Tiết 94: Tổng kết phần Tiếng việt

Tuần 34
Tiết thứ : 94
* Mục tiêu cần đạt :
- Giúp HS hệ thống hóa được kiến thức cơ bản về hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ đã được
học trong chương trình Ngữ văn
- Nâng cao năng lực giao tiếp bằng TV ở 2 dạng nói và viết , ở 2 quá trình tạo lập và lĩnh hội
văn bản.
- Phương pháp : Gợi dẫn + phát vấn + trao đổi.
Hoạt động giữa GV và
HS
Nội dung cần đạt
GV gợi dẫn để HS nhớ lại
kiến thức đã được học
Ngữ cảnh đóng vai trò như
thế nào trong giao tiếp
Khi giao tiếp ta cần sử dụng
ngôn ngữ nào ?
GV hướng dẫn HS lần lượt
giải các bài tập..
I/ Nội dung cơ bản cần nắm vững :
1/ Giao tiếp là hoạt động trao đổi thông tin của con người nhằm
thực hiện những mục đích về nhận thức, tình cảm,hành động
2/ Hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ..
- Trong hoạt động giao tiếp, ngôn ngữ được sử dụng ở 2 dạng
nói và viết
- Các phương tiện phụ trợ như : ngữ điệu, nét mặt, cử chỉ, dấu
câu, kí hiệu…
3/ Hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ luôn diễn ra trong một
ngữ cảnh nhất định→ ngữ cảnh là yếu tố làm căn cứ để lĩnh hội
thấu đáo văn bản.
4/ Nhân vật giao tiếp là nhân tố quan trọng..Các nh/vật có đặc

điểm về các phương diện : vị thế xã hội,lứa tuổi, giới tính, nghề
nghiệp, tầng lớp XH, vốn sống văn hóa…
5/ Khi giao tiếp sử dụng ngôn ngữ chung của XH, tuân thủ
những quy tắc chuẩn mực chung. Mỗi cá nhân cần vận dụng
linh hoạt ngôn ngữ để góp phần đổi mới và phát triển ngôn
ngữ.
6/ Trong hoạt động giao tiếp, mỗi câu thường có 2 thành phần:
nghĩa sự việc và nghĩa tình thái.
7/ Cần có ý thức giữ gìn sự trong sáng của TV , nắm vững các
chuẩn mực ngôn ngữ..đề cao phẩm chất văn hóa lịch sự trong
giao tiếp..
II/ Luyện tập :
1/Bài tập 1 :
- Đoạn trích có 2 nh/vật giao tiếp : lão Hạc và tôi. Hai người
lần lượt đóng vai người nói, người nghe chuyển vai cho nhau..
- Ngôn ngữ thể hiện qua các phương diện : cử chỉ, điệu bộ,
ngôn ngữ nói..
2/ Bài tập 2 :
- Hai nh/vật là những người láng giềng nên có quan hệ thân
cận. Về tuổi tác thì lão Hạc ở vị thế trên,nhưng về nghề nghiệp
và thành phần XH thì ông giáo có vị thế cao hơn. Do đó 2
người luôn nể trọng nhau
- Cách xưng hô thể hiện sự kính trọng + thân tình
3/ Bài tập 3 : HS tự về nhà làm