Trường
Đại Học Thủy Lợi, niên khóa 2012-2014.
Tôi xin cam đoan, đề tài “Nghiên cứu công tác quản lý an toàn lao động trong
thi công xây dựng công trình dân dụng nhà cao tầng tại Tỉnh Long an” là
công trình nghiên cứu do chính Tôi thực hiện dưới sự hướng dẫn của TS. Mỵ
Duy Thành, đề tài này chưa được công bố trên bất kỳ tạp chí, bài báo nào.
Nếu có điều gì sai trái, không đúng với lời cam đoan này, Tôi xin hoàn toàn chịu
trách nhiệm.
Tp.Hồ Chí Minh, ngày ....... tháng …… năm 2014
Tác giả
Huỳnh Văn Bình
Học viên: Huỳnh Văn Bình
2
Lớp 20 QLXD-CS2
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT ………………….. 5
DANH MỤC BẢNG BIỂU ……………………………………….………… 5
DANH MỤC CÁC HÌNH ẢNH, HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ ….....…………….. 5
MỞ ĐẦU …………………………………………………………………….. 7
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ AN TOÀN LAO ĐỘNG TRONG THI
CÔNG XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH NHÀ DÂN DỤNG ............................ 9
1.1. Khái niệm về an toàn lao động trong xây dựng công trình ..................... 9
1.2. Thực trạng về an toàn lao động ở Việt Nam và Thế giới ........................ 10
1.3. Đặc điểm về công tác an toàn và quản lý an toàn lao động trong thi công
xây dựng
...................................................................................................... 16
1.4. Công tác kiểm tra và thực hiện giám sát an toàn lao động tại các công trình
thi công xây dựng hiện nay .............................................................................. 20
1.5. Tổ chức thi công tại các công trình thi công xây dựng hiện nay tác động
đến An toàn lao động ...................................................................................... 20
1.6. Kết luận .................................................................................................. 27
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ NGHIÊN CỨU CÔNG TÁC QUẢN LÝ AN TOÀN
LAO ĐỘNG TRONG THI CÔNG XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH …….… 28
2.1. Đặc điểm của công tác thi công công trình ……………………………… 28
2.2. Quy định pháp luật về công tác quản lý an toàn lao động trong thi công xây
dựng ………………………………………………………………………….. 33
2.2.1. Hệ thống văn bản pháp quy …………………………………………… 33
2.2.2. Hệ thống tiêu chuẩn kỹ thuật ………………………………………….. 38
2.3. Tổ chức thực hiện, kiểm tra, kiểm soát công tác an toàn lao động trong thi
công xây dựng ……………………………………………………………….. 39
2.3.1. Cơ quan quản lý nhà nước ………………..…………………………… 39
2.3.2. Chủ đầu tư ……………………………………………………………. 41
2.3.3. Nhà thầu thi công ……………………………………………………… 42
Học viên: Huỳnh Văn Bình
3
Lớp 20 QLXD-CS2
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
2.4. Nghiên cứu, đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý an toàn lao
động trong thi công xây dựng ………………………………………………. 44
2.4.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý an toàn lao động ………... 44
2.4.1.1. Yếu tố khách quan: cơ chế chính sách; môi trường thi công ……….. 48
2.4.1.2. Yếu tố chủ quan: Con người; trang thiết bị cá nhân; các công cụ đảm
bảo an toàn khác …………………………………………………..………… 50
2.4.2. Xác định mức độ ảnh hưởng của các yếu tố ……………..…………… 52
2.5. Kết luận ………………………………………………………………… 61
CHƯƠNG 3: CÔNG TÁC AN TOÀN LAO ĐỘNG TRONG THI CÔNG
XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH NHÀ CÔNG VỤ TỈNH LONG AN ……… 62
3.1. Giới thiệu về công trình xây dựng …………………………………..….. 62
3.2. Công tác quản lý an toàn lao động trong thi công ……………………… 69
3.2.1. Nhà thầu thi công ……………………………………………………… 69
3.2.2. Chủ đầu tư …………………………………………………………….. 73
3.2.3. Cơ quan nhà nước …………………………………………………….. 74
3.3. Đề xuất tăng cường an toàn lao động trong thi công xây dựng công
Trình ………………………………………………………………………... 75
3.4. Kết luận ………………………………………………………………… 84
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...................................................................... 86
CÁC TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................... 88
PHỤ LỤC .......................................................................................................... 91
Học viên: Huỳnh Văn Bình
4
Lớp 20 QLXD-CS2
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT
SVĐ
Sân vận động
TBXH
Thương binh xã hội
ATLĐ
An toàn lao động
UBND
Uỷ Ban Nhân dân
TNLĐ
Tai nạn lao động
QL1A
Quốc lộ 1A
AT
An toàn
OHSAS
Occupational Health Safety
18001:2007 Assessment
Series
18001
2007
LĐ
Lao động
NSDLĐ
TCVN
Tiêu chuẩn Việt Nam OH&S
TCXDVN
Tiêu chuẩn xây dựng
Người sử dụng lao động
Occupational Health & Safety
Việt Nam
ATVSLĐ
An toàn vệ sinh lao
động
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Bảng 1:
Bảng biểu các tiêu chuẩn Việt Nam liên quan đến an toàn lao động
Bảng 2
Bảng câu hỏi khảo sát
Bảng 3
Bảng mã hóa các yếu tố
Bảng 4
Bảng xác định mức độ ảnh hưởng của 20 yếu tốảnh hưởng
Bảng 5
Bảng khối lượng
Bảng 6
Bảng xác định mức độ ảnh hưởng của 5 yếu tố ảnh hưởng
DANH MỤC CÁC HÌNH ẢNH, HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ
Hình 1
Cần cẩu gãy trục làm sập mái và một phần khán đài SVĐ Arena
Corinthians.
Hình 2
Mái che SVĐ De Grolsch Veste bị sập.
Hình 3
Sập cầu vòm SVĐ Jawaharlal Nehru, Ấn Độ
Học viên: Huỳnh Văn Bình
5
Lớp 20 QLXD-CS2
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
Hình 4
Sập khán đài SVĐ Peru
Hình 5
Sập công trình xây dựng ở số 382 Nguyễn Tri Phương, phường Hòa
Thuận Tây, quận Hải Châu, TP.Đà Nẵng
Hình 6
Gãy cần cẩu công trình xây dựng "khu đất vàng - The One" gần chợ
Bến Thành
Hình 7
Bệnh Viện Chuyên Khoa Sản Long An
Hình 8
Nhà Công Vụ Tỉnh Long An
Hình 9
Sơ đồ tổ chức Bộ LĐTBXH về ATLĐ
Hình 10 Sơ đồ tổ chức Tổng LĐLĐ VN
Hình 11 Sơ đồ tổ chức của Bộ Xây Dựng về ATLĐ
Hình 12 Sơ đồ tổ chức Tổng Công ty xây dựng số 1 về ATLĐ
Hình 13 Sơ đồ tổ chức Công ty Hòa Bình về ATLĐ
Hình 14 Sơ đồ tổ chức Tổng Công ty xây dựng Sài Gòn
Hình 15 Thi công ép tỉnh cọc
Hình 16 Hình thử tỉnh cọc
Hình 17 Máy nắn thép
Hình 18 Hình ảnh biển báo ATLĐ
Hình 19 Thi công bê tông dầm sàn bằng phương pháp bơm ngang
Hình 20 Thi công đào đất hố móng bằng máy đào
Hình 21 BTCT dầm sàn sau khi tháo dở cốt pha
Hình 22 Sơ đồ tổ chức nhân sự Ban Chỉ Huy công trình Nhà Công Vụ Tỉnh LA
Hình 23 Biểu đồ cột 5 yếu tố ảnh hưởng
Hình 24
Lưu đồ giải pháp về nhân sự ATLĐ
Hình 25
Lưu đồ giải pháp về đào tạo ATLĐ
Hình 26
Lưu đồ giải pháp về bảo dưỡng thiết bị
Hình 27
Lưu đồ giải pháp về kinh phí ATLĐ
Hình 28
Lưu đồ giải pháp ATLĐ về điện
Học viên: Huỳnh Văn Bình
6
Lớp 20 QLXD-CS2
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
MỞ ĐẦU
I. Tính cấp thiết của đề tài
- Hiện nay các dự án xây dựng tại Long An được triển khai thi công, song công
tác an toàn lao động còn nhiều vấn đề bất cập xảy ra từ đó ảnh hưởng rất lớn đến
tính mạng con người, tài sản, tác động tiêu cực đến an sinh xã hội. Vì vậy để
một dự án thực hiện có hiệu quả về kinh tế, đảm bảo yêu cầu về chất lượng, khối
lượng và tiến độ, thì công tác an toàn lao động, vệ sinh môi trường cũng là một
mục tiêu quan trọng của quản lý dự án và là yếu tố quan trọng góp phần cho
thành công của dự án.
- Theo tin từ Bộ lao động thương binh xã hội cho biết năm 2013 cả nước có
6.695 vụ tai nạn lao động làm cho 6.887 người bị nạn trong đó có 562 người
chết tổng thiệt hại ước tính là 78.12 tỷ đồng, trong đó lĩnh vực xây dựng chiếm
nhiều nhất là 28,6%, nguyên nhân do tai nạn lao động chủ yếu do người sử dụng
lao động chiếm tỉ lệ 59%[1].
- Thủ tướng chính phủ đã ban hành quyết định phê duyệt về chương trình Quốc
gia về an toàn lao động, vệ sinh lao động giai đoạn 2011-2015 nhằm cải thiện
điều kiện làm việc, giảm ô nhiễm môi trường lao động; ngăn ngừa tai nạn lao
động và bệnh nghề nghiệp; chăm sóc sức khỏe người lao động; nâng cao nhận
thức, bảo đảm sự tuân thủ pháp luật về an toàn - vệ sinh lao động, bảo đảm an
toàn thân thể và tính mạng cho người lao động, tài sản của Nhà nước, tài sản của
doanh nghiệp của tổ chức, góp phần vào sự phát triển bền vững của quốc gia [2].
- Do vậy việc quản lý an toàn lao động không phải chỉ là vấn đề của quốc gia,
của từng địa phương mà là vấn đề cấp thiết hiện nay cho từng công trình xây
dựng.
- Đề tài “Nghiên cứu công tác quản lý an toàn lao động trong thi công xây
dựng công trình dân dụng nhà cao tầng tại tỉnh Long An” nhằm nghiên cứu
các yếu tố tác động đến an toàn lao động, từ đó đánh giá mức độ ảnh hưởng đến
công tác an toàn lao động để đưa ra các giải pháp thiết thực nhằm hạn chế,
Học viên: Huỳnh Văn Bình
7
Lớp 20 QLXD-CS2
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
phòng ngừa tối đa rủi ro, đảm bảo an toàn lao động trong thi công xây dựng là
vấn đề cấp thiết hiện nay.
II. Mục đích của đề tài
- Xác định các yếu tố ảnh hưởng, đánh giá mức độ ảnh hưởng của các yếu tố
đến công tác quản lý an toàn lao động, tìm ra nguyên nhân, giải pháp khắc phục
để công tác quản lý an toàn lao động được tốt hơn.
III. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu
- Qua tìm hiểu các công trình xây dựng trên địa bàn tỉnh Long An, tham khảo,
các báo cáo về an toàn lao động, các bài báo trong nước và nước ngoài về an
toàn lao động, các tài liệu, đề tài, luận văn liên quan về an toàn lao động.....để
tiếp cận đề tài cần nghiên cứu.
Phương pháp nghiên cứu:
+ Phương pháp khảo sát, thu thập tổng hợp tài liệu;
+ Phương pháp nghiên cứu lý thuyết;
+ Phương pháp điều tra khảo sát thực tế;
+ Phương pháp phân tích thống kê và sử dụng phần mềm Excel nhằm đưa ra
nhận định chính xác và phù hợp với thực tế tại công trình hiện nay.
IV. Kết quả dự kiến đạt được
+ Đưa ra được danh sách yếu tố và mức độ tác động đến công tác quản lý an
toàn lao động trong thi công xây dựng các công trình tại tỉnh Long an;
+ Đưa ra các các giải pháp cải thiện về an toàn lao động trong thi công xây dựng
các dự án tại tỉnh Long an.
Học viên: Huỳnh Văn Bình
8
Lớp 20 QLXD-CS2
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ AN TOÀN LAO ĐỘNG TRONG
THI CÔNG XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH NHÀ DÂN DỤNG
1.1. Khái niệm về an toàn lao động trong xây dựng công trình
- An toàn lao động(ATLĐ): là tình trạng nơi làm việc đảm bảo cho người lao
động được làm việc trong điều kiện an toàn, không gây nguy hiểm đến tính
mạng, không bị tác động xấu đến sức khỏe.
- ATLĐ là việc ngăn ngừa sự cố tai nạn xảy ra trong quá trình lao động, gây
thương tích đối với cơ thể hoặc gây tử vong cho người lao động.
- ATLĐ trong thi công xây dựng công trình: là hệ thống các biện pháp về tổ
chức và quản lý, điều hành trên công trường nhằm cải thiện điều kiện lao động
và ngăn chặn tai nạn lao động trong thi công xây dựng công trình[3].
- Tai nạn lao động: Theo điều 142 Bộ Luật Lao Động, tai nạn lao động là tai nạn
gây tổn thương cho bất kỳ bộ phận, chức năng nào của cơ thể hoặc gây tử vong
cho người lao động, xảy ra trong quá trình lao động, gắn liền với việc thực hiện
công việc, nhiệm vụ lao động[4].
- Bảo hộ lao động: là hệ thống các quy phạm pháp luật, các biện pháp về tổ chức
kinh tế-xã hội, khoa học công nghệ để cải tiến điều kiện lao động nhằm bảo vệ
sức khỏe, tính mạng con người trong lao động, nâng cao năng suất, chất lượng
sản phẩm.
- Điều kiện lao động: Trong quá trình lao động để tạo ra sản phẩm vật chất và
tinh thần, con người phải làm việc trong những điều kiện nhất định gọi là điều
kiện lao động.
- Các yếu tố của lao động bao gồm: Máy, thiết bị công cụ; nhà xưởng; năng
lượng; nguyên vật liệu; đối tượng lao động; người lao động.
- Các yếu tố liên quan đến lao động bao gồm:
+ Các yếu tố tự nhiên liên quan đến nơi làm việc;
+ Các yếu tố kinh tế, xã hội, các mối quan hệ đời sống, hoàn cảnh gia đình
người lao động.
Học viên: Huỳnh Văn Bình
9
Lớp 20 QLXD-CS2
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
1.2. Thực trạng về an toàn lao động ở Việt Nam và Thế giới
* Trên Thế giới
1.200 người chết vì phục vụ World Cup tại Qatar
Trên thế giới từ năm 2012 tới nay, đã có ít nhất 400 lao động Nepal và 500
lao động Ấn Độ tử vong tại Qatar. Trung bình, cứ mỗi tuần lại có 12 công nhân
phải ngã xuống để các công trình chuẩn bị cho World Cup được dựng lên. "Sẽ
có hơn 4.000 công nhân phải nằm xuống trước khi trận bóng đầu tiên trong
khuôn khổ World Cup 2022 được diễn ra", Tổng thư ký ITUC Sharan Burrow
lên tiếng cảnh báo. Hiện tại, có khoảng 1,4 triệu công nhân nhập cư đang làm
việc tại Qatar. Rất nhiều trong số họ đang tham gia xây dựng các công trình
công cộng để phục vụ World Cup. Tuy nhiên, điều kiện và môi trường lao động
tại đây đang ở tình trạng báo động và công nhân xây dựng được ví như những
"nô lệ thời hiện đại"[5].
Sập SVĐ Brazil trước thềm World Cup 2014
Hình1: Cần cẩu gãy trục làm sập mái và một phần khán đài SVĐ Arena
Corinthians.
Học viên: Huỳnh Văn Bình
10
Lớp 20 QLXD-CS2
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
SVĐ Arena Corinthians, nơi sẽ diễn ra khai mạc World Cup 2014 vừa bất
ngờ đổ sập trong quá trình thi công. Một chiếc cần cẩu khổng lồ bị gãy trục đổ
xuống khiến một phần lớn mái vòm và khán đài bị phá hủy nghiêm trọng. Ít nhất
2 công nhân làm việc tại công trường bị cướp đi mạng sống bởi tai nạn đáng
tiếc[5].
Sập mái SVĐ Hà Lan, 15 người thương vong
Hình 2: Mái che SVĐ De Grolsch Veste bị sập.
Mùa hè 2011 sân vận động SVĐ De Grolsch Veste của FC Twente, thành
phố Enschede, Hà Lan cũng gặp một sự cố vô cùng đáng tiếc. Trong quá trình
cơi nới chỗ ngồi trên khán đài từ 24.000 lên 32.000 ghế ngồi, một cần trục đang
hoạt động vô tình va vào mái che khiến toàn bộ phần mái bị đổ. Ít nhất 1 người
tử vong, 14 người bị thương và mắc kẹt. Sân vận động đang được nâng cấp cũng
bị phá hủy nghiêm trọng[5].
Học viên: Huỳnh Văn Bình
11
Lớp 20 QLXD-CS2
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
Sập cầu vòm SVĐ Jawaharlal Nehru, Ấn Độ
Hình 3: Chiếc cầu dẫn vào SVĐ bị gãy ngang.
Sân vận động Jawaharlal Nehru, Ấn Độ là địa điểm chính tổ chức sự kiện
Đại hội thể thao khối Liên hiệp Anh 2010 (Commonwealth Games). Tuy nhiên,
Ấn Độ gặp không ít rắc rối khi hàng loạt vụ tai nạn xảy ra tại SVĐ này ngay
trước thềm Commonwealth Games diễn ra.
10 ngày trước khi khai mạc
Commonwealth Games, SVĐ Jawaharlal Nehru bất ngờ bị sập một phần của
vòm trần giả. Lúc này có rất nhiều công nhân đang thi công công trình nhưng
may mắn không ai bị thương.
Đáng nói, mới chỉ 1 ngày trước đó, 26 công nhân xây dựng đã bị thương,
trong đó 5 người bị thương nặng, khi một chiếc cầu dành cho người đi bộ đang
xây bên ngoài sân vận động trên bị sập. Đây là chiếc cầu nối giữa khu vực đỗ xe
tới sân vận động. Toàn bộ kết cấu thép vòm cao khoảng 50m của cây cầu bị gãy
khiến lớp bê-tông vỡ vụn xuống phần đường nhựa bên dưới.
Nguyên nhân của những sự cố trên được cho là do chất lượng công trình kém
và nguyên vật liệu bị cắt xén quá nhiều[5].
Học viên: Huỳnh Văn Bình
12
Lớp 20 QLXD-CS2
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
Sập khán đài SVĐ Peru, 117 người nhập viện
Hình 4:Sập khán đài SVĐ Peru.
Hồi năm 2011, đất nước Peru bàng hoàng trước tin 117 người phải nhập viện
vì khán đài Nam của Sân vận động Estadio Monumental ở Lima bất ngờ sụp đổ.
Đây là sân vận động lớn nhất Peru và lớn thứ 2 khu vực Nam Mỹ, từng tổ chức
nhiều trận đấu vòng loại World Cup.
Sự cố xảy ra ngay trước thềm một trận bóng đá trẻ Copa Crema. Có khoảng
500 người có mặt trên khán đài phía Nam khi vụ sập xảy ra. 117 người bị
thương và mắc kẹt nhưng may mắn không có ai bị tử vong. Hơn 80 cảnh sát và
nhân viên cứu hộ ngay lập tức được điều động để kịp thời đưa nạn nhân tới bệnh
viện.
Đây được xem là thảm kịch lớn nhất đối với bóng đá Peru trong hàng chục
năm qua. Nguyên nhân của vụ sập có thể là do khán đài bị quá tải[5].
*Ở Việt Nam
Theo báo cáo của 63/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, năm 2013
trên toàn quốc đã xảy ra 6695 vụ TNLĐ làm 6887 người bị nạn trong đó:
Học viên: Huỳnh Văn Bình
13
Lớp 20 QLXD-CS2
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
- Số vụ TNLĐ chết người: 562 vụ;
- Số vụ TNLĐ có hai người bị nạn trở lên: 113 vụ;
- Số người chết: 627 người;
- Số người bị thương nặng: 1506 người;
- Nạn nhân là lao động nữ: 2308 người[6].
Theo báo cáo của 63/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, trong năm
2012 trên toàn quốc đã xảy ra 6777 vụ tai nạn lao động (TNLĐ) làm 6967 người
bị nạn, trong đó:
- Số vụ tai nạn lao động chết người: 552 vụ;
- Số người chết: 606 người;
- Số vụ TNLĐ có 02 người bị nạn trở lên: 95 vụ;
- Số người bị thương nặng: 1470 người;
- Nạn nhân là lao động nữ: 1842 người[7].
Điển hình năm 2013: theo nguồn tin từ Văn phòng UBND huyện Tĩnh Gia
sáng 17.3: Vào đêm 13.3, tại công trường thi công cầu Ghép trên QL1A - đoạn
giáp ranh giữa huyện Quảng Xương và huyện Tĩnh Gia đã xảy ra vụ tai nạn lao
động nghiêm trọng làm một công nhân mất tích. Đến sáng ngày 17.3, xác nạn
nhân đã được tìm thấy[8].
Một vụ tai nạn lao động thương tâm đã xảy ra tại công trình xây dựng chung
cư Khang Gia (đường Quang Trung, phường 14, quận Gò Vấp. TP.HCM) khiến
một nữ công nhân tử vong[9].
Trong lúc đang làm việc tại khu vực máy đổ bê tông, nam công nhân bị dây
điện rò rỉ gây giật khiến nạn tử vong ngay sau đó[10].
Học viên: Huỳnh Văn Bình
14
Lớp 20 QLXD-CS2
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
Hình 5: Sập công trình xây dựng ở số 382 Nguyễn Tri Phương, phường Hòa
Thuận Tây, quận Hải Châu, TP.Đà Nẵng
Trưa 5.3 tại công trình xây dựng ở số 382 Nguyễn Tri Phương, phường Hòa
Thuận Tây, quận Hải Châu, TP.Đà Nẵng xảy ra vụ tai nạn lao động khiến một
công nhân nguy kịch[11].
Vụ sập giàn giáo làm 3 người chết ngày 11/1/2013 ở thị trấn Ninh Giang, Hải
Dương;
Vụ ngã vào hồ xử lý chất thải ngày 24/4/2013 làm 3 người chết tại xã Long
Thới, huyện Nhà Bè, TP HCM;
Vụ sạt lở mỏ đá ngày 7/6/2013 làm 3 người chết tại xã Đông Quang, Đông
Sơn, Thanh Hóa;
Vụ tai nạn ngạt khí làm 6 người chết tại Đồng Tháp ngày 4/9/2013[12].
Gãy cần cẩu, hàng chục tấn sắt rơi xuống trung tâm TP.HCM
Sự việc xảy ra vào khoảng 4 giờ sáng nay, ngày 04.1 tại công trình xây dựng
"khu đất vàng - The One" gần chợ Bến Thành làm rơi hàng chục tấn sắt, gây đổ
hàng rào Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM (P.Bến Thành, Q.1, TP.HCM)[13].
Học viên: Huỳnh Văn Bình
15
Lớp 20 QLXD-CS2
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
Hình 6: Gãy cần cẩu công trình xây dựng "khu đất vàng - The One" gần chợ
Bến Thành
Như vậy qua các bài báo, các báo cáo về tai nạn lao động đã được công bố,
cho thấy tình hình tai nạn lao động ở Việt Nam và trên thế giới là vấn đề hết sức
nóng bỏng đòi hỏi cần thiết phải có những biện pháp hữu hiệu từ các ngành, các
cơ quan hữu quan nhằm hạn chế tình hình tai nạn lao động hiện nay. Ở Việt
Nam tình hình tai nạn lao động cả nước năm 2013 tăng hơn so với năm 2012
tăng 1,8%, cho nên cần phải thực hiện nghiêm túc công tác an toàn lao động hơn
trong trong thời gian tới cụ thể là năm 2014
1.3. Đặc điểm về công tác an toàn và quản lý an toàn lao động trong thi
công xây dựng
- Ngành xây dựng có nhiều nghề và công việc nặng nhọc, khối lượng về thi công
cơ giới và lao động thủ công lớn.
- Công nhân xây dựng phần lớn phải thực hiện công việc ngoài trời, chịu ảnh
hưởng xấu của thời tiết. Lao động ban đêm trong nhiều trường hợp thiếu sáng vì
điều kiện hiện trường rộng.
- Nhiều công việc phải làm trong môi trường ô nhiễm của các yếu tố độc hại như
Học viên: Huỳnh Văn Bình
16
Lớp 20 QLXD-CS2
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
bụi, tiếng ồn, rung động lớn, hơi khí độc….
- Công nhân phải làm việc trong điều kiện di chuyển ngay trong một công
trường, môi trường và điều kiện lao động thay đổi.
- Vì vậy điều kiện lao động trong ngành xây dựng có nhiều khó khăn, phức tạp,
nguy hiểm, độc hại. Như vậy phải hết sức quan tâm đến cải thiện lao động, đảm
bảo an toàn và vệ sinh lao động.
- Điều kiện lao động là tổng thể các yếu tố kỹ thuật, tổ chức lao động, kinh tế, xã
hội, tự nhiên, thể hiện qua quá trình công nghệ, công cụ lao động, đối tượng lao
động, năng lực của người lao động và sự tác động qua lại giữa các yếu tố đó tạo
nên điều kiện làm việc của con người trong quá trình sản xuất.
- Để thực hiện tốt an toàn lao động thì phải đánh giá điều kiện lao động, phát
hiện xử lý các yếu tố liên quan không thuận lợi bao gồm
1.3.1.Yếu tố của lao động
- Yếu tố của máy móc, thiết bị, công cụ.
- Yếu tố của nhà xưởng.
- Yếu tố của năng lượng, nguyên, nhiên liệu.
- Yếu tố của đối tượng lao động.
- Yếu tố của người lao động.
1.3.2.Yếu tố liên quan đến lao động
- Các yếu tố tự nhiên liên quan đến nơi làm việc.
- Yếu tố kinh tế, xã hội, quan hệ, đời sống hoàn cảnh gia đình liên quan đến tâm
lý người lao động.
- Điều kiện lao động không thuận lợi gồm:
+ Yếu tố gây chấn thương, tai nạn lao động;
+ Yếu tố có hại cho sức khỏe, gây bệnh nghề nghiệp.
Nhìn chung công tác an toàn lao động và quản lý an toàn lao động trong thi
công xây dựng hiện nay có nơi thực hiện tốt, có nơi chưa thực hiện nghiêm túc,
chưa chặt chẽ theo qui định của pháp luật, công tác an toàn lao động còn bị coi
Học viên: Huỳnh Văn Bình
17
Lớp 20 QLXD-CS2
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
nhẹ, trong các doanh nghiệp thi công xây dựng, người sử dụng lao động đôi khi
có tư tưởng chỉ thực hiện qui định một cách bị bắt buộc, qua loa, chiếu lệ mang
tính đối phó với các cơ quan quản lý của nhà nước. Mặt khác công tác an toàn
lao động ngay chính người lao động, người sử dụng lao động và ngay cả những
cơ quan chức năng cũng còn xem nhẹ. Một số công trình tại các khu đô thị, công
tác an toàn lao động và quản lý an toàn lao động có được sự quan tâm hơn,
nhưng ở các vùng nông thôn hẻo lánh thì thiếu kiểm tra, thiếu quản lý, hầu như
công tác an toàn lao động bị bỏ ngỏ.
1.3.3. Quản lý an toàn lao động trên công trường xây dựng
- Nhà thầu thi công xây dựng lập các biện pháp an toàn cho người và công trình
trên công trường xây dựng. Nếu biện pháp an toàn liên quan đến nhiều bên thì
phải được các bên thỏa thuận.
- Các biện pháp an toàn, nội quy về an toàn cần được thể hiện công khai trên
công trường xây dựng để mọi người biết và chấp hành; những vị trí nguy hiểm
trên công trường phải bố trí người hướng dẫn, cảnh báo đề phòng tai nạn.
- Nhà thầu thi công xây dựng, chủ đầu tư cũng như các bên có liên quan cần
phải thường xuyên kiểm tra giám sát công tác an toàn lao động trong phạm vi
công trường. Khi phát hiện có vi phạm về công tác an toàn lao động thì phải
đình chỉ thi công xây dựng ngay. Người để xảy ra vi phạm về an toàn lao động
trong phạm vi thuộc sự quản lý của mình phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.
- Nhà thầu xây dựng phải có trách nhiệm đào tạo, hướng dẫn, phổ biến các quy
định về an toàn lao động. Một số công việc có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn
lao động thì bắt buộc người lao động phải có giấy chứng nhận đào tạo an toàn
lao động. Tuyệt đối nghiêm cấm sử dụng người lao động chưa được đào tạo và
chưa được hướng dẫn về an toàn lao động.
- Nhà thầu thi công xây dựng phải có trách nhiệm cung cấp đầy đủ các trang bị
bảo hộ lao động, an toàn lao động cho người lao động đúng theo quy định của
nhà nước khi sử dụng lao động trên công trường.
Học viên: Huỳnh Văn Bình
18
Lớp 20 QLXD-CS2
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
- Khi có sự cố về an toàn lao động xảy ra, nhà thầu thi công xây dựng cũng như
các bên có liên quan phải có trách nhiệm tổ chức xử lý ngay và báo cáo cơ quan
quản lý nhà nước về an toàn lao động theo quy định của pháp luật đồng thời phải
chịu trách nhiệm khắc phục cũng như bồi thường những thiệt hại do nhà thầu
không tuân thủ qui định về an toàn lao động gây ra.
1.3.4. Quản lý môi trường xây dựng
- Nhà thầu thi công xây dựng phải có trách nhiệm thực hiện các biện pháp bảo
đảm về môi trường cho người lao động trên công trường, bảo vệ môi trường
xung quanh. Đưa ra và thực hiện các biện pháp như chống bụi, chống ồn, biện
pháp xử lý phế thải và thu dọn hiện trường. Các công trình xây dựng trong khu
vực đô thị yêu cầu phải thực hiện các biện pháp bao che, thu dọn phế thải để đưa
đến đúng nơi quy định.
- Quá trình vận chuyển vật liệu xây dựng cũng như phế thải, cần phải có biện
pháp che chắn, đậy bạt để ngăn vật liệu rơi rớt nhằm đảm bảo an toàn, vệ sinh
môi trường.
- Nhà thầu thi công xây dựng, chủ đầu tư phải có trách nhiệm thường xuyên
kiểm tra giám sát việc thực hiện bảo vệ môi trường trong xây dựng, đồng thời
chấp hành chịu sự kiểm tra và giám sát của cơ quan quản lý nhà nước về môi
trường trong khu vực công trình. Nếu nhà thầu thi công xây dựng không chấp
hành các quy định về bảo vệ môi trường thì chủ đầu tư, cơ quan quản lý nhà
nước về môi trường được phép đình chỉ thi công xây dựng đồng thời yêu cầu
nhà thầu thi công phải thực hiện ngay các biện pháp bảo vệ môi trường theo qui
định .
- Những người để xảy ra tình trạng ô nhiễm hay tổn hại đến môi trường trong
quá trình thi công xây dựng, phải chịu trách nhiệm trước pháp luật và bồi thường
thiệt hại tuỳ theo mức độ thiệt hại hay ảnh hưởng do mình gây ra.
Học viên: Huỳnh Văn Bình
19
Lớp 20 QLXD-CS2
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
1.4. Công tác kiểm tra và thực hiện giám sát an toàn lao động tại các công
trình thi công xây dựng hiện nay
Trong các công trình xây dựng hiện nay thành phần công nhân lao động đa
số có xuất thân là làm nông, tuy nhiên một số vùng đang đẩy mạnh chương trình
công nghiệp hóa hiện đại hóa, tốc độ phát triển đô thị ngày một phát triển, các
khu công nghiệp, khu tái định cư đã và đang hình thành. Địa bàn rộng, nên công
tác quản lý an toàn trong lao động còn nhiều khó khăn và bất cập, chưa theo
đúng qui trình và không được quan tâm đúng mức, các bộ phận chức năng kiểm
tra giám sát còn lỏng lẽo, làm chiếu lệ, người lao động tham gia thi công đa số là
những người làm nông, khi nghề nông nhàn rỗi, hết thời vụ thì chuyển sang làm
xây dựng, vì vậy người công nhân không được đào tạo bài bản, không chuyên
nghiệp, không có chứng chỉ hành nghề, không được kiểm tra tay nghề thường
xuyên. Một số làm việc lâu năm có kinh nghiệm thường lại có tính chủ quan,
xem nhẹ công tác an toàn lao động, thường xuyên vi phạm về qui định an toàn
lao động. Các nhà thầu thi công xây dựng hiện nay chưa có liên kết đào tạo công
nhân kỹ thuật lành nghề, nên độ ngũ công nhân rất yếu kém về chuyên môn kỹ
thuật, cũng nhưng công tác an toàn lao động. Do vậy người lao động không có
kiến thức đầy đủ về xây dựng, không được kiểm tra tay nghề thường xuyên.
Trong tất cả các công trình của nhà nước đầu tư thì đều có bộ phận giám sát
công tác an toàn lao động tuy nhiên đa số là kiêm nhiệm, chưa có cán bộ chuyên
trách về an toàn lao động được đào tạo bài bản và hoạt động chuyên nghiệp.
Trong các công trình xây dựng nhà dân thì chỉ mang tính tự quản, các nhà
thầu thi công tự đưa ra biện pháp nhằm đảm bảo an toàn lao động, tuy nhiên
công tác kiểm tra của các cơ quan quản lý nhà nước chưa được chặc chẽ, một số
nơi còn làm qua loa, cả nể, thiếu trách nhiệm.
1.5. Tổ chức thi công tại các công trình thi công xây dựng hiện nay tác động
đến An toàn lao động
Qua tham quan tại các công trình thi công xây dựng hiện nay trên địa bàn
tỉnh Long An tác giả có nhận xét các công trình thi công có nhiều biện pháp tổ
Học viên: Huỳnh Văn Bình
20
Lớp 20 QLXD-CS2
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
chức thi công khác nhau gây tác động đến an toàn lao động như sau
1.5.1. Những yêu cầu chung bắt buộc phải áp dụng
- Bắt buộc phải thực hiện các quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng liên quan đến an
toàn lao động và bảo vệ môi trường xây dựng.
- Bắt buộc phải tổ chức bộ phận quản lý an toàn lao động và bảo vệ môi trường
xây dựng trong bộ máy quản lý dự án của chủ đầu tư và của nhà thầu.
- Bắt buộc phải tổ chức đào tạo, hướng dẫn, phổ biến các quy định về an toàn
lao động cho người lao động. Giáo dục người lao động có ý thức coi trọng công
tác an toàn lao động và bảo vệ môi trường.
- Nhà thầu thi công phải trang bị bảo hộ lao động, an toàn lao động và kiểm tra
sức khoẻ định kỳ cho người lao động theo đúng quy định khi sử dụng lao động
trên công trường.
- Bắt buộc phải lập và thực hiện các biện pháp an toàn cho người và công trình
trên công trường, để bảo đảm môi trường cho người lao động và bảo vệ môi
trường xung quanh:
+ Biện pháp kỹ thuật, biện pháp kiểm tra chất lượng và biện pháp an toàn lao
động phải được gắn liền thành một thể thống nhất;
+ Sắp xếp khoa học trình tự thi công các hạng mục công việc trong tiến độ để
đảm bảo an toàn, có không gian lao động đủ an toàn cho người lao động;
+ Khi thiết kế tổng mặt bằng thi công phải quan tâm và có quan điểm rỏ ràng về
công tác an toàn lao động;
+ Phải có cảnh báo cần thiết nếu xuất hiện sự mất an toàn và ô nhiễm môi
trường trên công trường;
+ Phải lập các biện pháp phòng ngừa tai nạn trong quá trình khảo sát xây dựng.
Có các biện pháp chống va đập cơ học, chống rơi từ trên cao xuống thấp, chống
sạt lở hay sụt, trượt đất đá. Có biện pháp đảm bảo an toàn thi công khi sử dụng
giàn giáo và thang, an toàn thi công trong công tác lắp ghép kết cấu công trình.
Học viên: Huỳnh Văn Bình
21
Lớp 20 QLXD-CS2
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
1.5.2. Biện pháp cho một số lĩnh vực cụ thể đang được áp dụng cho công
trình hiện nay
1.5.2.1. An toàn công tác đất và làm việc dưới sâu
- Có biện pháp chống sạt lở hố đào như thi công bằng vách cừ Larsen hoặc vật
liệu khác nhằm tránh gây ra tai nạn.
- Có biện pháp chống lật đổ máy móc và người rơi xuống hố đào. Cần phải xác
định nền đất khu vực thi công phải đảm bảo ổn định, vị trí từ máy móc đến mép
hố đào phải có khoảng cách đảm bảo qui định, khi thi công hố đào phải cần
được được rào chắn, lắp đặt biển báo, đèn tín hiệu.
- Có biện pháp chống sập, lở trong khi thi công hố sâu bằng các biện pháp chống
đở đã được duyệt theo hồ sơ thiết kế.
- Có biện pháp chống bị nhiễm khí độc khi thi công dưới sâu. Khi môi trường
càng sâu thì khả năng tích tụ cũng như xuất hiện các chất khí độc hại cho con
người càng nhiều. Biện pháp phòng chống hiệu quả là phải đặt các quạt thông
gió thường xuyên, phải có thiết bị xác định độc tố trong không khí ở khu vực thi
công, đồng thời phải trang bị đầy đủ các dụng cụ phòng độc cho công nhân.
- Các giải pháp thoát hiểm, cứu hộ khi sự cố xảy ra dưới hố sâu cần phải được
dự tính trước, phải đưa ra được nhiều phương án cứu hộ hiệu quả nhất.
- Trong thi công công tác đất hay khi làm việc dưới sâu thì ngoài những biện
pháp nêu trên cần phải có bước kiểm tra tuyển chọn những công nhân có kinh
nghiệm, có đầy đủ sức khoẻ, đã được tham gia vào các lớp tập huấn và phải có
chứng chỉ hành nghề phù hợp.
1.5.2.2. An toàn khi thi công trên cao
- Bố trí lưới bảo vệ, hệ thống dàn dáo và sàn công tác phải đảm bảo ổn
định,vững chắc, dàn giáo phải được neo giữ vào các bộ phận chịu lực công trình,
phải kê kích và có biện pháp chống lún, nghiêng, sập dàn giáo.
- Các thiết bị bảo hộ lao động phục vụ cho từng cá nhân phải được kiểm tra đảm
bảo yêu cầu, khi sử dụng phải thực hiện đúng qui định.
Học viên: Huỳnh Văn Bình
22
Lớp 20 QLXD-CS2
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
- Công cụ phục vụ thi công và quy trình tác nghiệp của người lao động phải phù
hợp khi làm việc trên cao.
- Ngoài các biện pháp nêu trên thì khi người công nhân tham gia thi công xây
dựng phải đảm bảo các yêu cầu về sức khoẻ, không bị bệnh tim mạch, không sợ
độ cao, không sử dụng chất kích thích như bia, rượu, ma tuý ... và phải được
trang bị đầy đủ dụng cụ bảo hộ lao động.
1.5.2.3. An toàn khi sử dụng máy và thiết bị thi công
- Tình trạng kĩ thuật của máy móc và thiết bị phục vụ thi công phải được các bên
liên quan kiểm tra đảm bảo trước khi đưa vào sử dụng trên công trường.
- Trước khi máy móc thiết bị hoạt động phải kiểm tra sự cân bằng và tính ổn
định, đảm bảo cho máy móc không bị nghiêng, lật đổ.
- Phải lắp đặt rào chắn, biển báo, đèn tín hiệu ở khu vực thi công có đủ không
gian an toàn cho máy móc vận hành.
- Phải cung cấp đầy đủ ánh sáng cho người và máy móc, đảm bảo khi làm việc
phải tuyệt đối an toàn ;
- Thường xuyên kiểm tra, nhắc nhở công nhân tuân thủ nghiêm quy trình vận
hành và quy chế ATLĐ khi tác nghiệp cho máy móc, thiết bị thi công.
- Bảo dưỡng máy thường xuyên định kỳ và kiểm tra tình trạng kỹ thuật của máy
móc, thiết bị thi công trước khi bắt đầu hoạt động.
- Máy móc là công cụ hổ trợ thi công, để các máy móc thiết bị hoạt động tốt thì
đòi hỏi người công nhân phải có kinh nghiệm, có chứng chỉ hành nghề phù hợp
và yêu nghề.
1.5.2.4. An toàn thi công lắp ghép, lắp đặt thiết bị
- Đảm bảo thiết bị khi vận hành cẩu lắp phải an toàn.
- Đảm bảo cho các thiết bị phụ trợ, phục vụ công tác lắp ghép phải AT.
- Đảm bảo quy trình công nghệ tập kết cấu kiện và lắp ghép phải AT.
- Đảm bảo cho người LĐ khi tác nghiệp lắp ghép phải AT.
- Khi thi công lắp đặt đòi hỏi phải tuân thủ đúng qui trình thi công và nghiệm
Học viên: Huỳnh Văn Bình
23
Lớp 20 QLXD-CS2
Trường Đại học Thủy Lợi
Luận văn Thạc sĩ
thu.
1.5.2.5. Công tác an toàn xếp dỡ tại kho bãi
- Khi vận chuyển trong khu vực kho bãi thì phải đảm bảo an toàn cho người và
phương tiện. Phải có bảng chỉ dẫn về hướng, tốc độ lưu thông, có qui tắc vận
chuyển tại kho bãi và được niêm yết đầy đủ tại công trường để mọi người thực
hiện, .
- Khi bốc xếp hàng hóa phải an toàn, phải tuân theo qui định về tải trọng nâng
cho phép của máy móc thiết bị.
- Khi vận chuyển bốc xếp hàng hoá phải có phương án xếp dỡ, có kế hoạch phù
hợp.
1.5.2.6. An toàn trong tổ chức giao thông và vận chuyển trên công trường
- An toàn giao thông:
+ Có quy hoạch các loại đường thuận lợi, tiết kiệm và an toàn. Khu vực thi công
phải có phân luồng giao thông, lắp đặt biển báo đầy đủ, đúng qui định;
+ Thiết kế các loại đường đúng quy định phải có khả năng chịu tải, có độ dốc
thích hợp, có bán kính đảm bảo tầm nhìn hai chiều khi lưu thông, ….
- Phải đảm bảo an toàn khi thiết bị vận chuyển trên công trường theo phương
ngang và theo phương đứng:
+ Các thiết bị vận chuyển, phải được kiểm định đảm bảo yêu cầu về an toàn;
+ Các thao tác để tác nghiệp vận chuyển phải đúng, chính xác, an toàn;
+ Phải che chắn, neo buộc hàng hóa an toàn đúng qui định.
- Người tham gia vận hành thiết bị, lưu thông phương tiện trong công trình phải
có ý thức chấp hành nghiêm túc nội qui, qui định tại công trường.
1.5.2.7. An toàn trong sử dụng điện trên công trường
- Sử dụng điện trong thi công là nhu cầu thiết thực tuy nhiên nếu:
+ Lượng điện tiêu thụ nhiều rất dễ gây ra quá tải, dễ xảy ra chập điện cháy nổ;
+ Nhiều loại điện thế được sử dụng xen lẫn nhau ở nhiều vị trí trên công trường,
rất dễ gây mất an toàn trong SX.
- Trong quá trình tổ chức thi công xây dựng công trình phải đảm bảo tuyệt đối
Học viên: Huỳnh Văn Bình
24
Lớp 20 QLXD-CS2
